E. M. H. (Emma) Meuter Studentnummer:

Transcriptie

1 Auteur: E. M. H. (Emma) Meuter Studentnummer: Opleiding: HBO-Rechten Onderwijsinstelling: Juridische Hogeschool Avans-Fontys Opdrachtgever: Gemeente Waalre Afstudeermentor: mw. mr. S. Beekman 1 e Afstudeerdocent: dhr.mr. D. S. C. Jansen 2 e Afstudeerdocent: dhr. mr. T. F. Lina Afstudeerperiode: 8 februari 2016 tot 30 mei 2016 Waalre, mei 2016

2 2

3 Auteur: E. M. H. (Emma) Meuter Studentnummer: Opleiding: HBO-Rechten Onderwijsinstelling: Juridische Hogeschool Avans-Fontys Opdrachtgever: Gemeente Waalre Afstudeermentor: mw. mr. S. Beekman 1 e Afstudeerdocent: dhr.mr. D. S. C. Jansen 2 e Afstudeerdocent: dhr. mr. T. F. Lina Afstudeerperiode: 8 februari 2016 tot 30 mei 2016 Waalre, mei

4 4

5 Voorwoord Voor u ligt mijn scriptie waar ik de afgelopen maanden aan heb gewerkt. Vanaf februari 2016 tot en met eind mei 2016 heb ik me volledig bezig gehouden met het wetsvoorstel Wet regulering prostitutie en bestrijding misstanden seksbranche (hierna: Wrp). Ik heb dit onderzoek verricht in opdracht van mr. mw. Sabine Beekman, jurist op de afdeling juridische zaken van de gemeente Waalre. Deze scriptie is het sluitstuk van mijn voltijd opleiding HBO- Rechten aan de Juridische Hogeschool Avans-Fontys te s-hertogenbosch. Ik heb me voornamelijk bezig gehouden met hoe de Wrp eruit komt te zien en wat de Wrp met zich meebrengt voor de gemeente Waalre alsmede hoe de Wrp zich verhoudt ten opzichte van het huidige beleid. In de eerste plaats wil ik graag mijn afstudeermentor, Sabine Beekman, bedanken voor haar geweldige ondersteuning, haar feedback en het bieden van een luisterend oor wanneer ik dit nodig had. Graag wil ik ook de andere collega s binnen de gemeente Waalre bedanken voor hun geïnteresseerde en behulpzame houding en de prettige werksfeer. Graag bedank ik ook de raadsleden van de gemeenteraad van de gemeente Waalre voor het invullen van de enquête. Ook Ton van Hees, de netwerkinspecteur, wil ik bedanken voor zijn kostbare tijd die hij ter beschikking heeft gesteld en zijn medewerking aan dit onderzoek. Ook wil ik Davy Jansen, mijn afstudeerdocent, bedanken voor zijn begeleiding en zijn feedback. Graag wil ik Thomas Lina bedanken voor het beoordelen van mijn onderzoeksplan en mijn scriptie. Ik wil de medewerkers van juridische zaken van de gemeenten Veldhoven, Nuenen en Geldrop-Mierlo bedanken voor hun medewerking aan mijn onderzoek. Tenslotte wil ik graag mijn vriendinnen en familie bedanken voor hun steun tijdens deze periode. Zonder de hierboven genoemde mensen was deze scriptie niet geworden wat het nu is. Ik wens u veel plezier met het lezen van mijn scriptie. Emma Meuter Waalre, mei

6 Inhoudsopgave Samenvatting Inleiding Probleembeschrijving Centrale vraag en deelvragen Doelstelling Werkwijze Leeswijzer 14 Huidig prostitutiebeleid 2.1 Historie Huidige regels omtrent prostitutie Bevoegdheid opstellen APV Prostitutiebeleid van de gemeente Waalre Toezicht en handhaving Bestuursrechtelijke instrumenten Wet Bibob Prostitutie in de gemeente Waalre 22 Wet regulering prostitutie en bestrijding misstanden seksbranche 3.1 Aanleiding Doelstelling van de wet Vormen van prostitutie die onder de Wrp vallen Inhoud van het wetsvoorstel Uniform vergunningstelsel Landelijk register vergunningen prostitutiebedrijven Schrappen van de registratieplicht en de vergewisplicht Minimumleeftijd Bedrijfsplan Toezicht en handhaving 31 Belang van de Wrp 4.1 Tegengaan mensenhandel en misstanden in de seksbranche Behoefte aan uniformering vanuit gemeenten Versterking van de sociale en rechtspositie van prostituees 34 Gevolgen Wrp op het huidige prostitutiebeleid van de gemeente Waalre 5.1 Van autonomie naar medebewind Mogelijkheden met betrekking tot medebewind Algemene Maatregel van Bestuur Aanpassingen in de APV Toezicht en handhaving Lokale invulling aan wetgeving en beleid 38 De risico s van de Wrp 6.1 Minimumleeftijd Toezicht en handhaving Implementeren van de Wrp 42 Vergelijking van beleid van met Waalre vergelijkbare gemeenten 7.1 Regionale samenwerking Vergelijking van het huidige beleid Gelijkenissen 44 6

7 7.2.2 Verschillen Omgang met de Wrp door Nuenen, Geldrop-Mierlo en Veldhoven 46 Conclusies en aanbevelingen 8.1 Centrale vraagstelling Conclusies Aanbevelingen 51 Literatuurlijst en andere bronnen 52 Bijlagen (in een aparte omslag) Bijlage 1 Aanvraagformulier prostitutievergunning Bijlage 2 Schema APV-aanpassingen Bijlage 3 Mails met informatie welke gebruikt zijn voor dit onderzoek Bijlage 4 Enquêtes Bijlage 5 Gespreksverslag interview Ton van Hees 7

8 Samenvatting Op dit moment mogen gemeenten op grond van art. 151a Gemeentewet (hierna: Gemw) een prostitutiebeleid voeren. De gemeente Waalre heeft in de Algemene Plaatselijke Verordening (hierna: APV) een vergunningplicht omtrent prostitutie opgenomen. Raamen straatprostitutie zijn niet toegestaan binnen de gemeente Waalre en er wordt voor maximaal één prostitutiebedrijf een vergunning verleend. De gemeente Waalre heeft geen enkele prostitutievergunning verleend. In de bestemmingsplannen van de gemeente Waalre geldt een algemeen verbod voor het exploiteren van seksinrichtingen. Hier kan middels een buitenplanse afwijking of middels een kruimelgeval van worden afgeweken. De Wrp is al sinds 2009 in ontwikkeling. Het wetsvoorstel introduceert een landelijke uniforme vergunningplicht voor seksbedrijven, een verplicht bedrijfsplan dat moet worden overlegd bij de aanvraag van een vergunning, een landelijk vergunningenregister en de minimumleeftijd om als prostituee werkzaam te zijn wordt gesteld op 21 jaar. Het doel van de Wrp is het tegengaan van mensenhandel en misstanden in de seksbranche en het verbeteren van de sociale en de rechtspositie van prostituees. Ook is er vanuit gemeenten behoefte aan uniformering om zo het toezicht en de handhaving te kunnen verbeteren en verplaatsingseffecten te voorkomen. Het prostitutiebeleid van de gemeente Waalre is op dit moment niet conform de Wrp. Het doel van dit onderzoek is dan ook om de gemeente Waalre van informatie te voorzien omtrent de Wrp en om ze een handreiking aan te bieden waarmee zij de Wrp kunnen implementeren. Dit onderzoek geeft antwoord op de vraag wat de Wrp met zich meebrengt voor de gemeente Waalre. Na invoering van de wet zullen Nederlandse gemeenten meer verplichtingen krijgen op het gebied van prostitutie. Er zal geen sprake meer zijn van autonomie, maar van medebewind. Er is in mindere mate ruimte voor eigen beleid. Op een aantal gebieden mag de gemeente nog wel eigen regels stellen. De gemeenteraad zal de APV moeten herzien en er zullen keuzes gemaakt moeten worden. De burgemeester zal voortaan beslissen op de aanvraag van een prostitutievergunning. De gemeente kan nog steeds middels het bestemmingsplan, de beheersverordening, de VOG en middels de Wet Bibob lokale invulling geven aan het beleid. Toezicht en handhaving van de Wrp zal zich voornamelijk richten op een samenwerking van gemeente en politie. De burgemeester wijst bij besluit ambtenaren aan die bevoegd zijn tot het opsporen van strafbare feiten in de prostitutiebranche. Op dit moment is dat het prostitutie controle team (hierna: PCT) en er wordt verwacht dat dit niet zal veranderen. De Wrp brengt een aantal risico s met zich mee. Zo is er een verschuiving naar het illegale circuit denkbaar door de leeftijdsverhoging. Verder brengt het niet of niet tijdig implementeren een risico met zich mee met als uiterste middel dat de provincie op kosten van de gemeente de Wrp zal implementeren. De huidige APV-bepalingen omtrent prostitutie van de gemeenten Waalre, Nuenen, Geldrop- Mierlo en Veldhoven komen op dit moment in grote mate overeen. De gemeenten Nuenen, Geldrop-Mierlo en Veldhoven gemeenten zullen zich vasthouden aan de modelverordening die door de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (hierna: VNG) is opgesteld. Het is zinvol om het nieuwe beleid ook op elkaar af te stemmen om zo verplaatsingseffecten en negatieve effecten te voorkomen. Het huidige bestemmingsplan kan blijven bestaan om zo prostitutie op ongewenste plaatsen te voorkomen. Ten slotte moet er een controle in het mandatenregister plaatsvinden en moet er worden bekeken of de aanwijzingsbesluiten kunnen blijven bestaan na invoering van de Wrp. 8

9 9

10 Lijst van afkortingen APV Art. Awb Bor CCV Dhr. e.d. Gemw GGD GW HBO i.v.m. jo mr. Mevr. MvT o.a. PCT Wabo WODC Wrp WvSr VNG VOG Algemene Plaatselijke Verordening Artikel Algemene wet bestuursrecht Besluit omgevingsrecht Centrum Criminaliteit en Veiligheid De heer en dergelijke Gemeentwet Gemeentelijke Gezondheidsdienst Grondwet Hoger Beroepsonderwijs in verband met juncto meester Mevrouw Memorie van Toelichting onder andere Prostitutie controle team Wet algemene bepalingen omgevingsrecht Wetenschappelijk documentatiecentrum Wet regulering prostitutie en bestrijding misstanden seksbranche Wetboek van Strafrecht Vereniging Nederlandse Gemeenten Verklaring omtrent gedrag 10

11 11

12 Hoofdstuk 1 Inleiding 1.1 Probleembeschrijving Sinds de opheffing van het bordeelverbod in 2000 zijn de gemeenten de belangrijkste vormgevers van het prostitutiebeleid, omdat de bestuurlijke verantwoordelijkheid primair bij de lokale overheid is gelegd. 1 Gemeenten bepalen welke vormen van prostitutie wel of niet worden vergund en controleren regelmatig vergunde seksinrichtingen. 2 In art. 147 jo 149 van de Gemw wordt de bevoegdheid gegeven aan de raad om een APV vast te stellen indien zij dit nodig achten. Art. 151a van de Gemw is na het bordeelverbod in het leven geroepen en is de grondslag voor de gemeenten om een prostitutiebeleid vast te stellen in de APV. Op grond van art. 151a Gemw wordt de raad aangewezen om de gemeentelijke verordening met betrekking tot het prostitutiebeleid vast te mogen stellen. Vanaf het jaar 2009 zijn de Eerste en Tweede Kamer bezig met de vaststelling van de Wrp. 3 Het wetsvoorstel brengt een verplicht en uniform vergunningstelsel voor de uitoefening van het seksbedrijf met zich mee. Hierdoor worden gemeentelijke en regionale verschillen opgeheven en geldt voor elke gemeente een vergunningplicht met dezelfde vergunningsvoorwaarden. In een landelijk register zullen de vergunningen uit alle gemeenten in Nederland worden opgenomen. Bij gemeentelijke verordening kan worden bepaald dat er geen vergunning verleend wordt voor het uitoefenen van een prostitutiebedrijf ter bescherming van de openbare orde, de woon- en leef- omgeving of de veiligheid en de gezondheid van prostituees of klanten. 4 Het doel van de Wrp is om meer zicht en controle te krijgen op de prostitutiebranche. Ook moeten door middel van de wet de regionale verschillen kleiner worden. 5 Op 1 maart 2015 is de wijziging van het wetsvoorstel Wrp als novelle ingediend. De novelle is op het moment van schrijven van dit onderzoeksrapport in behandeling bij de Tweede Kamer. Met de novelle wordt de registratieplicht voor prostituees en de vergewisplicht voor klanten uit het wetsvoorstel gehaald. In de novelle wordt verzocht het wetsvoorstel te splitsen. Hierdoor kan de invoering van de vergunningplicht voortvarend ter hand worden genomen. 6 Uit de strekking van het wetsvoorstel Wrp kan worden opgemaakt dat gemeenten worden verplicht om actiever te worden op het gebied van prostitutie. Ook zullen de gemeenten zich moeten houden aan de in de wet gestelde eisen met betrekking tot het vergunningstelsel, maar mogen ze op grond van art. 149 Gemw nog wel nadere regels stellen met betrekking tot een aantal in de Wrp aangegeven zaken. 7 In de huidige situatie omtrent het reguleren van prostitutie is er sprake van autonomie, maar met ingang van de Wrp zal er sprake zijn van medebewind. Binnen de gemeente Waalre geldt een vergunningplicht voor het uitoefenen van prostitutie. Dit is geregeld in de APV. Op dit moment heeft de gemeente Waalre geen enkele prostitutievergunning verleend en vindt er tot zo ver bekend ook geen illegale prostitutie plaats. Wanneer de Wrp in kracht van gewijsde gaat, moeten alle gemeenten ervoor zorgen dat het uniforme vergunningstelsel, zoals beschreven in de wet, wordt ingevoerd en wordt gehandhaafd. Dit geldt dus zonder meer ook voor de gemeente Waalre. 1 A.L. Daalder, Prostitutie in Nederland na opheffing bordeelverbod, 2007, Meppel: Boom Juridische Uitgevers in samenwerking met Den Haag: Wetenschappelijk onderzoek en documentatiecentrum D. Siegel, Het zandpad- closing brothels or closing eyes?, Den Haag: Boom Criminologie Kamerstukken II 2009/10, 32211, 4, p (zoek op: novelle wrp). Bezocht op F. Joosten, Prostitutiebedrijven: Een nieuw wettelijk kader, Amsterdam: Berghauser Pont Publishing (zoek op: Wrp). Bezocht op Kamerstukken II 2014/ , 7.p

13 Samenvattend komen er meer verplichtingen bij de gemeenten te liggen. De Wrp geeft rechten en plichten aan de gemeenten in Nederland om bepaalde zaken omtrent prostitutie te regelen. De belangrijkste plicht die de gemeenten moeten gaan vervullen, is het doorvoeren van de uniforme vergunningplicht en de randzaken die hierbij komen kijken. Gedacht moet worden aan handhaving en het beschermen van de openbare orde en veiligheid. De te verwachten verplichtingen en bevoegdheden die voortvloeien uit de nieuwe wet dienen in kaart te worden gebracht, zodat de APV van de gemeente Waalre kan worden aangepast en het prostitutiebeleid van de gemeente Waalre voldoet aan de wettelijk vastgestelde regels. Ook moet er worden gekeken naar wat de gemeente Waalre nog wel zelf mag regelen en welke keuzes hierin gemaakt kunnen worden. De te verwachten Wrp brengt ook een aantal risico s met zich mee voor de gemeente Waalre en deze dienen te worden uitgewerkt. Er dient te worden bekeken hoe er op de risico s kan worden geanticipeerd en hoe er mee om kan worden gegaan als de wet daadwerkelijk in werking is getreden. 1.2 Centrale vraag en deelvragen De centrale vraag van deze scriptie luidt als volgt: Wat betekent de invoering van de Wet regulering prostitutie en bestrijding misstanden seksbranche voor de gemeente Waalre? De deelvragen van deze scriptie luiden als volgt: Deelvraag 1: Hoe wordt prostitutie in Nederland en in de gemeente Waalre op dit moment gereguleerd? Deelvraag 2: Hoe gaat de Wet regulering prostitutie en bestrijding misstanden seksbranche eruit zien? Deelvraag 3: Waarom is de Wet regulering prostitutie en bestrijding misstanden seksbranche van belang? Deelvraag 4: Welk effect heeft de Wet regulering prostitutie en bestrijding misstanden seksbranche op het huidige beleid van de gemeente Waalre? Deelvraag 5: Welke risico s brengt de Wet regulering prostitutie en bestrijding misstanden seksbranche met zich mee voor de gemeente Waalre? Deelvraag 6: Hoe hebben een aantal met de gemeente Waalre vergelijkbare gemeenten het prostitutiebeleid ingericht en hoe anticiperen zij op de komst van de Wrp? 1.3 Doelstelling Op 30 mei 2016 overhandig ik de opdrachtgever, de gemeente Waalre, een praktijkgericht juridisch onderzoeksrapport met betrekking tot de te verwachten gevolgen van de invoering van de Wrp waar de gemeente Waalre rekening mee dient te houden. Ook geef ik aanbevelingen inzake de uitkomsten van het onderzoek en de eventuele aanpassingen die gemaakt moeten worden in de APV van de gemeente Waalre, zodat de gemeentelijke APV voldoet aan de te verwachten nieuwe eisen die gesteld worden in de Wrp. 1.4 Werkwijze Om de centrale vraag en deelvragen van deze scriptie te beantwoorden, is een onderzoek van het recht gedaan. Ook is er een onderzoek naar de geschiedenis van de specifieke rechtsgebieden gedaan. Dit is bewerkstelligd door onderzoek te doen naar rechtsbronnen zoals zowel wetsvoorstellen, moties, memorie van toelichting, andere kamerstukken en rapporten van het Nederlandse Parlement als onderzoek naar het bestaande recht, eventuele jurisprudentie en de gemeentelijke APV s. Ook is er literatuur in de vorm van boeken bestudeerd. 13

14 Allereerst is er gebruik gemaakt van de methode inhoudsanalyse. Dit is een methode waarbij gebruik wordt gemaakt van bestaand materiaal. De genoemde literatuur, rechtsbronnen en documenten zoals kamerstukken e.d. zijn allemaal vormen van bestaand materiaal. De tweede methode waarvan gebruik is gemaakt, is informatie verzamelen middels het afnemen van een enquête. Er is een enquête gehouden onder de raadsleden van de gemeente Waalre over de nieuwe wet en hun standpunt hieromtrent. De derde methode waarvan gebruik is gemaakt, is het inschakelen van een deskundige. Er is regelmatig contact geweest met een deskundige van de VNG. De VNG is al een aantal maanden bezig met het informeren en adviseren van gemeenten over de Wrp door o.a. een aanpassing van de model APV. Een deskundige geeft garantie op een betrouwbaar en bruikbaar antwoord. Er is ook contact opgenomen met een aantal met Waalre vergelijkbare gemeenten om te achterhalen hoe zij het prostitutiebeleid nu hebben ingericht en om te bekijken hoe zij om (zullen) gaan met de invoering van de Wrp. De vierde methode waarvan gebruik is gemaakt, is van het gedeeltelijk gestructureerde interview. De netwerkinspecteur is geïnterviewd om zijn visie over de Wrp in relatie tot toezicht en handhaving en de noodzaak van de regelgeving voor de gemeente Waalre te achterhalen. De netwerkinspecteur is een onderdeel van de politie en functioneert vooral als netwerker, aanspreekpunt en coördinator voor alle betrokken partijen in een buurt. Hij is beschikbaar voor structurele problemen en staat boven de buurtbrigadiers. Er is gebruik gemaakt van de strategie casestudy. Dit omdat er een introductie van een nieuwe wet plaatsvindt. Door middel van de strategie casestudy kan er een beter beeld worden weergegeven van de Wrp en haar gevolgen voor de gemeente Waalre, omdat er gebruik wordt gemaakt van verschillende invalshoeken. 1.5 Leeswijzer In hoofdstuk twee wordt ingegaan op hoe prostitutie op dit moment geregeld is in Nederland en in de gemeente Waalre. In hoofdstuk drie wordt ingegaan op hoe de Wrp eruit komt te zien. In hoofdstuk vier wordt ingegaan op het belang van de Wrp. In hoofdstuk vijf wordt ingegaan op de gevolgen van de Wrp voor het huidige beleid dat de gemeente Waalre voert. In hoofdstuk zes wordt ingegaan op de risico s die de Wrp met zich mee brengt en in hoofdstuk zeven wordt ingegaan op het beleid dat met Waalre vergelijkbare gemeenten voeren en hoe zij zullen anticiperen op de Wrp. Hoofdstuk acht bevat conclusies en aanbevelingen. 14

15 Hoofdstuk 2 Huidig prostitutiebeleid In dit hoofdstuk wordt de historie van de regels omtrent prostitutie belicht. Er zal worden ingegaan op de huidige regels in Nederland omtrent prostitutie en het huidige beleid van de gemeente Waalre omtrent prostitutie. De bestuurlijke instrumenten om bestuursrechtelijk te handhaven zullen worden besproken. Tot slot zal er worden ingegaan op prostitutie in de gemeente Waalre. 2.1 Historie Het algemeen bordeelverbod en het verbod op souteneurschap zijn opgeheven met de wetswijziging die in het jaar 2000 werd doorgevoerd. De kern van het bordeelverbod is dat vormen van exploitatie van prostitutie waarin meerderjarige prostituees vrijwillig werkzaam zijn onder bepaalde voorwaarden niet langer verboden zijn. 8 De artikelen in het Wetboek van Strafrecht die betrekking hadden op het bordeelverbod zijn geschrapt. In oktober 2002 zijn bij een partiële herziening van de zedelijkheidswetgeving een aantal artikelen in het Wetboek van Strafrecht welke te maken hebben met delicten in de prostitutiebranche aangepast. 9 Op dit moment geeft art. 273f WvSr de strafbaarstelling voor mensenhandel en uitbuiting van personen. De wetgever heeft aan de wetswijziging in 2000 en aan de huidige regels omtrent prostitutie een aantal hoofddoelstellingen verbonden. Deze doelstellingen zijn de beheersing en regulering van exploitatie van vrijwillige prostitutie, verbetering van de bestrijding van onvrijwillige prostitutie, bescherming van minderjarigen tegen seksueel misbruik, verbetering van de positie van prostituees, bestrijding van aan prostitutie gekoppelde criminele randverschijnselen en het tegengaan van illegaliteit in de prostitutie. 10 Het beroep prostituee is op zichzelf nooit illegaal geweest, maar met het vervallen van het bordeelverbod verviel het verbod op de exploitatie van bordelen. Na het bordeelverbod is de bestuurlijke verantwoordelijkheid primair bij de lokale overheid gelegd. De gemeenten zijn in de huidige situatie de belangrijkste vormgevers van het prostitutiebeleid. De bevoegdheid tot het opstellen van een vergunningstelsel welke betrekking heeft op prostitutie is vastgelegd in de Gemeentewet. Art. 151a Gemw geeft aan dat prostitutie in de gemeentelijke APV geregeld mag worden. Het is dus geen verplichting voor gemeenten om prostitutie die plaatsvindt of eventueel plaats zou kunnen vinden te reguleren. 2.2 Huidige regels omtrent prostitutie Er is geen nadere formele wetgeving vastgesteld ten aanzien van de exploitatie van prostitutie. Het reguleren van prostitutie bij gemeentelijke verordening heeft een zogenoemd autonoom karakter. Gemeenten beschikken dus over een discretionaire bevoegdheid, waardoor ze zelf de vrijheid hebben om eventueel een prostitutiebeleid te kunnen vaststellen. In hoofdstuk 5 wordt nader ingegaan op de betekenis van autonomie en medebewind. Art. 151a Gemw is in het leven geroepen, zodat gemeenten een eigen prostitutiebeleid vast kunnen stellen. Nadere uitleg met betrekking tot de bevoegdheid om eigen regels op te stellen is te vinden onder kopje 2.3. Er dient rekening te worden gehouden met de fundamentele rechten van de mens. In art. 19 lid 3 van de Grondwet (hierna: GW) kan de vrije keuze van arbeid worden onderscheiden van de uitoefening daarvan. Ten aanzien van de uitoefening kunnen bijvoorbeeld door 8 A. L. Daalder, Prostitutie in Nederland na opheffing bordeelverbod, 2007, Meppel: Boom Juridische Uitgevers in samenwerking met Den Haag: Wetenschappelijk onderzoek en documentatiecentrum A. L. Daalder, Prostitutie in Nederland na opheffing bordeelverbod, 2007, Meppel: Boom Juridische Uitgevers in samenwerking met Den Haag: Wetenschappelijk onderzoek en documentatiecentrum Kamerstukken II 2000/01, 25437, nr. 26, p.1. 15

16 gemeenten, bij verordening en ter regeling en bestuur van de gemeentelijke huishouding, bepaalde beperkingen opgelegd worden i.v.m. de door de gemeente te beschermen belangen. Deze beperkingen mogen echter niet zo ver strekken dat de vrije arbeidskeuze daardoor impliciet illusoir wordt. 11 De zogenaamde nuloptie is uitgesloten, vanwege de vrijheid van arbeidskeuze. Er mag wel worden gekozen om geen vergunning te verlenen voor prostitutie indien dit dient ter bescherming van de openbare orde, ter bescherming van de woon- en leefomgeving of ter bescherming van de veiligheid en de gezondheid van prostituees of klanten. Een maximumstelsel dat een beperkt aantal prostitutiebedrijven toelaat, behoort op dit moment wel tot de mogelijkheden. 2.3 Bevoegdheid opstellen APV De bevoegdheid om als gemeente eigen regels op te stellen is allereerst gelegen in de Grondwet. Art. 124 lid 1 van de GW geeft aan dat de bevoegdheid tot regeling en bestuur inzake de huishouding van een gemeente of provincie aan hun besturen wordt overgelaten. Dit betekent dus dat het gemeentelijk bestuur zelf regels mag maken met betrekking tot de huishouding. Art. 124 van de GW is nogmaals herhaalt in art. 108 Gemw. De term huishouding in het eerste lid van art. 108 Gemw betekent een begrenzing van de autonome verordenende bevoegdheid van het gemeentebestuur. Verordeningen dienen zich te beperken tot het gemeentelijk belang en mogen niet treden in een regeling van de bijzondere belangen van de ingezetenen. 12 Vervolgens geeft art. 121 van de Gemw aan dat de bevoegdheid tot het maken van gemeentelijke verordeningen ten aanzien van het onderwerp waarin door wetten, algemene maatregelen van bestuur of provinciale verordeningen is voorzien, blijft gehandhaafd. Het artikel codificeert in principe de bevoegdheid van het gemeentebestuur om bestaande hogere regelgeving aan te vullen met gemeentelijke verordeningen. Bij het opstellen van verordeningen dient het gemeentebestuur rekening te houden met een beneden- en een bovengrens. Zoals gezegd mag het gemeentebestuur enerzijds niet treden in de bijzondere belangen van de ingezetenen. Anderzijds mag de gemeentelijke regeling geen onderwerp betreffen waarin door een hogere regeling is voorzien. Art. 121 Gemw heeft alleen betrekking op aanvulling achteraf. 13 Vervolgens verdeelt art. 147 Gemw de bevoegdheden die in art. 124 GW in algemene zin aan het gemeentebestuur worden toegekend over de verschillende bestuursorganen van de gemeente. Art. 124 GW maakt onderscheid tussen autonomie en medebewind en tussen regeling en bestuur, maar bepaalt niet welke bevoegdheden aan welk orgaan van het gemeentebestuur toekomen. Art. 147 GW voorziet daar in algemene zin in. Art. 147 lid 1 Gemw geeft de bevoegdheid aan de raad om gemeentelijke verordeningen vast te stellen. Als bij of krachtens de wet de bevoegdheid aan het college van burgemeesters en wethouders of aan de burgemeester is toegekend, dan zijn zij bevoegd om gemeentelijke verordeningen vast te stellen. Waar art. 147 Gemw de relatieve competentie regelt en bepaalt welk orgaan over verordenende bevoegdheid beschikt, geeft art. 149 Gemw aan waarover de verordenende bevoegdheid zich uitstrekt. Het artikel geeft een omschrijving en afbakening van de autonome verordenende bevoegdheid. Daarmee sluit art. 149 Gemw aan bij art. 124 lid 1 GW en art. 108 lid 1 Gemw, waar de afbakening van de autonome sfeer geschiedt aan de 11 Modelverordening van de VNG 12 J. L. W. Broeksteeg, in: Tekst en Commentaar Grondwet, Deventer: Kluwer 2015, art. 124 Gw, aant. 4 (online, laatst bijgewerkt op 1 oktober 2015). 13 E. Geurink, mr. A.P. Krijnen, in: Tekst en commentaar gemeentewet, Deventer: Kluwer 2015, art. 121 Gemw, aant. 3 (online, laatst bijgewerkt op 1 april 2015). 16

17 hand van het begrip huishouding. 14 Art. 149 Gemw geeft de bevoegdheid aan de raad om verordeningen te maken die zij in het belang van de gemeente nodig achten. Zoals al eerder vermeld, is er na de invoering van het bordeelverbod een nieuw artikel opgenomen in de gemeentewet. Het betreft art. 151a Gemw, welke specifiek aangeeft dat de raad een verordening kan vaststellen waarin voorschriften worden gesteld met betrekking tot het bedrijfsmatig geven van de gelegenheid tot het verrichten van seksuele handelingen met of voor een derde tegen betaling. Met de toevoeging voor een derde vallen ook sekstheaters, peepshows, seksbioscopen en webcamseks onder het bereik van art. 151a. 15 Ten opzichte van art. 149 Gemw biedt art. 151a Gemw een wettelijke grondslag voor nietplaatsgebonden prostitutie, zoals escortbureaus en bedrijfsmatig georganiseerde thuiswerksters. 2.4 Prostitutiebeleid van de gemeente Waalre De gemeente Waalre heeft prostitutie gereguleerd middels een vergunningplicht welke is opgenomen in de APV. Dit omdat de activiteit prostitutie op zichzelf niet als ontoelaatbaar wordt beschouwd, maar het wel wenselijk wordt geacht dat daarop voorafgaand toezicht kan worden uitgeoefend. In de APV, vastgesteld op 26 januari 2016, van de gemeente Waalre staan onder hoofdstuk 3 bepalingen opgenomen welke betrekking hebben op prostitutie in de gemeente. Afdeling 1 bevat begripsbepalingen, afdeling 2 bevat regels omtrent de vergunningplicht, de aanvraag van de vergunning, gedragseisen aan de exploitant en beheerder, sluitingstijden, straatprostitutie, sekswinkels, seksueel getinte tentoonstellingen, beslistermijn, weigeringsgronden en nadere regels. Van belang is om te weten wat de gemeente Waalre verstaat onder een seksinrichting, thuisprostitutie en een escortbedrijf. De gemeente Waalre heeft in de APV bepaald dat een seksinrichting een voor het publiek toegankelijke, besloten ruimte waarin bedrijfsmatig, of in een omvang alsof zij bedrijfsmatig was, seksuele handelingen worden verricht, of vertoningen van erotisch-pornografische aard plaatsvinden en onder een seksinrichting worden in elk geval verstaan: een seksbioscoop, seksautomatenhal, sekstheater, een parenclub of een prostitutiebedrijf waaronder tevens begrepen een erotische-massagesalon, al dan niet in combinatie met elkaar. 16 Omtrent thuisprostitutie heeft de gemeente Waalre geregeld dat dit is toegestaan, indien vrijstelling is verleend voor een beroep aan huis. Thuiswerk valt niet onder het begrip seksinrichting en valt dan ook buiten het maximumstelsel. Als de vorm van prostitutie in een woning niet aan te merken is als thuiswerk dan is er sprake van een prostitutiebedrijf. Een prostitutiebedrijf is namelijk een vorm van een seksinrichting. Voor een prostitutiebedrijf dient een vergunning aangevraagd te worden en valt hiermee dus ook binnen het maximumstelsel. Een escortbedrijf wordt door de gemeente Waalre aangemerkt als de natuurlijke persoon, groep van personen of rechtspersoon die bedrijfsmatig, of in een omvang alsof zij bedrijfsmatig was, prostitutie aanbiedt die op een andere plaats dan in de bedrijfsruimte wordt uitgeoefend. 17 De vergunningplicht voor het exploiteren of wijzigen van een seksinrichting of escortbedrijf staat opgenomen in art. 3:4 APV. In art. 3:4a lid 2 van de APV wordt bepaald dat er voor het exploiteren van een seksinrichting ten hoogste één vergunning wordt verleend. Er is in het 14 S.A.J. Munneke, L.L. van der Laan in: Tekst en commentaar gemeentewet, Deventer: Kluwer 2015, art. 149 Gemw, aant. 1 (online, laatst bijgewerkt op 1 april 2015). 15 Kamerstukken II 2001/02, 27745, nr. 6, p Art. 3:1 onder c jo art. 3:1 onder d APV gemeente Waalre 17 Art. 3:1 onder e APV gemeente Waalre 17

18 huidige beleid dus sprake van een maximumstelsel. Raam- en straatprostitutie zijn verboden binnen de gemeente Waalre en hiervoor wordt dan ook geen vergunning verleend. In art. 3:4a lid 1 van de APV van de gemeente Waalre wordt beschreven dat er mogelijkheden zijn om in bepaalde gebieden een seksinrichting te exploiteren, indien van het bestemmingsplan kan worden afgeweken. In de bestemmingsplannen van de gemeente Waalre is een algemeen verbod opgenomen voor het exploiteren van seksinrichtingen. In de algemene gebruikersregels of per gebruiksmogelijkheid worden seksinrichtingen en (raam)prostitutie expliciet uitgesloten. Op grond van artikel 2.1 lid 1 onder c Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (hierna: Wabo) is het verboden om zonder omgevingsvergunning gronden of bouwwerken te gebruiken in strijd met een bestemmingsplan. De strijdigheid met een bestemmingsplan kan worden opgeheven middels een reguliere procedure op basis van de kruimellijst of middels de uitgebreide procedure op basis van de buitenplanse afwijking. Art. 4 lid 9 van bijlage II van het Besluit omgevingsrecht (hierna: Bor) regelt de mogelijkheid om aan bestaande gebouwen (al dan niet tijdelijk) die zijn gelegen binnen de bebouwde kom een andere functie te geven. Er is bij het toepassen van deze kruimellijst sprake van een reguliere omgevingsvergunning procedure. Art lid 1 onder a, sub 3 Wabo regelt de buitenplanse afwijking. Hierbij is de uitgebreide omgevingsvergunning procedure van toepassing. Binnen de gemeente Waalre zijn geen vergunningen verleend met betrekking tot prostitutie. Om een vergunning aan te vragen moet er een aanvraagformulier worden ingevuld. In bijlage 1 is dit aanvraag formulier opgenomen. In de aanvraag van de vergunning moeten in ieder geval de persoonsgegevens van de exploitant en beheerder, de aard van de seksinrichting of het escortbedrijf, het aantal werkzame prostituees, de plaatselijke en kadastrale ligging van de seksinrichting door middel van en situatietekening met een schaal van tenminste 1:1000, de plattegrond van de seksinrichting door middel van een tekening met een schaal van tenminste 1:1000 met daarop aangegeven waartoe de onderscheidenlijke ruimten dienen of welke functie deze hebben, bewijs van inschrijving in het handelsregister bij de Kamer van Koophandel en bewijs waaruit blijkt dat de exploitant gerechtigd is tot het gebruik van de ruimte bestemd voor de seksinrichting of het escortbedrijf en een bedrijfsplan worden vermeld/toegevoegd. 18 Volgens art. 3:2 APV is het college het bevoegde bestuursorgaan om te beslissen over de aanvraag van een vergunning welke betrekking heeft op het exploiteren van een seksinrichting of een escortbedrijf. Indien het een voor het publiek openstaand gebouw en daarbij behorende erven betreft is de burgemeester bevoegd te beslissen op de aanvraag. De beslistermijn op de betreffende vergunningaanvraag is 12 weken. De beslistermijn kan met maximaal 12 weken worden verdaagd. 19 De APV geeft aan dat de lex silencio positivo niet van toepassing op de vergunningplicht van het exploiteren seksinrichtingen. Dit betekent dus dat een vergunning niet van rechtswege wordt verleend als de beslistermijn wordt overschreden. De lex silencio positivo niet van toepassing om redenen van openbaar belang. In art. 3:13 APV staan de weigeringsgronden opgenomen. Lid 1 bevat de bepalingen waar een vergunning zeker wordt geweigerd. Lid 2 betreft een kan bepaling. Een kan bepaling geeft beleidsvrijheid. Een vergunning wordt op grond van lid 1 geweigerd indien de aanvrager niet voldoet aan de gedragseisen die gesteld zijn in de APV, de vestiging of de exploitatie van de seksinrichting of het escortbedrijf in strijd is met een geldend bestemmingsplan, stadsvernieuwingsplan of leefmilieuverordening, er aanwijzingen zijn dat in de seksinrichting of het escortbedrijf personen werkzaam zijn of zullen zijn in strijd met artikel 250a van het Wetboek van 18 Art. 3:4 APV gemeente Waalre 19 Art. 3:12 APV gemeente Waalre 18

19 Strafrecht, of met het bij of krachtens de Wet arbeid vreemdelingen of de Vreemdelingenwet bepaalde en/of de vestiging of de exploitatie van de seksinrichting of het escortbedrijf leidt of zal leiden tot overschrijding van het maximum aantal te verlenen vergunningen. Een vergunning kan op grond van lid 2 worden geweigerd indien het in het belang is van de openbare orde, de veiligheid van personen, de verkeersvrijheid/veiligheid, de gezondheid of zedelijkheid of de arbeidsomstandigheden van de prostituee. Ook kan een vergunning worden geweigerd ter voorkoming of beperking van overlast en van aantasting van het woon- en leefklimaat. 2.5 Toezicht en handhaving Toezicht houdt in dat door de daartoe bevoegde personen gecontroleerd wordt of de regels worden nageleefd. De aangewezen ambtenaren controleren of de vergunninghouder zich houdt aan de voorschriften van de prostitutievergunning. 20 Als de vergunninghouder zich niet aan de voorschriften houdt, kan er een bestuursrechtelijke sanctie worden opgelegd. Toezichthouders van de gemeente hebben verschillende bevoegdheden. Onder deze bevoegdheden vallen het binnentreden van plaatsen, het vorderen van inlichtingen, het vorderen van inzage van een identiteitsbewijs, zakelijke gegevens en bescheiden en het onderzoeken van zaken. 21 Deze bevoegdheden staan opgenomen in de artikelen 5:16 tot en met 5:19 van de Algemene wet bestuursrecht (hierna: Awb). Het doel van handhaving is dat door het uitoefenen van toezicht en het toepassen van bestuursrechtelijke, strafrechtelijke en privaatrechtelijke middelen de algemeen geldende rechtsregels en individueel geldende voorschriften worden nageleefd. 22 Voor de prostitutiebranche in het bijzonder betekent dit dat door het uitoefenen van toezicht en het opleggen van sancties misstanden worden voorkomen en de sector zich ontwikkelt tot een normale bedrijfstak. De prostitutiebranche is een kwetsbare branche voor criminaliteit. Hierdoor is er veel toezicht nodig en dienen overtredingen consequent gehandhaafd te worden. Er zijn een aantal instanties die zich inzetten voor het toezicht, de controle en de handhaving van de misstanden en andere vormen van criminaliteit in de prostitutiebranche. De gemeente moet er zorg voor dragen dat er geen onvergunde prostitutiewerkzaamheden plaatsvinden binnen de gemeente. 2.6 Bestuursrechtelijke instrumenten Wanneer er in het huidige prostitutiebeleid bestuursrechtelijke handhaving plaatsvindt, zijn er meerdere mogelijkheden. De Awb biedt gemeenten een uitgebreid instrumentarium om handhavend op te treden. De bestuursrechtelijke mogelijkheden worden hieronder uiteengezet. Er zijn twee soorten bestuursrechtelijke sancties te onderscheiden, namelijk de herstelsanctie en de bestraffende sanctie. Een herstelsanctie is gericht op herstel van de overtreding. Het betreft een reparatoire sanctie. De bestraffende sanctie is bedoeld om de overtreder te straffen en niet om de overtreding te beëindigen. Het betreft een punitieve sanctie. Onder de herstelfunctie vallen de last onder bestuursdwang (art. 5:21 Awb), de last onder dwangsom (art. 5:31d Awb) en de intrekking of wijziging van een begunstigende 20 G.W. de Ruiter en W.M.B. Elferink, Bestuursrecht, Den Haag: Boom Juridische uitgevers G.W. de Ruiter en W.M.B. Elferink, Bestuursrecht, Den Haag: Boom Juridische uitgevers (zoek op: prostitutiebeleid). Bezocht op:

20 beschikking. Onder de bestraffende sanctie vallen de bestuurlijke boete en de bestuurlijke strafbeschikking (art. 5:40 Awb). 23 Last onder bestuursdwang Wanneer de last niet tijdig wordt uitgevoerd, heeft het bestuursorgaan de bevoegdheid om het herstel zelf door feitelijk handelen ten uitvoer te leggen (art. 5:21 Awb). 24 Het bestuursorgaan kan op deze manier door middel van feitelijke maatregelen een illegale situatie opheffen om deze in overeenstemming te brengen met de wet. Dit gebeurt in beginsel op kosten van de overtreder. 25 Het bestuursorgaan is bij de last onder bestuursdwang verplicht om de overtreder schriftelijk kenbaar te maken dat er overgegaan zal worden tot het treffen van maatregelen om de illegale situatie op te heffen na het verstrijken van een begunstigingstermijn waarbinnen de overtreder zelf de illegale situatie kan opheffen. 26 Het schriftelijk kenbaar maken is een beschikking waartegen bezwaar en beroep kan worden aangetekend. In sommige gevallen kan ook preventief worden overgegaan tot toepassing van bestuursdwang. Dit is echter alleen toegestaan indien overduidelijk is dat een overtreding van de wet zal worden begaan. Bijvoorbeeld wanneer de (toekomstige) overtreder te kennen geeft zich niet te gaan houden aan de vergunningvoorschriften, of als op grond van de ervaringen in het verleden met de (toekomstig) overtreder er met grote zekerheid vanuit kan worden gegaan dat deze zich niet aan de desbetreffende voorschriften zal houden. 27 Concreet betekent dit dat een seksbedrijf kan worden gesloten of kan worden onteigend. Sluiting en onteigening vallen onder bestuursdwang. Het gemeentebestuur heeft verschillende mogelijkheden om panden, inrichtingen of woningen te sluiten of in het ergste geval te onteigenen. - Sluiting op grond van de APV Het college van burgemeester en wethouders kan een vergunningplichtige inrichting gesloten verklaren. Dit kan voor tijdelijke duur of voor altijd. Sluiting is mogelijk wanneer in de inrichting wordt geëxploiteerd zonder geldige vergunning, wanneer die inrichting wordt geëxploiteerd in strijd met de aan de vergunning verbonden voorschriften, of wanneer de burgemeester oordeelt dat zich bepaalde in de APV vastgelegde situaties voordoen waarin intrekking van de vergunning mogelijk is. 28 Op deze manier kan een seksinrichting waarvan de exploitant niet beschikt over een vergunning dus worden gesloten. - Sluiting op grond van artikel 174a Gemeentewet (Wet Victoria) Op grond van artikel 174a Gemw, oftewel de Wet Victoria, kan de burgemeester besluiten een woning, een niet voor het publiek toegankelijk lokaal of een erf te sluiten indien de openbare orde rond die locatie door gedragingen wordt verstoord. Sluiting kan ook in geval van ernstige vrees voor verstoring van de openbare orde, op grond dat de rechthebbende eerder een woning, lokaal of erf op een zodanige wijze heeft gebruikt dat deze is gesloten en dat er aanwijzingen zijn dat betrokkene wederom de fout in zal gaan. De burgemeester bepaalt de duur van de sluiting. In geval van ernstige vrees voor herhaling van de verstoring van de openbare orde kan hij besluiten de duur van de sluiting tot een door hem te bepalen tijdstip te verlengen. 29 Deze bepaling kan ingezet worden voor overlast veroorzaakt door thuisprostitutie. Sluiting van een pand of erf is een dusdanig ingrijpende maatregel waardoor deze pas kan en mag worden toegepast nadat eerst geprobeerd is de overlast met andere minder ingrijpende middelen een halt toe te roepen. 23 G. W. de Ruiter en W. M. B. Elferink, Bestuursrecht, Den Haag: Boom Juridische uitgevers L. Olsthoorn en O. van Hees, Handboek bestuurlijke aanpak georganiseerde criminaliteit, 2010: Artoos Rijswijk. 25 G. W. de Ruiter en W. M. B. Elferink, Bestuursrecht, Den Haag: Boom Juridische uitgevers L. Olsthoorn en O. van Hees, Handboek bestuurlijke aanpak georganiseerde criminaliteit, 2010: Artoos Rijswijk. 27 L. Olsthoorn en O. van Hees, Handboek bestuurlijke aanpak georganiseerde criminaliteit, 2010: Artoos Rijswijk. 28 L. Olsthoorn en O. van Hees, Handboek bestuurlijke aanpak georganiseerde criminaliteit, 2010: Artoos Rijswijk. 29 L. Olsthoorn en O. van Hees, Handboek bestuurlijke aanpak georganiseerde criminaliteit, 2010: Artoos Rijswijk. 20

21 Verder zijn er geen andere middelen van bestuursdwang die kunnen worden toegepast als het gaat om prostitutie. In geval van spoedeisendheid kan direct worden overgegaan tot bestuursdwang en hoeft de overtreder niet in de gelegenheid te worden gesteld om de overtreding zelf te beëindigen. Dit geldt ook indien de overtreder niet bekend is. Last onder dwangsom De last onder dwangsom heeft als doel de overtreding geheel of gedeeltelijk te herstellen (art. 5:31d Awb). 30 Aan de overtreder wordt door het bestuursorgaan de verplichting opgelegd om een geldsom te betalen, tenzij binnen de gestelde termijn wordt voldaan aan de in de beschikking opgenomen last (artikel 5:32 Awb). Deze last houdt in dat de overtreder de illegale situatie in overeenstemming met de wet dient te brengen of een overtreding achterwege dient te laten. 31 Wanneer de last niet of niet tijdig wordt uitgevoerd, kan het bestuursorgaan de overtreder verplichten tot betaling van een geldsom. Deze geldsom is de dwangsom. De middelen last onder bestuursdwang en last onder dwangsom kunnen niet gelijktijdig worden opgelegd. Wel kunnen ze na elkaar worden opgelegd. Intrekking of wijziging van een begunstigende beschikking Als een overtreder zich niet houdt aan de voorwaarden van een vergunning of als hij bij het verkrijgen van de vergunning onjuiste gegevens heeft overlegd, kan het bestuursorgaan overgaan tot het intrekken of wijzigen van de vergunning. De intrekking heeft het karakter van een herstelsanctie als het bestuursorgaan de illegale situatie wil beëindigen. 32 Bestuursorganen kunnen een beschikking geheel of gedeeltelijk intrekken bij: onregelmatige totstandkoming van een beschikking; omstandigheden na het verlenen van de vergunning (bijvoorbeeld misbruiken of gedurende een bepaalde periode geen gebruik maken van een vergunning); gewijzigde beleidsinzichten of verandering van feitelijke omstandigheden. De mogelijkheden om een beschikking in te trekken, zijn met de komst van de Wet bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur (hierna: Wet Bibob) uitgebreid. De Wet Bibob wordt verder uitgewerkt onder De intrekking van een vergunning hoeft niet het beoogde resultaat op te leveren, omdat de activiteit ook zonder vergunning kan worden voortgezet. De intrekking kan in een dergelijk geval worden gevolgd door bestuursdwang of het opleggen van een dwangsom. 33 Administratieve of bestuurlijke boete Onder bestuurlijke boete wordt volgens art. 5:40 Awb verstaan: de bestraffende sanctie, inhoudende een onvoorwaardelijke verplichting tot betaling van een geldsom. 34 De bestuurlijke boete onderscheidt zich op een aantal wezenlijke punten van bestuurlijke handhavingsinstrumenten zoals bestuursdwang en de dwangsom. De bestuurlijke boete een zogenoemde punitieve sanctie. Dit in tegenstelling tot de andere bestuurlijke instrumenten die er niet op gericht zijn om een overtreding te bestraffen, maar om een situatie die in strijd is met de voorschriften op te heffen of om herhaling daarvan te voorkomen. 35 Bestuurlijke strafbeschikking De Wet OM-afdoening is sinds 2010 ook van toepassing op gemeenten, provincie en waterschappen. Deze wet stelt gemeenten in staat bij overtreding van de APV een 30 G. W. de Ruiter en W. M. B. Elferink, Bestuursrecht, Den Haag: Boom Juridische uitgevers L. Olsthoorn en O. van Hees, Handboek bestuurlijke aanpak georganiseerde criminaliteit, Rijswijk: Artoos G. W. de Ruiter en W. M. B. Elferink, Bestuursrecht, Den Haag: Boom Juridische uitgevers L. Olsthoorn en O. van Hees, Handboek bestuurlijke aanpak georganiseerde criminaliteit, Rijswijk: Artoos J. W. P. Verheugt, Inleiding in het Nederlands recht, Den Haag: Boom Juridische Uitgevers G. W. de Ruiter en W. M. B. Elferink, Bestuursrecht, Den Haag: Boom Juridische uitgevers

22 bestuurlijke strafbeschikking op te leggen aan de overtreder. Het instrument van de bestuurlijke strafbeschikking geeft de mogelijkheid om, net zoals bij de bestuurlijke boete, overlast in de openbare ruimte aan te pakken. Een verschil met de bestuurlijke boete is dat er een strafbaar feit wordt begaan waartegen in verzet kan worden opgekomen bij het OM. 36 Er dient een keuze te worden gemaakt of er een bestuurlijke boete of een bestuurlijke strafbeschikking wordt opgelegd. Uit archiefonderzoek blijkt dat binnen de gemeente Waalre is gekozen voor de bestuurlijke strafbeschikking als het gaat om overtredingen van de APVbepalingen die betrekking hebben op prostitutie Wet Bibob De Parlementaire Enquêtecommissie Opsporingsmethoden (Commissie Van Traa) constateerde dat criminele organisaties en personen soms subsidies, vergunningen en aanbestedingen gebruiken om geld wit te wassen of om andere strafbare feiten te plegen. De overheid vindt het onbevredigend dat men enerzijds veel tijd, energie en geld steekt in de opsporing en vervolging van strafbare feiten en anderzijds het risico loopt criminele activiteiten en criminele organisaties te faciliteren door bijvoorbeeld het verstrekken van een vergunning aan dit soort criminelen. Om het hiervoor genoemde tegen te gaan, trad in 2003 de Wet Bibob in werking. 37 De Wet Bibob is een preventief bestuursrechtelijk instrument. Indien er een ernstig gevaar dreigt dat bijvoorbeeld een vergunning wordt misbruikt, kan het bevoegde bestuursorgaan de aanvraag weigeren of de afgegeven vergunning intrekken. Op deze manier wordt voorkomen dat de overheid criminele activiteiten faciliteert en de concurrentiepositie van bonafide ondernemers wordt beschermd. 38 In art. 1 van de Wet Bibob is bepaald op welk soort vergunningen de betreffende wet van toepassing is. In het huidige beleid kan de Wet Bibob worden gebruikt om te voorkomen dat de gemeente criminele activiteiten faciliteert. Dit betekent concreet voor de praktijk dat de burgemeester of het college op grond van de Wet Bibob een vergunningaanvraag omtrent prostitutie kan weigeren of intrekken, indien er ernstig gevaar dreigt dat de vergunning misbruikt zal gaan worden of al daadwerkelijk misbruikt wordt. De Wet Bibob kan altijd worden gebruikt, maar dit dient wel goed gemotiveerd te worden. Indien er beleid is opgesteld omtrent het gebruik van de Bibob, hoeft het minder goed gemotiveerd te worden. 2.7 Prostitutie in de gemeente Waalre Uit archiefonderzoek blijkt dat de gemeente Waalre geen enkele prostitutievergunning heeft verleend. De gemeente heeft gebruik gemaakt van de mogelijkheid om prostitutie alleen mogelijk te maken middels een bestemmingsplanwijziging. Ondanks dat er een algemeen verbod geldt, betekent niet dat er geen illegale prostitutie plaats zou kunnen vinden in de gemeente Waalre. Uit nader archiefonderzoek blijkt dat er twee personen werkzaam waren als prostituee in de gemeente Waalre zonder in het bezit te zijn van een vergunning, maar deze constateringen hebben niet tot een daadwerkelijke besluitvorming geleid. De betreffende personen zijn nadat ze hier op zijn aangesproken onmiddellijk opgehouden met het uitoefenen van prostitutiewerkzaamheden. Er is nog nooit sprake geweest van een bestuursrechtelijke sanctie omtrent prostitutie in de gemeente Waalre. Het PCT is een speciaal team bij de politie welke toezicht houdt op misstanden in de seksbranche en op overtredingen met betrekking tot prostitutie en de hieromtrent geldende regels. Het team ontfermt zich over de politieregio Brabant Zuid-Oost. 39 Zij controleren of 36 L. Olsthoorn en O. van Hees, Handboek bestuurlijke aanpak georganiseerde criminaliteit, Rijswijk: Artoos (zoek op: geschiedenis Wet Bibob). Bezocht op (zoek op: Wet Bibob). Bezocht op (zoek op: prostitutie controle team). Bezocht op:

23 personen die werkzaam zijn als prostituee en beschikken over een vergunning, maar controleren ook of er illegale prostitutie plaatsvindt. Hierover maken zij een rapportage en laten de rest van het verloop van de procedure over aan de gemeenten. De gemeente Waalre werkt samen met het PCT van politie Eindhoven. In een aanwijzingsbesluit van 2 april 2002 worden de leden van het PCT van de politie Brabant Zuid-Oost aangewezen als toezichthouder in het kader van de regelgeving met betrekking tot de seksinrichtingen. In ditzelfde aanwijzingsbesluit wordt het korpsbeheer van de politie Brabant Zuid-Oost gemachtigd tot afgifte van het legitimatiebewijs als bedoeld in art. 5:12 Awb. Dat het PCT belast is met het toezicht op de naleving van het bepaalde in hoofdstuk 3 Seksinrichtingen, sekswinkels, straatprostitutie e.d. van de APV, blijkt ook uit art. 6:2a van de APV van de gemeente Waalre. In het huidige prostitutiebeleid van de gemeente Waalre wordt er zeer weinig gebruik gemaakt van het samenwerkingsverband betreffende het toezicht Persoonlijke communicatie met mr. S. Beekman 23