Examen VMBO-BB. techniek breed CSPE BB. gedurende 400 minuten. Bij dit examen horen bijlagen, uitwerkbijlagen en digitale bestanden.

Transcriptie

1 Examen VMBO-BB 2010 gedurende 400 minuten techniek breed CSPE BB Bij dit examen horen bijlagen, uitwerkbijlagen en digitale bestanden. Dit examen bestaat uit 12 opdrachten. Voor dit examen zijn maximaal 70 punten te behalen. Voor elk opdrachtnummer staat hoeveel punten met een goede uitvoering behaald kunnen worden. PB-0697-b-10-1-o 1 lees verder

2 Overzicht opdrachten onderdeel A voorbereiding (90 minuten) B constructie behuizing buitenlamp (190 minuten) C constructie ophangbeugel en aansluitkastje (45 minuten) opdrachten klantgesprek voorbereiden internetopdracht offerte maken CAD-tekening aanpassen minitoets werkplanning maken behuizing buitenlamp maken terugkijken ophangbeugel en aansluitkastje maken D elektrische schakeling maken minitoets (60 minuten) elektrische schakeling maken E testen (15 minuten) testen PB-0697-b-10-1-o 2 lees verder

3 Onderdeel A voorbereiding tijdsduur 90 minuten Sinds drie maanden werk je bij klussenbedrijf Bouwman. Dat is een bedrijf dat grote en kleine klussen uitvoert bij mensen aan huis. Jij gaat vandaag de voic van het bedrijf afluisteren. Meneer Groen heeft de voic ingesproken. Je maakt een aantekening van het voic bericht. Dat doe je op een telefoonnotitie. Dat is een formulier van het bedrijf, waarop de gegevens van een klant ingevuld worden en afspraken genoteerd worden. Je wilt meneer Groen terugbellen om een afspraak te maken bij hem thuis. Voor de volgende opdracht heb je uitwerkbijlage 1 en het bestand voic .mp3 nodig. 5p 1 Beluister het voic bericht (je mag het meerdere keren beluisteren). Vul zoveel mogelijk gegevens in op de telefoonnotitie op uitwerkbijlage 1. Vul ook in om wat voor soort klus het gaat. Noteer op de uitwerkbijlage welke gegevens je meneer Groen nog moet vragen om de telefoonnotitie volledig te kunnen invullen. Lever uitwerkbijlage 1 in bij de examinator. PB-0697-b-10-1-o 3 lees verder

4 Je hebt meneer Groen gebeld en een afspraak bij hem thuis gemaakt. Hij heeft op een buitenlamp met een zonnecel gezien. Omdat hij zelf niet zo handig is, wil hij graag dat het klussenbedrijf de lamp voor hem gaat maken. Meneer Groen wil weten of dat kan en hoeveel dat kost. Je hebt afgesproken dat je het gaat uitzoeken. Eerst ga je kijken op de website waar meneer Groen de buitenlamp heeft gezien. Voor de volgende opdracht heb je uitwerkbijlage 2 en het bestand start_zelfdoen.htm nodig. 5p 2 Bekijk de buitenlamp op de website. Kies de juiste materialen voor de elektrische schakeling van de buitenlamp. Noteer de bestelnummers op uitwerkbijlage 2. Voordat je aan de opdracht begint Open het bestand start_zelfdoen.htm. Dit is de website Onder Elektra vind je informatie over de buitenlamp. Door op het plaatje van de schakeling te klikken kun je zien hoe de buitenlamp werkt (in een animatie). Deze informatie heb je nodig bij het kiezen van de materialen. Uitvoering van de opdracht Klik op de link Bestellen en daarna op de link Uit deze webwinkel ga je de materialen kiezen. Gebruik de informatie van de website Zorg dat je van de geschikte materialen de goedkoopste kiest, om de kostprijs zo laag mogelijk te houden. Kies een zonnecel die vier in serie geschakelde batterijen kan opladen. Deze batterijen hebben een spanning van 1,2 volt per stuk. Tip: de zonnecel moet op het dakje van de buitenlamp passen! De afmetingen van het dakje vind je op de tekeningen op de website. Kies de led met de grootste lichtsterkte. Kies de diode die het beste past bij de zonnecel die je gekozen hebt. Tip: de diode moet passen bij de stroomsterkte die de zonnecel kan leveren. Deze informatie kun je vinden bij de zonnecellen in de webwinkel. Kies de benodigde weerstand van 18 ohm. Tip: de weerstand moet minimaal geschikt zijn voor een vermogen van 0,18 W. Kies de tuimelschakelaar die het meest geschikt is voor de buitenlamp. Tip: let op de benodigde schakelstanden. Als je klaar bent met de opdracht Sluit de website af. Lever uitwerkbijlage 2 in bij de examinator. PB-0697-b-10-1-o 4 lees verder

5 Je hebt de buitenlamp op de website bekeken en de bestelnummers opgeschreven. Nu ga je bedenken welke materialen je nodig hebt om de behuizing van de lamp te maken. Ook ga je berekenen hoeveel de buitenlamp gaat kosten. Voor de volgende opdracht heb je bijlage 1 en het bestand offerte_bb.xls nodig. 5p 3 Maak een offerte voor het maken van de buitenlamp. Voordat je aan de opdracht begint Open het bestand offerte_bb.xls. Dit is een offerte met calculatie. Vul je naam en kandidaatnummer in. Sla het bestand op onder de naam: offerte_bb[jouw eigen naam].xls. Uitvoering van de opdracht Vul alle witte cellen in op de offerte. Klik op de cel met de tekst klik hier. Je komt dan in het tweede deel van de offerte (de calculatie). Vul daar in de witte cellen de ontbrekende aantallen en maten in. Gebruik daarbij de tekeningen in bijlage 1. Klik als je klaar bent op de knop 'naar offerte'. Als je klaar bent met de opdracht Maak een afdruk van je offerte en lever deze in bij de examinator. PB-0697-b-10-1-o 5 lees verder

6 Je bent bij meneer Groen thuis geweest en hebt hem de offerte aangeboden. Meneer Groen ging akkoord met de offerte. Hij wil alleen graag zien hoe de buitenlamp er uit zou zien als deze wat kleiner zou zijn dan op de website (meer kubusvormig). Daarom ga je de werktekeningen aanpassen. Je begint met de tekening van de staander. Voor de volgende opdracht heb je bijlage 1 en het bestand tekenopdracht_bb.dwg nodig. 6p 4 Teken een staander met een lengte van 150 mm (in plaats van 200 mm). De posities en de maten van de boorgaten moeten gelijk zijn aan die van de staander van 200 mm (zie tekening 3 van bijlage 1). Voordat je aan de opdracht begint Open het bestand tekenopdracht_bb.dwg. Dit is een CAD-bestand met een bovenaanzicht en een driedimensionaal aanzicht van de staander. Sla het bestand op onder de bestandsnaam: tekenopdracht_bb[jouw eigen naam].dwg. Uitvoering van de opdracht Teken het vooraanzicht van de staander, met een lengte van 150 mm. Zorg dat de boorgaten op de juiste plek komen. Zet de juiste bemating van de staander en de boorgaten in de tekening. Plaats de volgende tekst in de tekening: Dit onderdeel 4x maken (lettergrootte 4 mm). Zet je eigen naam in het vak Getekend. Als je klaar bent met de opdracht Maak een afdruk van het bestand en lever deze in bij de examinator (gebruik plot- of afdrukschaal 1 : 1). 12p 5 Maak de minitoets bij opdracht 5. PB-0697-b-10-1-o 6 lees verder

7 Onderdeel B constructie behuizing buitenlamp tijdsduur 190 minuten In dit onderdeel ga je de behuizing van de buitenlamp maken. Je maakt deze volgens de originele tekeningen in bijlage 1, waarbij de staanders 200 mm lang zijn. Je hebt meneer Groen namelijk de nieuwe tekeningen voorgelegd, maar hij vond de grotere versie van buitenlamp toch mooier. Voordat je begint, maak je eerst een werkplanning. Voor de volgende opdracht heb je het bestand werkplanning.xls nodig. 2p 6 Maak een werkplanning voor het maken van de behuizing van de buitenlamp. Voordat je aan de opdracht begint Open het bestand werkplanning.xls. Hierin staat een werkplanning voor het maken van de behuizing van de buitenlamp. De teksten in de kolom Werkvolgorde staan al op de juiste plaats. Dit rijtje is alleen nog niet compleet. De teksten uit de kolom Bewerkingen moeten er nog bij gezet worden, in de goede volgorde. Vul je naam en kandidaatnummer in. Sla het bestand op onder de bestandsnaam: werkplanning[jouw eigen naam].xls. Uitvoering van de opdracht Zet alle teksten uit de kolom Bewerkingen in de juiste volgorde in de kolom Werkvolgorde. Dat doe je op de volgende manier: Klik op een tekst die je wilt verplaatsen (de tekst wordt dan geknipt). Klik daarna op de plaats waar de tekst moet komen te staan (de tekst wordt dan geplakt). Dus niet slepen! Als je klaar bent met de opdracht Maak een afdruk van het bestand en lever deze in bij de examinator. PB-0697-b-10-1-o 7 lees verder

8 Voor de volgende opdracht heb je bijlage 1, 2 en 3 nodig. Je krijgt van de examinator de benodigde materialen. 11p 7 Maak de behuizing van de buitenlamp volgens het stappenplan in bijlage 3. Gebruik de tekeningen in bijlage 1 en de stuklijst in bijlage 2. (Denk eraan dat je de staanders 200 mm lang maakt!) Let op: bij deze opdracht word je ook beoordeeld op je werkhouding. Werk veilig. Houd je werkplek ordelijk. Ga zorgvuldig om met materialen en gereedschappen. Ruim alles op de juiste manier op als je klaar bent. Voordat je verder gaat, ga je terugkijken op hoe het maken van het dakje van de buitenlamp gegaan is. Voor de volgende opdracht heb je uitwerkbijlage 3 nodig. 2p 8 Kijk terug op het maken van het dakje van de buitenlamp. Beantwoord daarvoor onderstaande vragen. Noteer je antwoorden op uitwerkbijlage 3. Wat ging er goed bij het maken van het dakje? Noem één punt. Geef ook aan waarom je vindt dat het goed ging. Wat ging NIET zo goed bij het maken van het dakje? Noem één punt. Geef ook aan waarom je vindt dat het niet zo goed ging. Geef tenslotte aan hoe je dat punt de volgende keer anders zou doen. Tip: als je vindt dat alles goed ging, noem dan het punt dat het minst goed ging. Zorg dat je in ieder geval iets noemt. Lever uitwerkbijlage 3 in bij de examinator. PB-0697-b-10-1-o 8 lees verder

9 Onderdeel C constructie ophangbeugel en aansluitkastje tijdsduur 45 minuten Om de lamp aan de wand te bevestigen, ga je een ophangbeugel en een aansluitkastje voor de elektrische voeding maken. Voor de volgende opdracht heb je bijlage 1 en 2 nodig. Je krijgt van de examinator de benodigde materialen. 6p 9 Maak de ophangbeugel en het aansluitkastje volgens tekeningen 8, 9 en 10 van bijlage 1. Werkwijze: Boor de gaten in de kabeldoos volgens tekening. De exacte positie van de schakelaar mag je zelf bepalen. Bevestig het onderste deel van het kabelzadel met een schroef en een moer (stuknr. 9 en 10). Buig de koperen buis met een buigijzer. Neem een buis van 1000 mm lengte. Teken de positie voor de eerste en de tweede buiging af volgens tekening. Buig de buis in twee bochten van 90. Je mag hierbij hulp vragen aan de examinator. Zorg dat de rechte stukken evenwijdig komen te staan. Wanneer de buis aan één of beide zijden te lang is, kort deze dan na het buigen af met een pijpensnijder. Buig met een rondbuigtang het haakje en het s-haakje (stuknr. 13 en 14). Soldeer het haakje aan de binnenzijde van de koperen buis. Je mag bij het solderen de examinator vragen om het haakje vast te houden. Boor het gat in de koperen buis. Haal bramen en scherpe randen weg. Steek de koperen buis door de wartel in de kabeldoos. Draai de wartel stevig vast, zodat de ruimte tussen de koperen buis en de wartel spatwaterdicht wordt afgesloten. Bevestig de bovenkant van het kabelzadel. Onderdeel D elektrische schakeling maken tijdsduur 60 minuten 9p 10 Maak de minitoets bij opdracht 10. Het aansluitkastje en de ophangbeugel zijn nu zover klaar dat de bedrading en de batterijen kunnen worden geplaatst. In de volgende opdracht ga je de elektrische schakeling maken. PB-0697-b-10-1-o 9 lees verder

10 Voor de volgende opdracht heb je bijlage 1 en 2 nodig. Je krijgt van de examinator de benodigde materialen. 5p 11 Maak de elektrische schakeling volgens de schema s op de volgende pagina. Werkwijze Gebruik voor de schakeling drie kleuren draad: blauw, rood en zwart. De soldeerverbindingen moeten op het eind geïsoleerd worden. Schuif steeds vóór het solderen een stukje krimpkous om de draad. Let op: krimp de krimpkousen pas nadat de examinator de soldeerverbindingen gecontroleerd heeft! Werkwijze aan de kant van de kabeldoos Voer blauwe draad A, rode draad B en zwarte draad C door de ophangbeugel. Je kunt hiervoor een trekveer gebruiken. Soldeer de weerstand van 18 Ω aan rode draad B. Soldeer rode draad E aan de andere kant van de weerstand. Soldeer draad E aan één van de buitenste aansluitingen van de schakelaar. Soldeer zwarte draad C aan zwarte draad H van de batterijaansluiting. Soldeer rode draad G van de batterijaansluiting aan de middelste aansluiting van de schakelaar. Soldeer blauwe draad A aan de anode van de diode. Soldeer blauwe draad F aan de kathode van de diode. Soldeer draad F aan de andere buitenste aansluiting van de schakelaar. Monteer de schakelaar in de kabeldoos. Werkwijze aan de kant van het lamphuis Soldeer rode draad B aan de anode van de led. Tip: De anode is de lange aansluiting. Soldeer de zwarte draden C en D aan de kathode van de led. Tip: De kathode is de korte aansluiting. Plaats de tule in het gat voor de bedrading, op het dakje van de lamp. Voer de bedrading met de led door het gat met de tule. Soldeer blauwe draad A aan de plus-aansluiting van de zonnecel. Soldeer zwarte draad D aan de min-aansluiting van de zonnecel. Laat de examinator alle soldeerverbindingen controleren en beoordelen voordat je verder gaat. Tot slot Je krijgt van de examinator vier geladen testbatterijen. Plaats deze in de batterijhouder. Controleer of de led brandt als de schakelaar bediend wordt. Als de led niet werkt, vraag je de examinator om hulp. Isoleer de soldeerverbindingen door de krimpkousen er omheen te krimpen. Monteer de zonnecel met dubbelzijdig tape op het dakje (maak het oppervlak eerst goed schoon!). Hang de buitenlamp op aan de ophangbeugel. PB-0697-b-10-1-o 10 lees verder

11 diode S A K + 4,8 V _ + zonnecel R 18 _ LED A K PB-0697-b-10-1-o 11 lees verder

12 Onderdeel E testen tijdsduur 15 minuten Nu de buitenlamp helemaal klaar is, ga je testen of deze werkt. Voor de volgende opdracht krijg je van de examinator een multimeter, een testdraad en vier lege testbatterijen. 2p 12 Sluit de testdraad en de multimeter aan volgens de schema s op de volgende pagina. Meet daarna de stroom die van de zonnecel naar de batterijen loopt. Werkwijze Monteer de testdraad tussen de batterijaansluiting en de batterijhouder (zie de schema s). Sluit de meetsnoeren aan en stel de meter op de juiste manier in. Zorg dat er zoveel mogelijk buitenlicht op de zonnecel valt (liefst zonlicht!). Demonstreer aan de examinator hoe je de stroom meet die van de zonnecel naar de batterijen loopt. Vertel de waarde die je meet aan de examinator. Noem ook de juiste eenheid. Wanneer de buitenlamp niet werkt, vraag je de examinator om hulp. Wanneer je klaar bent met meten, plaats je de batterijhouder in het aansluitkastje. Sluit daarna het aansluitkastje af. Schroef tenslotte het aansluitkastje met de buitenlamp vast op een montagebord. Je mag daarbij iemand vragen om de lamp voor je vast te houden. PB-0697-b-10-1-o 12 lees verder

13 PB-0697-b-10-1-o* 13 lees verder einde