JAARVERSLAG/ JAARREKENING 2011

Transcriptie

1 JAARVERSLAG/ JAARREKENING 2011

2

3 Jaarverslag / Jaarrekening mei 2012

4 Inhoudsopgave Voorwoord 1 Inleiding en samenvatting 3 1. Uitvoering Regioprogramma Grootschalige langlopende gebiedsontwikkeling Projecten Uitvoering van activiteiten en projecten op basis van de beleidsen platformfunctie Programma Herstructurering Programma Economie (ruimte en infrastructuur en economie) Programma Strategie en Samenwerking Programma Bestuur Programma Gemeenschappelijke diensten 30 Bijlagen jaarrekening: 1. Verantwoordingsinformatie specifieke uitkeringen (SISA) Kerngegevens over inwoners, woningen en economische activiteit Lijst van afkortingen Financieel resultaat 2011 en voorstel tot resultaatbestemming Paragrafen Regiofonds Weerstandsvermogen, risico s en reserves en voorzieningen Bedrijfsvoering Financiering 53 Bijlagen jaarverslag: 1. Financiële analyse op activiteitenniveau Jaarrekening Waarderingsgrondslagen Balans Toelichting op de balans Rekening van baten en lasten Toelichting op de rekening baten en lasten Vaststellingsprotocol Controleverklaring van de onafhankelijke accountant 87

5 Voorwoord Met gepaste trots bieden wij u het jaarverslag aan van de Stadsregio Parkstad Limburg was het jaar van de grote verandering. We zijn er in geslaagd om de Parkstadorganisatie door te ontwikkelen van een beleidsontwikkelingsorganisatie naar een resultaatgerichte uitvoeringsorganisatie waarbij we in de concretisering van de projecten nadrukkelijk invulling hebben gegeven aan de slogan regionale regie en lokale uitvoering. Ook in bestuurlijk opzicht hebben we vanuit het principe van verlengd lokaal bestuur, de bestuurlijke afstemming nader handen en voeten gegeven in de verschillende portefeuillehouders overleggen. De overleggen van de portefeuillehouders uit de regio vormen niet alleen de kern van regionale afstemming maar zijn ook de basis voor het realiseren van een gedragen besluitvorming binnen het Parkstadbestuur en de Parkstadraad. Het Parkstad bestuur kent een collegiale besluitvorming waarbij de regionale taken zijn vertaald in een portefeuilleverdeling. De focus van de portefeuillehouder richt zich vooral op de regionale afstemming. De Parkstadraad houdt als hoogste orgaan toezicht op de verrichtingen van het bestuur. Daarop is in 2011de P&C cyclus aangescherpt. Rapportages zijn verbeterd en de Parkstadraad was nauw betrokken bij de inrichting van de uitvoeringsorganisatie. De regionale samenwerking heeft in 2011 vruchten afgeworpen. Er is intensief gewerkt aan vijf businesscases voor de herstructurering van wijken en ook aan concrete projecten op het terrein van economische structuurversterking en infrastructuur. De cijfers spreken voor zich. Het resultaat dat in 2011 is neergezet is mede tot stand gekomen door de goede samenwerking met de regionale woningcorporaties en andere in de regio opererende organisaties. De samenwerking met de provincie is buitengewoon constructief verlopen en het regiodialoogfonds heeft gezorgd voor een goede en efficiënte afstemming van de projecten in de regio. Graag willen we in 2012 de samenwerking met de provincie en de andere samenwerkingspartners voortzetten om gezamenlijk te werken aan de realisatie van een aantrekkelijke en inspirerende regio waarbij de IBA (Internationale Bauausstellung) een belangrijke beweging moet worden. Namens het Parkstadbestuur en de Parkstadorganisatie, Gerrit van Vegchel Voorzitter Stadsregio Parkstad Limburg 1

6 2

7 Inleiding en Samenvatting Missie en Regioprogramma De missie van Stadsregio Parkstad is een duurzaam vitale regio te worden via economische structuurversterking en via herstructurering van woongebieden. In het Regioprogramma is de missie vertaald in een meerjarig actieprogramma. Daarin staan voor Parkstad Limburg de ambities tot 2040, de strategische keuzes tot 2020 en concrete programma s en projecten tot Het Regioprogramma is op basis van de pijlers Herstructurering en Economische Structuurversterking uitgewerkt in vijf kernthema s: Pijler Regioprogramma 1. Herstructurering 2. Economische Structuurversterking 5 Kernthema s Strategische Agenda Kernthema: Herstructurering: Wonen, zorg en welzijn, groen en openbare ruimte, retail Kernthema: Gebiedsontwikkeling Parkstad Ring Revitalisering werklocaties, Toerisme, Zorgvallei, Financieel-administratieve dienstverlening, Onderwijsboulevard Kernthema: Campus Avantis & Nieuwe Energie Kernthema: Parkstad Centrum: Culturele Lente en Royal Kernthema: Grensoverschrijdend Openbaar Vervoer De missie en het Regioprogramma Naar een duurzaam vitale Regio vormden ook in 2011 de leidraad voor ons handelen. Activiteiten en resultaten 2011 In 2011 is de omslag van beleid naar uitvoering verder vorm gegeven. Mede met de inzet van externe middelen die in voorgaande jaren werden binnengehaald heeft de focus in 2011 gelegen op de uitvoering van projecten binnen de kernthema s herstructurering, gebiedsontwikkeling en Parkstad Centrum. Bij de kernthema s Campus Avantis & Nieuwe Energie en Grensoverschrijdend Openbaar Vervoer lag de focus in 2011 vooral op het lobbyen om de gewenste besluitvorming tot stand te brengen. In het kader van de herstructurering woongebieden is in Kerkrade-West (Heilust) in 2011 gestart met het slopen van woningen en met het verwerven van particulier bezit. In Heerlen-Vrieheide is in 2011 een aantal projecten in uitvoering genomen. Hiermee is in 2011 geïnvesteerd in de leefbaarheid en de vitaliteit van de wijken. Daarnaast zijn er concrete stappen gezet gericht op besluitvorming medio 2012 over de wijken Hoensbroek, Nieuwenhagen-Lichtenberg en Brunssum Centrum-Noord. In 2011 is gestart met het opknappen van 5 bedrijventerreinen. Met het uitvoeren van 7 groenprojecten is de groenstructuur aangepakt. Deze groengebieden worden aantrekkelijker en toegankelijker voor bewoners en bezoekers. De Royal is gerenoveerd en 9 cultuurprojecten zijn financieel ondersteund door Parkstad. Dit heeft bijgedragen aan de aantrekkelijkheid van Parkstad voor zowel bewoners als toeristen. Op het terrein van grensoverschrijdend openbaar vervoer zijn internationale afspraken gemaakt en middelen gereserveerd die de realisering van het grensoverschrijdend openbaar vervoer (Intercityverbinding Eindhoven-Heerlen en realisering Via Avantis) dichterbij hebben gebracht. 3

8 Het verbindende element tussen herstructurering en economische structuurversterking is een Internationale Bau Ausstellung (IBA). Een IBA is een creatief programma, dat een economische impuls geeft aan gebieden in verandering. Het moet de motor worden achter de herstructureringsopgave en economische structuurversterking waar de regio voor staat. Samen met ondernemers, maatschappelijke organisaties en overheden onderzoekt Parkstad de haalbaarheid van een IBA. Dit gebeurt onder de naam IBA-open. In een zogeheten Werkplaats wordt aan het IBA-Bidbook gewerkt. Medio 2012 wordt besloten over een go or no go. In 2011 zijn hiervoor de eerste stappen gezet. De aanleg van de Buitenring kon helaas in 2011 niet van start gaan. In december 2011 schorste de Raad van State het besluit van Provinciale Staten over het Inpassings Plan vanwege de stikstofdepositie in het Geleenbeekdal en de Brunssummerheide. De planning is dat met het treffen van een aantal maatregelen in juni 2012 een nieuw Inpassings Plan aan Provinciale Staten wordt voorgelegd. Gelet op de beroepstermijn zou de Raad van State in het voorjaar 2013 daarover een uitspraak kunnen doen. Naast het uitvoeren, coördineren of faciliteren van projecten voert Parkstad op bescheiden schaal taken uit op het gebied van beleidsvoorbereiding, -monitoring en -evaluatie. Zo is in 2011 de retailstructuurvisie vastgesteld, is de aanvulling Nuth voor een intergemeentelijke structuurvisie afgerond en zijn de werkzaamheden gestart voor de regionale woonvisie (afronding 2012). Parkstad is een platform voor regionale bestuurders en ambtenaren. Voor Parkstadraadsleden en voor gemeenteraadsleden van deelnemende gemeenten zijn in 2011 informatiebijeenkomsten gehouden over diverse onderwerpen, zoals het Meerjarenprogramma Infrastructuur Ruimt & Transport van het Rijk (MIRT), Brainport 2020, Nature Wonder World en de uitvoeringsorganisatie Parkstad Limburg Naast de oriëntatie op de regio is in 2011 de externe oriëntatie versterkt door de oprichting van de Arbeitsgemeinschaft Charlemagne. Met de Provincie Limburg is intensief samengewerkt onder andere via de Regiodialoog. Afschaffing WGR+ status In het Regeerakkoord is vastgelegd de WGR+status af te schaffen. Dit voornemen is in 2011 nog niet geconcretiseerd. In maart 2012 heeft de minister de provincies en de betreffende regio s geïnformeerd en heeft de minister een brief verstuurd naar het parlement. Het voornemen van het kabinet Rutte was in 2012 het besluit te nemen tot afschaffing en in 2013 dit besluit te effectueren. Het Parkstadbestuur heeft geconcludeerd dat - ondanks een statuswijziging van de gemeenschappelijke regeling de deelnemende gemeenten zich gezamenlijk zullen blijven inzetten voor de grootschalige herstructurering van woongebieden en het versterken van de economische structuur op regionaal niveau Ook de Provincie Limburg ziet in de afschaffing van de WGR+status geen aanleiding om de gegroeide samenwerking in Parkstad te verminderen. Financieel resultaat Volgens de jaarrekening 2011 heeft Stadsregio Parkstad Limburg een positief financieel resultaat van In de 2 e bestuursrapportage werd uitgegaan van een positief resultaat van Ten opzichte van de 2 e bestuursrapportage is het resultaat dus verbeterd met Het resultaat is in grote lijnen als volgt opgebouwd. 4

9 Resultaat per onderdeel Bedrag x Bedrijfsvoering 50 Financiering / extra rentevoordeel 50 Programma s 85 Incidentele baten voorgaande jaren 124 GBRD / GEO 60 Totaal rekeningresultaat (exploitatie) 369 Exclusief GBRD ( ) en incidentele baten uit voorgaande jaren ( ) is het financiële resultaat van de activiteiten van Parkstad over positief. Een voorstel tot resultaatbestemming is opgenomen in hoofdstuk 3: Financieel Resultaat en Voorstel tot resultaatbestemming Opzet jaarverslag In 2011 is een begroting gemaakt die afweek van de opzet van voorgaande jaren. De begroting 2011 was een eerste proeve om de begroting (en de daarop volgende planning- en controldocumenten zoals bestuursrapportages en jaarverslag) in te richten als uitvoeringsprogramma van het Regiofonds. Dit leidde in de begroting 2011 tot een indeling bestaande uit twee kernprogramma s (herstructurering en economische structuurversterking) en een aantal programma s voor overige activiteiten (regionaal beleid en uitvoering, strategie en samenwerking, bestuur en gemeenschappelijke diensten en dienstverleningsovereenkomsten). In de praktijk bleek deze opzet niet volledig aan de verwachtingen te voldoen. In de bestuursrapportages is er daarom voor gekozen eerst in een apart hoofdstuk in te gaan op de uitvoering van het regioprogramma en de projecten passend binnen het verdeelbesluit 2010/2011 en een apart hoofdstuk te wijden aan de overige activiteiten, gegroepeerd naar de oorspronkelijke programma indeling. De 2 e bestuursrapportage won vervolgens aan waarde door de uniforme wijze van rapportering over de voortgang via het verkeerslichtenmodel. In het jaarplan 2012 is de opzet verder gestroomlijnd in de richting van een uitvoeringsprogramma. De opzet van dit jaarverslag ligt in lijn met de 2 e bestuursrapportage 2011, echter zonder de verkeerslichten. De 2 e bestuursrapportage 2011 was een voortgangsrapportage over de uitvoering van de projecten en activiteiten. Het jaarverslag is een verantwoordingsdocument. Daarom is in het jaarverslag geen kwalificatie is opgenomen over de voortgang van het besluitvormingsproces in 2011 via het verkeerslichtenmodel. Met het jaarverslag is de verantwoording over 2011 afgerond Het jaarverslag kent wel net als de 2 e bestuursrapportage - een tweedeling in de verslaglegging van activiteiten. In het eerste hoofdstuk wordt gerapporteerd over de uitvoering van het Regioprogramma in 2011 en de projecten die zijn uitgevoerd binnen het Verdeelbesluit 2010/2011. In hoofdstuk 2 wordt verslag gedaan van de activiteiten op het gebied van beleidsvoorbereiding, - monitoring en evaluatie, samenwerking en de platformfunctie, waaronder ook de gemeenschappelijke diensten. De verslaglegging van de projecten en activiteiten is conform de 2 e bestuursrapportage 2011 schematisch van opzet. Per project of activiteit wordt aangegeven welke inspanningen Parkstad heeft verricht in 2011 en welke resultaten dit heeft opgeleverd. Indien de resultaten in latere jaren worden bereikt, is zo veel als mogelijk het tussenresultaat per ultimo 2011 vermeld. Veel activiteiten worden gezamenlijk met gemeenten en externe partijen uitgevoerd. Resultaten die worden behaald zijn dan ook vaak gezamenlijke resultaten. In een aantal gevallen is het resultaat primair het werk van de gemeente (als trekker van een project of activiteit) en is de rol van Parkstad ondersteunend geweest. Toch zijn ook deze resultaten opgenomen in het jaarverslag om een integraal beeld te krijgen van wat zich op het terrein van herstructurering en economische structuurversterking binnen de Stadsregio heeft afgespeeld. 5

10 6

11 1. UITVOERING REGIOPROGRAMMA 1.1 Grootschalige langlopende gebiedsontwikkeling Herstructurering woongebieden Het Transformatieplan vormt het kader voor de uitvoering van de herstructurering woongebieden. Het doel ervan is: Het terugbrengen van overmatige, structurele leegstand teneinde de leefbaarheid te behouden en versterken. De prioriteit voor de herstructurering ligt bij 5 wijken in Parkstad: Kerkrade-West, Brunssum Centrum/Noord, Nieuwenhagen-Lichtenberg (Landgraaf), Hoensbroek en Vrieheide (Heerlen). De businesscase Kerkrade-West is in 2011 zodanig uitgewerkt dat in 2011 is gestart met de sloop van corporatiewoningen en het verwerven van particulier bezit. In Vrieheide wordt een ander spoor gevolgd. In 2011 is besloten in 2012 een 11-tal projecten uit te voeren om kennis en instrumentarium te ontwikkelen om in 2013 een passende businesscase te kunnen ontwikkelen. De andere drie businesscases zijn in 2011 zover gevorderd dat medio 2012 een definitieve beslissing kan worden genomen over (de financiële bijdrage aan) de uitvoering. De Notitie Uitwerking Transformatiefonds is op 15 juni 2011 door het Parkstadbestuur vastgesteld en ter kennisneming aangeboden aan de Parkstadraad (4 juli 2011). Met de notitie is voor de lokale en regionale overheden en de stakeholders duidelijkheid gecreëerd over de wijze waarop het Transformatiefonds zal worden ingezet. Het Transformatiefonds is opgebouwd uit 3 geldstromen van elk 14,75 miljoen, totaal 44,25 miljoen. Iedere partij heeft zijn aandeel in eigen beheer. Parkstad Limburg draagt 14,75 miljoen bij. Deze bijdrage betreft de zogenaamde Van der Laan gelden die in 2010 zijn verkregen. De provincie draagt 14,75 miljoen bij als onderdeel van de afspraken in het kader van de Regiodialoog. Gemeenten investeren zelf in totaal minimaal 14,75 miljoen. Per businesscase heeft de investering van de gemeente minimaal een omvang van 1/3 deel van de totale investeringen c.q. de investeringsbijdragen van Parkstad, Provincie en Gemeente samen. Voor de gebiedsontwikkeling Heilust ( Kerkrade-West) is binnen de Regiodialoog in ,7 miljoen vrijgemaakt en voorlopig toegekend. Voor het deelproject Bestaande Wijk van Morgen heeft de Stuurgroep Regiodialoog ,9 miljoen beschikbaar gesteld. Totaal dus 10,6 miljoen. De helft hiervan wordt door Parkstad betaald uit het eigen aandeel van Parkstad in het Transformatiefonds. Daarnaast is door de Stuurgroep Regiodialoog besloten 1,0 miljoen te reserveren voor het innovatiefonds, waarvoor in 2012 een concreet uitvoeringsgereed project dient te worden aangedragen. Voor 4 van de 11 projecten uit het uitvoeringsprogramma Vrieheide is in toegekend (waarvan de helft door Parkstad wordt betaald uit het eigen aandeel van het Transformatiefonds). Het gaat hierbij onder andere om de aanpak openbare ruimte en ontwikkeling instrumentarium particulier bezit. Mede met dit laatste wordt een dwarsverband gelegd tussen de businesscase Vrieheide en het in het jaarplan 2012 opgenomen project ontwikkelen instrumentarium particulier bezit. Ter ondersteuning van de realisatie van de herstructureringsplannen in de wijken worden nog tal van andere activiteiten uitgevoerd, zoals monitoring, ontwikkelen en implementeren van instrumenten, etcetera. De uitvoering daarvan in 2011 is beschreven in hoofdstuk

12 8 Project / Activiteit Herstructurering woongebied Kerkrade West Herstructurering woongebied Brunssum Centrum / Noord Herstructurering woongebied Nieuwenhagen, Lichtenberg/ Landgraaf Herstructurering woongebied Heerlen / Hoensbroek Herstructurering woongebied Heerlen / Vrieheide Nieuwe businesscases Beheer Transformatiefonds Activiteiten die we hebben uitgevoerd of waaraan we hebben bijgedragen Bijdrage geleverd aan: o Ontwikkeling gebiedsvisie Kerkrade-West. o Opstellen voorlopig ontwerp. o Opstellen definitief ontwerp. o Opstellen uitvoeringsovereenkomst Voorbereidingsbesluit toewijzing middelen Regiodialoog opgesteld. Voor de Lokale duurzame energiemaatschappij is de werkgroep gefaciliteerd en het plan van aanpak opgesteld. Bijdrage geleverd aan: o Ontwikkeling Stadsdeelvisie-Noord. o Ondersteuning geleverd bij het opstellen van gebiedsexploitatie Bijdrage geleverd aan: o Het uitwerken de gebiedsvisie. o Het uitwerken van de gebiedsexploitatie. Bijdrage geleverd aan: o de ontwikkeling van de stadsdeelvisie, gebiedsexploitatie en uitvoeringsprogramma o Het mede opstellen van het uitvoeringsplan kleinschalige uitvoeringsgerichte projecten. o Voorbereidingsbesluit toewijzing middelen Regiodialoog opgesteld. Verkennende gesprekken gevoerd met: Voerendaal; Simpelveld; Nuth; Ubach over Worms; Kerkrade Oost 1. o Voor het toekennen van middelen is een kader opgesteld, dat is vastgesteld door het Parkstadbestuur. o Voor Kerkrade-West en Vrieheide zijn toewijzingsbesluiten voorbereid. o Stadsdeelvisie voor Kerkrade-West o Uitvoeringsprogramma o Samenwerkingsovereenkomst. Wat is bereikt in 2011? Deelgebied Heilust o voorlopig stedenbouwkundig ontwerp + gebiedsexploitatie; o Uitvoeringsovereenkomst Heilust ondertekend o gestart met uitvoering deelproject o WVG gevestigd. o Door toekenning middelen aan deelproject Bestaande Wijk van Morgen is gestart met de uitvoering. o Vastgesteld Plan van Aanpak voor de Lokale Duurzame Energiemaatschappij Besluit Stuurgroep Regiodialoog toewijzing van 10,6 mln. uit Transformatiefonds (aandeel Parkstad 5,3 miljoen). o WVG gevestigd voor onderdelen centrum o Gebiedsexploitatie Centrum o Uitvoeringsprogramma centrum o Intentie overeenkomst o Stadsdeelvisie + uitvoeringsprogramma o Gebiedsexploitatie o Intentie overeenkomst totale stadsdeel o Stadeelvisie Hoensbroek Passart o Gebiedsexploitatie o Uitvoeringsplan o Besluit Stuurgroep Regiodialoog toewijzing van uit Transformatiefonds ( aandeel Parkstad) Parkstad is verzocht te participeren in de uitwerking van de nieuwe businesscases. De wijze waarop dit vorm wordt gegeven wordt in de loop van 2012 nader uitgewerkt. Het bestuur zal in 2012 hierover een besluit nemen. o Kader Transformatiefonds o Toewijzingsbesluiten

13 Gebiedsontwikkeling Parkstadring De integrale gebiedsontwikkeling Parkstadring is een kernthema van de Strategische Agenda van Parkstad. De Buitenring vormt een belangrijke economische impuls voor de regio. Een goede infrastructuur is een belangrijke vestigingsfactor en biedt mogelijkheden voor nieuwe ontwikkelingen. De realisering van de Buitenring is dan ook een belangrijke stap ter vergroting van de mobiliteit in en de toegankelijkheid tot Parkstad. In december 2011 schorste de Raad van State het besluit van Provinciale Staten tot vaststelling van het provinciaal Inpassings Plan van mei Dit vanwege de stikstofdepositie in het Geleenbeekdal en de Brunssummerheide. Parkstad heeft in 2011 intensief samengewerkt met de Provincie zowel bij de voorbereidingen die de aanleg van de weg mogelijk moeten maken (grondposities, natuurcompensatie, ontwerp kabels en leidingen, etcetera) als gedurende de bezwaarprocedure bij de Raad van State. Gedeputeerde Staten verwacht met een aantal extra maatregelen tegemoet te komen aan de bezwaren op het gebied van stikstofdeposito en volgens planning zal Gedeputeerde Staten in juni 2012 aan Provinciale Staten voorstellen een nieuw Inpassings Plan, inclusief de financiële consequenties, vast te stellen. De verwachting is dat bij besluitvorming in juni 2012 door Provinciale Staten de beroepstermijn loopt tot eind september 2012 en de Raad van State een uitspraak kan doen in maart Het standpunt van Kerkrade ten aanzien van de Buitenring is onveranderd. De gemeente Kerkrade is tegen het voorkeurstracé, namelijk tegen de doortrekking van de Dentgenbachweg en tegen een 2x tweebaansweg met een maximum snelheid van 100 km/uur. Parkstad blijft onverkort uitgaan van de realisering van de Buitenring en van de integrale gebiedsontwikkeling van vier clusters: 1. De entree van Parkstad bij Nuth: Poort van Parkstad. In 2011 is gestart met een verkennende studie naar de Poort van Parkstad. Hiermee wordt bedoeld het gebied rondom de aansluiting van de Buitenring op de A76 in Nuth e.o. In het gebied komen belangrijke infrastructuur, landschap en economie bij elkaar. 2. De Oostflank bij Brunssum. De belangrijkste ontwikkeling van de oostflank is het themapark Grand Canyon. De aanleg van de Buitenring is een voorwaarde voor de komst van dit park. In 2011 is fase 1 van het haalbaarheidsonderzoek uitgevoerd en in 2011 is gestart met fase 2. Parkstad Limburg draagt aan deze 2 e fase financieel bij voor een bedrag van Park Gravenrode bij Landgraaf en Kerkrade. Het gebied Gravenrode is op zich geen toeristische bestemming; wel de vier daarin gelegen rode clusters, te weten Snowworld / Megaland / Sport en Leisure Park. Gaiapark / Kasteel Erenstein / Hotel Burghof. Continium / Minestone / ZLSM. Mondo Verde / Waterworld. Deze kunnen versterkt samenwerken. Een verbeterd samenhangend aanbod van de verder individueel werkende clusters voor de bezoeker is het doel van een onderzoek naar de huidige beleving. Aanbevelingen voor een verbetering moeten de basis zijn voor vervolgacties. 4. Kerkrade-West (onderdeel van Herstructurering woongebieden). 9

14 Project / Activiteit Oostflank Brunssum Poort van Parkstad (Nuth) Park Gravenrode Buitenring Activiteiten die we hebben uitgevoerd of waaraan we hebben bijgedragen Haalbaarheidsonderzoeken Nature Wonder World is uitgevoerd. o Projectgroep Poort van Parkstad opgestart. o Mogelijkheden van gebiedsontwikkeling verkend. Onderzoek opgestart naar de mogelijkheden de beleving van de bezoekers aan Gravenrode te versterken. Uitvoering mede voorbereid. Wat is bereikt in 2011? o Fase 1 haalbaarheidsonderzoek door middel van een locatie- en effectenstudie o Opstart fase 2 haalbaarheidsonderzoek Verkenning door bureau INBO met advies voor verdere stappen. Opdracht is verstrekt. Oplevering resultaten medio o Document werkafspraken o Standaard raadsvoorstel inbreng gronden Parkstadgemeenten 10

15 1.2 Projecten Revitalisering werklocaties Het uitvoeringsprogramma herstructurering bedrijventerreinen is door het Parkstadbestuur op 24 november 2010 vastgesteld en ter kennisneming aangeboden aan de Parkstadraad. Op basis daarvan is voor Willem Sophia in Kerkrade, Bouwberg in Brunssum, Abdissenbosch in Landgraaf, De Beitel in Heerlen, De Steegh en De Horsel in Nuth een bedrag van totaal uitgetrokken, inclusief een aanvullend bedrag van voor het doortrekken van de Eisterweg (De Beitel). Dit totaalbedrag bleef binnen de door de Parkstadraad voor 2011 gelabelde gelden voor revitalisering bedrijventerreinen van 2,0 miljoen als onderdeel van het Verdeelbesluit 2010/2011 van juli De aanvraag van Brunssum ( ) werd nog niet definitief toegekend. Deze aanvraag betrof een nader onderzoek naar de mogelijkheden om bestaande recyclingbedrijven te clusteren, die voor een deel verplaatst moeten worden als gevolg van de aanleg van de Buitenring. Project / Activiteit Activiteiten die we hebben uitgevoerd of waaraan we hebben bijgedragen Wat is bereikt in 2011? Bouwberg, Brunssum De Beitel, Heerlen Willem Sophia, Kerkrade Abdissenbosch, Landgraaf Plan voorbereid. o Plannen voorbereid. o Bijdragen toegekend o Masterplan en uitvoeringsplan opgesteld binnen kader Ontwikkeling Oostflank Brunssum. o Haalbaarheidsstudie clustering recyclingbedrijven o Herstructurering Openbare Ruimte is uitgebreid met deelproject doortrekken Eisterweg o Met LHB wordt business case ontwikkeld voor herstructurering private kavels. o Sluitende projectfinanciering, inclusief bijdrage Parkstad. o Eerste fase uitvoering is aanbesteed en in uitvoering gegaan. o Met LHB wordt business case ontwikkeld voor herstructurering private kavels. o Sluitende projectfinanciering, inclusief bijdrage Parkstad. o Eerste fase van project is uitgevoerd. o Met LHB wordt business case ontwikkeld voor herstructurering private kavels. De Horsel, Nuth De Steeg, Nuth o Sluitende projectfinanciering, inclusief bijdrage Parkstad. o Project aanbesteed en uitvoering gestart 11

16 Groen en openbare ruimte Voor de uitvoering van de Groenagenda is voor 2011 binnen het Regiofonds een bedrag gelabeld van 2,0 miljoen (Verdeelbesluit juli 2010). Eind 2010 zijn door het Parkstadbestuur 9 projecten geselecteerd die voor een bijdrage in aanmerking zouden komen. In 2011 zijn hiervan aan 7 projecten middelen toegekend voor een totaal bedrag van Voor 2 projecten konden nog geen middelen worden toegekend, omdat tijdens de voorbereidingsfase bleek dat door onvoorzienbare, externe oorzaken er gaten geslagen werden in de financieringsopzet. De uitvoering van 5 (van de 7 gehonoreerde) projecten is in 2011 daadwerkelijk gestart. Naast de 9 geselecteerde projecten was voor Corio Glana algemeen een bedrag opzij gezet van In de loop van 2012 zal worden besloten of dit geld daarvoor blijft gereserveerd of op andere wijze wordt ingezet voor de Groenagenda. Voor het project Ontkluizing Rode Beek (Brunssum) werden aanvankelijk de totale kosten geraamd op 8,4 miljoen. Inclusief een bijdrage van Parkstad van was de financiering in eerste instantie rond totdat bleek dat er problemen ontstonden met de financiering van de kosten voor het afvoeren van het af te graven mijnsteen. Deze kosten zouden aanvankelijk nihil zijn, maar later bleken de kosten 2 miljoen te bedragen. Voor de dekking daarvan is nog geen oplossing gevonden en doordat de financieringsopzet niet meer sluitend is - heeft Parkstad nog geen middelen kunnen toewijzen. Wel zijn deze middelen vooralsnog binnen de Groenagenda voor dit project gereserveerd in afwachting van verdere ontwikkelingen. Voor het project Ontwikkeling landgoed Terlinden en omgeving Wijnandrade (Nuth, Corio Glana highlight 8) is in de loop van 2011 een financieel tekort ontstaan door het wegvallen van de ILG-WILGfinanciering. Hierdoor was er ultimo 2011 nog een tekort van De voorziene bijdrage van Parkstad ( ) is in afwachting van een sluitende exploitatie opzet vooralsnog gereserveerd. Voor het project Herinrichting Cortenbacherveld (Voerendaal) is in meer toegekend dan op basis van de oorspronkelijke projectopzet. De extra kosten zijn in 2011 voorgefinancierd uit de gereserveerde gelden voor 2011 en zullen in 2012 worden inverdiend binnen de Groenagenda. Project / Activiteit Activiteiten die we hebben uitgevoerd of waaraan we hebben bijgedragen Wat is bereikt in 2011? Herinrichting Cortenbacherveld (Voerendaal) Gebiedsontwikkeling Ubachs over Worms (Landgraaf) o Planvoorbereiding door de gemeente. o Bijdrage toegekend. Sluitende projectfinanciering, inclusief bijdrage Parkstad. Optimalisatie Ontkluizing Rode Beek (Onderbanken) Kasteel Erenstein, fase 2 (Kerkrade) Gebiedsontwikkeling Imstenrade (Heerlen) Groenspoor / eco-combibrug (Heerlen) o Planvoorbereiding door de gemeente. o Bijdrage toegekend o Uitvoering gestart. o Sluitende projectfinanciering, inclusief bijdrage Parkstad. o Start gemaakt met uitvoering Herinrichting Eijserbeek (Simpelveld) 12 Corio-Glana 8, landgoedontwikkeling Terlinden (gemeente Nuth) Ontkluizing Rode Beek (Brunssum) o Planvoorbereiding door gemeente. o Zoeken oplossing financieringstekort. Uitstel verleend tot 1 maart 2012 om oplossing te zoeken voor financieel tekort van het project.

17 Parkstad Centrum In 2011 heeft Parkstad aan projecten behorend tot de Culturele Lente totaal bijgedragen. Het gaat hier om 9 projecten. Daarnaast is in 2011 een bedrag vrijgemaakt van voor het renoveren van Royal. Ook de Provincie heeft daarvoor in het kader van de Regiodialoog vrijgemaakt. De renovatie is in 2011 uitgevoerd. Project / Activiteit Activiteiten die we hebben uitgevoerd of waaraan we hebben bijgedragen Wat is bereikt in 2011? Intendant Culturele Lente VIA 2018 (Heerlen) Cultura Nova (Heerlen) Tentoonstelling Niki de St Phalle in Schunck (Heerlen) Schrittmacher (Heerlen) Top Klassiek (Heerlen) Parkstad Pop (Heerlen) Parkstad Pop - De Limburgzaal (Heerlen) WMC (Kerkrade) Orlando Festival (Kerkrade) Royal Theater (Heerlen) Project financieel mogelijk gemaakt De activiteiten hebben zonder uitzondering veel bezoekers getrokken, zowel van binnen als van buiten Parkstad. De doelstelling om op deze wijze bij te dragen aan het versterken van de regionale economie en aan het versterken van het hoogstedelijke karakter van Heerlen Centrum als centrum van Parkstad is daarmee in 2011 behaald. In 2011is het Royal theater na restauratie feestelijk opgeleverd. 13

18 Nieuwe energie In 2010 is voor nieuwe energie / Avantis via het verdeelbesluit 2010 / 2011 een bedrag van 1,55 miljoen gelabeld. Dit geld (aan te vullen met middelen uit latere jaren) was bedoeld als cofinanciering voor het project Solaris. Dat project gaat in die vorm niet door. De gemeente Heerlen de trekker van Solaris heeft in 2011 gewerkt aan alternatieve projecten gericht op het inrichten van een kennisinfrastructuur met als doel het vestigingsklimaat voor bedrijvigheid op het gebied van nieuwe energie te versterken. In dat kader is in 2011 gewerkt aan de voorbereiding van de businesscase BIHTS. De middelen uit het verdeelbesluit 2010/2011 op het terrein van nieuwe energie zijn daardoor slechts gedeeltelijk besteed. In 2011 heeft het Parkstadbestuur ten laste van deze middelen een bijdrage (cofinanciering) verstrekt aan De Wijk van Morgen voor de realisatie van 2 raywavers en een smart grid. Raywavers zijn kleinschalige windturbines, die gezien worden als één van de elementen binnen het totaal concept van energietransitie voor Parkstad. Smart grids zijn intelligente toepassingen om de vraag en het aanbod van elektriciteit te reguleren. De totale kosten van de 2 raywavers en een smart grid bedroegen De bijdrage van Parkstad was De raywavers en de smart grid zijn in februari 2012 in gebruik genomen. Project / Activiteit Activiteiten die we hebben uitgevoerd of waaraan we hebben bijgedragen Wat is bereikt in 2011? Nieuwe energie / Avantis Door Heerlen is het project Solaris afgehandeld en is gewerkt aan een nieuw plan o Solaris definitief gestopt o Businesscase BIHTS in voorbereiding Nieuwe energie / Wijk van Morgen De aanschaf van 2 raywavers financieel ondersteund en de beoogde effecten in beeld gebracht. Realisatie in 2012 Projecten nieuwe energie duurzaamheid Mede ontwikkelen van de projecten: o Energie Effizienz im Wohnbereich (AG Charlemagne). o Biomassacentrale (Xperience Parkstad). o Mijnwaterproject o Bestaande Wijk van Morgen Het optreden als kwartiermaker van het project Energiecentrale Kerkrade West. (Herstructurering woongebieden). IBA-allianties 14

19 Internationale Bau Ausstellung (IBA) Een IBA is een creatieve aanpak die een economische impuls geeft aan gebieden die in verandering zijn. IBA is een uitwerking van het Regioprogramma. In tactisch operationele zin is het een uitvoeringsprogramma. Op strategisch niveau zet het IBA een stip aan de horizon voor de aanscherping van de toekomstvisie van parkstad Op 20 april 2011 stemde het Parkstadbestuur in met het Plan van Aanpak om te komen tot een IBA-uitvoeringsagenda gericht op een go /no go besluit medio In 2011 is er een kick-off manifestatie geweest in aanwezigheid van 150 ondernemers, bestuurders en beleidmakers. Daarin werd het startsein gegeven voor IBA. In december was er de alliantiefabriek. Ondernemers, maatschappelijke organisaties, overheden en creatievelingen werden met elkaar in contact gebracht. Zij spraken zich uit over wat ze te bieden hebben en wat ze nodig hebben om uitvoeringsprojecten van de grond te trekken. Dit leverde als resultaten op: Veelbelovende allianties tussen partijen met concrete en innovatieve projectvoorstellen. De allianties gaan onder andere over hergebruik van sloopmaterialen, zichtbaarheid van de leisure in Parkstad, leefbare en krachtige wijken. Gebundelde energie in verschillende vormen om deze gezamenlijk vast te houden: werkboek, website, events, films en persberichten. Circa 700 aanmelding op de IBA nieuwsbrief. Project / Activiteit Activiteiten die we hebben uitgevoerd of waaraan we hebben bijgedragen Wat is bereikt in 2011? IBA o Plan van Aanpak opgesteld o Kick off manifestatie georganiseerd o Alliantiefabriek georganiseerd. o Veelbelovende allianties o Circa 700 aanmeldingen op de IBA nieuwsbrief. 15

20 Grensoverschrijdend openbaar vervoer IC-verbinding Eindhoven - Aachen Het grensoverschrijdend openbaar vervoer richt zich op het realiseren van een IC-verbinding Eindhoven Aken in 2015 en het realiseren van de Avantislijn. De rol die Parkstad daarin vervult is die van katalysator om deze plannen gerealiseerd te krijgen. Parkstad zet zich in voor het op de agenda krijgen en houden van de plannen en de uitvoering bij de stakeholders en denkt mee over oplossingen bij problemen. Parkstad heeft in 2011 sterk gelobbyd in Den Haag en Maastricht voor gunstige beleidskeuzes en goede uitgangsafspraken in het kader van het MIRT. De intermediaire rol die Parkstad heeft vervuld tussen provincie en AVV heeft er voor gezorgd dat verbeteringen in Duitsland daadwerkelijk zijn gestart en er overeenstemming is bereikt tussen beide partijen over de strategie voor het treinverkeer (keuze en samenwerking IC en Avantislijn). De minister heeft in het beleidsvoornemen voor de concessie van het hoofdrailnet een zware inspanningsverplichting opgenomen voor de NS om de IC te realiseren en heeft daarover afspraken gemaakt met NS. Voorwaarden hierbij zijn dat de infrastructuur geschikt is en er afspraken met de Duitse partners worden gemaakt met name over de kostenverdeling. In november 2011 hebben het ministerie van Infrastructuur en Milieu en de provincie afspraken gemaakt in het kader van het MIRT om voor de infrastructuur de beschikbare 23,8 miljoen (Amendement Dijksma-Van Hijum) te gebruiken en voor de noodzakelijke extra middelen uit te gaan van een 50%-bijdrage van de provincie. Ook is besloten dat de provincie opdrachtgever wordt van het voorloopbedrijf 2013/2014, eventueel te verlengen voor de periode Daarna zou het rijk de reguliere opdrachtgever zijn. Op het moment dat de noodzakelijke infrastructuur gereed is zal een electrische IC rijden. Aan Duitse zijde zijn de opdrachten verleend voor de aanpassing van het station Herzogenrath (gereed eind 2013) en de elektrificatie tussen Herzogenrath en de grens (gereed eind 2014). Bovendien is de bereidheid uitgesproken medewerking te verlenen aan voorloopbedrijf en IC Avantislijn In Nederland zijn besluiten over de financiering van de aanleg genomen. In 2010 is aan Duitse zijde de IGVP (kostenbaten analyse) uitgevoerd. Het heeft echter een hele tijd geduurd voordat daarover in Duitsland een besluit is genomen. Mede door de lobby vanuit Parkstad is er uiteindelijk een positief besluit genomen door minister Voigtsberger van NRW. Daarna heeft Parkstad bijgedragen aan het tot stand komen van de samenwerking tussen provincie en AVV voor de aanleg en exploitatie van de Avantislijn. In de tweede helft van 2011 is door de provincie opdracht verleend voor het ontwerp van de Avantislijn en is er overleg gestart met Prorail en DB Netz om te bezien of zij de Avantislijn willen aanleggen en beheren. Dit is nodig om in Duitsland over de gelden te kunnen beschikken. Het ontwerp zal in april 2012 worden afgerond waarbij een meer exact inzicht in de kosten voorligt. Planologische en MER-procedures kunnen dan gestart worden. 16

21 Project / Activiteit Activiteiten die we hebben uitgevoerd of waaraan we hebben bijgedragen Wat is bereikt in 2011? Aanleg passeerspoor Landgraaf IC-verbinding Eindhoven Heerlen Aachen Via Avantis o Faciliteren planstudie o Overleg afspraken met IenM en provincie in het kader van MIRT o Lobby PS en Tweede Kamer o Trekken regionale lobby voor behoud Aachen als ICE-station o Lobby GS, Stadt Aachen, Städteregion Aachen en ministerie Düsseldorf o Mede voorbereiden ontwerp. o Oplevering planstudie. o De noodzaak om een passeerspoor aan te leggen komt mogelijk te vervallen. Hierdoor vallen middelen vrij die beschikbaar blijven voor andere infrastructurele projecten in de regio. o Afspraken over voorloopbedrijf en definitieve IC in het kader van MIRT o Benoemen zware inspanningsverplichting voor NS te rijden op bepaalde HST-stations vlak achter de grens in concept beleidsbrief Minister Schultz over nieuwe concessie Hoofdrailnet o Besluit DB handhaving Aachen als ICE-station. o Besluit financiering Duitsland 22 miljoen en opname in Dringlichkeitsstufe 1 o Ontwerp Programma van Eisen Aanleg dubbelspoor en elektrificatie Heerlen - Herzogenrath o Quickscan uitgevoerd voor de verbinding Heerlen- Herzogenrath o Overleg gevoerd over te maken afspraken met het ministerie IenM en provincie in het kader van MIRT. o Quickscan is opgeleverd. o Kosten boven 23,8 miljoen worden voor 50% door de provincie gedragen, nader te bepalen uiterlijk bij MIRT

22 18

23 2. UITVOERING VAN ACTIVITEITEN EN PROJECTEN OP BASIS VAN DE BELEIDS- EN PLATFORMFUNCTIE In het eerste hoofdstuk is verslag gedaan van de uitvoering van activiteiten en projecten die voortkomen uit de uitvoering van het Regioprogramma. In dit hoofdstuk wordt verslag gedaan van de overige activiteiten. Dit zijn met name activiteiten die voortvloeien uit de taakopdracht aan Parkstad op de terreinen van beleidsvoorbereiding, -monitoring en evaluatie, samenwerking en platform. De activiteiten zijn ingedeeld op basis van de programma indeling in de begroting 2011 met de kanttekening dat de programma s economische structuurversterking en regionaal beleid en uitvoering in elkaar zijn geschoven. Hierdoor is voorkomen dat er een versnippering optreedt in de verslaglegging over de uitvoering van met elkaar samenhangende activiteiten. Deze samenvoeging is overigens ook in het jaarplan 2012 toegepast, waardoor de continuïteit naar de toekomst toe in de verslaglegging is verzekerd. 1. Herstructurering 2. Economie (ruimte en infrastructuur en economie) 3. Strategie en samenwerking 4. Bestuur 5. Gemeenschappelijke diensten en dienstverleningsovereenkomsten 2.1 Programma herstructurering De activiteiten waarover hier verslag wordt gedaan betreft de regionale woonvisie, de regionale woningprogrammering, het regionaal woningmarktonderzoek, de regionale samenwerking, de monitoring en het flankerend beleid op het terrein van wonen. Deze activiteiten ondersteunen de herstructurering woongebieden of zijn daarbij kaderstellend. Daarnaast komen in dit programma retail en het project TIGER aan de orde. Voor het programma herstructurering is het regionaal woonbeleid een belangrijke pijler. Waar de woningbouwprogrammering eerst vooral kwantitatief is bewaakt en aangestuurd is er behoefte ontstaan naar een meer kwalitatief kader. Er is besloten een nieuwe woonvisie op te stellen. De voorbereidende werkzaamheden zijn in 2011 gestart en hebben geresulteerd in een bureauselectie en een eerste aanzet van het project. In 2012 zal de woonvisie worden afgerond waarna de nieuwe programmering kan worden opgesteld. Een belangrijke mijlpaal in 2011 is de uitwerking van instrumentarium om de herstructurering vorm te geven. Op 31 oktober 2011 heeft de Parkstadraad het Structuurvisiebesluit Wonen en Retail vastgesteld. Dit is vervolgens door de afzonderlijke gemeenten gepubliceerd. De vaststelling van dit Structuurvisiebesluit is een concrete stap om de plancapaciteit die niet langer gewenst is, op termijn in omvang terug te kunnen brengen. Concreet houdt dit in dat locaties die op 1 januari 2013 niet in ontwikkeling zijn onder de juiste voorwaarden hun woon-/retailbestemming kwijtraken. In 2012 wordt een leidraad vastgesteld om de afspraak in het Structuurvisiebesluit tot verdere uitvoering te brengen. Deze leidraad behelst een richtlijn om nieuwbouwplannen die in het kader van de programmering niet wenselijk meer zijn te schrappen. Naar verwachting zal in 2012 een eerste proefproces plaatsvinden waardoor het instrumentarium ook in de praktijk kan worden beproefd. Hiervoor is de betrokkenheid van het Rijk noodzakelijk. Het rijk is een belangrijke partner bij het ontwikkelen van instrumentarium en wordt nauw betrokken bij deze trajecten. De monitor van de woningmarkt is een belangrijk onderdeel om ook te toetsen of hetgeen dat met de uitvoering van de herstructurering wordt beoogd ook in de praktijk zijn uitwerking heeft. In 2011 is de monitor op gelijke wijze als voorgaande jaren uitgevoerd. Voor 2012 zal de monitoring nog éénmaal op deze wijze worden voortgezet, waarna deze in het traject van de uitwerking van de Regionale Woonvisie wordt geëvalueerd. 19

24 Activiteit Activiteiten die we hebben uitgevoerd of waaraan we hebben bijgedragen Wat is bereikt in 2011? Regionale Woonvisie / Programmering / Woningmarktonderzoek De voorbereidingen voor de regionale woonvisie hebben in de 2 e helft van 2011 verder vorm gekregen. Uitgangspunt daarbij is een gezamenlijk kwalitatief kader. Dit zal tot stand komen op basis van een woningmarktonderzoek in co-makerschap tussen overheid (Parkstad en gemeenten) en marktpartijen (corporaties, projectontwikkelaars). De opdracht is uitgezet en het onderzoek is gestart. Opstellen van Plan van Aanpak en gunning van de opdracht. Monitor regionaal woonbeleid Het huidige beleid (Regionale Woonvisie en Regionale Woningbouwprogrammering) wordt jaarlijks gemonitord. De Monitor 2010 is op 28 september 2011 aangeboden aan het Parkstadbestuur en op 31 oktober 2011 aan de orde geweest in de Parkstadraad. De centrale conclusie uit de monitor 2010 is dat door de uitvoering van sloop in Parkstad Limburg er een terugloop in de leegstand heeft plaatsgevonden. Het leegstandspercen-tage staat per 31 december 2010 op 4,0% (2009:4,4 %). De sturing op de regionale woningmarkt werpt zijn vruchten af. Inpassen Nuth in herstructureringsvisie In 2011 hebben Parkstad Limburg, gemeente Nuth en de betrokken woningcorporaties (Wonen Limburg en Wonen Zuid) de Herstructureringsvisie voor de Woningvoorraad Aanvulling Nuth uitgewerkt. Eind 2011 was de rapportage in concept gereed. Op 30 januari 2012 is de Herstructureringsvisie Aanvulling Nuth door de Parkstadraad vastgesteld en daarna door de gemeente gepubliceerd. Definitief concept Herstructureringsvisie aanvulling Nuth Regievoeren op plancapaciteit woningen (Onderdeel van Ontwikkelen onorthodoxe instrumenten) Het beleid is vertaald in instrumenten om de woningvoorraad weer in evenwicht terug te brengen. Het instrument Structuurvisiebesluit dat voortkomt uit het project regievoeren op plancapaciteit is op 31 oktober 2011 vastgesteld door de Parkstadraad en vervolgens gepubliceerd door de afzonderlijke gemeenten. Vanaf 1 januari 2013 kan conform dit besluit bestemmingsplancapaciteit worden teruggebracht. Dit besluit is eveneens voor het thema Retail genomen. De termijn tussen 31 oktober 2011 en 1 januari 2013 wordt gehanteerd om belanghebbende voldoende tijd te geven om te reageren op het besluit alvorens dit daadwerkelijk tot uitvoering wordt gebracht. Innovatieve concepten (ter ondersteuning IBA-project) Voor een aantal innovatieve concepten is de eerste aanzet gegeven zoals Flexibel wonen en het hergebruik van sloopmateriaal. Uitwerking met enkele partijen in 2012 in het kader van de IBA. Samenvoegen woningen (Onderdeel van Ontwikkelen onorthodoxe instrumenten) Er is onderzoek verricht naar het samenvoegen van woningen. Op basis van het onderzoek is besloten om in 2012 een pilot uit te werken om de resultaten uit het onderzoek daadwerkelijk in de praktijk te brengen. Grensoverschrijdende uitwisseling woningmarktdata Een verkenning opgestart om de woondata over de reguliere woningvoorraad aan beide zijden van de grens inzichtelijk te maken. In dat kader zijn de wensen afgestemd met Provincie, StädteRegion Aachen, Stad Aachen en gemeente Vaals en zijn de beschikbare data geïnventariseerd. Aan dit project wordt in 2012 een vervolg gegeven. 20 Studentenhuisvesting RWTH Onderzocht is hoe het toekomstige huisvestingsvraag van extra Akense studenten gekoppeld kan worden aan het woningaanbod in Parkstad. Er zijn gesprekken gevoerd over mogelijkheden met RWTH, Stadt Aachen, StädteRegion Aachen, gemeenten Kerkrade, Simpelveld, Heerlen, Vaals en corporaties. o In 2012 zal de eerste pilot verder worden uitgewerkt, waarbij corporaties bezien of vraag en aanbod In Parkstad en Aken gekoppeld kunnen worden.. o Afspraak om een 30-tal woningen aan te leveren door corporaties om aan te bieden op website voor Akense studenten. o Afspraak tot uitwerking communicatieplan voor meer bekendheid van de regio.

25 Activiteit Activiteiten die we hebben uitgevoerd of waaraan we hebben bijgedragen Wat is bereikt in 2011? Instrumentarium verbouwtraject zorgwoningen particuliere sector De uitvoering stagneert door onvoldoende personele capaciteit. In 2012 zal hieraan een vervolg worden gegeven Geen TIGER (Groenmetropool) (Met ingang van 2012 onderdeel van programma ruimte en infra) TIGER is een grensoverschrijdend samenwerkingsproject (Interreg IVA) met partners aan Duitse, Belgische en Nederlandse zijde. Het project heeft als hoofddoel de toeristische vermarkting van de Euregio, de ontwikkeling van nieuwe trinationale toeristische producten en de realisatie van een duurzame grensoverschrijdende samenwerking tussen de verschillende toeristische verbanden; aan Nederlandse zijde de VVV Zuid-Limburg, aan Duitse zijde de Grünmetropole e.v. en aan Belgische zijde Toerisme Limburg en de Fédération du toerisme de la province de Liège. Voor Parkstad gaat het hierbij om 2 binationale deelprojecten: o Heidenatuurpark o Specifieke elementen Eurodepark Parkstad is in 2011 opgetreden als overall projectpartner en als coördinator aan Nederlandse zijde. In 2011 zijn de volgende stappen in het project gezet: o De opdrachtverlening is opgesteld voor het masterplan Heidenatuurpark (oplevering masterplan 2012). o De onderdelen van het subproject Eurodepark zijn voorbereid (realisering in 2012). o Er is een aanzet gemaakt voor de toeristische vermarkting van de Euregio. Retailbeleid (met ingang van 2012 onderdeel van programma economie) Het doel is de winkelleegstand terug te brengen tot een aanvaardbaar niveau door het in de pas laten lopen van vernieuwingen en toevoegingen met het uit de markt halen van voorzieningen. Parkstad stuurt op de uitvoering van het vastgestelde regionaal retailbeleid (Retailstructuurvisie ). In 2011 is input verzameld voor het formuleren van flankerend beleid op basis van de monitoring van de retailontwikkelling. In 2011 is het structuurvisiebesluit wonen en retail vastgesteld. Het doel is de potentiële mogelijkheden tot het realiseren van Wonen en Retail, die nu nog in bestemmingsplannen aanwezig zijn, maar nog niet gerealiseerd zijn, te beperken door aan te kondigen dat deze bij actualisatie van bestemmingsplannen na in evenwicht worden gebracht met vraag en aanbod. Parkstad neemt in het kader van de sturing op het retailbeleid deel aan: o De Regionale Toetsingscommissie. o Het strategisch overleg retail met HBD, MKB Parkstad Limburg en Kamer van Koophandel Limburg. o Retailstructuurvisie o Structuurvisiebesluit wonen en retail o Input flankerend beleid op basis van monitoring retailontwikkeling. o Opdracht uitgewerkte kaartbeelden retailclusters. Voor een financiële analyse van het programma herstructurering op activiteitenniveau, zie bijlage 1 van het jaarverslag. 21

26 2.2 Programma Economische structuurversterking (ruimte en infrastructuur en economie) Binnen dit programma wordt verslag gedaan over de activiteiten binnen de clusters ruimte en infrastructuur en economische structuurversterking. Het gaat om activiteiten die te maken hebben met beleid- en planvoorbereiding en om activiteiten die op basis van het Pact van Parkstad aan Parkstad zijn opgedragen met het oog op een doeltreffende en doelmatige uitvoering. Concreet komen hier onder andere aan de orde activiteiten in het kader van de doorontwikkeling van groene en rode clusters en het uitvoeringsprogramma toerisme, projecten ter bevordering van de bedrijvigheid, taken op het terrein van onderwijs en arbeidsmarkt, regionale initiatieven, ruimte en mobiliteit. Energie Atlas Activiteit Activiteiten die we hebben uitgevoerd of waaraan we hebben bijgedragen De Groenmetropool is een van de 5 pilots van het initiatief om de ruimtelijke implicaties van energietransitie in beeld te brengen. In deze pilot participeren Parkstad Limburg, Städte Region Aachen, Genk en Sittard-Geleen. De werkzaamheden voor de Atlas zijn in 2011 gestart. Wat is bereikt in 2011? Atlas wordt in zomer 2012 in vorm van vergevorderd concept opgeleverd. Toerisme: (door)ontwikkeling rode en groene clusters Toerisme: Conceptontwikkeling vormgeving en aankleding LeisureRing Toerisme: Regiomarketing Toerisme: Overige projecten Uitvoeringsprogramma Regionale promotie en acquisitie o Planvoorbereiding en uitvoering van diverse rode en groene clusters gefaciliteerd. o Quick scan uitgevoerd naar ontwikkelingsmogelijkheden van de diverse clusters. o Ontwikkelingsmogelijkheden van cluster rond Continium / Schacht Nulland onderzocht o Economische potenties van cluster Parkstad Limburg stadion onderzocht (overloop naar 2012) Draagvlakgesprekken gevoerd met provinciale projectgroep Buitenring. Voorbereidende gesprekken gevoerd met VVV en ondernemers over nieuw te starten marketingproject. o Programma gemonitord o Diverse projecten ondersteund. Deelname aan ProvaDa, ExpoReal en Bedrijven Kontakt Dagen (MKD). o Besluiten van derden voor diverse uitbreidinginvesteringen voor een totaal bedrag van ca 60 miljoen. o Plan van aanpak voor cluster Historisch Landschapspark Voerendaal o Plan van aanpak voor cluster Land van Kalk o Perspectieven voor de doorontwikkeling van het cluster Continium / Schacht Programma van eisen opgesteld en vastgesteld door portefeuillehouders Marketingproject Parkstad Attractief uit 2008 afgewikkeld o Voortgangsrapportages opgesteld o Programma voor Zuid-Limburg opgesteld o Versterkte samenwerking met Provincie Limburg, stedennetwerk Zuid Limburg en de partners in kader van AG Charlemagne. o Film over vestigingsklimaat in Parkstad Limburg Naar een duurzame vitale regio ; zie o Presentatie vestigingsmogelijkheden in Parkstad Limburg in de uitgave Locaties

27 Activiteit Pilot verzakelijking bedrijventerreinen Activiteiten die we hebben uitgevoerd of waaraan we hebben bijgedragen De Pilot Verzakelijking is een voorbeeldproject van het ministerie van Infrastructuur en Milieu. Doel is aan te geven hoe de bedrijventerreinenmarkt meer toegankelijk gemaakt kan worden voor private ontwikkelaars en beleggers. Op basis van het project -Mill in Heerlen en de voormalige Philips locatie in Sittard zal een Plan van Aanpak worden opgeleverd. In 2011 is het geoptimaliseerd business model voor -Mill opgesteld en is gewerkt aan de ontwikkeling van een samenwerkingsvorm tussen de private partner C magne en de (tijdelijke) private partner LHB. Wat is bereikt in 2011? o Geoptimaliseerd Business model PPS bedrijventerrein. o Gesprekken gestart voor vorming PPS met LHB in kader van herstructurering. Grensoverschrijdend project Sustainable Industrial Sites Parkstad neemt deel aan het grensoverschrijdend project SIS. Dit is een instrument voor toetsing van duurzaamheid van bedrijventerreinen. In 2011 is meegewerkt aan het testen van de websitetool voor duurzaamheid en is meegewerkt aan haalbaarheidsonderzoeken. Website tool is in concept gereed. Testfase gestart. Digitale bedrijvenkaart In 2011 is overleg gestart met de GBRD over het opstellen van een digitale bedrijvenkaart op basis van het bestaande REBIS (=Ruimtelijk Economisch Bedrijventerrein Informatie Systeem). In 2012 wordt Programma van Eisen opgesteld. Regionale initiatieven Xperience Parkstad Dit zijn taken waarvan met de gemeenten is afgesproken dat deze via Parkstad Limburg lopen. Het betreft de financiering van BTM, het Starterscentrum, het Routebureau, VVV Zuid-Limburg en het Vestigingenregister. Parkstad Limburg ontvangt het geld van de gemeenten en betaalt dit gebundeld door naar de verschillende instellingen. Parkstad verzorgt de bestuurlijke aansturing van en de verantwoording door de instellingen. Daarnaast wordt vanuit het budget voor regionale initiatieven een bijdrage geleverd aan het Uitvoeringsprogramma Toerisme. In 2011 is gewerkt aan de planvoorbereiding en de aanbesteding voor de biomassacentrale Xperience. Parkstad Limburg is sterk betrokken bij de verdere professionalisering van de Stichting BTM. De afspraak is dat BTM zich bij de herstructurering van bedrijventerreinen vooral richt op de communicatie naar de ondernemers. Hoofdtaak is het uitvoeren van het Parkmanagement van de diverse bedrijventerreinen en het ontwikkelen en aanbieden van collectieve diensten aan ondernemers. o Een sluitende projectfinanciering voor onderdeel Biomassacentrale, inclusief bijdrage Parkstad van o Xperience Parkstad blijft in beeld bij Nationaal netwerk Bevolkingsdaling. 23

28 Activiteit Onderwijs en arbeidsmarkt Intergemeentelijke structuurvisie Monitoring stuctuurvisie Activiteiten die we hebben uitgevoerd of waaraan we hebben bijgedragen Voor het stimuleren van strategische projecten op het terrein van onderwijs en arbeidsmarkt beschikt Parkstad over het Werkgelegenheidsfonds. In januari 2011 is het afwegingskader voor het honoreren van projecten geactualiseerd en opnieuw vastgesteld. In 2011 zijn op het terrein van onderwijs en arbeidsmarkt de volgende projecten voorbereid: o Grensinformatiepunt Eurode-Aachen (start 2012). o Projectbureau Social return on investment (start 2012). o Future Proof of Cure and Care ( ). Dit is een euregionale samenwerking om de zorgarbeidsmarkt, inclusief opleidingen, beter op elkaar aft e stemmen en daardoor de doorstroming te bevorderen. In 2011 is het besluitvormingsproces over de aanvulling met de gemeente Nuth afgerond. In 2011 zijn monitoring gesprekken gevoerd op ambtelijk niveau en zijn de gegevens geanalyseerd. Wat is bereikt in 2011? Besluiten over toekenning middelen aan: o Grensinformatiepunt Eurode-Aachen: Businessplan is goedgekeurd. In Parkstad (Eurode) komt een inlooppunt / loket van het Grensinformatiepunt. Middelen uit werkgelegenheidsfonds ter beschikking gesteld (4 x ) o Social return on investment: Plan goedgekeurd en middelen uit Regionaal Werkgelegenheidsfonds ter beschikking gesteld ( ) o Honorering interreg project Future Proof of Cure and Care in september Project heeft een looptijd van 3 jaar. Intergemeentelijke structuurvisie voor alle 8 Parkstadgemeenten inclusief kaartmateriaal. o Actueel zicht op de ontwikkelingen op het gebied van ruimte, mobiliteit, wonen en economie binnen de gemeenten en hoe deze zich verhouden tot de intergemeentelijke structuurvisie Parkstad Limburg en thema s in regionaal beleid. o Conclusie dat er geen noemenswaardige afwijkingen zijn van de intergemeentelijke structuurvisie. Binnenring Uitvoering gemeenten Heerlen en Landgraaf Volledig in gebruik genomen in Projecten BDU voor verkeersveiligheid, fiets, OV en mobiliteitsmanagement. RVVP De BDU wordt door de provincie aan Parkstad betaald. Parkstad inventariseert projecten en dient deze in bij provincie. De provincie beschikt dan voor die projecten. In 2011 ging het hierbij om voor verkeersveilige infra en nog enkele tonnen voor andere specifieke doelen (OV, educatie, fiets). o Opstellen nieuw RVVP o Uitvoering actieplan verkeersveiligheid (Parkstad en gemeenten), zoals de fietsverlichtingsactie, de verkeerseducatiedagen en de verkeersquiz Parkstadbreed o Duurzaam Veilig reconstructies in alle 8 gemeenten. o Verhoging van circa 100 bushaltes (van de opgave van 300) in het kader van de toegankelijkheid (gemeenten). Dit binnen een totaal aantal bushaltes van circa 700 o Uitvoering Actieplan fiets (gemeenten), zoals het fietspad Midweg (Voerendaal) en het creëren van fietsparkeerplaatsen in centra Heerlen, Onderbanken en Brunssum. o RVVP o Verhogen verkeersveiligheid. Voor een financiële analyse van het programma economische structuurversterking op activiteitenniveau, zie bijlage 1 van het jaarverslag. 24

29 2.3. Programma Strategie en Samenwerking Tot dit programma worden de activiteiten gerekend die specifiek betrekking hebben op de samenwerking (provinciaal, nationaal en internationaal), lobby en communicatie. Activiteit Activiteiten die we hebben uitgevoerd of waaraan we hebben bijgedragen Wat is bereikt in 2011? Samenwerking / regiodialoog Samenwerking / Arbeitsgemeinschaft Charlemagne Lobby In 2007 hebben de Provincie Limburg en Stadsregio Parkstad het document Wij zijn wat we delen, Wij zijn Parkstad vastgesteld. Doel daarvan was om de samenwerking tussen provincie en Parkstad vorm en inhoud te geven om de economische structuur van de regio te versterken. Beide partijen hebben ieder 25 miljoen ingebracht in het Regiodialoogfonds voor projecten met een regionaal karakter. Deze middelen worden ingezet op de vijf topthema s: Herstructurering, Gebiedsontwikkeling Parkstad Ring, Grens OV, Centrum Parkstad, en Nieuwe Energie. In 2011 is de Stuurgroep 2 keer bij elkaar geweest. In 2011 is het voorzitterschap van de Arbeits Gemeinschaft Charlemagne ingevuld door de voorzitter van Parkstad. In 2011 zijn projecten uitgevoerd en samenwerkingsinitiatieven aangejaagd: Energie Effizienz im Wohnbereich. Voorbereiden grensoverschrijdende verkeersmonitor. Bundelen van vacaturebanken. Lobby grensoverschrijdend openbaar vervoer; Gezamenlijke deelname aan de beurzen Provada en ExpoReal. De lobby op de strategische agenda is onverminderd voortgezet in de richting van de 2 de kamer en Provinciale Staten. Meer specifiek: o Na de installatie van Gedeputeerde Staten de banden bestuurlijk en ambtelijk opnieuw aangehaald en versterkt. o In de 2 de kamer zijn contacten met nieuwe kamerleden en woordvoerders opgebouwd. o Er is een intensieve lobby in Den Haag gevoerd op de dossiers Avantislijn en IC-verbinding Heerlen-Aken. o Samen met de provincie is een actieve lobby gevoerd op vestiging van een private gevangenis in Parkstad Limburg, alsmede op vestiging van een nieuw te vormen politie Diensten Centrum. Gericht op compensatie voor het verdwijnen van de AID uit Kerkrade. o Samen met de provincie een actieve lobby in de Tweede Kamer gevoerd voor erkenning financiële problemen rondom krimp en herstructurering. Dit bij diverse debatten rondom wijkenaanpak en bevolkingsdaling. o Samen met het ministerie van BZK en ELI een minisymposium georganiseerd over herstructurering in krimpende omgeving. In 2011 zijn middelen ter beschikking gesteld voor: o Oostflank Brunssum (Haalbaarheidsonderzoek Nature wonder World) o Herstructurering woongebied Kerkrade West (Heilust en bestaande Wijk van Morgen ) o Herstructurering woongebied Heerlen (Vrieheide) o Restauratie Royal Theater. Oprichting Arbeitsgemeinschaft Charlemagne als gezamenlijk project van Stadsregio Parkstad, Gemeente Heerlen, StädteRegion Aachen, Stadt Aachen, Duitstalige Gemeenschap België, Gemeente Vaals. Resultaten voor lobbyen laten zich moeilijk in een jaar meten. In 2011 zijn in ieder geval tastbare resultaten behaald op het terrein van grensoverschrijdend vervoer. 25

30 Activiteit Activiteiten die we hebben uitgevoerd of waaraan we hebben bijgedragen Wat is bereikt in 2011? Communicatie o Corporate communicatie verzorgd. o Specifieke, projectgebonden communicatie verzorgd, onder meer voor: IBA Grensoverschrijdend Openbaar vervoer Buitenring o Communicatieve ondersteuning promotie/acquisitie (o.a. Provada) o 10 nieuwsbrieven (voorheen 6 per jaar) naar groeiend abonnee bestand (eind 2011 ruim 1.500) o Eerste Corporate Brochure PSL o Promotiefilm voor beurzen, website, etcetera. o Gemoderniseerde huisstijl o Participatie Parkstad Magazine (tot voorjaar 2011) Neimed Voor de concrete toewijzing van middelen aan Neimed is een rechtspersoon noodzakelijk. De Open Universiteit en Hogeschool Zuyd hebben dit voor hun rekening genomen. Vanuit Parkstad is een medewerker op parttime basis beschikbaar voor NEIMED. Oprichting van de stichting door Zuyd Hogeschool en Open Universiteit Samenwerking / Demografische ontwikkeling Aan Neimed is opdracht verstrekt voor onderzoek naar: o Transformatie in voorzieningen en kostenremanentie (discrepantie tussen kostendaling en inkomstendaling bij krimp) in Kerkrade-West; o Kostenremanentie bij de onderwijsvoorzieningen in Heerlen; o Veranderingen in woningvoorraad en de effecten voor de gemeentelijke financiën. De onderzoekresultaten komen in 2012 beschikbaar Voor een financiële analyse van het programma strategie en samenwerking op activiteitenniveau, zie bijlage 1 van het jaarverslag. 26

31 2.4. Programma Bestuur Het bestuur van Parkstad bestaat op basis van de gemeenschappelijke regeling Stadsregio Parkstad Limburg uit een onafhankelijke voorzitter, een Parkstadbestuur en een Parkstadraad. De regeling is op 1 april 2010 in werking getreden. Op grond van de Gemeenschappelijke Regeling wordt de Parkstadraad samengesteld op basis van één raadslid of één collegelid per inwoners of een gedeelte daarvan per deelnemende gemeente, plus één collegelid dat tevens lid van het Parkstadbestuur is. Dit met een minimum van 3 leden per deelnemende gemeente. De gemeenschappelijke regeling is een monistische bestuursvorm. Hierdoor zijn de leden van het Parkstadbestuur tevens lid van de Parkstadraad. Voorzitter Sinds 1 november 2010 is de heer Gerrit van Vegchel (de eerste onafhankelijke) voorzitter van Parkstad Limburg. Parkstadbestuur Het Parkstadbestuur bestaat uit de voorzitter en één collegelid per deelnemende gemeente. Per 31 december 2011 was de samenstelling als volgt: G. van Vegchel (voorzitter) A. Dritty (Landgraaf) E. Geurts (Brunssum) P. Thomas (Kerkrade) P. Depla (Heerlen) S. Lipsch (Voerendaal) M. Clermonts (Onderbanken) H. Vos (Nuth) R. de Boer (Simpelveld) Per 1 december 2011 nam het Parkstadbestuur afscheid van de heer Bogman (Simpelveld) die met pensioen ging. Het Parkstadbestuur kwam in keer bijeen. Parkstadraad De Parkstadraad wordt gevormd door de voorzitter en 37 stemgerechtigde leden. De samenstelling is geregeld in artikel 6 van de gemeenschappelijke regeling. Per 31 december 2011 waren door de gemeenten 36 leden aangewezen en was sprake van 1 vacature (Landgraaf). De per 31 december 2011 zitting hebbende leden waren de volgende: G. van Vegchel (voorzitter) R. Meyer (Heerlen) P. Thomas (Kerkrade) C. Nijkerken de Haan (Onderbanken) H. Broers (Brunssum) O. Mous (Heerlen) H. van de Burgt (Landgraaf) L. Evers (Onderbanken E. Geurts (Brunssum) M. Peters (Heerlen) M. Dreissen-Embrechts (Landgraaf) R. de Boer (Simpelveld) J. Fijten (Brunssum) P. Larik (Heerlen) A. Dritty (Landgraaf) J. Meijers (Simpelveld S. Jansen (Brunssum) M. de Wit-Romans (Heerlen) R. Reichrath (Landgraaf) M. Wetzels (Simpelveld) N. Aarts (Heerlen) M. van Drunen (Kerkrade) vacature (Landgraaf) V. Gustings (Voerendaal) K. Adema (Heerlen) S. Gorissen (Kerkrade) J. Geurts (Nuth) P. Leunissen (Voerendaal) A. Lodewijks (Heerlen) J. Hanssen (Kerkrade) T. Kollée (Nuth) S. Lipsch (Voerendaal) P. Depla (Heerlen) Y. Lataster (Kerkrade) H. Vos (Nuth) W. Gouders (Heerlen) D. Schneider (Kerkrade) M. Clermonts-Aretz (Onderbanken) 27

32 De Parkstadraad vergaderde 5 keer in Daarnaast zijn voor leden van de Parkstadraad en de overige gemeenteraadsleden van de Parkstadgemeenten in informatiebijeenkomsten gehouden. Tijdens de informatiebijeenkomsten kwamen de volgende thema s aan de orde: Retailstructuurvisie Parkstad Limburg Uitvoeringsorganisatie Parkstad Limburg Highlights Parkstad Limburg 2010 Meerjarenprogramma Infrastructuur Ruimt & Transport van het Rijk (MIRT) Brainport 2020 RO-instrumentarium / Structuurvisiebesluit Stand van zaken uitvoeringsprogramma s Stand van zaken uitvoering Wonen, Toelichting monitors 2010 en reden traject herziening Woonvisie Groenagenda Nature Wonder World In 2011 fungeerde binnen de Parkstadraad in 2011 één structurele werkgroep: de Werkgroep Financiën. Rekenkamer Parkstad / Werkgroep Financial Audit Parkstad heeft per 1 januari 2011 de Rekenkamercommissie opgeheven. De Parkstadraad heeft naar aanleiding daarvan gevraagd of de Werkgroep Financiën van de Parkstadraad een rol zou kunnen spelen als vervangend controleorgaan ten behoeve van de controle door de Parkstadraad op het gevoerde financieel beleid en beheer. Ter voorbereiding van de discussie hierover is in 2011 ambtelijk een concept reglement Werkgroep Financial Audit opgesteld. Dit concept is gebaseerd op het reglement van de gemeente Heerlen. Dit concept is op 23 januari 2012 besproken in de Werkgroep Financiën. Op basis van de bespreking wordt het concept aangepast en de planning is in mei 2012 de regeling ter besluitvorming voor te leggen aan de Parkstadraad. Afschaffing WGR+ status In het Regeerakkoord is vastgelegd de WGR+status af te schaffen. Dit voornemen is in 2011 nog niet geconcretiseerd. In maart 2012 heeft de minister de provincies en de betreffende regio s geïnformeerd en heeft de minister een brief verstuurd naar het parlement. Het voornemen van het kabinet Rutte was in 2012 het besluit te nemen tot afschaffing en in 2013 dit besluit te effectueren. Het Parkstadbestuur heeft geconcludeerd dat - ondanks een statuswijziging van de gemeenschappelijke regeling de deelnemende gemeenten zich gezamenlijk zullen blijven inzetten voor de grootschalige herstructurering van woongebieden en het versterken van de economische structuur op regionaal niveau. Ook de Provincie Limburg ziet in de afschaffing van de WGR+status geen aanleiding om de gegroeide samenwerking in Parkstad te verminderen. In 2012 zullen de gevolgen worden geconcretiseerd. Stroomlijning bestuurlijke aansturing en bestuurlijk overleg De doorontwikkeling naar de uitvoeringsorganisatie heeft een bestuurlijke en ambtelijke component. De ambtelijke component komt aan de orde in de paragraaf bedrijfsvoering. De ontwikkelingen en resultaten in 2011 ten aanzien van de bestuurlijke component komen op deze plaats aan de orde. Om de effectiviteit en efficiëntie van de bestuurlijke sturing te vergroten is in 2011 gekozen voor een bestuurlijke inrichting met uitvoeringsgerichte, bestuurlijke werkgroepen voor de uitvoeringsprogramma s met daarin bestuurders die ook daadwerkelijk bij de uitvoering betrokken zijn. Daarnaast blijven er portefeuillehoudersoverleggen voor de platformfunctie en beleidsthema s. De implementatie hiervan is in 2011 gestart. 28

33 Activiteit Activiteiten die we hebben uitgevoerd of waaraan we hebben bijgedragen Wat is bereikt in 2011? Samenwerking / Deelnames Lidmaatschap van: o École de la deuxième chance; o Arbeitsgemeinschaft Grenzland; o Eurocity; o VNG. Eind 2010 zijn de lidmaatschappen tegen het licht gehouden. Per is het lidmaatschap van de VNG beëindigd. Via Grenzland worden grensoverschrijdende evenementen van scholen en verenigingen gesubsidieerd op het terrein van sport, cultuur en muziek. Mevrouw Clermonts is namens Parkstad toegetreden tot het bestuur en volgt daarmee de heer B. Jansen op die met pensioen is gegaan. Voor een financiële analyse van het programma bestuur op activiteitenniveau, zie bijlage 1 van het jaarverslag. 29

34 2.5. Programma Gemeenschappelijke diensten De dienstverlening van de GBRD voor de deelnemende gemeenten worden jaarlijks vastgelegd in dienstverleningsovereenkomsten. In 2011 is aan alle afspraken voldaan. In 2011 werd voor een bedrag van 1,9 miljoen meer aan aanslagen opgelegd dan door de deelnemende gemeenten was begroot. Aan alle termijnen werd voldaan en de gemiddelde afhandeling van bezwaren en kwijtscheldingsverzoeken was 1,5 maand (wettelijke termijn: afhandelen in het jaar van ontvangst). Maandelijks werd de rekening-courantpositie gerapporteerd en de ontvangsten overgeboekt. Ieder kwartaal is een uitgebreide kwartaalrapportage opgeleverd aan de deelnemende gemeente (binnen 2 weken na afloop van het kwartaal). De jaarcijfers over 2011 zijn voorzien van de accountantsverklaring aangeleverd aan de deelnemende gemeenten op 1 februari De GBRD heeft over 2011 voor 71 miljoen aan belastingen opgelegd. De invorderingskosten bedroegen 0,57 miljoen. Er werden gecombineerde aanslagen verstuurd en overige aanslagen (DIFTAR, precario, toeristenbelasting). Het aantal beschikkingen voor woningen was ; voor nietwoningen Het aantal aanmaningen is uitgekomen op en er zijn dwangbevelen opgelegd. Er vonden loonvorderingen plaats, 211 beslagleggingen en 21 executoriale verkopen. In 2000 gevallen werd een betalingsregeling getroffen. Er werden ruim bezwaarschriften afgehandeld (inclusief de verminderingen als gevolg van verhuizingen).het aantal verzoeken om kwijtschelding was en aan kwijtscheldingen werd een bedrag van 2,5 miljoen verleend. In 2011 bleek een bedrag van 0,4 miljoen oninbaar. De begroting en realisatie zijn structureel in evenwicht. In 2011 waren er wel incidenteel extra baten, zoals rentebaten en dienstverlening ten behoeve van de BES-eilanden. Het uiteindelijk overschot van is conform de dienstverleningsovereenkomsten - verrekend met de deelnemende gemeenten. De GBRD levert ook diensten op het gebied van het beheer van de BAG, het vervaardigen van 360-graden Panaramafoto s, het beheren van de GIS-viewer, de zelfmuterendheid van de GBKN en geometrische diensten. Deze uitbreiding van werkzaamheden is vooral het gevolg van de overgang van het bureau IVA van de gemeente Heerlen naar de GBRD. Daardoor is per gemeente een grote verscheidenheid ontstaan in de afname van producten en diensten en daarmee ook een verscheidenheid in de productbladen. Door de overgang was er sprake van wisseling van de contractpartij zonder dat de inhoud van de afspraken van IVA met de andere gemeenten werd veranderd. Voor 2011 werd de begroting van IVA een op een overgenomen van Heerlen met de afspraak dat het jaar 2011 werd gebruikt om de juistheid en volledigheid van deze begroting in relatie tot de werkelijkheid te analyseren. Vandaar dat in 2011 een separate begroting en rekening is gemaakt die één op één correspondeert met de diensten van het voormalige bureau IVA en waar in die zin vooralsnog alleen een rechtstreekse relatie ligt met de gemeente Heerlen. De realisatie in 2011 is daarmee volledig transparant en deze is wederzijds gemonitord. In 2011 is er een bestuursopdracht verstrekt tot onderzoek naar samenwerking met Sittard-Geleen, Maastricht en BsGW. De besluitvorming daarover staat gepland voor In dit proces onderscheiden we 2 samenwerkingsvarianten: 1. GBRD met Sittard-Geleen en Maastricht (LiBel): 2. GBRD met Sittard-Geleen, Maastricht en BsGW. Voor de 1 e variant is op ambtelijk niveau een businesscase uitgewerkt en aangeboden aan de portefeuillehouders van de drie partijen. Het Parkstadbestuur wordt hierbij vertegenwoordigd door de Burgemeester van Heerlen, met name vanwege de combinatie in Tripool-verband. De portefeuillehouders zullen bepalen of de uitwerking besluitrijp is. Ook is in 2011 ambtelijk gewerkt aan een businesscase voor de 2 e variant. Deze is in januari 2012 beschikbaar gekomen voor bespreking in de stuurgroep. 30

35 Activiteit Activiteiten die we hebben uitgevoerd of waaraan we hebben bijgedragen Wat is bereikt in 2011? Parkstad heeft antwoord Regionale Uitvoeringsdiensten GBRD / Belasting en Registratie In 2011 is een programmamanager aangetrokken, die is gedetacheerd bij Landgraaf. Parkstad heeft hierin geen taak meer. In het verlengde hiervan is het logisch dat de verantwoording van de gelden niet via de p&c cyclus van Parkstad loopt, maar via Landgraaf. Geen taak meer voor Parkstad o Het uitvoeren van de reguliere werkzaamheden. o Specifieke projecten / opdrachten: Implementeren software en koppelen basisadministraties BAG, WOZ en in de toekomst de Basisadministratie Grootschalige Topografie (geautomatiseerd); Uitwisselen gegevens via de GIS-viewer en met de meeste gangbare applicaties die in de verschillende gemeenten gebruikt worden; Afronding werkzaamheden BES-eilanden; Onderzoek voor- en nadelen samenwerking met Sittard-Geleen, Maastricht en GR Belastingsamenwerking Gemeenten en Waterschappen (BsGW). Eenduidige aansturing van het project: o Bestuurlijk opdrachtgever: Portefeuillehouders dienstverlening. o Ambtelijk opdrachtgever: Regionaal management Team Ideevorming opgeschaald naar niveau van Zuid- Limburg o De laatste fase van de totale bezuinigingstaakstelling van 1,6 miljoen is volledig gerealiseerd. o Voordelen werkzaamheden BES-eilanden: HRM-voordelen medewerkers ( motivatie, versterking zelfbeeld); Financieel resultaat Naamsbekendheid Versterking netwerk ministerie en VNG; Mogelijke vervolgopdrachten GBRD / GEO o Overname voormalige bureau IVA inclusief taken van de gemeente Heerlen. o Uitvoeren dienstverleningsovereenkomst met Heerlen waarin is vastgelegd dat in 2011 de geraamde budgetten 1 op 1 worden overgenomen in de begroting van de GBRD. o Het transparant monitoren van de realisatie in 2011 waar aan de orde de begroting (in meerjarenperspectief) aanpassen. o GEO is nu onderdeel van de GBRD. o Dienstverleningsovereenkomsten afgesloten met 8 gemeenten. o Met de gemeenten zijn afspraken gemaakt over de zelfmuterendheid van de GBKN (grootschalige basiskaart Nederland). Voor een financiële analyse van het programma gemeenschappelijke diensten op activiteitenniveau, zie bijlage 1 van het jaarverslag. 31

36 32

37 3. Financieel resultaat 2011 en voorstel tot resultaatbestemming Het rekeningresultaat over 2011 is positief. In de 2 e bestuursrapportage werd uitgegaan van een positief resultaat van Ten opzichte van de 2 e bestuursrapportage is dit een verbetering van Het rekeningsresultaat is opgebouwd uit een aantal componenten. In tabel 3.1 zijn de componenten van het resultaat weergegeven. Tabel 3.1 Componenten die bijdragen aan het rekeningresultaat 2011 Resultaat per onderdeel Bedrag x Bedrijfsvoering 50 Financiering / rentevoordeel 50 Programma s 85 Incidentele baten voorgaande jaren 124 GBRD / GEO 60 Totaal rekeningresultaat (exploitatie) 369 Het positieve resultaat in de 2 e bestuursrapportage van was een saldo van voordelen uit de bedrijfsvoering ( ) en programma s (45.000). Daar tegenover stond het toewijzen van een budget voor TIGER van (=nadeel). In de jaarrekening is er een nadeel van in de bedrijfsvoering ten opzichte van de 2 e bestuursrapportage. Totaal over 2011 blijft er per saldo dan nog voordeel aan bedrijfsvoering over. De liquiditeitspositie van Parkstad Limburg (exclusief GBRD) was begin ,9 miljoen. Eind 2011 was deze gedaald naar 19,6 miljoen. Rekening houdend met het feit dat veel betalingen plaats vonden in het 4 e kwartaal was de omvang van de liquiditeiten gemiddeld over 2011 circa 22,5 miljoen. Dit stemt overeen met de raming in de begroting Door een hoger renteniveau dan waarmee rekening is gehouden in de begroting 2011 en door het afsluiten van kortlopende deposito s in plaats van het innemen van rekening courant posities is een beter renteresultaat gehaald dan begroot. Het voordelige resultaat uit de programma s ( ) komt voort uit het feit dat de uitvoering van activiteiten in een aantal gevallen goedkoper is uitgevallen dan begroot. In de bijlage financiële analyse jaarresultaat op activiteitenniveau zijn de financiële afwijkingen groter dan ten opzichte van de 2 e bestuursrapportage (= de begroting 2011 na 2 e wijziging) toegelicht. In de jaarrekening 2010 zijn op de balans posten opgenomen als nog te betalen bedragen. Soms betrof het nog posten uit de periode Een aantal daarvan is niet tot uitbetaling gekomen in 2011 en er is geen onderbouwing op basis waarvan deze posten gehandhaafd zouden moeten blijven (met andere woorden er ligt geen verplichting onder). Het gaat om resterende gelden voor projecten en activiteiten. Deze bedragen vallen vrij als resultaat uit voorgaande dienstjaren. Het gaat om een incidenteel bedrag van Binnen GBRD/GEO is in 2011 een aantal investeringen op het gebied van ICT en Software nog niet geëffectueerd. Deze waren wel begroot. Hierdoor blijft in 2011 een bedrag over van

38 In tabel 3.2 is een overzicht gegeven van de lasten en baten per programma en de reservemutaties. Deze zijn weergegeven voor de oorspronkelijke begroting/ jaarplan 2011, de 2 e bestuursrapportage 2011 (= begroting 2011 na 2 e wijziging) en de realisatie Tabel 3.2 is een geconsolideerde weergave van de detailinformatie in bijlage financiële analyse jaarresultaat op activiteitenniveau Tabel 3.2 Lasten, baten en reservemutaties 2011 (bedragen x 1.000) Exploitatiesaldo = baten lasten Herstructurering Omschrijving Lasten / Baten Begroting 2011 / Jaarplan 2011 Mutatie reserve = Onttrekking aan reserve /- Storting in reserve Lasten 916 Baten 0 Exploitatiesaldo Mutaties reserves 105 Begrotingssaldo Begroting 2011 na 2e wijziging Realisatie Begroting minus realisatie Economische structuurversterking Lasten Baten Exploitatiesaldo Mutaties reserves Begrotingssaldo Regionaal beleid en uitvoering Lasten Baten Exploitatiesaldo Mutaties reserves Begrotingssaldo Strategie en Samenwerking Lasten Baten Exploitatiesaldo Mutaties reserves Begrotingssaldo Bestuur Lasten Baten Exploitatiesaldo Mutaties reserves Begrotingssaldo Gemeenschappelijke diensten Lasten Baten Exploitatiesaldo Mutaties reserves Begrotingssaldo

39 Omschrijving Lasten/Baten Begroting 2011 /Jaarplan 2011 Begroting 2011 na 2e wijziging Realisatie 2011 Begroting minus realisatie Exploitatiesaldo = baten lasten Mutatie reserve = Onttrekking aan reserve /- Storting in reserve Regiofonds en financiering Lasten Baten Exploitatiesaldo Mutaties reserves Begrotingssaldo Totaal Lasten Baten Exploitatiesaldo Mutaties reserves Begrotingssaldo In de tabel zijn per programma bij de lasten opgenomen: de directe (out of pocket) kosten; de kosten van de programma uitvoering: de directe salariskosten de toegerekende kosten voor de bedrijfsvoering. Uit tabel 3.2 (totaaloverzicht onderaan de tabel) is af te lezen dat de werkelijke lasten in 2011 achterblijven bij de begroting en dat de werkelijke baten in 2011 de begroting overstijgen. De realisatie 2011 blijft volledig binnen het totaal geautoriseerde budget voor De lasten zijn in ,3 miljoen. Dit is 0,6 miljoen minder dan begroot. De kosten van een aantal activiteiten zouden worden gedekt uit bestemmingsreserves. Omdat deze activiteiten in 2011 totaal minder hebben gekost dan begroot in 2011 zijn de onttrekkingen aan de bestemmingsreserves ten opzichte van de begroting eveneens verlaagd met De baten zijn 16,6 miljoen. Dit 0,2 miljoen meer dan begroot. Hiervan komt voor rekening van de GBRD. Voor een bedrag van zijn de hogere baten het gevolg van vrijvallende verplichtingen uit voorgaande jaren. Het resterende bedrag is het saldo van kleinere afwijkingen. Het exploitatieresultaat (dit is het verschil tussen baten en lasten) komt daardoor uit Aangezien er per saldo nog is onttrokken aan de reserves (na een verlaging van door lagere kosten) is het rekeningresultaat In de bijlage Financiële Analyse op activiteitenniveau zijn alle lasten, baten en reservemutaties gespecificeerd weergegeven, zowel voor de oorspronkelijke begroting 2011 / jaarplan 2001 als voor de begroting na wijziging (= 2e burap) en de jaarrekening. Tevens is daarbij een korte toelichting op de afwijkingen opgenomen. In paragraaf 4.2 Weerstandsvermogen, Risico s, reserves en Voorzieningen zijn de reservemutaties geconsolideerd en in hoofdlijnen toegelicht. 35

40 Rechtmatigheid en begrotingscriterium Controleprotocol 2010 en 2011 In het controleprotocol voor de accountantscontrole op de jaarrekening 2010 en 2011 van Stadsregio Parkstad Limburg, die is vastgesteld door de Parkstadraad op 25 oktober 2010, is ingegaan op het begrotingscriterium als onderdeel van het begrip rechtmatigheid. Als de gerealiseerde lasten zoals weergegeven in de jaarrekening hoger zouden zijn dan de geraamde bedragen met inbegrip van de laatste begrotingswijziging, is voor zover het de begrotingsoverschrijdingen betreft - mogelijk sprake van onrechtmatige uitgaven. De overschrijding kan namelijk in strijd zijn met het budgetrecht van de Parkstad Raad zoals geregeld in de Gemeentewet. Voor de afsluitende oordeelsvorming is van belang in hoeverre de begrotingsoverschrijding past binnen het door de Parkstad Raad geformuleerde beleid en/of wordt gecompenseerd door aan de lasten gerelateerde hogere inkomsten. Het bepalen of respectievelijk welke begrotingsoverschrijdingen al dan niet verwijtbaar zijn, is voorbehouden aan de Parkstad Raad. Financiële verordening Stadsregio Parkstad Limburg 2011 In de verordening zijn de volgende artikelen opgenomen ten aanzien het autoriseren budgetten en de verantwoording daarover. Daarmee is invulling gegeven aan het beleid van Stadsregio Parkstad Limburg inzake het hanteren van het begrotingscriterium Artikelen Financiële verordening Stadsregio Parkstad Limburg 2011 Artikel 4 Autorisatie 1. Met het vaststellen van de begroting autoriseert de Parkstadraad: a. de totale lasten en baten per programma; b. de in de begroting opgenomen nieuwe investeringen. 2. Indien het Parkstadbestuur voorziet dat een geautoriseerd budget of investeringskrediet dreigt te worden overschreden meldt het Parkstadbestuur dit uiterlijk in de eerstvolgende bestuursrapportage. Het Parkstadbestuur voegt bij de bestuursrapportage een voorstel tot begrotingswijziging. 3. Eventuele budgetoverschrijdingen met een materieel belang (> 10% van het budget met een minimum van ) worden, voorzien van een afzonderlijk voorstel om de begroting te wijzigen, aan de Parkstadraad in de eerstvolgende vergadering ter goedkeuring voorgelegd. 4. Eventuele kredietoverschrijdingen > worden, voorzien van een afzonderlijk voorstel om het krediet bij te stellen, aan de Parkstadraad in de eerstvolgende vergadering ter goedkeuring voorgelegd. Artikel 5 Informatie investeringen 1. In de begroting worden de kapitaallasten weergegeven van nieuwe investeringen die worden voorgelegd aan de Parkstadraad. 2. In de jaarrekening wordt van de lopende investeringen de besteding van het totale investeringsbedrag weergegeven. Artikel 6 Niet voorziene uitgaven Het Parkstadbestuur is bevoegd de algemene reserve als dekkingsmiddel aan te wenden voor uitgaven met een incidenteel karakter, waarvoor geen dekking kan worden gevonden binnen geautoriseerde budgetten en die kunnen worden aangemerkt als onvoorzienbaar, onvermijdbaar en onuitstelbaar. Artikel 7 Bestedingen ten laste van bestemmingsreserves Het Parkstadbestuur is bevoegd tijdens de uitvoering van de begroting middelen in te zetten voor het uitvoeren van taken passend binnen het doel en de reikwijdte van bestemmingsreserves waarvoor geen of onvoldoende budget is opgenomen in de begroting, maar waarvoor wel middelen beschikbaar zijn in de bestemmingsreserves. 36

41 Artikel 8 Verantwoording Wanneer het Parkstadbestuur van de in de artikelen 6 en 7 vermelde bevoegdheden gebruik heeft gemaakt, legt het Parkstadbestuur daarover in de eerstvolgende bestuursrapportage c.q. het eerstvolgende jaarverslag verantwoording af. Het financiële resultaat wordt verwerkt in een voorstel tot begrotingswijziging. Bevindingen 2011 Uit tabel 3.2 blijkt dat de lasten van de programma s Gemeenschappelijke Diensten en Regiofonds en financiering de begroting overschrijden. De overschrijdingen bedragen , respectievelijk Deze overschrijdingen komen overeen met 0,26%, respectievelijk 0,43% van het geautoriseerde lastenbudget van het desbetreffende programma. De overschrijding van de lasten op het programma Gemeenschappelijke diensten is niet van materieel belang (< 10% van het budget), waardoor volstaan kan worden met een verantwoording in de eerstvolgende rapportage (i.c. het jaarverslag 2011). De overschrijding heeft te maken met hogere kosten dan geraamd voor de uitvoering van BAG-werkzaamheden en het feit dat de teruggave aan de deelnemende gemeenten van het positieve resulaat over 2011 ad administratief als last is verwerkt. Deze hogere lasten worden volledig gecompenseerd door direct gerelateerde opbrengsten, namelijk de bijdragen van de deelnemende gemeenten. De overschrijding van de lasten op het programma Regiofonds en financiering is eveneens niet van materieel belang. De overschrijding wordt veroorzaakt door hogere rentelasten dan geraamd. Deze worden meer dan volledig gecompenseerd door (direct gerelateerde) hogere rentebaten van De baten op de programma s Economische structuurversterking en Regionaal beleid en uitvoering zijn , respectievelijk lager dan opgenomen in de begroting. Deze onderschrijdingen op de baten zijn het gevolg van lagere lasten, waardoor de corresponderende opbrengsten ook zijn gedaald. De lagere baten hebben daardoor geen budgettaire effecten. In de jaarrekening zijn de onttrekkingen aan de reserves in overeenstemming gebracht met de werkelijke lasten van activiteiten die conform het doel en de reikwijdte van de reserve zijn uitgevoerd. De onttrekkingen in 2011 zijn daardoor in vrijwel alle gevallen lager dan begroot. Een uitzondering vormt de reserve procesgelden herstructurering wonen. Hieraan is een bedrag onttrokken van , waarvoor in de begroting nog geen bedrag was opgenomen. Dit bedrag diende ter dekking van de kosten van deelname aan de Biënnale Leegstand en Herbestemming. Conform de artikelen 7 en 8 van de Financiële verordening Stadsregio Parkstad Limburg 2011 is het Parkstadbestuur hiertoe bevoegd en wordt deze onttrekking aan de reserve verantwoord in het jaarverslag. 37

42 Voorstel resultaatbestemming 2011 Bij de aanbieding van het jaarverslag / de jaarrekening aan de Parkstadraad is het gebruikelijk om een voorstel tot resultaatbestemming toe te voegen. Het voorstel tot resultaatbestemming 2011 is gebaseerd op een aantal overwegingen: 1. In de afgelopen periode is er een discussie gevoerd, waarbij een relatie is gelegd tussen de bezuinigingstaakstelling, de kosten van de bedrijfsvoering en de hoogte van de bijdragen van de deelnemende gemeenten. In lijn hiermee wordt voorgesteld het positieve, financiële resultaat van de bedrijfsvoering ( ) en het positieve renteresultaat ( ) als resultante van stringente bewaking van de begrotingsuitvoering en van een actief treasurybeleid als efficiëntiewinst uit te keren aan de deelnemende gemeenten. 2. De bijdragen van de gemeenten zijn primair bedoeld voor uitvoering van het Regioprogramma. Dit gaat in de vorm van projecten en ondersteunende activiteiten. In 2011 is de uitvoering van een aantal activiteiten voor een bedrag van door stringent begrotingsbeleid en een strak uitgevoerd budgetbeheer voordeliger uitgekomen dan begroot Daarnaast zijn er in 2011 middelen vrijgevallen die in voorgaande jaren voor de dekking van programma-activiteiten zijn ingezet ( voordeel ten opzichte van de 2e burap). Programmamiddelen worden als out of pocketgelden ingezet om de doelstellingen en ambities van het Regiofonds te verwezenlijken. De ambities van het Regioprogramma zijn onverkort groot, hetgeen leidt tot een spanningveld ten opzichte van de beschikbare middelen. Dankzij het feit dat er in 2011 (en voorgaande jaren) financiële voordelen zijn opgetreden in de uitvoering van het Regioprogramma kan dit spanningsveld enigszins (met ) worden verminderd. Daarmee wordt bereikt dat middelen die bedoeld waren als programmagelden als programmageld beschikbaar blijven. Dit is in lijn met het Pact van Parkstad. 3. Voor GEO geldt voor 2011 een 1 op 1 relatie met de gemeente Heerlen. In 2001 heeft de GBRD de bestaande afspraken van IVA met de deelnemende gemeenten namens Heerlen uitgevoerd. Tekorten of overschotten worden dan ook rechtstreeks met Heerlen verrekend. Binnen GBRD/GEO zijn de geplande aanschaffingen op het terrein van ICT en Software doorgeschoven naar Hierdoor is een positief resultaat ontstaan binnen GBRD/GEO. In lijn met de afspraken wordt - na afstemming hierover met Heerlen voorgesteld de financiële voordelen in 2011 als gevolg van de achterblijvende investeringen door te schuiven naar 2012 om deze aanschaffingen alsnog mogelijk te maken. Het voorstel tot resultaatbestemming ziet er schematisch als volgt uit: Voorstel bestemming Efficiëntiewinst bedrijfsvoering en resultaat uitvoering treasurybeleid uitkeren aan deelnemende gemeenten Herkomst resultaat Financieringsresultaat*: Resultaat bedrijfsvoering: Financiële voordelen in de uitvoering van het Regioprogramma (in 2011 en voorgaande jaren) behouden voor het realiseren van de ambities uit het regioprogramma. Middelen bedoeld voor de uitvoering van programma s behouden en opnieuw inzetten voor de uitvoering van programma s in lijn met Pact van Parkstad. Middelen reserveren voor de dekking van de kosten van uitgestelde aanschaffingen op het gebied van ICT en Software voor GEO-activiteiten. Resultaat programma s 2011: Resultaat programma s voorgaande dienstjaren: Resultaat GBRD/GEO: * Het financieringresultaat is het saldo van de rentelasten en rentebaten. 38

43 39

44 40 Foto: Bas Quaedvlieg

45 4. PARAGRAFEN 4.1. Regiofonds In de Gemeenschappelijke Regeling van Stadsregio Parkstad Limburg Het Pact van Parkstad is vastgelegd dat de begroting van Parkstad wordt gevoed uit het Regiofonds. Dit Regiofonds bestaat uit de algemene gemeentelijke bijdragen, die telkens voor een periode van vier jaren worden vastgesteld door de raden van de deelnemend gemeenten. Voor het toekennen van projectmiddelen ten laste van het Regiofonds is in het verdeelbesluit van juli 2010 een aantal uitgangspunten geformuleerd: 1. Directe uitvoerbaarheid van projecten en activiteiten 2. Kwalitatieve bijdrage aan de doelstellingen van het Regioprogramma: inhoudelijk de beste projecten. 3. Subsidie optimalisatie. 4. Solidariteitsprincipe. De Parkstadraad heeft op 4 juli 2011 de Verordening Uitvoering Regioprogramma Stadsregio Parkstad Limburg vastgesteld. Deze verordening - aangevuld met door het Parkstadbestuur vastgesteld Beleidsregel Financiële Bijdrage Regiofonds Parkstad Limburg - vormt de juridische basis voor het verstrekken van financiële bijdragen ten laste van het Regiofonds. Tabel 4.1 Saldo en mutaties Regiofonds 2011 (bedragen x 1.000) Saldo en Mutaties Regiofonds 2011 Beschikbare Uitgaven volgens Uitgaven volgens Saldo ultimo middelen 2011 begroting 2011 jaarrekening Saldo volgens jaarrekening Storting 2011 Begroting e Burap Beschikbare middelen in Gelabelde gelden volgens verdeelbesluit juli 2010 Campus Avantis & Nieuwe energie: Solaris Revitalisering werklocaties: bedrijventerreinen Herstructurering groen en openbare ruimte (groenagenda) Parkstad Centrum: Culturele lente Parkstad Centrum: Restauratie Royal Procesgeld regiodialoog ). Deze zijn via een aparte voorziening verantwoord. Restant ultimo Aanvullende labelling van middelen IBA Instrumentarium Verbouwing zorgwoningen particuliere sector Aanvullend voorstel volgens de 1 e bestuursrapportage 2011 Cofinanciering voorbereidingskosten centrale Xperience Parkstad Totaal onttrekkingen Restant gelabelde gelden verdeelbesluit 2010/ Saldo ultimo Regiofonds volgens begroting 2011 (in te lopen in 2012) Saldo ultimo Regiofonds volgens jaarrekening

46 In de jaarrekening 2010 is het saldo van het Regiofonds per 31 december 2010 vastgesteld op Inclusief de stortingen volgens de begroting 2011 en de 1 e bestuursrapportage 2011 was voor 2011 een bedrag van beschikbaar. De gelabelde middelen voor 2011 bedroegen Dit bedrag overtrof de beschikbare middelen met De afspraak was dat dit bedrag zou worden ingelopen in het begrotingsjaar Dit is ook feitelijk gebeurd via de vaststelling van het verdeelbesluit 2012 (onderdeel van het begrotingsbesluit 2012) door de Parkstadraad op 4 juli In artikel 5 van de Verordening Uitvoering Regioprogramma Stadsregio Parkstad Limburg is vastgelegd, dat alleen financiële bijdragen ten laste van een programma mogen worden verstrekt indien de Parkstadraad in het betreffende kalenderjaar daarvoor financiële middelen beschikbaar heeft gesteld. Deze beschikbaarstelling wordt geëffectueerd door het labelen van middelen binnen het Regiofonds door de Parkstadraad (de verdeelbesluiten). In de verordening is tevens vastgelegd, dat indien het financiële plafond van enig jaar niet volledig wordt besteed, het overschot terugvloeit in de ongelabelde gelden van het Regiofonds, tenzij de Parkstadraad op voorstel van het Parkstadbestuur, anders besluit. In dat kader heeft de Parkstadraad bij de vaststelling van het jaarplan 2012 in januari 2012 besloten de labelling van de middelen volgens het verdeelbesluit 2010/2011 en de aanvullende besluiten tot labelling van middelen in 2011 te verlengen tot en met het jaar Hierdoor zijn de bedragen in tabel 4.1 in de kolom saldo ultimo 2011 gelabeld voor besteding in Het totaal van deze bedragen komt uit op Het saldo van het Regiofonds is per ultimo lager en komt uit op Het tekort van is ingelopen via het verdeelbesluit 2012 (besluit Parkstadraad juli 2011). Uit tabel 4.1 blijkt dat op twee onderdelen van het verdeelbesluit 2010/2011 er een relatief grote afwijking is tussen het gelabelde bedrag en de feitelijke besteding. Van het beschikbare bedrag voor Campus Avantis& Nieuwe energie is in besteed om de aanschaf van 2 raywavers en een grid smart voor de Wijk van Morgen mogelijk te maken. De plannen voor Solaris zijn in 2011 gestopt. Daarvoor in de plaats wordt een alternatief uitgewerkt. Binnen de groenagenda is nog niet tot besteding gekomen vanwege tussentijds opgekomen problemen bij het financieel sluitend krijgen van de projecten Corio-Glana 8, landgoedontwikkeling Terlinden (gemeente Nuth) en Ontkluizing Rode Beek (Brunssum). In afwachting van oplossingen hiervoor blijven de middelen voor deze projecten hiervoor vooralsnog gereserveerd. 42

47 4.2. Weerstandsvermogen, risico s en reserves en voorzieningen De reserves van Parkstad bestaan uit de algemene reserve en bestemmingsreserves. Daarnaast kent Parkstad een aantal voorzieningen. De mutaties en de saldi per ultimo 2010 en 2011 zijn hierna weergegeven. Tabel 4.2 Saldo en mutaties van reserves en voorziening (bedragen x 1.000) Reserve Saldo Geraamde mutaties 2011 na verwerking 2 e burap Mutaties volgens jaarrekening 2011 Toevoeging Onttrekking Toevoeging Onttrekking Saldo Algemene reserves Bestemmingsreserves Algemene reserve Algemene reserve Rekenkamer 32* Te bestemmen resultaat Te bestemmen resultaat Totaal algemene reserves Automatisering Opgeheven Communicatie Demografische Ontwikkeling Opgeheven Evaluatie Beurzen Opgeheven Health & Cure Opgeheven ICT GBRD Nieuwe Energie Opgeheven Organisatie ontwikkeling Planning & Control Procesgelden herstructurering wonen Regionale woonvisie Ringwegen Städte Region Aachen / EGTS Stortplaatsen Structuurvisie Opgeheven Toerisme Transformatiefonds Vitaal Platteland Opgeheven Werkgelegenheidsfonds Woningbouwregisseur Opgeheven Totaal bestemmingsreserves ** ** * De algemene reserve rekenkamer is na de openingsbalans opgenomen in de financiële administratie ** De totaaltelling is overeenkomstig de balans. Deze wijkt door afrondingen enigszins af van de som van de afzonderlijke reserves. 43

48 Voorzieningen Voorziening Saldo Geraamde mutaties 2011 na verwerking 2 e burap Mutaties volgens jaarrekening 2011 Saldo Archief EFRO programma Risicofonds Krimp als Kans Netwerkbijeenkomsten Onderzoeken rekenkamer Procesgelden Regiodialoog Procesgelden wijkenaanpak Scan btw Regiofonds Wonen en Leefbaarheid Opgeheven Voormalig personeel Totaal voorzieningen Algemene reserve De algemene reserve heeft een omvang van Deze reserve fungeert als een post onvoorzien. Het Parkstadbestuur is bevoegd de algemene reserve als dekkingsmiddel aan te wenden voor uitgaven met een incidenteel karakter, waarvoor geen dekking kan worden gevonden binnen geautoriseerde budgetten en die kunnen worden aangemerkt als onvoorzienbaar, onvermijdbaar en onuitstelbaar. Wanneer het Parkstadbestuur van deze bevoegdheid gebruik maakt, legt het Parkstadbestuur daarover in de eerstvolgende bestuursrapportage c.q. het eerstvolgende jaarverslag verantwoording af. In 2011heeft het Parkstadbestuur van deze bevoegdheid geen gebruik gemaakt. De deelnemende gemeenten hanteren het uitgangspunt dat een eigen weerstandsvermogen voor Parkstad niet nodig is om niet-structurele financiële risico s op te kunnen vangen om zijn taken te kunnen voortzetten. Dit risico wordt op grond van de Wet gemeenschappelijke regelingen - gedragen door de deelnemende gemeenten. Dat houdt automatisch in dat de Parkstad alleen dient te beschikken over enige financiële armslag om tussentijdse financiële calamiteiten uit de eigen begroting af te kunnen dekken. Een algemene reserve van voldoet aan dit criterium. Dit uitgangspunt is in 2011 geëxpliciteerd in de notitie Risico s en weerstandcapaciteit Stadsregio Parkstad Limburg die in 2011 is besproken in het Parkstadbestuur en de Parkstadraad. Het rekeningresultaat 2011 zal in 2012 worden verwerkt conform het door de Parkstadraad te nemen bestemmingsbesluit over het resultaat

49 Bestemmingsreserves In het kader van de besluitvorming over de 1 e en 2 bestuursrapportage 2011 is een aantal bestemmingsreserves opgeheven. Van deze reserves is in 2011 het bestedingsdoel gerealiseerd dan wel is het bestedingsdoel vervallen. Het betreft de bestemmingsreserves Automatisering, Demografische Ontwikkeling. Evaluatie beurzen, Health & Cure, Nieuwe energie, Structuurvisie, Vitaal Platteland en Woningbouwregisseur. In 2011 is voor een bedrag van toegevoegd aan de reserves en een bedrag van onttrokken. De toevoegingen komen volledig overeen met de begroting; het bedrag dat is onttrokken is lager dan werd begroot ( begroot minus gerealiseerd). De belangrijkste afwijkingen zijn als volgt te verklaren: Reserve organisatie ontwikkeling. In de 2 e burap 2011 is aangegeven dat de vrije financiële ruimte uit de burap ( ) benut zou worden om de kosten te dekken van aanvullende onderzoeken naar de inrichting van de uitvoeringsorganisatie. Daarnaast werd ook een bijdrage van geraamd uit de reserve organisatie ontwikkeling (als onderdeel van de in de 2 e burap opgenomen bedrag van ) voor advies- en onderzoekkosten in verband met de uitvoeringsorganisatie. Aangezien de advies kosten konden worden ingepast in het budget voor de bedrijfsvoering was het niet nodig een beroep te doen op de beschikbare uit de reserve organisatie ontwikkeling. Reserve Procesgelden herstructurering wonen. In 2011 is uitgegeven voor deelname Biënnale Leegstand en herbestemming. Deze kosten waren niet begroot. De kosten passen binnen de reikwijdte en doelstelling van de reserve herstructurering procesgelden. Conform de financiële verordening 2011 zijn deze kosten alsnog gedekt uit deze reserve. Regionale woonvisie. De werkzaamheden voor de regionale woonvisie zijn voor het grootste deel doorgeschoven naar De in 2011 gemaakte kosten voor onderzoek zijn gedekt uit de reserve. Reserve Städteregion Aachen/EGTS. In november is de AG Charlemagne opgericht. In 2011 zijn daardoor nog maar weinig kosten gemaakt. Reserve toerisme. Het uitvoeringsprogramma toerisme is voor wat betreft de ontwikkeling van rode en groene clusters in 2011 achtergebleven bij de planning. Hierdoor was het niet nodig het geplande bedrag vanuit de reserve toerisme in 2011 in te zetten. Reserve werkgelegenheidsfonds. In de begroting was rekening gehouden met een bijdrage aan Neimed van ten laste van de reserve Doordat de oprichting van de rechtspersoon niet meer tijdig in 2011 kon worden gerealiseerd, is de bijdrage doorgeschoven naar Ook de voor 2012 begrote bijdrage aan het Projectbureau Social Return ( ) is doorgeschoven naar Voorzieningen Bij de voorzieningen zijn de uitgaven van het verdeelbesluit 2010/2011 (Voorziening Regiofonds) achtergebleven bij de begroting. Dit is toegelicht in de paragraaf 4.1 Regiofonds. De kosten van inhuur voor het opruimen van het archief zijn in 2011 verantwoord binnen de bedrijfsvoering. Hierdoor kon de voorziening op een voldoende peil worden gehouden om ook in 2012 als dekking te worden ingezet voor het inhalen van achterstallige werkzaamheden. Ten laste van de voorziening EFRO programma risicofonds zijn in 2011 rentelasten en accountantskosten geboekt. Het is gebruikelijk kosten en opbrengsten in verband met EFRO niet in de ramingen op te nemen, aangezien de volledige afwikkeling verloopt via de risicovoorziening. De procesgelden regiodialoog betreft de bijdrage aan de haalbaarheidsonderzoeken voor Nature Wonder World in Brunssum. De btw scan is in 2011 nog niet uitgevoerd. De opdracht daartoe is inmiddels verstrekt. De voorziening Onderzoeken Rekenkamer dient ter dekking van de resterende kosten van onderzoeken uit het onderzoekprogramma

50 Risico inventarisatie en risicomanagement In 2011 hebben het Parkstadbestuur (30 november 2011) en de Parkstadraad (19 december 2011) gesproken over risicomanagement aan de hand van notitie Risico s en weerstandcapaciteit Stadsregio Parkstad Limburg. De Parkstadraad heeft de notitie ter kennisneming aangenomen. In de notitie is een globale risico-inventarisatie gemaakt op hoofdlijnen. Per risico is daarbij vermeld welke beheersmaatregelen zijn genomen om de risico s te beperken en of er sprake is van een beheersbaar risico. Uit de inventarisatie bleek dat de onderkende risico s op dit moment door de Stadsregio zelf gedragen kunnen worden. In de notitie is opgenomen, dat de risico inventarisatie via het reguliere planning & controlinstrumentarium wordt geactualiseerd. Hierbij worden nadrukkelijk de risico s in ogenschouw genomen, waarvan de restrisico s in eerste instantie niet door Stadregio Parkstad zelf kunnen worden gedekt. Overigens is het uitgangspunt dat risicomanagement deel uitmaakt van de reguliere taakopdracht van het management en daarmee behoort tot de dagelijkse beheerstaken van het management. Via het planning en controlinstrumentarium is in aanvulling daarop sprake van een gestructureerde rapportagestructuur. De notitie Risico s en weerstandcapaciteit Stadsregio Parkstad Limburg. Is opgesteld in november Deze inventarisatie is dusdanig actueel, dat een integrale actualisering in kader van de jaarstukken 2011 overbodig wordt geacht. Alleen voor wat betreft de EFRO zijn er dusdanige ontwikkelingen dat de risico s in deze paragraaf aanvullend op de risico inventarisatie van november 2011 worden geactualiseerd. Actualisering EFRO 5 en 6 De definitieve afrekening van de cofinanciering van het EFRO 5 programma met het Ministerie van ELI heeft nog niet plaatsgevonden. Op 21 december 2010 heeft het Ministerie een beschikking afgegeven, met een aantal kortingen op het oorspronkelijk toegekende budget. De Provincie Limburg heeft daar officieel bezwaar tegen aangetekend. Sindsdien is in 2011 diverse keren overleg gevoerd met ambtelijke vertegenwoordigers van het Ministerie, maar tot op heden is het bezwaar van de provincie niet afgehandeld. Parkstad treedt namens de Regio Zuid-Limburg op als betaalautoriteit voor de uitbetaling van de subsidies. De provincie heeft inmiddels de motivatie van zijn bezwaar tegen de beschikking gecompleteerd. De verwachting is dat medio 2012 het Ministerie een reactie zal geven met betrekking tot het bezwaar. Samen met de provincie zullen de gevolgen van een uitspraak van het ministerie worden verwerkt. Het risicofonds dat bij Parkstad voor de uitvoering van de EFRO projecten is gevormd is een middel om mogelijke nadelige financiële gevolgen van die uitspraak te dekken. Op basis van de beschikbare informatie wordt ervan uitgegaan dat de maximale schade van een negatieve uitspraak de omvang van het risicofonds niet overschrijdt. De subsidie binnen het EFRO 6 programma bestaat uit een EFRO-deel en een EZ-deel. Het EFRO deel is de subsidie die afkomstig is vanuit de Europese Unie. Het EZ-deel is een cofinanciering die wordt bijgedragen door het Ministerie van ELI (voormalig EZ). Begin 2012 is de beschikking van de afrekening EFRO 6 (EFRO-deel) ontvangen. Parkstad heeft ondershands vernomen dat het EFRO-deel (EU-deel) conform het door Parkstad geclaimde bedrag wordt uitbetaald. De afrekening van het EFRO 6 EZ deel is in 2011 door de Provincie ingediend bij het Ministerie van ELI. Op basis van de beschikbare informatie zijn er op dit moment geen risico s te identificeren binnen het EFRO 6 programma. 46

51 4.3 Paragraaf bedrijfsvoering Uitvoeringsorganisatie In december 2011 heeft het Parkstadbestuur een voorgenomen besluit genomen over de uitvoeringsorganisatie en de formatieve invulling van het Parkstadbureau. Over dit voorgenomen besluit is de Parkstadraad geïnformeerd in januari Na advisering door de ondernemingsraad zal in de loop van het 2 e kwartaal 2012 de besluitvorming worden afgerond. In 2011 is op verscheidene momenten de uitvoeringsorganisatie aan de orde geweest in het Parkstadbestuur en de Parkstadraad. Bovendien is aan dit onderwerp aandacht besteed tijdens informatie avonden voor de raadsleden uit de Parkstadgemeenten. In de loop van 2011 is door een extern bureau een advies uitgebracht over de doorontwikkeling van de uitvoeringsorganisatie, nadat in 2010 een verkenning was uitgevoerd door een ander bureau. De verkenning en het advies waren aanvullend ten opzichte van elkaar en hebben bijgedragen aan de besluitvorming over de uitvoeringsorganisatie. Daarbij is gebruik gemaakt van een aantal bouwstenen: Uitgangspunten: - Regionale regie, lokale uitvoering - Projectsturing vindt primair lokaal plaats, programmasturing regionaal - Projectleiders worden geleverd door gemeenten, regulier door gemeenten gefinancierd. Sturingsfilosofie: Geen onnodige bestuurlijke drukte, daarom onderscheid in zware en minder zware projecten. Bij zware projecten lokale projectsturing en regionale programmasturing. Regionaal programmamanagement. Betrokkenheid van Parkstad primair gericht op projecten en programma s van regionaal belang, waarbij Parkstad meestal een financiële betrokkenheid heeft. Zwaarte van project is voornamelijk bepalend voor mate van betrokkenheid Parkstad. Implementatie programmatisch werken zowel individueel per organisatie als gezamenlijk. Instrumentarium: Zoveel als mogelijk wordt gebruik gemaakt van de ervaring binnen de organisaties over specifiek uitvoeringsinstrumentarium. Inrichting Parkstadbureau geënt op primaire taak: programmamanagement. Gemeenten richten zelf hun projectorganisatie in. Op basis van het voorgenomen besluit van het Parkstadbestuur zal het Parkstadbureau worden gestructureerd rondom drie programma s met daarnaast een middelenbureau. Dit geeft de volgend indeling: Directie Programmabureau: Herstructurering - Herstructurering woongebieden Economische structuurversterking - Ruimte en Infrastructuur - Economie Staf - Stafbureau voor lobby en communicatie Middelenbureau: Financiën Interne zaken P&O Bestuurszaken Secretariaat. 47

52 Structureel levert de nieuwe opzet een besparing op van per jaar, waarbij in 2012 waarschijnlijk sprake is van een gedeeltelijke realisering vanwege de gefaseerde invoering in Bij een verdere doorontwikkeling in samenhang met het mogelijk vervallen van de dienstverlening voor GBRD en WOZL kan de besparing mogelijk oplopen tot structureel per jaar. Dit is echter afhankelijk van een aantal factoren waar nu nog geen zicht op is. Met de invulling van de uitvoeringsorganisatie wordt ruimschoots voldaan aan de bezuinigingstaakstelling van 10% op de bedrijfsvoering, die met ingang van 2012 gefaseerd (in vier stappen van 2,5%) als taakstelling is opgenomen in de begroting 2012 en de meerjarenramingen In 2011 is in het licht van de doorontwikkeling van de organisatie al een aantal stappen gezet in lijn met het voorgenomen besluit van het Parkstadbestuur van 15 december De organisatie werkt al volgens een bundeling van twee inhoudelijke programmamanagers. De vacature programmamanager economie is in 2011 niet ingevuld. Bij de invulling van de vacature programmamanager herstructurering is uitdrukkelijk gezocht naar een persoon met uitvoeringsgerichte kwaliteiten. Over het archief zijn gesprekken gaande met de gemeente Heerlen. De functie strategie is ondergebracht binnen het uitvoeringsprogramma. De functies communicatie en lobby zijn opgenomen in het programmabureau. De structurele bezuinigingstaakstelling van 10% wordt meer dan en versneld gerealiseerd. Er zijn afspraken gemaakt met de gemeente Landgraaf over tijdelijke inhuur in 2012 van expertise op de terreinen van gebiedsontwikkeling en grondexploitatie ter vergroting van de eigen deskundigheid. De bestuurlijke aspecten van de uitvoeringsorganisatie komen aan de orde bij het onderdeel bestuur. Ontwikkeling kosten bedrijfsvoering De bedrijfskosten van het Parkstadbureau zijn achtergebleven bij de oorspronkelijke begroting. In de 2 e bestuursrapportage werd het voordeel geraamd op , zodat ten opzichte van de 2 e bestuursrapportage sprake is van een nadeel van Tabel4.3 Begroting en realisatie bedrijfsvoering (bedragen x 1.000) Begroting na Oorspronkelijke Activiteit Begroting 2011 wijziging versus begroting versus Begroting 2011 na Realisatie 2011 realisatie realisatie 2e wijziging +=voordeel; +=voordeel; -=nadeel -=nadeel Doorberekening aan programma`s Baten Personeel Parkstad Bureau Lasten Baten Organisatie Parkstad Bureau Lasten Baten Huisvesting Parkstad Bureau Lasten Baten Exploitatieresultaat Onttrekking aan reserves Begrotingsresultaat

53 Het verschil ten opzichte van de 2 e bestuursrapportage is een saldo van de volgende voor- en nadelen: 1. De personele kosten zijn hoger dan volgens de 2 e burap (=2 e begrotingswijziging). Deze afwijking wordt veroorzaakt door: a. De wijze van verantwoorden van kosten voor archiefwerkzaamheden. In de 2 e burap zijn de externe kosten in verband met archiefwerkzaamheden in eerste instantie verantwoord op de voorziening archief. Ook in 2012 zullen nog kosten gemoeid zijn met het opschonen van het archief. Daarom is ervoor gekozen de externe kosten in 2011 op te vangen binnen de bedrijfsvoering en de voorziening archief op een zodanig niveau te handhaven dat ook in 2012 de financiële dekking voor het opschonen van het archief is gegarandeerd. Hierdoor is op externe inhuur meer verantwoord dan geraamd in de 2 e burap. b. Een lager gerealiseerd bedrag voor extra ondersteuning voor projectleiding dan begroot. In de 2 e burap is een bedrag van als bedrag opgenomen voor extra ondersteuning voor projectleiding. Hiervan is een bedrag van benut, waardoor een voordeel optreedt van De overige personele kosten zijn lager dan geraamd in de 2 e burap, ondanks extra inspanningen op het terrein van geneeskundige zorg en uitvoering ARBO-wet. Daarvoor zijn juist extra kosten gemaakt. In 2011 is een Risico Inventarisatie en Evaluatie uitgevoerd. De resultaten en vervolgstappen worden toegelicht in het onderdeel personeelsbeleid c. De kosten van het onderzoek ( 8.000) waren niet begroot. Daarnaast zijn de kosten voor begeleiding door de Arbo Unie hoger dan begroot door een gemiddeld hoger aantal meer langdurige ziektegevallen. Binnen de overige personele kosten (vorming en opleiding, congressen, reis- en verblijfkosten is het bedrag voor hogere kosten voor geneeskundige zorg en uitvoering ARBO meer dan volledig gecompenseerd, waardoor per saldo overblijft. 2. Werkzaamheden voor GBRD, WOZL en Rekenkamer. De dienstverlening van het Parkstadbureau aan GBRD en WOZL is opnieuw in kaart gebracht. Met deze dienstverlening zijn totaal 4 fte s gemoeid. De daarmee gemoeide kosten zijn geactualiseerd. Totaal zijn de over 2011 in rekening gebrachte kosten ten opzichte van de ramingen in de begroting 2011 gestegen met De hogere opbrengsten zijn verdeeld over de onderdelen salarissen ( ), huisvestingskosten ( ) en organisatiekosten ( ). Tijdens het opstellen van de begroting 2011 werd geconstateerd dat er sprake was van een ongedekt deel van de kosten van Parkstad ten behoeve van GBRD. Door de actualisering is dit ongedekte deel geëlimineerd. Bovendien werd in de 2 e burap melding gemaakt van extra huisvestingskosten. Deze hadden te maken met extra ruimte voor WOZL. Door de hogere doorbelasting van huisvestingskosten is deze kostenstijging geneutraliseerd. 3. De organisatiekosten zijn ten opzichte van de 2 e burap gestegen met Hiervoor zijn twee oorzaken aan te wijzen: a. Advieskosten verband houdende met de inrichting van de uitvoeringsorganisatie. In de 2 e burap 2011 is gesteld (pagina 39), dat het positieve resultaat van de 2 e burap ad zal worden benut om de kosten te dekken van aanvullende onderzoeken naar de inrichting van de uitvoeringsorganisatie. Deze aanvullende onderzoeken zijn uitgevoerd. Totaal is aan advieskosten meer uitgegeven dan begroot. In de 2 e burap was ook voorzien dat een deel van de extra kosten gedekt zouden worden uit de reserve organisatie ontwikkeling. Deze dekking is in de jaarrekening 2011 niet geëffectueerd. Hiervoor zijn twee redenen. Ten eerste kunnen de kosten ingepast worden binnen het totale budget voor bedrijfsvoering en is er vanuit financieel beleid geen reden om de reserve aan te spreken. Ten tweede is er gelet op de doorontwikkeling van de organisatie behoefte aan een reserve voor kosten van organisatie-ontwikkeling en flankerend beleid. b. In de begroting 2011 waren in verband met de voorgenomen beëindiging van het gebruik van de beleidsmonitor geen kosten meer geraamd. In 2011 bedroegen de kosten echter nog In de 2 e burap was al opgenomen, zodat in de jaarrekening de kosten toch nog hoger uitkomen dan geraamd in de 2 e burap. Om vanaf 2012 aan de noodzakelijke beleidsinformatie te komen voor beleidsontwikkeling, -evaluatie en actualisatie zullen specifieke opdrachten worden verstrekt en zullen deze vrijkomende middelen daarvoor worden gebruikt. 4. De huisvestingskosten liggen in de jaarrekening op het niveau van de 2 e burap. Ten opzichte van de oorspronkelijke begroting is de kostenstijging volledig gecompenseerd door een hogere doorbelasting. 49

54 Formatie en bezetting De personele sterkte van Parkstad is vastgelegd in de formatie. De bevoegdheid van het vaststellen van de formatie omvang ligt bij het Parkstadbestuur. In onderstaande tabel is de formatie en bezetting per 31 december 2011 weergegeven. Voor de Parkstadorganisatie geldt dat er een voorgenomen besluit ligt tot aanpassing van de formatie in lijn met de uitvoeringsorganisatie. Over dit voorgenomen besluit loopt een adviestraject met de Ondernemingsraad. De verwachting is dat in de 1 e helft van 2012 een definitief besluit kan worden genomen. Formatie en bezetting van Parkstad op 31 december 2011 Organisatie eenheid Formatie Bezetting in fte s Bezetting in aantal medewerkers Voorzitter Parkstad 1,0 1,0 1 Parkstad bureau 29,8 *26,1 33 GBRD 61,5 53,8 74 Gemeenschappelijke Rekenkamercommissie 1,4 0,9 1 Totaal 93,7 81,8 109 * De taken worden uitgevoerd door voor een deel langdurig expertise in te huren, zoals op het gebied van P&O. In 2011 zijn 6 medewerkers ingestroomd (Parkstadbureau 3 en GBRD 3, exclusief IVA) en 8 medewerkers hebben de organisatie verlaten (Parkstadbureau 1, GBRD 7). Het ziekteverzuimpercentage in 2011 is voor de totale organisatie inclusief de GBRD 4,8% (2010: 2,7%). De personeelsopbouw naar leeftijd per 31 december 2011 van het Parkstadbureau is als volgt. Leeftijd per Aantal medewerkers Parkstadbureau Aantal medewerkers GBRD < 30 jaar jaar jaar jaar jaar 3 1 Totaal In 2010 is een aanvang gemaakt met het voeren van functionerings- en beoordelingsgesprekken. Alle medewerkers hebben in 2011 een gesprek gehad. Het privacyreglement is in 2010 vastgesteld. Met de privacyfunctionaris van de gemeente Heerlen vinden gesprekken plaats om te bekijken welke stappen er nog gezet dienen te worden voordat de regeling officieel in werking kan treden. 50

55 Externe inhuur Binnen de bestaande formatie van het Parkstadbureau (29,8 fte s) is sprake van een aantal vacatures. Mede op grond van strategische overwegingen is in 2011 ervoor gekozen een aantal vacatures niet of tijdelijk in te vullen. Met het oog op de transitie naar een uitvoeringsorganisatie werd het wenselijk geacht daar waar zich mogelijkheden aanboden tot flexibiliteit op het gebied van personele capaciteit deze flexibiliteit te handhaven in afwachting van duidelijkheid over de realisering van de gewenste (soll) situatie. Voor taken waarvoor specifieke expertise vereist is en de capaciteit ontbrak om deze taken binnen de bestaande bezetting op te vangen werd tijdelijk capaciteit ingehuurd. Door de directie en door de programmamanager ruimte en mobiliteit zijn in 2011 de taken van de vacante functie van de programmamanager wonen (gedurende vier maanden) en de programmanager economie (gedurende heel 2011) opgevangen. In 2011 zijn de kosten voor inhuur binnen de middelen gebleven die beschikbaar waren als vacaturegelden en de middelen die in de begroting waren opgenomen voor inhuur voor projecten. In tabel 4.4.is een overzicht opgenomen van de externe inhuur. Daaruit blijkt dat een deel van het totale bedrag dat beschikbaar was voor inhuur in niet is besteed. Tabel 4.4 Financieel overzicht externe inhuur. Beschikbare middelen voor inhuur Financiële ruimte in 2011 Raming kosten volgens 2 e bestuursrapportage Kosten inhuur in 2011 Ruimte t.o.v. budget 2011 Vacatureruimte in ** Budget inhuur ten behoeve van projecten (onderdeel budget bedrijfsvoering) * Totaal-generaal * * Inclusief een bedrag van dat in de 2 e bestuursrapportage 2011 was voorzien voor extra ondersteuning voor projectleiding. ** Inclusief de functies met specifieke expertise (zoals P&O), waarvoor langdurig wordt ingehuurd Risico-Inventarisatie en Evaluatie In 2011 is een risico inventarisatie en evaluatie onderzoek uitgevoerd door de Arbo Unie. Aanleiding voor dit onderzoek was enerzijds de wettelijke verplichting ten aanzien van de RI&E, anderzijds het (verder) optimaliseren van de arbeidsomstandigheden binnen de organisatie. Via de Algemene Bedrijfsverkenning Risico-Inventarisatie en -Evaluatiemethodiek (ABRIE) zijn bouwkundige faciliteiten en individuele werkplekken aan een Veiligheids-, Gezondheids- en Welzijnstoets onderworpen. Door middel van een enquête onder alle personeelsleden en een aantal interviews is onder meer het arbo-welzijn en gezondheid in kaart gebracht. Tevens is via de interviews de algemene arbozorg binnen Stadsregio Parkstad getoetst. Op basis van het onderzoek is de conclusie getrokken dat op organisatieniveau de bevindingen gunstig zijn. Op basis van het onderzoek wordt aandacht gevraagd voor de signalen op het terrein van loopbaan- en ontplooiingsmogelijkheden. Uit het onderzoek blijkt ook dat er sprake is van burnoutrisico s voor een aantal medewerkers van het programmabureau. Voor hen is er sprake van welzijnsrisico s ofwel risico s op het gebied van psychosociale arbeidsbelasting. Naar aanleiding hiervan is een aanbod gedaan aan medewerkers om met ondersteuning van de Arbo Unie gebruik te maken van een aantal mogelijkheden, dat medewerkers kan helpen bij het voorkomen van een burnout. Hiervoor was brede belangstelling onder de medewerkers en in 2012 zullen medewerkers gebruik gaan maken van deze mogelijkheden in de vorm van trainingen op het terrein van mindfullness, timemanagement, intervisietechnieken en gesprekstechnieken. 51

56 Ondernemingsraad De Ondernemingsraad doet afzonderlijk verslag van haar activiteiten in Planning en control In 2011 is het verbetertraject planning en control, dat is ingezet in 2009 verder doorgezet. In 2001 zijn daarin de volgende resultaten bereikt: Met ingang van In 2011 is een nieuw financieel pakket operationeel. I n 2011 is gebruik gemaakt van een managementrapportagetool die door GBRD is ontwikkeld. De opzet van het jaarplan 2012 en de bestuursrapportages 2011 zijn zodanig ingericht, dat van projecten en activiteiten de voortgang en de resultaten van de activiteiten en projecten transparant in beeld zijn en wie daarvoor bestuurlijke en ambtelijk aanspreekbaar zijn. Hierdoor is de basis gelegd voor een strakkere sturing en verantwoording op de uitvoering van activiteiten en projecten. Op 21 februari 2011 is de nieuwe financiële verordening vastgesteld door de Parkstadraad. De notitie Risico s en weerstandcapaciteit Stadsregio Parkstad Limburg is opgesteld en bestuurlijk besproken. Hierin is vastgelegd, dat risicomanagement een (dagelijkse) managementverantwoordelijkheid is en dat er een gestructureerde actualisering van en rapportage over effecten en maatregelen plaatsvindt in het reguliere planning en controlinstrumentarium. ICT / Automatisering De automatisering bij Parkstad heeft eind 2010 een impuls gekregen door: De vervanging van het financieel pakket (Exact is vervangen door Key2Financien). De aansluiting op het document management systeem van de gemeente Heerlen (Decos). Het jaar 2011 is daarmee een implementatiejaar geworden. De nieuwe systemen zijn in gebruik genomen. De gebruikers zijn getraind en in de loop van het jaar zijn de bij dit soort processen gebruikelijke aanloopproblemen aangepakt. Het hart van het financiële systeem is nu volledig in gebruik. Enkele aanvullende onderdelen (projecten, verplichtingen en activa) worden in 2012 in gebruik genomen. Tevens wordt sinds 2011 gewerkt aan de koppeling van een rapportagetool aan het financiële pakket ter ondersteuning van de verdere automatisering van het opstellen van rapportages in het kader van de planning en control cyclus. Ook Decos is in gebruik genomen en wordt verder doorontwikkeld. Op dit moment is het postregistratiesysteem volledig operationeel. De komende periode worden nieuwe onderdelen van het systeem in gebruik genomen. De afronding van de volledige implementatie van Decos zal nog enkele jaren in beslag nemen en zal uiteindelijk leiden tot een gedigitaliseerde en goed toegankelijk archief. Het tempo van de vernieuwing is afgestemd op de daarvoor beschikbare formatie. Een rapport uit 2009 van de Archiefinspectie heeft ertoe geleid de fysieke archieven van Parkstad zijn geordend en de vernietigbare stukken zijn vernietigd. In 2012 wordt de overdracht van de statische archieven naar de archiefbewaarplaats van de gemeente Heerlen afgerond. Voor de toekomst wordt stapsgewijs gewerkt aan de invoering van een volledig digitaal archief met de inzet van Decos. 52

57 4.4 Paragraaf financiering Voor de inrichting en uitvoering van de treasuryfunctie van decentrale overheden zijn kaders gesteld in de wet Financiering Decentrale Overheden (Fido) Onder de treasuryfunctie vallen onder andere het geldstromenbeheer, het saldobeheer, liquiditeitenbeheer, financiering, uitzetting van gelden en renterisicobeheer. Parkstad heeft twee instrumenten op het gebied van treasury, te weten een treasurystatuut en een financieringsparagraaf in de begroting, de bestuursrapportages en het jaarverslag. Op 13 december 2010 is het Treasurystatuut 2010 vastgesteld door het Parkstadbestuur en in werking getreden. Dit statuut is gebaseerd op de wet- en regelgeving in de Wet Financiering Decentrale overheid (Fido) en de Regeling uitzettingen en derivaten decentrale overheden (Ruddo). Bij de opstelling van het statuut is de administratieve organisatie betreffende de uitvoering van de treasuryfunctie aangepast aan de daaraan te stellen actuele eisen. Daarbij is, rekening houdend met de beperkte omvang van de organisatie, de interne controle op de treasuryfunctie uitgewerkt met inachtneming van de noodzakelijke functiescheidingen tussen beslissers en uitvoerders. Daarbij is ook de informatievoorziening van het bestuur, via de portefeuillehouder financiën, geregeld. Vlottende schuld Het uitstaande crediteurensaldo per 31 december 2011 was 1,9 miljoen Vaste schuld Parkstad heeft een beperkte financieringsportefeuille die uitsluitend betrekking heeft op de voorfinanciering van de Buitenring. De omvang van de leningen opgenomen geld bedroeg per ultimo ,8 miljoen. Dit betreft twee leningen: Een lening met een restschuld van 5,0 miljoen voor de voorfinanciering van de buitenring. In 2011 is hierop afgelost. Het rentepercentage bedraagt 4,11%. De rentekosten bedroegen in Een lening met een restschuld van 10,84 miljoen namens de gemeente Kerkrade, eveneens voor de voorfinanciering van de buitenring. In 2011 is hierop voor de eerste keer afgelost. Het bedrag aan aflossing bedroeg 3,6 miljoen. Het rentepercentage bedraagt 4,29%. De rentekosten in 2011 waren Beschikbare middelen De beschikbare middelen bedroegen ultimo ,6 miljoen. Bij het uitzetten van deze middelen wordt, zoals bepaald in het treasurystatuut een prudent beleid gehanteerd en wordt het kredietrisico beperkt door gespreide uitzetting bij instellingen genoemd in het treasurystatuut. De uitgezette middelen zijn verspreid over 4 instellingen en de uitzetting is zodanig flexibel dat beschikkingen ten laste van het Regiofonds of de bestemmingsreserves zonder liquiditeitsproblemen betaalbaar kunnen worden gesteld. 53

58 Kasgeldlimiet Conform de Wet Financiering Decentrale Overheden, die ook op gemeenschappelijke regelingen van toepassing is, dient Parkstad in het jaarverslag informatie op te nemen over de kasgeldlimiet en de netto vlottende schuld in Onderstaande tabel geeft aan dat in 2011binnen de kasgeldlimiet is geopereerd. KASGELDLIMIET PER Kasgeldlimiet Omvang begroting per 1 januari Kasgeldlimiet in procenten van de grondslag 8,20% Kasgeldlimiet in bedrag (Bedragen x EUR 1.000) Jaar 2011 Vlottende schuld Opgenomen gelden < 1 jaar 0 Schuld in rekening-courant Gestorte gelden door derden < 1 jaar 0 Overige geldleningen niet zijnde vaste schuld 0 Totaal vlottende schuld vlottende middelen Uitgeleende gelden < 1 jaar 0 Contante gelden in kas 2 Tegoeden in rekening-courant Overige uitstaande gelden < 1 jaar 0 totaal vlottende middelen toets kasgeldlimiet Totaal netto vlottende schuld Toegestane kasgeldlimiet Ruimte (+) / Overschrijding (-)

59 Renterisiconorm Parkstad heeft een beperkte vaste schuld die uitsluitend betrekking heeft op de voorfinanciering van de Buitenring. De omvang van de leningen is per ,8 miljoen. Onderstaand in relatie tot de vaste schuld een berekening van de renterisiconorm. Bij de renterisiconorm gaat het om het beperken van de gevolgen van een stijgende kapitaalmarktrente en de daarmee samenhangende rentelasten. Een rentelast kan mogelijk stijgen bij herfinanciering of renteherziening van een lening. RENTERISICONORM EN RENTERISICO'S VAN DE VASTE SCHULD PER (Bedragen x EUR 1.000) Renterisico op vaste schuld a. Renteherziening op vaste schuld o/g b. Renteherziening op vaste schuld u/g Netto renteherziening op vaste schuld (1a - 1b) a. Nieuw aangetrokken vaste schuld (o/g) b. Nieuw verstrekte lange leningen (u/g) Netto nieuw aangetrokken vaste schuld (3a - 3b) Betaalde aflossingen Herfinanciering (laagste van 4 en 5) Renterisico op vaste schuld (2 + 6) Renterisiconorm 8. Stand van de vaste schuld per 1 januari Het bij ministeriële regeling vastgestelde percentage 20% 20% 20% 20% 10. Renterisiconorm toets Renterisiconorm 10. Renterisiconorm Renterisico op vaste schuld Ruimte(+) / Overschrijding(-) (10-7) In 2011 heeft bij Parkstad geen herfinanciering of renteherziening van vaste schulden plaatsgevonden. 55

60 56

61 Bijlage 1. Jaarverslag - Financiële analyse op activiteitenniveau. Programma Product Activiteit Herstructurering Herstructurering wonen Begroting 2011 / Jaarplan Begroting 2011 na 2e wijziging (2e burap) Realisatie 2011 Begroting minus realisatie Herstructureringsvisie Nuth Monitor regionaal woningbeleid Regionale woonvisie Toelichting verschil begroting en realisatie bij afwijkingen groter dan In 2011 is het woonmarktonderzoek uitgevoerd. De opdracht tot het opstellen van de visie is verstrekt. Tegenover de lagere kosten in 2011 staat een lagere onttrekking uit de reserve. De resterende middelen worden ingezet in Woningbouwregisseur Kosten deelname Biënnale Leegstand en herbestemming. Projectondersteuning herstructurering wonen Dekking ten laste van reserve procesgelden herstructurering wonen Herstructurering Regionale structuurvisie Nuth 8-8 Per saldo is minder uitgegeven dan begroot. Retail Monitoring retailvisie Uitvoeringskosten Lasten Totaal Reserve Health & Cure Reserve is opgeheven Onttrekkingen reserves Reserve regionale woonvisie Restant middelen worden ingezet voor dekking werkzaamheden in 2012 Reserve woningbouwregisseur Reserve is opgeheven. Reserve procesgelden herstructurering wonen Mutaties reserves Begrotingsresultaat programma Herstructurering Economische Structuur-versterking Gebiedsontwikkeling Parkstadring Pilot verzakelijking bedrijventerreinen Uitvoeringsplannen rode en groen cluster Inzet van middelen is conform doelstelling en reikwijdte reserve De uitvoering van het project blijkt goedkoper dan oorspronkelijk begroot. Hiertegenover staat dat de bijdragen van derden ook lager zijn. Ook het geraamde eigen aandeel van Parkstad ( ) is niet aangesproken. Voor toerisme zijn er twee budgetten (zie ook programma regionaal beleid en uitvoering). Alle lasten worden in eerste instantie ten laste van budget uitvoeringsprogramma toerisme gebracht. Zorg en zorgvallei 125 Nieuwe Energie / Energie Atlas 8 8 Avantis Uitvoeringskosten Lasten Totaal Gebiedsontwikkeling Pilot verzakelijking bedrijventerreinen Parkstadring Baten totaal Toevoegingen Reserve toerisme Storting vanuit resultaatbestemming 2010 reserves Reserve nieuwe energie Onttrekkingen reserves Reserve toerisme De bijdragen van derden zijn lager dan begroot doordat ook de lasten lager zijn. Reserve vitaal platteland Reserve is opgeheven. Reserve Evaluatie Beurzen Reserve is opgeheven. Resultaatbestemming 2010 Reserve werkgelegenheidsfonds Gestort in reserve toerisme Mutaties reserves Begrotingsresultaat Economische structuurversterking In 2011 geen onttrekking ten laste van de reserve, omdat voor de activiteit uitvoeringsplannen rode en groene clusters in 2011 nog geen lasten zijn verantwoord. 57

62 Programma Product Activiteit Regionaal beleid en uitvoering Begroting 2011 / Jaarplan Begroting 2011 na 2e wijziging (2e burap) Realisatie 2011 Bedrijventerreinmanagement Regionale initiatieven Routebureau Starterscentrum Vestigingenregister VVV Toerisme Uitvoeringsprogramma Toerisme Promotie en Acquisitie Begroting minus realisatie Bedrijven Kontaktdagen Expo Real Provada Subsidiescan Economie Innovatiehuis MKB Parkstad Limburg Vastgoed monitor Groenmetropool Tiger Ruimte Structuurvisie Mobiliteit Brede Doeluitkering (BDU) kennis, onderwijs en Arbeidsmarkt Projectbureau social return Uitvoeringskosten Lasten Totaal Bedrijventerreinmanagement Regionale initiatieven Routebureau Starterscentrum Vestigingenregister VVV Toerisme Uitvoeringsprogramma Toerisme Economie Subsidiescan Mobiliteit Brede Doeluitkering (BDU) Baten Totaal Toevoegingen reserves Onttrekkingen reserves Toelichting verschil begroting en realisatie bij afwijkingen groter dan In 2011 is een basis gelegd voor een andere aanpak in De kosten van dit beperkte onderzoek waren lager dan het beschikbare budget. De resterende middelen zijn op de balans opgenomen. In 2010 is besloten tot een bijdrage aan het project. Bij het opstellen van de jaarrekening 2010 is deze verplichting abusievelijk niet in de administratie vastgelegd De meevallende kosten zijn voornamelijk het gevolg van lagere drukkosten dan begroot. Het project is nog in voorbereiding. De door het Parkstadbestuur toegekende bijdrage zal in 2012 worden verstrekt. De middelen blijven gereserveerd in de reserve werkgelegenheidsfonds. Door lagere kosten is in van de bijdrage ingezet. Het restant is op de balans verantwoord. Reserve ringwegen Reserve structuurvisie Storting cfm resultaatbestemming 2010 Resultaatbestemming Toevoeging aan de reserve structuurvisie. Reserve structuurvisie Reserve werkgelegenheidsfonds De bijdrage voor het projectbureau social return is doorgeschoven naar Mutaties reserves Begrotingsresultaat Regionaal beleid en uitvoering

63 Programma Product Activiteit Strategie en Samenwerking Bestuur Samenwerking derden Communicatie Demografische Ontwikkeling Strategie en samenwerking algemeen Grensoverschrijdende samenwerking / EGTS Begroting 2011 / Jaarplan Begroting 2011 na 2e wijziging (2e burap) Realisatie 2011 Begroting minus realisatie Nationale Kennisagenda Communicatiestrategie en communicatiemiddelen Onderzoeken gemeentelijke financiën en krimp Organisatie ontwikkeling Uitvoeringskosten Lasten Totaal Samenwerking EGTS (StädteRegion Aachen) -1 1 derden Baten Totaal -1 1 Onttrekkingen reserves Deelnames / Contributies Reserve EGTS Toelichting verschil begroting en realisatie bij afwijkingen groter dan In november 2011 is de AG Charlemagne opgericht. De niet bestede middelen blijven in 2011 in de reserve Grensoverschrijdende samenwerking en zullen in 2012 worden ingezet ter financiering van de AG Charlemagne. Voor NEIMED is ultimo 2011 een rechtspersoon opgericht. De bijdrage is daarvan afhankelijk. Gelet op het moment van oprichting is de bijdrage doorgeschoven naar De kosten zijn in 2011 achtergebleven bij de begroting doordat per 1 april 2011 geen gebruik meer wordt gemaakt van een externe tekstschrijver. In de 2e burap is een budget opgenomen voor de transitie van de uitvoeringsorganisatie en flankerend beleid. In de jaarrekening zijn de kosten hiervoor verantwoord binnen de bedrijfsvoering (en is de reserve organisatie ontwikkeling hiervoor niet aangesproken). De onttrekking van de reserve is in overeenstemming met de netto lasten in Reserve Werkgelegenheidsfonds Bijdrage aan Neimed is doorgeschoven naar Reserve Communicatie -5-5 Reserve Demografische Ontwikkeling Reserve is opgeheven. Reserve organisatie ontwikkeling De onttrekking van de reserve is in overeenstemming met de netto lasten in Mutaties reserves Begrotingsresultaat Strategie en samenwerking Arbeitsgemeinschaft Grenzland Ecole de la deuxième chance Eurocity Forum voor de Regio s VNG Bestuurskosten Voorzitter en bestuursorganen Uitvoeringskosten Lasten Totaal Begrotingsresultaat Bestuur In 2011 heeft Parkstad hieraan niet deelgenomen. Besloten is met ingang van 2012 opnieuw deel te nemen. De kosten van zowel de voorzitter als van de bestuursondersteuning zijn lager dan geraamd in de begroting. 59

64 Programma Product Activiteit Gemeenschap-pelijke diensten en dienstver-leningsovereen-komsten GBRD Begroting 2011 / Jaarplan Begroting 2011 na 2e wijziging (2e burap) Realisatie 2011 Begroting minus realisatie Belasting- en registratiedienst GEO Parkstad Regionale Rekenkamer deelnemers Activiteiten ten behoeve van Nieuwe diensten 0-meting Uitvoeringskosten programma Lasten Totaal Toelichting verschil begroting en realisatie bij afwijkingen groter dan De werkzaamheden voor de uitvoering BAG zijn toegenomen (meerkosten gedekt door hogere bijdragen van de deelnemers). De terugbetaling aan de gemeenten van het positieve resultaat over 2011 ( ) is administratief als last verwerkt De uitvoeringskosten zijn lager dan begroot onder andere door het doorschuiven van investeringen in ICT. Parkstad voert het beheer. De inhoudelijke verantwoording door Rekenkamer zelf. De hogere baten zijn in grote lijnen het gevolg van hogere rente opbrengsten ( ) dan begroot, niet geraamde opbrengsten van de BES-eilanden ( ) en een vergoeding van meerkosten voor de uitvoering BAG ( Belasting- en registratiedienst ). Dit heeft geresulteerd in een positief resultaat GBRD van dat conform de DVO s is uitgekeerd aan de deelnemend egemeenten. De uitkering is administratief als last verwerkt. De uitvoering (en dus ook de vergoeding) van de werkzaamheden blijken goedkoper dan geraamd. GEO Parkstad Regionale Rekenkamer deelnemers Activiteiten ten behoeve van Baten Totaal Toevoegingen Reserve GBRD ICT Toevoeging uit resultaatbestemming 2010 reserves Onttrekkingen Resultaatbestemming Toegevoegd aan reserve GBRD ICT Reserve Regionale Rekenkamer reserves Reserve Organisatie ontwikkeling Mutaties reserves Begrotingsresultaat Gemeenschappelijke diensten en dienstverleningsovereenkomsten 60

65 Programma Product Activiteit Begroting 2011 / Jaarplan Begroting 2011 na 2e wijziging (2e burap) Realisatie 2011 Regiofonds Storting in Regiofonds Begroting minus realisatie Financiering Rentelasten Incidentele lasten Incidentele lasten voorgaande voorgaande jaren Lasten Totaal jaren Regiofonds Bijdragen gemeenten Toelichting verschil begroting en realisatie bij afwijkingen groter dan Per saldo is er een voordelig financieringsresultaat van door een hogere rentevergoeding dan begroot. Van het resultaat 2010 is conform de resultaatbestemming teruggegeven aan de deelnemende gemeenten. Regiofonds en financiering Financiering Rentebaten Bedrijfsvoering Saldo bedrijfsvoering Incidentele baten voorgaande jaren Baten Totaal Toevoegingen Reserve procesgelden herstructurering reserves Onttrekkingen reserves Bestemming resultaat Reserve Ringwegen Reserve automatisering Reserve is opgeheven. Mutaties reserves Begrotingsresultaat Financiering, bijdragen gemeenten en storting Regiofonds Per saldo is er een voordelig financieringsresultaat van door een hogere rentevergoeding dan begroot. Het saldo op de bedrijfsvoering is toegelicht in de paragraaf bedrijfsvoering Op basis van de analyse van de balans valt een aantal verplichtingen uit 2010 en voorgaande jaren vrij. Bestemming rekeningresultaat 2010 ten behoeve van de teruggave aan de deelnemende gemeenten. 61

66 62

67 5. JAARREKENING Alle bedragen in de jaarrekening en de toelichtingen daarop zijn genoteerd in duizendtallen. In overeenstemming met de eisen die gesteld worden in het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) bestaat de jaarrekening uit een balans, een rekening van baten en lasten en de toelichtingen daarop. De jaarrekening 2011 van Parkstad sluit met een voordelig resultaat van 369. Daarvan heeft 309 betrekking op Parkstad Bureau en 60 betrekking op GBRD-GEO. Voor de bestemming van het resultaat wordt in het onderdeel voorstel tot resultaatsbestemming (hoofdstuk 3) van het jaarverslag een voorstel aan de Parkstad Raad voorgelegd. Alvorens de balans en de resultatenrekening te presenteren wordt ingegaan op de gehanteerde waarderingsgrondslagen. 5.1 Waarderingsgrondslagen ACTIVA Materiële vaste activa De materiële vaste activa worden gewaardeerd op basis van aanschafwaarde of vervaardigingprijs, verminderd met afschrijvingen. Activa met een verkrijgingprijs of vervaardigingkosten van minder dan 1 worden niet geactiveerd, uitgezonderd gron den en terreinen; deze worden altijd geactiveerd. Afschrijving vindt voor de eerste keer plaats in het jaar volgend op het jaar waarin de investering heeft plaatsgevonden. De materiële vaste activa met een economisch of maatschappelijk nut, zoals bedoeld in artikel 35 van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten, worden lineair afgeschreven in: a. maximaal 40 jaar: nieuwbouw bedrijfsgebouwen; b. maximaal 25 jaar: renovatie, restauratie en aankoop bedrijfsgebouwen; c. maximaal 15 jaar: technische installaties in bedrijfsgebouwen; d. maximaal 10 jaar: productiemachines en / of apparatuur, veiligheidsvoorzieningen bedrijfsgebou wen; telefooninstallaties; kantoormeubilair; nieuwbouw tijdelijke bedrijfsgebouwen; groot on derhoud bedrijfsgebouwen; e. maximaal 5 jaar: zware transportmiddelen; aanhangwagens; personenauto s; lichte motorvoertui gen; f. maximaal 4 jaar: automatiseringsapparatuur; g. maximaal 4 jaar: software. 63

68 Financiële vaste activa Voorfinanciering. De onder financiële vaste activa opgenomen voorfinanciering buitenring Kerkrade wordt gewaardeerd tegen nominale waarde. Bijdragen aan activa in eigendom van derden Bijdragen aan activa in eigendom van derden, worden geactiveerd in overeenstemming met art. 61 BBV als: Er sprake is van een investering door een derde; De investering bijdraagt aan de publieke taak; De derde zich heeft verplicht tot het daadwerkelijk investeren, op een wijze zoals is overeengekomen en; De bijdrage kan worden teruggevorderd, indien de derde in gebreke blijft of de derde anders recht kan doen gelden op de activa die samenhangen met de investering. Alleen als de bijdrage aan alle voorwaarden voldoet wordt deze verantwoord onder de financiële vaste activa (art. 36 BBV). Vorderingen De debiteuren worden, onder aftrek van de voorziening wegens oninbaarheid, gewaardeerd tegen nominale waarde. Liquide middelen De liquide middelen worden gewaardeerd tegen nominale waarde. PASSIVA Eigen vermogen Het eigen vermogen bestaat uit de algemene- en de bestemmingsreserves, alsmede het nog te bestemmen resultaat van de jaarrekening. Het nog te bestemmen resultaat over het afgesloten boekjaar wordt afzonderlijk gepresenteerd als onderdeel van de algemene reserve. Na besluitvorming door de Parkstad Raad over de resultaatsbestemming wordt de resultaatbestemming verwerkt in het daaropvolgende boekjaar. Voorzieningen Voorzieningen zijn de op het moment van opstellen van de jaarrekening voorzienbare verplichtingen, verliezen en/of risico s voor zover de omvang hiervan redelijkerwijs is in te schatten. De voorzieningen worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Langlopende leningen Langlopende schulden zijn schulden met een oorspronkelijke looptijd van twee jaar of langer. Vlottende passiva De posten opgenomen onder vlottende passiva worden gewaardeerd tegen nominale waarde. 64

69 5.2 Balans saldo saldo saldo saldo activa passiva Bedragen x 1000 vaste activa vaste passiva materiële vaste activa eigen vermogen Investeringen met een economisch nut Algemene Reserve Resultaat na bestemming Financiële vaste activa Resultaat na bestemming Overige uitzettingen met een rentetypische Bestemmingsreserves looptijd van één jaar of langer Bijdragen aan activa eigendom van derden voorzieningen Vaste schulden met een rentetypische looptijd van één jaar of langer Onderhandse leningen van: Binnenlandse banken en overige financiële instellingen vlottende activa vlottende passiva voorraden Netto vlottende schulden met een rente Onderhanden werk, waaronder bouwgronden typische looptijd korter dan één jaar. in exploitatie Overige schulden uitzettingen met een rentetypische overlopende passiva looptijd korter dan één jaar Verplichtingen die in een begrotingsjaar Vorderingen op openbare lichamen zijn opgebouwd en die in een volgend Overige vorderingen 46 9 begrotingsjaar tot betaling komen, met uitzondering van jaarlijks terugkerende Liquide middelen arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume overlopende activa De van Europese en Nederlandse De van Europese en Nederlandse overheids overheidslichamen nog te ontvangen lichamen ontvangen voorschotbedragen voor voorschotbedragen die ontstaan door uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel voorfinanciering op uitkeringen met een die dienen ter dekking van lasten van volgende specifiek bestedingsdoel begrotingsjaren Overige nog te ontvangen bedragen en de Overige vooruit ontvangen bedragen die ten vooruitbetaalde bedragen die ten laste van bate van volgende begrotingsjaren komen volgende begrotingsjaren komen totaal activa totaal passiva

70 5.3 Toelichting op de balans In deze toelichting wordt per balanspost het saldo per 31 december 2011 genoemd met tussen haakjes het vergelijkende cijfer per 31 december Vervolgens wordt ingegaan op relevante bijzonderheden in Het resultaat over 2011 bedraagt 369 voordelig en is op de balans opgenomen onder het eigen vermogen bij de algemene reserves, in afwachting van het besluit van de Parkstad Raad over de resultaatsbestemming. Het voorstel voor de resultaatsbestemming is opgenomen in hoofdstuk 3 van het jaarverslag. Activa Vaste Activa (21.847) Materiële vaste activa 262 ( 194) Investeringen met economisch nut, 262 ( 194) Het verloop van de boekwaarde in 2011 is als volgt: Omschrijving Boekwaarde Afschrijving 2011 Investering 2011 Boekwaarde Herinrichting pand CBS-weg Inventaris ICT investeringen Parkstad Bureau ICT investeringen GBRD Investeringen pand CBS-weg ICT investeringen GBRD 161 ( 0) In 2011 is bij de Gemeenschappelijke Belasting- en registratiedienst voor in totaal 161 geïnvesteerd in nieuwe software systemen. Bij het onderdeel GBRD Belastingen en Registraties is een bedrag geïnvesteerd van 127 voor de aanschaf van gegevensbeheersing software. In 2012 zal het implementatietraject worden afgerond en het systeem volledig operationeel zijn. Binnen het onderdeel GBRD GEO is voor een bedrag van 34 GIS-viewer software aangeschaft. In de loop van 2012 zal het nieuwe systeem volledig operationeel zijn. 66

71 Financiële vaste activa ( ) Overige uitzettingen met een rentetypische looptijd > één jaar ( ) Voorfinanciering Buitenring Kerkrade ( ) Parkstad Limburg heeft eind 2006 het aandeel van Kerkrade in de Buitenring van voorgefinancierd. Eind 2008 is met de gemeente Kerkrade overeenstemming bereikt over het sluiten van een financieringsovereenkomst daarvoor, die in februari 2009 is ondertekend. De gemeente Kerkrade zal haar aandeel terugbetalen overeenkomstig het aflossingschema van de lening die Parkstad met de bank heeft gesloten voor deze voorfinanciering. De rentekosten worden jaarlijks door de gemeente Kerkrade betaald. De eerste termijn van de aflossing is vervallen op 29 december De gemeente Kerkrade heeft het bedrag van de rente en de aflossing van de voorfinanciering over 2011 aan Parkstad betaald. Na verrekening van de aflossing ( 3.612) resteert een voorfinanciering van Bijdragen aan activa in eigendom van derden ( 7.204) Het aandeel van Parkstad Limburg in de financiering van de Buitenring bedraagt Dit bedrag is eind 2006 betaald aan de provincie Limburg en wordt afgeschreven in 30 jaar zodra de Buitenring gereed is. Voor de dekking van de kapitaallasten (rente en afschrijving) van deze investering wordt jaarlijks 400 gereserveerd ten laste van de Parkstad begroting. Vlottende activa ( ) Het overzicht van de vlottende activa luidt als volgt: Omschrijving Voorraden Uitzettingen met rentetypische looptijd < dan 1 jaar Liquide middelen Overlopende activa Voorraden 437 ( 91) Onderhanden werk, waaronder bouwgronden in exploitatie 437 ( 91) Onder voorraden wordt o.m. onderhanden werk verantwoord. Bij Parkstad heeft dit betrekking op projecten die in uitvoering zijn, maar nog niet zijn afgerond. In 2008 is deze werkwijze voor het eerst als een pilot uitgevoerd bij het project inzake grensoverschrijdend openbaar vervoer (ROCK). Omschrijving Vermeerderingen Verminderingen ROCK Interreg IVB TIGER Interreg IVA Sanering wegverkeerslawaai projecten

72 ROCK 259 ( 112) RoCK is in 2008 van start gegaan met behulp van een Interreg-bijdrage en met cofinanciering van de gemeente Heerlen, de Provincie Limburg en Parkstad. De boekwaarde per 31 december 2011 bedraagt 259 na verrekening van de bijdragen Interreg-subsidie en de bijdragen van de gemeente Heerlen en Parkstad. Het budget voor het Rock project is in totaal 2,9 miljoen. De begrote interreg subsidie voor het project bedraagt 1,45 miljoen. De gemeente Heerlen draagt als cofinancier in totaal 1,4 miljoen bij aan dit project. De bijdrage van Parkstad bedraagt 55. Begin 2012 is de 6 e payment claim aan de leadpartner voor dit project (gemeente Eindhoven) toegezonden. TIGER -50 ( -21) In 2009 is het Interreg-project TIGER in samenwerking met Städte Region Aachen (leadpartner) opgepakt. Aan Nederlandse zijde zijn de gemeenten Kerkrade, Brunssum, Landgraaf en Onderbanken bij dit project als subpartner en cofinancier betrokken. Naast de gemeenten is ook Provincie Limburg cofinancier. Parkstad draagt, als partner 80 bij aan het project. In november 2009 is de aanvraag voor Interreg subsidie ingediend. In maart 2010 is de uitvoering van het project gestart. Per 31 december 2011 bedraagt het saldo van dit project -/- 50. Dit is het saldo van de uitgaven binnen het project ( 83) en de ontvangst van de cofinancieringsgelden (- 53) van de partners en de bijdrage van Parkstad aan het project (- 80). Begin 2012 is de 6 e payment claim verzonden naar de leadpartner. Sanering wegverkeerslawaai projecten 228 ( 0) Parkstad voert voor de gemeente Heerlen en de gemeente Kerkrade projecten voor de sanering van het wegverkeerslawaai uit. Deze projecten worden bekostigd door het Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing (ISV). De ISV middelen worden vanuit de gemeente Heerlen en Kerkrade ter beschikking gesteld aan Parkstad voor de uitvoering van deze projecten. Het bedrag per van 228 is het saldo van de gemaakte kosten van saneringswerkzaamheden van 458 en van de ontvangen middelen van 230. In 2012 zal de uitvoering van deze projecten worden afgerond en zal afrekening met de Gemeente Heerlen en Kerkrade plaatsvinden. Uitzettingen met een rentetypische looptijd < dan 1 jaar, ( 3.692) De specificatie van deze post luidt als volgt: Omschrijving Vorderingen op openbare lichamen Overige vorderingen Per onderdeel wordt hieronder een korte toelichting gegeven. Vorderingen op openbare lichamen ( 3.647) 68 Omschrijving Openstaande debiteuren Parkstad Openstaande debiteuren GBRD Openstaande debiteuren Rekenkamer

73 Openstaande debiteuren Parkstad ( 3.140) Dit betreft vorderingen op openbare lichamen zoals gemeenten, provincies en de rijksoverheid. De vorderingen worden naar verwachting volledig voldaan. Openstaande debiteuren GBRD 24 ( 507) Dit betreft grotendeels vorderingen op gemeenten in verband met de doorberekening van de begeleidingskosten samenwerking LIBEL. De verwachting is dat deze vorderingen volledig door de gemeenten worden voldaan. Openstaande debiteuren Rekenkamer 6 ( -) Tot en met het jaar 2010 werd de rekenkamer apart als administratieve eenheid geadministreerd. De financiële administratie van de rekenkamer wordt uitgevoerd door Parkstad Bureau. Deze dienstverlening is vastgelegd in een Service Level Agreement. Vanwege fiscaal administratieve redenen is de Rekenkamer vanaf 2011 opgenomen als onderdeel binnen de administratie van de Stadsregio Parkstad en daarmee ook onderdeel van de jaarrekening. De openstaande debiteur betreft een vordering op een gemeente. De verwachting is dat deze vordering volledig door de gemeente wordt betaald. Overige vorderingen 9 ( 46) De samenstelling van de post overige vorderingen is als volgt: Omschrijving Openstaande debiteuren Parkstad Voorziening dubieuze debiteuren -/- 40 -/- 40 Totaal 46 9 Openstaande debiteuren Parkstad 49 ( 86) Betreft vorderingen die betrekking hebben op partijen die geen openbaar lichaam zijn. Jaarlijks worden de openstaande debiteuren geanalyseerd en afgezet tegen de daarmee samenhangende risico s. Op basis van een ouderdomsanalyse is het niet uit te sluiten dat een aantal posten mogelijk niet of moeilijk inbaar zijn. Het risico van oninbaarheid van de per 31 december 2011 openstaande posten wordt ingeschat op afgerond 40. Voorziening dubieuze debiteuren -/- 40 (-/- 40) In 2011 hebben er geen afboekingen plaatsgevonden van openstaande debiteuren. Op basis van de analyse van de debiteuren per is de voorziening ongewijzigd aangehouden op 40. De huidige voorziening is toereikend om de op dit moment onderkende debiteurenrisico s indien nodig af te dekken. Liquide middelen ( ) De samenstelling van de post liquide middelen is als volgt: Omschrijving Parkstad Bureau Parkstad GBRD Parkstad GBRD, opbrengstrekening Parkstad Rekenkamer - 59 Totaal

74 De belastingopbrengsten van de GBRD die zijn ontvangen (saldo per ) worden steeds conform de afspraken in de vigerende dienstverleningsovereenkomsten aan de gemeenten doorbetaald. Tijdelijk overtollige liquide middelen van het Parkstad Bureau worden overeenkomstig de eisen van de wet Fido uitgezet. De daling van 4.4 miljoen aan liquide middelen bij Parkstad Bureau eind 2011 ten opzichte van 2010 wordt veroorzaakt door: uitbetaling BWS gelden aan de gemeenten mln. saldo van ontvangen en doorbetaalde BDU subsidies mln. saldo van mutaties reserves en voorzieningen mln. vooruit ontvangen bedragen van subsidies 0.15 mln. surplus van de jaarrekening 0.4 mln. toename handelskrediet / crediteuren 0.35 mln. aflossing op langlopende lening mln. Overlopende activa ( 2.688) Van Europese en Nederlandse overheidslichamen nog te ontvangen voorschotbedragen die ontstaan door voorfinanciering op uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel ( 2.139) Dit betreft nog te ontvangen EFRO subsidie en EZ cofinanciering m.b.t. de EFRO programma s 5 en 6. In de eindfase van een programma financiert Parkstad de voorschotten aan de subsidie ontvangers vóór. Parkstad wordt uit het EFRO Risicofonds gecompenseerd voor de rente i.v.m. de voorfinanciering van subsidiestromen. Momenteel worden de programma s EFRO 5 en 6 afgerond. In de laatste fase van het EFRO 5 programma dient nog afgerekend te worden voor de EZ cofinanciering met het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie. De afrekening verloopt via de Provincie omdat deze als beschikkende partij verantwoordelijk is voor de eindafrekening. De Provincie Limburg heeft inmiddels de afrekening ontvangen. Echter de Provincie en Parkstad zijn het niet eens met deze afrekening van het EZ-deel van het EFRO 5 programma. De Provincie heeft als subsidie aanvrager/ontvanger een bezwaar ingediend voor de EZ-afrekening bij het Ministerie. Zie voor een uitgebreide toelichting, paragraaf 4.2 van het jaarverslag. De afrekening van de EFRO subsidie en EZ cofinanciering is op dit moment voor het EFRO 6 programma in uitvoering. Per 31 december 2011 heeft Parkstad een openstaande vordering wegens nog te ontvangen EFRO-subsidies en/of EZ cofinanciering van Onderstaand een mutatieoverzicht over Omschrijving Vermeerderingen Verminderingen Betaalrekening EFRO Middelen algemeen 8 8 Betaalrekening EFRO 5 Middelen Betaalrekening EFRO 6 Middelen Totaal Overige nog te ontvangen bedragen en de vooruitbetaalde bedragen die ten laste van volgende begrotingsjaren komen 1664 ( 549) Nog te ontvangen 1585 ( 493) De na de balansdatum nog te verantwoorden vorderingen die betrekking hebben op 2011 bedragen voor Parkstad 1176, voor de GBRD 407 en voor de Rekenkamer 2. De stijging van in 2011 ten opzichte van 2010 wordt veroorzaakt door een post nog te ontvangen subsidies van gemeenten. Deze bedragen zijn begin 2012 ontvangen. 70 Vooruitbetaald 79 ( 56) Deze post betreft inkoopfacturen van Parkstad Bureau ( 54) en de GBRD ( 25) die in 2011 zijn vooruitbetaald en waarvan de kosten betrekking hebben op 2012.

75 Passiva Vaste Passiva ( ) De vaste passiva bestaan uit de reserves en de voorzieningen. Hieronder worden de mutaties en de stand van de reserves en voorzieningen nader toegelicht. Eigen vermogen ( ) Het eigen vermogen bestaat uit de algemene reserve, het nog te bestemmen resultaat en de bestemmingsreserves van Parkstad, conform het hierna volgende overzicht. Geraamde mutaties 2011 na Mutaties in de jaarrekening saldo verwerking 2 e burap 2011 saldo toevoeging onttrekking toevoeging onttrekking algemene Reserves Algemene reserve Parkstad Algemene reserve Rekenkamer Te bestemmen resultaat Te bestemmen resultaat totaal algemene reserves Bestemmingsreserves Automatisering Communicatie Demografische Ontwikkeling Evaluatie Beurzen Health & Cure ICT GBRD Nieuwe Energie Organisatie ontwikkeling Planning & Control Procesgelden herstructurering wonen Regionale woonvisie Ringwegen Städte Region Aachen / EGTS Stortplaatsen Structuurvisie Toerisme Transformatiefonds Vitaal Platteland Werkgelegenheidsfonds Woningbouwregisseur totaal bestemmingsreserves totaal eigen vermogen

76 Algemene Reserve Parkstad 115 ( 115) De algemene reserve heeft een omvang van 115. Het Parkstadbestuur is bevoegd de algemene reserve als dekkingsmiddel aan te wenden voor onvoorziene en onvermijdbare uitgaven met een incidenteel karakter. In 2011 heeft het Parkstadbestuur van deze bevoegdheid geen gebruik gemaakt. Voor een uitgebreidere toelichting zie paragraaf 4.2 van het jaarverslag. Algemene Reserve Rekenkamer 8 ( - ) Tot en met het jaar 2010 werd de rekenkamer als afgezonderde administratieve eenheid geadministreerd. Vanwege fiscaal administratieve redenen is de rekenkamer vanaf 2011 opgenomen in de administratie van de Stadsregio Parkstad en onderdeel van de jaarrekening. In 2011 is een bedrag van 24 ingezet ter dekking van de exploitatie van de rekenkamer. De algemene reserve heeft eind 2011 een restant omvang van 8. Resultaat na bestemming ( 401) Het te bestemmen resultaat na bestemming is het resultaat volgend uit de programmarekening en is onderdeel van het eigen vermogen. Na het besluit van de vaststelling van de jaarrekening en de resultaatbestemming door de Parkstadraad wordt de resultaatbestemming verwerkt in een begrotingswijziging van het volgende boekjaar. Het resultaat over 2011 bedraagt 369, inclusief 60 van de GBRD-GEO. Het voorstel inzake de resultaatsbestemming 2011 treft u aan in hoofdstuk 3 van het jaarverslag. Bestemmingsreserves ( ) De ontwikkeling van de bestemmingsreserves in 2011 is weergegeven in het overzicht. Hierna wordt eerst een toelichting gegeven met betrekking tot de opgeheven reserves. Vervolgens volgt een toelichting van de reserves waar in 2011 een mutatie heeft plaatsgevonden en welke niet zijn opgeheven. Opgeheven reserves 2011 In het kader van de besluitvorming over de 1 e bestuursrapportage 2011 zijn een aantal bestemmingreserves opgeheven. Bij deze reserves bleek na analyse dat in 2011 het bestedingsdoel was gerealiseerd of te zijn vervallen. Het betrof de reserves: Evaluatie beurzen ( 10) Health & Cure ( 10) Nieuwe Energie ( 10) Vitaal platteland ( 14) Naar aanleiding van een tweede analyse en de besluitvorming 2 e bestuursrapportage 2011 zijn de volgende reserves volledig ingezet en/of naar aanleiding van het vervallen van de werkingssfeer opgeheven: Reserve automatisering ( 28) Reserve demografische ontwikkeling ( 21) Reserve structuurvisie ( 40) Reserve woningbouwregisseur ( 27) 72

77 Toelichting reserves waar in 2011 een mutatie heeft plaatsgevonden. Reserve ICT GBRD 175 ( 99) Deze reserve is in de resultaatbestemming jaarrekening 2009 ontstaan en dient ter dekking van de kapitaallasten bij ICT investeringen van de Gemeenschappelijke Belasting- en Registratiedienst (GBRD). In de resultaatbestemming jaarrekening 2010 heeft een additionele toevoeging van 76 plaatsgevonden. Naar aanleiding van de afronding van de implementatie van de software zal onttrekking ter dekking van de kapitaallasten van ICT investeringen plaatsvinden. Reserve Organisatie Ontwikkeling 106 ( 142) Deze reserve organisatie ontwikkeling is onder andere bestemd voor de kosten van de transformatie van Parkstad naar een uitvoeringsorganisatie. De reserve is gevormd via de resultaatsbestemming bij de vaststelling van de jaarrekening In 2011 is 36 van deze reserve ingezet voor de dekking van de kosten voor de 0-meting nieuwe diensten. Reserve Procesgelden herstructurering wonen 190 ( 0) In de 1 e bestuursrapportage is besloten deze reserve in te stellen en te voeden uit de incidentele baten die ontstonden door vrijval van de BWS middelen en de vrijval van de voorziening wonen en leefbaarheid. Deze reserve wordt ingezet voor het opstellen van businesscases en voorbereidende onderzoeken inzake herstructurering wonen. In 2011 zijn hieruit de kosten voor deelname aan de Biënnale Leegstand en Herbestemming uit gedekt. Reserve Regionale Woonvisie 58 ( 75) Deze reserve dient ter dekking van het actualiseren van de regionale woonvisie. In 2011 is er een bedrag van 17 onttrokken ter dekking van de werkzaamheden voor het uitvoeren van een woningmarktonderzoek als voorbereiding op de regionale woonvisie. Het restant van de reserve blijft beschikbaar voor de werkzaamheden in Reserve Ringwegen ( 1.716) Elk jaar wordt 400 aan de reserve ringwegen toegevoegd ter dekking van de kapitaallasten (jaarlijkse rente en toekomstige afschrijving) van de ringwegen. Voor de voorfinanciering van de buitenring heeft Parkstad een lening afgesloten. De rentekosten van de lening ( 209) zijn in 2011, zoals gepland, onttrokken aan deze bestemmingsreserve. Bij realisatie van de ringweg worden de afschrijvingskosten uit het restant van de reserve gedekt. Reserve Städte Region Aachen / EGTS 70 ( 75) Deze reserve dient ter dekking van de kosten van de samenwerking met de Städte Region Aachen en voor de kosten die gemoeid zijn met het aanlooptraject naar de mogelijke vorming van een EGTS. In 2011 is door het Parkstadbestuur besloten tot het aangaan van een Arbeidsgemeinschaft (AG) tussen Stadsregio Parkstad Limburg en diverse partners uit de Euregio. In 2011 is de AG Charlemagne opgericht. In 2011 zijn de aanloopkosten ter hoogte van 5 onttrokken aan de reserve. Reserve Toerisme 110 ( 60) Via de resultaatbestemming 2010 is 50 toegevoegd aan deze reserve. Deze reserve dient ter dekking van activiteiten in relatie tot de Leisure Ring en de ontwikkeling van toeristische clusters. In 2011 zijn de lasten hiervoor binnen het exploitatiebudget van het uitvoeringsprogramma toerisme afgedekt. In 2011 heeft daardoor geen onttrekking uit de reserve plaatsgevonden. 73

78 Voorzieningen ( 3.873) De specificatie van het saldo van de voorzieningen treft u in het volgende overzicht aan. voorziening programma / saldo Geraamde mutaties 2011 Mutaties volgens saldo onderdeel na verwerking 2 e burap jaarrekening toevoeging onttrekking toevoeging onttrekking Archief Bedrijfsvoering EFRO programma Economie Risicofonds Krimp als Kans Wonen Netwerk bijeenkomsten Wonen Onderzoeken Rekenkamer Rekenkamer Procesgelden Samenwerking Regiodialoog Procesgelden Herstructurering wijkenaanpak Regiofonds Algemeen Scan btw Bedrijfsvoering Voormalig Bedrijfsvoering personeel Wonen en Wonen Leefbaarheid totaal voorzieningen Voorziening Archief 59 ( 111) In 2010 is in totaal een bedrag van 111 toegevoegd aan de voorziening Archief. Dit bedrag dient ter dekking van het opschonen en herinrichten van het archief. Naast toevoeging van 100 door Parkstad is er in 2010 ook een bedrag van 11 bijgedragen vanuit WOZL. In 2011 is voor de uitvoering van het opschonen en herinrichten van het archief een bedrag van 52 ten laste van de voorziening geboekt. De werkzaamheden worden in 2012 voortgezet. EFRO programma Risicofonds ( 1.266) 74 De mutaties binnen het risicofonds waren in 2011 als volgt: Mutaties EFRO risicofonds 2011 Omschrijving Onttrekking Toevoeging Beginsaldo per Toevoeging rente voorziening periode Rentekosten i.v.m. voorfinanciering Parkstad 29 Programmamanagement EFRO 60 Accountantskosten EFRO programma s 3 Eindsaldo per

79 Voor een uitgebreide risico inventarisatie met betrekking tot de EFRO programma s zie paragraaf 4.2 van het jaarverslag. Voorzieningen Wonen 34 ( 214) De voorzieningen krimp als kans, netwerkbijeenkomsten, wonen en leefbaarheid betreffen van derden verkregen middelen (contributies/subsidies) die specifiek besteed dienen te worden conform de daarvoor geldende voorwaarden. In 2011 bleek de voorziening wonen en leefbaarheid niet langer noodzakelijk. In de 1 e bestuursrapportage 2011 is besloten de voorziening wonen en leefbaarheid op te heffen en het restant van de voorziening van 90 toe te voegen aan de reserve procesgelden herstructurering. Voorziening Onderzoeken Rekenkamer 29 ( - ) De rekenkamer werkt volgens een jaarlijks onderzoeksplan. Deze voorziening is in 2011 getroffen voor nog uit te voeren of af te ronden onderzoeken uit het onderzoeksplan Voorziening Regiofonds Procesgelden Regiodialoog 17 ( 246) In 2010 is een bedrag van 250 toegevoegd in overeenstemming met het verdeelbesluit , van de Parkstadraad van 12 juli Afgesproken is dat de regio en de provincie ieder een bedrag van 250 beschikbaar stellen. De voorziening dient ter dekking van de voorbereidingskosten van projecten die worden uitgevoerd in het kader van de Regiodialoog. In 2011 is 229 besteed waarvan 225 voor onderzoek naar Nature Wonder World. Voorziening Regiofonds Procesgelden Wijkenaanpak 53 ( 149) Deze voorziening is in 2010 gevormd en wordt ingezet bij de voorbereiding van de vijf businesscases van de herstructurering wonen. In 2011 is 96 besteed. Voorziening Regiofonds Algemeen ( 2.795) In de jaarrekening 2010 is het saldo van het regiofonds vastgesteld op Conform de begroting is een bedrag van toegevoegd aan het regiofonds in De onttrekkingen in 2011 bedroegen Voor een uitgebreide toelichting met betrekking tot de voorziening Regiofonds verwijzen wij u naar de paragraaf regiofonds in hoofdstuk 4 van het jaarverslag. Voorziening Scan btw 124 ( 125) Vanaf dienstjaar 2010 wordt de BTW apart binnen de administratie van Parkstad geboekt. De nieuwe manier van registreren vanaf 2010 is aanleiding geweest de wijze waarop wordt omgegaan met btw (en in het bijzonder in hoeverre btw compensabel dan wel fiscaal verhaalbaar is) tegen het licht te houden. De analyse in 2010 heeft geleid tot de voorlopige conclusie dat mogelijk de afgelopen jaren een te groot deel van de btw als compensabel is aangemerkt. Op grond daarvan is een voorziening getroffen voor het uitvoeren van een BTW-scan in 2012 en de mogelijke terugbetaling van btw over de afgelopen jaren. De onttrekking van 1 in 2011 betreft de kosten van een BTW-advies voor een project binnen Parkstad. Voorziening Voormalig personeel 173 ( 237) De voorziening voormalig personeel dient ter dekking van de kosten van voormalig personeel. Het betreft hier een tot en met 2015 lopende verplichting. De noodzakelijke omvang van de voorziening wordt jaarlijks aan een herbeoordeling onderworpen. Naar aanleiding van de herbeoordeling 2011 was er geen reden om de voorziening aan te passen. In 2011 bedroegen de kosten die ten laste van de voorziening werden geboekt

80 Vaste schulden met een rentetypische looptijd > 1 jaar, ( ) Onderhandse leningen van binnenlandse banken en overige financiële instellingen Omschrijving Lening BNG d.d Lening BNG d.d Totaal: BNG Deze annuïteitenlening van aanvankelijk dient ter gedeeltelijke financiering van het aandeel van Parkstad Limburg in de financiering van de Buitenring ( 7.200). De lening heeft een totale looptijd van 23 jaar en zal in 2029 in zijn geheel zijn terugbetaald. De investering is voor via de bank en voor intern gefinancierd. De rentkosten van deze lening waren in BNG Deze lening heeft betrekking op de herfinanciering van het aandeel Kerkrade in de Buitenring van 14,449 mln. De gemeente Kerkrade betaalt de rente en aflossing cf. het rente- en aflossingsschema van de BNG. In 2011 heeft de eerste aflossing plaatsgevonden van De rentekosten bedroegen in Vlottende passiva ( ) Netto vlottende schulden, rentetypische looptijd < 1 jaar ( 1.552) Overige schulden ( 1.552) De samenstelling van de post overige schulden per is als volgt: Omschrijving Crediteuren Parkstad Crediteuren GBRD Crediteuren Rekenkamer - 10 Rekening Courant verhoudingen Totaal: De crediteuren vertonen een normaal verloop. De rekening courant verhoudingen hebben betrekking op de gelden van derden die Parkstad beheert voor het RMT Gemeenschappelijke diensten (58) en een vordering vanuit WOZL (-2). Namens het RMT beheerde Parkstad in 2011 de financiële middelen voor de uitgevoerde en nog uit te voeren onderzoeken naar nieuwe gemeenschappelijke diensten. In 2012 wordt het financieel beheer daarvan overgedragen aan de gemeente Landgraaf. Het resterend saldo wordt aan de gemeente Landgraag overgedragen. 76

81 Overlopende passiva ( ) Verplichtingen die in een begrotingsjaar zijn opgebouwd en die in een volgend begrotingsjaar tot betaling komen, met uitzondering van jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume ( 5.228) De verplichtingen behorend tot het Parkstadbureau ( 1.507) zijn voor het overgrote deel verplichtingen die voortkomen uit het verdeelbesluit van Parkstad Bureau. Deze zijn in 2011 aangegaan. De betaling ervan loopt voor een deel over naar Daarnaast zijn in onderstaand overzicht de verplichtingen van de GBRD Belastingen en Registraties ( 4.699), GBRD-GEO ( 121) en de Rekenkamer ( 16) opgenomen. Omschrijving Parkstad Bureau Verplichtingen verdeelbesluit 2010/2011: De Beitel De Horsel 0 61 De Steegh 0 61 Abdissenbosch 0 75 Willem Sophia 0 88 Herstructurering bedrijventerrein de Beitel 0 49 Optimalisatie ontkluizing Rode Beek 0 10 Eco combibrug Groenspoor 0 63 Herinrichting Eyserbeek 0 38 Imstenrade/Benzenrade 0 20 Ubachs over Worms 0 48 Kasteel Erenstein 0 83 Nieuwe Energie-Wijk van Morgen 0 22 Royal Renovatie Theather Herinrichting Cortenbacherveld 0 29 Overige posten GBRD Belastingen & Registraties Afrekening positief saldo DVO s Nog door te betalen belastingen Overige posten GBRD-GEO Regionale Rekenkamer - 16 Totaal

82 De van Europese en Nederlandse overheidslichamen ontvangen voorschotbedragen voor uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel die dienen ter dekking van lasten van volgende begrotingsjaren ( 2.836) Namens de deelnemende gemeenten voert Parkstad de Brede Doel Uitkering (BDU) uit. Deze post bestaat uit de te besteden en door te betalen subsidies i.v.m. de BDU over diverse jaren conform de hierna volgende specificatie. Omschrijving Onttrekking Toevoeging Subsidie Brede Doeluitkering Subsidie Brede Doeluitkering Subsidie Brede Doeluitkering Subsidie Brede Doeluitkering Totaal Overige vooruit ontvangen bedragen die ten bate van volgende begrotingsjaren komen 787 ( 3.913) Omschrijving Parkstad Bureau Avantis subsidiemanagement 0 34 Bedrijventerreinmanagement (BTM) Besluit Woninggebonden Subsidies (BWS) EO Weijers 22 7 Grensoverschrijdend Fietstoerisme 15 0 Internationale Bau Ausstellung (IBA) 17 0 Kennis Onderwijs Arbeidsmarkt Levensloopbestendige wijken 5 5 Nature Wonder World Pilot verzakelijking 0 43 Regionale Woonvisie Sanering wegverkeerslawaai Uitvoeringsprogramma Toerisme Vestigingenregister Vitaal Platteland 19 0 Overigen 52 5 Totaal

83 In 2011 heeft na overleg en afstemming met de gemeenten de verrekening van de BWS gelden plaatsgevonden. De afkoopsom van de BWS jaren na 2009 van in totaal is uitbetaald aan de gemeenten. Het bedrag voor Kennis Onderwijs Arbeidsmarkt ( 230) betreft bedragen die afkomstig zijn uit de reserve werkgelegenheidfonds. Betaling geschiedt op basis van de voortgang en de afrekening van projecten waaraan een bijdrage is toegekend. Het saldo van sanering wegverkeerslawaai heeft betrekking op nog te betalen projectkosten t.b.v. van het project OL. Vrouwestraat en Veldhofstraat in de gemeente Kerkrade. Zie ook paragraaf 5.3, de toelichting op de balans, activa, onderdeel voorraden. De overige posten zullen naar verwachting in 2012 worden afgewikkeld. 79

84 5.4 Rekening van lasten en baten Totaaloverzicht Stadsregio Parkstad Limburg Bedragen x Baten / Lasten Muataties reserves Lasten programma Totaal lasten programma's Baten Totaal baten programma's Programma 1: Herstructurering Programma 2: Economische Structuurversterking Programma 3: Regionaal beleid en uitvoering Programma 4: Strategie en Samenwerking Programma 5: Bestuur Programma 6: Gemeenschappelijke diensten en dienstverleningsovereenkomsten Programma 10: Regiofonds en financiering Programma 1: Herstructurering Programma 2: Economische Structuurversterking Programma 3: Regionaal beleid en uitvoering Programma 4: Strategie en Samenwerking Programma 5: Bestuur Programma 6: Gemeenschappelijke diensten en dienstverleningsovereenkomsten Programma 10: Regiofonds en financiering Totaal Begroting 2011 / Jaarplan 2011 Begroting 2011 na 2e wijziging Realisatie 2011 Begroting versus realisatie Exploitatieresultaat Toevoegingen reserves Totaal toevoegingen reserves Onttrekkingen reserves Totaal onttrekkingen reserves Programma 2: Economische Structuurversterking Programma 3: Regionaal beleid en uitvoering Programma 6: Gemeenschappelijke diensten en dienstverleningsovereenkomsten Programma 10: Regiofonds en financiering Programma 1: Herstructurering Programma 2: Economische Structuurversterking Programma 3: Regionaal beleid en uitvoering Programma 4: Strategie en Samenwerking Programma 6: Gemeenschappelijke diensten en dienstverleningsovereenkomsten Programma 10: Regiofonds en financiering Rekeningresultaat

85 5.5 Toelichting op de rekening van lasten en baten In de toelichting op de rekening van lasten en baten wordt ingegaan op de onderdelen integrale lasten, integrale baten en mutaties in reserves van de exploitatie van Parkstad. De lasten van de programma s worden beknopt toegelicht, voor een uitgebreide toelichting verwijzen wij u naar hoofdstuk 2 van het jaarverslag. Het eerste cijfer betreft de realisatie 2011 en het bedrag tussen haakjes heeft betrekking op de bijgestelde begroting Lasten programma s In 2011 is gewerkt vanuit de volgende programma s: Programma Begroting 2011 Realisatie 2011 Herstructurering Economische structuurversterking Regionaal Beleid en uitvoering Strategie en samenwerking Bestuur Gemeenschappelijke diensten Regiofonds en financiering Totaal integrale lasten De lasten van de programma s bestaan uit: De directe (out of pocket) kosten; De kosten van de programma uitvoering (directe salariskosten); De toegerekende kosten voor de bedrijfsvoering. Op het niveau van de integrale programmalasten blijft de realisatie binnen het begrote kader na wijziging in Op programmaniveau is er in 2011 bij het programma Gemeenschappelijke diensten en dienstverleningsovereenkomsten een overschrijding van lasten in de realisatie ten opzichte van de begroting na wijziging. De overschrijding van 16 wordt gecompenseerd door hogere baten. Voor een uitgebreide toelichting op de begrotingsrechtmatigheid zie hoofdstuk 3 van het jaarverslag. Voor een uitgebreide inhoudelijke verantwoording van de programmalasten verwijzen we u naar hoofdstuk 2 van het jaarverslag. 81

86 Baten programma s Per programma wordt inzicht gegeven in de realisatie van de baten en de herkomst ervan. Binnen de programma s Herstructurering en Bestuur werden geen baten begroot en gerealiseerd. De activiteiten binnen deze programma s worden afgedekt via het regiofonds (zie programma regiofonds en financiering. Programma 2: Economische structuurversterking 100 (120) De baten in 2011 van 100 hebben betrekking op een rijkssubsidie in het kader van het pilot project verzakelijking bedrijventerreinen. Deze subsidie is onderdeel van de SISA verantwoording in de jaarrekening Zie bijlage 1 voor de SISA verantwoording Programma 3: Regionaal beleid en uitvoering (2.019) De baten van dit programma bestaan uit de bijdragen van de gemeenten aan de regionale initiatieven 909, de bijdragen van de gemeenten aan het uitvoeringsprogramma Toerisme 26, de Provinciale BDU (Brede Doeluitkering) subsidie en overige ontvangen subsidies van 3. Onderstaand een specificatie van de ontvangen gemeentelijke bijdragen voor de regionale initiatieven per activiteit: Regionale initiatieven Bijdrage 2011 Bedrijventerreinmanagement (BTM) 90 Routebureau 24 Vestigingenregister 50 VVV 648 Starterscentrum 97 Totaal bijdrage 2011 (x 1000,-) 909 Programma 4: Strategie en Samenwerking 1 ( 0) De baten van 1 binnen dit programma hebben betrekking op een gemeentelijke bijdrage inzake grensoverschrijdende samenwerking / EGTS. Programma 6: Gemeenschappelijke diensten en dienstverleningsovereenkomsten (6.302) Dit betreft de gemeentelijke bijdragen en overige baten van de Gemeenschappelijke Belasting- en Registratiedienst ( 5.405), GBRD-GEO ( 768) en de Regionale Rekenkamer ( 252). Programma 10: Regiofonds & Financiering (7.933) De baten binnen dit programma bestaan uit de volgende onderdelen: Gemeentelijke bijdragen aan het Regiofonds 6.574; Baten uit de financiering 1.139; Saldo van de bedrijfsvoering 57; Incidentele baten voorgaande jaren 331; 82

87 Onderstaand een toelichting per onderdeel van de baten binnen het programma regiofonds en financiering: Regiofonds - Gemeentelijke bijdragen (6.574) In 2011 waren de gemeentelijke bijdragen aan het regiofonds als volgt: Gemeente Bijdrage 2011 Brunssum 686 Heerlen Kerkrade Landgraaf 967 Nuth 287 Onderbanken 160 Simpelveld 206 Voerendaal 225 Totaal bijdrage De gemeentelijke bijdragen worden ingezet voor de dekking van de kosten van het Regioprogramma en de exploitatielasten van de uitvoeringsorganisatie van Parkstad. Voor meer informatie omtrent het regiofonds zie hoofdstuk 4 van het Jaarverslag. Baten uit financiering ( 1.070) De baten uit de financiering van Parkstad bestaan uit de rentebaten kort geld ( 519) en uit de ontvangen rentebaten i.v.m. de voorfinanciering buitenring Kerkrade ( 620). Voor een uitgebreide toelichting met betrekking tot de financiering van Parkstad verwijzen wij naar de paragraaf financiering, hoofdstuk 4 van het jaarverslag. Saldo van de bedrijfsvoering 57 ( 82) Betreft het saldo van de bedrijfsvoering van Parkstad Bureau Heerlen. Voor een uitgebreide toelichting op het saldo van de bedrijfsvoering verwijzen wij naar de paragraaf bedrijfsvoering, hoofdstuk 4 van het jaarverslag. Incidentele baten voorgaande jaren 331 ( 207) De incidentele baten voorgaande jaren bestaan uit vrijval van verplichtingen waarvan de besteding is komen te vervallen. Het betreft: EFRO project Projectmanagement Parkstad 47; Grensoverschrijdend Fietstoerisme 15; Structuurvisie 21; Onderzoek Bedrijfsopvolging (KOA) 4; Project monitoring 24; Gebiedscommissie 9; overige vrijval verplichtingen bedrijfsvoering 4; Vrijval verplichting BWS gelden ( 117); Vrijval in verband met de opheffing van de voorziening wonen en leefbaarheid ( 90). 83

88 Toevoegingen en onttrekkingen reserves De in 2011 gerealiseerde onttrekkingen ( 840) van de reserves zijn binnen de door de Parkstadraad gestelde kaders gebleven. De gerealiseerde toevoegingen ( 764) zijn 31 hoger dan begroot. Dit wordt veroorzaakt door het opnemen van de balans van de regionale rekenkamer in de administratie van de Stadsregio Parkstad in Het verschil van 31 heeft betrekking op de algemene reserve van de Rekenkamer die in de administratie van Parkstad als onderdeel van de beginbalans is verwerkt. De toevoeging van 31 aan de algemene reserve Rekenkamer dient via de resultaatbestemming verwerkt te worden. Voor een uitgebreide toelichting op de toevoegingen en onttrekkingen van de reserves verwijzen wij u naar de toelichting op de balans in de jaarrekening. Rekeningresultaat Het resultaat van de jaarrekening 2011 bedraagt na de door de Parkstadraad goedgekeurde mutaties van de reserves 369. De specificatie is: Resultaat per onderdeel Bedrag x Bedrijfsvoering 50 Financiering / extra voordelig renteresultaat 50 Uitvoering programma s 85 Incidentele baten voorgaande jaren 124 GBRD / GEO 60 Totaal rekeningresultaat 369 Voor een toelichting en analyse op het rekeningresultaat 2011 verwijzen wij u naar hoofdstuk 3 van het jaarverslag. Voorstel resultaatbestemming 2011 Voor het voorstel van de resultaatbestemming 2011 verwijzen wij u naar hoofdstuk 3 van het jaarverslag. 84

89 6. VASTSTELLINGSPROTOCOL De Parkstad Raad; gezien het advies van de werkgroep financiële audit; gezien het voorstel van het Parkstad bestuur; gelet op het bepaalde in de gemeenschappelijke regeling Parkstad Limburg in samenhang met de gemeentewet; besluit: 1. het jaarverslag 2011 van de Stadsregio Parkstad Limburg vast te stellen. 2. de jaarrekening 2011 van de Stadsregio Parkstad Limburg vast te stellen Aldus besloten in de openbare vergadering van 21 mei drs. P.M. Bertholet Secretaris dr. G.H.M. van Vegchel Voorzitter 85

90 86

91 7. CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOuNTANT Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: de Parkstadraad van Stadsregio Parkstad Limburg Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de jaarrekening 2011, opgenomen in hoofdstuk 5 Jaarrekening en de bijlage 1 SiSa van de Stadsregio Parkstad Limburg gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2011 en de programmarekening over 2011 met de toelichtingen, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen. Verantwoordelijkheid van het dagelijks bestuur Het dagelijks bestuur van de Stadsregio Parkstad Limburg is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met het in Nederland geldende Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten. Deze verantwoordelijkheid houdt onder meer in dat de jaarrekening zowel de baten en lasten als de activa en passiva getrouw dient weer te geven en dat de in de jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties rechtmatig tot stand zijn gekomen. Rechtmatige totstandkoming betekent in overeenstemming met de begroting, en met de relevante wet- en regelgeving waaronder verordeningen van de gemeenschappelijke regeling. Het dagelijks bestuur is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening en de rechtmatige totstandkoming van baten, lasten en balansmutaties mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden, het Besluit accountantscontrole decentrale overheden (BADO) en het d.d. 25 oktober 2010 vastgestelde controleprotocol. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, alsmede voor de rechtmatige totstandkoming van baten, lasten en balansmutaties, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de gemeenschappelijke regeling. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en de gebruikte financiële rechtmatigheidscriteria en van de redelijkheid van de door het dagelijks bestuur van de gemeenschappelijke regeling gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Deze financiële rechtmatigheidscriteria zijn vastgesteld met het normenkader door de Parkstadraad op 25 oktober 2010 en de operationalisering van het normenkader voor rechtmatigheid in de beheersorganisatie van de gemeenschappelijke regeling. De bij onze controle toegepaste goedkeuringstolerantie bedraagt voor fouten 1% en voor onzekerheden 3% van de totale lasten en toevoegingen aan reserves. Op basis van artikel 2, lid 7 BADO is deze goedkeuringstolerantie door de Parkstadraad bij besluit van 25 oktober 2010 vastgesteld. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden. 87

92 Oordeel betreffende de jaarrekening Naar ons oordeel geeft de jaarrekening van Stadsregio Parkstad Limburg een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van zowel de baten en lasten over 2011 als van de activa en passiva per 31 december 2011 in overeenstemming met het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten. Voorts zijn wij van oordeel dat de in deze jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede de balansmutaties over 2011 in alle van materieel belang zijnde aspecten rechtmatig tot stand zijn gekomen in overeenstemming met de begroting en met de relevante wet- en regelgeving waaronder verordeningen van de gemeenschappelijke regeling Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 213, lid 3 onder d Gemeentewet vermelden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening. Maastricht-Airport, 27 april 2012 Deloitte Accountants B.V. Was getekend: drs. P.G.J.M. Jussen RA 88

93 89

94 90

95 BIJLAGE 1. JAARREKENING - VERANTWOORDINGSINFORMATIE SPECIFIEKE UITKERINGEN (Sisa) De doelstelling van Single information Single audit (SiSa) is de verantwoordings- en controlelasten voor medeoverheden (gemeenten, provincies en regio s met een gemeenschappelijke regeling) te verminderen. De SiSa-verantwoordingssystematiek sluit aan bij het reguliere jaarrekeningproces van deze medeoverheden, dus ook van Parkstad Limburg. Voor de financiële verantwoording van deze specifieke uitkeringen is een bijlage bij de jaarrekening en de accountantsverklaring bij de jaarrekening voldoende. Parkstad legt in de jaarrekening 2011 verantwoording af over de verzameluitkering I&M en over de Brede Doeluitkering (BDU). De verzameluitkering I&M is een eenmalige uitkering voor uitvoering van de pilot verzakelijking bedrijventerreinen binnen het programma Economische structuurversterking in De Brede Doeluitkering is onderdeel van de uitvoering binnen het programma Economische structuurversterking. In onderstaand overzicht treft u de verantwoordingsinformatie specifieke uitkeringen 2011 aan. departement Nummer specifieke uitkering Juridische grondslag ontvanger I&m E5 Verzameluitkering I&M (incl. oud vrom) I&m Regeling verzameluitkering Provincies, gemeenten en gemeenschappelijke regelingen (Wgr) e27b Brede doeluitkering verkeer en vervoer provinciale beschikking en/of verordening gemeenten (sisa tussen medeoverheden) I n d I C a t o R e n Besteding 2011 (incl. besteding 2009 en 2010 voor zover nog niet eerder verantwoord (zie nieuwsbrief IBI nr. 30) Aard controle R Hieronder per regel één beschikkingsnummer en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie Aard controle n.v.t. Besteding 2011 ten laste van provinciale middelen Aard controle R Overige bestedinge n 2011 Aard controle R Toelichting afwijking Aard controle n.v.t. Eindverantw oording Ja/Nee Aard controle n.v.t. Uitgaven van vóór 2010, waarvan besteding in 2011 plaatsvindt Zie Nota batenlastenstelsel Aard controle R 1 BDU 2011, Kenmerk brief CAS BDU 2010, Kenmerk brief CAS BDU 2009, Kenmerk brief CAS BDU 2008, Kenmerk brief 2008/ Nee Nee Nee Nee

96 BIJLAGE 2. JAARREKENING - KERNGEGEVENS Inwoners Aantal inwoners Mutaties in Absoluut Procentueel Brunssum ,62% Heerlen ,25% Kerkrade ,31% Landgraaf ,31% Nuth ,32% Onderbanken ,55% Simpelveld ,31% Voerendaal ,00% Stadsregio Parkstad ,28% Bron: CBS 27 februari 2012 Bedrijfsmatige activiteiten Bron Bedrijventerreinen Vestigingregister - aantal terreinen PSL Vestigingregister - aantal bedrijfsvestigingen PSL Vestigingregister - aantal arbeidsplaatsen PSL - totaal aantal ha Rebis - netto ha Rebis - verouderd ha Rebis - restcapaciteit in ha Rebis Bedrijfsvestigingen Werkgelegenheid fulltime Rebis - parttime Rebis - uitzendkrachtenfulltime Rebis - uitzendkrachten parttime Rebis Retail aantal winkels Locatus - aantal m 2 winkelvloer Locatus - dagelijkse goederen Locatus - niet dagelijkse goederen Locatus - leegstand Locatus 92

97 BIJLAGE 3. JAARREKENING - LIJST VAN AFKORTINGEN AGIT Atrium MC AVV BAG BAGA BAPG BBV BCI BDU BIZ BKD BRO BNG BTM BTW BURAP BV BWS BZK CeDuBo CMS DB DART DIFTAR DVO ECN EFRO EGTS EIMED EL&I EPD EU EVC EVTZ EZ FIDO GBRD GGZ GR HPBO HST HSZ IAB IBA IVA ICT IGA IPO KA KOA KvK LHB Aachener Gesellschaft für Innovation und Technologietransfer Atrium Medisch Centrum Aachener Verkehrverbund Basisregistraties Adressen en Gebouwen Bestuurlijk Afstemmingsoverleg Groen Agenda Besluit Accountantscontrole Provincies en Gemeenten Besluit Begroting en Verantwoording Buck Consultants International Brede Doeluitkering Bedrijven InvesteringsZone Bedrijven Kontactdagen Bureau Ruimtelijke Ordening Bank Nederlandse Gemeenten Stichting Bedrijventerreinmanagement Belasting Toegevoegde Waarde Bestuursrapportage Besloten Vennootschap Besluit Woninggebonden Subsidies Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Centrum Duurzaam Bouwen Content Management Systeem Deutsche Bahn Declining, Ageing and Regional Transformation. Gedifferentieerde Tarieven Dienst Verlening Overeenkomst Energieonderzoek Centrum Nederland Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Europese Groepering voor Territoriale Samenwerking Expertise en Innovatie Maatschappelijke Effecten Demografie Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie Enkelvoudig Programmeringdocument Europese unie Erkenning Verworven Competenties Europäische Verbund für Territoriale Zussammenarbeit Ministerie van Economische Zaken Wet Financiering Decentrale Overheden Gemeentelijke Belasting- en Registratie Dienst Geestelijke Gezondheidszorg Gemeenschappelijke regeling Hoger Platform Beroepsonderwijs Hoge Snelheids Trein Hogeschool Zuyd Interbestuurlijk Actieplan Bevolkingsdaling Internationale Bau Ausstellung Informatievoorziening en Automatisering Informatie en communicatie technologie Internationale Gartenausstellung Interprovinciaal Overleg Kantoorautomatisering Kennis Onderwijs en Arbeidsmarkt Kamer van Koophandel Limburgse Herstructureringsmaatschappij voor Bedrijventerreinen LIOF M&O MBO MCH MKB MKBA NDZW NEIMED NICIS NRW NS NV OC&W OPL OR OU NL P & C POL POP PROVADA PSL R&D RAP ROB ROC ROCK ROW RUD RUO RVVP RWTH SIS SiSa SPI+ SRA SZW THB TIGER V&V VNG VROM VVV VWS WFG WGR WOZ WOZL WWI Limburgse Ontwikkelings- en Investeringsmaatschappij Misbruik en oneigenlijk gebruik Middelbare Beroeps Opleiding Maastricht Culturele Hoofdstad Midden- en kleinbedrijf Maatschappelijke Kosten Baten Analyse Nederlands-Duits centrum voor bij- en nascholing Nederlands Kennis Instituut Maatschappelijke Effecten Demografische Krimp Netherlands Institute for City Innovation Studies Nordhein-Westfalen Nederlandse Spoorwegen Naamloze Vennootschap Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen Ontwikkelingsmaatschappij Parkstad Limburg Ondernemingsraad Open Universiteit Nederland Planning & Control Provinciaal Omgevingsplan Limburg Persoonlijk Ontwikkelingsplan Professionele Vastgoed Dagen Parkstad Limburg Research & Development Regionaal Actieplan Bevolkingsdaling Regionaal Ontwikkelings Bedrijf Regionaal Opleidings Centrum Regions of Connected Knowledge Regionaal Overlegplatform Wonen Regionale Uitvoerings Dienst Regionale Uitvoerings Organisatie Regionaal Verkeer- en Vervoer Plan Rheinisch-Westfälische Technische Hochschule Duurzame Bedrijventerreinen Single information Single audit Société Provinciale d Industrialisation Städteregion Aachen Ministerie van Sociale Zaken en werkgelegenheid Taskforce Herstructureren Bedrijventerreinen Touristische Inwertsetzung der grenzüberschreitenden Europäischen Region Verkeer en Vervoer Vereniging van Nederlandse Gemeenten (Voorheen) Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer Vereniging voor Vreemdelingenverkeer Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Wirtschaftsförderungsgesellschaft Wet Gemeenschappelijke Regelingen Waardering Onroerende Zaken Werkvoorzieningschap Oostelijk Zuid-Limburg (Voorheen) Ministerie van Wonen, Wijken en Integratie 93

98 Stadsregio Parkstad Limburg Postbus AE Heerlen CBS-weg EZ Heerlen T +31 (0) F +31 (0) info@parkstad-limburg.nl