Beleidsregel ter uitvoering van artikel 43 APV (kapverbod) Typen en beschermde status van bomen in Hoogeveen

Transcriptie

1 Beleidsregel ter uitvoering van artikel 43 APV (kapverbod) In april 2007 heeft de gemeenteraad van Hoogeveen besloten om de regeldruk voor haar inwoners te verminderen. In het verlengde hiervan is besloten om de huidige kapbepaling af te schaffen en te vervangen door een nieuwe bepaling waardoor het alleen nog nodig is een kapvergunning aan te vragen wanneer een boom op de lijst beschermwaardige bomen voorkomt. Hierdoor krijgen inwoners zeggenschap over hun eigen boom en wordt bescherming geboden aan waardevolle bomen. De administratieve lasten voor zowel inwoners als de gemeente worden op deze wijze flink teruggebracht. Dit besluit is vastgelegd in artikel 43 APV en vervangt het oude artikel 68 APV. Typen en beschermde status van bomen in Hoogeveen Binnen de gemeente Hoogeveen wordt onderscheid gemaakt tussen drie verschillende categorieën bomen; - gemeentelijke bomen - beschermwaardige particuliere bomen (lijst beschermwaardige bomen) - alle overige particuliere bomen Gemeentelijke bomen Voor de gemeentelijke bomen in Hoogeveen wordt voorgesteld het nee, tenzij - principe te hanteren. Dit houdt in dat gemeentelijke bomen niet worden gekapt, tenzij daar goede redenen voor zijn. Op deze manier genieten gemeentelijke bomen in zekere zin bescherming. Er zijn een aantal redenen op basis waarvan een gemeentelijke boom kan worden gekapt; 1 Beheertechnische redenen: 1.1 veiligheid (de boom levert een gevaar op voor zijn omgeving en het gevaar kan niet anders worden weggenomen dan door de boom te verwijderen) 1.2 besmettingsgevaar (de boom is aangetast door een zeer besmettelijke ziekte of plaag, waardoor hij een besmettingsbron vormt voor andere bomen) 1.3 standplaatsverruiming (de boom vormt veel concurrentie voor andere bomen en moet worden verwijderd, zodat andere bomen tot volle wasdom kunnen uitgroeien) 1.4 onevenredig veel onderhoud (er moet structureel zo veel onderhoud aan de boom worden gepleegd, dat de kosten onevenredig hoog zijn) 2 Overlast voor inwoners 3 Ten behoeve van een project of planvorming 1 Beheertechnische redenen voor kap 1.1 Veiligheid: Als eigenaar van ca bomen moet de gemeente voldoen aan haar zorgplicht. Hiervoor worden alle bomen volgens de zogenaamde VTA-methode (Visual Tree Assessment) gekeurd. Dat houdt in dat de bomen structureel en op een objectieve wijze visueel worden geïnspecteerd op stabiliteit en veiligheid. Wanneer door de gecertificeerde inspecteur gebreken worden geconstateerd die een gevaar vormen voor de omgeving, worden deze weggenomen door het uitvoeren van de benodigde maatregelen. Wanneer het gevaar niet kan worden weggenomen, moet de boom worden gekapt. 1

2 1.2 Besmettingsgevaar: Er bestaan een aantal ziekten en plagen die ofwel dodelijk zijn voor de boom, ofwel de stabiliteit van de boom in gevaar brengen. Voorbeelden hiervan zijn de iepziekte en de aanwezigheid van de boktor in een boom. Bij beide voorbeelden vormt een aangetaste boom een besmettingsbron voor andere bomen en moet meteen verwijderd worden. 1.3 Standplaatsverruiming: Het komt voor dat bomen in het verleden erg dicht op elkaar zijn aangeplant. In zo n situatie vindt een concurrentiestrijd plaats tussen de bomen en belemmeren ze elkaars groei. Wanneer in een dergelijke situatie één of meer bomen worden verwijderd, kunnen de overige bomen zich tot volle wasdom ontwikkelen. Dit zelfde geldt ook voor het zogenaamde wijker-blijver systeem. Volgens dit systeem zijn wijkers (snelgroeiende soorten) en blijvers (langzaamgroeiende soorten) door elkaar aangeplant. Dit heeft als doel dat de wijkers snel een groen beeld vormen. Deze worden weer verwijderd wanneer de blijvers groot genoeg zijn. 1.4 Onevenredig veel onderhoud: Voor sommige bomen geldt dat ze zo veel en vaak moeten worden onderhouden, dat het niet realistisch is een dergelijke boom nog langer te behouden. In een dergelijk geval wordt er voor gekozen de boom te vervangen door een jonge gezonde boom. 2 Overlast voor inwoners als reden voor kap Door inwoners wordt regelmatig een verzoek ingediend voor de kap van een gemeentelijke boom. De redenen die worden aangevoerd lopen sterk uiteen. (schaduwoverlast, het niet kunnen realiseren van een uitweg omdat er een boom in de weg staat, het opdrukken van bestrating etc.) Van ieder verzoek wordt bepaald of het probleem dusdanig ernstig is dat er maatregelen moeten worden getroffen. In sommige gevallen kan het probleem op een andere wijze worden opgelost. Er zijn echter ook situaties waar geen andere oplossing mogelijk is dan de betreffende boom te kappen. Het komt zelden voor dat overlast in de vorm van bladval, schaduw, het onttrekken van vocht, stuifmeelallergie en het opdrukken van bestrating dusdanig ernstig is dat hiervoor een boom moet worden gekapt. Na een zorgvuldige afweging van de belangen zal worden bezien of kap gerechtvaardigd is. 3 Kap ten behoeve van een project of planvorming In de gemeente Hoogeveen vinden veel projecten plaats. Het gaat vaak om herinrichting, revitalisering of reconstructie. Dit zijn projecten in bestaande gebieden. Dat betekent dat in deze gebieden vaak bestaande bomen aanwezig zijn. Om een beeld te krijgen van de kwaliteit van de aanwezige bomen, wordt vooraf onderzoek gedaan naar de conditie van de bomen en de ondergrondse groeiomstandigheden. Aan de hand van deze inventarisatiegegevens wordt bepaald welke maatregelen moeten worden getroffen t.b.v. de bomen. Hierbij wordt uitgegaan van een minimale levensverwachting van 10 jaar. Afhankelijk van de onderzoeksgegevens en de aanbevelingen naar aanleiding van de onderzoeksgegevens, kan worden besloten groeiplaatsverbetering of een extra snoeibeurt toe te passen, de bomen te verplanten of zelfs te verwijderen. Het behoud van de boom is hierbij altijd het uitgangspunt. 2

3 Herplant Wanneer ergens gemeentelijke bomen worden gekapt, worden er minimaal evenveel bomen herplant. Deze herplant vindt zo veel mogelijk plaats op de plek van de gekapte bomen. Wanneer dit niet mogelijk is, worden elders in de gemeente bomen aangeplant. Gedragscode voor de kap van gemeentelijke bomen Om ervoor te zorgen dat de gemeente als eigenaar en beheerder van ca bomen op een zorgvuldige en transparante manier met haar bomen omgaat nu er geen kapvergunning meer is voor een gemeentelijke boom, is een gedragscode opgesteld voor de kap van gemeentelijke bomen. Hierin staat beschreven welke gedragsregels gehanteerd worden voordat overgegaan wordt tot de kap van een gemeentelijke boom. Dit is een interne regeling, die de status heeft van een werkinstructie. Omdat de gemeentelijke bomen door deze gedragscode voldoende worden beschermd, staan er geen gemeentelijke bomen op de lijst beschermwaardige bomen. Groenstructuurvisie Binnen de gemeente komen verschillende gradaties van belangrijkheid van de verschillende bomenrijen en boomgroepen voor. De hoofdgroenstructuur van de gemeente is vastgelegd in de groenstructuurvisie. Hierin staan de boomstructuren (bomenrijen en boomgroepen) aangegeven die samen het geraamte van het openbare groen van de gemeente Hoogeveen vormen. Dit groen vormt de belangrijkste kern van het Hoogeveense groenbestand. Ze is daarmee belangrijker dan andere, ondergeschikte, groenstructuren en dient daarom in stand te worden gehouden. Beschermwaardige particuliere bomen De gemeente Hoogeveen stelt een lijst beschermwaardige bomen op. Hierop staan bomen of boomgroepen die door hun standplaats en hun voorkomen uniek zijn voor hun omgeving. Deze bomen zijn beschermd en mogen alleen worden gekapt wanneer door de gemeente een kapvergunning is afgegeven. Wanneer een boom in aanmerking komt om in de lijst te worden opgenomen, is in grote mate afhankelijk van zijn voorkomen in zijn omgeving. Dit hangt nauw samen met het landschapstype waarin de boom staat. Zo is één enkele grote eik in een jong veendorp unieker dan een vergelijkbare eik in een oud zanddorp. Binnen de gemeente Hoogeveen worden drie verschillende landschapstypen onderscheiden; de Landgoederenzone, de Kanalenzone en het Hollandsche Veld. - Landgoederenzone Dit oude cultuurlandschap (vroege ontginningen) wordt gekenmerkt door zeer oude boomrijke structuren die veelal bestaan uit Eiken, Beuken en Lindes. Dit uit zich in oude erfbeplantingen en houtwallen die doorlopen tot diep in de woonkernen. - Kanalenzone Dit type landschap wordt gekenmerkt door de afwisseling van een jong landschap met oude cultuurelementen. De groenstructuren bestaan uit bomen langs wegen en langgerekte bospercelen. Typische boomsoorten die in dit landschapstype vóórkomen, zijn Eiken, Lindes, Beuken en Esdoorns. 3

4 - Hollandsche Veld Dit jonge landschap heeft een zeer recente ontginningsgeschiedenis. De groenstructuur bestaat uit bomen langs wegen en erven en bestaan veelal uit Eiken, Lindes, Beuken en Esdoorns. Het landschap wordt gekenmerkt door zijn openheid. - Binnen bebouwde kom Dit gebied heeft een heel divers karakter en staat veelal los van de verschillende landschapstypen. Er komen veel verschillende boomsoorten voor die in veel gevallen als bomenrijen zijn aangeplant voor het versterken van de hoofdstructuren. * Volledigheidshalve wordt hier ook het beekdal vermeld. Dit landschapstype scheidt de Landgoederenzone van de Kanalenzone. Het landschap wordt gekenmerkt door open ruimten met hier en daar een boom of boomgroepen. Typische boomsoorten zijn Els en, op de hogere delen, Eik en Berk. Bij het opstellen van de lijst beschermwaardige bomen worden bovengenoemde landschapstypen als uitgangspunt genomen. De bomen die uiteindelijk op de lijst worden geplaatst, zijn uniek voor het type landschap waarin ze voorkomen. Criteria voor beschermwaardige particuliere bomen Een boom wordt in de lijst beschermwaardige bomen worden opgenomen wanneer hij aan de volgende criteria voldoet: - de boom heeft een levensverwachting van minimaal 15 jaar, en - de boom is minimaal 60 jaar of ouder (omdat het moeilijk is om de exacte leeftijd van een boom visueel te bepalen, wordt er vanuit gegaan dat een boom als eik, beuk, linde en kastanje op 60-jarige leeftijd een minimale diameter van 50 cm heeft, gemeten op een hoogte van 1,3 meter boven maaiveld), en - de boom is zichtbaar vanaf de openbare weg en is van ruimtelijke invloed op de openbare ruimte, en - de boom(soort) kan minimaal 100 jaar oud worden, (een uitzondering hierop is een boom die niet 100 jaar oud kan worden, maar gezien vanuit de cultuurhistorie of zijn fysieke voorkomen een zeldzaamheid is) - de boom is bijzonder voor zijn omgeving (gezien vanuit cultuurhistorisch oogpunt, zijn ruimtelijke waarde voor de omgeving of zijn fysieke voorkomen), en - de boom is particulier eigendom, of - of de boom staat op de bomenlijst van de bomenwacht en is particulier eigendom *het college kan bij uitzondering besluiten bomen, die niet (geheel) voldoen aan de hierboven genoemde criteria, op de lijst te plaatsen. Voor het kappen van een boom die is opgenomen op de lijst beschermwaardige bomen is een kapvergunning nodig. Een kapvergunning voor een dergelijke boom wordt alleen afgegeven om zeer zwaarwegende redenen. Een kapvergunning kan worden verleend om de volgende redenen; - de veiligheid van een boom kan niet langer worden gegarandeerd - de boom is aangetast door een besmettelijke ziekte of plaag, waardoor hij een besmettingsbron vormt voor andere bomen. - de eigenaar ondervindt onevenredige overlast van een boom 4

5 Vrijblijvend advies Op verzoek, van de eigenaar van een beschermwaardige boom, kan de gemeente één maal per 5 jaar een vrijblijvend advies geven over maatregelen die de eigenaar kan nemen m.b.t. de snoei en de veiligheid van de boom. Kappen zonder vergunning Wanneer een boom van de lijst beschermwaardige bomen zonder vergunning wordt gekapt, wordt handhavend opgetreden. Dit houdt in dat, afhankelijk van de omvang van de schade, een dwangsom wordt opgelegd die uiteen kan lopen van 1000,- tot 5000,-. Dit bedrag wordt ingezet om de gevelde boom zo goed mogelijk te vervangen. Alle overige bomen Alle bomen die niet staan vermeld op de lijst beschermwaardige bomen en geen eigendom zijn van de gemeente, mogen door de eigenaar zonder vergunning worden gekapt. 5