Lesvoorbereiding Student leraar secundair onderwijs groep 1

Transcriptie

1 Lesvoorbereiding Student leraar secundair onderwijs groep 1 Naam Sara Van de Velde Cluster Aardrijkskunde biologie fysica Groep 2 LS 2 Academiejaar Campus Kattenberg Kattenberg 9, B-9000 Gent Tel. (09) Fax (09) katrien.steenhaut@kattenberg.klbogent.be Stageschool Stageles Naam Broeders Datum 1 maart Adres Nieuwstraat Vak/Leergeheel Biologie Naam mentor Mr. Ivens Lesonderwerp Excretie van de nier Afdeling latijn Leerjaar 2 LB Aantal lln 22 Lesuur van uur tot uur Didactische beginsituatie Onderwerp vorige les en/of gekende leerstof Voortaak Andere gegevens Samenstelling van in- en uitgeademde lucht Lokaal Bronnen Bijlagen - Macro micro 2 - slides - Bio natuurlijk 2 - werkblaadje - Symbiose 2 de mens en zijn milieu

2 LESONDERWERP:Excretie van de long ALGEMENE VAARDIGHEDEN EN ATTITUDES: leren kijken en verbanden leggen LEERPLANDOEL(EN): ):- excretie kunnen omschrijven als een proces waarbij stoffen in overmaat en afbraakstoffen in het bloed uit het lichaam verwijderd worden. - op een open gesneden varkensnier de macroscopisch waarneembare delen van een nier kunnen aantonen en benoemen. LESDOELEN LEERINHOUD WERKVORMEN/ MEDIA/ORGANISATIE TIJD Aantonen dat ingeademde lucht meer O 2 bevat dan uitgeademde lucht. 1. Lesbegin (herhaling) 2. Lesuitwerking 2.2 DE INGEADEMDE LUCHT 1. Zuurstof De kaars gaat uit. Het water stijgt. De kaars heeft zuurstof nodig om te branden.?de zuurstof is verdwenen, en het water komt in de plaats van de zuurstof. De kaars gaat veel sneller uit. Besluit: het zuurstofgehalte in ingeademde lucht is groter dan in uitgeademde lucht..- Geef eens de verschillende besluiten die we vorige les hebben geformuleerd Onderwijsleergesprek Demonstratieproef: (opstelling zie extra blad). - Wat stellen we vast? - Wat heeft een kaars nodig om te branden? - Hoe komt het dat water stijgt? Proef herhalen maar nu met uitgeademde lucht. - Wat stel je vast als deze proef vergelijkt met de vorige proef? - Wat kunnen we besluiten uit deze proeven? ALGEMEEN BESLUIT : Uitgeademde lucht bevat : meer CO 2 meer waterdamp is warmer Ingeademde lucht bevat: meer O 2 Slide: samenvatting - Wat kunnen we besluiten ivm de samenstelling van de in- en uitgeademde lucht? Werkblaadje

3 LESDOELEN LEERINHOUD WERKVORMEN/ MEDIA/ORGANISATIE TIJD

4 De nieren kunnen situeren op eigen lichaam, en op het rompmodel. De bouw van de nieren opsommen. 2.1 DE D PLAATS VAN DE NIEREN De nieren liggen in de buikholte aan weerzijden van de wervelkolom tegen de rugzijde. De linkernier bevindt zich net onder het middenrif, terwijl de rechternier een beetje ruimer laat voor de onderste levertop en dus iets lager ligt. De nieren worden op hun plaats gehouden door een vliezig kapsel, dat op zijn beurt omgeven is door een beschermend vetkussen. 2.2 DE D BOUW VAN DE NIEREN De nier is een boonvormig orgaan van ca. 10 tot 12 cm hoog en 6 tot 7 cm breed. Aan de holle zijde vind je twee bloedvaten en de urineleider, deze vormt de verbinding met de blaas. Op een lengte doorsnede kan je drie grote delen onderscheiden. - nierschors: roodbruin - niermerg: bleek - nierbekken: hol In de nierschors kan je kleine rode puntjes zien, diameter van 0.2 tot 0.3 mm. Zo n puntje bestaat uit een kapsel waarbinnen een bolvormig kluwen zit van haarvaten. Met heeft dat kapsel bestudeerd met de microscoop en vastgesteld dat het kapsel een verbreding is van een kronkelden nierkanaaltje, en gevuld is met een fijn haarvatennet. Onderwijsleergesprek - Waar bevinden de nieren zich in ons lichaam? opdracht: lln plaatsen beide handpalmen in de lenden, zodat de duimen de onderste ribben en de vingertoppen de wervelkolom voelen, dan bedekken de handen de nieren. Rompmodel de nieren situeren Dissectie van de nieren LESDOELEN LEERINHOUD WERKVORMEN/ MEDIA/ORGANISATIE TIJD

5 Het niermerg is een verzameling van kleine kanaaltjes die ontstaan in de nierschors. De kanaaltjes van het merg verzamelen zicht tot groepjes in het nierbekken. Vanuit het nierbekken vertrekt de urineleider naar de blaas. Herhaling via het did. Materiaal Did. materiaal Werkblaadje 3. Lesafsluiting Slide: overzicht LESDOELEN LEERINHOUD WERKVORMEN/ MEDIA/ORGANISATIE TIJD

6 Uitleggen wat reabsortie betekent. Voorurine bevat nog vele veel nuttige stoffen voor het lichaam, zoals water en glucose. Voor 99% worden deze nuttige stoffen opnieuw opgenomen in het bloed, in het bijzonder in de haarvaten rond de nierkanaaltjes. Dit verschijnsel noemen we reabsorptie. Slide : nierkapsel Uitleggen wat urine betekent, en wat het inhoud. Alleen de afvalstoffen, voornamelijk overtollige zouten en ureum, blijven zeer geconcentreerd in het nierkanaaltje achter; die vloeistof noemen we urine. Je kan dus zeggen dat door reabsorptie uit voorurine in de nierkanaaltjes urine wordt gevormd. Deze reabsoptie kost veel energie, zodat het bloed zuurstofarm wordt. Op één dag loopt er ± 1500 l bloed door de nieren. De mens heeft zo n 5 l bloed, zodat per dag al het bloed ± 300 keer door de nieren loopt. Van die 1500 l bloed blijft er 150 l voorurine over. Demonstratieproef: LESDOELEN LEERINHOUD WERKVORMEN/ MEDIA/ORGANISATIE TIJD

7 In de beker met veel water lost al het zout op. In de andere slaat het neer. Omdat we per dag 1.5 l vocht verliezen, moeten we ervoor zorgen dat genoeg drinken. Anders kunnen zouten neerslaan in de nierkanaaltjes. We spreken dan van nierstenen. Demonstratieproef: Glucose wordt niet tegengehouden door de nierfiltertjes, ze komt dus in de voorurine terecht. Vermits in urine normaal geen glucose voorkomt, mogen we veronderstellen dat reabsorptie plaat vindt in de haarvaten rond de nierkanaaltjes. LESDOELEN LEERINHOUD WERKVORMEN/ MEDIA/ORGANISATIE TIJD

8 LESDOELEN LEERINHOUD WERKVORMEN/ MEDIA/ORGANISATIE TIJD

9 LESDOELEN LEERINHOUD WERKVORMEN/ MEDIA/ORGANISATIE TIJD

10 e LESDOELEN LEERINHOUD WERKVORMEN/ MEDIA/ORGANISATIE TIJD

11 LESDOELEN LEERINHOUD WERKVORMEN/ MEDIA/ORGANISATIE TIJD

12

13 LESDOELEN LEERINHOUD WERKVORMEN/ MEDIA/ORGANISATIE TIJD

14 LESDOELEN LEERINHOUD WERKVORMEN/ MEDIA/ORGANISATIE TIJD