Route 50plus. De snelweg naar kennis over 50plussers. 2. Vakantie: behoeften en informatie. Dirk Sikkel Denise Beck 29 maart 2010

Transcriptie

1 Route 50plus De snelweg naar kennis over 50plussers Consumer Studies 2. Vakantie: behoeften en informatie Dirk Sikkel Denise Beck 29 maart 2010 Stichting Route 50Plus Postbus BZ Arnhem

2 2 Route 50Plus Consumer Studies Route 50Plus voert sinds 2010 maandelijks een onderzoek uit onder een internetpanel van 50- plussers. De onderzoeken vinden plaats middels een online enquête. Ieder onderzoek heeft een specifiek thema. Rode draad binnen de onderzoeken is de belevingswereld van de 50-plusser en welke rol elk thema binnen het leven van de 50-plusser speelt. Het panel kan ook voor onderzoeken van externe opdrachtgevers worden ingezet. Vakantie: behoeften en informatie, samenvatting Vakantie is een essentieel onderdeel van het leven van de vijftigplusser. Hoewel slechts 2,6% het leven zonder vakantie geheel zinloos vindt, zou meer dan de helft het wegvallen van vakanties als een aanzienlijke verarming beschouwen. Het is dan ook een uitgavenpost waarop men niet bezuinigt. In 2003 ging 40% van de vijftigplussers vaker en langer op vakantie dan 10 jaar geleden, nu is dit meer dan 50%. Het feit dat kinderen het ouderlijk huis hebben verlaten is een belangrijke reden om meer vakanties te houden. De kleine groep die minder op vakantie gaat doet dit vooral uit financiële overwegingen. Naarmate men ouder is blijft men dichter bij huis, vooral in Duitsland. Wat vindt men aantrekkelijk in een vakantie? In termen van activiteiten zijn de top vier: terrasjes, een restaurant aan zee, fietsen in de natuur, slenteren over een pleintje. In termen van meer algemene motieven is het vooral het natuurschoon van het vakantieland en uitrusten en ontspannen. Deze activiteiten zijn heel algemeen en voor de hand liggend. Maar wanneer wordt gekeken naar clusters van activiteiten, dan zijn er vier specifieke doelgroepen te onderscheiden. 1. zon, zee (40%). Dit segment wil de traditionele onbezorgde vakantie. Men gaat voor het mooie weer en heeft weinig belangstelling voor zowel de natuur als de cultuur van het vakantieland. Het segment is niet nieuwsgierig, houdt niet van museumbezoek, maar is dol op terrasjes, restaurantjes en een warm strand. Bij vijftigers is dit het grootste segment, maar naarmate mensen ouder zijn behoren ze hier steeds minder toe. 2. samen (17,5%). Vakantie is een sociale gebeurtenis, waarbij het samen zijn belangrijker is dan de specifieke inhoud van de vakantie. Het gezelschap kan bestaan uit familie of vrienden bestaan en uiteraard de partner. Men is op elkaar betrokken; het sociale bestaat er niet uit dat men graag nieuwe mensen wil ontmoeten. Het gaat om groepen die relatief lang overleggen en via het internet op zoek zijn naar informatie, waarbij de accommodatie nauw luistert. Er is geen verband met leeftijd. Binnen elke leeftijdgroep is de omvang ongeveer 17,5%. 3. natuur (28%). Dit zijn liefhebbers van een sobere vakantie. Kamperen, fietsen, wandelen worden hoog gewaardeerd. Lichamelijke inspanning wordt aangenaam gevonden. Aan verwend worden, lekker eten en drinken en zelfs het weer op de vakantiebestemming wordt niet veel waarde gehecht; wel aan het natuurschoon. Deze groep is vooral tussen 60 en 70 jaar oud. 4. avontuur (14,5%). Het gaat vooral om nieuwe, liefst bijzondere, ervaringen, om stimulering. Verandering van omgeving, nieuwe landen zien, nieuwe mensen ontmoeten, naar

3 3 evenementen toegaan maar ook verwend worden zijn belangrijke motieven. Ze komen ook graag naar huis met sterke verhalen die ze, enigszins aangedikt, aan de achterblijvers vertellen. Van alle segmenten is het houden van vakantie voor hen het belangrijkst. Opmerkelijk is dat vooral de 75-plussers relatief vaak tot dit segment behoren. Misschien blijf je met deze instelling ook het langste leven. Meer dan de helft van de respondenten denkt meer dan 3 maanden na voordat hij de beslissing over zijn volgende vakantiebestemming neemt. Bij het samen segment is dit zelfs meer dan 60%. Vakantie is bij de meeste vijftigplussers vrijwel permanent in de gedachten. Het avontuur segment maakt daarbij gebruik van de meeste bronnen, vooral het internet maar ook kranten, tijdschriften, radio, televisie en beurzen. Tips en ervaringen van anderen op het internet worden vooral bekeken in verband met de accommodatie. De meerderheid neemt dit een beetje serieus, vooral het samen segment. Zij krijgen ook de meeste tips van vrienden om bepaalde websites te bezoeken. Een kleine 20% van de respondenten zet zelf informatie op het internet. De respondenten mogen uit een internetpanel afkomstig zijn, bij het boeken van toeristische producten is er een duidelijk verschil in ervaring met het internet. Bij de vijftigers heeft 80% ervaring met het boeken van een hotel en 65% met het boeken van een vliegreis. Bij de groep jaar zijn deze percentages 60% respectievelijk 50%. De actie Meimaand, Fietsmaand is onder de respondenten zeer succesvol: ongeveer 20% maakt een tocht op de uitgezette route en nog 20% laat zich hierdoor stimuleren een tocht volgens een eigen route te maken. Lekker weg in eigen land slaat vooral aan bij het avontuurlijke segment. In het totaal kent 32,1% het programma van Meta de Vries, maar bij de avonturiers is dit 44,6%. Zij nemen ook de meeste actie naar aanleiding van radioprogramma en website. Beide spelen kennelijk goed in op de behoefte aan nieuwe ervaringen. De vergrijzing is voor de toeristensector in het geheel geen bedreiging. Ouderen beleven vakantie als zeer positief en laten zich dat niet afnemen. De behoefte aan nieuwe ervaringen, vooral ook op hogere leeftijd, is een gegeven waar de sector tot in lengte van jaren creatief op in kan spelen.

4 4 1. Onderzoeksopzet Het onderzoek is uitgevoerd van 13 tot 17 maart 2010 bij het Route 50plus consumentenpanel. Dit is een panel dat is geworven onder de klanten van de partners van Route 50plus. De vragen zijn gesteld via het internet. De respondenten kregen een , met een link naar de website waar de vragen konden worden ingevuld. De mails zijn verstuurd naar 3307 personen, waarvan 1210 personen op een geldige manier hebben gerespondeerd (36,6%). Hiermee kan niet worden geclaimd dat het onderzoek representatief is (dat wil zeggen dat wanneer alle vijftigplussers in Nederland hadden meegedaan dezelfde procentuele uitkomsten zouden zijn verkregen). Het ligt echter wel voor de hand dat het hier gaat om een grote groep respondenten die relevant is voor veel bedrijven. Het gaat dus wel om een mening die telt. Dit geldt zeker voor verbanden tussen variabelen (zoals vakantiegedrag en leeftijd), die vaak robuust zijn tegen selectiviteit. De belangrijkste selectiviteit is die naar leeftijd: de respondenten tussen 60-en 70 zijn aanzienlijk oververtegenwoordigd. Echter, de meeste resultaten worden naar leeftijd uitgesplitst, waardoor deze selectiviteit niet doorwerkt in de conclusies. Verdeling respons maar demografische variabelen steekproef populatie n % n % leeftijd tot ontbreekt geslacht man vrouw ontbreekt opleiding LO, VGLO; lager onderwijs LBO, VMBO; lager beroepsonderwijs MULO, MAVO; middelbaar algemeen voortgezet onderwijs MBO; middelbaar beroepsonderwijs HAVO, Gymnasium, HBS, Atheneum; Hoger algemeen vormend wetenschappelijk onderwijs HBO, wetenschappelijk onderwijs kandidaats Wetenschappelijk onderwijs, doctoraal ontbreekt totaal

5 5 2. Dynamiek over de tijd In de vorige studie, over financieel gedrag, bleek al dat vakantie niet iets is waar de vijftigplusser op bezuinigt. Dat blijkt nu weer. In 2003 ging men al vaker op vakantie dan 10 jaar geleden; in 2010 blijkt dit, ondanks de kredietcrisis, in versterkte mate het geval te zijn (tabel 2.1, 2.2). De toeristenindustrie gaat, waar het de vijftigplusser betreft, dus goede tijden tegemoet. Een belangrijke reden dat vijftigers meer op vakantie gaan is het feit dat de kinderen op eigen benen staan of althans ouder zijn. Wie ouder is gaat vooral vaker op vakantie omdat hij over meer tijd beschikt. Dit zijn argumenten die ook voor de toekomst blijven gelden. Voor wie minder op vakantie gaat spelen de kosten een rol, maar ook negatieve argumenten als alleenstaand zijn en slechte gezondheid zijn redenen om de vakantie te beperken. Vakantieproducten die hierin voorzien kunnen in potentie de vakantiemarkt dus nog vergroten. Ten opzichte van 2003 is de behoefte aan afwisseling groter geworden (tabel 2.3). Toen ging 40,7% naar dezelfde bestemmingen als 10 jaar geleden. Nu is dit percentage gezakt naar 23,6%. De behoefte aan afwisseling blijft ook op zeer hoge leeftijd bestaan. Er is in dit opzicht geen verschil tussen vijftigers en zeventigplussers. Wel gaan de vijftigers nu verder weg. Naarmate men ouder is blijft men dichter bij huis, maar het percentage dat nu meer in Nederland blijft stijgt niet met de leeftijd. Ter vergelijking zijn de cijfers over de vakantiebestemmingen uit het vakantieonderzoek van het CBS in 2008 opgenomen in tabel 2.4a en 2.4b. Daarin blijkt met name de grote populariteit van Duitsland als vakantieland voor ouderen. Tabel 2.1. Aantal dagen op vakantie vergeleken met 10 jaar geleden naar leeftijd in 2003 en 2010; rijpercentages even veel meer minder even veel meer minder totaal Tabel 2.1a. Redenen om meer dagen op vakantie te gaan naar leeftijd; kolompercentages meer tijd meer geld te besteden meer vrije dagen meer behoefte aan ontspanning de kinderen zijn ouder/zijn het huis uit het is nu een gelegenheid om samen met de kleinkinderen te zijn ik woon/leef nu met andere mensen ik heb iets gekocht om vakantie in te houden, zoals een vakantiehuis, een caravan of een boot een andere redden n

6 6 Tabel 2.1b. Redenen om minder dagen op vakantie te gaan naar leeftijd; kolompercentages minder tijd minder geld te besteden/hoge kosten minder behoefte aan ontspanning de kinderen zijn ouder/zijn het huis uit minder interesse ik woon/leef nu met andere mensen ik ben alleenstaand slechte gezondheid/ouderdom een andere reden n Tabel 2.2. Aantal malen op vakantie vergeleken met 10 jaar geleden naar leeftijd in 2003 en 2010; rijpercentages even vaak minder vaker vaak even vaak vaker minder vaak totaal Tabel 2.2a. Redenen om vaker op vakantie te gaan naar leeftijd; kolompercentages meer tijd meer geld te besteden meer vrije dagen meer behoefte aan ontspanning de kinderen zijn ouder/zijn het huis uit het is nu een gelegenheid om samen met de kleinkinderen te zijn ik woon/leef nu met andere mensen ik heb een vakantiehuis of een boot gekocht een andere redden n

7 7 Tabel 2.2b. Redenen om minder vaak op vakantie te gaan naar leeftijd; kolompercentages minder tijd minder geld te besteden/hoge kosten minder behoefte aan ontspanning de kinderen zijn ouder/zijn het huis uit minder interesse ik woon/leef nu met andere mensen ik ben alleenstaand slechte gezondheid/ouderdom een andere reden n Tabel 2.3. Wijziging in vakantiebestemmingen vergeleken met 10 jaar geleden naar leeftijd in 2003 en 2010; rijpercentages zelfde ander zelfde ander totaal Tabel 2.3a. Wijziging in afstand bestemming en vakantie in Nederland t.o.v. 10 jaar geleden naar leeftijd; kolompercentages afstand t.o.v. 10 jaar geleden ik ga nu ongeveer even ver weg ik ga nu verder weg ik blijf nu dichter bij huis vakantie in Nederland ongeveer even vaak ik ga vaker in Nederland op vakantie ik ga minder vaak in Nederland op vakantie n

8 8 Tabel 2.4a. Vakanties in Nederland 2008 naar leeftijd en bestemming; kolompercentages. Bron: CBS Statline korte vakanties lange vakanties tot tot 45 Noordzeebadplaatsen Watersportgebieden Veluwe en Veluwerand Twente, Salland en Vechtstreek Groningse, Friese en Drentse zandgronden West- en Midden-Brabant O-Brabant, N-M Limburg, Rijk v. Nijmegen Zuid-Limburg Overig Nederland aantal vakanties x Tabel 2.4b. Vakanties in het buitenland 2008 naar leeftijd en bestemming; kolompercentages. Bron: CBS Statline korte vakanties lange vakanties tot tot 45 België Frankrijk Spanje Oostenrijk Groot-Brittannië Duitsland Italië Griekenland Turkije Overige landen totaal

9 9 3. De vakantiemotieven Wat zoek de vijftigplusser in een vakantie? Is het doorbreking van de sleur? Spanning? De zon? Goed gezelschap? Of is het de natuur? Aan de respondenten zijn tien beelden voorgelegd die staan voor verschillende activiteiten. Aan de respondenten is gevraagd de aantrekkelijkheid van deze activiteiten (en niet de beelden zelf) met een rapportcijfer te beoordelen. In de onderstaande opsomming worden de activiteiten met foto s, op kleiner formaat dan in de vragenlijst, gegeven, met daarbij - de gemiddelde score van de aantrekkelijkheid van de activiteit - de standaardafwijking; dat is hier een maat voor de consensus - het percentage dat een topscore heeft gegeven; dat is een cijfer van 8 tot en met 10. Dit percentage is een maat voor de omvang van de markt; ook activiteiten die gemiddeld laag scoren worden immers door een zeker marktsegment aantrekkelijk gevonden Op een terras zitten gemiddeld: 7.71 standaard afwijking: 1.51 percentage top: 64.4 Een restaurant aan zee gemiddeld: 7.61 standaard afwijking: 1.64 percentage top: 62.1 Fietsen in de natuur gemiddeld: 7.51 standaard afwijking: 1.96 percentage top: 60.5 Slenteren over een pleintje gemiddeld: 7.11 standaard afwijking: 1.60 percentage top: 47.8

10 10 Een museum bezoeken gemiddeld: 6.63 standaard afwijking: 1.82 percentage top: 33.1 Wandelen in de bergen gemiddeld: 6.51 standaard afwijking: 2.32 percentage top: 39.0 Naar een warm strand gemiddeld: 6.32 standaardafwijking: 2.46 percentage top: 36.3 Kamperen gemiddeld: 4.71 standaardafwijking: 3.13 percentage top: 26.8 Ontspannen in de sauna gemiddeld: 4.62 standaardafwijking: 2.68 percentage top: 17.0

11 11 s Avonds naar de kroeg gaan gemiddeld: 4.53 standaardafwijking: 2.31 percentage top: 7.9 De hoogst gewaardeerde activiteiten, op een terras zitten en een restaurant aan zee, zijn passief. Er bestaat grote overeenstemming over. Dat geldt niet voor meer actieve bezigheden als fietsen in de natuur, wandelen in de bergen en met name kamperen. Door dit gebrek aan consensus is er ook voor de gemiddeld minder aantrekkelijke activiteiten een markt. Zo beoordeelt 17% van de vijftigplussers de sauna met een 8 of hoger. Alleen de kroeg zal het niet van de vijftigplusser moeten hebben. Tabel 3.1 Motieven om op vakantie te gaan n % het natuurschoon van het vakantieland uitrusten, ontspannen de cultuur van het vakantieland niet thuis zijn, verandering van omgeving een nieuw land of nieuwe streek zien lekker eten en drinken het lekkere weer op de vakantiebestemming met mijn partner zijn om je lichamelijk in te spannen (sport, wandelen, fietsen e.d.) bijzondere ervaringen opdoen nieuwe mensen ontmoeten verwend worden het avontuur mijn gezondheid verbeteren met vrienden zijn met de familie zijn naar een specifiek evenement toe gaan achteraf vakantieverhalen kunnen vertellen anders ik ga nooit op vakantie Uit tabel 3.1 blijkt het natuurschoon van het vakantieland de belangrijkste reden waarom de vijftigplusser op vakantie wil. Dit staat nog boven uitrusten en ontspannen. Een klein percentage respondenten gaaf aan nooit op vakantie te gaan. Zij zijn in de verdere analyses niet meegenomen. Er bestaat samenhang tussen de verschillende activiteiten en motieven. Het is daarom nuttig om na te gaan of ze gebruikt kunnen worden bij het onderscheiden van verschillende segmenten. Dit bleek inderdaad mogelijk. Een clusteranalyse leverde vier goed discriminerende en goed te interpreteren

12 12 segmenten op. De indeling wordt grafisch weergegeven in figuur 3.1. De grootste groep is het traditionele zon, zee segment. Zij houden veel van een restaurant aan zee, een warm strand, op een terras zitten, en hebben weinig op met musea en cultuur. Figuur 3.1. Indeling van de respondenten in segmenten op basis van aantrekkelijkheid activiteiten en motieven. Tabel 3.2. Segmenten en motieven. samen natuur zon, zee avontuur activiteiten (gemiddelde aantrekkelijkheid) slenteren over een pleintje kamperen fietsen in de natuur een museum bezoeken s avonds naar de kroeg gaan een restaurant aan zee naar een warm strand op een terras zitten wandelen in de bergen ontspannen in de sauna motieven (fracties) niet thuis zijn, verandering van omgeving met mijn partner zijn met de familie zijn met vrienden zijn nieuwe mensen ontmoeten naar een specifiek evenement toe gaan de cultuur van het vakantieland

13 13 samen natuur zon, zee avontuur het natuurschoon van het vakantieland een nieuw land of nieuwe streek zien het avontuur bijzondere ervaringen opdoen achteraf vakantieverhalen kunnen vertellen om je lichamelijk in te spannen (sport, wandelen, fietsen e.d.) het lekkere weer op de vakantiebestemming uitrusten, ontspannen lekker eten en drinken verwend worden mijn gezondheid verbeteren anders Voor het samen segment is vooral het samen beleven van de vakantie belangrijk. Dat kan zijn met de partner, met de familie of met vrienden. Zij hebben verder geen uitgesproken vakantiemotieven, behalve het verbeteren van de gezondheid. Het natuursegment wordt vooral gemotiveerd door natuurschoon. Ze houden sobere vakanties, houden van fietsen en kamperen, geven minder om lekker weer en hoeven niet zo nodig verwend te worden met lekker eten en drinken. Avontuur staat bij hen wel hoog aangeschreven. Dat geldt uiteraard ook voor het avontuursegment, maar voor hen geldt uitdrukkelijk dat het genieten van luxe en de goede dingen des levens wel heel belangrijke motieven zijn. Avontuur moet hier ook worden geïnterpreteerd als op zoek naar nieuwe ervaringen. Dat kan ook zijn: nieuwe mensen ontmoeten of naar specifieke evenementen toe gaan (en niet zo zeer een avontuurlijke safari in Kenia, al zal een deel van dit segment dat wel doen als zich daarvoor de gelegenheid voordoet). Het avontuursegment vindt het belangrijk om met interessante verhalen thuis te komen. Uit tabel 3.3 blijkt ook dat het avontuursegment het meest hangt aan vakantie in het leven. Tabel 3.3. Wat zou het leven zijn zonder vakantie? naar segment; kolompercentages samen natuur zon zee avontuur totaal Eigenlijk net zo leuk Je mist dan wel leuke momenten, maar ik zou het niet echt erg vinden Dat zou een behoorlijke verarming van het leven zijn Een leven zonder vakantie is een zinloos leven De segmenten hangen niet sterk samen met demografische variabelen. Het sterkste verband is er met leeftijd. Het zon, zee segment wordt kleiner naarmate men ouder is. Het percentage mensen dat tot het natuursegment behoort is het grootst tussen 60 en 70 jaar. Het avontuur segment beleeft een opmerkelijke revival vanaf 70. Mogelijk is een deel van de 70-plussers uitgekeken op een traditionele vakantie en wil men wat anders. Een andere verklaring kan zijn dat juist de mensen die

14 14 het avontuur zoeken oud worden. Uit de literatuur over Successfull Aging blijkt dat je oud wordt als je zin in nieuwe dingen houdt. Dat geldt dus voor de avonturiers. Figuur 3.2. Percentage segmenten naar leeftijd Het is vooral het zon, zee en het natuur segment dat vaker op vakantie gaat dan vroeger (tabel 3.4). Voor de hand ligt dat vooral de avonturiers naar andere bestemmingen gaan dan 10 jaar geleden. Voor hen zit de vakantie kennelijk meer in de kwaliteit dan in de kwantiteit.

15 15 Tabel 3.4. Veranderingen ten opzichte van 10 jaar geleden naar segment; kolompercentages samen natuur zon zee avontuur totaal evenveel dagen op vakantie meer dagen op vakantie minder dagen op vakantie even vaak op vakantie vaker op vakantie minder vaak op vakantie dezelfde vakantiebestemmingen andere vakantiebestemmingen ik ga nu ongeveer even ver weg ik ga nu verder weg ik blijf nu dichter bij huis ongeveer even vaak in Nederland ik ga vaker in Nederland op vakantie ik ga minder vaak in Nederland op vakantie

16 16 4. Informatiezoekgedrag Een deel van het vakantieplezier is de voorpret, het proces van het uitzoeken van een bestemming. Dit is vaak een lang lopend proces. Slechts ongeveer 25% denkt daar minder dan een maand over na (tabel 4.1). De meerderheid denkt er tenminste 3 maanden over na. Op deze manier is de vakantiebeslissing iets waar men permanent mee bezig is, en waar de consument dus ook permanent op kan worden aangesproken. Dat dit het meest geldt voor het samen segment ligt voor de hand. De vakantiebeslissing moet immers met meerdere personen worden afgestemd en dat kost tijd. Tabel 4.1. Wanneer gaat u nadenken over uw volgende vakantiebestemming? naar segment; kolompercentages zon samen natuur zee avontuur totaal ik ga altijd naar dezelfde bestemming, dus daar denk ik niet over na enkele dagen voordat ik de beslissing neem weken voor ik de beslissing neem maanden voordat ik de beslissing neem maanden voordat ik de beslissing neem maanden voordat ik de beslissing neem ik denk altijd na over de volgende vakantiebestemming tenminste 3 maanden voordat ik de beslissing neem De moderne vijftigplusser haalt zijn informatie vooral van het internet. Daarnaast zijn de eigen ervaringen uit eerdere vakanties een belangrijke bron van informatie. In tabel 4.2 is in de onderste regel de som van de percentages opgenomen. Hieruit blijkt dat het segment zon, zee de minste informatiebronnen gebruikt, terwijl de avonturiers de meeste bronnen gebruiken. Zij halen het meest van internet, maar zijn ook de meest enthousiaste beursbezoekers. Opmerkelijk is dat de eigen eerdere ervaringen minder belangrijk zijn. Het bevestigt dan deze groep steeds weer iets nieuws zoekt, iets dat ze nog niet eerder hebben meegemaakt. Dat het segment samen vaak af gaat op tips van familie of vrienden ligt gezien hun sociale oriëntatie voor de hand. Tabel 4.2 Op basis van welke informatie neemt u een beslissing over uw vakantiebestemming? naar segment; kolompercentages samen natuur zon zee avontuur totaal mijn eigen ervaringen op eerdere bestemmingen ervaringen en tips van familie of vrienden informatie van een reisbureau informatie van het internet informatie uit kranten en tijdschriften informatie uit radio- en televisieprogrammas informatie via een beurs som percentages

17 17 Tabel 4.3 Op basis van welke informatie neemt u een beslissing over uw vakantiebestemming? naar leeftijd; kolompercentages mijn eigen ervaringen op eerdere bestemmingen ervaringen en tips van familie of vrienden informatie van een reisbureau informatie van het internet informatie uit kranten en tijdschriften informatie uit radio- en televisieprogrammas informatie via een beurs Tabel 4.3 laat zien dat het internet een afnemende rol speelt naarmate men ouder is. Van de 80- plussers haalt slechts 26,1% zijn informatie van het internet. Informatie uit radio- en televisieprogramma s wordt het meest benut door consumenten onder 70 jaar. Zij zijn ook de meest frequente beursbezoekers. Daarbij gaat het dan vooral om de Vakantiebeurs en de 50plusbeurs. Tabel 4.4. Bezochte beurzen; kolompercentages. Basis: beursbezoekers. Vakantiebeurs plusbeurs 55.7 Fiets & Wandelbeurs 10.8 Kampeer en Caravanbeurs 16.2 een andere beurs 12.0 Tabel 4.5. Informatie naar bron; kolompercentages; basis: gebruikers van de bron. reisbureau beurs internet informatie over de bestemming zelf (het land, het weer, de omgeving etc.) informatie over de reis er naartoe, het vervoer informatie over de accommodatie informatie over de kosten tips/ervaringen van medewerkers van het reisbureau tips/ervaringen die anderen op het internet hebben gezet 48.0 Uit tabel 4.5 blijkt dat het internet de rijkste informatiebron is. Met name de accomodatie wordt hier bekeken. De beurs geeft vooral informatie over de bestemming zelf; het reisbureau scoort (nog) relatief hoog bij de informatie over het vervoer. Het is met namen het samen segment dat op het internet informatie zoekt over de kosten, en zoekt naar tips en ervaringen van anderen (tabel 4.6). Die tips en ervaringen hebben bij dit segment vooral weer betrekking op accommodatie (tabel 4.7). Kennelijk is dit een kritische factor voor wie met een groep op vakantie gaat. Zij nemen de mening

18 18 van anderen dan ook het meest serieus (tabel 4.8). Ze krijgen ook het meest tips van vrienden over interessante websites (tabel 4.9). Het avontuur segment is echter het segment dat zelf de meeste ervaringen op het internet zet (tabel 4.10), begrijpelijk omdat het opdoen van interessante ervaringen voor hen een belangrijk vakantiemotief is. Tabel 4.6. Informatie van het internet naar segment, kolompercentages. Basis: respondenten die informatie van het internet halen. samen natuur zon zee avontuur totaal informatie over de bestemming zelf (het land, het weer, de omgeving etc.) informatie over de reis er naartoe, het vervoer informatie over de accommodatie informatie over de kosten tips/ervaringen die anderen op het internet hebben gezet Tabel 4.7. Over welke onderwerpen leest u de ervaringen van anderen op het internet? naar segment, kolompercentages. Basis: respondenten die tips/ervaringen van anderen op het internet halen. samen natuur zon zee avontuur totaal wat vinden ze van de bestemming zelf? wat vinden ze van de reis er naartoe, het vervoer? wat vinden ze van de accommodatie? anders Tabel 4.8. Neemt u de meningen van anderen op het internet over vakantie serieus? naar segment, kolompercentages. Basis: respondenten die tips/ervaringen van anderen op het internet halen. samen natuur zon zee avontuur totaal nee, het is leuk om te lezen maar ik neem het niet serieus ik neem het wel een beetje serieus ik laat mijn oordeel voornamelijk afhangen van wat ik van anderen op het internet lees Tabel 4.9. Krijgt u wel eens tips van vrienden en bekenden over goede websites om te bezoeken als voorbereiding op een vakantie? naar segment, kolompercentages. samen natuur zon zee avontuur totaal ja, vaak een enkele keer nee nooit

19 19 Tabel Zet u zelf uw vakantie ervaringen op het internet zodat anderen daar hun voordeel mee kunnen doen? naar segment, kolompercentages. samen natuur zon zee avontuur totaal ja, alles sommige dingen wel, andere niet nee, helemaal niet Het kan voor ouderen een belangrijk gegeven zijn dat de accommodatie is aangepast aan hun leeftijd of handicap. Uit figuur 4.1 blijkt dat vanaf 65 jaar minstens een derde van de respondenten dit gegeven meeneemt in hun beoordeling van een accommodatie. Voor 75-plussers geld dit in meer dan 60% van de gevallen. Figuur 4.1. Let u er bij het verzamelen van informatie van uw vakantie op dat de accomodatie specifiek geschikt is voor ouderen of gehandicapten? ; percentage ja naar leeftijd.

20 20 5. Boeken Nadat de beslissing is genomen over de vakantiebestemming en de vervoerswijze moet de reis vervolgens worden geboekt. De opkomst van het internet heeft de manier van boeken aanzienlijk veranderd ten opzichte van vroeger. De vraag waar hier op wordt ingegaan is: voor wat voor typen boekingen heeft de vijftigplusser inmiddels ervaring op het internet. Aan de respondenten is de vraag voorgelegd welke typen van boeken ze de laatste vijf jaar tenminste één keer hebben benut. De uitkomsten staan in tabel 5.1. De cijfers zijn percentages. Voor 11,7% van de respondenten van geldt dat ze een andere accommodatie de afgelopen 5 jaar via een reisbureau hebben geboekt. Tabel 5.1. Respondenten die tenminste één maal de afgelopen vijf jaar een boekingswijze voor verschillende doelen hebben benut; percentages. Basis (per doel): de respondenten die dat doel tenminste één maal hebben geboekt. Reisbureau andere accommodatie bootreis camping hotel huurauto theater uitstapjes vliegreis Internet andere accommodatie bootreis camping hotel huurauto theater uitstapjes vliegreis ter plaatse andere accommodatie bootreis camping hotel huurauto theater uitstapjes vliegreis

21 21 anders andere accommodatie bootreis camping hotel huurauto theater uitstapjes vliegreis Met name het verband tussen leeftijd en het boeken via het internet is hier interessant. De belangrijkste doelen worden weergegeven in figuur 5.1. De ervaring met het internet neemt gestaag af met leeftijd; desondanks heeft nog 40% van de (geïnteresseerde) 80-plussers ervaring met het boeken van bijvoorbeeld een theatervoorstelling op vakantie. Figuur 5.1. Ervaring met internet gedurende de afgelopen 5 jaar bij het boeken van een hotel, een vliegreis en het theater; percentages.

22 22 6. Verhalen Tenslotte is de vakantie voorbij, en is het tijd om erover te vertellen, of om andermans ervaringen aan te horen. Vijftigers kunnen daarvan smullen; 22,5% vindt het heerlijk om naar vakantieverhalen te luisteren. Dit percentage neemt echter met het ouder worden af. Ook het percentage dat graag vakantieverhalen vertelt neemt af met de leeftijd, maar voor 80-plussers bedraagt dit nog altijd 47,8%. Echter, kijk uit want de 80-plusser mag graag opscheppen! Tabel 6.1. Vakantieverhalen naar leeftijd; kolompercentages. Luistert u graag naar vakantieverhalen van vrienden en bekenden? nee, daar heb ik een hekel aan op zijn tijd, als het maar niet te veel is ja, heerlijk Vertelt u zelf graag vakantieverhalen aan vrienden en bekenden? ja nee Vindt u het dan ook leuk om uw vakantieverhalen een klein beetje mooier te maken dan ze zijn? nee, absoluut niet ja, een beetje wel ja, ik mag een verhaal graag mooier maken Ook de segmenten verschillen ten aanzien van hun waardering van vakantieverhalen. Het zijn vooral het samen segment en het avontuurlijke segment dat graag verhalen aanhoort en vertelt. Het avontuurlijke segment mag daarbij het liefst een beetje overdrijven.

23 23 Tabel 6.2. Vakantieverhalen naar leeftijd; kolompercentages. samen natuur zon zee avontuur totaal Luistert u graag naar vakantieverhalen van vrienden en bekenden? nee, daar heb ik een hekel aan op zijn tijd, als het maar niet te veel is ja, heerlijk Vertelt u zelf graag vakantieverhalen aan vrienden en bekenden? ja nee Vindt u het dan ook leuk om uw vakantieverhalen een klein beetje mooier te maken dan ze zijn? nee, absoluut niet ja, een beetje wel ja, ik mag een verhaal graag mooier maken

24 24 7. Specifieke acties Tenslotte gaan we in op enkele concrete acties die gekoppeld zijn aan websites. De eerste actie, Meimaand, Fietsmaand is onder alle leeftijdgroepen zeer bekend, behalve bij de 80-plussers rond 80%. Ongeveer 40% van de respondenten wordt daardoor ook aangezet om daadwerkelijk te gaan fietsen, hetzij op een uitgezette route, hetzij op een eigen traject. Inspectie van de segmenten wees geen duidelijk verband uit met Meimaand, Fietsmaand. Tabel 7.1. Hebt u wel eens gehoord van Meimaand, Fietsmaand naar leeftijd; kolompercentages ja nee Tabel 7.2. Wat vindt u van Meimaand, Fietsmaand naar leeftijd; kolompercentages; basis: respondenten die Meimaand, Fietsmaand kennen. het is een reden om zelf een fietstocht te maken die door Meimaand, Fietsmaand is uitgezet het is een reden om een andere fietstocht te maken ik vind dit een goede actie maar niet voor mij het laat me koud Lekker weg in eigen land is als uitdrukking zeer bekend. Ruim een derde van de respondenten kent het radioprogramma, ruim een kwart de website. Waar het gaat om het aanzetten tot actie lijkt de website succesvoller, mogelijk omdat uitstapjes daar langer voor het publiek zichtbaar blijven. In termen van rapportcijfer wordt de website goed gewaardeerd: gemiddeld 7,33. Lekker weg in eigen land is met name succesvol onder het avontuurlijke segment. De bekendheid met het radioprogramma is hierin relatief hoog (44,6%), en men onderneemt ook de meeste actie na een radioprogramma en de website. Kennelijk speelt de formule goed in op de wens van dit segment om nieuwe ervaringen op te doen. De bekendheid van de website Lekker weg met groepen moet nog groeien. Tabel 7.3. Kent u Lekker weg in eigen land naar leeftijd; kolompercentages. Ja, het radioprogramma (van Meta de Vries) Ja, de website Ik ken de uitdrukking, maar meer niet nee

25 25 Tabel 7.4. Onderneemt u wel eens een activiteit naar aanleiding van het radioprogramma Lekker weg in eigen land naar leeftijd, kolompercentages. Basis: degenen die het radioprogramma kennen ja nee Tabel 7.5. Onderneemt u wel eens een activiteit naar aanleiding van de website Lekker weg in eigen land naar leeftijd, kolompercentages; basis: degenen die de website kennen Total ja nee Tabel 7.6. Gemiddelde waardering (rapportcijfer) website Lekker weg in eigen land gemiddelde totaal 7.33 Tabel 7.7. Kent u Lekker weg in eigen land naar segment; kolompercentages. samen natuur zon zee avontuur totaal Ja, het radioprogramma (van Meta de Vries) Ja, de website Ik ken de uitdrukking, maar meer niet nee Tabel 7.8. Onderneemt u wel eens een activiteit naar aanleiding van het radioprogramma Lekker weg in eigen land naar segment, kolompercentages. Basis: degenen die het radioprogramma kennen ja nee

26 26 Tabel 7.9. Onderneemt u wel eens een activiteit naar aanleiding van de website Lekker weg in eigen land naar leeftijd, kolompercentages; basis: degenen die de website kennen Total ja nee Tabel Kennis en actie Lekker weg met groepen naar leeftijd; kolompercentages. Kent u de site Lekker weg met groepen.nl? ja nee Kent u dan ook de bijbehorende gids ja nee Onderneemt u wel eens een activiteit n.a.v. de website? ja nee