editie 14, december 2013 traumapost In deze TraumaPost: Thema-avond Tentamen suïcide Visititatie GGD Amsterdam ImageHub: spoedconsult op afstand

Transcriptie

1 editie 14, december 2013 traumapost In deze TraumaPost: Thema-avond Tentamen suïcide Visititatie GGD Amsterdam ImageHub: spoedconsult op afstand

2 OTO Agenda Multitraumabespreking Datum: 30 januari 2014 Tijd: 16:30-18:00 uur Locatie: Ziedses des Plantes zaal, AMC Kennisplatform ROP-OTO Datum: 10 februari 2014 Tijd: uur Locatie: G4-174, AMC Overige bijeenkomsten in 2014: 2 juni, 8 september en 10 november. Regionaal Overleg Acute Zorg Datum: 14 februari 2014 Tijd: 11:00-13:00 uur Locatie: volgt Overige bijeenkomsten in 2014: 13 juni (+ ROAZ VUmc), 12 september en 12 december (+ ROAZ VUmc). Alliantie AMC-VUmc TraumaFysioNet Datum: 17 februari 2014 Tijd: uur Locatie: G4-174, AMC Overige bijeenkomsten in 2014: 7 april, 16 juni, 25 augustus, 20 oktober en 15 december. Multitraumabespreking Datum: 13 maart 2014 Tijd: 16:30-18:00 uur Locatie: Ziedses des Plantes zaal, AMC Regionaal Trauma Overleg Datum: 20 maart 2014 Tijd: uur Locatie: De Vrijzaal, AMC Overige bijeenkomsten in 2014: 15 mei, 18 september en 27 november. Zoals u vast in de landelijke pers heeft kunnen lezen, gaan het AMC en VUmc een samenwerking aan die de kwaliteit en toegankelijkheid van patiëntenzorg én de kwaliteit van het onderwijs en wetenschappelijk onderzoek moet bevorderen. De samenwerking is gericht op patiënten die een complexe en/of gespecialiseerde behandeling nodig hebben, wat ook in de acute zorg veel voorkomt. Voor deze patiënten is bundeling van kennis noodzakelijk om samen nog betere zorg te bieden. Gezamenlijk wetenschappelijk onderzoek kan leiden tot nieuwe behandelmethodes die met onderwijs en opleiding worden overgebracht op de artsen en verpleegkundigen van morgen. Een van de doelen van de alliantie is intensivering van de samenwerking op coördinatie en regie van de acute zorg. Gezien de grote mate van samenhang in de acute keten van de regio van het AMC en VUmc lijkt dit een logische stap die naadloos aansluit op de ontwikkelingen die reeds in gang zijn gezet. Kwaliteitskader Crisisbeheersing en OTO Het Kwaliteitskader Crisisbeheersing en OTO is sinds maart 2013 beschikbaar en TraumaNet AMC is hier samen met de zorginstellingen direct actief mee aan de slag gegaan. Alle zorginstellingen hebben dit jaar voor de eerste keer de zelfevaluatie uitgevoerd, externe visiteurs uit onze regio zijn opgeleid en de eerste kwaliteitsvisitatie heeft plaatsgevonden bij de GGD Amsterdam. Hieronder een overzicht van de eerste ervaringen. De (externe) visiteurs zijn er klaar voor In juni en oktober zijn de eerste trainingen gegeven om externe visiteurs voor de kwaliteitsvisitaties op te leiden. De externe visiteurs maken deel uit van een landelijke pool, waarvoor ook een aantal collega s uit onze regio zich beschikbaar heeft gesteld. Met deze collega s worden ook de eerste kwaliteitsvisitaties in de regio gepland om op deze manier meer ervaring met visitaties in het kader van crisisbeheersing en OTO op te doen. Het is de bedoeling dat in de visitatiecommissie altijd een ROP-coördinator uit de eigen regio participeert. Tijdens het eerste deel van de training is uitgelegd hoe het visitatieproces verloopt en wat de visiteurs kunnen verwachten. Het Kwaliteitskader Crisisbeheersing en OTO, dat de basis vormt voor zowel de zelfevaluatie als de kwaliteitsvisitatie, is toegelicht. Soms geven de normen nog reden tot discussie, maar dat is natuurlijk niet verwonderlijk bij een normenkader dat nog maar zo kort geleden het levenslicht heeft gezien. In de middag is er actief geoefend hoe de voorbereiding van een visitatiecommissie plaatsvindt door het bestuderen van de verstrekte documenten en hoe je de juiste open vragen stelt aan de gesprekspartners. Ook is er gesproken over de wijze van schriftelijke rapportage en het slotgesprek aan het eind van de dag. Al met al een leerzame training; de kwaliteitsvisitaties kunnen van start gaan!

3 OTO Waterlandziekenhuis tevreden over eerste OTO-zelfevaluatie Hij is tevreden over de resultaten van de eerste OTO-zelfevaluatie: Joost de Bie, adviseur Veilig & Vitaal Werken en ZiROP-coördinator in het Waterlandziekenhuis in Purmerend. De Bie: De basis bleek - na deze eerste OTO-zelfevaluatie - op orde. Het ziekenhuis kan bij acute nood patiënten de juiste zorg bieden. Op details hebben we nog een aantal punten te verbeteren. Dat vind ik niet zorgelijk, nee. Een rampenplan is een levend document. De actualiteit vergt altíjd aanpassingen: evaluaties van incidenten en rampenoefeningen, een afdeling die van samenstelling verandert, nieuwe ideeën die ontstaan om zaken anders te regelen. Begin dit jaar kwam het Kwaliteitskader Crisisbeheersing en OTO beschikbaar, waarin normen zijn opgenomen die het minimale niveau weergeven waaraan de voorbereiding op rampen en crises van de zorginstellingen moet voldoen. Om deze voorbereiding aantoonbaar te maken en te toetsen is onder andere een checklist ontwikkeld waarmee een zelfevaluatie kan worden uitgevoerd. De zorginstellingen in de regio van TraumaNet AMC hebben deze zelfevaluatie dit jaar uitgevoerd, zodat zij inzicht krijgen in de stand van zaken van hun voorbereiding op rampen en crises. De zelfevaluatie kan ingevoerd worden in de OTO Toolkit, waarin de zorginstelling aanbevelingen krijgt om met de normen waaraan ze nog niet of deels voldoen aan de slag te gaan. De Bie: Twee thema s doen er bij de OTOzelfevaluatie toe: ten eerste de crisisorganisatie en vervolgens de organisatie van de OTO-activiteiten. De punten waar wij als ziekenhuis minder op scoorden, daarvoor stel ik nu een verbeterplan op en neem ik mee in het OTO-jaarplan voor Voorbeelden? De integratie van het ZiROP, bedrijfsnoodplan en een verder te ontwikkelen zorgcontinuïteitsplan in een crisismanagementplan. En herziening van de OTO-kaarten gekoppeld aan een portfolio om sleutelfunctionarissen de juiste OTO-activiteiten aan te kunnen bieden zodat zij voldoen aan hun kwalificatieprofiel. Hij vervolgt: Ook TraumaNet AMC denkt actief mee bij de opstelling van dit verbeterplan en heeft met mij de zelfevaluatie besproken. Ze neemt initiatieven waarop ik kan voortborduren. Stelt vragen als: Hoe ziet het opleidingsplan er uit? Zijn nieuwe medewerkers voldoende opgeleid of is bijscholing gewenst? Die inzet ervaar ik als zeer ondersteunend, waardoor ik actief verder kan. Een rampenplan is een levend document. Wat kunnen we tijdens een ramp verwachten? En hoe gaan we daar dan als Waterlandziekenhuis mee om? Beide vragen houden De Bie dagelijks in zijn werk bezig. Het ZiROP en alle hulpmiddelen uit de OTO-Toolkit zijn een houvast, stelt de ZiROP-coördinator. Met op papier de ideale situatie over zorgcontinuering bij een hectische patiëntenstroom, in de praktijk zal dit zich moeten bewijzen. Bij een acute gebeurtenis zie je dat de uitvoering heel wat voeten in aarde heeft. Het is juist daarom van groot belang de zelfevaluatie jaarlijks uit te voeren. Weten of je voldoende bent voorbereid op een ramp of crisis en weten waar nog verbeterpunten liggen. Het is juist daarom van groot belang de zelfevaluatie jaarlijks uit te voeren. Naast de individuele voorbereiding op rampen en crises kijkt De Bie naar eigen zeggen ook uit naar een grote rampenoefening om te zien of wij als regio ook goed voorbereid zijn. Daarin spelen alle bij een ramp betrokken organisaties een rol: ziekenhuizen, GHOR, politie, brandweer, gemeenten. Ik zie zo n oefening als één groot leermoment voor het Waterlandziekenhuis en haar collega-zorginstellingen. We kunnen hierbij juist leren van de dingen die anders lopen dan verwacht.

4 OTO Eerste Kwaliteitsvisitatie Crisisbeheersing en OTO regio TraumaNet AMC Op 25 november heeft de eerste Kwaliteitsvisitatie Crisisbeheersing en OTO plaatsgevonden bij GGD Amsterdam. Daarmee is dit de eerste GGD in Nederland die in dit kader gevisiteerd is. Visitatiedag 25 november Zowel voor de gevisiteerde instelling als de visitatiecommissie is het een dag met enige spanning. Benadrukt werd daarom tijdens de introductie dat het doel is om te leren en te kijken waar verdere verbetering ten aanzien van voorbereiding op calamiteiten en crisissituaties mogelijk is. Er zijn gesprekken gevoerd met achtereenvolgens de voorzitter Crisisbeleidsteam, de beheerder GROP en de medewerker OTO en tenslotte met de procesleiders IZB en PSH. Aan het eind van de dag werden direct de eerste bevindingen, conclusies en aanbevelingen teruggekoppeld aan de aanwezige gesprekspartners. Een geslaagde dag De visitatiecommissie vindt, mede op basis van deze ervaring, dat de Kwaliteitsvisitatie een meerwaarde is bij de voorbereiding op crisisbeheersing en OTO bij de zorginstellingen. Een zelfevaluatie invullen en daaruit vlekken in de organisatie gesignaleerd, wat verbeteractiviteiten halen is één stap in de tot verdere verbetering op de voorbereiding verbetercyclus. Bij de visitatie neemt de van crisisbeheersing en OTO kan leiden. commissie daadwerkelijk een kijkje in de Hiermee is de verbetercyclus rond. keuken van de zorginstelling; zowel op papier in de voorbereiding als tijdens de diverse, diepgaande gesprekken met alle betrokkenen op de visitatiedag. Hierdoor worden blinde De visitatiecommissie Voorzitter: Frank de Groot, manager TraumaNet AMC ROP-coördinator ROAZ regio AMC: Anniek Verheijde, calamiteitencoördinator OLVG Voorafgaand aan de visitatie heeft GGD Amsterdam een zelfevaluatie gedaan. De uitkomsten hiervan zijn in september met de GROP-OTO medewerker besproken en vervolgens zijn afspraken gemaakt voor de visitatie. Voorbereiding Vooraf ontvangt de instelling een lijst met aan te leveren documenten. De visitatiecommissie (zie kader) bestudeert deze documenten en bespreekt ze in een eerste bijeenkomst. Een aantal documenten is pas ter inzage aanwezig op de visitatiedag zelf. De visitatiecommissie heeft de voorbereiding op de gespreksonderwerpen onderling verdeeld en de normen uit het kwaliteitskader omgezet voor de GGD deelprocessen Infectieziektebestrijding (IZB) en Psychosociale Hulpverlening (PSH). Externe visiteur: Ruud Engelbertink, trainer van het Bureau Beeldvormer Secretaris (verslaglegging): Corina de Groot, stafadviseur OTO TraumaNet AMC Personele veranderingen in de regio Nieuwe Fellow Trauma Unit AMC Sinds 1 oktober is dr. Frank Beeres als traumachirurg werkzaam in de functie van Fellow bij de Trauma Unit AMC met specifiek aandachtsgebied de bovenste extremiteiten. Frank heeft zijn opleiding en differentiatie als traumachirurg in de regio Leiden en Den Haag voltooid. Hij is gepromoveerd op scaphoïdfracturen en is nog steeds wetenschappelijk actief, met name binnen de bovenste extremiteit. Aansluitend aan dit fellowship zal hij nog een jaar een fellowship volgen bij de Trauma Unit van het Kantonsspital te Luzern, Zwitserland. Calamiteitencoördinator OLVG Per 1 januari 2014 verlaat Anniek Verheijde het OLVG waar zij calamiteitencoördinator was. Ze volgt haar grote passie en gaat werken bij de brandweer Hilversum. Anniek zal haar deskundigheid het komend jaar blijven inzetten voor de regio op incidentele basis voor de onderwerpen CBRN, waarnemen en als externe visiteur. Wie haar functie binnen het OLVG overneemt is nog niet bekend.

5 OTO Workshop Regionaal Crisisteam Zorg Flevoland GHOR Flevoland en Gooi & Vechtstreek hebben in samenwerking met Het Netwerkcentrum op 6 november een workshop georganiseerd voor het Regionaal Crisisteam Zorg in Flevoland. Het Regionaal Crisisteam Zorg bestaat uit de bestuurders van alle zorginstellingen in de regio Flevoland, die ten tijde van een ramp of crisis bij elkaar komen indien de zorgcontinuïteit in de regio in gevaar komt. Binnen het Regionaal Crisisteam Zorg stemmen de zorginstellingen samen af hoe zij de zorgcontinuïteit (zo goed mogelijk) kunnen waarborgen tijdens een ramp of crisis en leggen dit advies voor aan het Regionaal Beleidsteam. Tijdens de workshop stond de voorbereiding op een grieppandemie centraal. In groepen moesten de zorginstellingen samen een plan van aanpak maken voor het waarborgen van de continuïteit van zorg voor de inwoners van Flevoland tijdens een grieppandemie. Het plan van aanpak werd vervolgens door de Directeur Publieke Gezondheid voorgelegd in het Regionaal Beleidsteam dat verder bestaat uit Annemarie Jorritsma, burgemeester van Almere en tevens voorzitter van de veiligheidsregio, de korpschef van de politie en de commandant van de brandweer. Belangrijkste uitkomsten van de workshop zijn de ontstane bewustwording om als zorginstelling een zorgcontinuïteitsplan op te stellen, maar daarnaast deze plannen ook goed met elkaar af te stemmen en regionale afspraken te maken op dit gebied. Mevrouw Jorritsma benadrukte het belang dat instellingen elkaar moeten kennen en een keten moeten smeden om een scenario als een grieppandemie met elkaar in goede banen te leiden. Als vervolg op deze workshop vindt in 2014 een grootschalige geneeskundige ketenoefening plaats zal in het teken komen te staan van zorgcontinuïteit voor de zorginstellingen in Flevoland.

6 OTO Westfriesgasthuis oefent in Verwantenopvang Tijdens een ramp doen medewerkers op de SEH, de IC of de OK s dat wat ze iedere dag doen; patiënten opvangen en hulp verlenen. De opvang van verwanten van slachtoffers tijdens een ramp is een heel ander verhaal. Hysterische mensen, veelal onwetend van wat er aan de hand is, opvangen en op een juiste manier begeleiden, is een heel ander verhaal. Dat is niet onze core business en dat maakt het zo lastig. Je kunt dit niet zonder training. Aan het woord is Krista Boerlage, senior unithoofd oogheelkunde en coördinator opvang verwanten in het Westfriesgasthuis, waar op zaterdag 28 september ook angstig gemaakt, getuige een reactie na afloop: Als ik opgeroepen word voor een ramp, kom ik niet hoor. Dit kan ik niet nog een keer aan. besteed aan de training van de medewerkers. In januari en februari 2012 zijn alle medewerkers zowel theoretisch als praktijkgericht (met een acteur) getraind. Daarnaast werden jaarlijks door het unit-hoofd van de neurologie en mijzelf vier rondes gelopen waarbij de kennis van het personeel weer even wordt opgefrist. Omdat ik zelf natuurlijk ook bekwaam moet zijn om de rol als coördinator zo goed mogelijk in te kunnen vullen, heb ik in april 2012 de training Hospital Major Incident Management and Support (H-MIMS) gevolgd. Op 28 september was het zover. Onze inspanningen hebben zijn vruchten afgeworpen en dat geeft vertrouwen. Zoveel positiever De ochtend verliep prima. We kunnen terugkijken op een geslaagde oefening en kregen een goed inzicht in de punten die goed gingen en de verbeterpunten die er altijd zullen zijn en blijven. De acteurs zaten goed in hun rol, de medewerkers wisten wat ze moesten doen waardoor ze veel meer vertrouwen in hun eigen handelen hadden en de betrokkenheid van de bedrijfshulpverlening (BHV) gaf een veilig gevoel. Hoe waardevol dat afgelopen oefening zo veel positiever ervaren werd. Onze inspanningen hebben zijn vruchten afgeworpen en dat geeft vertrouwen. Met dit team voel ik me als coördinator goed voorbereid een oefening verwantenopvang heeft plaatsgevonden. De angst zat er goed in Drie jaar geleden hadden we in ons ziekenhuis een eerste oefening verwantenopvang en dat had zijn sporen achtergelaten. Medewerkers die aan de oefening hadden deelgenomen voelden zich onvoldoende gesteund en hadden het gevoel te weinig handvatten te hebben meegekregen om verwanten op een juiste manier op te vangen. Bovendien bleven de LOTUS-slachtoffers te strak en te lang in hun rol zitten. Er was veel geleerd, maar de oefening had betrokkenen In een rampsituatie moeten de randvoorwaarden goed zijn, want de hectiek en stress komen vanzelf. Leren pieken op stress en hectiek Vanuit deze situatie, waardoor we eigenlijk al met 1-0 achter stonden, zijn we aan de slag gegaan en hebben we meer aandacht Betrokkenen wachtten in spanning of ze aan de slag konden. Uiteindelijk werden er door mij als coördinator opvang 13 medewerkers van de poli en twee unithoofden opgeroepen. In een ramp situatie moeten de randvoorwaarden goed zijn, want de hectiek en de stress komen vanzelf. Daar moet je op leren pieken. Doel van deze oefening was dan ook de beoordeling van de randvoorwaarden; de wijze van registreren, de efficiency van de formulieren die we gebruiken en het handelen van de medewerkers, hoe wordt gereageerd op stress en hectiek en wellicht de belangrijkste: was de angst eruit.

7 ROAZ Eénjarig jubileum Acuut Zorgportaal Alweer ruim een jaar geleden is de praktijktest van het Acuut Zorgportaal gestart bij de meldkamer Amsterdam en de negen ziekenhuizen uit het verzorgingsgebied. Nadat deze praktijktest succesvol is afgesloten en er op basis daarvan een aantal wijzigingen is doorgevoerd in de applicatie, heeft de uitrol niet stilgestaan. Hierin trekt TraumaNet AMC samen op met Netwerk Acute Zorg, regio VUmc. Verdere uitrol Inmiddels zijn ook de meldkamer in Kennemerland en Noord-Holland Noord ziekenhuizen uit Noord-Holland en Flevoland hun stops vanaf 2014 niet langer telefonisch, maar via het Acuut Zorgportaal aan elkaar die het afgelopen jaar zijn gemeld via het Acuut Zorgportaal. In onderstaande figuur is bijvoorbeeld te zien dat er in totaal 208 stops zijn gemeld. Deze aantallen hebben overigens alleen betrekking op de stops van de ziekenhuizen binnen TraumaNet AMC (AMC, BovenIJ ziekenhuis, OLVG, SLAZ en Waterlandziekenhuis). Te zien is dat er 92 keer een SEH-stop is afgekondigd. Alle ziekenhuizen uit de regio TraumaNet AMC krijgen ieder kwartaal een gezamenlijke rapportage toegestuurd waarin ziekenhuizen onderling het aantal en de duur van de stops kunnen vergelijken en van elkaar kunnen leren. Dit alles met maar één doel: ervoor zorgen dat een patiënt die acute zorg nodig heeft gedurende 7 x 24 uur zo snel mogelijk op de juiste plaats terecht komt, waar ook direct adequate hulp geboden kan worden. Acuut Zorgportaal Het Acuut Zorgportaal is een webapplicatie waarmee ziekenhuizen onderling en aan de meldkamer Ambulance stops kunnen afkondigingen. Het gaat hierbij om stops van de SEH, EHH/CCU, Shockroom/Traumakamer en CT-trombolyse. Met het Acuut Zorgportaal is in één oogopslag de daadwerkelijke beschikbaarheid in de regio te zien. aangesloten op het Acuut Zorgportaal. Daarnaast is het implementatietraject bij de meldkamer in Gooi en Vechtstreek en beide locaties van de Tergooiziekenhuizen in volle gang en sluiten zij ook binnenkort aan. Dit betekent dat (bijna) alle meldkamers en doorgeven. Terugkoppeling Tijdens de ROAZ-vergadering van oktober is een terugkoppeling gegeven over het aantal, de duur en de reden van de stops Focusgroepen: een eenduidige aanpak Landelijk is bepaald dat vanuit ieder ROAZ in focusgroepen Type Gepland wordt gewerkt aan goede zorgafspraken op het gebied van acute CVA s, hartinfarcten, acute gedragsstoornissen, acute heupfracturen en acute verloskunde. Maar wat doet een Niet gepland focusgroep nu precies? En vooral: hóe? Aantal Binnen de acute zorgregio van het AMC zijn Bedreigde Neonaat, het zorgpad Heup- 27 de afgelopen jaren in het kader van focus- fracturen en het aangescherpte SEH-profiel groepen goede resultaten neergezet, zoals voor acute gedragsstoornissen. Hierbij werd het verloskundige ketenprotocol Acute niet gewerkt met vaste focusgroepen, CT Trombolyse EHH/CCU Operatiekamer Shockroom Spoedeisende hulp Soort Prehospitale Verwijzingen, de richtlijn Vitaal maar zijn steeds regionale werkgroepen van

8 ROAZ professionals geformeerd om zich met één specifieke opdracht bezig te houden. Het afgelopen jaar is veel gedaan om de acute zorgtaken in de regio van het AMC naar een hoger plan te tillen. Naast een aangescherpte missie en visie zijn de structuur en werkwijze van het ROAZ AMC meer geformaliseerd, door middel van een (hernieuwd) convenant en een huishoudelijk reglement. Uit deze ontwikkelingen volgde logischerwijs dat ook de focusgroepen eens goed onder de loep werden genomen: doen zij de juiste dingen en doen zij die goed? Het uitwerken van deze vraag heeft geresulteerd in een nieuwe aanpak. Uitgangspunt hierbij is dat de focusgroepen structurele, multidisciplinaire werkgroepen zijn met een actieve voorzitter uit de regio. De focusgroepen zullen allemaal dezelfde globale stappen doorlopen, waarbij uiteraard genoeg ruimte is voor flexibiliteit. Het voordeel van deze aanpak is dat door alle focusgroepen gestructureerd wordt gewerkt aan inzicht in en verbetering van de acute zorgketen op elk aandachtsgebied. Bovendien functioneren de focusgroepen op deze manier meer dan voorheen als (kwaliteits)instrumenten van het ROAZ AMC. Welke stappen zullen de nieuw te formeren focusgroepen doorlopen? Voordat gewerkt kan worden aan verbeteringen, zal eerst de huidige acute zorgketen in de regio in kaart worden gebracht: wie doet wat, wie is waarvoor verantwoordelijk en wie registreert wat? Hieruit zullen naar verwachting al de nodige knelpunten naar voren komen, die vervolgens worden geïnventariseerd en geprioriteerd. Daarna volgt het uitwerken van mogelijke oplossingsrichtingen die vertaald worden in aanbevelingen aan het ROAZ AMC, waarna de daadwerkelijke uitvoering kan starten. Inmiddels is aan alle ROAZ-leden gevraagd om focusgroepleden en -voorzitters voor te dragen, zodat deze focusgroepen kunnen worden vastgesteld. Hoe en vooral wanneer dit precies in zijn werk gaat, is mede afhankelijk van de intentie om de focusgroepen van Netwerk Acute Zorg, regio VUmc en die van TraumaNet AMC samen te voegen. Dit voornemen is recentelijk in het ROAZ van het AMC positief ontvangen. We hopen hier binnenkort uitgebreider over te kunnen berichten. Wie zijn... Trudi en Jacqueline? In deze rubriek stellen medewerkers van bureau TraumaNet AMC zich voor. Trudi van Rooijen en Jacqueline Brockhoff, twee handen op één buik. We kennen elkaar ruim twaalf jaar en zaten beiden in het secretaresseteam van de afdeling Chirurgie. Jacqueline is secretaresse van de traumachirurgen; Trudi was tot voor kort secretaresse van prof. dr. D.J. Gouma, hoofd afdeling Chirurgie. Zij vervullen voor een half jaar de secretaressefunctie bij TraumaNet AMC en vervangen Linda van Gelder die met zwangerschapsverlof is. Trudi voor drie dagen en Jacqueline voor de vrijdag. De taken zijn goed verdeeld. Trudi is de stabiele factor en zorgt voor de lopende zaken en Jacqueline houdt zich meer met de ondersteuning van de projecten bezig, zoals de OTO-gelden, de nieuwe website van TraumaNet AMC en de traumaregistratie. worden. Juist de combinatie vind ik erg leuk; drie dagen per week op de Chirurgie met alle hectiek en op vrijdag gefocust bezig kunnen zijn bij TraumaNet AMC, aldus Jacqueline. Verbreding Trudi: Na ruim twaalf jaar voor prof. Gouma Mooie combinatie gewerkt te hebben, is dit half jaar voor mij Werken op het bureau van TraumaNet AMC nog een mooie kans voordat ik in augustus of op de afdeling traumachirurgie is voor Trudi 2014 zelf met pensioen ga. Ik merk dat ik en Jacqueline een verschil van dag en nacht. me bij TraumaNet AMC inhoudelijk aan het Trudi: Beide functies zijn trauma gerelateerd, verbreden ben en hoe leuk is dat om dat nog maar dat is dan ook de enige overeenkomst. aan het eind van je werkende leven te kunnen Bij Chirurgie gebeurt alles ad hoc, werk je in zeggen. In het begin moest ik wel erg een hectische omgeving, moet je veel improviseren en de chirurg waar je voor werkt aan zijn MMA, ROAZ, OTO, CBRN, RTO, ZIROP, wennen aan al die termen en afkortingen: jasje trekken om snel te overleggen wanneer HMIMS, maar inmiddels weet ik waar het hij even binnenloopt. Als de dag begint heb je over gaat en kan ik de vergaderingen die ik vaak geen enkel idee hoe die gaat verlopen. moet notuleren redelijk goed volgen. Ik heb Hier bij TraumaNet AMC is het werk gestructureerder, is er meer tijd voor overleg en Schoevers van jaren geleden ingekeken, wel nog even mijn stenoboeken van kunnen de werkzaamheden goed ingepland want dat was ik wel een beetje verleerd.

9 ROAZ VGZ en Achmea presenteren concept-kwaliteitsvisie TraumaNet TraumaNet App Binnenkort te downloaden Hoe concentreer je binnen je regio de acute zorg zonder verlies van kwaliteit? De beantwoording hiervan is één van de speerpunten uit de afgelopen februari gepubliceerde Kwaliteitsvisie Spoedeisende Zorg van Zorgverzekeraars Nederland (ZN). Het uitgangspunt: de basisvoorziening spoedzorg zo breed mogelijk aanbieden en specifieke profielen daarbinnen - gericht op complexe acute zorg - juist op minder plaatsen. Zodoende wordt de kwaliteit, doelmatigheid, toegankelijkheid en bereikbaarheid, aldus de kwaliteitsvisie, tot in finesse geborgd. Binnenkort is de TraumaNet-app gratis te downloaden voor alle betrokkenen uit de regio TraumaNet AMC in de App-store en Google Play. Traumanet AMC speelt hiermee in op de trend dat steeds meer informatie via smartphones eenvoudig toegankelijk moet zijn. In de app zijn de belangrijkste contactgegevens van de ziekenhuizen uit de regio opgenomen. Daarnaast zijn de zakkaartjes over de procedure bij overplaatsing en de protocollen voor opvang en behandeling van traumapatiënten terug te vinden. Ook is er een rekenmodule opgenomen waarmee eenvoudig de Injury Severity Score berekend kan worden. Leden van het ROAZ AMC en VUmc, bestaand uit afgevaardigden van de Raden van Bestuur van de betrokken ziekenhuizen en andere ketenpartners uit de regio Noordwest- Nederland, spraken 22 november over een mogelijk hernieuwde acute zorg-indeling. Dit vond plaats op uitnodiging van Achmea en de VGZ, die hierin voor deze regio het voortouw nemen. Dialoog Achmea en VGZ noemden deze bijeenkomst een regionale dialoog over de infrastructuur voor spoedeisende zorg. Doel is om ten aanzien van de acute zorgverlening met alle ketenpartners tot een gezamenlijke meerjarige strategische agenda te komen. Aan de hand van gegevens van alle ziekenhuizen uit de regio stelden Achmea en VGZ een concept-kwaliteitsvisie op over een hernieuwde infrastructuur voor de regio Noordwest-Nederland met daarin een voorkeursscenario. In volledige openheid willen Achmea en VGZ de komende tijd eerst in gesprek met de ziekenhuizen, om begin 2014 in ROAZ verband weer met alle partners met elkaar in gesprek te gaan: We zien deze gelegenheid als een podium om met elkaar tot een uitwerking te komen van de gepresenteerde scenario s. Een goede discussie, afstemming en agenda zijn ten slotte een succesvollere weg dan het eenzijdig opleggen van maatregelen aan de ziekenhuizen. In het eerste kwartaal van 2014 moet er een convenant liggen met een strategische agenda die de zorgverzekeraars in 2015 willen hebben afgerond. Dat de nieuwe infrastructuur daarmee binnen twee jaar een feit is, maakte bij de aanwezigen veel los. in een nieuw jasje Zoals u misschien al heeft gezien is de website van TraumaNet AMC in een nieuw jasje gestoken. Naast de vernieuwde vormgeving is ook de opbouw van de website gewijzigd. Zo staan er op de homepage drie blokken met daarachter alle relevante informatie per beleidsterrein (Traumazorg, ROAZ en OTO). De algemene informatie over TraumaNet AMC is via de verschillende knoppen in de bovenbalk terug te vinden. Dus neem snel een kijkje op Volg ons nu ook op

10 Traumazorg ImageHub Spoedconsult op afstand Vanaf 1 november wordt bij spoedconsulten binnen de regio TraumaNet AMC gewerkt met de ImageHub ( - ontwikkeld door Aexist). Met de ImageHub kunnen medische beelden met collega s in andere ziekenhuizen worden gedeeld via een beveiligde web-based omgeving. Gedurende een pilot van zes maanden zullen via de ImageHub medische beelden worden gedeeld om zo advies op afstand te kunnen geven over de behandeling van traumapatiënten in de regio. Voorheen moest bij een spoedconsult een cd-rom per post verstuurd worden, waarna deze via de interne post via het secretariaat van de Trauma Unit AMC uiteindelijk bij het betreffende staflid terecht kwam. Of de cd-rom werd met een koerier naar het AMC verzonden. Dit behoort nu tot het verleden, want de beelden zijn direct beschikbaar in de ImageHub, waarmee bevindingen dus sneller kunnen worden teruggekoppeld en de behandeling sneller kan worden gestart. Dit is een groot voordeel, want binnen de traumazorg zijn korte lijnen van groot belang. Kijk voor meer informatie op Werkwijze 1. Alle spoedconsulten m.b.t. trauma patiënten worden eerst telefonisch overlegd met het dienstdoende staflid van de Trauma Unit AMC; 2. Hierna worden de relevante beelden via de ImageHub verzonden naar het dienstdoende staflid; 3. Na ontvangst van een sms logt het dienstdoende staflid in op de ImageHub, beoordeelt de beelden en koppelt zijn bevindingen terug. Traumazorg Betrouwbaarheid van de geregistreerde data in de Traumaregistratie In een eerdere traumapost hebben wij u geïnformeerd over een onderzoek naar het naleven van de inclusiecriteria die gelden voor de traumaregistratie. Deze studie was een vervolg op eerder wetenschappelijk onderzoek waarin wij hebben gekeken naar de betrouwbaarheid van de geregistreerde data. Alle traumaregistraties hebben, in meer of mindere mate, te maken met missende data. Dit is een bekend fenomeen, voornamelijk voor fysiologische parameters zoals ademhalingsfrequentie. Het is echter onbekend hoeveel patiënten er onterecht niet worden geïncludeerd, anders gezegd hoeveel patiënten wij missen. Dat was de aanleiding om dit te onderzoeken en te kijken of wij voorspellers konden identificeren voor het onterecht ontbreken van deze patiënten. Daartoe hebben wij steekproefsgewijs 4 weken uit het jaar 2012 geselecteerd. Van alle traumapatiënten die gezien zijn op de spoedeisende hulp of de traumakamer tijdens deze weken is beoordeeld of ze aan de inclusiecriteria van de registratie voldeden en zo ja, of ze bij de terecht geïncludeerd groep behoorden geïncludeerd: dit percentage varieerde per ziekenhuis van 2 tot 42%. Wat betreft hun (letsel)karakteristieken verschilden deze patiënten niet van de terecht geïncludeerde patiënten. Daarmee suggereren deze data dat de conclusies die getrokken worden uit de registratie accuraat zijn: belangrijke uitkomstmaten van de registratie zoals de probability of survival en de mortaliteit verschilden niet tussen de missende patiënten en de geïncludeerde patiënten. Overplaatsing naar een ander ziekenhuis, na primaire beoordeling, en presentatie in een Level 3 ziekenhuis waren onafhankelijke voorspellers voor het onterecht niet includeren in de traumaregistratie. Speciale aandacht moet daarom besteed worden aan de registratie van deze (groep) patiënten! of bij de onterecht niet geïncludeerd groep. De resultaten van dit onderzoek hebben Vijftien procent van de patiënten was (onterecht) niet in de traumaregistratie wij ter publicatie aangeboden bij een peer-reviewed tijdschrift.

11 Traumazorg Thema-avond Tentamen suïcide - 25 november Overdonderd door de grote opkomst zijn we op zoek gegaan naar een grotere collegezaal waar de ruim 300 bezoekers in pasten, aldus Carel Goslings, traumachirurg en Medisch hoofd van TraumaNet AMC. Het grote enthousiasme om deze avond bij te wonen geeft aan dat er behoefte bestaat aan meer informatie, discussie en kennisdeling over dit niet alledaagse onderwerp. Olivier Wijers, arts-assistent Chirurgie, AMC & Elise Nelis, arts-assistent Psychiatrie, AMC: Consulteer vroegtijdig Psychiatrie bij het vermoeden van een TS; Zorg voor een veilige setting voor patiënt en hulpverlener; Goede zorg = intensieve samenwerking chirurgie / neurologie en psychiatrie; Goede nazorg (somatisch én psychisch) is cruciaal. Emile Clous, arts-onderzoeker Teun Peter Saltzherr, arts-assistent Chirurgie AMC: Vier componenten van Damage Control Resuscitation: Permissive hypotension don t pop the clot ; Hypertone vloeistoffen i.p.v. cristalloïden small volume resuscitation; Behandelen ATC Massatransfusieprotocol, 1:1:1 componenten; Damage Control Surgery. Frank Beeres, fellow traumachirurg Dat bleek ook wel tijdens deze avond waar de psychiatrie, traumachirurgie, chirurgie Trauma Unit AMC: Trauma Unit AMC: interactie tussen publiek en sprekers en en neurologie die in geval van een TS Stel bij val van hoogte in een vroeg Stop the bleeding (zowel prehospitaal actieve deelname centraal stond. Steek bepalend is voor het verlenen van goede stadium vast of er sprake is van een TS, als op de SEH, OK en IC); uw hand eens op als u ooit met een geval zorg voor de patiënt. Uit wetenschappelijk vanwege de relatie met initiële letsel, Life saving before limb saving; van tentamen suïcide in aanraking bent onderzoek van de Trauma Unit van het complicaties en mortaliteit. Gebruik bij levensbedreigende bloedingen geweest? Bijna de hele zaal steekt zijn AMC blijkt dat de incidentie van complica- aan de extremiteiten tourniquets of zet hand op. Het onderwerp leeft en behoort ties bij psychiatrisch patiënten na val van klemmen op de bloedingen. helaas tot de dagelijkse praktijk van ambu- hoogte twee keer hoger is. Naar aanleiding lancemedewerkers, SEH-verpleegkundigen, van praktijkcases gaan de sprekers in op Het ethische aspect dat bij TS onvermijdelijk niet zo lang voort te zetten als bij niet TS traumachirurgen en andere betrokkenen de aspecten die van belang zijn bij TS. om de hoek komt kijken is een lastige, zo patiënten. Eens of oneens? Dat deze en de in de keten van traumaopvang. Centraal Veel aandacht is er voor de val van hoogte; blijkt uit de paneldiscussie, waar naast de andere stellingen iets losmaakten bleek uit in het programma van de avond staat de nummer 2 uit de top 10 van meest toege- sprekers ook Dick Willems, hoogleraar het geroezemoes dat ontstond in de zaal. eerste opvang van slachtoffers van een TS paste zelfmoord methodes. Een overzicht medische ethiek UvA is aangeschoven. Onder leiding van Carel Goslings werd een op straat en de opvang en behandeling op van belangrijke aandachtspunten van de De zaal wordt een aantal stellingen voor- half uur lang gediscussieerd met het panel. de SEH en in het ziekenhuis. Tevens wordt sprekers om bij stil te staan, de zogenaamde gelegd: Als er gereanimeerd moet worden Na de afsluiting van de thema-avond werd ingegaan op de samenwerking tussen o.a. Take home messages : na een TS valt de beslissing sneller dat er met een drankje nog lang over nage- het niet zinvol is om door te gaan, Bij een praat. Een goed teken, want daar zijn dit Maartje Terra, traumachirurg / MMT-arts, VUmc: Traumamechanisme weegt zwaarder dan bevindingen van het lichamelijk onderzoek; recidief TS patiënt hoef je de behandeling soort avonden voor! Lichamelijk onderzoek op straat is onbetrouwbaar; Blijf bij shock en traumatische reanimatie trouw aan de 4 H s en T s; Een bekkenband hoort op de ambulance aanwezig te zijn. Een uitgebreid verslag van de avond en de presentaties zijn te vinden op de vernieuwde site van TraumaNet AMC: De volgende thema-avond van TraumaNet AMC staat gepland voor mei/juni volgend jaar met als onderwerp: sportletsel. Hopelijk wordt dat net zo n geslaagde avond!

12 Traumazorg Traumaregistratie: de stand van zaken Sinds de start van de regionale traumaregistratie in de regio TraumaNet AMC zijn er bijna traumaopnames geregistreerd, waarvan in het jaar De traumaregistratie bevat gegevens van alle traumapatiënten die binnen 48 uur na een ongeval voor hun letsel zijn gezien op de SEH en naar aanleiding daarvan direct zijn opgenomen in het ziekenhuis, zijn overgeplaatst naar een ander ziekenhuis of zijn overleden op de SEH. SEH-bezoek In het onderstaande taartdiagram is de verdeling van het aantal traumapatiënten per dagdeel van aankomst op de SEH weergegeven. Ruim 40% van alle traumapatiënten arriveert in de middag op de SEH. 28% 13% 19% Dagdeel van aankomst SEH ochtend (06:00-12:00) middag (12:00-18:00) avond (18:00-00:00) nacht nacht (00:00-06:00) (00:00-06:00) 40% Patiëntkarakteristieken staande figuur is de relatie tussen leeftijd In 2012 bestond de traumapopulatie voor 49% uit mannen. Dit percentage is over de jaren vrij stabiel gebleven. De leeftijd van de patiënten in de traumaregistratie is wel significant toegenomen van 53 jaar in 2008 naar 58 jaar in 2012 (p=0,006). In onder- en geslacht weergegeven. Het omslagpunt in de verhouding man/vrouw ligt rond de 60 jaar. Hoewel het aantal traumagevallen onder mannen afneemt bij toenemende leeftijd, is er bij de vrouwen een opvallende piek zien rond de 80 jaar. In onderstaand staafdiagram is te zien dat patiënten in de ochtend en de middag gemiddeld bijna drie uur (175 vs 172 minuten) op de SEH verblijven, voordat zij worden opgenomen in het ziekenhuis, worden overgeplaatst naar een ander ziekenhuis of (zelden) komen te overlijden op de SEH. Dit is een statistisch significant langere verblijfsduur dan in de avond en de nacht wanneer traumapatiënten gemiddeld zo n 2,5 uur (158 vs 146 minuten) op de SEH verblijven (p<0,001). >> n.s. Verschil dagdelen: P<0,001 Geslacht 180 Aantal Man Vrouw Gemiddelde verblijfsduur SEH (min) ochtend middag avond nacht Leeftijd Dagdeel aankomst SEH

13 Traumazorg Aantal Uitkomst van traumazorg Bank. In 2012 is de Ws 0,28. Met een totale De primaire uitkomstmaat van de traumaregistratie is het al dan niet overlijden van 2012 betekent dit dat er 17 patiënten meer populatie van ruim traumapatiënten in de patiënt op de SEH of tijdens opname in overleven in onze regio dan in de (Amerikaanse) referentiedatabase. Als de Ws negatief het ziekenhuis. In 2012 zijn in totaal 126 van de 6186 traumapatiënten over-leden (2,0%). is, betekent dit dat er minder overlevenden Deze patiënten hadden een gemiddelde patiënten zijn dan in de referentiedatabase. Injury Severity Score van 20 en waren dus Of de verschillen (weergegeven in de Ws) statistisch significant zijn is afhankelijk van het ernstig gewond ten gevolge van het trauma. Om de overlevingskans (Probability of betrouwbaarheidsinterval (95% CI) rondom Survival (Ps)) van trauma patiënten te de Ws. Als het betrouwbaarheidsinterval de berekenen, hebben wij gebruik gemaakt nullijn kruist, is er geen significant verschil van de zogenaamde TRISS methode met de Amerikaanse referentiepopulatie. Ligt (TRISS = TRauma +Injury Severity Score). het gehele interval boven de nul dan is er een Hierbij wordt de Ps berekend op basis van significant betere overleving dan voorspeld de leeftijd van de patiënt, de letselaard, de op basis van de referentiepopulatie. Ligt het vitale toestand (RTS) en de letselernst (ISS). betrouwbaarheidsinterval volledig onder nul In hoeverre de overlevingskans van de dan is er een significant slechtere overleving patiënten afwijkt van de daadwerkelijke overleving is weergegeven met de zogenaamde populatie. In onderstaande figuur zijn de Ws dan voorspeld op basis van de referentie- Ws-score. Deze score drukt het aantal scores inclusief het betrouwbaarheidsinterval extra overlevenden per 100 patiënten uit ten weergegeven. In de jaren 2008 t/m 2010 overleefden statistisch significant meer patiënten opzichte van de referentiestandaard, in dit geval de Amerikaanse National Trauma Data in het traumazorgnetwerk TraumaNet AMC 1,5 1,39 1 0,89 0,38 0-0, ,23 0,89 0,78 0,63 0,70 0,48 0,33 0,21 0,28 0,07-0,22-0, dan verwacht op basis van de Amerikaanse referentiewaarden. Voor de jaren 2011 en 2012 is dit verschil niet significant. Uitbreiding dataset naar Europees model Om een internationale vergelijking van ons traumasysteem te bevorderen, heeft het Landelijk Netwerk Acute Zorg, met positief advies van het Landelijk Beraad Traumacentra (de medisch hoofden van de traumacentra) en de Wetenschappelijke Adviesraad (WAR) van het LNAZ, besloten per 1 januari 2014 de dataset van de LTR verder uit te breiden. Dit betekent dat de internationaal geaccepteerde Utstein variabelen* worden toegevoegd aan de te registreren items. Zo wordt bijvoorbeeld het letselmechanisme uitgebreider omschreven. Waar nu alleen nog aangegeven kan worden of er sprake is van stomp of scherp letsel, kan vanaf 1 januari worden aangegeven of er bij stomp letsel sprake is van een verkeersongeval, bedrijfsongeval of van sportongeval. Daarnaast wordt ook de 30 dagen-mortaliteit toegevoegd aan de dataset. Op dit moment worden de consequenties van deze uitbreiding en eventuele aanpassing in de werkwijze per ziekenhuis geïnventariseerd. Dominique Oltof verlaat TraumaNet AMC Mijn twee jaar bij TraumaNet AMC zijn alweer voorbij. Wat is het snel voorbij gegaan. Mijn promotiedatum komt nu steeds dichterbij! Naast mijn promotieonderzoek naar de diagnostiek en (niet-operatieve) behandeling van patiënten met stomp buikletsel (in het bijzonder miltletsel) heb ik als onderzoeker voor TraumaNet AMC gewerkt. Daarbij heb ik me gericht op verschillende aspecten van de traumaregistratie, voornamelijk de betrouwbaarheid en de volledigheid van de data. Registratie van de aard, het aantal en de ernst van de verwondingen van traumapatiënten was betrouwbaar. Veel van de variatie in de totale letselscore kon worden verklaard door klinisch minder relevante verschillen. >> Soort

14 Traumazorg Gebleken is dat 15% van de patiënten onterecht niet in de registratie was opgenomen, maar dat dat niet van invloed was op de uitkomstmaten of conclusies die worden getrokken uit de registratie (alleen op de statistieken). Verder zijn we op dit moment nog bezig met een onderzoek naar patiënten die overlijden voor aankomst in het ziekenhuis. Deze patiënten worden niet geregistreerd in de traumaregistratie en uit eerder onderzoek is gebleken dat slechts bij een klein deel van deze patiënten een lijkschouwing wordt gedaan. Dat zijn de redenen dat wij weinig van deze groep afweten. TraumaNet AMC werkt voor dit onderzoek samen met Ambulance Amsterdam, de GGD, het MMT en het NFI. Met elkaar zijn we aan het inventariseren om welke patiënten het gaat, wat voor zorg werd geleverd en waaraan deze patiënten overleden zijn. Best een lastige klus om de gegevens van alle verschillende instanties aan elkaar te koppelen en ik verwacht dat we hier nog wel even mee bezig zijn. Binnen TraumaNet AMC heb ik de mogelijkheid gekregen om me te verbreden, ik heb gezien hoe enorm belangrijk het is om informatie te delen en ben onder de indruk van de schat aan informatie die de registratie oplevert. Ik ben dankbaar voor de afgelopen twee jaren en heb de organisatie van TraumaNet AMC, die in ontwikkeling is, zien groeien naar een bruisend geheel. Onder de indruk van de schat aan informatie die de traumaregistratie oplevert. Het is een relatief klein maar betrokken bureau. Bovendien is mijn keuze voor de toekomst, traumachirurg worden, alleen maar bevestigd. Ik wilde dat al in mijn tweede jaar, maar dat verlangen is nu alleen maar groter geworden. Begin volgend jaar ga ik verder met mijn coschappen. Bent u geïnteresseerd in een van mijn onderzoeken, laat het me dan weten; d.c.olthof@amc.nl was een jaar waarin wij binnen onze acute zorgregio samen met alle betrokkenen hard gewerkt hebben om de acute zorgketen verder te versterken. Wij danken u voor de plezierige samenwerking in het afgelopen jaar belooft in een aantal opzichten een uitdagend jaar te worden waarbij een balans moet worden gevonden tussen kwaliteit en doelmatigheid. Een goede samenwerking tussen alle ketenpartners is daarbij van groot belang. Medewerkers Bureau TraumaNet AMC Wij wensen u gezellige feestdagen en een gelukkig 2014!

15 Ambulance Amsterdam zorg met hoofd en hart Regionale Ambulancevoorziening Gooi en Vechtstreek Colofon: TraumaNet AMC is een regionaal samenwerkingsverband van betrokkenen bij de acute zorg. Het AMC is, als Level 1 traumacentrum, de coördinator van dit netwerk. Zie ook: Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt, op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van TraumaNet AMC.