Examenopgaven VMBO-BB 2004

Transcriptie

1 Examenopgaven VMBO-BB 2004 tijdvak 2 woensdag 23 juni 09:00-10:30 uur LANDBOUW EN NATUURLIJKE OMGEVING PLANTENTEELT CSE BB Naam kandidaat Kandidaatnummer Beantwoord alle vragen in dit opgavenboekje. Gebruik het Opzoekboek Groen. Dit examen bestaat uit 38 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 44 punten te behalen. Voor elk vraagnummer staat hoeveel punten maximaal behaald kunnen worden o

2 Meerkeuzevragen - Omcirkel het goede antwoord (voorbeeld 1). - Geef verbeteringen aan volgens de voorbeelden 2 of 3. (1) A A A B (2) X B (3) B B C XC D C D D EIGENSCHAPPEN VAN GROND Jaap kan bepalen welke grondsoort op zijn bedrijf voorkomt door: de grond te bekijken; de grond nat te maken; de grond tussen zijn vingers te wrijven. 1p 1 Jaap voelt met zijn vingers dat de grond vettig is. Als hij over de natte grond loopt, blijft er veel grond aan zijn laarzen plakken. Welke grondsoort heeft Jaap op zijn bedrijf? A kleigrond B veengrond C zandgrond 2p 2 De grond van Jaap is vaak te nat. Geef met een kruisje aan of de onderstaande werkzaamheden helpen om de grond droger te maken. werkzaamheid ja nee drainage aanleggen kunstmest strooien organische stof inbrengen eggen 1p 3 Ploegen verbetert de grond. Kleigronden en zandgronden worden in verschillende seizoenen geploegd. Welk seizoen is het meest geschikt om kleigronden te ploegen? 2p 4 Het onderspitten van stalmest heeft gevolgen voor de grond. Geef met een kruisje aan of de onderstaande gevolgen juist of onjuist zijn. gevolg juist onjuist De grond wordt armer aan voedingsstoffen. De grond wordt rijker aan organische stof. De grond wordt beter bewerkbaar o 2 ga naar de volgende pagina

3 PAPRIKATEELT Plantmateriaal De opkweekperiode van de paprikaplanten duurt zeven weken. Tijdens deze korte periode is alleen op donkere dagen (bij)belichten zinvol. Dat scheelt de teler veel energiekosten. 1p 5 Wanneer moet er gezaaid worden als de kweker begin maart wil beginnen met het planten van de paprikaplanten? A december B januari C februari 1p 6 Tijdens de groei van een paprikaplant is er een vegetatieve fase en een generatieve fase. Wat vormt de plant in de generatieve fase? A meer blad en meer vruchten B meer blad en minder vruchten C minder blad en meer vruchten D minder blad en minder vruchten o 3 ga naar de volgende pagina

4 GERST Hieronder staat een rassenlijst van gerst. Rassenlijst zomergerst overzicht eigenschappen (1999 t/m 2002) en zaadopbrengsten (1997 t/m 2002) resistentie tegen opbrengst klei (relatief) rubricering RL 2003 lengte stro * Brouwgerstrassen stevigheid vroegheid aar vroegrijpheid Aspen A 6, ,5 8, Extract A 6,5 7, , Madonna B 8 7,5 6 5, Hanka B 8,5 7 5, ,5 6, Prestige N 6,5 7, ,5 6 6, meeldauw netvlekkenziekte bladvlekkenziekte brouwkwaliteit met ziektebestrijding zonder ziektebestrijding Voedergerstrassen Madonna A 8 7,5 6 5, Hanka B 8,5 7 5, ,5 6, Slalom B 6,5 8 7, Saloon N 4,5 8,5 6,5 6 8,5 7 6, jaar onderzocht Dexter 6,5 8 5,5 4,5 6,5 7,5 5, * = hoe hoger het cijfer, hoe langer het ras 1p 7 Voor welke twee doeleinden wordt gerst geteeld volgens de rassenlijst? 1p 8 Een teler wil gerst telen met een goede brouwkwaliteit en een goede resistentie tegen meeldauw. Welk ras kan de teler het beste kiezen? o 4 ga naar de volgende pagina

5 LANDBOUWWERKTUIGEN 2p 9 Een trekker heeft achter vier banden in plaats van twee. Ook de giertank die achter de trekker zit heeft dubbele banden. Hieronder staan drie beweringen over spoorvorming. Geef in het schema met een kruisje aan of deze beweringen juist of onjuist zijn. bewering juist onjuist Met meer banden wordt de spoorvorming groter. Met bredere banden wordt de spoorvorming groter. Met een zwaardere tank wordt de spoorvorming groter. 1p 10 Op de onderstaande foto is een wentelploeg afgebeeld. Vul in de volgende zin het ontbrekende woord in. Op de foto is een scharige wentelploeg afgebeeld. GERBERATEELT In de bloementeelt worden vooral bij gerbera s natuurlijke vijanden ingezet. Dit komt omdat alleen de bloem wordt geoogst en het blad dus niet helemaal vrij van aantastingen hoeft te zijn. 1p 11 In de winter hebben de natuurlijke vijanden het nogal moeilijk in de gerberateelt. Wat is hiervan de reden? A Er is geen voedsel. B Het klimaat is ongunstig. C Ze worden opgegeten. 1p 12 In de geïntegreerde teelt van gerbera is soms een chemische ingreep nodig. Wanneer is dit het geval? A als de natuurlijke vijanden zich te snel uitbreiden B als er geen trips meer voorkomt C als trips zich te snel uitbreidt o 5 ga naar de volgende pagina

6 WATER GEVEN Water geven Iedere grond is uniek dankzij de capillaire werking, het grondwaterniveau en de hoeveelheid hangwater. Dat maakt water geven lastig. Om schimmels als Botrytis te voorkomen is een droge bovenlaag van belang. Het water moet dus goed de grond inzakken. Advies: geef beurten vanaf 150 ml per plant. 2p 13 In de bovenstaande tekst worden de volgende drie soorten water genoemd: capillair water grondwater hangwater Zet deze drie soorten water op de juiste plaats bij de onderstaande tekening. bovenlaag grond... 1p 14 Maak de onderstaande zin juist. Streep de onjuiste woorden door. Botrytis is een schimmel / insect en komt vooral voor in een natte / droge bovenlaag. 2p 15 Hoeveel liter water moet gegeven worden in een afdeling met 200 planten volgens het advies uit de tekst? Schrijf de berekening op. (1 liter is 1000 ml) o 6 ga naar de volgende pagina

7 AKKERONKRUID 1p 16 Zoek op wat de Nederlandse naam is van het wortelonkruid op bovenstaande afbeelding. 1p 17 Wat is de beste manier om wortelonkruid mechanisch te bestrijden? SCHIMMELS Schimmels zijn overal. De teler moet ervoor zorgen dat schimmels geen probleem worden. Dat betekent schoon beginnen en werken aan een sterk gewas. De ideale leefomstandigheden voor de schimmel moeten voorkomen worden. Als bestrijding toch nodig is dan is het belangrijk dat de teler de schimmel op tijd herkent. 1p 18 Schimmels planten zich voort door middel van A eieren. B sporen. C stofdeeltjes. D zaden. 1p 19 Noem twee klimaatomstandigheden waarbij schimmels zich snel kunnen ontwikkelen o 7 ga naar de volgende pagina

8 KUNSTMEST STROOIEN 1p 20 Op de tekening is te zien hoe John kunstmest uitstrooit. Welke fout is te zien in het strooibeeld? 1p 21 Welke kunstmestvorm is het meest geschikt om te strooien? A korrelvorm B kristalvorm C poedervorm 1p 22 John strooit de kunstmest voordat er wordt geplant. Hoe wordt deze manier van bemesten genoemd? A bijbemesting B overbemesting C voorraadbemesting 1p 23 John strooit NPK-meststof Hoeveel procent stikstof zit er in deze meststof? A 10% B 12% C 18% o 8 ga naar de volgende pagina

9 UITRIJREGELS Jan van Dorst teelt prei op zandgrond. Bij het uitrijden van drijfmest moet hij zich aan een aantal regels houden om het milieu te beschermen. uitrijregels op zand- en lössgronden 2003 jan feb mrt april mei juni juli aug sept okt nov dec uitrijregels op klei- en veengronden 2003 jan feb mrt april mei juni juli aug sept okt nov dec = uitrijverbod = emissiearm aanwenden 1p 24 Mag Jan van Dorst de drijfmest in oktober uitrijden? A Ja, als hij de drijfmest maar emissiearm aanwendt. B Ja, als hij de drijfmest maar onderwerkt. C Nee, er geldt een uitrijverbod. 1p 25 Tot welke vorm van mest behoort drijfmest? A tot de anorganische mest B tot de kunstmest C tot de organische mest D tot de samengestelde mest 1p 26 Drijfmest kan emissiearm aangewend worden met behulp van een A mestcontainer. B mestinjecteur. C mestverspreider. D rijenbemester. 1p 27 In drijfmest zitten hoofdelementen die planten gebruiken voor hun groei. Welk hoofdelement bevat drijfmest naast stikstof? A borium B mangaan C kalium D zink 1p 28 IJzer hoeft maar in kleine hoeveelheden te worden toegevoegd. Hoe worden elementen genoemd, die planten in kleine hoeveelheden nodig hebben? A basiselementen B bijelementen C macro-elementen D sporenelementen o 9 ga naar de volgende pagina

10 FRUITTEELTBEDRIJF Klas 4B gaat op excursie naar een fruitteeltbedrijf. Op dit bedrijf worden niet alleen appelen en peren geteeld, maar ook de eigen bomen. Als eerste kijken ze bij de kwekerij van de onderstammen. De onderstammen voor de appelbomen worden vermeerderd door aanaarden. 1p 29 Op welk plaatje is aanaarden te zien? A B C D 1p 30 Zoek op in welke maanden de appels geoogst worden. A augustus, september en oktober B september, oktober en november C oktober, november en december 1p 31 In de boomgaard liggen twee verschillende buizen. De ene buis heeft slangetjes naar iedere boom voor druppelbevloeiing. De andere buis steekt boven de bomen uit en geeft water met ketsdoppen. Wat kan met druppelbevloeiing worden gegeven? o 10 ga naar de volgende pagina

11 KLIMOP 1p 32 Het stekken van klimop gebeurt door lange scheuten in delen te knippen. Deze delen bestaan uit een stengel en een blad. Hoe heet dit type stek? A bladstek B kopstek C winterstek D tussenstek 1p 33 Zoek op op welke grond klimop het best groeit. 1p 34 Klimop wordt onder andere toegepast als bodembedekker in een vaste plantenborder. Wat is de omschrijving van een vaste plant? Een kruidachtige plant die A aan het begin van het jaar kiemt, groeit, bloeit en afsterft voor de winter. B elk jaar groeit, bloeit en dan gedeeltelijk afsterft en overwintert. C het eerste jaar kiemt en blad vormt en het tweede jaar bloeit en afsterft voor de winter. MESTSTOFFEN 1p 35 Zwavelgebrek komt de laatste jaren geregeld voor op de lichte zavel- en zandgronden. Dit is een gevolg van een mindere aanvoer door de steeds schonere lucht. Zwavelgebrek kan worden voorkomen door Kas Vitaal (24N+15SO 3 ) te gebruiken. Hoe wordt een meststof als Kas Vitaal genoemd? A enkelvoudige meststof B mengmeststof C organische meststof D vloeibare meststof 1p 36 Stikstofgebrek treedt vooral op bij de lichte zavel- en zandgronden. Waarom niet bij de zware zavel- en kleigronden? A omdat er geen uitspoeling van stikstof is B omdat er geen stikstof nodig is C omdat er veel uitspoeling van stikstof is D omdat er voldoende alternatief voor stikstof is 2p 37 Hieronder staan twee beweringen over de invloed van kalium op een gewas. Geef in het schema met een kruisje aan of de beweringen juist of onjuist zijn. bewering juist onjuist Het loof wordt steviger. Het loof groeit langzamer. Let op: de laatste vraag van dit examen staat op de volgende pagina o 11 ga naar de volgende pagina

12 BIOLOGISCHE BESTRIJDING Bij biologische bestrijding worden plaaginsecten gedood door hun parasieten. Deze dode plaaginsecten worden mummies genoemd. Op de foto zijn deze mummies te zien. 1p 38 Van welk insect zijn deze mummies? A van de bladluis B van de mineervlieg C van de spintmijt D van de witte vlieg o* 12 ga naar de volgende pagina einde