MILIEUBAROMETER Gemeente Nijlen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "MILIEUBAROMETER Gemeente Nijlen"

Transcriptie

1 MILIEUBAROMETER Gemeente Nijlen

2 Inleiding De milieubarometer is samengesteld uit een aantal omgevingsindicatoren die een beeld kunnen geven over de omgeving in de gemeente. Dit instrument kan gebruikt worden om een beleid i.v.m. milieu uit te stippelen. Strategische doelstellingen kunnen gekoppeld worden aan deze omgevingsanalyse. De milieubarometer kan ook gebruikt worden als terugkoppelingsinstrument naar het beleid in de gemeente. Hoe is de toestand van de omgeving na ons gevoerd beleid? Waar moet nog opgetreden worden, welke maatregelen hadden een gunstig effect?

3 Indicator 1: Aangeboden totale hoeveelheid restafval in kg/inwoner/jaar 160,00 140,00 120,00 kg/inwoner 100,00 80,00 60,00 40,00 restafval zonder grofvuil streefwaarde 20,00 0, Het voorkomen van afvalstoffen is het belangrijkste doel in het afvalstoffenbeleid, immers wat niet moet verwerkt worden kan ook niet voor problemen zorgen. De afvalstoffen die vervolgens ontstaan, dienen zoveel mogelijk te worden gerecupereerd. Hiermee wordt hergebruik, recyclage en compostering bedoeld. Op die manier blijven producten en grondstoffen binnen de stofkringloop. De afvalstoffen die niet kunnen worden voorkomen of gerecupereerd dienen op de meest milieuvriendelijke manier te worden verwijderd, waarbij het verbranden (met energieterugwinning) de voorkeur verdient boven storten. Doelstelling De streefwaarde bedraagt 150 kg/inwoner (Vlaams Milieubeleidsplan). IOK Afvalbeheer.

4 Indicator 2: Aantal verkochte compostvaten 600,00 500,00 400,00 300,00 compostvaten compostbakken 200,00 100,00 0, Het voorkomen van afvalstoffen is het belangrijkste doel in het afvalstoffenbeleid, immers wat niet moet verwerkt worden kan ook niet voor problemen zorgen. De afvalstoffen die vervolgens ontstaan, dienen zoveel mogelijk te worden gerecupereerd. Hiermee wordt hergebruik, recyclage en compostering bedoeld. Op die manier blijven producten en grondstoffen binnen de stofkringloop. Eigen databank.

5 Indicator 3: Concentratie zwevende stof in de omgevingslucht µg/m³ De indicator toont de jaargemiddelde concentratie aan zwevende stof (PM10) in de omgevingslucht. PM10-stof omvat voornamelijk deeltjes kleiner dan µm. Het PM10-stof is een onderdeel van zwevende stof dat alle deeltjes omvat, zowel vast als vloeibare, die in de atmosfeer rondzweven. De belangrijkste bronnen van stof zijn verkeer en industrie. De lucht die wij inademen is een onontbeerlijk element voor het leven. Door hun afhankelijkheid van lucht zijn levende organismen (mens, dier, plant) gevoelig voor verstoringen daarin, bijvoorbeeld in de vorm van verontreinigingen. Vreemde bestanddelen in de lucht zoals gassen (bv. NO 2 ) of stofdeeltjes, kunnen bijvoorbeeld de longwerking aantasten en ademhalingsproblemen veroorzaken of via de longen in het bloed terechtkomen waar ze dan via de bloedsomloop verschillende organen (lever, nieren, hersenen) bereiken en zo schadelijke effecten veroorzaken. Niet alleen het welzijn en de gezondheid van de mens, maar ook vegetatie, het klimaat en materialen (verwering van historische gebouwen, metaalcorrosie, etc.) kunnen aangetast worden door luchtverontreiniging. Doelstellingen - vermijden van overschrijdingen van een jaargemiddelde PM10-concentratie van 40 µg/m³; - vermijden van meer dan 35 overschrijdingen op jaarbasis van een PM10- daggemiddelde concentratie van 50 µg/m³. VMM (meetpost Ruisbroek)

6 Indicator 4: Emissie van verzurende stoffen door huishoudens 40,00 35,00 30,00 25,00 ton 20,00 15,00 NOX SO2 10,00 5,00 0, Hoofdoorzaak van verzuring is de verontreiniging van de lucht door emissies van zwaveldioxide (SO2 - voornamelijk van dieselverkeer, stookinstallaties en industrie), stikstofoxiden (NO en NO 2 -samen aangeduid als NO x - voornamelijk van verkeer en andere verbrandingsprocessen) en ammoniak (NH 3 - voornamelijk van landbouw). De gevolgen van verzurende emissies zijn veel omvangrijker dan alleen een toegenomen zuurtegraad van de regen. De verwijdering van verzurende componenten uit de lucht (zure neerslag) verzuurt ook de bodem en het oppervlaktewater. Dit zorgt voor een aantasting van de ecosystemen (vb. heiden en vennen). Het kan ook leiden tot verhoogde nitraatgehaltes in het grondwater en de uitspoeling van metalen naar het grondwater. Te hoge deposities van zuur en stikstof zorgen voor een afname van de bodemkwaliteit, wortelaantasting van planten en bomen, verhoogde stressgevoeligheid van bomen, te hoge concentraties van aluminium en nitraat in het grondwater en verandering van de soortensamenstelling (biodiversiteit). De combinatie van ozon met zwaveldioxiden en stikstofoxiden leidt tot een substantiële economische schade door het verminderen van de gewasopbrengsten in de landbouw. Inademing van verzurende componenten en opname van verontreinigd grondwater kunnen leiden tot gezondheidsklachten bij de mens. Tot slot zorgen verzurende deposities ook voor corrosie van materialen en een versnelde verwering van gebouwen. Doelstelling De zuurdepositie tegen 2030 verminderen tot 1400 Zeq/ha.jaar (74% minder in vergelijking met 1990)

7 Indicator 5: Emissiedichtheid CO 2 46,00 45,00 44,00 43,00 42,00 kton 41,00 40,00 39,00 38,00 37,00 CO2 36, De emissie van CO 2 door menselijke activiteiten verhoogt de concentratie aan broeikasgassen in de atmosfeer. Deze verhoogde concentratie versterkt het broeikaseffect en leidt tot een verhoging van de gemiddelde aardtemperatuur en een globale klimaatverandering. Grote hoeveelheden broeikasgassen komen in de atmosfeer door verbranding van fossiele brandstoffen (CO 2 en N 2 O), veeteelt (CH 4 en N 2 O), afvalverwerking (CH 4 ) en chemische processen in de industrie. Ook andere stoffen zoals chloorfluorkoolwaterstoffen (CFK's), hun vervangproducten zoals zachte chloorfluorkoolwaterstoffen (HCFK's) en fluorkoolwaterstoffen (HFK's en PFK's), o.a. gebruikt als koelmiddel en drijfgas, en zwavelhexafluoride (SF 6 ) dragen sterk bij tot het broeikaseffect. Doelstelling 5,2% emissiereductie voor de familie van zes broeikasgassen in Vlaanderen over de periode ten opzichte van 1990 (MINA-plan 3+).

8 Indicator 6: Evolutie bebouwde oppervlakte t.o.v. totale oppervlakte 20,00 19,50 19,00 18,50 % 18,00 17,50 17,00 16,50 16,00 Aandeel in % Vlaanderen is een dichtbevolkte regio met een hoog welvaartspeil. De bevolking is door haar woon- of consumptiegedrag verantwoordelijk voor een belangrijk deel van de milieudruk in Vlaanderen. Het stijgende aantal gezinnen leidt tot een toenemend woninggebruik en ruimtegebruik. De deconcentratie van de bewoning veroorzaakt het afleggen van grotere afstanden, hoofdzakelijk met privévervoer. Dit alles leidt tot grotere emissies van verontreinigende stoffen. Meer consumptie door meer huishoudens en de toenemende welvaart veroorzaken meer ruimtegebruik, een hoger gebruik van energiebronnen en een stijging van de hoeveelheid huishoudelijk afval en afvalwater. nen

9 Indicator 7: Evolutie van de veestapel x ,50 6,00 5,50 5,00 4,50 4,00 3,50 3,00 2,50 2,00 1,50 1,00 0,50 0, runderen pluimvee varkens Twee derden van de vermestende emissies kent zijn oorsprong in de landbouw. De ammoniakemissie, als belangrijke component van de verzuring, is praktisch uitsluitend een gevolg van dierlijke productie. Ook neemt landbouw nog altijd bijna de helft van de beschikbare ruimte in. Dit belangrijke ruimtegebruik samen met de biologische processen, eigen aan de landbouwproductie, maken dat de landbouw niet alleen een drijvende kracht is voor negatieve maar ook voor positieve milieueffecten, zoals onder meer beheer en behoud van open ruimten en behoud van historische landschappen. Doelstelling De Mestbank is de organisatie die werd opgericht met als doel het probleem van de mestoverschotten in Vlaanderen op te lossen. De Mestbank moet uitvoering geven aan het mestbeleid, de aanpak van de mestproblematiek coördineren, de controle en het toezicht op de mestwetgeving organiseren, de nitraat- en de fosfaatproductie in Vlaanderen onder controle houden en het verantwoord gebruik van mest stimuleren. De Mestbank heeft als missie de bescherming van het leefmilieu tegen de verontreiniging door nutriënten. Door doelgericht aan de oplossing van het mestprobleem in Vlaanderen te werken draagt de Mestbank bij tot de verbetering van de milieukwaliteit en een meer duurzame landbouw. nen

10 Indicator 8: Emissie van ammoniak door de veeteelt 100,00 90,00 80,00 70,00 60,00 ton 50,00 40,00 30,00 20,00 10,00 ammoniakemissie in ton 0, Ammoniakemissies zijn voor het overgrote deel te wijten aan landbouwactiviteiten, met name aan de intensieve veeteelt en de opslag en verspreiding van dierlijk mest. Een kleine fractie van de ammoniakemissies wordt veroorzaakt door industriële activiteiten. Er bestaat een sterke interactie tussen verzuring en vermesting. Wanneer er te veel ammoniak in de bodem terechtkomt, kan de concentratie van nitraten in het oppervlakte- en het grondwater te hoog worden. Dat brengt de kwaliteit van het drinkwater in gevaar. Ammoniak gevormd uit dierlijke mest is de belangrijkste bron van ammoniakemissies. Om de kwaliteit van het drinkwater te beschermen is er een Europese Nitraatrichtlijn die stelt dat de concentratie stikstof in oppervlakte- en grondwater niet meer dan 50 mg/l mag bedragen. Om aan deze richtlijn te kunnen voldoen, heeft Vlaanderen een Mestactieplan met maatregelen om de vermestende emissies te doen dalen. Doelstelling De zuurdepositie tegen 2030 verminderen tot 1400 Zeq/ha.jaar (74% minder in vergelijking met 1990) (MINA-plan 3+).

11 Indicator 9: Aantal subsidieaanvragen hemelwaterinstallatie 7,00 6,00 5,00 4,00 3,00 aantal subsidieaanvragen 2,00 1,00 0, De voorraad aan kwaliteitsvol water is eindig. We moeten bijgevolg zuinig omspringen met het beschikbare water. Daarnaast moeten alternatieve waterbronnen zoveel mogelijk benut worden. Er wordt te veel drinkwater benut voor laagwaardige toepassingen. De gemeente Nijlen wil het gebruik van hemelwater bevorderen door het verlenen van een premie bij de aanleg van een hemelwaterinstallatie bij een bestaande woning. Eigen databank.

12 Indicator 10: Aantal subsidieaanvragen zonneboilers aantal subsidieaanvragen België heeft in 1998 het Protocol van Kyoto ondertekend, waarbij België zich engageert tot een reductie van de uitstoot van broeikasgassen met 7,5% in 2010 t.o.v De lokale overheden dienen een actieve rol te spelen in de stimulering van lokale toepassing van hernieuwbare energie. Daarom besloot de gemeente Nijlen om vanaf 2007 een subsidie te verlenen voor de plaatsing van een zonneboiler. Eigen databank.

13 Indicator 11: Aantal subsidieaanvragen KLE aantal aanvragen De gemeente Nijlen beoogt een beleid dat streeft naar het behoud en de ontwikkeling van de landschappelijke natuurwaarden. Het gemeentelijk subsidiereglement bevordert de herwaardering van de kleine landschapselementen, in het bijzonder de houtkanten, bomenrijen, knotwilgen, hagen, hoogstamboomgaarden en poelen. Eigen databank.

14 Indicator 12: Kwaliteit van het oppervlaktewater: biologische kwaliteit Rivier Grote Nete Nete 8502 Kleine Nete 8546 Nijlense Beek De Laak 8555 Krekelbeek Kattebeek Nijlense Beek 8642 Kleine Beek Bouwelgoorbeek 8673 Bevelse beek Vaartbeek Gordinneloop 8820 Elstbeek 8870 Visbeek Rotbeek Lindekensbeek 6 Legende BI Beoordeling 9-10 Zeer goede kwaliteit 7-8 Goede kwaliteit 5-6 Matige kwaliteit 3-4 Slechte kwaliteit 1-2 Zeer slechte kwaliteit 0 Uiterst slechte kwaliteit Belgische Biotische Index (BBI) is een evaluatiemethode van de toestand van de oppervlaktewaterkwaliteit, waarbij de waterlopen als biotoop worden benaderd. Deze index is gestoeld op de aanwezigheid van ongewervelde waterdiertjes (marcro-invertebraten). Als macro-invertebraten beschouwt men grotere met het blote oog waarneembare ongewervelden als insecten, weekdieren, kreeftachtigen, wormen, e.d. Daarbij speelt hun gevoeligheid voor verontreiniging en de diversiteit van de levensgemeenschap een belangrijke rol. Naargelang de kwaliteit en kwantiteit van de ongewervelde waterdiertjes geeft men een kwaliteitsbeoordeling van het oppervlaktewater Doelstelling - Verhogen van de zuiveringsgraad van de huishoudens tot 80%; - het aantal meetplaatsen dat voldoet aan de basiskwaliteit voor biochemisch zuurstofverbruik (BZV) verhogen tot 66%; - het aantal meetplaatsen dat voldoet aan de basiskwaliteit voor biologische kwaliteitsnorm verhogen tot 40%; - verhogen van de aansluitingsgraad tot 100% (MINA-plan 3+).

15 Indicator 13: Kwaliteit van het oppervlaktewater: zuurstofhuishouding Rivier Grote Nete Nete 8546 Nijlense Beek De Laak 8555 Krekelbeek Kattebeek Nijlense Beek 8642 Kleine Beek Bouwelgoorbeek 8673 Bevelse beek Vaartbeek Gordinneloop 8810 Heiloop Visbeek Rotbeek Lindekensbeek Legende BI Beoordeling Niet verontreinigd >1-2 Aanvaardbaar >2-4 Matig verontreinigd >4-8 Verontreinigd >8 Zwaar verontreinigd Beschrijving PRATI-index voor zuurstofverzadiging (PIO) is een evaluatiemethode van de toestand van de fysico-chemische kwaliteit van de oppervlaktewateren via de parameter opgeloste zuurstof. Deze index wordt ongunstig beïnvloed zowel bij zuurstofgebrek (ten gevolge van microbiële afbraak van verontreiniging) als bij zuurstofverzadiging (bij wierbloei van microscopische algen als gevolg van overaanbod aan nutriënten ook wel eutrofiëring genoemd). Doelstelling - Verhogen van de zuiveringsgraad van de huishoudens tot 80%; - het aantal meetplaatsen dat voldoet aan de basiskwaliteit voor biochemisch zuurstofverbruik (BZV) verhogen tot 66%; - het aantal meetplaatsen dat voldoet aan de basiskwaliteit voor biologische kwaliteitsnorm verhogen tot 40%; - verhogen van de aansluitingsgraad tot 100% (MINA-plan 3+).

16 Indicator 14: Haagplantactie aantal verkochte pakketten Beschrijving De gemeente Nijlen organiseert jaarlijks een haagplantactie. Inschrijvingen verlopen telkens in september/oktober, met een bedelingsdag in november. Er worden een 8-tal verschillende pakketten aangeboden, geschikt voor diverse toepassingen. Doelstelling Inwoners bewust maken van de voordelen van inheemse en streekeigen beplanting. Eigen databank.

17 Indicator 15: Aantal Lijnabonnementen aantal Omnipas abonnementen (65+) aantal Omnipas abonnementen (25-64 jaar) aantal Buzzy Pass abonnementen (6-24 jaar) Er zijn geen concrete doelstellingen i.v.m. het aandeel inwoners die in het bezit zou moeten zijn van een Lijn-abonnement. Het aandeel Buzzy Passen en Omnipassen geeft wel een indicatie van het aandeel inwoners dat regelmatig gebruik maakt van het openbaar vervoer voor zijn functionele mobiliteit (woon-school en woon-werk verkeer) en daarbij de auto aan de kant laat.

18 Indicator 16: Percentage personeel dat met de fiets naar het werk komt % personeel dat met de fiets naar het werk komt Vaak wordt voor kleine afstanden de wagen gebruikt, terwijl deze afstanden gemakkelijk met de fiets of te voet kunnen overbrugd worden. Dat dit een zware druk uitoefent op het leefmilieu valt niet te betwijfelen : - Korte autoritjes zijn heel vervuilend omdat de motor koud is en de verbranding niet optimaal verloopt. Er wordt dus meer brandstof verbruikt; - Bij verbranding van autobrandstoffen ontstaan CO2 (versterkt het broeikaseffect), NOx (veroorzaakt zure regen) en heel wat andere stoffen die onder invloed van zonlicht het ontstaan van ozon (O3) veroorzaken. Bij windstil weer kan die blijven hangen en dat noemen we smog; - Wegen worden aangelegd en verbreed om files te voorkomen. Natuurgebieden en waardevolle landschappen worden dan vaak aangetast; - Auto s worden gemiddeld na 14 jaar afgedankt. Veel onderdelen worden hergebruikt maar toch belandt een deel bij de afvalstroom; - Het autoverkeer is voor heel wat mensen een belangrijke bron van geluidshinder. - Het gemeentepersoneel dat kiest voor een milieuvriendelijke vervoerswijze om naar het werk komen, levert niet enkel een verlichting voor het milieu op zich (minder brandstofverbruik, minder geluidshinder, ), maar heeft bovendien een voorbeeldfunctie naar de bevolking toe.

Aantal dagen met goede luchtkwaliteit.

Aantal dagen met goede luchtkwaliteit. Aantal dagen met goede luchtkwaliteit Indicatorgegevens Naam Definitie Meeteenheid Situering Beleidsdomein Bekommernis Aantal dagen met goede luchtkwaliteit. Percentage dagen met goede luchtkwaliteit.

Nadere informatie

Milieubarometer Grimbergen

Milieubarometer Grimbergen Milieubarometer Grimbergen Inleiding De milieubarometer is een verzameling van indicatoren die de toestand van het leefmilieu meten, en een evolutie in de tijd weergeven. Soms is ook een vergelijking met

Nadere informatie

LUCHTVERONTREINIGING EN -ZUIVERING

LUCHTVERONTREINIGING EN -ZUIVERING INHOUD Voorwoord 13 Inleiding 15 Indeling van milieuproblemen 19 Indeling van dit boek 19 Inleiding tot de Vlaamse milieuwetgeving voor bedrijven 19 Deel 1. LUCHTVERONTREINIGING EN -ZUIVERING 21 1. Inleiding

Nadere informatie

ONDERZOEK NAAR DE WATERKWALITEIT

ONDERZOEK NAAR DE WATERKWALITEIT ONDERZOEK NAAR DE WATERKWALITEIT Naam: Klas: Datum: 1 Situering van het biotoop Plaats: Type water: vijver / meer / ven / moeras/ rivier / kanaal / poel / beek / sloot / bron Omgeving: woonkern / landbouwgebied

Nadere informatie

INHOUD. Voorwoord 13. Inleiding 15 Indeling van milieuproblemen 19 Indeling van dit boek 19 Inleiding tot de Vlaamse milieuwetgeving voor bedrijven 19

INHOUD. Voorwoord 13. Inleiding 15 Indeling van milieuproblemen 19 Indeling van dit boek 19 Inleiding tot de Vlaamse milieuwetgeving voor bedrijven 19 INHOUD Voorwoord 13 Inleiding 15 Indeling van milieuproblemen 19 Indeling van dit boek 19 Inleiding tot de Vlaamse milieuwetgeving voor bedrijven 19 Deel 1. LUCHTVERONTREINIGING EN -ZUIVERING 23 1. Inleiding

Nadere informatie

Emissie van NH 3 door de veeteelt

Emissie van NH 3 door de veeteelt Emissie van NH 3 door de veeteelt Indicatorgegevens Naam Definitie Meeteenheid Situering Beleidsdomein Bekommernis Emissie van ammoniak door de veeteelt Ammoniak is een gas dat op natuurlijke wijze ontstaat

Nadere informatie

MIRA-T Kwaliteit oppervlaktewater. Belasting van het oppervlaktewater met zuurstofbindende stoffen en nutriënten DPSIR

MIRA-T Kwaliteit oppervlaktewater. Belasting van het oppervlaktewater met zuurstofbindende stoffen en nutriënten DPSIR Belasting van het oppervlaktewater met zuurstofbindende stoffen en nutriënten belasting oppervlaktewater (1995=100) 120 100 80 60 40 P landbouw N landbouw N huishoudens P huishoudens CZV huishoudens N

Nadere informatie

Aantal dagen waarop de daggemiddelde PM 10 -concentratie groter is dan 50 µg/m³

Aantal dagen waarop de daggemiddelde PM 10 -concentratie groter is dan 50 µg/m³ Aantal dagen waarop de daggemiddelde PM 1 -concentratie groter is dan 5 Indicatorgegevens Naam Aantal dagen waarop de daggemiddelde PM 1 -concentratie groter is dan 5 Definitie Het op een jaar waarop de

Nadere informatie

Luchtkwaliteit in het Vlaamse Gewest

Luchtkwaliteit in het Vlaamse Gewest Luchtkwaliteit in het Vlaamse Gewest Overzicht presentatie Luchtkwaliteit getoetst aan de normen Impact van deze luchtkwaliteit op onze gezondheid Bespreking van stikstofdioxide en fijn stof De nieuwste

Nadere informatie

Luchtkwaliteit en lozingen in de lucht in het Vlaamse Gewest Koen Toté

Luchtkwaliteit en lozingen in de lucht in het Vlaamse Gewest Koen Toté Luchtkwaliteit en lozingen in de lucht in het Vlaamse Gewest Koen Toté Overzicht presentatie Waarom luchtmetingen in Vlaanderen? Evolutie van de laatste decennia Toetsen van de luchtkwaliteit aan de heersende

Nadere informatie

Het milieu is rechtstreeks verantwoordelijk voor onze gezondheid (zuivere lucht, zuiver water zijn nodig om te overleven.)

Het milieu is rechtstreeks verantwoordelijk voor onze gezondheid (zuivere lucht, zuiver water zijn nodig om te overleven.) Samenvatting door een scholier 988 woorden 20 mei 2015 0 keer beoordeeld Vak Biologie Welke soorten verontreiniging van het milieu kennen we? Lucht verontreiniging Water verontreiniging Bodem verontreiniging

Nadere informatie

Milieuproblemen: Stoffen worden in het milieu onttrokken (deel verwijderen) en er worden andere stoffen aan toegevoegd = veranderen van het milieu.

Milieuproblemen: Stoffen worden in het milieu onttrokken (deel verwijderen) en er worden andere stoffen aan toegevoegd = veranderen van het milieu. Biologie hoofdstuk 7 Mens en milieu Paragraaf 1 mens en het milieu de mens is afhankelijk van het milieu: - voedsel => voor de mens. - zuurstof => voor planten (fotosynthese) en om te ademen. - water =>

Nadere informatie

Integrale Milieuanalyse Vlaamse Voedingsnijverheid 2017

Integrale Milieuanalyse Vlaamse Voedingsnijverheid 2017 Integrale Milieuanalyse Vlaamse Voedingsnijverheid 2017 Afsluiting Doelgroepprogramma Vlaamse voedingsnijverheid (2011-2016) en Voorstelling IMA voeding 2017 28 maart 2017 Inleiding IMA Voeding 2017 is

Nadere informatie

Industrie en overheid samen voor een beter milieu. Industrie & Milieu Antwerpen, 25 maart 2010

Industrie en overheid samen voor een beter milieu. Industrie & Milieu Antwerpen, 25 maart 2010 Industrie en overheid samen voor een beter milieu Industrie & Milieu Antwerpen, 25 maart 2010 Industrie en overheid samen voor een beter milieu rol overheid, specifiek EIL (VMM) rol industrie i.k.v. onderbouwing

Nadere informatie

Kwaliteit van het oppervlaktewater

Kwaliteit van het oppervlaktewater Kwaliteit van het oppervlaktewater Indicatorgegevens Naam Definitie Meeteenheid Kwaliteit van het oppervlaktewater: zuurstofhuishouding en biologische kwaliteit Prati-index voor zuurstofverzadiging (PIO):

Nadere informatie

WATER LEEFT Chemisch wateronderzoek

WATER LEEFT Chemisch wateronderzoek Chemisch wateronderzoek 1 WATER LEEFT Chemisch wateronderzoek Een goede waterkwaliteit is van groot belang voor het leven van waterdieren en waterplanten. Biologisch leven in het water is afhankelijk van

Nadere informatie

Milieubarometer Voeren

Milieubarometer Voeren Milieubarometer Voeren 1 Inleiding Dit rapport is opgemaakt op basis van gemeentelijke data uit het portaal Lokale Statistieken, data beschikbaar vanuit het bevolkingsregister, gemeentelijk milieupark

Nadere informatie

Chemisch wateronderzoek 1. klimaatstad. water leeft 2. Abio. klimaatstad

Chemisch wateronderzoek 1. klimaatstad. water leeft 2. Abio. klimaatstad Chemisch wateronderzoek 1 water leeft 2 Abio Chemisch wateronderzoek 2 Chemisch wateronderzoek 3 WATER LEEFT Chemisch wateronderzoek Een goede waterkwaliteit is van groot belang voor het leven van waterdieren

Nadere informatie

Fysisch-chemische kwaliteit oppervlaktewater 2015

Fysisch-chemische kwaliteit oppervlaktewater 2015 Vlaanderen is milieu Fysisch-chemische kwaliteit oppervlaktewater 2015 VLAAMSE MILIEUMAATSCHAPPIJ www.vmm.be DOCUMENTBESCHRIJVING Titel Fysisch-chemische kwaliteit oppervlaktewater 2015 Samenstellers Afdeling

Nadere informatie

- ÉNERGIE - UNE CONSOMMATION TOTALE D'ÉNERGIE GLOBALEMENT EN BAISSE DEPUIS

- ÉNERGIE - UNE CONSOMMATION TOTALE D'ÉNERGIE GLOBALEMENT EN BAISSE DEPUIS - ÉNERGIE - UNE CONSOMMATION TOTALE D'ÉNERGIE GLOBALEMENT EN BAISSE DEPUIS 2004 STAAT VAN HET LEEFMILIEU 2011-2014 - CONTEXT - HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST 19 gemeenten, 161 km 2 1.163.486 inwoners

Nadere informatie

L 328/32 Publicatieblad van de Europese Unie BIJLAGE A

L 328/32 Publicatieblad van de Europese Unie BIJLAGE A L 328/32 Publicatieblad van de Europese Unie 6.12.2008 BIJLAGE A Lijst van communautaire wetgeving vastgesteld overeenkomstig het EG-Verdrag waarvan schending een wederrechtelijk handelen in de zin van

Nadere informatie

PACCO-PARAMETERS DO - DOSSOLVED OXYGEN EC- DE ELEKTRISCHE CONDUCTIVITEIT ORP- DE REDOXPOTENTIAAL T - DE TEMPERATUUR. PaccoParameters

PACCO-PARAMETERS DO - DOSSOLVED OXYGEN EC- DE ELEKTRISCHE CONDUCTIVITEIT ORP- DE REDOXPOTENTIAAL T - DE TEMPERATUUR.   PaccoParameters PACCO-PARAMETERS PH DO - DOSSOLVED OXYGEN EC- DE ELEKTRISCHE CONDUCTIVITEIT ORP- DE REDOXPOTENTIAAL T - DE TEMPERATUUR PH De ph geeft de zuurtegraad van het water weer. Ze varieert doorgaans op een schaal

Nadere informatie

BIODIVERSITEIT. RECHTSTREEKSE BEDREIGING DOOR DE MENS VERsnippering, VER. ONRECHTSTREEKSE BEDREIGING DOOR DE MENS Klimaatsverandering

BIODIVERSITEIT. RECHTSTREEKSE BEDREIGING DOOR DE MENS VERsnippering, VER. ONRECHTSTREEKSE BEDREIGING DOOR DE MENS Klimaatsverandering BIODIVERSITEIT RECHTSTREEKSE BEDREIGING DOOR DE MENS VERsnippering, VER ONRECHTSTREEKSE BEDREIGING DOOR DE MENS Klimaatsverandering DUURZAME ONTWIKKELING INTEGRAAL WATERBEHEER BIODIVERSITEIT Wat? Belang?

Nadere informatie

Meetresultaten verzuring en vermesting

Meetresultaten verzuring en vermesting /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// Meetresultaten verzuring en vermesting ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Nadere informatie

Waterkwaliteit 2: Natuur/chemie

Waterkwaliteit 2: Natuur/chemie Waterkwaliteit 2: Natuur/chemie Prof. ir. Hans van Dijk 1 Afdeling Watermanagement Sectie Gezondheidstechniek Inhoud hydrologische kringloop kwalitatief 1. regenwater 2. afstromend/oppervlaktewater. infiltratie

Nadere informatie

5.339 kwh / kwh kwh kwh kwh kwh kwh kwh 9. Totaal aantal kwh groene stroom verbruikt in de gemeente

5.339 kwh / kwh kwh kwh kwh kwh kwh kwh 9. Totaal aantal kwh groene stroom verbruikt in de gemeente Indicator Milieubarometer ENERGIE Gemeente als bedrijf 1.Totaal elektriciteitsverbruik door de gemeentelijke dienst (AC) 163.728 kwh 161.540 kwh 167.699 kwh 165.549 kwh 165.000 kwh 147.108 kwh 122.605

Nadere informatie

Belasting van het oppervlaktewater met zuurstofbindende stoffen en nutriënten

Belasting van het oppervlaktewater met zuurstofbindende stoffen en nutriënten 21 3.12 KWALITEIT OPPERVLAKTEWATER P Belasting van het oppervlaktewater met zuurstofbindende stoffen en nutriënten belasting oppervlaktewater (2=1) 12 P landbouw N landbouw P huishoudens N huishoudens

Nadere informatie

Fysisch-chemische kwaliteit oppervlaktewater 2014

Fysisch-chemische kwaliteit oppervlaktewater 2014 Vlaanderen is milieu Fysisch-chemische kwaliteit oppervlaktewater 2014 Vlaamse MilieuMaatschappij www.vmm.be DOCUMENTBESCHRIJVING Titel Fysisch-chemische kwaliteit oppervlaktewater 2014 Samenstellers Afdeling

Nadere informatie

Milieuvervuiling. Planet

Milieuvervuiling. Planet Milieuvervuiling Planet 44 45 Milieuvervuiling Milieuvervuiling is al decennialang een Europees thema. Het is ook een thema waarop winst is geboekt; mede dankzij Europese regelgeving is de vervuiling aanzienlijk

Nadere informatie

Energieverbruik gemeentelijke gebouwen

Energieverbruik gemeentelijke gebouwen MILIEUBAROMETER: INDICATORENFICHE ENERGIE 1/2 Samenwerkingsovereenkomst 2008-2013 Milieubarometer: Energieverbruik gemeentelijke gebouwen Indicatorgegevens Naam Definitie Meeteenheid Energieverbruik gemeentelijke

Nadere informatie

Praktijk : Voorschrift bacterieel wateronderzoek

Praktijk : Voorschrift bacterieel wateronderzoek LTO42 Toets 5.1 Boek: Biologie voor het MLO. (zesde druk) H17, pag 347 t/m 350 H17, pag 354 t/m 357 H17, pag 362 t/m 373 (dit is hoofdstuk 16 van de vijfde druk, Blz 321-324, Blz 328-332, Blz 336-345)

Nadere informatie

Jaarverslag Water 2015

Jaarverslag Water 2015 Vlaanderen is milieu Jaarverslag Water 2015 VLAAMSE MILIEUMAATSCHAPPIJ www.vmm.be \\\\\\ JAARVERSLAG WATER 2015 \\\\\ DOCUMENTBESCHRIJVING Titel Jaarverslag water 2015 Samenstellers Afdeling Rapportering

Nadere informatie

Emissies naar lucht door de industrie,

Emissies naar lucht door de industrie, Indicator 25 maart 2019 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De industrie levert voor alle

Nadere informatie

MEMO. Onderwerp/Subject: Analyse rapport RIVM Luchtkwaliteit 2012

MEMO. Onderwerp/Subject: Analyse rapport RIVM Luchtkwaliteit 2012 MEMO Aan/To: Van/From: Datum/Date: RAI Vereniging Chris van Dijk 18 september Onderwerp/Subject: Analyse rapport RIVM Luchtkwaliteit 2012 Ieder jaar publiceert het RIVM een jaaroverzicht van de meetresultaten

Nadere informatie

ISP. Studiedag leraars van land- en tuinbouwscholen. 20 december 2016

ISP. Studiedag leraars van land- en tuinbouwscholen. 20 december 2016 Emissies @ ISP Studiedag leraars van land- en tuinbouwscholen 20 december 2016 Wat is ISP? Projectwerking Advieswerking The big four Fijn stof Geur Ammoniak Broeikasgas Fijn stof Geur Ammoniak Broeikasgas

Nadere informatie

Emissies naar lucht door huishoudens,

Emissies naar lucht door huishoudens, Indicator 1 mei 2012 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De emissies van kooldioxide, stikstofoxiden

Nadere informatie

WAAR KOMT ONS DRINKWATER VANDAAN?

WAAR KOMT ONS DRINKWATER VANDAAN? WAAR KOMT ONS DRINKWATER VANDAAN? VERSCHILLENDE SOORTEN WATER De VMM onderscheidt zes soorten water, afhankelijk van hun oorsprong of functie. Oppervlaktewater = water dat op natuurlijke wijze in bronnen,

Nadere informatie

emissie broeikasgassen

emissie broeikasgassen Eco-efficiëntie van de industrie D index (=1) 12 11 1 9 8 7 6 5 21 22 23 24 26 27 26 bruto toegevoegde waarde totaal energiegebruik emissie fijn stof (M 2,5 ) emissie broeikasgassen emissie ozonprecursoren

Nadere informatie

Toets 5.1 Waterzuivering (ppt + aanvullend lesmateriaal)

Toets 5.1 Waterzuivering (ppt + aanvullend lesmateriaal) LTO42 Toets 5.1 Waterzuivering (ppt + aanvullend lesmateriaal) Biologie voor het MLO. (zesde druk) H17, pag 347 t/m 350 H17, pag 354 t/m 357 H17, pag 362 t/m 373 (dit is hoofdstuk 16 van de vijfde druk,

Nadere informatie

Paragraaf 1: Fossiele brandstoffen

Paragraaf 1: Fossiele brandstoffen Scheikunde Hoofdstuk 2 Samenvatting Paragraaf 1: Fossiele brandstoffen Fossiele brandstof Koolwaterstof Onvolledige verbranding Broeikaseffect Brandstof ontstaan door het afsterven van levende organismen,

Nadere informatie

Gezondheid & Voeding

Gezondheid & Voeding Luchtverontreiniging groot probleem gezondheid Elk jaar sterven wereldwijd zo n 6,5 miljoen mensen aan de gevolgen van luchtverontreiniging en in Nederland zorgt dit jaarlijks zeker voor 13.000 vroegtijdige

Nadere informatie

MIRA 2011 VERSPREIDING VAN ZWARE METALEN. Emissie van zware metalen naar lucht.

MIRA 2011 VERSPREIDING VAN ZWARE METALEN. Emissie van zware metalen naar lucht. MIRA 211 VERPREIDING VAN ZWARE METALEN Emissie van zware metalen naar lucht P index emissie lucht (1995=1) 12 1 8 6 4 2 1995 2 21 22 23 24 25 26 27 28 29 21* doel 21 * voorlopige cijfers Doel (niet) gehaald

Nadere informatie

Vertaling Aardrijkskunde Afval en energie

Vertaling Aardrijkskunde Afval en energie Vertaling Aardrijkskunde Afval en energie Vertaling door een scholier 1337 woorden 2 juni 2004 5,8 76 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde AFVAL EN ENERGIE Energie Het is heel moeilijk te zeggen wat energie

Nadere informatie

Emissies naar lucht door huishoudens,

Emissies naar lucht door huishoudens, Indicator 25 maart 2019 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De emissies van kooldioxide (CO

Nadere informatie

Vlaanderen is milieu. Jaarverslag Water 2016 syntheserapport VLAAMSE MILIEUMAATSCHAPPIJ.

Vlaanderen is milieu. Jaarverslag Water 2016 syntheserapport VLAAMSE MILIEUMAATSCHAPPIJ. Vlaanderen is milieu Jaarverslag Water 2016 syntheserapport VLAAMSE MILIEUMAATSCHAPPIJ www.vmm.be DOCUMENTBESCHRIJVING Titel Jaarverslag water 2016 Samenstellers Afdeling Rapportering Water, VMM Inhoud

Nadere informatie

Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD

Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD EUROPESE COMMISSIE Brussel, 18.12.2013 COM(2013) 917 final 2013/0448 (NLE) Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD betreffende de aanvaarding van de wijziging van het Protocol van 1999 inzake vermindering

Nadere informatie

5,5. Samenvatting door M woorden 10 juni keer beoordeeld Allemaal nodig? Wij maken deel uit van de voedselkringloop.

5,5. Samenvatting door M woorden 10 juni keer beoordeeld Allemaal nodig? Wij maken deel uit van de voedselkringloop. Samenvatting door M. 1285 woorden 10 juni 2013 5,5 4 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar 13.1 Allemaal nodig? Wij maken deel uit van de voedselkringloop. Consumenten dieren en mensen Afvaleters

Nadere informatie

Een voorstel van de Commissie voor nieuwe grenswaarden voor de luchtkwaliteit

Een voorstel van de Commissie voor nieuwe grenswaarden voor de luchtkwaliteit IP/97/853 Brussel, 8 oktober 1997 Een voorstel van de Commissie voor nieuwe grenswaarden voor de luchtkwaliteit De Europese Commissie heeft vandaag een voorstel goedgekeurd voor een richtlijn met nieuwe

Nadere informatie

Emissies naar lucht door de energievoorziening,

Emissies naar lucht door de energievoorziening, Indicator 1 mei 2012 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De emissies van vrijwel alle belangrijke

Nadere informatie

Rapport: duurzaamheid van de Vlaams-Brabantse land- en tuinbouw

Rapport: duurzaamheid van de Vlaams-Brabantse land- en tuinbouw Rapport: duurzaamheid van de Vlaams-Brabantse land- en tuinbouw Economische, ecologische en sociale indicatoren Ine Vervaeke en Jona Lambrechts Inleiding Aanleiding: 20 jaar Vlaams-Brabant Duurzaamheid:

Nadere informatie

Luchtkwaliteit in Zeist

Luchtkwaliteit in Zeist Luchtkwaliteit in Zeist Inleiding In een eerder artikel is gesproken over Samen het milieu in Zeist verbeteren en de vier pijlers onder het uitvoeringsplan, zie het artikel op deze website van 7 juni en

Nadere informatie

Meten en modelleren: vaststellingen en toekomstperspectief. Bo Van den Bril en David Roet

Meten en modelleren: vaststellingen en toekomstperspectief. Bo Van den Bril en David Roet Meten en modelleren: vaststellingen en toekomstperspectief Bo Van den Bril en David Roet Overschrijding kritische last 2/05/2016 2 Afname vermestende deposities 50 45 Vermestende depostie (kg N/(ha.jaar)

Nadere informatie

NO, NO2 en NOx in de buitenlucht. Michiel Roemer

NO, NO2 en NOx in de buitenlucht. Michiel Roemer NO, NO2 en NOx in de buitenlucht Michiel Roemer Inhoudsopgave Wat zijn NO, NO2 en NOx? Waar komt het vandaan? Welke bronnen dragen bij? Wat zijn de concentraties in de buitenlucht? Maatregelen Wat is NO2?

Nadere informatie

De Commissie dient een voorstel in voor grenswaarden voor de luchtkwaliteit voor benzeen en koolmonoxide

De Commissie dient een voorstel in voor grenswaarden voor de luchtkwaliteit voor benzeen en koolmonoxide IP/98/1049 Brussel, 2 december 1998 De Commissie dient een voorstel in voor grenswaarden voor de luchtkwaliteit voor benzeen en koolmonoxide De Europese Commissie heeft een voorstel voor een richtlijn

Nadere informatie

Emissies naar lucht door de energievoorziening,

Emissies naar lucht door de energievoorziening, Indicator 29 april 2014 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De emissies van een aantal belangrijke

Nadere informatie

PAS. Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) De PAS is op 15 juni 2015 vastgesteld en treedt op 1 juli 2015 in werking.

PAS. Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) De PAS is op 15 juni 2015 vastgesteld en treedt op 1 juli 2015 in werking. Programmatische Aanpak Stikstof () De is op 15 juni 2015 vastgesteld en treedt op 1 juli 2015 in werking. De is de Programmatische Aanpak Stikstof: een programma waarin overheden, natuurorganisaties en

Nadere informatie

Lesvoorbereiding Student leraar secundair onderwijs groep 1

Lesvoorbereiding Student leraar secundair onderwijs groep 1 Lesvoorbereiding Student leraar secundair onderwijs groep 1 Naam Sara Van de Velde Cluster Aardrijkskunde biologie - fysica Groep 2 LS 2 Academiejaar 2001-2002 Campus Kattenberg Kattenberg 9, B-9000 Gent

Nadere informatie

Luchtkwaliteit in het Vlaamse Gewest. Koen Toté - VMM

Luchtkwaliteit in het Vlaamse Gewest. Koen Toté - VMM Luchtkwaliteit in het Vlaamse Gewest Koen Toté - VMM Overzicht presentatie Luchtkwaliteit 2017 getoetst aan de normen Impact van deze luchtkwaliteit op onze gezondheid Bespreking van fijn stof en stikstofdioxide

Nadere informatie

Rapport: duurzaamheid van de Vlaams-Brabantse land- en tuinbouw

Rapport: duurzaamheid van de Vlaams-Brabantse land- en tuinbouw Rapport: duurzaamheid van de Vlaams-Brabantse land- en tuinbouw Economische, ecologische en sociale indicatoren Ine Vervaeke en Jona Lambrechts Inleiding Aanleiding: 20 jaar Vlaams-Brabant Duurzaamheid:

Nadere informatie

Verzurende stoffen: emissies per beleidssector (NEC),

Verzurende stoffen: emissies per beleidssector (NEC), Verzurende stoffen: emissies per beleidssector (NEC), 1990-2009 Indicator 26 mei 2011 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt

Nadere informatie

Bewust Duurzaam Bouwen. Deel 1: Waarom?

Bewust Duurzaam Bouwen. Deel 1: Waarom? Bewust Duurzaam Bouwen Deel 1: Waarom? 1 Bewust Duurzaam Bouwen Bron: www.klimaat.be 2 1. Waarom? 1. Milieu 2. Energie 3. Overheid 4. Comfort 3 1. Waarom? 1. Milieu 2. Energie 3. Overheid 4. Comfort 4

Nadere informatie

VR MED.0081/1

VR MED.0081/1 VR 2017 1702 MED.0081/1 DE VLAAMSE MINISTER VAN OMGEVING, NATUUR EN LANDBOUW MEDEDELING AAN DE LEDEN VAN VLAAMSE REGERING Betreft: Voortgangsrapport van Vlaams mitigatieplan 2013-2020 met Broeikasgasinventaris

Nadere informatie

Fysisch-chemische kwaliteit oppervlaktewater 2016

Fysisch-chemische kwaliteit oppervlaktewater 2016 Vlaanderen is milieu Fysisch-chemische kwaliteit oppervlaktewater 2016 VLAAMSE MILIEUMAATSCHAPPIJ www.vmm.be DOCUMENTBESCHRIJVING Titel Fysisch-chemische kwaliteit oppervlaktewater 2016 Samenstellers

Nadere informatie

MIRA 2012 Landbouw. Eco-efficiëntie van de landbouw

MIRA 2012 Landbouw.   Eco-efficiëntie van de landbouw MIRA 212 Landbouw Eco-efficiëntie van de landbouw DP index (=1) 11 1 9 8 7 6 5 4 productiewaarde* energiegebruik emissie broeikasgassen emissie fijn stof (PM 2,5 ) P-belasting oppervlaktewater verzurende

Nadere informatie

Verzuring en luchtverontreiniging: oorzaken en effecten Gepubliceerd op Compendium voor de Leefomgeving (

Verzuring en luchtverontreiniging: oorzaken en effecten Gepubliceerd op Compendium voor de Leefomgeving ( Indicator 7 september 2011 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Verzuring ontstaat door verontreiniging

Nadere informatie

Samenvatting Biologie Thema 7

Samenvatting Biologie Thema 7 Samenvatting Biologie Thema 7 Samenvatting door Daphne 2041 woorden 14 november 2016 5,8 10 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou BIOLOGIE THEMA 7 - MENS EN MILIEU 1 De mens en het milieu

Nadere informatie

Samenvatting Biologie Thema 7

Samenvatting Biologie Thema 7 Samenvatting Biologie Thema 7 Samenvatting door een scholier 1416 woorden 5 juni 2012 6,8 19 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Par. 1 De mens is afhankelijk van het milieu. De mens

Nadere informatie

et broeikaseffect een nuttig maar door de mens ontregeld natuurlijk proces

et broeikaseffect een nuttig maar door de mens ontregeld natuurlijk proces H 2 et broeikaseffect een nuttig maar door de mens ontregeld natuurlijk proces Bij het ontstaan van de aarde, 4,6 miljard jaren geleden, was er geen atmosfeer. Enkele miljoenen jaren waren nodig voor de

Nadere informatie

De NH 3 -uitstoot speelt, via de vorming van ammoniumzouten (secundair aërosol), ook een zeer belangrijke rol bij de problematiek van fijn stof.

De NH 3 -uitstoot speelt, via de vorming van ammoniumzouten (secundair aërosol), ook een zeer belangrijke rol bij de problematiek van fijn stof. 4.10 AMMONIA (NH 3 ) Gasvormig ammonia behoort niet tot de 13 prioritair te volgen stoffen, vermeld in annex I van de EG-richtlijn 96/62/EG. De NH 3 -uitstoot in de atmosfeer levert nochtans een niet te

Nadere informatie

Curaçao Carbon Footprint 2015

Curaçao Carbon Footprint 2015 Willemstad, March 2017 Inhoudsopgave Inleiding 2 Methode 2 Dataverzameling 3 Uitstoot CO2 in 2010 3 Uitstoot CO2 in 2015 4 Vergelijking met andere landen 5 Central Bureau of Statistics Curaçao 1 Inleiding

Nadere informatie

Meetresultaten verzuring 1 HET MEETNET VERZURING

Meetresultaten verzuring 1 HET MEETNET VERZURING ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// Meetresultaten verzuring //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Nadere informatie

de heer Uwe CORSEPIUS, secretaris-generaal van de Raad van de Europese Unie

de heer Uwe CORSEPIUS, secretaris-generaal van de Raad van de Europese Unie RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 23 december 2013 (OR. en) 18165/13 Interinstitutioneel dossier: 2013/0448 (NLE) VOORSTEL van: ingekomen: 20 december 2013 aan: Nr. Comdoc.: Betreft: ENV 1234 ENER 599

Nadere informatie

- 1 - april mei juni juli augustus september maand

- 1 - april mei juni juli augustus september maand - 1 - ER Smog in zomer In dit bulletin wordt een overzicht gegeven van de smogsituatie in de periode april tot en met september voor de stoffen O 3, PM, SO 2, en NO 2. In de zomerperiode van zijn er 7

Nadere informatie

Van NOx-emissie naar luchtkwaliteit en depositie

Van NOx-emissie naar luchtkwaliteit en depositie Van NOx-emissie naar luchtkwaliteit en depositie 8 december 2011 Berend Hoekstra Senior adviseur luchtverontreiniging Inhoud 1. Problematiek 2. Kader 3. Essenties wet- en regelgeving 4. Besluitvorming

Nadere informatie

Luchtkwaliteit in Menen. 9 februari 2017

Luchtkwaliteit in Menen. 9 februari 2017 Luchtkwaliteit in Menen 9 februari 2017 Meetnet in Menen Meetpost dioxines/pcb Meetpost fijn stof 2 Overzicht Deel I: dioxines en PCB s 1. Wat zijn dioxines en PCB s? 2. Wetgeving 3. Meetstrategie VMM

Nadere informatie

jaarverslag Water 2014

jaarverslag Water 2014 Vlaanderen is milieu jaarverslag Water 2014 Vlaamse MilieuMaatschappij www.vmm.be DOCUMENTBESCHRIJVING Titel Jaarverslag water 2014 Samenstellers Afdeling Rapportering Water, VMM Inhoud Dit rapport geeft

Nadere informatie

Nieuwe indicator die de werking van de nieuwe Wro in beeld brengt. Nieuwe indicator die de werking van de nieuwe

Nieuwe indicator die de werking van de nieuwe Wro in beeld brengt. Nieuwe indicator die de werking van de nieuwe Bijlage behorende bij brief FEZ2009.046.066 van 10 juli 2009 Effect- en prestatieindicatoren begroting 2010 indicatoren begroting 2010 begroting 2009 Toelichting Artikel 1. Optimaliseren van de ruimtelijke

Nadere informatie

Actieplan voor vermindering van de uitstoot aan fijn stof en NOx in (de haven en de stad) Antwerpen

Actieplan voor vermindering van de uitstoot aan fijn stof en NOx in (de haven en de stad) Antwerpen 1 of 6 Actieplan voor vermindering van de uitstoot aan fijn stof en NOx in (de haven en de stad) Antwerpen De haven van Antwerpen en de stad Antwerpen worden gekenmerkt door verhoogde concentraties van

Nadere informatie

Samenvatting. Belangrijkste bevindingen

Samenvatting. Belangrijkste bevindingen Samenvatting In dit rapport beoordeelt het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) of de milieudoelen gesteld voor 2010 en voor de periode daarna bereikt worden. De informatie in deze rapportage is mede

Nadere informatie

In de volgende figuur is het aandeel in de stikstofdepositie van verkeer en industrie rood omcirkeld.

In de volgende figuur is het aandeel in de stikstofdepositie van verkeer en industrie rood omcirkeld. Achtergrondinformatie voor achterbanberaad milieubeleid regio Eemsdelta Het milieubeleid omvat veel onderwerpen. Teveel om in één keer allemaal te behandelen. Op basis van onze ervaringen in de regio en

Nadere informatie

Duurzaamheid. Openbare wijkraad vergadering 15 nov 2018

Duurzaamheid. Openbare wijkraad vergadering 15 nov 2018 Duurzaamheid Openbare wijkraad vergadering 15 nov 2018 Duurzaamheid Duurzaamheid Duurzame ontwikkeling is de ontwikkeling die aansluit op de behoeften van het heden zonder het vermogen van de toekomstige

Nadere informatie

Vlaams beleid luchtverontreiniging en. milieuvergunningsaanvragen

Vlaams beleid luchtverontreiniging en. milieuvergunningsaanvragen Vlaams beleid luchtverontreiniging en milieuvergunningsaanvragen Geert Pillu Adviesverlener LNE afdeling Milieuvergunningen Brugge Vlaams beleid luchtverontreiniging en milieuvergunningsaanvragen Kennis

Nadere informatie

21.10.2015 A8-0249/139. Door de Commissie voorgestelde tekst

21.10.2015 A8-0249/139. Door de Commissie voorgestelde tekst 21.10.2015 A8-0249/139 139 Jens Rohde e.a. Artikel 4 lid 1 1. De lidstaten beperken op zijn minst hun jaarlijkse antropogene emissies van zwaveldioxide (SO2), stikstofoxiden (NOx), vluchtige organische

Nadere informatie

Stikstofdepositie. Van bron naar effect. 24 Januari 2016 Albert Bleeker

Stikstofdepositie. Van bron naar effect. 24 Januari 2016 Albert Bleeker Stikstofdepositie Van bron naar effect Inhoud Waardoor? Wat? Waar? Inhoud Stikstofdepositie: waardoor? De stikstofproblematiek Effecten van stikstof in het milieu Stikstofdepositie: wat? Emissie van stikstof

Nadere informatie

14. OVERZICHT VAN DE BELANGRIJKSTE BRONNEN VAN

14. OVERZICHT VAN DE BELANGRIJKSTE BRONNEN VAN 1.Inleiding 14. OVERZICHT VAN DE BELANGRIJKSTE BRONNEN VAN WATERVERONTREINIGING IN HET BRUSSELS GEWEST Het Brussels Gewest ligt voor het grootste deel in het subbekken van de Zenne. Deze waterloop en zijn

Nadere informatie

Tabel IV.49: DAGWAARDEN NH 3 PERCENTIEL P98. JAARPERIODE : JANUARI - DECEMBER [ Concentratie in µg/m 3 ]

Tabel IV.49: DAGWAARDEN NH 3 PERCENTIEL P98. JAARPERIODE : JANUARI - DECEMBER [ Concentratie in µg/m 3 ] 4.10 AMMONIA (NH 3 ) Gasvormig ammonia behoort niet tot de 13 prioritaire stoffen, vermeld in annex I van de EGrichtlijn 96/62/EG. De NH 3 -uitstoot in de atmosfeer levert nochtans een niet te verwaarlozen

Nadere informatie

Constructeur/fabrikant: CBgroep Opvolgteam: MIRCON bvba

Constructeur/fabrikant: CBgroep Opvolgteam: MIRCON bvba De Luchtwasser Constructeur/fabrikant: CBgroep Opvolgteam: MIRCON bvba Ik plaats een nieuwe varkensstal en neem mee Aanvraag omgevingsvergunning/milieuvergunning 1. WAAR Ruimtelijke structuurplannen. 2.

Nadere informatie

Luchtkwaliteit: ammoniak en broeikasgassen. VK Loonwerkers Najaar 2018

Luchtkwaliteit: ammoniak en broeikasgassen. VK Loonwerkers Najaar 2018 Luchtkwaliteit: ammoniak en broeikasgassen VK Loonwerkers Najaar 2018 Dit project wordt mede mogelijk gemaakt door: Methaan Lachgas Kooldioxide Ammoniak Nitraat Fosfaat Milieuopgave melkveehouderij 1 Ammoniak

Nadere informatie

MIRA 2012 Verspreiding van POP s

MIRA 2012 Verspreiding van POP s MIRA 212 Verspreiding van POP s Emissie van dioxines naar lucht dioxine-emissie (g TEQ) 6 5 4 overige** energie huishoudens 3 2 1 2 21 22 23 24 25 26 27 28 29 21 211* * voorlopige cijfers ** overige: landbouw

Nadere informatie

Luchtkwaliteitmetingen in Alblasserdam. Derde kwartaalverslag 2014

Luchtkwaliteitmetingen in Alblasserdam. Derde kwartaalverslag 2014 Luchtkwaliteitmetingen in Alblasserdam Derde kwartaalverslag 2014 Colofon Raad van Accreditatie De DCMR Milieudienst Rijnmond is door de Raad voor Accreditatie geaccrediteerd voor de NEN-EN-ISO/IEC 17025

Nadere informatie

4 Verbranding. Bij gele vlammen ontstaat roet (4.1)

4 Verbranding. Bij gele vlammen ontstaat roet (4.1) 4 Verbranding Verbrandingsverschijnselen (4.1) Bij een verbranding treden altijd een of meer van de volgende verschijnselen op: rookontwikkeling, roetontwikkeling, warmteontwikkeling, vlammen, vonken.

Nadere informatie

Werkstuk Scheikunde verzuring van het milieu

Werkstuk Scheikunde verzuring van het milieu Werkstuk Scheikunde verzuring van het milieu Werkstuk door een scholier 1733 woorden 2 juni 2003 6,5 69 keer beoordeeld Vak Scheikunde Inhoudstabel 1. Inleiding 2. ph-waarde 3. Zure regen - Wat is zure

Nadere informatie

Gemeente Ridderkerk. Rapportage. Berekenen en meten: de Luchtkwaliteit in Ridderkerk 2010

Gemeente Ridderkerk. Rapportage. Berekenen en meten: de Luchtkwaliteit in Ridderkerk 2010 Gemeente Ridderkerk Rapportage Berekenen en meten: de Luchtkwaliteit in Ridderkerk 2010 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Monitoring 3 1.2 Berekenen versus meten 3 1.3 NO 2 en PM 10 3 1.4 Tot slot 3 2 Berekende

Nadere informatie

Omgeving en milieu. 1 Natuurlijke Kempen. Streekpact Cijferanalyse. Samenvatting

Omgeving en milieu. 1 Natuurlijke Kempen. Streekpact Cijferanalyse. Samenvatting Streekpact 2013-2018 Cijferanalyse Publicatiedatum: 10 oktober 2013 Contactpersoon: Kim Nevelsteen Omgeving en milieu Samenvatting Groene Kempen Heel wat biologisch waardevolle gebieden 4800 ha natuurreservaat

Nadere informatie

In planten vindt fotosynthese plaats:

In planten vindt fotosynthese plaats: Thema6 ecologie + Thema 7 mens en milieu samenvatting 1 invloeden uit het milieu Invloeden uit het Alle organismen worden beïnvloed door hun milieu (leefomgeving) milieu o Het milieu wordt ook door organismen

Nadere informatie

Programma van vanavond:

Programma van vanavond: Programma van vanavond: Welkom door SLBB Kennismaking met Uitleg over luchtvervuiling Vragen Afsluiting Wie en wat is Klaor Loch Klaor Loch is het Maastrichts voor schone lucht, maar ook een zelfstandige

Nadere informatie

Gemeente Ridderkerk. Rapportage. Berekenen en meten: de Luchtkwaliteit in Ridderkerk 2009

Gemeente Ridderkerk. Rapportage. Berekenen en meten: de Luchtkwaliteit in Ridderkerk 2009 Gemeente Ridderkerk Rapportage Berekenen en meten: de Luchtkwaliteit in Ridderkerk 2009 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Monitoring 3 1.2 Berekenen versus meten 3 1.3 NO 2 en PM 10 3 1.4 Tot slot 3 2 Berekende

Nadere informatie

- de explosieve groei van de wereldbevolking - de manier van leven die verandert (machines, industrie, grootschaligheid)

- de explosieve groei van de wereldbevolking - de manier van leven die verandert (machines, industrie, grootschaligheid) Samenvatting Thema 4: Mens en milieu Basisstof 1 Mensen hebben het milieu nodig voor het krijgen van: - voedsel - water - energie - grondstoffen - zuurstof - een plekje om je er te recreëren Milieuproblemen

Nadere informatie

Broeikasgasemissies in Nederland,

Broeikasgasemissies in Nederland, Indicator 19 mei 2009 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De totale uitstoot van broeikasgassen

Nadere informatie

Emissies van broeikasgassen door de land- en tuinbouw,

Emissies van broeikasgassen door de land- en tuinbouw, Emissies van broeikasgassen door de land- en tuinbouw, 1990-2009 Indicator 19 oktober 2010 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens

Nadere informatie