Financiële verslaggeving

Transcriptie

1 Financiële verslaggeving

2 Inhoud Financiële verslaggeving Jury 2 Ter inleiding 3 Criteria voor de beoordeling 4 Juryverslag 10 Resultaten benchmark financiële websites Toekomstverwachtingen financiële communicatie 17 Quick facts 19 FD Top Gemiddelde scores per dimensie 22 Ontwikkeling scores Bijlage 1: Onderzoeksverantwoording 24 Bijlage 2: Gedragscode Jungle Minds 25 Bijlage 3: Winnaars FD Henri Sijthoff-Prijs (per jaar) 26 Bijlage 3: (vervolg) Winnaars FD Henri Sijthoff-Prijs (per bedrijf) 28 1

3 Jury Ter inleiding De jury die beoordeelt welke ondernemingen op grond van hun financiële verslaggeving in aanmerking komen voor de FD Henri Sijthoff-Prijs, is als volgt samengesteld: Prof. dr. mr. F. van der Wel RA hoogleraar Externe Verslaggeving aan de Vrije Universiteit Amsterdam Drs. E.A.J. van de Merwe professioneel commissaris Prof. dr. J.M.G. Frijns hoogleraar beleggingsleer aan de Vrije Universiteit Amsterdam Het secretariaat van de jury wordt gevoerd door de redactie van Het Financieele Dagblad. Voor informatie: Gert van der Have (T) (E) Samenwerking De FD Henri Sijthoff-Prijs wordt mede mogelijk gemaakt door de NBA, de Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants. Vormgeving: Karin Goedhart, GoodArt Druk: Grafiënt Printmedia, Laren Copyright 2010 Het Financieele Dagblad 2 De FD Henri Sijthoff-prijs bestaat sinds 1954, maar gaat nog steeds met zijn tijd mee. De toenmalige eigenaar en directeur van Het Financieele Dagblad, de heer H.A.H. Sijthoff vernoemde de prijs voor het beste jaarverslag naar zijn vader. Destijds waren er vrijwel geen voorschriften voor de jaarrekening. Dat maakte een stimulans voor betere verslaggeving in de vorm van een prijs gewenst. Intussen is er veel veranderd. Er zijn inmiddels zo veel regels op het terrein van financiële verslaggeving dat de prijs overbodig lijkt. Toch blijkt ook dit jaar dat de prijs zijn waarde nog steeds niet heeft verloren. Het juryrapport concludeert dat transparante, leesbare en consistente verslaglegging nog steeds niet overal gemeengoed is. Het verslag lijkt te veel een verantwoording van verschillende regels (rules-based) te zijn in plaats van een samenhangend bedrijfseconomisch verhaal. Daarom vinden we de prijs nog steeds zinvol, wat door veel bedrijven wordt beaamd. De FD Henri Sijthoff-Prijs gold aanvankelijk als onderscheiding voor het beste jaarverslag. De opkomst van internet en financiële verslaggeving via dit medium is een volledig nieuwe uitdaging. Vanaf 2003 is dit nieuwe medium een onderdeel van de beoordeling. In de criteria van februari 2007 is financiële verslaggeving op vergelijkbare voet gezet van het geprinte verslag. Ontwikkelingen in de markt en samenleving hebben in de lange traditie van de FD Henri Sijthoff-Prijs geleid tot vele aanpassingen in de criteria. Het overzicht van aanpassingen leest inmiddels als een bloemlezing over de korte geschiedenis in verslaggeving. Vanaf 1969 wordt de totale financiële publiciteit van de onderneming in de beoordeling betrokken. In 1974 vond een algehele herziening van de normen plaats. Het uitgangspunt van de totale financiële publiciteit bleef gehandhaafd. Nieuw was ook dat niet ter beurze genoteerde ondernemingen voortaan voor prijstoekenning in aanmerking zouden kunnen komen. In 1983 zijn de normen opnieuw geredigeerd. Vanaf 2001 tot heden is er een stoomversnelling gekomen in de wijzigingen. In 2001 zijn ze aangescherpt en beter gesorteerd, zodat meer transparantie wordt geboden aan deelnemende ondernemingen. De uitsluitingperiode voor een prijswinnaar van vijf jaar is vervangen door een uitsluitingperiode van twee jaar. Daarnaast gaat de jury ertoe over bedrijven te nomineren. In december 2003 zijn de criteria aangepast aan nieuwe ontwikkelingen als IFRS en corporate governance en aangevuld met criteria voor toetsing van de kwaliteit van financiële (internet) websites. In de beoordeling van 2004 wordt de kwaliteit van de financiële websites van de categorie AEX-fondsen voor het eerst meegewogen. De laatste aanpassing dateert van februari Voor het eerst wordt er een nieuwe prijscategorie toegevoegd: die voor niet-beursgenoteerde ondernemingen. Het Financieele Dagblad en de jury zijn van mening dat ook grote, niet-beursgenoteerde ondernemingen goede financiële verantwoording dienen te geven. De prijs voor deze categorie moet een stimulans worden voor optimale verslaggeving. In de criteria van 2007 zijn ook de eisen voor websiteverslaggeving aangescherpt. De beoordeling van de website weegt zwaar in de totale waardering van de financiële verslaggeving van ondernemingen. Hiermee wordt recht gedaan aan het toenemende belang van dit nieuwe medium in de maatschappij. Een verandering is dat we met ingang van 2010 een samenwerking zijn aangegaan met de Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (NBA). Zij gaat de jury ondersteunen door het uitvoeren van een aantal thematische onderzoeken. Deze prijs zou niet zijn huidige betekenis hebben gekregen zonder de deskundige jury, bestaande uit Erik van de Merwe, Jean Frijns en Frans van der Wel, die in laatste instantie voor de keuze van de winnende ondernemingen verantwoordelijk is. Ik wil mijn bijzondere erkentelijkheid betuigen aan deze jury, de interne FD-commissie FD Henri Sijthoff-Prijs, het bedrijf Jungle Minds dat onderzoek doet naar de bedrijfsverantwoording op websites en de NBA. Ulko Jonker Hoofdredacteur Het Financieele Dagblad Deze prijs zou niet zijn huidige betekenis hebben gekregen zonder de deskundige jury, die in laatste instantie voor de keuze van de winnende ondernemingen verantwoordelijk is. 3

4 Criteria voor de beoordeling 1. FD Henri Sijthoff-Prijs De FD Henri Sijthoff-Prijs wordt jaarlijks door Het Financieele Dagblad uitgereikt aan ondernemingen die zich gunstig onderscheiden door hun openbare informatie en financiële verslaggeving. De belangrijkste onderdelen die hiervoor worden beoordeeld zijn het jaarverslag en de verslaggeving via de websites. Ook worden kwartaalberichten, persberichten en presentaties in de beoordeling betrokken. In het bijzonder wordt aandacht geschonken aan verbetering van de informatieverstrekking. De beoordeling wordt door een onafhankelijke jury uitgevoerd. De jury kent jaarlijks drie prijzen toe: aan een onderneming in de categorie AEX ; aan een onderneming die op de Amsterdamse effectenbeurs wordt verhandeld in de categorie mid- en smallcap of aan een onderneming die niet-beursgenoteerd is. Als peildatum voor deze categorieën wordt gekozen 31 december van het jaar waarover de prijs wordt toegekend. De beoordeelde periode loopt vanaf de publicatie van de eerstekwartaalcijfers tot en met de bekendmaking van de jaarcijfers en de publicatie van het jaarverslag en de daaropvolgende perspublicaties en eventuele analistenbijeenkomsten. De websites worden beoordeeld in de periode maartseptember na het betreffende boekjaar. 2. Welke ondernemingen komen in aanmerking voor de FD Henri Sijthoff-Prijs? Alle ondernemingen die onder het Nederlandse jaarrekeningenrecht vallen, te weten de naamloze vennootschap, de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid, de coöperatieve vereniging en de onderlinge waarborgmaatschappij, komen voor een beoordeling in aanmerking, voorzover zij hun activiteiten overwegend in de marktsector uitoefenen. Het eigen vermogen van de onderneming dient minimaal 10 miljoen euro te bedragen. De jury beoordeelt op eigen initiatief de kwaliteit van de financiële verslaggeving van alle ondernemingen waarvan de aandelen tot de notering aan de Amsterdamse beurs zijn toegelaten. Voor de categorie niet-beursgenoteerd maakt de jury jaarlijks op eigen initiatief een selectie van circa twintig ondernemingen. Niet-beursgenoteerde ondernemingen die het initiatief nemen om mee te dingen naar de prijs worden ingedeeld in de categorie niet-beursgenoteerd. Ondernemingen die voor deze prijs in aanmerking willen komen, wordt verzocht dit vóór 1 juli kenbaar te maken aan de coördinator van de FD Henri Sijthoff-Prijscommissie, Het Financieele Dagblad, Postbus 216, 1000 AE Amsterdam, onder gelijktijdige toezending van vier exemplaren van het jaarverslag en van andere gepubliceerde financiële informatie die op het boekjaar betrekking heeft. Inzendingen die na 1 juli worden ontvangen, komen niet in aanmerking voor beoordeling. 3. Beoordelingsprocedure De beoordeling van de kwaliteit van de financiële verslaggeving wordt door een onafhankelijke jury uitgevoerd. De beoordeling vindt plaats op basis van toetsing aan de FD Henri Sijthoff-Prijs-criteria voor de beoordeling. Deze criteria worden vastgesteld door de jury. De criteria zijn in te zien via het Sijthoff-dossier op óf op te vragen bij de coördinator van de FD Henri Sijthoff- Prijs van Het Financieele Dagblad, Postbus 216, 1000 AE Amsterdam, (Sijthoff@fd.nl) De jury wordt bijgestaan door een interne Henri Sijthoff- Prijs-commissie van Het Financieele Dagblad (FD-Sijthoffcommissie). Vragen over de FD Henri Sijthoff-Prijs kunnen via worden gesteld: Sijthoff@fd.nl. Bij de beoordeling van de financiële verslaggeving via internet wordt gekeken naar de kwaliteit van de website content en de (technische) kwaliteit van de website volgens bepalingen in paragraaf 4 van deze criteria. De jury behoudt zich het recht voor om voor inventarisering van de website eigenschappen derden in te schakelen. De jury nomineert aan de hand van beoordelingscriteria maximaal vijf ondernemingen in alle prijscategorieën. De nominatie van de bedrijven wordt in de eerste week van oktober bekendgemaakt via publicatie in Het Financieele Dagblad, FD.nl en BNR Nieuwsradio. De jury kiest uit de genomineerde ondernemingen per categorie een onderneming die zich het meest onderscheidt in openbare informatie en verantwoording over de financiële gang van zaken. De jury brengt verslag uit via een juryrapport. Aan bekroonde ondernemingen wordt de eerstvolgende twee jaar geen prijs toegekend. De beoordeling van de kwaliteit van de financiële verslaggeving wordt door een onafhankelijke jury uitgevoerd. 4. Criteria voor de beoordeling 4.1. Algemeen Onderstaande criteria gelden voor de financiële verslaggeving in gedrukte vorm of via de website. Hierbij hanteert de jury de volgende algemene uitgangspunten: De (jaar)verslaggeving zal ten minste moeten voldoen aan de wettelijke bepalingen. Beursgenoteerde ondernemingen dienen daartoe te rapporteren conform International Financing Reporting Standards (IFRS) en indien van toepassing de United States Generally Accepted Accounting Principles (US-Gaap). Voor de categorie niet-beursgenoteerd is rapportage conform IFRS niet verplicht maar wel een aanbeveling. Indien de onderneming onder de verplichtingen van de Amerikaanse Security Exchange Commission (SEC) valt, dient in het Nederlandse (jaar)verslag een reconciliatie naar IFRS te worden opgenomen. Wet- en regelgeving betreffende financiële rapportage is onderhevig aan wijzigingen. Ondernemingen dienen aan te geven welke rapportagestelsel is gevolgd. Indien het bedrijf stelselwijzigingen doorvoert en/of andere grondslagen wil gaan hanteren, dient aangegeven te worden wat de te verwachten effecten zijn op het vermogen en/of de resultaten. Het bestuursverslag en jaarrekening dienen te zijn goedgekeurd door de controlerende accountant. Op generlei wijze is de beoordeling van de kwaliteit van de financiële verslaggeving door de Henri Sijthoff-Prijs-jury een waardeoordeel over de betrouwbaarheid hiervan. De verslaggeving dient voor de diverse doelgroepen, zoals investeerders, werknemers en overige belanghebbenden, zowel kwalitatief als kwantitatief een zo groot mogelijke transparantie te verschaffen over de gang van zaken. In het algemeen geldt dat hiermee zo veel mogelijk inzicht geboden moet worden over de kansen en risico s voor de onderneming. Ondernemingen die activiteiten verrichten met een grote invloed op veiligheid en/of milieu, dienen in hun verslaggeving zowel kwantitatief als kwalitatief hierop een toelichting te geven. De jury hecht een groot belang aan onafhankelijke auditing van de kwantitatieve informatie. Ondernemingen dienen inzicht te geven in het integriteitbeleid en de toetsing daarvan. 4 5

5 4.2. Website Content: aanvullende bepalingen Voor beoordeling van de kwaliteit van financiële verslaggeving in de websites gelden dezelfde criteria als voor gedrukte verslaggeving. De kwaliteit van de website wordt beter beoordeeld naarmate (1) de technische eigenschappen van de website in orde zijn (paragraaf 4.6) én (2) de inhoud van de informatiehoofstukken best-practice zijn (paragraaf ). De volgende informatiehoofdstukken dienen eenvoudig in de (hoofd)navigatie van de website gevonden te kunnen worden: activiteiten en bedrijfsstructuur; bestuurders, met korte cv s, foto s en eventueel overige relevante informatie; missie, strategie en (financiële) doelstellingen; kerncijfers; corporate governance; toekomstige (markt)ontwikkelingen en verwachtingen; risicoprofiel en gevoeligheidsanalyse; aandeelhoudersinformatie Bestuursverslag Een duidelijke formulering van missie en (financiële) doelstellingen op groepsniveau, alsmede een (onderbouwing van) de strategie om deze doelstelling te bereiken. Indien van toepassing ook voor de verschillende divisie(activiteiten). De (financiële) doelstellingen dienen zo veel mogelijk te worden gekwantificeerd. Bericht van de voorzitter. Hierin dient ten minste een reële schets van de afgelopen en komende ontwikkelingen te worden gegeven. Een helder verslag van de raad van commissarissen. In dit verslag dient verantwoording te worden afgelegd over het toezicht op het gevoerde beleid. Er dient een verslag gegeven te worden van de werkzaamheden van verschillende bestuurscommissies zoals de audit- en remuneratiecommissie. In de toelichting op het remuneratiebeleid wordt ingegaan op de relatie tussen beloning en prestatie. Een helder directieverslag, kwantitatief ondersteund. Dit verslag moet toelichting geven op de gebeurtenissen in het afgelopen jaar, met nadruk op de uitvoering van de strategie en doelstellingen, de ontwikkelingen in de markt, marktaandeel, concurrentieverhoudingen, acquisities, fusies en/of desinvesteringen, de financiële gang van zaken, eventuele stelselwijzigingen en de effecten De kwaliteit van de website wordt beter beoordeeld naarmate de technische eigenschappen van de site in orde zijn. daarvan, relevante aspecten van corporate governance, de risicoparagraaf, de toekomstige ontwikkelingen, vernieuwingen in de productportfolio en werkgelegenheidsbeleid. Wat betreft ontwikkelingen in de markt, marktaandeel en concurrentieverhoudingen: deze paragraaf dient inzicht te geven in de ontwikkelingen van de mark(ten) waarin de onderneming opereert, het marktaandeel dat de onderneming daarin heeft en hoe de onderneming gepositioneerd is ten opzichte van de concurrentie. Deze onderwerpen kunnen ook worden behandeld in het verslag per divisie. Wat betreft de behandeling van fusies, overnames en (des) investeringen dient er een cijfermatige verwerking gegeven te worden met overnameprijs, financiering, datum van consolidatie en invloed op omzet, bedrijfsresultaat, personeel en investeringen. Wat betreft incidentele baten en lasten: een duidelijke toelichting op de aard, reden en omvang en de gevolgen voor onderneming, divisies etc. Indien mogelijk inzicht in de verwachte ontwikkelingen op dit gebied, zodat het effect van verrassingen geminimaliseerd wordt. Wat betreft corporate governance: de onderneming dient verantwoording af te leggen hoe zij de richtlijnen van de commissie Corporate Governance uitvoert en uit te leggen waar en waarom men bepaalde onderdelen van de corporate governance-regels niet uitvoert ( apply or explain - principe). Wat betreft de risicoparagraaf: deze dient de stakeholders een goed inzicht te bieden in het risicoprofiel van de onderneming. Onderscheid dient te worden gemaakt tussen marktrisico s, operationele risico s en overige voor het bedrijf van belang zijnde risico s. De risico s dienen voorzover mogelijk zowel kwalitatief te worden beschreven als kwantitatief te worden toegelicht. Tevens dient daarbij te worden aangegeven welke instrumenten worden gebruikt om de risico s te beheersen. Dit kan door zowel het afdekken van marktrisico s (bijvoorbeeld valutarisico s, renterisico, wijzigingen in prijzen van grondstoffen etc.) als het verminderen van operationele risico s door bijvoorbeeld interne controlemaatregelen en verzekeringen. Scenarioanalyses (bijvoorbeeld effecten van wijziging van rente, valuta, aandelenkoersen en andere factoren die voor het betreffende bedrijf van belang zijn) zijn hierbij essentieel. Ook de vermelding van de juridische claims vormt een onderdeel van deze paragraaf. De afhankelijkheid van bijvoorbeeld één product of van een grote cliënt op het bedrijfsresultaat dient te worden toegelicht. Een inzicht in verzekeringen wordt aanbevolen. Wat betreft de toelichting op de verwachtingen: er dient een goed beargumenteerde en zo kwantitatief mogelijke uitspraak gegeven te worden omtrent de gang van zaken in het nieuwe boekjaar. Wat betreft personeel: adequate en relevante informatie over ontwikkelingen op personeelsgebied (o.a. ziekteverzuim, personeelsverloop, opleidingen, werkgelegenheid en verplaatsen van activiteiten). Een gedetailleerd verslag per divisie. De jury gaat ervan uit dat de onderneming hier kwantitatief en kwalitatief ingaat op de divisiestrategie, financiële doelstellingen, de uitvoering hiervan, toekomstige interne en externe ontwikkelingen, bedrijfsspecifieke elementen/situaties en verwachtingen. Het divisieverslag dient vergezeld te gaan van kwantitatieve gegevens van ten minste twee jaar, zodat de ontwikkeling van de omzet, winstgevendheid (bijvoorbeeld operationele marge, nettowinstmarge, rendement op geïnvesteerd vermogen, economic value added etc.), kostenontwikkeling, investeringsniveaus, afschrijvingen, geïnvesteerd vermogen en personeel inzichtelijk worden. Het verdient aanbeveling relevante niet-financiële operationele en/of marktgegevens te verstrekken. Een overzicht van gegevens over het aandeel. Hierbij moet ten minste zijn opgenomen de nettowinst per aandeel, de nettowinst per aandeel fully diluted, de ontwikkeling van het aantal uitstaande aandelen, de ontwikkeling van het aantal aandelen fully diluted, de invloed van de eenmalige baten en lasten op de winst per aandeel (ook winst per aandeel fully diluted) en vooruitlopend op verwachte nieuwe rapportagerichtlijnen de kosten per aandeel van het gevoerde optiebeloningsbeleid. Ook dient er een indicatie gegeven te worden van de verdeling van het aandelenbezit (inclusief een overzicht van gedane meldingen in het kader van de Wet Melding Zeggenschap) en overige relevante informatie die te maken heeft met het aandeel (bijvoorbeeld koersinformatie, beursomzet, koersgrafiek versus beursindex en sectorindex). Een aparte paragraaf met data die met name voor aandeelhouders en investeerders van belang zijn (met bijvoor- 6 7

6 beeld contactpersoon binnen de organisatie, webadres, financiële agenda etc.). Een overzicht met relevante, zo nodig aan gewijzigde omstandigheden aangepaste kengetallen en kritische ratio s over bedrijfsresultaten en financiële structuur over een reeks van minimaal vijf jaar, voorzover de onderneming over die gegevens beschikt. De vormgeving, grafieken, tabellen en illustraties dienen het inzicht in de onderneming te vereenvoudigen en zodoende het begrip te vergroten. Omschrijving van gebruikte begrippen en financiële ratio s. De financiële ratio s dienen herleidbaar te zijn uit de gegevens van de jaarrekening. Het bestuursverslag als geheel dient een toegankelijk en helder overzicht te bieden van de onderneming Jaarrekening Naast de algemene voorwaarden die van toepassing zijn voor de jaarrekening, hanteert de jury de volgende aandachtspunten: Een duidelijke uiteenzetting van de algemene grondslagen waarop de opstelling van de jaarrekening berust. Indien de onderneming een stelselwijziging heeft doorgevoerd, dan dienen de effecten daarvan zowel in het bestuursverslag als in de jaarrekening toegelicht te worden. Een kasstroomoverzicht conform de hiervoor geldende richtlijnen. Naast de wettelijke specificaties die gelden voor de winsten-verliesrekening en de balans, een duidelijke bij voorkeur genummerde toelichting op individuele posten, zodat hierin het grootst mogelijke inzicht wordt geboden. Daar waar mogelijk deze posten uitsplitsen naar activiteitensegment. Een kwantitatieve waardering van immateriële activa (waaronder de goodwill), met een uitgebreide toelichting. Inzicht in de off balance posten. Duidelijke informatie over de pensioenvoorzieningen, financiering en uitgangspunten (zoals de gehanteerde rekenrente). Inzicht in de relatie tussen pensioenfonds en de onderneming. Het verdient aanbeveling inzicht te geven in het effect op de voorziening ofwel de noodzakelijke voorziening indien één of meerdere gehanteerde veronderstellingen worden veranderd (bijvoorbeeld de rekenrente). Duidelijke informatie over beloning van directie en commissarissen, gespecificeerd per bestuurslid. Duidelijke toelichting op de optiestructuur met indien van toepassing specificatie per bestuurslid. Uitwerking van totale kosten van het gevoerde optieremuneratiebeleid. Duidelijke toelichting op voorzieningen (en de mutaties daarin) en reserves (met gehanteerde waardebepalingsmethodieken). Toelichting op ingehuurde accountancy- en adviesdiensten en -kosten. Overzicht met kwartaalcijfers (indien van toepassing) Tussentijdse verslaggeving De onderneming dient het Fondsenreglement wat betreft de tussentijdse verslaggeving na te komen. De halfjaarcijfers en/of de kwartaalcijfers dienen aan te sluiten bij de gehanteerde methodiek van de jaarverslaggeving en dienen voldoende informatief en transparant te zijn. Wat betreft belangrijke gebeurtenissen zal een kwantificering van de invloeden van deze gebeurtenissen op het resultaat, voorzover van toepassing, positief worden gewaardeerd Website-eigenschappen Hierin wordt gekeken naar (1) de kwaliteit van de website als geheel en (2) de toegankelijkheid van specifieke content. Voor het beoordelen van de website-eigenschappen worden onderstaande aspecten geïnventariseerd: a. De websitekwaliteit, de mate waarin de website: toegankelijk is; interactie biedt; multimedia bevat; personaliseert. b. Contenttoegankelijkheid, de mate waarin informatie op de website: toegankelijk is; geschikt is gemaakt voor het web; beschikbaar is. De toegankelijkheid van de content wordt op de volgende onderdelen vastgesteld: c. Algemene bedrijfsinformatie bedrijfsprofiel; corporate Governance. De normen die gelden voor de Henri Sijthoff Prijs werden vastgesteld in 1956, aangevuld in 1974, en in 1983 opnieuw geformuleerd. d. Financiële informatie: actuele informatie; historische informatie; financiële verslaggeving; financiële kerngegevens; informatie voor investeerders; toekomstinformatie. Er wordt bij de presentatie van deze officiële bedrijfsoverzichten gelet op de tijdigheid van presentatie, de archieffunctie, het gebruikersgemak (navigatie, zoekfunctionaliteit, print- en kopieerfaciliteiten en bewaaropties). Ten aanzien van presentaties kan men gebruikmaken van audio- en videofunctionaliteiten voor berichtgeving rondom aandeelhoudersvergaderingen, presentaties van kwartaal- en jaarcijfers en analistenbijeenkomsten. Ook wordt gekeken naar de servicegerichtheid en interactiviteit zoals respons op berichten, persoonlijke nieuwsbrieven, interactieve grafieken en analytische hulpmiddelen. 5. Historie ontwikkeling FD Henri Sijthoff-Prijs criteria De normen die gelden voor de Henri Sijthoff-Prijs werden vastgesteld in 1956, aangevuld in 1969 en in 1974, en in 1983 opnieuw geformuleerd. In 1995 zijn de normen opnieuw geformuleerd en aangevuld. In 2001 zijn de normen gemoderniseerd. De periode van uitsluiting van prijswinnaars is ingekort van vijf naar twee jaar; de jury benoemt genomineerde bedrijven voorafgaande aan de prijsuitreiking. In 2003 zijn de criteria uitgebreid, aangepast aan nieuwe ontwikkelingen als IFRS, corporate governance en aangevuld met criteria voor toetsing van de kwaliteit van financiële websites. In 2007 is een derde prijscategorie voor niet-beursgenoteerde ondernemingen ingesteld en vindt de beoordeling plaats op gelijkwaardige basis van het gedrukte verslag en de kwaliteit van de websites. Het aantal genomineerden per prijscategorie is gemaximeerd op vijf. 8 9

7 Juryverslag FD Henri Sijthoff-prijs over verslaggeving 2009 Dit jaar is de kwaliteit van financiële rapportage niet verbeterd, met name bij de AEX-hoofdfondsen is de ontwikkeling teleurstellend. Zo laat de leesbaarheid van jaarverslagen en financiële websites te wensen over, ontbreekt in veel gevallen een gedegen bedrijfseconomische analyse, wordt weinig toelichting gegeven over vooruitzichten en blijft het verslag van de raad van commissarissen en zorgenkindje. Wel is er ook vooruitgang te zien, zoals ten aanzien van de segmentering van activiteiten en de transparantie over het crisismanagement. Om te beginnen met de leesbaarheid. Jaarverslagen en financiële websites bevatten doorgaans veel informatie, maar verschaffen helaas onvoldoende duiding. Veel onderdelen zijn onderworpen aan specifieke regelgeving en hoewel per onderdeel deze regelgeving wordt gevolgd ontstaat er geen holistisch jaarverslag. Het blijft te veel een fragmentarisch geheel. Soms komt bepaalde informatie meerdere keren in het jaarverslag terug. Of erger, bijvoorbeeld aan het begin van het jaarverslag wordt een test van een risico beschreven, terwijl pas verderop in het jaarverslag de risico s worden beschreven. Niet altijd sluit deze informatie goed op elkaar aan. De toenemende regelgeving voor bepaalde jaarrekeningposten maken jaarverslagen er niet leesbaarder op. Regelgeving is er op onderdelen, met name in de jaarrekening, maar ontbreekt op totaalniveau. Er was binnen de jury nog even een korte discussie of Nederland het systeem in VS moet gaan volgen, waarbij een jaarverslag aan een honderdtal punten moet voldoen en volgens een voorgeschreven volgorde is opgebouwd. Al snel was duidelijk dat het rule based -principe hier niet gewenst is. Ook missen veel rapportages nog steeds een gedegen bedrijfseconomische analyse. Dit terwijl je er wel van mag uitgaan dat deze analyses intern beschikbaar zijn. Het is soms heel simpel. In een aantal gevallen geeft het bedrijf aan dat de omzet met x% is gestegen, maar verzuimt te melden welke factoren bijdragen aan de omzetgroei. Wel regelmatig is de omzetgroei uitgesplitst naar autonome groei, groei door acquisities/afstotingen en valutaeffecten. Maar hoe die autonome omzetgroei tot stand is gekomen blijft onduidelijk. Ook missen veel rapportages nog steeds een gedegen bedrijfseconomische analyse. Dit terwijl je er wel van mag uitgaan dat deze analyses intern beschikbaar zijn. Erik van de Merwe Verder is het heel dun gezaaid met bedrijven die concrete vooruitzichten verschaffen. Het is begrijpelijk dat het in deze tijd moeilijk is om bepaalde harde uitspraken te doen, maar aan de andere kant is het wel mogelijk om de factoren te bespreken die belangrijk zijn voor het halen van bepaalde doelen alsmede de actiepunten die daarvoor nodig zijn. Het verslag van de raad van commissarissen is niet veel verbeterd. In de praktijk worden veel RvC-verslagen opgesteld door de secretaris van de vennootschap en dat straalt er ook vanaf. Belangrijke ontwikkelingen in het afgelopen jaar zijn onvoldoende genoemd. Bijvoorbeeld zijn bij enkele bedrijven topmannen via de achterdeur vertrokken. Het kan niet anders dat dit ter sprake is geweest in RvCvergaderingen, maar daarover is in de verslaggeving niets te lezen. Bij de bestuursvoorzitter van KPN is de bonus gehalveerd, vanwege opvolgingsproblematiek. Hoewel de redenen publiekelijk bekend waren, was hierover niets in het RvC-verslag te lezen. Het gaat de goede kant op met de segmentatie. Niet alleen op omzetniveau vinden er uitsplitsingen plaats naar activiteit of geografisch gebied, maar ook (bedrijfs)resultaten worden opgedeeld en steeds vaker vindt een verdeling plaats van het geïnvesteerde kapitaal. En gelukkig is er ook wat positiefs te melden over het crisismanagement van beursbedrijven, waarbij redelijk effectief is ingegrepen. Uit de jaarverslagen blijkt dat er hard is ingegrepen in het terugdringen van het werkkapitaal en hard in de bedrijfskosten is gesneden. Hoewel dit soms pijnlijke momenten waren voor het bedrijf zelf, is de jury er van overtuigd dat zo n tien jaar geleden wel anders lees minder snel/hard was gereageerd door bedrijven. Hierover is ook voldoende gerapporteerd in de financiële verslaggeving. Veel bedrijven waren transparant over hun maatregelen. Waarbij meteen kan worden opgemerkt dat veel bedrijven de crisis moeilijk konden ontwijken. De toelichting op convenanten en de bijbehorende ratio s was dan beter dan in voorgaande jaren. Ten aanzien van pensioenen wil de jury het volgende opmerken. De toelichting is in eerste instantie voldoende. Bedrijven die een defined contribution -systeem kennen hoeven volgens de boekhoudregels weinig toe te lichten aangezien de risico s bij het pensioenfonds liggen. Maar als de risico s toch bij het bedrijf liggen, dan wordt in de jaarverslagen vaak vergeten te melden dat er twee systemen zijn om de pensioenverplichtingen te berekenen: volgens de regels van IFRS en de vaak stringentere regels van De Nederlandsche Bank (DNB). Het kan gebeuren dat onder het DNB-systeem het bedrijf meer verplichtingen heeft dan onder IFRS. En het is aan het bedrijf om beide verantwoordelijkheden helder en goed toe te lichten. Dit is een punt van verbetering. Tot slot was de toelichting op impairments interessante lectuur. Verhelderend was de reden van een afboeking op een actief, voor zover dat was gemeld. En ook was een bedrijf gewijzigd van impairmentsystematiek, waarvan de argumentatie niet was terug te vinden. En zelfs ontbrak een impairment, terwijl je dat wel zou verwachten. Bij sommige bedrijven liepen de resultaten namelijk fors terug, wat zuiver theoretisch tot gevolg zou moeten hebben dat sommige activa ook minder waard worden. Lagere toekomstige kasstromen leiden immers tot een lagere contante waarde van het betreffende actief. Bedrijven gaven geen toelichtingen waarom de afboeking niet was gedaan

8 Genomineerden en winnaars FD Henri Sijthoff-Prijs 2010 Mediq kent een vrij volledig jaarverslag, niet te moeilijk beschreven en waarin ook de nodige kwetsbaarheden met naam en toenaam worden genoemd AEX: Ahold Ahold is in zijn verslaggeving vrij volledig en gedetailleerd met informatie. Het verslag van de raad van bestuur is beter dan gemiddeld en ook het verslag van de raad van commissarissen onderscheidt zich in positieve zin. Het maatschappelijk verslag is goed te noemen en de toelichting over pensioenen is uitgebreid. Keurig is ook de toelichting op obligaties, met looptijden, rentepercentages en tranches voor aflossing. Ahold behoort verder tot de top-5 beste financiële websites. Wat wordt gemist in het verslag is een goede omgevingsanalyse, met name met betrekking tot de activiteiten buiten Nederland. Verder is het verslag wel erg Amerikaans en daardoor juridisch getint en is het bedrijf volgens de jury niet concreet genoeg over de strategie. nettowinst een stijging liet zien. De financiële website staat in de top-10, die verder louter bestaat uit AEX-hoofdfondsen. Een goede prestatie dus. Nutreco Ook het jaarverslag van Nutreco kende een goede bedrijfseconomische analyse en gevoeligheidsanalyse. In bijna één oogopslag is de zien waar het bedrijf vandaan komt en waar het heen wil. Verder vielen de verwachtingen voor 2010 en de innovaties 2009 in positieve zin op. Het verslag van de raad van commissarissen gaf goed inzicht in hun agenda en het bedrijf meldt duidelijk dat de pensioenen bij buitenlandse dochters zijn gebaseerd op het systeem van defined benefits. De financiële website scoort met de 21e plaats niet verkeerd. Punt van kritiek is dat het bedrijf niet compliance is aan de corporate governance-code en was het niet duidelijk waar de eenmalige last aan te wijten was. de markten waarin het bedrijf opereert, de concurrenten en is ingegaan op de lange-termijnvisie. Ook kent het bedrijf een goede financiële website met een 12e plek in de top-40. Wel moet worden gezegd dat het bedrijf in herhaling dreigt te vallen: er is weinig vooruitgang zichtbaar ten opzichte van voorgaande jaren. Daarnaast maken overnames deel uit van de groeistrategie van het concern, maar wordt onvoldoende duidelijk gemaakt wat de haalbaarheid van de overnamestrategie is. In tegenstelling tot de categorie AEX, was bij de categorie smallen midkapfondsen sprake van een vrij lange longlist. De kwaliteit van de longlist is zonder meer hoog te noemen. Na een lange discussie kwam de jury uit op een shortlist met genomineerden, waarbij het verschil werd beslecht door de financiële website. Besloten is om de prijs toe te kennen aan Mediq. Randstad Uit het jaarverslag van Randstad blijkt dat het om een echte ondernemer gaat. Het verslag draait niet om de recente ontwikkelingen heen, maar geeft duidelijk aan waar het op slaat. Zo is duidelijk uiteen gezet hoe er is gemanaged tijdens de economische crisis, waarbij een flinke personeelsreductie heeft plaatsgevonden. Ook de overname van Vedior is goed uiteengezet en er is een goede omgevingsanalyse opgenomen. Het bedrijf verschaft financiële doelstellingen door de economische cyclus heen en licht toe waarom enkele doelen niet zijn gehaald. Verder is het maatschappelijk verslag uitzonderlijk goed en behoort de financiële website van Randstad tot de top-15. Dit neemt niet weg dat er minpunten ofwel verbeterpunten zijn te noemen. Het is erg zoeken naar de segmentering, die voornamelijk blijft steken op omzetniveau. Zo ontbreekt een kapitaalallocatie. En naar mening van de jury kan de bedrijfseconomische analyse beter. Bij deze twee nominaties is het helaas gebleven voor de categorie AEX-fondsen van de FD Henri Sijthoff-Prijs. De jury is van mening dat andere AEX-fondsen kwalitatief tekortschoten op verschillende punten, waaronder leesbaarheid, toelichting op de strategie en kapitaalstructuur. De keuze voor de winnaar is uiteindelijk gevallen op Randstad. Mid- en smallcap: BinckBank In het jaarverslag van BinckBank zijn veel klantgegevens opgenomen en is de marktomgeving duidelijk uiteengezet, waarbij zelfs namen van concurrenten zijn genoemd. De risicoparagraaf en de SWOT-analyse zijn zonder meer goed te noemen. Het bedrijf meldt ook het aangehouden kapitaal per risicotype. De groeidoelen zijn voldoende, alleen wil de jury graag opmerken dat dit alleen betrekking heeft op de omvang van de activiteiten en niet de winstgevendheid. Om nog wat meer verbeterpunten te noemen: de financiële doelstellingen zijn wel erg breed en is het jaarverslag iets te veel een juichverhaal. Tot slot is er nog ruimte voor verbetering van de financiële website, aangezien deze niet in de top-50 voorkomt. Mediq Mediq kent een vrij volledig jaarverslag, niet te moeilijk beschreven en waarin de nodige kwetsbaarheden met naam en toenaam worden genoemd. De bedrijfseconomische analyse is goed met een prima uitleg over risico s en de gevolgen van overheidsingrepen. Het verslag van de raad van commissarissen is erg verhelderend, legt verslag van iedere vergadering en laat pijnpunten zien. Zoals het incident met namaakinsulinenaalden bij een van de groepsmaatschappijen. Het bedrijf meldt eerlijk dat de nettowinst op genormaliseerde basis is gedaald, terwijl de boekhoudkundige Sligro Het jaarverslag van Sligro is zonder meer goed te noemen en tegelijkertijd beknopt. Zo is veel informatie opgenomen over Niet-beursgenoteerd: Eureko Eureko heeft zijn verslaggeving duidelijk verbeterd. Het verslag bevat veel informatie, zoals feitelijke kengetallen, het bedrijfsprofiel en de verschillende activiteiten. De toelichting op de marktomgeving en concurrentie is dermate uitgebreid dat deze door veel branchegenoten zou kunnen worden overgenomen. Er is zonder omwegen verhaal gedaan over de belangen in Polen. De toelichting over buitenlandse activiteiten kan uitgebreider. Ook heerst de indruk dat het bedrijf niet helemaal weet waar het naar toe wil. Gansewinkel, Van Het jaarverslag van Van Gansewinkel geeft heel snel een goede indruk van het bedrijf. Positief is dat bij de belangrijkste stuurindicatoren zowel de realisatie over 2009 zijn gemeld als de ambitie voor De SWOT-analyse en de uitgebreide toelichting over duurzaamheid worden gewaardeerd. Minder blij is de jury met de rare uitklapflappen, die de leesbaarheid niet verbeteren, en is de bedrijfseconomische analyse voor verbetering vatbaar. Gemist wordt een toelichting op de continuïteit, aangezien het bedrijf een negatief eigen vermogen heeft. Noemenswaardig is dat dit het enige private equitybedrijf is dat zo open is. Schiphol Schiphol heeft een goed, uitgebreid en redelijk opgebouwd jaarverslag, met een prettige vormgeving. Veel financiële informatie is opgenomen en er is een heldere paragraaf van de raad van bestuur. De raad van commissarissen heeft een obligaat verhaal. Toelichting op personeel mag als voorbeeld dienen voor niet-beursfondsen. Weinig informatie is vermeld 12 13

9 Vesteda heeft een lofwaardige poging gedaan om een serieus verslag op de stellen. Uitzonderlijk is het verslag van de ondernemingsraad, wat slechts sporadisch voorkomt. Sinds 1969 fungeert een replica van het beeldje van een krantlezende man van de beeldhouwer Pieter d Hont als de FD Henri Sijthoff-Prijs. over de buitenwereld, zoals marktontwikkelingen en de concurrentie van buitenlandse luchthavens. Daarbij wordt niet gedaan aan benchmarking met de buitenlandse concurrenten, wat je wel zou verwachten. Ook de (financiële) doelstellingen zijn niet concreet en het beloningsbeleid is onduidelijk. Verder krijgt de jury het idee dat het bedrijf een beetje in de knel zit. Het bedrijf heeft grote groeiambities, maar moet wel flinke dividenden uitbetalen aan aandeelhouders. Vesteda Vesteda heeft een lofwaardige poging gedaan om een serieus verslag op de stellen. Er staat veel in. Zo is er een uitgebreid overzicht met kerncijfers opgenomen, zijn doelstellingen genoemd voor 2010, is er te lezen over een felle discussie met de aandeelhouders en is een visie opgenomen over het regeringsbeleid. Uitzonderlijk is het verslag van de ondernemingsraad, wat slechts sporadisch voorkomt. Jammer is dat onvoldoende aandacht is besteed aan duurzaamheid en dat te weinig bedrijfseconomische analyses terugkomen in het verslag. Het komen tot nominaties was vrij gemakkelijk. De vier genomineerde bedrijven sprongen er met kop en schouders boven uit. Het aanwijzen van de prijs was juist niet makkelijk. Ten aanzien van Eureko hebben twee juryleden zich onthouden van stemming vanwege hun betrokkenheid bij de onderneming. Afgezien hiervan lagen de meningen van de jury flink uiteen en grofweg lag de verhouding tussen plus- en minpunten bij de genomineerden vrijwel gelijk. Na een lange discussie is besloten om de prijs toe te kennen aan Vesteda. Pieter d Hont De FD Henri Sijthoff-Prijs bestond aanvankelijk uit een bronzen plaquette. Sinds 1969 fungeert een replica van het beeldje van een krantlezende man van de beeldhouwer Pieter d Hont als de FD Henri Sijthoff-Prijs. Het originele beeldwerk is aan de drukke zijde van het Amsterdamse Damrak te vinden en werd in 1969 aan de Gemeente Amsterdam aangeboden door Het Financieele Dagblad ter herinnering aan het feit dat 100 jaar daarvoor - in de Dagelijksche Beurcourant werd opgericht, een van de bladen waaruit Het Financieele Dagblad is voortgekomen. De FD Henri Sijthoff-Prijs zelf is genoemd naar de vader van de heer H.A.H. Sijthoff, die op het moment van instelling van de prijs directeur was van de uitgeverij van Het Financieele Dagblad

10 Resultaten benchmark online financiële communicatie 2010 Toekomstverwachtingen financiële communicatie Inleiding In het kader van de FD Henri Sijthoff-Prijs 2010 heeft internetadviesbureau Jungle Minds voor het achtste achtereenvolgende jaar de corporate websites van veertig beursgenoteerde ondernemingen beoordeeld. Deze veertig websites scoorden in het vooronderzoek het hoogst op website kwaliteit en op toegankelijkheid en compleetheid van de content. Heineken maakt het mogelijk om vrijwel iedere pagina op te slaan onder my documents. Ordina maakt hun content overal toegankelijk met hun mobiele website. TNT behaalt voor de zesde keer in zeven jaar de eerste plaats in het onderzoek naar de kwaliteit van de online financiële communicatie van alle Nederlandse beursgenoteerde bedrijven. De communicatie van TNT Op alle dimensies haalt TNT dit jaar een bovengemiddelde score. De corporate website blinkt het meest uit op de volgende punten: Volledigheid: omdat het de verschillende financiële stakeholders op alle dimensies bovengemiddeld weet te bedienen en een compleet en toegankelijk archief aanbiedt. Multimedialiteit: vanwege het grote aanbod van video- en audio bestanden, webcasts en de aanwezigheid op sociale media zoals Flickr en Youtube. Personalisatie: door de aanwezigheid van RSS-feeds voor persberichten en events, vodcasts van presentaties en de mogelijkheid om de tekstgrootte op de pagina eenvoudig te vergroten. Toegankelijkheid: vanwege de overzichtelijke en duidelijke navigatiestructuur en de uitgebreide zoekmogelijkheden. Actuele informatie: omdat TNT over een presskit beschikt met uitgebreide informatie voor journalisten en haar opinie geeft over actuele gebeurtenissen die het bedrijf beïnvloeden. Financiële verslaggeving: omdat TNT in haar online jaarverslag veel van de mogelijkheden benut die het internet biedt ten opzichte van de papieren versie. Zoals verschillende tools om de financiële cijfers te vergelijken, een toelichting en introductie in video door de CEO en interactieve visuals die de prestaties van de onderneming snel inzichtelijk maken. Op basis van de bovenstaande punten is com dit jaar de corporate website die het best haar financiële stakeholder bedient. Meer en meer wordt online het primaire kanaal voor de financiële communicatie van beursgenoteerde ondernemingen. Online brengt een aantal belangrijke voordelen met zich mee ten opzichte van het papieren jaarverslag. En de verwachting is dat deze voordelen de komende jaren steeds beter benut zullen worden. Altijd beschikbaar en up-to-date financiële informatie De stakeholder kan de content bekijken wanneer hem dat uitkomt. Het online kanaal is voor iedereen met een internetverbinding altijd en overal beschikbaar. Persconferenties zijn live bereikbaar voor stakeholders die niet ter plaatse kunnen zijn. Dit laatste vormt voor enkele ondernemingen zelfs een reden terughoudend te zijn in het aanbieden van video webcasts: angst voor een lege zaal en daarmee mogelijke uitholling van de persconferentie. Daarnaast is de content altijd up-to-date. Wijzigingen in strategie of nieuwe cijfers kunnen direct online worden gezet om de stakeholders op de hoogte te houden van de laatste ontwikkelingen. Een bijkomend voordeel zijn de lagere kosten per bereikte stakeholder doordat druk- en leveringskosten worden vervangen door veelal lagere hosting- en serverkosten. Steeds meer ondernemingen benutten daarnaast de kansen die ontstaan door de explosieve groei in het gebruik van mobile devices. Ook in de corporate sector zijn smartphones eerder regel dan uitzondering. Hierdoor is de financiële informatie overal bereikbaar. Jungle Minds verwacht dat deze trend zich de komende jaren sterk zal gaan ontwikkelen waarbij de opkomst van de tablet PC zoals de ipad een extra versnelling kan geven aan deze ontwikkeling

11 Quick facts Relevante content op een rijke manier weergegeven De gebruiker kan zelf bepalen wat hij wil zien. RSS feeds en alerts worden op steeds meer plaatsen aangeboden en zorgen ervoor dat de stakeholder alleen op relevante momenten de gewenste content ontvangt. En met het steeds groter wordende aanbod van mijn-omgevingen krijgen stakeholders een tool in handen waarmee zij alle voor hen relevante content eenvoudig kunnen samenbrengen. Website kwaliteit Onder website kwaliteit verstaan we de mate waarin de website: toegankelijk is (navigatie, zoekfunctie, downloads ed) interactie biedt tussen de bezoeker en de onderneming (social media, contactmogelijkheden ed) multimediale elementen bevat (webcasts, animaties ed) personalisatie voor de bezoeker mogelijk maakt (alerts ed) 42% van de ondernemingen presenteert een of meer video s waarin de CEO zijn of haar visie geeft En alhoewel de online financiële communicatie enigszins achterblijft wat betreft multi-medialiteit in vergelijking met bijvoorbeeld e-commerce websites, wordt de content steeds vaker op een rijke manier aangeboden. Naast video s en webcasts staan interactieve grafieken tot de beschikking van de gebruiker en is het mogelijk een snelle vergelijking te maken met het verleden of de concurrenten. 25% van de ondernemingen is actief op een of meer sociale media. Twitter is bij deze ondernemingen het populairst AkzoNobel spoort bezoekers aan om met hen in contact te komen door middel van verschillende social media. Op de Facebook pagina van AkzoNobel wordt corporate nieuws verspreid. Tevens hebben geïnteresseerden de mogelijkheid om hierop te reageren. TNT biedt een online jaarverslag aan waarin gebruik gemaakt wordt van veel interactieve visuals. Deze geven de lezer op een aantrekkelijke manier en in een oogopslag een beeld van de onderneming. Interactie met de stakeholders mogelijk door social media Langzaam gaan beursgenoteerde ondernemingen ook de interactie aan met de stakeholder. Een kwart van de ondernemingen is aanwezig op 1 of meerdere social media kanalen. Steeds meer ondernemingen bieden de mogelijkheid om met hen in contact te komen of te volgen via bijvoorbeeld Twitter of Facebook. Ondanks een toename in het gebruik van social media binnen het online landschap, zijn veel beursgenoteerde ondernemingen echter nog terughoudend met de inzet ervan. Voornaamste oorzaak lijkt het ontbreken van een gedegen social media strategie waarbij deze extra online kanalen maximaal kunnen worden benut. De corporate website ontwikkelt zich (nog) niet als een medium waarbij de laatste ontwikkelingen op het internet direct toegepast worden. De toegankelijkheid en volledigheid van de content staan nog altijd voorop. Het aangaan van interactie met de stakeholders komt duidelijk op de tweede plaats. Geert-Jan Smits, Business development & Partner Sebastiaan van Rijsewijk, Consultant Jungle Minds 53% van de ondernemingen biedt een video webcast van de jaarcijfers aan 70% van de ondernemingen biedt RSS feeds aan om de bezoeker op de hoogte te kunnen houden van het laatste nieuws rond de onderneming 9 van de 40 ondernemingen bieden een mobiele website aan Een naar Investor Relations wordt door ongeveer de helft van de ondernemingen binnen 2 dagen beantwoord 80% van de ondernemingen stelt pod- of vodcasts van financiële presentaties beschikbaar 18 19

12 FD Top 40 Bron: Het Financieele Dagblad & Jungle Minds Content toegankelijkheid Onder content toegankelijkheid verstaan we de mate waarin informatie op de website: aanwezig is toegankelijk is geschikt is gemaakt voor het web 90% van de ondernemingen geeft, in meer of mindere mate, informatie over de ondernemingsstrategie 92% van de ondernemingen heeft een actuele koersgrafiek 77% maakt het mogelijk om de eigen koersontwikkeling te vergelijken met die van directe concurrenten 55% van de ondernemingen biedt een online jaarverslag aan, 15% van de ondernemingen biedt alleen een PDF jaarverslag aan 87% van de ondernemingen geeft inzicht in de code of conduct van de onderneming 75% van de ondernemingen geeft informatie over de winst per aandeel Communicatie over de remuneratie van het bestuur en de raad van commissarissen is gedaald naar 13% Positie Positie Verschil Bedrijfsnaam Totaalscore Website kwaliteit Content toegankelijkheid 1 3 TNT 76% 67% 80% 2 1 DSM 70% 62% 74% 3 6 Heineken 69% 58% 74% 4 8 Ahold 68% 70% 68% 5 28 AkzoNobel 65% 55% 70% 6 5 Shell 64% 60% 66% 7 2 Philips 63% 49% 70% 8 10 KPN 63% 52% 68% 9 18 Mediq 62% 59% 63% 10 9 Wolters Kluwer 62% 44% 71% Ordina 62% 51% 67% Sligro Food Group 62% 46% 70% Imtech 61% 42% 70% Randstad 60% 50% 66% ASML 60% 54% 63% 16 7 Arcadis 60% 54% 63% Unilever 60% 48% 66% 18 4 ING 59% 54% 61% Draka 57% 42% 64% Reed Elsevier 56% 53% 58% Nutreco 54% 48% 57% USG People 53% 47% 56% Aegon 53% 37% 61% Corio 53% 39% 60% Tom Tom 53% 37% 61% Vopak 52% 49% 53% 27 Nieuw Grontmij 52% 53% 51% ArcelorMittal 51% 45% 54% Gamma Holding 51% 35% 58% SNS Reaal 50% 42% 54% Van Lanschot 50% 39% 55% BAM 50% 39% 55% Fugro 50% 40% 55% 34 Nieuw Delta Lloyd 49% 41% 54% Kendrion 49% 39% 54% Prologis 49% 49% 48% 37 Nieuw Ballast Nedam 48% 30% 57% TenCate 47% 50% 46% 39 Nieuw Logica 45% 48% 44% Exact 38% 31% 42% 20 21

13 Gemiddelde scores per dimensie Ontwikkeling scores Gemiddelde scores per dimensie Overzicht scores Historische informatie Financiële kerngegevens 75% 72% 65 Toegankelijkheid Bedrijfsprofiel 68% 65% 60 Corporate Governance Informatie voor investeerders Actuele informatie 63% 61% 55% Financiële verslaggeving Multimedialiteit Toekomstinformatie Personalisatie Interactiviteit 53% 49% 43% 42% 31% scores in % Content toegankelijkheid Website kwaliteit Gemiddeld Beste Kwaliteit Content Toegankelijkheid In deze paragraaf beschrijven we hoe de ondernemingen gemiddeld op de verschillende dimensies hebben gescoord. Vooral de dimensies binnen de Website Kwaliteit scoren laag Dit jaar is, net als vorig jaar, op de dimensie Historische informatie het hoogst gescoord. Hierbij gaat het vooral om een overzichtelijke online archivering van publicaties, presentaties en andere corporate documenten. De ondernemingen scoren extra punten als ze alle persberichten (naast of in plaats van PDF) in HTML aanbieden. Van de dimensies van Website Kwaliteit scoort, net zoals in voorgaande jaren, de dimensie toegankelijkheid het hoogst. De gemiddelde score op deze dimensie is nagenoeg gelijk gebleven (+1%). De tweede plek die deze dimensie in 2009 had is overgenomen door de dimensie Financiële kerngegevens, die met bijna 5% gestegen is. De dimensie Bedrijfsprofiel is dit jaar naar de vierde plaats gezakt. Interactiviteit, Personalisatie en Toekomstinformatie blijven, net als vorig jaar, de dimensies waarop ondernemingen het laagst scoren. Ontwikkeling scores De gemiddelde score is sinds 2005 met 5% gestegen. Deze stijging was echter in 2007 al behaald. Sinds 2007 heeft de gemiddelde score zich niet verder ontwikkeld. Opvallend is de tegengestelde ontwikkeling van de Website Kwaliteit en de Content Toegankelijkheid. De ontwikkelingen op het gebied van Content Toegankelijkheid geven aan dat de ondernemingen de online financiële informatie steeds beter toegankelijk en volledig aanbieden. Het primaire doel van online financiële communicatie is het informeren van de stakeholders. De toegankelijkheid en volledigheid van de content is hierbij voor de onderzochte ondernemingen blijkbaar van groter belang dan de Website Kwaliteit. Dit is duidelijk terug te zien in de hogere scores en constante stijging van de dimensie Content Toegankelijkheid ten opzichte van de daling van de dimensie Website Kwaliteit. Dat de categorie Website Kwaliteit al enkele jaren daalt is een indicatie dat de corporate website zich minder snel ontwikkelt binnen het gehele online landschap. Andere type websites (denk bijvoorbeeld aan e-commerce) worden in hoog tempo steeds interactiever, persoonlijker en multimedialer. De corporate website ontwikkelt zich niet met dezelfde snelheid. Een uitzondering vormt de toegankelijkheid (gebruiksvriendelijkheid) van de website. Deze scoort al jaren zeer hoog. De nadruk bij de corporate website ligt veel meer op de toegankelijkheid en volledigheid van de content. Omdat de criteria aangescherpt worden met de ontwikkelingen op het web lijkt het dan ook dat dit de voornaamste oorzaak voor de dalende lijn op Website Kwaliteit is. De criteria worden elk jaar aangescherpt, maar de corporate website groeit vooralsnog niet mee met deze strengere criteria

14 Bijlage 1: Onderzoeksverantwoording Bijlage 2: Gedragscode Jungle Minds In het kader van de FD Henri Sijthoff-Prijs Voor de beoordeling van de online financiële communicatie maakt Jungle Minds gebruik van een expertmodel, het Online Communications Quality Model. Dit model is ontwikkeld in samenwerking met Het Financieele Dagblad, op basis van diepgaand literatuuronderzoek en interviews met analisten, journalisten, particuliere - en institutionele beleggers. Het model maakt onderscheid tussen: 1. Website kwaliteit 2. Content toegankelijkheid Jungle Minds heeft met Het Financieele Dagblad een gedragscode opgesteld. Het Financieele Dagblad is van mening dat Jungle Minds onafhankelijk onderzoek kan doen aangezien het bureau zich houdt aan de volgende gedragsregels: 1. Het onderzoeksmodel is speciaal ontwikkeld ten behoeve van de FD Henri Sijthoff-Prijs, op basis van de gedeelde kennis van Het Financieele Dagblad en Jungle Minds. Klanten Jungle Minds heeft in het verleden de volgende beursgenoteerde ondernemingen geadviseerd rondom hun online corporate communicatie: Klanten online corporate communicatie De mate waarin de website: toegankelijk is qua navigatie, zoekfunctie, downloads ed interactie biedt tussen de bezoeker en de onderneming multimediale elementen bevat, zoals webcasts, animaties en andere visuals personalisatie voor de bezoeker mogelijk maakt in de vorm van tools, alerts, etc. Het Online Communications Quality (OCQ) model 1. Websitekwaliteit De mate waarin informatie op de website: aanwezig is toegankelijk is geschikt is gemaakt voor het web In totaal meet het model op 140 variabelen de kwaliteit van de financiële website. Toegankelijkheid Interactiviteit Multimediateit Personalisatie 2. De onderzoeksdimensies reflecteren de informatiebehoeften van de verschillende stakeholders. Deze kennis heeft Jungle Minds verkregen door vele diepgaande interviews onder de doelgroep. 3. De methodiek is transparant. Jungle Minds geeft iedereen inzage in de dimensies en de manier van beoordelen. 4. Jungle Minds bouwt geen websites. Het bureau geeft slechts advies. In dit opzicht kan het bureau de kwaliteit van de onderzochte websites niet direct beïnvloeden. 5. Jungle Minds heeft veel klanten en kan zo moeilijk iedereen bevoordelen. Daarnaast communiceert het bureau duidelijk wie de klanten zijn. 6. De analisten van Jungle Minds, betrokken bij het Sijthoff-onderzoek, worden niet ingezet bij adviestrajecten. Onderzoek en advies zijn gescheiden. Amsterdam, 2010 AFC Ajax Ahold Akzo Nobel DSM Fortis Fugro Heijmans Imtech ING Groep KPN Logica Mediq Ordina SNS Reaal TNT (alleen CSR) TomTom Van Lanschot VastNed Vopak Wolters Kluwer 2. Contenttoeganklijkheid Financiële wereld Bedrijfsprofiel Pers Klantgroepen Samenleving Werkzoekenden Bron: FD & Jungle Minds 2010 Bedrijfsprofiel Jungle Minds is een toonaangevend internetadviesbureau. Wij adviseren de top-200 bedrijven en instellingen van Nederland en België op het gebied van internet. We zijn gevestigd in Amsterdam. Ons team bestaat uit 60 internet professionals. Wij combineren onze kennis en ervaring met enthousiasme om samen met onze klanten internetconcepten of verbeteringen in bestaande websites te realiseren. Contactinformatie Voor meer informatie en/of specifieke vragen kunt u contact opnemen met Jungle Minds; Sebastiaan van Rijsewijk, Consultant Adres: Gebouw Metropool Weesperstraat VN Amsterdam Tel: (020) sebastiaan.van.rijsewijk@jungleminds.nl 24 25

15 Bijlage 3: Winnaars FD Henri Sijthoff-Prijs (per jaar) De FD Henri Sijthoff-Prijs is in de loop der jaren aan de volgende winnaars toegekend: 1953 de Algemene Kunstzijde Unie NV te Arnhem, de Nieuwe Rotterdamse Courant te Rotterdam en de Nederlandsche Middenstandsbank te Amsterdam de NV Philips Gloeilampenfabrieken te Eindhoven, de Koninklijke Papierfabrieken van Gelder Zonen NV te Amsterdam en de Amsterdamsche Bank NV te Amsterdam de Koninklijke Fabrieken Diepenbrock & Reigers te Ulft, de Koninklijke Nederlandse Zoutindustrie te Hengelo en Proost en Brandt NV te Amsterdam de NV Koninklijke Nederlandse Petroleum Maatschappij te Den Haag, de Stoomvaart Maatschappij Nederland te Amsterdam en NV Berghuizer Papierfabriek v.h. B. Cramer te Wapenveld de Algemene Kunstzijde Unie NV te Arnhem, de Gelderse Tramweg Maatschappij te Doetinchem en Key & Kramer Asphalt Ruberoid NV te Maassluis de Koninklijke Luchtvaart Maatschappij NV te Den Haag, de NV Ingenieursbureau voor de Bouwnijverheid te Oegstgeest en het Algemeen Fondsenbezit te Amsterdam de Indola NV te Rijswijk, Mees Bouwmaterialen NV te Groningen en de NV Philips Gloeilampenfabrieken te Eindhoven de Twentsche Bank NV te Amsterdam, Koninklijke Nederlandsche Hoogovens en Staalfabrieken NV te IJmuiden en Sikkens Groep NV te Sassenheim de Amsterdamsche Bank NV te Amsterdam, de NV Koninklijke Nederlandsche Petroleum Maatschappij te Den Haag en Thomassen & Drijver Blikemballagefabrieken NV te Deventer de Algemene Kunstzijde Unie NV te Arnhem, de Heineken s Bierbrouwerijen Mij. NV te Amsterdam en de Nieuwe Rotterdamse Courant NV te Rotterdam de Koninklijke Nederlandsche Gist- en Spiritusfabriek NV te Delft, Blaauwhoed NV te Amsterdam en NV Nederlandsche Apparatenfabriek Nedap te Groenlo de Koninklijke Luchtvaart Maatschappij NV te Den Haag, H.J. Reesink & Co. NV te Zutphen en Assurantieconcern Stad Rotterdam Anno 1720 NV te Rotterdam Thomassen & Drijver-Verblifa NV te Deventer, Key & Kramer te Maassluis en NV Amev te Utrecht Albert Heijn NV te Zaandam, NV Industrieele Handelscombinatie Holland IHC Holland te Rotterdam, Interlas NV te Soesterberg en Verenigde Nederlandse Uitgeversbedrijven NV (VNU) te Haarlem de NV Chemische Fabriek Naarden te Naarden, Crane Nederland NV te Deventer, NV Koninklijke Nederlandsche Petroleum Maatschappij te Den Haag en Océ-van der Grinten NV te Venlo ACF Amsterdam Chemie Farmacie NV te Maarssen, Kon. Textielfabrieken Nijverdalten Cate NV te Almelo en Unilever NV te Rotterdam de NV Uitgeversmaatschappij Æ. E. Kluwer te Deventer, de NV Philips Gloeilampenfabrieken te Eindhoven en de NV Gebr. Schuitema te Amersfoort Akzo NV te Arnhem, Koninklijke Wessanen NV te Wormerveer en Landré & Glinderman NV te Diemen NV Audet te Nijmegen, Koninklijke Luchtvaart Maatschappij NV te Amstelveen en Pakhoed Holding NV te Rotterdam Koninklijke Nederlandse Papierfabrieken NV te Maastricht en NV Nederlandsche Apparatenfabriek Nedap te Groenlo NV Nederlandsche Scheepvaart Unie te Rijswijk Douwe Egberts Koninklijke Tabaksfabriek Koffiebranderijen Theehandel NV te Utrecht en Samas-Groep NV te Maarssenbroek Unilever NV te Rotterdam en VRG-Groep te Diemen Ahold NV te Zaandam en Norit NV te Amersfoort de NV Koninklijke Nederlandsche Petroleum Maatschappij te Den Haag en de NV Amsterdamse Rijtuigmaatschappij te Amsterdam de Koninklijke Emballage Industrie van Leer BV in Amstelveen en NV Verenigde Bedrijven Nutricia in Zoetermeer Akzo NV te Arnhem en Grasso s Koninklijke Machinefabrieken NV te s-hertogenbosch Bürhmann-Tetterode NV te Amsterdam en de NV Verenigde Instrumentenfabrieken Enraf- Nonius te Delft NV Philips Gloeilampenfabrieken te Eindhoven en NV Koninklijke Sphinx te Maastricht Koninklijke Nederlandse Papierfabrieken NV te Maastricht en NV Gemeenschappelijk Bezit VRG te Amsterdam Pakhoed Holding NV te Rotterdam en Otra NV te Amstelveen Koninklijke Nederlandsche Hoogovens en Staalfabrieken NV te IJmuiden en Geveke NV te Amsterdam Océ-van der Grinten NV te Venlo en NV IHC Caland te Schiedam Koninklijke Ahold NV te Zaandam en Wegener NV te Apeldoorn Akzo NV te Arnhem en Holland Colours NV te Apeldoorn DSM NV te Heerlen en Heijmans NV te Rosmalen ABN Amro NV te Amsterdam en Internatio- Müller NV te Rotterdam Koninklijke Philips Electronics NV te Eindhoven en Nutreco Holding NV te Boxmeer Burhmann NV te Amsterdam en Geveke NV te Naarden 2000 NV Koninklijke Nederlandsche Petroleum Maatschappij te Den Haag en Libertel NV te Maastricht 2001 Unilever NV te Rotterdam en Heijmans NV te Rosmalen 2002 DSM NV te Heerlen en Sligro Food Group NV te Veghel 2003 TPG NV te Amsterdam en Océ NV te Venlo 2004 ABN Amro Holding NV te Amsterdam en Fugro NV te Leidschendam 2005 Koninklijke Philips Electronics NV te Amsterdam en Nutreco Holding NV te Amersfoort 2006 ING Groep NV te Amsterdam, Eriks Groep NV te Alkmaar en NV Luchthaven Schiphol te Luchthaven Schiphol 2007 Heineken NV te Amsterdam, Fugro NV te Leidschendam en NV Nuon te Amsterdam 2008 TNT NV te Hoofddorp, Arcadis NV te Arnhem en NV Nederlandse Spoorwegen te Utrecht 2009 Randstad Holding NV te Diemen, Mediq NV te Utrecht en Vesteda Groep BV te Maastricht 1963 de NV Koninklijke Zwanenberg-Organon te Oss, NV Ned.-Amerikaansche Stoomvaart- Maatschappij Holland-Amerika Lijn te Rotterdam en NV Verenigde Industrie- en Handelsmaatschappij Vihamij te Arnhem de Koninklijke Zout-Ketjen NV te Hengelo, de Nationale-Nederlanden NV te Delft en de Apeldoornse Nettenfabriek von Zeppelin & Co. NV te Apeldoorn NV ICU/Informatie en Communicatie Unie te Zwolle en Ballast Nedam Groep NV te Amsterdam NV v.h. Van Dorp & Co te s-hertogenbosch en NV Uitgeversmaatschappij Elsevier te Amsterdam NV Koninklijke Bijenkorf Beheer KBB te Amsterdam en Furness NV te Rotterdam VNU NV te Haarlem en Atag Holding NV te Ulft NV Koninklijke Nederlandsche Petroleum Maatschappij te Den Haag en NV Hagemeyer te Naarden Koninklijke PTT Nederland NV te Den Haag/Groningen en Koninklijke Ten Cate te Almelo

16 Bijlage 3: (vervolg) Winnaars FD Henri Sijthoff-Prijs (per bedrijf) Alfabetisch, overgenomen bedrijven zijn onder de naam van de huidige moeder opgenomen. ACF 1970 Ahold: Albert Heijn 1968, Ahold 1981, 1991 Air France-KLM: KLM 1958, 1966, 1973 Akzo Nobel: AKU 1953, 1957, 1962, Kon. Zout 1955, Sikkens 1960, Zwanenberg-Organon 1963, Kon. Zout-Ketjen 1964, Akzo 1972, 1984, 1992 Algemeen Fondsenbezit 1958 ABN Amro: Amsterdamsche Bank 1954, 1961, ABN Amro 1997, 2004 Apeldoornse Netten 1964 ARM 1982 Arcadis 2008 Atag 1993 Audet 1973 Ballast Nedam 1976 Berghuizer Papier 1956 Bührmann: Proost en Brandt 1955, Bührmann Tetterode 1985, KNP 1974, 1987, VRG , Bührmann 1999 Ten Cate 1970, 1995 Crane Nederland 1969 Van Dorp 1977 Douwe Egberts 1979 DRU 1955 DSM: Gist en Spiritus 1965, 1996, 2002 Enraf-Nonius 1985 Eriks 2006 Fortis: Amev 1967 Fugro 2004, 2007 Furness 1978 Van Gelder 1954 Geldersche Tram 1957 Geveke 1989, 1999 Grasso 1984 Hagemeyer 1994 HAL 1963 Heijmans 1996, 2001 Heineken 1962, 2007 Holland Colours 1992 Hoogovens 1960, 1989 IHC Caland 1968, 1990 Imtech: Internatio-Müller 1997 Indola 1959 ING: NMB 1953, Nationale- Nederlanden 1964, 2006 Ingenieursbureau Bouwnijverheid 1958 Interlas 1968 KBB 1978 Key & Kramer 1957, 1967 Koninklijke Shell: Koninklijke Nederlandsche Petroleum Maatschappij 1956, 1961, 1969, 1982, 1994, 2000 KPN: Koninklijke PTT Nederland 1995 Landré & Glinderman 1972 Van Leer 1983 Mediq 2009 Mees Bouwmaterialen 1959 Nedap 1965, 1974 Norit 1981 NRC 1953, 1962 NSU 1975 NS 2008 Nuon 2007 Nutreco 1998, 2005 Nutricia 1983 Océ 1969, 1990, 2003 Otra 1988 Pakhoed: Blauwhoed 1965, Pakhoed 1973, 1988 Philips 1954, 1959, 1971, 1986, 1998, 2005 Randstad Holding 2009 Reed Elsevier: Elsevier 1977 Reesink 1966 Samas 1979 Schiphol 2006 Schuitema 1971 Sligro Food Group 2002 Sphinx 1986 Stad Rotterdam 1966 Stoomvaart Mij Nederland 1956 TNT: TPG 2003, TNT 2008 Twentsche Bank 1960 Thomassen & Drijver 1961, 1967 Unilever: Naarden 1969, Unilever 1970, 1980, 2001 Vesteda Groep 2009 Vihamij 1963 VNU 1968, 1993 Wegener 1991 Wessanen: BolsWessanen 1972 Wolters Kluwer: ICU/Informatie en Communicatie Unie 1976, Kluwer