Tweede Kamer der Staten-Generaal

Transcriptie

1 Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar Landbouw- en Visserijraad Nr. 60 BRIEF VAN DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN VOEDSELKWALITEIT Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal s-gravenhage, 19 december 2003 Van 17 tot 19 december jl. vond in Brussel een vergadering plaats van de ministers van landbouw en visserij van de Europese Unie. Het betrof de laatste zitting van de Raad onder Italiaans voorzitterschap. Hierbij doe ik u het verslag van de Raad toekomen. De Raad stond vooral in het teken van de vaststelling van de toegestane vangsthoeveelheden (TAC) voor vis voor De Raad heeft na intensieve onderhandelingen overeenstemming bereikt over de TAC. Voor veel visbestanden zijn de TAC s verlaagd. Enkele TAC s zijn verhoogd waaronder de TAC voor Noordzeetong en die voor de Noordzeeharing. Ik vind de besluiten die de Raad heeft genomen, evenwichtig. Deze komen overeen met de door mij voorgestane aanpak. Verder heeft de Raad voor verschillende kabeljauwbestanden en de noordelijke heek een politiek akkoord bereikt over meerjarige herstelplannen. Op het gebied van landbouw heeft de Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen een voorstel aangenomen voor een verordening tot vaststelling van een identificatie- en registratieregeling voor schapen en geiten. Als gevolg hiervan zal de elektronische identificatie op 1 januari 2008 een feit zijn. Voort heeft de Commissie mondeling verslag uitgebracht over de vorderingen van het verordeningsvoorstel inzake de bescherming van dieren tijdens het vervoer en daarmee samenhangende activiteiten, het Commissievoorstel inzake officiële controles van diervoeders en levensmiddelen, alsmede het voorstel voor een verordening tot vaststelling van maximumgehalten aan bestrijdingsmiddelenresiduen in producten van plantaardige en dierlijke oorsprong. De Raad heeft verder een eerste oriënterend debat gevoerd over de concrete wetgevingsvoorstellen van de Commissie voor de hervorming van de sectoren tabak, olijfolie, katoen en hop. De eerder ingenomen standpunten van de lidstaten bleken nauwelijks gewijzigd. Onder het agendapunt diversen hebben het voorzitterschap en de Commissie de Raad geïnformeerd over de stand van zaken inzake het voorstel diervoederhygiëne KST tkkst ISSN Sdu Uitgevers s-gravenhage 2003 Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 60 1

2 en de onderhandelingen over een veterinair akkoord met de Russische Federatie. Het Verenigd Koninkrijk vroeg de aandacht voor een recent voorstel van de Commissie om de invoerrechten voor rijst te wijzigen en bepaalde basmativariëteiten uit te sluiten van korting op de invoerrechten, als gevolg waarvan de export vanuit Pakistan dreigt weg te vallen. Een ontwikkeling die ook Nederland aangaat, als grootste importeur in de EU van basmatirijst. Oostenrijk ten slotte heeft erbij de Commissie op aangedrongen om exportrestitutie voor varkensvlees te overwegen. Dit vanwege de recente scherpe prijsdaling in de varkensvleessector. Een verzoek dat mede door mij is ondersteund. A-punten Voor een overzicht van voorstellen op het gebied van landbouw en visserij die de Raad als A-punt heeft aangenomen, wil ik verwijzen naar bijlage 1. Voorstel inzake vaststelling toegestane vangsthoeveelheden (TAC s) voor 2004 De Raad heeft na intensieve onderhandelingen met een tegenstem van de Bondsrepubliek Duitsland en Zweden alsmede een onthouding van Griekenland overeenstemming bereikt over de toegestane vangsthoeveelheden voor Voor veel visbestanden zijn de TAC s verlaagd. Enkele TAC s zijn verhoogd waaronder de TAC voor Noordzeetong en die voor Noordzeeharing (van ton tot ton in 2004). In afwijking van het biologisch advies voor een moratorium is voor de Noordzeekabeljauw een status quo in de TAC afgesproken. Tegelijkertijd is voor kabeljauw besloten tot structurele herstelmaatregelen (zie hiervoor onder agenda punt 4). Voor schol is besloten tot een veel minder vergaande reductie van de TAC dan de Commissie heeft voorgesteld. Voor 2004 is de schol TAC vastgesteld op ton. Tevens is besloten dat de Commissie in 2004 een structureel herstelplan voor schol en een aantal andere bestanden aan de Raad zal voorleggen. De TAC voor tong is verhoogd van ton tot ton. Als gevolg van het besluit over de schol TAC zijn de TAC s voor de met schol geassocieerde overige platvisbestanden ook minder vergaand verlaagd dan de Commissie had voorgesteld. Voor horsmakreel in de westelijke wateren is conform het Nederlands verzoek en overeenkomstig het biologisch advies een status quo in TAC ( ton) overeengekomen. Mijn inzet in de Raad was erop gericht om de besluitvorming over de TAC s voor het volgend jaar in een meerjarig perspectief te plaatsen. Dit om te komen tot een verantwoorde afweging tussen het noodzakelijke biologische herstel van de visbestanden en de sociaal-economische positie van de visserijsector. Ik vind de besluiten die de Raad heeft genomen, evenwichtig. Deze komen overeen met de door mij voorgestane aanpak. De Europese Commissie heb ik gesteund in haar streven om na twee jaar discussie een besluit te nemen over het structureel herstelplan voor kabeljauw. Daarnaast heb ik voor de Noordzeeschol een pakket voorgesteld met een minder vergaande TAC reductie in 2004 maar met maatregelen die ertoe leiden dat er meer selectief wordt gevist en minder vis wordt gediscard. De schol TAC van ton ligt dicht bij mijn inzet. Mijn voorstel om maatregelen te treffen die selectiviteit bevorderen en discards beperken zal worden betrokken bij de komende discussies over het structureel scholherstelplan. Daarin zullen analoog aan de kabeljauw meerjarige beslisregels aan de orde komen voor de vaststelling van de TAC s alsmede afspraken over de mate waarin de jaarlijkse TAC s kunnen variëren. Ook het niveau van ton voor de Noordzeetong beantwoordt aan mijn inzet. Deze verhoging is geringer dan op grond van het biologisch advies voor tong moge- Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 60 2

3 lijk was. Met dit TAC niveau wordt rekening gehouden met het feit dat tong en schol gemengd worden gevangen. En marge van de Raad is met vertegenwoordigers van de Nederlandse visserijsector afgesproken dat zij uitvoering zullen geven aan de eerder door hen voorgestelde scholherstelmaatregelen, zoals het niet vissen in de kuitzieke periode aan het begin van het jaar, het doen van discard onderzoek en de inzet van Real Time Closures. Herstelplannen voor heek en kabeljauw De Raad heeft voor verschillende kabeljauwbestanden en de noordelijke heek met een onthouding van België een politiek akkoord bereikt over meerjarige herstelplannen. Het betreft de kabeljauwbestanden in de Noordzee, het oostelijk Kanaal, Skagerrak/Kattegat, de Ierse Zee en ten westen van Schotland. De maatregelen in beide plannen omvatten meerjarige regels voor de vaststelling van de TAC s, gericht op het bereiken van vastgestelde voorzorgsniveaus voor de bestanden, en afspraken over striktere controle en inspectie ten aanzien van de visserij op deze bestanden. Een cruciaal onderdeel in het kabeljauwherstelplan wordt gevormd door de afspraken over beperking van de visserij-inspanning. De Raad heeft besloten om het tijdelijke zeedagenregime, zoals dat dit jaar van kracht was, onderdeel te maken van het structurele herstelplan. Ik heb ingestemd met de compromisvoorstellen. Ik ben van mening dat met deze plannen een goede basis is gelegd voor het herstel van de genoemde bestanden binnen de beoogde termijnen van 5 10 jaar. Voor 2004 is met het oog op betere handhaving het hiervoor genoemde zeedagenregime aanzienlijk aangepast. Voor de verschillende soorten visserijen en tuigages is een aantal dagen op maandbasis toegekend. Voor de Nederlandse boomkorvloot betekent dit dat vaartuigen 14 dagen per maand mogen vissen. Om betere handhaving mogelijk te maken, moeten vissers tevoren melden met welk vistuig zij gaan vissen. Kabeljauwvissers moeten ook vooraf melden wanneer en waar zij kabeljauw aanlanden. Daar staat tegenover dat de flexibiliteit in het regime wordt uitgebreid ten opzichte van Dit geldt met name de overheveling van dagen tussen vaartuigen en de vrijheid om het gebruik van dagen gedurende het jaar zelf te bepalen. Het aantal beschikbare zeedagen is naar mijn mening in overeenstemming met de uiteindelijk door de Raad vastgestelde vangstmogelijkheden voor de betrokken vissoorten. Daarom kon ik akkoord gaan met een beperkte vermindering van het aantal zeedagen voor de platvisvisserij. Voorstel voor verordening inzake de prijzen voor visserijproducten in het jaar 2004 De Raad heeft met een onthouding van Frankrijk het voorzitterschapcompromis goedgekeurd. Identificatie en registratie voor schapen en geiten De Raad heeft met gekwalificeerde meerderheid van stemmen een voorstel aangenomen voor een verordening tot vaststelling van een identificatie- en registratieregeling voor schapen en geiten. Deze verordening, die op 1 januari 2005 in werking zal treden, betekent een aanscherping van het bestaande systeem door onder meer verplichte individuele identificatie van in principe alle dieren ouder dan zes maanden en registratie van alle verplaatsingen van dieren. Vanaf 1 januari 2008 moet de identificatie elektronisch geschieden. Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 60 3

4 Nederland had graag gezien dat de elektronische identificatie met ingang van 1 januari 2006 verplicht zou worden gesteld. Omdat hiervoor echter weinig steun bestond en ik van mening ben dat elektronische identificatie alleen zin heeft als alle lidstaten meedoen en het ook tegelijk invoeren, ben ik uiteindelijk akkoord gegaan met het compromis van het voorzitterschap. Bescherming van dieren tijdens het vervoer De Commissie bracht mondeling verslag uit over de vorderingen van het verordeningsvoorstel inzake de bescherming van dieren tijdens het vervoer en daarmee samenhangende activiteiten. Commissaris Byrne merkte op dat voor een aantal sleutelelementen uit het voorstel ruime steun lijkt te bestaan. De belangrijkste discussiepunten aldus de Commissaris, zijn de maximum reistijd en sequentie van de reisetappes. De uiteenlopende standpunten hierover kwamen duidelijk naar voren tijdens het aansluitende korte debat. Ik heb gewezen op de noodzaak van vooruitgang op dit dossier vanwege de maatschappelijke druk om het welzijn van dieren tijdens transport te verbeteren. De misstanden die bij het vervoer van dieren nog steeds voorkomen, zijn slecht voor het imago van de totale landbouw. Een aantal lidstaten steunt mijn pleidooi voor een beperking van de reistijd tot 8 uur, maar alleen voor slachtvee. Andere lidstaten zien daarentegen geen heil in een onderscheid tussen enerzijds slachtvee en anderzijds fokvee en daarmee in differentiatie van de reistijd. Zij geven in het algemeen de voorkeur aan reistijden die aansluiten bij de reistijden zoals vastgelegd in de sociale wetgeving voor chauffeurs. Ik heb daarop aangegeven een beperking tot 8 à 9 uur te willen overwegen voor slachten gebruiksvee. In dat geval zou ik voor fokvee met een langere reistijd akkoord kunnen gaan, mits het transport voldoet aan een hoog dierenwelzijnniveau door extra eisen te stellen aan de vervoersmiddelen, en er goede controle plaatsvindt. Mocht aan deze voorwaarden tegemoet worden gekomen, dan zou Nederland in kunnen stemmen met het voorstel. De Voorzitter zei dat de werkzaamheden door het Ierse voorzitterschap zullen worden voortgezet. Officiële controles van diervoeders en levensmiddelen De Commissie bracht mondeling verslag uit over de vorderingen van het Commissievoorstel inzake officiële controles van diervoeders en levensmiddelen. Commissaris Byrne merkte hierbij op dat er nog een discussiepunt van belang is, te weten de beoogde reikwijdte van het voorstel. Het Commissievoorstel richt zich op alle wetgeving inzake diervoeders, levensmiddelen, diergezondheid en dierenwelzijn. Voor een aantal lidstaten is de reikwijdte te ruim en zou deze zich moeten beperken tot alleen diervoeders en levensmiddelen. De Commissaris zei toe de tekst nog eens te zullen bestuderen, maar desalniettemin een ruime reikwijdte te willen behouden. Naar aanleiding van het verslag van de Commissie heeft geen debat plaatsgevonden. Maximumgehalten aan bestrijdingsmiddelenresiduen in producten van plantaardige en van dierlijke oorsprong De Commissie lichtte mondeling de voortgang toe in het dossier betreffende het voorstel voor een verordening tot vaststelling van maximumgehalten aan bestrijdingsmiddelenresiduen in producten van plantaardige Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 60 4

5 en dierlijke oorsprong. Dit voorstel beoogt een harmonisatie van de maximumgehalten voor residuen. Hoewel er nog veel werk verricht moet worden voordat er een akkoord is, verwacht de Commissaris dat het voorstel onder Iers voorzitterschap zal worden afgerond. Naar aanleiding van het verslag van de Commissie heeft geen debat plaatsgevonden. Hervorming olijfolie, tabak, katoen en hop Op 19 november jl. heeft de Commissie haar wetgevingsvoorstellen voor de hervorming van de sectoren tabak, olijfolie, katoen en hop gepresenteerd. In zijn inleiding zei Commissaris Fischler dat de wetgevingsvoorstellen nauwelijks afwijken van de voorstellen van de Commissie zoals gepresenteerd in haar eerdere Mededelingen. In het daaropvolgende oriënterende debat van de Raad bleken de eerder ingenomen standpunten van de lidstaten ten aanzien van olijfolie, tabak en katoen dan ook nauwelijks gewijzigd. Alle lidstaten zijn het er wel over eens dat de voorstellen aansluiten bij het Akkoord van Luxemburg uit juni 2003 over de hervorming van het gemeenschappelijk landbouwbeleid. Alleen ten aanzien van de voorgestelde onkoppelingspercentages lopen de meningen langs twee lijnen uiteen. De producerende lidstaten vinden het percentage voor de gekoppelde steun in het algemeen te laag en wensen bovendien ook voor de tabaksector gedeeltelijk gekoppelde steun. De nietproducerende lidstaten kunnen zich vinden in de voorstellen van de Commissie of zouden liever net als ik voor Nederland heb aangegeven, zelfs een hoger ontkoppelingspercentage zien. De voorstellen voor de hopsector, die de Raad voor het eerst besprak, werden ten algemene positief ontvangen. Ook voor deze sector stelt de Commissie voor een ruim gedeelte van de steun (75 procent) te ontkoppelen van de productie. Diversen Diervoederhygiëne Het voorstel voor een verordening inzake voorschriften voor diervoederhygiëne is een van de laatste actiepunten uit het Witboek Voedselveiligheid. In zijn toelichting op de voortgang zei Commissaris Byrne dat tot nu toe weinig vooruitgang is geboekt. Bovendien moet ook het Europees Parlement zijn advies in eerste lezing nog uitbrengen. Dit advies wordt maart/april 2004 verwacht. De Commissaris sprak de hoop uit dat desondanks het voorstel nog onder het Ierse voorzitterschap afgerond zou kunnen worden. Veterinair akkoord tussen de Europese Unie en de Russische Federatie Zowel de Voorzitter als de Commissie informeerden de Raad over de lopende onderhandelingen tussen de Europese Unie en de Russische Federatie. Sinds mei 2003 zijn er gesprekken gaande tussen de EU en Rusland over het sluiten van een bilateraal veterinair akkoord. Een veterinair equivalentie-akkoord, waarbij de veterinaire wetgeving van partijen equivalent wordt verklaard, lijkt op korte termijn echter niet realiseerbaar. Desalniettemin is het de verwachting dat beide partijen in april 2004, vooruitlopend op een definitief akkoord, tot overeenstemming zullen komen over een voorlopig akkoord. Dit akkoord zou betrekking hebben op uiteenlopende veterinaire aspecten, inclusief diergezondheid, bescherming van de volksgezondheid en dierenwelzijn. Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 60 5

6 Invoer van basmatirijst uit Pakistan Het Verenigd Koninkrijk vroeg de aandacht voor een recent voorstel van de Commissie om de invoerrechten voor rijst te wijzigen en bepaalde basmativariëteiten uit te sluiten van korting op de invoerrechten. Dit om de controle op de invoer van basmatirijst te verscherpen teneinde fraude tegen te gaan. De Commissie heeft namelijk geconstateerd dat bijmenging plaatsvindt van basmatirijst met andere, goedkopere rassen. Als gevolg van deze wijziging zal een groot deel van de export van basmatirijst uit Pakistan naar de EU wegvallen. Hoewel het Verenigd Koninkrijk begrip heeft voor de zorg van de Commissie over fraude, vindt het het Commissievoorstel een negatief politiek signaal richting Pakistan. Het Verenigd Koninkrijk doet dan ook een dringend beroep op de Commissie om de maatregel op te schorten en in overleg met betrokkenen tot een vergelijk te komen, ook wat de frauduleuze praktijken betreft. Nederland als grootste importeur van basmatirijst heeft het Verenigd Koninkrijk in deze gesteund. Ik heb aangegeven de maatregelen disproportioneel te vinden, aangezien bijna 80 procent van de rijstexport vanuit Pakistan naar de EU dreigt weg te vallen. Ik heb de Commissie gevraagd te bekijken of er geen alternatieven zijn voor het tegen gaan van fraude. Commissaris Fischler zei bij zijn standpunt te blijven. Bovendien rechtvaardigt het huidige lage prijsniveau van de bedoelde rassen niet langer een hoge korting op de invoerrechten, aldus de Commissaris. Marktsituatie in de sector varkensvlees Oostenrijk heeft zijn zorg uitgesproken over de recente scherpe prijsdaling in de varkensvleessector en de sombere vooruitzichten voor de toekomst. Het heeft erbij de Commissie op aangedrongen om in aanvulling op de onlangs goedgekeurde private opslag, ook exportrestitutie voor varkensvlees te overwegen. Het verzoek van Oostenrijk werd door een groot aantal lidstaten ondersteund. Ook ik heb mijn zorg over de situatie op de markt voor varkensvlees uitgesproken. Nederland heeft te maken met de laagste prijzen binnen de Gemeenschap. Bovendien zien we dat door de lage prijzen ook problemen op de Europese markt ontstaan, met name in Frankrijk. Ten aanzien van de particuliere opslagregeling heb ik aangegeven twijfels te hebben of het wel een goede maatregel is. Het risico bestaat dat daarmee de crisis slechts wordt verlengd. Wat dat betreft lijken maatregelen die de export stimuleren mij beter geschikt, zo heb ik gesteld. Hoewel Commissaris Fischler zei de buitengewone situatie op de markt voor varkensvlees te erkennen, gaf hij tegelijkertijd ook aan weinig te zien in exportrestituties. Enerzijds staan restituties op gespannen voet met de gemaakte afspraken binnen de WTO. Anderzijds zullen restituties mogelijk de exportmarkten van de toetredende landen verstoren. De Commissaris zei vooralsnog de reacties van de markt op de particuliere opslag af te willen wachten. Vergaderrooster De eerstvolgende vergadering van de ministers van landbouw en visserij zal zijn op 26 januari 2004, te Brussel. De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, C. P. Veerman Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 60 6

7 Bijlage Lijst van aangenomen A-punten op het gebied van landbouw en visserij: Strategie voor een Europees actieplan voor de biologische landbouw en biologische landbouwproducten: Conclusies van de Raad Landbouwverzekeringen Risicobeheer in de landbouw: Conclusies van de Raad Voorlichtingsacties op het gebied van het gemeenschappelijk landbouwbeleid: Conclusies van de Raad Aanneming van de beschikking van de Raad tot wijziging van Beschikking 95/408/EG tot vaststelling van voorschriften voor het opstellen, voor een overgangsperiode, van voorlopige lijsten van inrichtingen in derde landen waaruit de lidstaten bepaalde producten van dierlijke oorsprong, visserijproducten en levende tweekleppige weekdieren mogen invoeren Aanneming van Verordeningen van de Raad a) tot wijziging van Verordening (EEG) nr. 1696/71 houdende een gemeenschappelijke ordening der markten in de sector hop b) houdende wijziging van Verordening (EG) nr. 1098/98 tot vaststelling van tijdelijke bijzondere maatregelen in de hopsector Aanneming van de verordening van de Raad tot wijziging van Verordening (EG) nr. 2561/2001 van de Raad ter bevordering van de omschakeling van vaartuigen en vissers die tot in 1999 afhankelijk waren van de visserijovereenkomst met Marokko Aanneming van de verordening van de Raad tot vaststelling, voor het verkoopseizoen 2004/2005, van de in de sector zaaizaad toegekende steunbedragen Aanneming van de verordening van de Raad tot wijziging van Verordening (EEG) nr. 2075/92 houdende een gemeenschappelijke ordening der markten in de sector ruwe tabak Aanneming van de verordening van de Raad tot wijziging van Verordening (EG) nr. 1453/2001 houdende specifieke maatregelen voor bepaalde landbouwproducten ten behoeve van de Azoren en Madeira en houdende intrekking van Verordening (EEG) nr. 1600/92 (POSEIMA) met betrekking tot de toepassing van de aanvullende heffing in de sector melk en zuivelproducten op de Azoren Aanneming van de verordening van de Raad houdende afwijking van Verordening (EG) nr. 1251/1999 ten aanzien van de braakleggingsverplichting voor het verkoopseizoen 2004/2005 Betrekkingen met Bulgarije en Roemenië; Onderhandelingsrichtsnoeren inzake aanvullende wederzijdse landbouwconcessies Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 60 7