Stichting ter Bevordering van de Agrarische Bedrijfs- en Gebiedsontwikkeling. Eindverslag
|
|
- Filip van Beek
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Stichting ter Bevordering van de Agrarische Bedrijfs- en Gebiedsontwikkeling Postbus AJ Wageningen Eindverslag Implementatie van biologische bedrijfssystemen op gangbare akkerbouwbedrijven Project in het kader van de Subsidieregeling demonstratie- en kennisoverdrachtprojecten duurzame landbouw van het Ministerie van LNV Reguliere tender 2005 Openstelling: biologische landbouw
2 Stichting ter Bevordering van de Agrarische Bedrijfs- en Gebiedsontwikkeling Postbus AJ Wageningen Eindverslag Implementatie van biologische bedrijfssystemen op gangbare akkerbouwbedrijven Project in het kader van de Subsidieregeling demonstratie- en kennisoverdrachtprojecten duurzame landbouw van het Ministerie van LNV Reguliere tender 2005 Openstelling: Geïntegreerde Gewasbescherming Uitvoering regeling Dienst Regelingen Postbus BD Dordrecht Aanvrager Stichting ter Bevordering van de Agrarische Bedrijfs- en Gebiedsontwikkeling De heer D. Egbertsen (ambtelijk secretaris) Postbus AJ Wageningen Uitvoering project - DLV Plant, Eindredactie: C.A.F. van Oers (DLV Plant BV) Met bijdragen van: S. Bernaerts, DLV Plant BV N. E. van der Bok, DLV Plant J. Truijman, DLV Plant J. Willemse, DLV Plant Wageningen, 1 april
3 Inhoud 1. Samenvatting 4 2. Doel project Implementatie van biologische bedrijfssystemen op gangbare akkerbouwbedrijven 5 3. Activiteiten Werven van intervisiegroepen Coachen van begeleiders en intervisiegroepsleider Meten perceptie 6 Intervisiegroep Functionele Agrobiodiversiteit (FAB) 7 Deelnemers intervisiegroep GPS Zeeuws Vlaanderen 8 Intervisiegroep Walcheren/ Zeeuwse eilanden mechanische onkruidbestrijding/ bodemvruchtbaarheid Groepswerk, startbijeenkomst, plan van aanpak 10 Overzicht bijeenkomsten Communicatie, open dagen, vakpers Meten resultaat Overleg, projectleiding, rapportage Resultaten 11 Maatregel 1 Mechanische onkruidbestrijding 12 Maatregel 2 Gebruik van GPS 12 Maatregel 3 Gebruik van rijpaden 13 Maatregel 4 Minimale grondbewerking 13 Maatregel 6 Gebruik van vaste mest of compost 15 Maatregel 7 Gebruik van natuurlijke vijanden vanuit akkerranden 15 Alle maatregelen Evaluatie en aanbevelingen 17 3
4 1. Samenvatting Eind augustus 2005 is door de Stichting BABG (Stichting ter Bevordering van de Agrarische Bedrijfs- en Gebiedsontwikkeling) geconstateerd dat het mogelijk moet zijn om de gangbare akkerbouw meer te laten leren van de biologische landbouw. Dit in het kader van het streven naar het verder verduurzamen van de huidige gangbare akkerbouw. De biologische landbouw ontwikkelt zich meer en meer tot een vooruitstrevende volwassen sector. Nieuwe innovatieve technieken zoals GPS-RTK, mechanische onkruidbestrijding, natuurlijke vijanden (FAB), rijpaden, zorg om de bodem zijn in de biologische landbouw al getest en ingevoerd terwijl ze destijds slechtst mondjesmaat in de gangbare landbouw hun intrede deden. Door de Stichting BABG is daarom aan DLV Plant en Proefboerderij Rusthoeve gevraagd een projectvoorstel te formuleren op het gebied van deze thematiek en deze in te dienen bij de tender Subsidieregeling demonstratie- en kennisoverdrachtprojecten duurzame landbouw van het Ministerie van LNV. Nadat het project formeel was ingediend is er divers contact geweest met DR. Dit betekende dat het project in een iets andere vorm in uitvoering is gebracht dan dat in het oorspronkelijke projectvoorstel stond. Het werken met intervisiegroepen rondom dit thema is gehonoreerd maar slechts met 4 intervisiegroepen. Bovendien zag men geen rol weggelegd voor Proefboerderij Rusthoeve. In overleg met DR is het projectvoorstel aangepast naar een verminderde omvang en vervolgens is er een start gemaakt in De Stichting heeft DLV Plant BV belast met de uitvoering van het project. Centraal binnen dit project stond het bediscussiëren en implementeren van maatregelen uit de biologische landbouw op gangbare bedrijven. Hiervoor zijn vier groepen gerekruteerd in Zuidwest Nederland, te weten een in Zeeuws Vlaanderen, een in de Hoeksche Waard en twee in Noord Zeeland. Bij de start van het project is er bij de deelnemers een nulmeting uitgevoerd. Bij de deelnemers is nogmaals bij het einde van 2007 gevraagd of en welke maatregelen zij wilde implementeren. In eerste instantie reageerde men aarzelend. Uiteraard was er ook verschil in de groepen. Vooral de groep op Zeeuws Vlaanderen ging enthousiast van start. In het tweede en derde jaar zijn ook activiteiten opgepakt waarbij ook mensen van buiten de intervisiegroep welkom waren. Hierbij zijn ook innovatieve kansrijke maatregelen gedemonstreerd en bediscussiëerd (GPS, mechanische onkruidbeheersing, rijpaden, UV belichting, aanleggen vals zaaibed, gebruik van natuurlijke vijanden, gebruik van vaste mest of compost, minimale grondbewerking etc.) Aan het einde van het project is nogmaals aan de deelnemers gevraagd welke maatregel men over heeft genomen of over wil nemen. Na de aarzelende start gaf nu vrijwel allen aan een of meer maatregelen te hebben overgenomen. Gezien het enthousiasme van de deelnemers enerzijds en anderzijds de uitdagingen die er zijn m.b.t. het verduurzamen, ook op het gebied van de uitstoot van CO2 en lachgas, zou een dergelijk initiatief een vervolg moeten krijgen. Elke ondernemer die hier oren voor heeft is de ondernemer van morgen! 4
5 2. Doel project Implementatie van biologische bedrijfssystemen op gangbare akkerbouwbedrijven In dit project worden biologische teeltsystemen en technieken gedemonstreerd aan gangbare akkerbouwers. Het doel van het project is: Gangbare ondernemers gaan bedrijfs- en teeltsystemen uit de biologische landbouw gebruiken om de economische en milieutechnische duurzaamheid van hun bedrijf te vergroten. Om het doel te bereiken is een slimme communicatie vereist omdat er veel vooroordelen bestaan. De focus ligt op de effecten van economische voordelen van de technieken omdat hiermee ondernemers het beste worden geprikkeld. Het doel wordt bereikt door: Opzetten van 4 intervisiegroepen, die daadwerkelijk elementen uit de biologische landbouw gaan toepassen. Dit kan één element zijn of meerdere afhankelijk van de impact. De teeltsystemen bij de Rusthoeve dienen als referentie, voorbeeld en controle. De volgende teeltsystemen uit de biologische landbouw krijgen een centrale rol in het project: Rijpadensystemen Onkruidpreventie Mechanische of thermische onkruidbestrijding Methoden om bodemstructuur te verbeteren. Dit heeft positieve effecten op: mineralenmanagement, ziektewering bodem, waterhuishouding, risico van teelten en gewasgroei. Alternatieve methoden voor beheersing van ziekten en plagen (onder andere door het gebruik van natuurlijke vijanden (functionele agrobiodiversiteit) Teeltmaatregel Voorbeelden Acceptatie graad Reden Rijpaden - Men denkt dat het te duur is Onbekend met effecten Onkruidpreventie Mechanische en thermische onkruidbestrijding Afdekken grondbewerking Vals zaaibed Voorkomen van zaadvorming Thermisch branden van uien Toepassen innovaties - Onbekend met methoden, onbekend met effecten Focus op chemie +/- Men kiest vaak voor chemisch omdat men Perspectief voor gangbaar Wordt in de toekomst veel goedkoper, Positieve resultaten. Teeltrisico verminderd. Lachgasreductie. Perspectief bij aanscherping mineralengebruik Goede resultaten, vraagt relatief weinig investering en inspanning Mechanisch is in veel gevallen goedkoper. Mechanisch is in veel gevallen even 5
6 Methoden om bodemstructuur te verbeteren en hierdoor mineralenefficiency verbetering Alternatieve methode voor beheersing van ziekten en plagen 100% mechanisch in bieten Gebruik van vaste mest/ compost Vermindering bodemdruk Aanpassen bodembewerking om bodemleven te sparen Onderzaai klaver in tarwe Functionele agrobiodiversiteit Inzetten natuurlijke vijanden Preventieve maatregelen denkt dat dat goedkoper is Focus op chemie +/- Onbekend met methoden, onbekend met effecten, Algemene verminderde aandacht voor de bodem +/- Onbekend met methoden, Onbekend met effecten, Focus op chemie effectief dan chemisch Bewust worden van resultaten, bewust worden van effecten. Teeltrisico verminderd. Verbeterde mineralenhuishouding Minder afhankelijk van chemie, goede combinatie met algemeen toegepast natuurbeheer, vraagt weinig inspanning en investering. Goede resultaten 3. Activiteiten 3.1 Werven van intervisiegroepen Binnen het project was er na overleg met DR ruimte om met vier intervisiegroepen aan de slag te gaan. Hiervoor zijn deelnemers benaderd in Zeeuws Vlaanderen, Tholen en St. Philipsland en de Hoeksche Waard Coachen van begeleiders en intervisiegroepsleider De begeleiders voor de intervisiegroepen zijn bijgestaan en gecoached door een gespecialiseerde adviseur in biologische landbouw. Om verspreiding van biologische technieken zo kansrijk mogelijk te maken zijn ook verschillende gangbare adviseurs hierin betrokken Meten perceptie Bij de start van het project is er een meting gedaan naar de beleving van biologische landbouw bij gangbare akkerbouwers. Per groep zijn de resultaten vastgelegd. Deze kunt u lezen in onderstaande tabel. Ook is er een jaar gevraagd welke maatregelen men ziet zitten om te implementeren op het eigen bedrijf. Dit bleef toen nog een aarzelende start. Bij het afsluiten van het project (eind 2008) is nogmaals zo een meting uitgevoerd. Deze resultaten kunt u vinden in hoofdstuk 4 Resultaten. 6
7 Intervisiegroep Functionele Agrobiodiversiteit (FAB) In de intervisiegroep FAB ligt het accent van de biologische technieken op mechanische onkruidbestrijding en verbeteringen in het aanleggen en beheren van de akkerranden. Duurzame techniek nulsituatie op 1 dec 2007 Rijpaden/ GPS 1 1 Een paar telers zijn bezig om GPS te gebruiken voor het beheren van de bloemenranden. Heeft nog niet geleid tot concrete aankopen. Onkruidpreventie donkere grondbew 0 0 Onkruidpreventie vals zaaibed Bij aanleg van randen legde 50% vals zaaibed aan in 2007 Dit aantal gaat groeien effectiviteit blijkt duidelijk Thermisch branden 1 Vals zaaibed wordt mechanisch aangelegd 1 teler gebruikt brander Toepassing innovaties 0 6 deelnemers hebben de KVIK up ingezet tegen wortelonkruid Schoffelen en/of eggen 0 1 deelnemer heeft geprobeerd te schoffelen, dit is niet gelukt door verkeerd zaaisysteem. Loonwerker wil in 2008 wel gelegenheid bieden op schoffelafstand te zaaien. FAB inzetten Klein deel van de deelnemers zaait bloemenranden maar meestal niet mengsels die daarvoor erg geschikt zijn In 2007 zijn er een aantal aanpassingen gedaan aan het mengsel om meer FAB effectiviteit te krijgen. uitzetten natuurlijke vijanden 0 0 7
8 Deelnemers intervisiegroep GPS Zeeuws Vlaanderen De GPS groep in Zeeuws Vlaanderen spitst zich enkel toe op GPS en het toepassen van rijpaden. In het meten van de perceptie zijn dan ook geen andere zaken meegenomen. Duurzame techniek nulsituatie op 1 dec 2007 Rijpaden/ GPS 0 1 concrete aankoop RTK GPS installatie door deelnemer, diverse telers met interesse 3 deelnemers hebben GPS gebruikt in 2007 (zonder RTK precisie) Deelnemers intervisiegroep Tholen mechanische onkruidbestrijding/ bodemvruchtbaarheid Duurzame techniek Nulsituatie op 1 dec 2007 Rijpaden/ GPS 0 Biologische ondernemer heeft rtk GPS aangeschaft Plannen waren gereed Onkruidpreventie donkere maar droog voorjaar grondbew 0 gooide roet in het eten Onkruidpreventie vals zaaibed Bij ongeveer 50% van het areaal bloemzaden wordt vals zaaibed aangelegd in 2007 Ongeveer gelijk Thermisch branden 1 1 Toepassing innovaties Vrijwel niet 1 deelnemer heeft torsiewieder 1 deelnemer (loonwerker) heeft bewegende wiedeg aangeschaft. Schoffelen en/of eggen Vrijwel allemaal schoffelen in bloemzaden, akkerbouwgewassen niet veel, vrijwel niemand eggen 2 deelnemers hebben wiedeg Gebruik vaste mest/ compost Ongeveer 10% van de mensen gebruikt vaste mest of compost Vermindering bodemdruk Vrijwel bij allemaal heeft dit de aandacht Moeilijk dit te meten omdat het een veelheid van maatregelen betreft Bodemleven-vriendelijk bewerken Vrijwel niemand Enkele experimenten groenbemesters/ onderzaai Hangt van het gewas af, groot deel gebruikt groenbemesters Door aanleg demo groenbemesters mogelijk wat veranderingen in 2008 Mogelijk wat veranderingen in 2008 FAB inzetten Vrijwel niemand inzetten natuurlijke vijanden Niemand 1 deelnemer 8
9 Intervisiegroep Walcheren/ Zeeuwse eilanden mechanische onkruidbestrijding/ bodemvruchtbaarheid Op Walcheren/ Zeeuwse eilanden ligt het accent op onkruidbestrijding en preventie. Duurzame techniek Nulsituatie op 1 dec 2007 Rijpaden/ GPS 0 1 deelnemer heeft rtk GPS aangeschaft Aantal telers wilde dit wel graag proberen, vanwege moeilijk voorjaar niet gelukt Onkruidpreventie donkere grondbew 0 Vrijwel allemaal in moeilijke bloemzaden nog weinig in Onkruidpreventie vals zaaibed akkerbouwgewassen Thermisch branden 1 Toepassing innovaties Schoffelen en/of eggen Gebruik vaste mest/ compost Vermindering bodemdruk Bodemleven vriendelijk bewerken groenbemesters/ onderzaai Schoffelen vrijwel allemaal in bloemzaden en veel in suikerbieten, eggen een enkeling Door moeilijk jaar vrijwel niet gelukt 2 telers 1 teler gaat zelf een brander bouwen 2 deelnemer een vingerwieder 1 deelnemer een torsiewieder Schoffelen in 2007 zeker niet minder dan voordien vanwege lastig jaar. FAB inzetten Een aantal telers is bezig met akkerranden voor FAB vanuit FAB project Walcheren Aantal groeit inzetten natuurlijke vijanden 0 Bij 1 bioteler getest 9
10 3.4. Groepswerk, startbijeenkomst, plan van aanpak Voor de vier groepen is per groep een plan van aanpak opgesteld. Daarna zijn er startbijeenkomsten geweest en zijn er groepsbijeenkomsten geweest. Afhankelijk van de interesse is er per intervisiegroep gekozen voor verschillende thema s. Voor Zeeuws Vlaanderen was dit bv GPS toepassingen, voor Tholen onkruidbeheersing en voor de Hoeksche Waard natuurlijke plaagbeheersing. Begroot waren vijfmaal een groepsbijeenkomst per groep plus eenmaal een brede bijeenkomst met regionale invulling (open dag). In totaal zijn er 27 bijeenkomsten geweest. Overzicht bijeenkomsten Startbijeenkomsten Zeeuws Vlaanderen Zuid Holland Zeeland Noord Zeeland Noord Groepsbijeenkomsten Zeeuws Vlaanderen Zeeuws Vlaanderen Zeeuws Vlaanderen Zuid Holland Zuid Holland Zeeland Noord Zeeland Noord Totaal Groepsbijeenkomsten 21 Brede bijeenkomst Zuid Holland Zeeland 1 + Zeeland Zeuws Vlaanderen Zuid Holland Brede bijeenkomsten 6 10
11 3.5. Communicatie, open dagen, vakpers Voor het project is een communicatieplan opgesteld. Hierbij waren een aantal activiteiten te onderscheiden: Groepsbijeenkomsten waarbij ook anderen van buiten de groep welkom waren ( brede groepsbijeenkomst ) Zie overzicht bij punt 3.4. Informeren van de vakpers. Van verschillende activiteiten is regelmatig verslag gedaan in de vakpers Meten resultaat Aan het einde van het project is een enquête uitgezet waarbij gemeten in is in hoeverre deelnemers maatregelen ook adopteren Overleg, projectleiding, rapportage Voor het functioneren van het project, met vier groepen en betrokkenheid van derden (zaaizaadleveranciers, mechanisatiebedrijven, RTK leveranciers) is projectmanagement noodzakelijk. 4. Resultaten Binnen het project waren vooraf de volgende resultaten gesteld: Projectresultaten 120 akkerbouwers gaan één of meer biologische teeltsystemen implementeren op hun bedrijf In de resultaatmeting is gericht gevraagd naar het implementeren van bepaalde teeltsystemen op het bedrijf. De evaluatie is uitgevoerd over alle deelnemers van de groepen heen, dus niet uitgesplitst per groep. Zeer waarschijnlijk zal er tussen de groepen onderling wel verschil zijn. In totaal hebben 113 deelnemers antwoord gegeven via de enquête. Bij elke vraag kon men vier antwoorden geven (en een opmerking plaatsen) Antwoorden: Pas ik nu toe Ga ik in de nabije toekomst doen Zie ik niks in/ te duur/ te omslachtig Wil ik meer over weten 11
12 Maatregel 1 Mechanische onkruidbestrijding Mechanische onkruidbestrijding 10% 4% 7% 79% pas ik nu toe ga ik in de toekomst doen zie ik niks in wil ik meer over weten Slechts 10% (ca. 13 personen) wijst mechanische onkruidbestrijding af. Binnen dit thema geven 79% van de deelnemers aan met dit thema aan de slag te willen. Bovendien zijn er nog ca 7% die dit in de nabije toekomst willen gaan doen en 4% wil er meer van weten. Maatregel 2 Gebruik van GPS Gebruik van GPS 15% 29% 27% 21% pas ik nu toe ga ik in de toekomst doen zie ik niks in wil ik meer over weten 12
13 Dit is een thema waarmee het project bij de start in 2006 enigszins voor de muziek uitliep. Intussen zijn er ook in de gangbare landbouw veel projecten rondom dit thema. Opvallend hierbij is het dat toch nog 27% hier niets in ziet (meting is eind 2008!). Maatregel 3 Gebruik van rijpaden Gebruik van rijpaden 10% 20% 39% 14% pas ik nu toe ga ik in de toekomst doen zie ik niks in wil ik meer over weten Ook rijpaden zijn verder weg van de praktijk en moeilijk te implementeren. Een kleine 40% geeft aan dit nu toe te passen en 14% wil dit in de nabije toekomst doen. Maatregel 4 Minimale grondbewerking 13
14 Minimale grondbewerking 22% 7% 8% 63% pas ik nu toe ga ik in de toekomst doen zie ik niks in wil ik meer over weten De bodem is de laatste tijd misschien wel mede naar aanleiding van dit project meer en meer in de belangstelling. Ook het thema om minder bewerkingen uit te voeren scoort goed. Maar liefst 93% geeft aan dit al te doen, of in de nabije toekomst dit te willen doen of er in ieder geval meer wat te willen weten. Maatregel 5 Aanleg van een vals zaaibed Aanleg van een vals zaaibed 12% 14% 8% 61% pas ik nu toe ga ik in de toekomst doen zie ik niks in wil ik meer over weten Ook deze maatregel scoort goed met 61% die deze maatregel overnemen. 14
15 Maatregel 6 Gebruik van vaste mest of compost Gebruik vast mest of compost 12% 4% 11% 68% pas ik nu toe ga ik in de toekomst doen zie ik niks in wil ik meer over weten Maatregel 7 Gebruik van natuurlijke vijanden vanuit akkerranden Gebruik natuurlijke vijanden vanuit akkerranden 19% 33% 23% 7% pas ik nu toe ga ik in de toekomst doen zie ik niks in wil ik meer over weten 15
16 Alle maatregelen Resumerend over alle maatregelen, in percentages ga ik in de toekomst doen wil ik meer over weten pas ik nu toe zie ik niks in mechanische onkruidbestrijding 79% 7% 10% 4% Gebruik GPS 29% 21% 27% 15% Gebruik Rijpaden 39% 14% 20% 10% Minimale Grondbewerking 63% 8% 7% 22% Aanleg vals zaaibed 61% 8% 14% 12% Gebruik vaste mest of compost 68% 11% 4% 12% Gebruik natuurlijke vijanden vanuit akkerranden 33% 7% 23% 19% Alle maatregelen 53% 11% 15% 13% Alle deelnemers gaven aan minimaal een maatregel te hebben overgenomen Resumerend over alle maatregelen en deelnemers in absolute getallen ga ik in de toekomst doen wil ik meer over weten pas ik nu toe zie ik niks in mechanische onkruidbestrijding Gebruik GPS Gebruik Rijpaden Minimale Grondbewerking Aanleg van vasl zaaibed Gebruik vaste mest of compost Gebruik natuurlijke vijanden vanuit akkerranden Alle deelnemers/maatregelen Evaluatie enquête: Bij een aantal getallen kunnen we vraagtekens zetten. Het aantal boeren wat rijpaden gebruikt is zeker kleiner dan 44. Een aantal geënquêteerden weet waarschijnlijk niet helemaal wat rijpaden inhouden. 16
17 Communicatieresultaten 3500 akkerbouwers hebben via artikelen in de pers kennis genomen van de beoogde technieken. De landelijke pers (Boerderij, Nieuwe Oogst, Akkermagazine) hebben regelmatig inhoud en artikelen overgenomen. Een deel hiervan vindt u in bijlage Evaluatie en aanbevelingen Het project is goed verlopen. Opvallend is dat juist de biologische telers in het project de laatste jaren sterk geïnnoveerd hebben. Het tempo ligt bij biologische telers duidelijk wat hoger. Risseeuw uit Schoondijke is omgeschakeld op permanente rijpaden met rtk GPS. Pelgröm uit Anna Jacobapolder is omgeschakeld op permanente rijpaden met rtk GPS en heeft inmiddels ca 50% van zijn bedrijf al omgeschakeld naar Minimale Grondbewerking. Reedijk in s Gravendeel is volledig rijpaden gaan gebruiken. Eén van de gangbare deelnemers (v.d. Erve uit Goudswaard) is momenteel in omschakeling naar biologische landbouw en heeft alle investeringen gedaan om op rijpaden te kunnen gaan werken. Leuk resultaat van het project is dat sinds 2009 nagenoeg alle bloemrijke akkerranden in de Hoeksche Waard (via stichting de Rietgors) worden gezaaid op rijen en worden geschoffeld. Het blijft voor een deel van de boeren soms lastig om geconfronteerd te worden met biologische landbouw en met duurzame technieken. Sommige zien dit als veroordeling van hun eigen werkwijze. Communicatie over deze technieken moet altijd behoedzaam zijn. Implementeren van dergelijke technieken kan pas echt succesvol zijn als akkerbouwers het gevoel krijgen dat de techniek het bedrijf verder helpt. Communicatie is niet succesvol als akkerbouwers denken dat ze in een richting worden gestuurd. Ook in dit project bleek dat er communicatie over biologische technieken kan zijn vooral tijdens activiteiten. 17
1.1 Akkerranden voor natuurlijke plaagbeheersing (en méér) Workshopspreker: Frans van Alebeek
1.1 Akkerranden voor natuurlijke plaagbeheersing (en méér) Workshopspreker: Frans van Alebeek Heeft u ervaring met akkerranden? 1 Met intensivering zijn we RANDvoorwaarden uit het oog verloren Bloemen
Nadere informatieRijpaden, een systeem voor duurzaam bodembeheer
Inhoud Rijpaden, een systeem voor duurzaam bodembeheer Bert Vermeulen Ervaringen met rijpadenteelt op kleigrond Bodemvriendelijk oogsten in rijpadenteelt Actueel: minder grondbewerken in rijpadenteelt
Nadere informatieOnkruidbestrijding in biologische teelten, strategie en technologie
Praktijkonderzoek voor de Akkerbouw en de Vollegrondsgroenteteelt Onkruidbestrijding in biologische teelten, strategie en technologie Rommie van der Weide & Dirk Kurstjens PAV, IMAG 2000 Opbouw Inleiding
Nadere informatieVerder aan de slag met geïntegreerde gewasbescherming in de akkerbouw
Stichting ter Bevordering van de Agrarische Bedrijfs- en Gebiedsontwikkeling Postbus 363 6700 AJ Wageningen Eindrapportage Verder aan de slag met geïntegreerde gewasbescherming in de akkerbouw Bevordering
Nadere informatieDoelstelling. Totstandkoming aanvraag. Organisatie. Samenwerkingsverband. Startbijeenkomst Bloeiend Bedrijf
Startbijeenkomst Bloeiend Bedrijf Meer dan 500 landbouwbedrijven die zich inzetten voor het beheer van nuttige akkerranden Deze presentatie Totstandkoming van dit project Doelstelling Samenwerkingsverband
Nadere informatieDe impact van Veldleeuwerik; 15 jaar verder
Duurzame landbouw Gezond voedsel - Vitaal platteland De impact van Veldleeuwerik; 15 jaar verder Gijs Kuneman 15 juni 2017 1 Evaluatievragen Inzet en motivatie Veldleeuwerikteler Inschatten van impact
Nadere informatieNatuurlijke plaagbeheersing in de akkerbouw Recente resultaten uit onderzoek & praktijk
Natuurlijke plaagbeheersing in de akkerbouw Recente resultaten uit onderzoek & praktijk WUR Onderwijsaanbod Gewasbescherming 2007 Modules Akkerbouw Frans van Alebeek (PPO-AGV, Lelystad) frans.vanalebeek@wur.nl
Nadere informatieVeldleeuwerik. Duurzame landbouw een prachtige uitdaging. Henk Heinhuis
Veldleeuwerik Duurzame landbouw een prachtige uitdaging Henk Heinhuis Produceren wij al duurzaam Klimaat Bodem Infrastructuur Waarom moet het anders Bewustwordingsproces Maatschappelijke druk Groei wereldbevolking
Nadere informatieAanleiding project. 2. Opzet project 3. Resultaten eerste. 4. Vervolg. Bodemkwaliteit op zandgrond. Inhoud presentatie
Bodemkwaliteit op zandgrond Inhoud presentatie Resultaten en ervaringen NKG eerste jaar 2011 Borkel & Schaft, 14 december 2011, Janjo de Haan 1. Aanleiding project en visie op bodembeheer 2. Opzet project
Nadere informatieOnderzoeksverslag. Mechanische onkruidbestrijding in de mengteelt van tarwe en veldboon
Onderzoeksverslag Mechanische onkruidbestrijding in de mengteelt van tarwe en veldboon Titelblad Auteur: Marina de Rooij, Albert Ruben Ekkelenkamp, Michiel Sinkgraven Titel: Onderzoeksverslag Ondertitel:
Nadere informatieFunctionele AgroBiodiversiteit (FAB) voor natuurlijke plaagbeheersing
Functionele AgroBiodiversiteit (FAB) voor natuurlijke plaagbeheersing Marian Vlaswinkel Praktijkonderzoek Plant & Omgeving, Sector Akkerbouw, Groene Ruimte en Vollegrondsgroenten (PPO-AGV) 22 oktober 2010
Nadere informatieMAISTEELT 2019: DE SUCCESFACTOREN!
MAISTEELT 2019: DE SUCCESFACTOREN! In deze editie aandacht voor: Vernietigen en verkleinen vanggewas ph Organische stof: compost Kali bemesting Onderzaai Raskeuze Organisatie maisteelt Een plant groeit
Nadere informatie8 Onkruidbestrijding. 8.1 Preventie
8 Onkruidbestrijding Maïs heeft een vrij trage beginontwikkeling. De perioden tussen zaaien en een volledige grondbedekking is gemiddeld 8 weken. Onkruiden vormen dan een bedreiging voor het gewas door
Nadere informatieDuurzame onkruidbeheersing d.m.v. afdekmaterialen onderdeel van Koepelproject plantgezondheid bomen en vaste planten
Duurzame onkruidbeheersing d.m.v. afdekmaterialen 2015-2016 onderdeel van Koepelproject plantgezondheid bomen en vaste planten 1. Doel van project In de teelt van buxus struikjes wordt binnen het PT Koepelproject
Nadere informatieVerbeter de bodem Blijf ervan af!
Verbeter de bodem Blijf ervan af! Combinatie rijpaden en gereduceerde grondbewerking Wijnand Sukkel, Wiepie Haagsma Derk van Balen, e.a. Grondbewerking en bodemverdichting Hoofdgrondbewerking o.a. ingezet
Nadere informatieDuurzame onkruidbeheersing d.m.v. afdekmaterialen. onderdeel van Koepelproject plantgezondheid bomen en vaste planten
Duurzame onkruidbeheersing d.m.v. afdekmaterialen onderdeel van Koepelproject plantgezondheid bomen en vaste planten 1. Doel van project In de teelt van buxus struikjes wordt binnen het PT Koepelproject
Nadere informatieDE IMPACT VAN OMSCHAKELEN OP MIJN BEDRIJFSVOERING. Lieven Delanote Inagro Sander Van Haver Bio zoekt Boer Ignace Deroo Boerenbond
DE IMPACT VAN OMSCHAKELEN OP MIJN BEDRIJFSVOERING Lieven Delanote Inagro Sander Van Haver Bio zoekt Boer Ignace Deroo Boerenbond EEN VOORBEELD Boerderij Jan en Rita - 30 ha - 7,5 ha prei verse markt -
Nadere informatieERVARINGEN MET EEN RIJPADENSYSTEEM VOOR BIOLOGISCHE TEELT OP GROTERE SCHAAL
ERVARINGEN MET EEN RIJPADENSYSTEEM VOOR BIOLOGISCHE TEELT OP GROTERE SCHAAL G.D. Vermeulen, Agrotechnology & Food Innovations (A&F), Wageningen UR, Postbus 17, 6700 AA Wageningen. E-mail: bert.vermeulen@wur.nl
Nadere informatieGewasbeschermingsmonitor
Gewasbeschermingsmonitor Algemene informatie Gewasbeschermingsmonitor vervangt gewasbeschermingsplan Bij de gewasbeschermingsmonitor gaat het om diverse teeltmaatregelen. Denk hierbij aan teeltfrequentie
Nadere informatieVergroening van de landbouw: hoe maken we stappen/ hoe maken we sprongen? Jolanda Wijsmuller, BCS
Vergroening van de landbouw: hoe maken we stappen/ hoe maken we sprongen? Jolanda Wijsmuller, BCS Markt trends Vraag naar veilig en duurzaam geteeld voedsel Sterkere focus op voedselkwaliteit en gezonde
Nadere informatieKnelpunt Onkruidproblematiek (Cultus)
Knelpunt Onkruidproblematiek (Cultus) Ondertitel: onderdeel van Koepelproject plantgezondheid bomen en vaste planten Onderdeel van: Nieuwe technieken Precisielandbouw - Machines Introductie project 1.
Nadere informatieFunctionele AgroBiodiversiteit (FAB) voor natuurlijke plaagbeheersing
Functionele AgroBiodiversiteit (FAB) voor natuurlijke plaagbeheersing Marian Vlaswinkel Praktijkonderzoek Plant & Omgeving, Sector Akkerbouw, Groene Ruimte en Vollegrondsgroenten (PPO-AGV) 22 oktober 2010
Nadere informatieBedrijfskaart. Biodiverse Bloembollenteelt
1 DOEL De gezondheid en productie van uw gewassen hangt af van zowel techniek als van een natuurlijk evenwicht. U werkt immers met levend materiaal. In de praktijk gaat om het verzorgen van het bodemleven,
Nadere informatieOnkruidbestrijding zonder herbiciden?
Onkruidbestrijding zonder herbiciden? De mogelijkheden in boomkwekerijen Hilfred Huiting 9 oktober 2012 Diversiteit sector strategie onkruiden Laanboomteelt Relatief robuuste planten Ruime afstand tussen
Nadere informatieBermen en akkerranden. Voor natuurlijke plaagbeheersing. Ir. Bert Van Gils. 02/10/2012, Oedelem
Bermen en akkerranden Voor natuurlijke plaagbeheersing Ir. Bert Van Gils 2/1/212, Oedelem Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant www.ilvo.vlaanderen.be Beleidsdomein Landbouw en Visserij
Nadere informatiePROEF CHEMISCH-MECHANISCHE ONKRUIDBESTRIJDING IN DE BIETENTEELT
PROEF CHEMISCH-MECHANISCHE ONKRUIDBESTRIJDING IN DE BIETENTEELT Beredeneerde gewasbescherming vandaag en morgen 13 & 14 Juni 2017 te Ramillies Met ondersteuning van de Vlaamse en Waalse regio en ontvangst
Nadere informatiePeeters Financieel Advies Groenestraat PT Dorst Tel:
Peeters Financieel Advies Groenestraat 18 4849 PT Dorst Tel: 0161-416770 www.peetersadvies.com Over Peeters Financieel Advies Peeters Financieel Advies is opgericht in 2007 door Pascal Peeters. Peeters
Nadere informatieir. L. Delanote, ir. A. Beeckman PCBT vzw Kruishoutem, 16 maart 2011
ir. L. Delanote, ir. A. Beeckman PCBT vzw Kruishoutem, 16 maart 2011 De vruchtbaarheid en de biologische activiteit van de bodem worden behouden en verbeterd - Door de teelt van vlinderbloemigen, groenbemesters
Nadere informatieWORTELONKRUIDEN. Van een correcte risico-evaluatie naar een gerichte aanpak
WORTELONKRUIDEN Van een correcte risico-evaluatie naar een gerichte aanpak Allemaal wortel? Kweek Akkerdistel Melkdistel Ridderzuring Heermoes Akkerwinde Elke soort anders 2 Overblijvende onkruiden : wortel
Nadere informatieBeter Bodembeheer de diepte in
Beter Bodembeheer de diepte in 6 april 2017 Nijkerk Partners in PPS Duurzame Bodem: LTO Nederland, NAV, Brancheorganisatie Akkerbouw (Penvoerder), Agrifirm, IRS, Suiker Unie, AVEBE, CZAV, NAO, Bionext
Nadere informatieOpen teelten op zandgronden hebben meer tijd nodig om te voldoen aan nitraatrichtlijn
Resultaten Systeemonderzoek Vredepeel geven aan: Open teelten op zandgronden hebben meer tijd nodig om te voldoen aan nitraatrichtlijn BAVB workshop 11 februari 2014 Janjo de Haan Nieuw mestbeleid heeft
Nadere informatieKennisontsluiting. Bodembiodiversiteit. Voor adviseurs, docenten en bedrijfsbegeleiders. Inhoud van het kennispakket.
Kennisontsluiting Bodembiodiversiteit Voor adviseurs, docenten en bedrijfsbegeleiders Inhoud van het kennispakket December 2013 Marjoleine Hanegraaf (NMI) (marjoleine.hanegraaf@nmi-agro.nl) & Frans van
Nadere informatieProjectpartijen. Initiatiefnemers LTO-Noord ForFarmers Hendrix Waterschap Rijn en IJssel
Carel de Vries Aanleiding Toekomstvisie LTO Noord-Gelderland Sectorvisie mestbeleid: Koersvast richting 2020 Deltaplan Agrarisch Waterbeheer Watervisie 2030, Water schap Rijn en IJsselAgenda Achterhoek
Nadere informatieVeerkrachtige landbouw Het conceptueel kader voor biodiversiteit in Zeeland
Veerkrachtige landbouw Het conceptueel kader voor biodiversiteit in Zeeland Chris Koopmans Jan Willem Erisman Louis Bolk Instituut Onafhankelijk kennisinstituut, duurzame landbouw, voeding en gezondheid
Nadere informatieAandachtspunten. Praktijknetwerk duurzame aanpak ziekten plagen en onkruiden Esther Hessel & Hans Smeets
Aandachtspunten onkruidbestrijding Praktijknetwerk duurzame aanpak ziekten plagen en onkruiden Esther Hessel & Hans Smeets Onkruidbestrijding Toenemende mate een groot probleem veroorzaakt door steeds
Nadere informatieDe leden van de raad van de gemeente Groningen te GRONINGEN
Onderwerp Evaluatie nieuwe impuls Steller M. Mulder De leden van de raad van de gemeente Groningen te GRONINGEN Telefoon (050) 367 60 97 Bijlage(n) 1 Ons kenmerk 6044570 Datum 23-11-2016 Uw brief van Uw
Nadere informatieFAB2 Onderdeel Bovengronds
FAB2 Onderdeel Bovengronds Universiteit van Amsterdam (IBED): Paul van Rijn (voorheen NIOO) Wageningen UR: Marian Vlaswinkel, Frans van Alebeek (PPO) Janneke Elderson, Eefje den Belder (PRI) Centrum Landbouw
Nadere informatieWaarde netwerk Onkruidbestrijding op basis van verdienmodellen
Waarde netwerk Onkruidbestrijding op basis van verdienmodellen Vanuit de praktijk samen vernieuwend en duurzaam implementeren van KRW maatregelen Opzet Waarde netwerk 4 Achtergrond: Waarom waardenetwerken?
Nadere informatieVerslag Workshop Groene diensten
Verslag Workshop Groene diensten Groene diensten Groenbeheer, landschapsbeheer, natuur. Opbouw workshop Er zijn twee workshops gehouden, aan het eind van de ochtend en begin van de middag. De beide workshops
Nadere informatieStefan Muijtjens. keukentafel, demo s, studiegroepen & waardenetwerken.
Stefan Muijtjens Ploegloze bodembewerking(ruim 15 jaar ervaring) Bedrijfseconomische begrotingen(rentabiliteit, rendement per ha of per uur, liquiditeit) Stadslandbouw & lage input landbouw Werkvormen:
Nadere informatieMechanische bestrijdingsmethoden in de landbouw per gewas,
Mechanische bestrijdingsmethoden in de landbouw per gewas, 1995-2012 Indicator 30 juni 2015 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens
Nadere informatieFlevolands Agrarisch Collectief. Akkerranden
Flevolands Agrarisch Collectief Akkerranden Past een akkerrand bij mij(n bedrijf)? Intrinsieke motivatie Leuk of omdat het moet? Wat/wie wil je er mee bereiken? Natuurlijke plaagbeheersing, voedsel bijen/hommels,
Nadere informatieGroenbemester als vervanging vals zaaibed
Groenbemester als vervanging vals zaaibed Onkruidonderdrukking door groenbemesters 24 januari 2019, Wiepie Haagsma Onkruidbeheersing in de praktijk Vruchtwisseling en gewaskeuze Hoofdgrondbewerking Teeltwijze
Nadere informatieWelkom bij Delphy. Bodemontwikkelingen op het Zeeuwse platteland: en de boer hij ploegde voort maar dan anders. Cor van Oers,
Welkom bij Delphy Bodemontwikkelingen op het Zeeuwse platteland: en de boer hij ploegde voort maar dan anders Cor van Oers, 20-4-2016 Inhoud Delphy Trends in akkerbouw Belang van de bodem Smart farming
Nadere informatieDe bietenteelt heeft veel herbiciden nodig
PROEF CHEMISCH-MECHANISCHE ONKRUIDBESTRIJDING IN DE BIETENTEELT Beredeneerde gewasbescherming vandaag en morgen 13 & 14 Juni 2017 te Ramillies Met ondersteuning van de Vlaamse en Waalse regio en ontvangst
Nadere informatieHoe werkt natuurlijke plaagbeheersing?
Hoe werkt natuurlijke plaagbeheersing? WUR Onderwijsaanbod Gewasbescherming 2007 Modules Akkerbouw Frans van Alebeek (PPO-AGV, Lelystad) frans.vanalebeek@wur.nl Preventie van plagen Eén van de lange termijn
Nadere informatieBloemenranden en Functionele Agro Biodiversiteit (FAB) Dave Dirks, 24 januari 2018, Zwartewaal
Bloemenranden en Functionele Agro Biodiversiteit (FAB) Dave Dirks, 24 januari 2018, Zwartewaal Rode draad in deze presentatie Waarom bloemenranden op je bedrijf? Natuurlijke plaagbestrijding is dichtbij.
Nadere informatieDe economie van ecologie Economie & ecologie Gebiedscollectieven voor meetbaar en verkoopbaar natuurresultaat
Economie & ecologie Gebiedscollectieven voor meetbaar en verkoopbaar natuurresultaat Merijn Bos Achtergrond: ecosysteemdiensten 2 voorbeelden: Bloeiende akkerranden Aanbevelingen Noodzaak: meetbaarheid,
Nadere informatieGroenbemesters 2015-2016. Een vruchtbare investering
Groenbemesters 2015-2016 Een vruchtbare investering Beste akkerbouwer, Gezondheid, structuur en een goed bodemleven van de bodem verbeteren de opbrengst van teeltgewassen en hiermee ook uw bedrijfsresultaat.
Nadere informatieMaatschappelijke waardering van Nederlandse Landbouw en Visserij
Nederlandse Landbouw en Visserij Inhoud 1 Inleiding 03 2 Samenvatting en conclusies landbouw en visserij 3 Maatschappelijke waardering landbouw 09 4 Associaties agrarische sector 13 5 Waardering en bekendheid
Nadere informatieInhoud. Voorwoord 5. Inleiding 8
Inhoud Voorwoord 5 Inleiding 8 1 Werktuigen voor het zaaien 13 1.1 Normalisatie 14 1.2 Mechanische pijpenzaaimachines 16 1.3 Pneumatische pijpenzaaimachines 26 1.4 Mechanische precisiezaaimachines 26 1.5
Nadere informatieGezonde bodem, precisielandbouw & weerbaar gewas. onderdeel van Koepelproject plantgezondheid bomen en vaste planten
Gezonde bodem, precisielandbouw & weerbaar gewas onderdeel van Koepelproject plantgezondheid bomen en vaste planten Doel van project Door middel van beperkte eerste ervaringen in een project waarin boomkwekers
Nadere informatieHooibeekhoeve organiseert in t veld:
Uitnodiging Provincie Antwerpen Hooibeekhoeve Hooibeekhoeve organiseert in t veld: Dinsdag 13 juni 10u30 Demonstratie faunavriendelijk maaien Woensdag 21 juni 20u00 Proefveldbezoek bodem en bemesting Woensdag
Nadere informatieMycorrhiza. Test met Micosat
Mycorrhiza Mycorrhiza een micro-organisme dat in de bodem samen met schimmels en bacteriën zorgt voor een optimaal bodemleven. Micosat Seeds (het product dat in de test is gebruikt) bestaat uit een selecte
Nadere informatieTopopbrengsten in rassenproef zomertarwe biologische teelt
Interprovinciaal Proefcentrum voor de Biologische Teelt (P.C.B.T.) v.z.w. Ieperseweg 87 8800 RUMBEKE Tel. : 051/26 14 00, Fax. : 051/24 00 20 Verslag BT03ZTA_RAS01 Topopbrengsten in rassenproef zomertarwe
Nadere informatieSamen werken aan gezonde gewassen en veilige voeding. Verantwoorde gewasbescherming Agrifirm Better Together
Samen werken aan gezonde gewassen Verantwoorde gewasbescherming Agrifirm 2017-2020 Better Together Verantwoorde gewasbescherming, een zaak voor ons allen! Maximaal oogsten met een minimale milieubelasting.
Nadere informatieIntroductie van het sleepdoek in Groningen. Demonstratie bijeenkomst
Introductie van het sleepdoek in Groningen Demonstratie bijeenkomst Introductie van de sleepdoek in Groningen Demonstratiebijeenkomst Yvonne Gooijer (CLM) Wyncko Tonckens (DLV Plant) Jacob Dogterom (DLV
Nadere informatieStimulering biodiversiteit in ecologische aandachtsgebieden in Flevoland. Wim Stegeman, coordinator FAC. Gerichte inzet van vanggewassen.
Stimulering biodiversiteit in ecologische aandachtsgebieden in Flevoland Wim Stegeman, coordinator FAC Gerichte inzet van vanggewassen Pilot Inhoud Aanleiding pilot Opzet pilot Monitoring Resultaten Conclusie
Nadere informatieBioKennis bericht. Kengetallen voor de biologische akkerbouw. In deze brochure Kengetallen. voor de biologische akkerbouw en vollegrondsgroenten
BioKennis bericht Kengetallen voor de biologische akkerbouw In deze brochure Kengetallen voor de biologische akkerbouw en vollegrondsgroenten is vooral gekeken naar de technische en economische cijfers.
Nadere informatieEvenwicht in de volkstuin? april 1, 2014 DLV Plant
Evenwicht in de volkstuin? Evenwichtige bemesting Bodemmonster Belangrijk om te weten: Algemeen: Fosfaat, kali, magnesium Op zand: ph en o.s. Op klei: % slib Bodemmonster Fosfaat laag: voldoende bemesten
Nadere informatieDe biologische biet. Ontwikkelingsmogelijkheden. Technische dagen KBIVB 2019 Antoons K., Vandergeten JP.
De biologische biet. Ontwikkelingsmogelijkheden Technische dagen KBIVB 2019 Antoons K., Vandergeten JP. 2 Bio bieten : een nieuwe teelt? Vruchtwisseling Rassenkeuze Zaai Bemesting Bestrijding tegen plaaginsecten
Nadere informatieStichting Proefboerderijen Noordelijke Akkerbouw. Rapportage ervaringen no-till
Stichting Proefboerderijen Noordelijke Akkerbouw Rapportage ervaringen no-till Project: no-till Locatie: verschillende praktijklocaties in het Oldambt Auteur: Jaap van t Westeinde, SPNA periode : januari
Nadere informatieEen gezonde bodem. Dr. Marianne Hoogmoed Wetenschappelijk medewerker afdeling Kennis & Ontwikkeling
Een gezonde bodem Dr. Marianne Hoogmoed Wetenschappelijk medewerker afdeling Kennis & Ontwikkeling 1 Introductie Afdeling Kennis en Ontwikkeling Precisielandbouw Bodem en Bemesting Vergroening en Gewasbescherming
Nadere informatieBiodiverse Akkerbouw en Groententeelt
Biodiverse Akkerbouw en Groententeelt DOEL Door middel van functionele biodiversiteit kunt u de productie op uw akkerbouw- en vollegrondsgroentenbedrijf optimaliseren en verduurzamen. Dat kan door gericht
Nadere informatieOnkruid onderzoek naar nieuwe herbiciden
Onkruid onderzoek naar nieuwe herbiciden PNW duurzame aanpak van ziekten, plagen en onkruiden Randwijk, 6 februari 2014 Annette Bulle (PPO-BBF), Jeroen van der Meij (DLV-Plant) Onkruidbestrijding boomkwekerij
Nadere informatieOnderwerpen. Veranderingen en uitdagingen. Proefopzet BASIS (1) 1/12/2011. Proefopzet BASIS Resultaten 2009-2010 Eerste bevindingen
1/12/211 Onderwerpen Masterclass NKG 13 januari 211 Derk van Balen (derk.vanbalen@wur.nl) Proefopzet BASIS Resultaten 2921 Eerste bevindingen Veranderingen en uitdagingen Meer bodembedekking, gbm overwinteren,
Nadere informatieVeilig werken. Duurzaam bodemgebruik in de landbouw
Veilig werken Duurzaam bodemgebruik in de landbouw Programma voor vandaag: Duurzaam bodemgebruik in de landbouw Kahoot Oefentoets bodemgebruik Veilig werken & Duurzaam bodemgebruik? Veilig werken & Duurzaam
Nadere informatieKansen voor NKG op zand
Kansen voor NKG op zand Sander Bernaerts DLV plant 14 juni Vessem NKG Niet Kerende Grondbewerking betekent het systematisch vermijden van intensief kerende of mengende grondbewerking en het zoveel mogelijk
Nadere informatieVan gewasbescherming naar integrale aanpak plantgezondheid
Van gewasbescherming naar integrale aanpak plantgezondheid Helma Verberkt Beleidsspecialist Gewasbescherming / Plantgezondheid LTO Glaskracht Nederland 4 december 2013 Ontwikkelingen op nationaal en Europees
Nadere informatieTrips Fax Project 2006
Trips Fax Project 2006 Uitvoerders: Prei telers H. Biemans, DLV Plant BV J. Hadders, Dacom PLANT Service BV Financiering door Productschap Tuinbouw 1 Inhoudsopgave 1. Problematiek... 3 2. Doelstelling...
Nadere informatieTeelthandleiding. 2.2 lage bandspanning spaart bodemstructuur
Teelthandleiding 2.2 lage bandspanning spaart bodemstructuur 2.2 Lage bandspanning spaart bodemstructuur... 1 2 2.2 Lage bandspanning spaart bodemstructuur Versie: juni 2015 De lucht in de bouwvoor wordt
Nadere informatie12 december Evaluatie bloemrijke akkerranden op Voorne Putten
12 december 2018 Evaluatie bloemrijke akkerranden op Voorne Putten Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Voorbereiding en aanleg van de bloemrijke akkerranden... 4 2.1 Startbijeenkomst... 4 2.2 Areaal aan ingezaaide
Nadere informatieDUURZAAM BODEMBEHEER IN DE LANDBOUW
DUURZAAM BODEMBEHEER IN DE LANDBOUW Samen de schouders onder duurzaam bodembeheer EEN GEZONDE BODEM IS IN BELANG VAN DE HELE MAATSCHAPPIJ Wageningen UR en het Louis Bolk Instituut hebben in opdracht van
Nadere informatieFactsheet biologische bloembollenteelt voor professionals
Factsheet biologische bloembollenteelt voor professionals Studiedag biologische bloembollenteelt 1 december 2016 Inleiding Het areaal biologische bloembollenteelt in Nederland is nog zeer beperkt, ongeveer
Nadere informatieReken af met duist in stappen
Reken af met duist in stappen Zo blijft resistente duist beheersbaar Duist is een lastig onkruid in wintertarwe. Dat komt met name doordat het een directe concurrent is voor het gewas. Het ontneemt voedsel
Nadere informatieSatellietbedrijf Tiems
Satellietbedrijf Tiems Rapportage 2016 Algemeen Bedrijfsgegevens Naam:Maatschap Tiems-Cazemier Adres: Molenberg 2 9567 PP Anloo Het bedrijf van Henk Tiems telt ruim 100 stuks melkkoeien en 70 stuks jongvee.
Nadere informatieBetere maïs met drijfmest in de rij
Betere maïs met drijfmest in de rij Mogelijkheden en beperkingen van drijfmest in de rij op snijmaïs Albert-Jan Bos DLV Rundveeadvies 12 febr. 2015 Inhoud Hoe werkt het? Wat zijn de effecten op de opbrengst?
Nadere informatieGewasbeschermingsplan kerstbomenteelt
Gewasbeschermingsplan kerstbomenteelt Hans Smeets Adviseur DLV plant BV Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland. Het Ministerie van Economische Zaken,
Nadere informatieConferentie Boeren bedrijven biodiversiteit
Conferentie Boeren bedrijven biodiversiteit Biodiversiteit in de landbouw Het gebruik van biodiversiteit in de landbouw neemt meer en meer toe. Het biedt nieuwe kansen voor boeren en tuinders. Slim benutten
Nadere informatieeffectiviteit en verlaging
Teeltkosten - effectiviteit en verlaging Bram Hanse SID, 8/9 december 2015 1 Start project 2005 Formulering 3 x 15 doel: jaar 2015 15 ton suiker/ha (nationaal gemiddelde) 15 Euro/ton suikerbieten (variabele
Nadere informatieBODEMBEWERKING BIJ SUIKERBIETEN WELKE KIEZEN?
BODEMBEWERKING BIJ SUIKERBIETEN WELKE KIEZEN? Ronald Euben Wat vraagt de biet? 2 Bij de zaai Enkele (kleine) kluiten bovenaan (dichtslaan, erosie) Verkruimelde, aangedrukte laag (contact zaad bodem) Vaste,
Nadere informatieBegeleidingscommissie Bodem Vredepeel. 15 december 2015 Janjo de Haan, Harry Verstegen, Marc Kroonen
Begeleidingscommissie Bodem Vredepeel 15 december 2015 Janjo de Haan, Harry Verstegen, Marc Kroonen Programma Mededelingen Eerste resultaten 2015 Teeltseizoen 2015 Opbrengsten Eerste resultaten uitspoelingsmetingen
Nadere informatieValse Meeldauw in biologische uien
Valse Meeldauw in biologische uien Effecten van compost M. Zanen en M. Hospers-Brands [2007] Louis Bolk Instituut Valse Meeldauw in biologische zaaiui, effecten van compost, M. Zanen en M. Hospers-Brands.
Nadere informatieiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiii Stuknummer: 13.022171
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiii Stuknummer: 13.022171 C-C. Gr? GEMEENTE SCHAGEN ING 2 6 SEP2013 agriboard Noord-Holland Noord BioValley AFD BioValley p/a Stichting Agriboard Noord-Holland Noord Postbus
Nadere informatieBASIS en Bodemkwaliteit op zandgrond:
BASIS en Bodemkwaliteit op zandgrond: Zoektocht naar een duurzaam bodembeheer op klei en zand Programma Bodem 5 juni 2012, Janjo de Haan en Derk van Balen Systeemonderzoek Ontwikkeling van strategieën
Nadere informatieBuiten de gebaande paden denken
Nooit meer een wiel door het gewas Buiten de gebaande paden denken Als je wilt dat een plant ongestoord kan groeien, dan moet je de bodem zoveel mogelijk ontzien. Met dat idee teelt een kleine groep pioniers
Nadere informatieKunnen bloemrijke bermen helpen om EPR te voorkomen?
Kunnen bloemrijke bermen helpen om EPR te voorkomen? Frans van Alebeek (PPO-AGV, Lelystad) Expert Meeting EPR, 20 maart 2013 Inhoud Akkerranden en natuurlijke plaagbeheersing in de akkerbouw (FAB) Succes-
Nadere informatieVergroening en verduurzamen landbouw
Duurzame landbouw Gezond voedsel - Vitaal platteland Vergroening en verduurzamen landbouw Wim Dijkman Dronten, 2-12 2014 1 Agenda Groen Ondernemen Gemeenschappelijk Landbouwbeleid Maatregelen POP en water
Nadere informatieDilemma s biodiversiteit en gewasbescherming landbouwbedrijf.
Dilemma s biodiversiteit en gewasbescherming landbouwbedrijf. Gewasbescherming en FAB: Functionele Agro Biodiversiteit: Conflicterend of aanvullend? Gewasbescherming en FAB: De akkerrand als oplossing?
Nadere informatieBodemleven & bodemindicatoren - Effecten van grondbewerking-
Bodemleven & bodemindicatoren - Effecten van grondbewerking- Mirjam Pulleman Vakgroep Bodemkwaliteit Wageningen Universiteit 3 september 2013 Inhoud 1. Duurzaam bodemgebruik - waarom interesse in bodemleven?
Nadere informatieOpen teelten op zandgronden hebben meer tijd nodig om te voldoen aan nitraatrichtlijn
Resultaten Systeemonderzoek Vredepeel geven aan: Open teelten op zandgronden hebben meer tijd nodig om te voldoen aan nitraatrichtlijn Themadag NBV, Wageningen, 8 november 2013 Janjo de Haan Nieuw mestbeleid
Nadere informatieCONSERVERENDE AKKERBOUW. Saalland. Mts Klein Swormink - Stegeman BIOBEURS
CONSERVERENDE AKKERBOUW Saalland Mts Klein Swormink - Stegeman WIE BEN IK? Wim Stegeman Tot 2009 werkzaam bij R&D DuPont Vanaf 2005 boer samen met Marga Klein Swormink Vanaf 2009 eigen adviesburo Saalland
Nadere informatieConsultancy duurzaam gebruik van meeldauwmiddelen
Consultancy duurzaam gebruik van meeldauwmiddelen DLV Plant Postbus 7001 6700 CA Wageningen Agro Business Park 65 6708 PV Wageningen T 0317 49 15 78 F 0317 46 04 00 In opdracht van: Begeleidende groep
Nadere informatieLandgebruik en bodemkwaliteit Jan de Wit Nick van Eekeren
Landgebruik en bodemkwaliteit 60-20 - 20 Jan de Wit Nick van Eekeren Grasland Bouwland Huidige landbouwontwikkeling naar controle just in time, precisiebemesting,. Dit vraagt ook om risico-beheersing,
Nadere informatie( BIOLOGISCHE ) Akker- en tuinbouw. Vol met boerenwijsheid én leuke Wist je datjes... CAMPAGNE GEFINANCIERD MET STEUN VAN DE EUROPESE UNIE
BIOLOGISCHE ) Akker- en tuinbouw Vol met boerenwijsheid én leuke Wist je datjes... CAMPAGNE GEFINANCIERD MET STEUN VAN DE EUROPESE UNIE Een krop sla zonder gif Biologische aardappelen, granen en groenten
Nadere informatieNieuwsbrief 15. Aanmelden kan via c.denherder@dlvplant.nl, k.froma@dlvplant.nl, g.vanroessel@dlvplant.nl of J. Willemse@dlvplant.
Wintercursus NKG Ook deze winter bieden we weer cursussen op het gebied van NKG aan. Een aantal mensen hebben zich inmiddels opgegeven voor de wintercusus NKG. Door de drukte van afgelopen periode brengen
Nadere informatieEindrapportage Edwin Nuijten Udo Prins
Praktijknetwerk: Natuurgrond, graan en onkruid Eindrapportage 2012-2014 Edwin Nuijten Udo Prins Uitvoering: Financiering: 2014 Louis Bolk Instituut Praktijknetwerk: Natuurgrond, graan en onkruid - Eindrapportage
Nadere informatieStichting Proefboerderijen Noordelijke Akkerbouw. SPNA Precisiezaai wintertarwe
Stichting Proefboerderijen Noordelijke Akkerbouw SPNA Precisiezaai wintertarwe SPNA Precisiezaai wintertarwe Auteur: Rapportnummer: Projectnummer: 270 Onderzoekslocatie: Dhr. W.S. Otter Dhr. J. van t Westeinde
Nadere informatieBodemweerbaarheid, hoe krijgen we er grip op?
Bodemweerbaarheid, hoe krijgen we er grip op? Gera van Os (Praktijkonderzoek Plant & Omgeving) Joeke Postma (Plant Research International) F/B biomass * Streptomyces ssrhizoc Lysobacter C/N ssstrept F
Nadere informatieNKG IN DE PRAKTIJK VAN TIGGELEN - GANGBARE AKKERBOUW OP ZAND EN KLEI
NKG IN DE PRAKTIJK VAN TIGGELEN - GANGBARE AKKERBOUW OP ZAND EN KLEI 'r' / a\ ì1' 'i :ñ l1 /, NKG in Nederland Een l
Nadere informatie