Juiste informati maakt de reken ZIEKENHUISTARIEVEN

Transcriptie

1 INFORMATIE Er bestaan wettelijke verplichtingen, maar die worden zeker niet altijd nageleefd. SUPPLEMENTEN 25 ziekenhuizen vragen ereloonsupplementen voor kamers waar u niet alleen ligt. HOGERE PRIJZEN Eenpersoonskamers worden steeds duurder. Vooral jonge ouders betalen hiervoor de rekening. Juiste informati maakt de reken U wordt binnenkort in het ziekenhuis opgenomen? Vraag dan vooraf om de nodige informatie. Alleen zo maakt u de juiste keuzes, anders dreigt een onaangename verrassing. Een opname in het ziekenhuis verloopt niet altijd via de spoedafdeling. Vaak is die (lang) op voorhand gepland, zoals voor een operatie. Dat geeft u meteen ook alle tijd om na te gaan wat u te wachten staat, welke keuzes u moet maken en hoe de rekening er, op grond van die keuzes, zal uitzien. Informatie wettelijk verplicht Bij of voorafgaand aan een opname moeten de ziekenhuizen de opnamedocumenten geven. Dit zijn enerzijds een formulier waarop u uw keuzes met betrekking tot de arts en de kamer moet aanduiden, d.i. de opnameverklaring, anderzijds een document met toelichting bij dat formulier en een lijst met actuele prijzen van bv. een tv of een koelkast. Dit dient om de patiënt op een transparante en toegankelijke manier informatie te geven en om hem op de financiële gevolgen te wijzen van zijn keuzes. De info in deze documenten is in belangrijke mate bepalend en bindend voor het uiteindelijke bedrag

2 ONS ONDERZOEK Naar de balie van 163 ziekenhuizen Welke tarieven rekenen ziekenhuizen aan, en kunnen we die informatie krijgen vooraleer we worden opgenomen? Met deze vragen trokken we van midden tot eind oktober 2010 naar 163 ziekenhuizen en vroegen aan de balie de noodzakelijke documentatie, onder het voorwendsel dat onze dochter/zoon/vrouw/man moest worden opgenomen. We gingen uit van een klassieke opname en lieten de instellingen met enkel dagverpleging, geriatrie, revalidatie of palliatieve zorg buiten beschouwing. We vroegen of we de opnamedocumenten konden krijgen en mee naar huis nemen. We verwachtten ook aanvullende mondelinge uitleg. Daarnaast vroegen we naar een lijst met de geconventioneerde en niet-geconventioneerde artsen. Ook die wilden we mee naar huis nemen. Op basis van de opnamedocumenten brengen we de belangrijkste supplementen in kaart. Voor ziekenhuizen waar we de nodige documentatie niet meekregen, baseerden we ons op de cijfers die we vonden in de database "supplementen ziekenhuizen" op de website van de onafhankelijke ziekenfondsen. In dit artikel bespreken we de algemene resultaten. De details voor elk van de 163 bezochte ziekenhuizen vindt u op onze website. e ing dat de opname zal kosten. Ook moet de patiënt te weten kunnen komen of er in het ziekenhuis niet-geconventioneerde artsen zijn, die ereloonsupplementen (kunnen) aanrekenen boven op de conventietarieven. Het ziekenhuis moet aan de hand van een lijst kunnen aangeven welke artsen dat zijn en bij gedeeltelijk geconventioneerden wanneer ze niet tegen de verbintenistarieven werken. Zowel deze lijst als de opnamedocumenten zijn wettelijk verplicht. In de opnameverklaring krijgt u een goed idee van de uiteindelijke rekening Conventies en supplementen Een arts ontvangt voor zijn medische prestaties een honorarium of een ereloon. Hoe hoog die erelonen precies mogen liggen, wordt afgesproken in een akkoord tussen geneesheren en ziekenfondsen. De artsen zijn niet verplicht om dit akkoord te volgen, maar zij die dit doen, verbinden zich ertoe zich aan deze conventietarieven te houden. Zij worden "verbonden" of "geconventioneerde" artsen genoemd. "Niet-verbonden" of "niet-geconventioneerde" artsen zijn dan zij die niet toegetreden zijn tot dit akkoord. Zij moeten zich niet aan de tarieven houden en kunnen boven op de erelonen supplementen vragen. Sommige artsen zijn "gedeeltelijk geconventioneerd" en kunnen op bepaalde uren of dagen ereloonsupplementen vragen. Aan die supplementen worden wel, in samenspraak met de ziekenhuizen, maximumgrenzen verbonden. Een deel van die erelonen, het remgeld of wettelijk persoonlijk aandeel, moet de patiënt zelf betalen. Ook het eventuele supplement moet hij zelf betalen. Als patiënt hebt u wel het recht om vrij een arts te kiezen. Zo weet u vooraf of u een ereloonsupplement zult moeten betalen. Als u in een ziekenhuis voor een verbonden arts kiest, mag die u geen ereloonsupplementen vragen, tenzij u op een eenpersoonskamer ligt. Kamersupplementen worden door het ziekenhuis geïnd, maar kunnen volgens de wet enkel als u kiest voor een eenpersoonskamer. Cruciale keuzes In de opnameverklaring staat u allereerst voor de keuze van de arts die u zal behandelen. Moet die geconventioneerd zijn, en dus werken tegen verbintenistarief, of is dat geen noodzakelijke voorwaarde? Een tweede keuze die u moet maken is die van uw kamer. Kiest u ervoor om per twee te liggen, met meer dan twee of toch maar alleen? Dit bepaalt grotendeels uw ziekenhuisfactuur. Maar wat als u terechtkomt op 11

3 een eenpersoonskamer, terwijl u gevraagd had om een twee- of meerpersoonskamer, maar die bleek niet beschikbaar? Dan mag u daarvoor geen meerprijs worden aangerekend. "Ja, maar" of "nee" Of we de nodige informatie kregen, voorafgaand aan een opname? Het antwoord was in de meeste ziekenhuizen "ja, maar..." of gewoonweg "nee", zoals u kunt zien in de grafieken onderaan. Wat betreft de opnamedocumenten zijn de resultaten alvast allesbehalve goed. In slechts 37 % van de ziekenhuizen kregen we de drie verplichte documenten mee, 40 % maakte zich ervan af met een gedeelte van de bundel. De overige ziekenhuizen waren wettelijk helemaal niet in orde: bij 22 % kregen we zelfs de opnameverklaring niet mee, 1 % gaf ons een onvolledige kopie, met slechts vermelding van supplementen en voorschotten. Teleurstellend, omdat in 2009 de wet omtrent de opnameverklaring nog werd gewijzigd en er de Jonge ouders hebben nood aan privacy, maar betalen daarvoor wel een hoge prijs nodige typeformulieren werden opgesteld om de procedure te vergemakkelijken. De bijkomende mondelinge informatie was in ongeveer de helft van de ziekenhuizen in orde. 11 ziekenhuizen zwaar in de fout We haalden het al aan: ereloonsupplementen kunnen de rekening aardig doen oplopen. Daarom kwam er in 2007 een Koninklijk Be- Voldeden de ziekenhuizen aan hun plicht tot informatie? Opnamedocumenten Mondelinge informatie Lijst met artsen We vroegen naar de opnamedocumenten, d.i. de opnameverklaring, een toelichting daarbij en een overzicht van de actuele prijzen. Kregen we die mee? We zouden toelichting moeten krijgen, minstens bij de kamersupplementen en de ereloonsupplementen per kamertype. Was dat zo? Wettelijk moet een ziekenhuis "een lijst ter beschikking stellen met een overzicht van de (niet-)geconventioneerde artsen". Deden ze dat ook? 1 % 22 % nee, we kregen niets mee opnameverklaring was onvolledig 40 % minstens de opnameverklaring of een overzicht van de belangrijkste kosten 37 % ja, volledig 7 % slechts toelichting bij één van beide supplementen nee, er was geen lijst, 7 % 20 % terwijl er wel specifieke 16 % nee 26 % ja, maar enkel over beide supplementen 47 % ja, over beide supplementen en meer supplementen werden gehanteerd 57 % nee, maar men hanteerde geen specifieke supplementen ja, we kregen de lijst mee 20 % ja, we konden de lijst inkijken 12

4 sluit op basis waarvan de overheid extra middelen vrijmaakte voor ziekenhuizen opdat die geen ereloonsupplementen meer zouden toestaan voor twee- of meerpersoonskamers, ook niet voor nietgeconventioneerde artsen. Helaas vernietigde de Raad van State de betreffende artikelen in oktober 2010 op vraag van de Franstalige ziekenhuistarief voor de volledige lijst met resultaten van alle ziekenhuizen in België koepel van privéziekenhuizen en de Brusselse ziekenhuisgroep. De gevolgen van die uitspraak, daarvoor is het afwachten. De meeste ziekenhuizen hadden ten gevolgde van dit KB de ereloonsupplementen op meerpersoonskamers geschrapt. 25 ziekenhuizen deden dit niet, althans volgens de documentatie die wij meekregen. ZIEKENHUIZEN MET SUPPLEMENTEN OP MEERPERSOONSKAMERS Postcode A zeer goed voor dit criterium B goed C redelijk D zwak E slecht Lijst artsen Maximaal ereloonsupplement Tweepersoonskamer (%) Gemeenschappelijke kamer (%) Kamersupplement op twee- of meerpersoonskamer ( ) 1000 KLINIEK ST.-JAN - campus Kruidtuin B C.H.I.R.E. CAVELL - campus Leopoldpark E , IRIS ZIEKENHUIZEN ZUID - campus Etterbeek-Elsen E IRIS ZIEKENHUIZEN ZUID - campus Jos Bracops E ST.-ANNA - ST.-REMI E CHIREC - campus Edith Cavell E IRIS ZIEKENHUIZEN ZUID - campus Molière E CHIREC - campus Eigenbrakel-Waterloo E , REGIONAAL ZIEKENHUIS SINT-MARIA A A.Z. MONICA - campus Antwerpen E A.Z. MONICA - campus Deurne E IMELDA ZIEKENHUIS A REGIONAAL ZIEKENHUIS HEILIG HART B REGIONAAL ZIEKENHUIS HEILIG HARTcampus Mariëndal B REGIONAAL ZIEKENHUIS HEILIG HART - campus St.-Jan A A.Z. VESALIUS - campus St.-Jacobs A ST.-JOZEF ZIEKENHUIS B ST.-VINCENT EN ST.-ELISABETH ZIEKENHUIS - campus St.-Vincent B , SINT-JOZEF ZIEKENHUIS - campus Notre Dame B SINT-JOZEF ZIEKENHUIS - campus Montegnee B SINT-JOZEF ZIEKENHUIS - campus Hermalle B ST.-VINCENT EN ST.-ELISABETH ZIEKENHUIS - campus St.-Elisabeth A A.Z. ST.-LUCAS E A.Z. MARIA MIDDELARES E ALGEMEEN STEDELIJK ZIEKENHUIS - campus Aalst A A.Z. ST.-ELISABETH B Het zijn deze ziekenhuizen die we hebben opgenomen in de tabel. Erger nog is het wanneer net deze ziekenhuizen hun patiënten ook nog onvoldoende informeren over welke die niet-geconventioneerde artsen zijn. Dat moet aan de hand van een lijst met een overzicht van alle artsen, die wordt meegegeven of tenminste kan worden ingekeken. 11 ziekenhuizen (7 %) hanteren supplementen terwijl zij geen lijst van niet-geconventioneerde artsen meegeven (E in de kolom "Lijst artsen"). Zij schieten echt wel tekort op het vlak van informatie aan hun (toekomstige) patienten. Nog eens meer dan de helft, 57 %, kon de wettelijk verplichte lijst evenmin voorleggen, maar zij hanteerden geen ereloonsupplementen op kamers per twee of meer. In de ziekenhuizen waar we de lijst niet kregen, was het antwoord meestal dat alle artsen geconventioneerd waren. Of dit daadwerkelijk zo was, was zeer moeilijk te achterhalen. Daarom blijft het wenselijk dat de ziekenhuizen toch altijd een lijst van artsen kunnen voorleggen, zoals wettelijk is bepaald. Vooral eenpersoonskamers duurder Een verblijf in het ziekenhuis wordt niet enkel duurder door ereloonsupplementen, ziekenhuizen vragen ook kamersupplementen. Wij gingen eerst en vooral na of de ziekenhuizen zich houden aan de wet en dus geen supplementen aanrekenen voor meerpersoonskamers. Helaas bleek dit, volgens de documenten die we meekregen, wel nog het geval in vijf ziekenhuizen, zoals u kunt zien in de tabel. Kamersupplementen op eenpersoonskamers schommelden sterk: van 9 tot 190 per dag. Dat duurste tarief vonden we in het Universitaire Ziekenhuis St.-Luc in Brussel. Bij twee derde van de ziekenhuizen bleef de maximale 13

5 Prijzen van de eenpersoonkamers in 163 ziekenhuizen 28 % 50 tot 100 maximale dagprijs eenpersoonskamer 6 % 16 % meer dan 100 maximaal % 30 tot % 201 tot 300 % 47 % 101 tot 200 % maximaal ereloonsupplement 2 % 301 tot 400 % 39 % maximaal 100 % steeds verder zullen stijgen. Onder meer omdat nog altijd driekwart van de mensen voor een kamer per twee of meer kiest. Op die kamers worden minder of geen ereloonsupplementen aangerekend, wat elders zal worden gecompenseerd. Wie er dan eigenlijk een eenpersoonskamer nodig heeft? Tja, voor jonge moeders lijkt het toch geen overbodige luxe, om in alle privacy te kunnen genieten van hun prille moederschap en bezoek te kunnen ontvangen. Onderzoek van de Christelijke Mutualiteit toonde al aan dat ouders in spe bijna meer betalen dan wanneer ze voor een twee- of meerpersoonskamer hadden gekozen. Paul Nies en Anouk Van Laere meerprijs wel "beperkt" tot 50. Meestal schommelde die tussen 30 en 50. Toch hanteerde ook meer dan een ziekenhuis op de vier maximale kamersupplementen tussen 50 en % van de ziekenhuizen zat daar nog eens boven. Natuurlijk is het niet mogelijk om één vaste prijs te plakken op een eenpersoonskamer: ze kunnen sterk verschillen wat betreft voorzieningen en comfort. In onze analyse van de kamersupplementen hebben we ook zoveel mogelijk de kamers van de kraaminrichting buiten beschouwing gelaten, omdat die vaak nog een stuk duurder zijn dan een standaardkamer, ook vanwege het comfort. OPNAMEVERKLARING IN DETAIL De opnameverklaring is cruciaal als u in het ziekenhuis wordt opgenomen. Hoe u ze invult, overlopen we op ziekenhuistarief Tot 400 % supplementen op ereloon De ereloonsupplementen worden in de informatie van de ziekenhuizen niet aangeduid in absolute bedragen, maar in percentages van de oorspronkelijke erelonen. Elk ziekenhuis bepaalt hoe hoog dit percentage maximaal ligt. Dat het gaat om maximumpercentages is niet onbelangrijk. Soms is het effectieve supplement bespreekbaar met uw arts, zij het niet altijd. Deze supplementen worden voornamelijk geheven op eenpersoonskamers. Meestal lagen ze tussen 100 % en 200 %, maar in 13 ziekenhuizen liepen ze op tot 300 % en in 3 ziekenhuizen zelfs tot 400 %. In vergelijking met 2004 zitten ze duidelijk in de lift. Dat blijkt ook uit de studies van de Christelijke en Socialistische Mutualiteit: op zes jaar tijd zijn de ereloonsupplementen met 30 % gestegen. Jong gezin wordt slachtoffer We vrezen dat de ereloonsupplementen op eenpersoonskamers ONS ADVIES Laat u niet verrassen Voordat u in het ziekenhuis wordt opgenomen, gaat u het best op zoek naar informatie over verbonden en niet-verbonden artsen, bijvoorbeeld via uw ziekenfonds. Ga ook na welke kosten door uw hospitalisatieverzekering worden gedekt en welke niet. Vraag wat het persoonlijk aandeel is dat u zelf moet betalen. Dit is anders voor "gewone gerechtigden" en als u recht hebt op een verhoogde tegemoetkoming (weduwen/weduwnaars, invaliden, gepensioneerden, wezen). Vul de opnameverklaring niet snel snel in. De keuzes die u hier maakt, bepalen grotendeels de rekening achteraf. Vraag in het ziekenhuis om een gedetailleerde raming van de kosten van de latere opname. 14