Opleidingsonderdeel : Digitale meettechniek en DSP. Digitale voltmeters en multimeters

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Opleidingsonderdeel : Digitale meettechniek en DSP. Digitale voltmeters en multimeters"

Transcriptie

1 Opleidingsonderdeel : Digitale meettechniek en DSP O.O.V: J.P.GOEMAERE Departement Industrieel Ingenieur 1 Digitale voltmeters en multimeters Inleiding Automatisatie in voltmeters Digitale multimeter circuits De nauwkeurigheid van digitale voltmeters AC en RMS metingen Gevallenstudie: Digitale multimeter met microprocessor-besturing Departement Industrieel Ingenieur 2 1

2 Digitale voltmeters en multimeters Inleiding Automatisatie in voltmeters Digitale multimeter circuits De nauwkeurigheid van digitale voltmeters AC en RMS metingen Gevallenstudie: Digitale multimeter met microprocessor-besturing Departement Industrieel Ingenieur 3 Inleiding Waarom? ADC s Direct compensatieprincipe Spanning tijd omvorming Spanning frequentie conversie Sigma delta ADC s Departement Industrieel Ingenieur 4 2

3 Inleiding ADC s Direct compensatieprincipe Departement Industrieel Ingenieur 5 Inleiding ADC s Direct compensatieprincipe Departement Industrieel Ingenieur 6 3

4 Inleiding ADC s Spanning frequentie conversie Departement Industrieel Ingenieur 7 Inleiding ADC s Spanning tijd omvorming Departement Industrieel Ingenieur 8 4

5 Inleiding ADC s Sigma delta ADC s Departement Industrieel Ingenieur 9 Inleiding ADC s Sigma delta ADC s Departement Industrieel Ingenieur 10 5

6 Inleiding ADC s Sigma delta ADC s Departement Industrieel Ingenieur 11 Inleiding ADC s Sigma delta ADC s Departement Industrieel Ingenieur 12 6

7 Inleiding Waarom? ADC s Vereisten van een ADC voor voltmeters nauwkeurigheid Serie-mode rejectie Speed Departement Industrieel Ingenieur 13 Digitale voltmeters en multimeters Inleiding Automatisatie in voltmeters Digitale multimeter circuits De nauwkeurigheid van digitale voltmeters AC en RMS metingen Gevallenstudie: Digitale multimeter met microprocessor-besturing Departement Industrieel Ingenieur 14 7

8 Automatisatie in voltmeters Automatische polariteitsaanduiding Departement Industrieel Ingenieur 15 Automatisatie in voltmeters Autoranging Departement Industrieel Ingenieur 16 8

9 Automatisatie in voltmeters Autoranging Departement Industrieel Ingenieur 17 Automatisatie in voltmeters Autozero Een conversiebevel maakt de registerinhoud 0 en sluit de schakelaar S1, zodat de integrator verbonden wordt met de onbekende spanning. Op het ogenblik dat de uitgang van de integrator door nul gaat, schakelt de vergelijker om zo dat klokpulsen kunnen worden toegevoerd aan een register. Op het ogenblik dat de registerinhoud overgaat van de toestand naar wordt schakelaar S1 geopend en S2 gesloten. Hierdoor wordt de referentie spanning, die het tegengestelde teken heeft van de ingangspanning, aangesloten op de integrator De uitgangsspanning van de integrator zal dus lineair afnemen. Zo gauw deze spanning nul wordt, klapt de vergelijker opnieuw om en wordt de kloklijn gesperd Departement Industrieel Ingenieur 18 9

10 Automatisatie in voltmeters Autozero 1 U c = i * dt C T1 1 Vin 1 U = * dt C = R C U U T2 c ref R 0 T1 * dt T1 T2 1 1 c = Vin * dt Vref R* C = R* C 0 T1 * T1 T2 c = Vin * dt = Vref * dt 0 T1 V dt Vin * T1 = Vref *( T2 T1 ) V in V = ref *( T T 2 T1 ) 1 Departement Industrieel Ingenieur 19 Automatisatie in voltmeters Autozero De tijdsduur tussen de code en het sperren van de kloklijn is dus evenredig met de ingangspanning. Enkele voordelen van deze werkwijze treden hierbij direct op de voorgrond De stabiliteit van de RC kring is niet kritisch Eenzelfde redering kan worden opgebouwd voor de offset van de vergelijker en de stabiliteit van de klok Departement Industrieel Ingenieur 20 10

11 Automatisatie in voltmeters Autozero Departement Industrieel Ingenieur 21 Automatisatie in voltmeters Het volledig automatisch instrument Departement Industrieel Ingenieur 22 11

12 Digitale voltmeters en multimeters Inleiding Automatisatie in voltmeters Digitale multimeter circuits De nauwkeurigheid van digitale voltmeters AC en RMS metingen Gevallenstudie: Digitale multimeter met microprocessor-besturing Departement Industrieel Ingenieur 23 Digitale multimeter circuits De DC spanningsverzwakker Departement Industrieel Ingenieur 24 12

13 Digitale multimeter circuits De stroom naar spanningsomvormer Departement Industrieel Ingenieur 25 Digitale multimeter circuits De Ac - DC omvormer Departement Industrieel Ingenieur 26 13

14 Digitale multimeter circuits De Ac - DC omvormer Departement Industrieel Ingenieur 27 Digitale multimeter circuits De weerstand naar spanningsomvormer Departement Industrieel Ingenieur 28 14

15 Digitale multimeter circuits De weerstand naar spanningsomvormer Zeer grote weerstanden Departement Industrieel Ingenieur 29 Digitale multimeter circuits Vierdraadsweerstandsmeting HI HI-sense Ideale meter Itest LO sense LO meettoestel Departement Industrieel Ingenieur 30 15

16 Digitale multimeter circuits De HF - LF omvormer Departement Industrieel Ingenieur 31 Digitale voltmeters en multimeters Inleiding Automatisatie in voltmeters Digitale multimeter circuits De nauwkeurigheid van digitale voltmeters AC en RMS metingen Gevallenstudie: Digitale multimeter met microprocessor-besturing Departement Industrieel Ingenieur 32 16

17 De nauwkeurigheid van digitale voltmeters Inleiding Ong. 0.05% of reading Ong. 0.02% of range Beschouwen we 4½ digit DVM Op het einde van de schaal 10+4=14 counts of 0.07% In het begin van de schaal 1+4=5 counts of 0.25% In vele gevallen wordt afleesfout slecht per bereik gespecificeerd. Ong. 0.05% of reading ± 1 digit Stilzwijgende overeenkomst Referentietemperatuur23 C±1 C Temperatuurscoëifficient 0.005% of reading / C Bv. Omgevingstemperatuur34 C (34-24)*0.005= 0.05% Bijkomende fout Departement Industrieel Ingenieur 33 De nauwkeurigheid van digitale voltmeters Oorzaken van fouten bij metingen Thermo EMF fout Belastingsfouten Offset - current fout Serie - mode errors Common - mode fouten Fouten in niet - DC bereiken Departement Industrieel Ingenieur 34 17

18 De nauwkeurigheid van digitale voltmeters Oorzaken van fouten bij metingen Thermo EMF fout De beste verbinding kan gevormd worden door een gefriseerde koper koper verbinding Departement Industrieel Ingenieur 35 De nauwkeurigheid van digitale voltmeters Oorzaken van fouten bij metingen B. F. res Belastingsfouten 100* R % = R + R s i s Rs HI 100* V B. F. shunt% = V s b Ri Ideale meter B. F. freq % = 100* (2* π * f * R * C s in 2 ) LO meettoestel Departement Industrieel Ingenieur 36 18

19 De nauwkeurigheid van digitale voltmeters Oorzaken van fouten bij metingen Offset - current fout Departement Industrieel Ingenieur 37 De nauwkeurigheid van digitale voltmeters Oorzaken van fouten bij metingen Serie - mode errors Departement Industrieel Ingenieur 38 19

20 De nauwkeurigheid van digitale voltmeters Oorzaken van fouten bij metingen Serie - mode errors Ut NMRR = Urest t+ T 1 U rest = Ut sinωt. dt T U rest 1 Ut = T ω t [ cos( ω( t + T ) cos( ωt) ] U rest = 2 U sin( + ).sin( t t ωt ω ωt ) T ω 2 2 De max waarde van deze spanning krijgen we door de aanvang van de AD conversie op een tijdstip te kiezen dat Urest maximaal wordt en dit is U rest ω sin( ωt + T ) = U t ωt 2 U t = sin( ) T ω = 2 T π. f [ sin( π. f. T )] U t π. f. T NMRR = = Urest sin( π. f. T ) Departement Industrieel Ingenieur 39 De nauwkeurigheid van digitale voltmeters Oorzaken van fouten bij metingen Serie - mode errors De Raaklijn aan de dalen van de NMRR functie is de lijn gegeven door NMRR = π * f * T NMRR Frequentie in Hz De Normal - mode rejectie factor NMRR als functie van de frequentie van een storende wisselspanning voor een ADC met een integratietijd van 100ms Departement Industrieel Ingenieur 40 20

21 De nauwkeurigheid van digitale voltmeters Oorzaken van fouten bij metingen Common - mode fouten Departement Industrieel Ingenieur 41 De nauwkeurigheid van digitale voltmeters Oorzaken van fouten bij metingen Fouten in niet - DC bereiken AC-DC conversiefouten frequentiebereik Ruis Departement Industrieel Ingenieur 42 21

22 De nauwkeurigheid van digitale voltmeters Oorzaken van fouten bij metingen Fouten in niet - DC bereiken AC-DC conversiefouten frequentiebereik Ruis Departement Industrieel Ingenieur 43 De nauwkeurigheid van digitale voltmeters Oorzaken van fouten bij metingen Fouten in niet - DC bereiken Vtest HI Ideale meter LO AC-DC conversiefouten frequentiebereik Ruis Ri >10GΡ Vgrond Departement Industrieel Ingenieur 44 22

23 De nauwkeurigheid van digitale voltmeters Besluit De nauwkeurigheid van de meter hangt niet alleen af van zijn specificaties maar hoofdzakelijk van de opstelling en de zogezegde tweederangsfouten. Deze fouten blijven klein zolang de bronimpedantie kleiner is dan 10KΩ. Algemeen mogen we stellen dat DC - metingen gemiddeld, wanneer ze verzorgd worden, met een nauwkeurigheid van ± 0,1 tot 0,2% kunnen gebeuren. Voor AC - metingen echter zal de gemiddelde fout moeilijk onder de 1% kunnen blijven. Departement Industrieel Ingenieur 45 Digitale voltmeters en multimeters Inleiding Automatisatie in voltmeters Digitale multimeter circuits De nauwkeurigheid van digitale voltmeters AC en RMS metingen Gevallenstudie: Digitale multimeter met microprocessor-besturing Departement Industrieel Ingenieur 46 23

24 AC en RMS metingen Verborgen fouten in conventionele AC metingen Welke systematische fouten kunnen gemaakt worden in deze meetsystemen? De betekenis van RMS (root means square) True RMS voltmeters De crest factor RMS en True RMS RMS metingen in de praktijk Departement Industrieel Ingenieur 47 AC en RMS metingen Verborgen fouten in conventionele AC metingen Welke systematische fouten kunnen gemaakt worden in deze meetsystemen? De betekenis van RMS (Root Means Square) True RMS voltmeters De crest factor RMS en True RMS RMS metingen in de praktijk Departement Industrieel Ingenieur 48 24

25 Verborgen fouten in conventionele AC metingen Sinusspanning Via een peakdetector bepalen we de RMS waarde 1 Et * = Eeff = 0, 707 Et 2 Besluit: onafhankelijk van de spanningsvorm komt op de uitgang de piekwaarde van de ingangspanning. De ingangspiekwaarde wordt versterkt met 0,707 of R2/R1 Departement Industrieel Ingenieur 49 Verborgen fouten in conventionele AC metingen Via een DC-detector bepalen we de RMS waarde E E E DC eff eff E Eeff 2 t = = π π π = E = E DC DC 2 * 2,22 Besluit De meter duidt enkel de goeie waarde aan als het sinusgolven zijn. E DC 1 = T T 0 e* dt Met een de pulserende gelijkspanning We hebben reeds gezien dat er ook vanuit een dubbele golfgelijkrichter kan vertrokken worden. De vermenigvuldigingsconstante wordt dan 1,1. Departement Industrieel Ingenieur 50 25

26 AC en RMS metingen Verborgen fouten in conventionele AC metingen Welke systematische fouten kunnen gemaakt worden in deze meetsystemen? De betekenis van RMS (Root Means Square) True RMS voltmeters De Crest Factor RMS en True RMS RMS metingen in de praktijk Departement Industrieel Ingenieur 51 Welke systematische fouten kunnen gemaakt worden met deze meetsystemen? Ruis Op een scoop is 1% ruis reeds duidelijk zichtbaar Conclusie Piekwaarde detector geeft een 1% hoger waarde Gemiddelde waarde detector heeft een juiste waarde aan. Departement Industrieel Ingenieur 52 26

27 Welke systematische fouten kunnen gemaakt worden met deze meetsystemen? Spikes Geproduceerd door thyristoren Door sommige functiegeneratoren Harmonische vervorming Departement Industrieel Ingenieur 53 Welke systematische fouten kunnen gemaakt worden met deze meetsystemen? Door sommige functiegeneratoren Departement Industrieel Ingenieur 54 27

28 Welke systematische fouten kunnen gemaakt worden met deze meetsystemen? Door sommige functiegeneratoren Departement Industrieel Ingenieur 55 Welke systematische fouten kunnen gemaakt worden met deze meetsystemen? Harmonische vervorming (Zie verder) Departement Industrieel Ingenieur 56 28

29 AC en RMS metingen Verborgen fouten in conventionele AC metingen Welke systematische fouten kunnen gemaakt worden in deze meetsystemen? De betekenis van RMS (Root Means Square) True RMS voltmeters De Crest Factor RMS en True RMS RMS metingen in de praktijk Departement Industrieel Ingenieur 57 De betekenis van RMS (root means square) Wat is de effectieve waarde van een pulserende spanning? Elke golfvorm kan uitgedrukt worden in een som van harmonischen V = V sin( ω * t) + V *sin( 2* ω * t) + V *sin( 3* ω * t)... 1 top * 2top 3top + De effectieve of RMS waarde van een spanning is de waarde van de zuivere gelijkspanning die in dezelfde tijd de oorzaak is dat in RL evenveel energie in warmte omzet als de pulserende spanning. Het vermogen P ontwikkeld in weerstand R door een DC spanning Vdc 2 VDC P = R Door een wisselspanning 2 V P = R RMS Departement Industrieel Ingenieur 58 29

30 De betekenis van RMS (root means square) Totaal ontwikkelde vermogen= som van afzonderlijke vermogen Voor een willekeurige golfvorm kunnen we aldus schrijven VDC V1 eff + V2 eff + V3 eff +... P = + R R De som van spanningen in een bepaalde tijdspanne anders geschreven V RMS = 1 T T 0 2 v dt Daaruit volgt V RMS = VDC + V1 + V2 + V Departement Industrieel Ingenieur 59 De betekenis van RMS (root means square) Een paar voorbeelden V rms = V p * 1 2 Departement Industrieel Ingenieur 60 30

31 De betekenis van RMS (root means square) Een paar voorbeelden 2 V rms = V DC + V 2 p 1 * 2 Departement Industrieel Ingenieur 61 De betekenis van RMS (root means square) Een paar voorbeelden ( Vp ) + Vp * = Vp 1, Vp Vrms = Departement Industrieel Ingenieur 62 31

32 De betekenis van RMS (root means square) Oefeningen Gegeven: Sinusgolfvormen met een amplitude. De grondgolf heeft de eenheidsamplitude. Gevraagd: Bepaal de piekwaarde, gemiddelde en effectieve waarde van de gesommeerde golfvorm tov respectievelijk de piekwaarde, gemiddelde en effectieve waarde van de grondgolfvorm Departement Industrieel Ingenieur 63 De betekenis van RMS (root means square) Departement Industrieel Ingenieur 64 32

33 De betekenis van RMS (root means square) Voorbeeld Piekwaarde=> Pgrond/Pgrond =1 Gemiddelde (modulus of dubbel alternatie)=> Ggrond/Ggrond=1 Effectieve waarde=>e grond/egrond =1 Departement Industrieel Ingenieur 65 De betekenis van RMS (root means square) Voorbeeld sin met een 2de harmonische (amplitude 50% van de grondgolf) Piekwaarde = => Psignaal/Pgrond=1,299 Departement Industrieel Ingenieur 66 33

34 De betekenis van RMS (root means square) Voorbeeld sin met een 2de harmonische (amplitude 50% van de grondgolf) Gemiddelde waarde (modulus of dubbel alternatie) => Gsignaal/Ggrond=1 Departement Industrieel Ingenieur 67 De betekenis van RMS (root means square) Voorbeeld sin met een 2de harmonische (amplitude 50% van de grondgolf) Effectieve waarde Veff = / 2 = 1,12 => Esignaal/Egrond=1,12 Departement Industrieel Ingenieur 68 34

35 De betekenis van RMS (root means square) Voorbeeld sin met een 2de harmonische 90 verschoven (amplitude 50% van de grondgolf) Piekwaarde waarde => Psignaal/Pgrond=1.5 Departement Industrieel Ingenieur 69 De betekenis van RMS (root means square) Voorbeeld sin met een 2de harmonische (amplitude 50% van de grondgolf) Gemiddelde waarde (modulus of dubbel alternatie) => Gsignaal/Ggrond=1 Departement Industrieel Ingenieur 70 35

36 De betekenis van RMS (root means square) Voorbeeld sin met een 2de harmonische 90 verschoven (amplitude 50% van de grondgolf) Effectieve waarde Veff = / 2 = 1,12 => Esignaal/Egrond=1,12 Departement Industrieel Ingenieur 71 De betekenis van RMS (root means square) Voorbeeld sin met een 3de harmonische (amplitude 50% van de grondgolf) Piekwaarde waarde 50 sin( 3 x ) maximize sin( x ) +, x = 0.. π ; evalf (% ) = => Psignaal/Pgrond= Departement Industrieel Ingenieur 72 36

37 De betekenis van RMS (root means square) Voorbeeld sin met een 3de harmonische (amplitude 50% van de grondgolf) Gemiddelde waarde (modulus of dubbel alternatie) π V 100 sin( 3 x ) 1 V sin( x ) + dx Vdc := π 8 V Vdc := = V 3 π => Gsignaal/Ggrond= Departement Industrieel Ingenieur 73 De betekenis van RMS (root means square) Voorbeeld sin met een 3de harmonische (amplitude 50% van de grondgolf) Effectieve waarde Veff = / 2 = 1,12 => Esignaal/Egrond=1,12 Departement Industrieel Ingenieur 74 37

38 De betekenis van RMS (root means square) Voorbeeld sin met een 3de harmonische 180 verschoven (amplitude 50% van de grondgolf) Piekwaarde waarde 50 sin ( 3 x π ) maximize sin ( x ) +, x = π ; evalf (% ) => Psignaal/Pgrond=1.500 Departement Industrieel Ingenieur 75 De betekenis van RMS (root means square) Voorbeeld sin met een 3de harmonische 180 verschoven (amplitude 50% van de grondgolf) Gemiddelde waarde (modulus of dubbel alternatie) Vdc := π V 100 sin ( 3 x π ) 1 V sin( x ) + dx ; evalf (%) π Vdc := 2 V V cos( π ) π = V V cos( π ) => Psignaal/Pgrond= Departement Industrieel Ingenieur 76 38

39 De betekenis van RMS (root means square) Voorbeeld sin met een 3de harmonische 180 verschoven (amplitude 50% van de grondgolf) Effectieve waarde Veff = / 2 = 1,12 => Esignaal/Egrond=1,12 Departement Industrieel Ingenieur 77 De betekenis van RMS (root means square) Besluit: Bij de geziene golfvormen levert de RMS meting steeds dezelfde waarde op, onafhankelijk van de fase van het signaal Departement Industrieel Ingenieur 78 39

40 AC en RMS metingen Verborgen fouten in conventionele AC metingen Welke systematische fouten kunnen gemaakt worden in deze meetsystemen? De betekenis van RMS (root means square) True RMS voltmeters De Crest Factor RMS en True RMS RMS metingen in de praktijk Departement Industrieel Ingenieur 79 True RMS voltmeters True RMS voltmeter met thermokoppel Departement Industrieel Ingenieur 80 40

41 True RMS voltmeters True RMS voltmeter (Directe berekening) V RMS = 1 T T V 2 t * 0 dt Departement Industrieel Ingenieur 81 True RMS voltmeters x b = y log b log y = ln y e y = x e = 2,71828 True RMS voltmeter (Impliciete berekening) (Beckman voltmeter zie hoger) 2 * log V log* 10 V V 0 0 V in 2 V in log V 0 1 = T = T 1 T in T 2 V 0 = log* log V = V in 0 0 V V 2 in in V 0 2 * dt 2 * dt 0 V in 2 = log = V RMS V in V 0 2 Departement Industrieel Ingenieur 82 41

42 True RMS voltmeters De True RMS voltmeter Departement Industrieel Ingenieur 83 True RMS voltmeters RMS specificaties AC koppeling Lower frequency limit Upper frequency limit Nauwkeurigheid Frequentiegebied: KHz + DC Departement Industrieel Ingenieur 84 42

43 AC en RMS metingen Verborgen fouten in conventionele AC metingen Welke systematische fouten kunnen gemaakt worden in deze meetsystemen? De betekenis van RMS (root means square) True RMS voltmeters De Crest Factor RMS en True RMS RMS metingen in de praktijk Departement Industrieel Ingenieur 85 De crest factor De Crest Factor van een wisselspanning wordt gedefinieerd als de verhouding van de max. spanning (top waarde) op de RMS waarde van dit signaal V CF = max V RMS Departement Industrieel Ingenieur 86 43

44 De crest factor Beschouwen we volgende figuur. Gevraagd: Bepaald de CF Bepaal eerst VRMS Departement Industrieel Ingenieur 87 De crest factor We kennen de definitie van de RMS waarde Hiermee begrijpen we volgende uitwerking Departement Industrieel Ingenieur 88 44

45 De crest factor De golfvorm is symmetrisch rond de nul-as wat betekent Oppervlak boven = oppervlak onder de as Departement Industrieel Ingenieur 89 De crest factor Zodat, wanneer we Vpp vervangen Departement Industrieel Ingenieur 90 45

46 De crest factor Na uitwerken Departement Industrieel Ingenieur 91 De crest factor Dan is de CF voor het signaal symmetrisch rond de as CF= T 0, 15* T 2,4 0,15* T Departement Industrieel Ingenieur 92 46

47 De crest factor Hetzelfde kunnen we uitrekenen voor een signaal met dezelfde vorm geklampt op de nul-as V RMS = V max Tp T CF 2,6 Departement Industrieel Ingenieur 93 De crest factor Belang van de crest factor De VRMS spanning op de ingang staat in verhouding tot de max. uitgangsspanning van de convertor. Als de amplitude van de ingang een max. uitgang op de convertor heeft, zullen pieken van de ingangsspanning vervormd gemeten worden. Dit betekent ook dat dit de max. crest factor is die kan gemeten worden. Departement Industrieel Ingenieur 94 47

48 De crest factor Belang van de crest factor Max. uitgangsspanning CF = V spanning _ ingang rms Bijvoorbeeld: Beckmantoestel Op volle schaal kan het een crestfactor verwerken van 1 tot 1,5. Dus: Het drukt de mogelijkheid uit van een AC convertor om een signaal te behandelen met een grote piekwaarde in vergelijking tot zijn RMSwaarde zonder de convertor in saturatie te drijven Departement Industrieel Ingenieur 95 AC en RMS metingen Verborgen fouten in conventionele AC metingen Welke systematische fouten kunnen gemaakt worden in deze meetsystemen? De betekenis van RMS (root means square) True RMS voltmeters De Crest Factor RMS en True RMS RMS metingen in de praktijk Departement Industrieel Ingenieur 96 48

49 RMS en True RMS Crestfactor van een sinusgolf Crestfactor van een blokgolf symmetrisch rond nul Blokgolf geklampt op nul Kunnen deze waarden door het vermelde Beckman toestel gemeten worden? Departement Industrieel Ingenieur 97 AC en RMS metingen Verborgen fouten in conventionele AC metingen Welke systematische fouten kunnen gemaakt worden in deze meetsystemen? De betekenis van RMS (root means square) True RMS voltmeters De Crest Factor RMS en True RMS RMS metingen in de praktijk Departement Industrieel Ingenieur 98 49

50 RMS metingen in de praktijk Trachtenwe nu eens de CF te tekenen in functie van de duty cycle We kunnen schrijven Rond de nul-as CF = Op de nul-as CF = T T T P T T P P We weten dat de duty cycle T p α = T Dan kunnen we schrijven Rond de nul-as CF α α Op de nul-as 1 CF = α Departement Industrieel Ingenieur 99 = 1 RMS metingen in de praktijk Dan kunnen we schrijven Rond de nul-as CF = 1 α α Let wel: geldig als 0< α <0,5 Want vanaf α=0,5 wordt Vmax = Vpp - Vp Op de nul-as CF = 1 α Departement Industrieel Ingenieur

51 Digitale voltmeters en multimeters Inleiding Automatisatie in voltmeters Digitale multimeter circuits De nauwkeurigheid van digitale voltmeters AC en RMS metingen Gevallenstudie: Digitale multimeter met microprocessor-besturing Departement Industrieel Ingenieur 101 Digitale multimeter met microprocessor-besturing Werking Departement Industrieel Ingenieur

52 Digitale voltmeters en multimeters Digitale multimeter met microprocessor-besturing Concept van het apparaat Werking gelijkspanningsmeting tijdsvolgordediagram weerstandsmeting niet-lineaire filtering A/D omzetter concept werking nulpunt-correctie Departement Industrieel Ingenieur 103 Digitale multimeter met microprocessor-besturing Concept van het apparaat Departement Industrieel Ingenieur

53 Digitale multimeter met microprocessor-besturing Werking gelijkspanningsmeting Departement Industrieel Ingenieur 105 Digitale multimeter met microprocessor-besturing Werking tijdsvolgordediagram Departement Industrieel Ingenieur

54 Digitale multimeter met microprocessor-besturing Werking weerstandsmeting Departement Industrieel Ingenieur 107 Digitale multimeter met microprocessor-besturing Werking niet-lineaire filtering Departement Industrieel Ingenieur

55 Digitale multimeter met microprocessor-besturing Werking A/D omzetter Departement Industrieel Ingenieur 109 Digitale multimeter met microprocessor-besturing Werking A/D omzetter Departement Industrieel Ingenieur

56 Digitale multimeter met microprocessor-besturing Werking Departement Industrieel Ingenieur 111 Digitale multimeter met microprocessor-besturing Werking Departement Industrieel Ingenieur

Digitale meettechniek

Digitale meettechniek Opleidingsonderdeel : Digitale meettechniek O.O.V: J.P.GOEMAERE Departement Industrieel Ingenieur 1 Digitale voltmeters en multimeters Inleiding Automatisatie in voltmeters Digitale multimeter circuits

Nadere informatie

Harmonischen: een virus op het net? FOCUS

Harmonischen: een virus op het net? FOCUS Amplitude Harmonischen: een virus op het net? FOCUS In het kader van rationale energieverbruik (REG) wordt steeds gezocht om verbruikers energie efficiënter te maken. Hierdoor gaan verbruikers steeds meer

Nadere informatie

Pajottenlandse Radio Amateurs. De multimeter

Pajottenlandse Radio Amateurs. De multimeter Pajottenlandse Radio Amateurs De multimeter ON3BL 05/03/2013 Wat is een multimeter of universeelmeter? Elektronisch meetinstrument waar we de grootheden van de wet van ohm kunnen mee meten Spanning (Volt)

Nadere informatie

Fluke 170-serie True-RMS digitale multimeters

Fluke 170-serie True-RMS digitale multimeters TECHNISCHE GEGEVENS Fluke 170-serie True-RMS digitale multimeters De DMM's van de Fluke-serie 170 zijn de industriële instrument voor het lokaliseren van storingen in elektrische en elektronische systemen

Nadere informatie

HERTENTAMEN MEETTECHNIEK (EE1320) Woensdag 24 augustus 2011, 9:00u 12:00u

HERTENTAMEN MEETTECHNIEK (EE1320) Woensdag 24 augustus 2011, 9:00u 12:00u HERTENTAMEN MEETTECHNIEK (EE1320) Woensdag 24 augustus 2011, 9:00u 12:00u Dit tentamen bestaat uit 3 vraagstukken met elk 5 deelvragen. Alle deelvragen tellen in principe even zwaar. Bij dit tentamen mag

Nadere informatie

Labo. Elektriciteit OPGAVE: Metingen op driefasige gelijkrichters. Sub Totaal :.../70 Totaal :.../20

Labo. Elektriciteit OPGAVE: Metingen op driefasige gelijkrichters. Sub Totaal :.../70 Totaal :.../20 Labo Elektriciteit OPGAVE: Datum van opgave: / /... Datum van afgifte: Metingen op driefasige gelijkrichters / /... Verslag nr. : 03 Leerling: Assistenten: Evaluatie:.../10 Theorie :.../... Benodigdheden:.../9.../10

Nadere informatie

Zelf een hoogspanningsgenerator (9 kv gelijkspanning) bouwen

Zelf een hoogspanningsgenerator (9 kv gelijkspanning) bouwen Zelf een hoogspanningsgenerator (9 kv gelijkspanning) bouwen Inhoud De schakeling Een blokspanning van 15 V opwekken De wisselspanning omhoog transformeren Analyse van de maximale stroom door de primaire

Nadere informatie

DVM830L -- Digitale Mini Multimeter

DVM830L -- Digitale Mini Multimeter 1. Beschrijving -- Digitale Mini Multimeter De is een compacte multimeter met een 3 ½ digit LCD. Met dit apparaat kunt u AC en DC spanning, DC stroom, weerstanden, diodes en transistors meten. Het apparaat

Nadere informatie

EXAMENFOLDER maandag 26 januari 2015 OPLOSSINGEN. Vraag 1: Een gelijkstroomnetwerk (20 minuten - 2 punten)

EXAMENFOLDER maandag 26 januari 2015 OPLOSSINGEN. Vraag 1: Een gelijkstroomnetwerk (20 minuten - 2 punten) Universiteit Gent naam: Faculteit Ingenieurswetenschappen en Architectuur voornaam: de Bachelor Ingenieurswetenschappen richting: Opties C,, TN en W prof. Kristiaan Neyts Academiejaar 4-5 erste xamenperiode

Nadere informatie

Semester 6 2008-2009 Mutatoren 1. E1-mutator 2. B2-mutator 3. M3-mutator 4. B6-mutator E1-mutator Definitie Een mutator is een schakeling tussen een wisselspanning met een vaste spanning en een vaste frequentie

Nadere informatie

PCE-DSO8060 / TFT 5,7 "/ FFT / / USB

PCE-DSO8060 / TFT 5,7 / FFT / / USB Portable oscilloscoop PCE-DSO8060 handheld oscilloscoop met multimeter en functiegenerator / TFT kleurenscherm 5,7 "/ FFT analyse / hoge meetquota / USB poort / Li-ion accu De oscilloscoop PCE-DS08060

Nadere informatie

TENTAMEN Versterkerschakelingen en Instrumentatie (EE1C31)

TENTAMEN Versterkerschakelingen en Instrumentatie (EE1C31) TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT Faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica TENTAMEN Versterkerschakelingen en Instrumentatie (EE1C31) 23 juli 2015, 9.00-12.00 uur Dit tentamen bestaat uit twee opgaven

Nadere informatie

NI 71/72 Multimeter. Handleiding

NI 71/72 Multimeter. Handleiding NI 71/72 Multimeter Handleiding Waarschuwing...................................... Voorzichtig.............................................. Veiligheid waarschuwing symbool: Lees en begrijp alle veiligheid

Nadere informatie

+31 (0) E:

+31 (0) E: Multimeter klem serie F600 van Chauvin Arnoux multimeter klem tot 3000 A / TRMS meting / vermogensmeting / harmonische analyzer / InRush meting / 10000 digits met achtergrondverlichting / Bluetooth / geheugen

Nadere informatie

PROEF 1. FILTERS EN IMPEDANTIES. Naam: Stud. Nr.: Doos:

PROEF 1. FILTERS EN IMPEDANTIES. Naam: Stud. Nr.: Doos: PROEF 1. FILTERS EN IMPEDANTIES. Naam: Stud. Nr.: Doos: 1. RC Circuit. fig.1.1. RC-Circuit als integrator. Beschrijf aan de hand van een differentiaalvergelijking hoe het bovenstaande RCcircuit (fig.1.1)

Nadere informatie

NI 77/79C Multimeter. Handleiding

NI 77/79C Multimeter. Handleiding NI 77/79C Multimeter Handleiding Waarschuwing...................................... Voorzichtig.............................................. Veiligheid waarschuwing symbool: Lees en begrijp alle veiligheid

Nadere informatie

1. Opwekken van een sinusoïdale wisselspanning.

1. Opwekken van een sinusoïdale wisselspanning. 1. Opwekken van een sinusoïdale wisselspanning. Bij de industriële opwekking van de elektriciteit maakt men steeds gebruik van een draaiende beweging. Veronderstel dat een spoel met rechthoekige doorsnede

Nadere informatie

Netwerkanalyse, Vak code Toets 2

Netwerkanalyse, Vak code Toets 2 Netwerkanalyse, Vak code 11005 Toets Datum : Vrijdag 30 januari 009 Plaats : Spiegel Tijd : 9:00h - 1:00h Algemeen Denk eraan je naam op ieder blad in te vullen! Voorzie, indien van toepassing, je uitwerking

Nadere informatie

Benodigdheden Gloeilampje, spoel, condensator, signaalgenerator die een sinusvormige wisselspanning levert, aansluitdraden, LCR-meter

Benodigdheden Gloeilampje, spoel, condensator, signaalgenerator die een sinusvormige wisselspanning levert, aansluitdraden, LCR-meter Naam: Klas: Practicum: Kantelfrequentie en resonantiefrequentie Benodigdheden Gloeilampje, spoel, condensator, signaalgenerator die een sinusvormige wisselspanning levert, aansluitdraden, LCR-meter Eventueel

Nadere informatie

Elementaire meettechniek (3)

Elementaire meettechniek (3) Elementaire meettechniek (3) E. Gernaat (ISBN 978-90-808907-5-6) 1 Multimeters 1.1 Analoge en digitale uitvoeringen Multimeters kent men in vele uitvoeringen 1. Met multimeters kunnen we -zoals het woord

Nadere informatie

Tentamen Inleiding Meten Vakcode 8E020 22 april 2009, 9.00-12.00 uur

Tentamen Inleiding Meten Vakcode 8E020 22 april 2009, 9.00-12.00 uur Tentamen Inleiding Meten Vakcode 8E april 9, 9. -. uur Dit tentamen bestaat uit opgaven. Indien u een opgave niet kunt maken, geeft u dan aan hoe u de opgave zou maken. Dat kan een deel van de punten opleveren.

Nadere informatie

Onderzoek werking T-verter.

Onderzoek werking T-verter. Onderzoek werking T-verter. De Beer Gino Page 1 02/10/2007 Inhoudstabel: 1. Doelstellingen. 2. Benodigd materiaal. 3. Bespreking van de frequentieregelaar. 4. Instellingen en gebruik van de frequentieregelaar.

Nadere informatie

Deze multimeter werd ontworpen onder de IEC - 1010 voorschriften betreffende elektronische meetinstrumenten volgens CAT II en pollution 2.

Deze multimeter werd ontworpen onder de IEC - 1010 voorschriften betreffende elektronische meetinstrumenten volgens CAT II en pollution 2. True RMS Digitale Multimeter DVM98 1 Veiligheid Deze multimeter werd ontworpen onder de IEC - 1010 voorschriften betreffende elektronische meetinstrumenten volgens CAT II en pollution 2. 1.1 Waarschuwing

Nadere informatie

Formuleblad Wisselstromen

Formuleblad Wisselstromen Formuleblad Wisselstromen Algemeen Ueff = U max (bij harmonisch variërende spanning) Ieff = I max (bij harmonisch variërende stroom) P = U I cos(φ) gem eff eff U Z = I Z V = Z + Z + (serieschakeling) Z3

Nadere informatie

EM4000. Universele meetwaarde omvormer

EM4000. Universele meetwaarde omvormer Universele meetwaarde omvormer EM4000 Compacte behuizing Hoge nauwkeurigheid Volledig galvanische scheiding MODbus (RS232/RS485) 3 Analoge + 1 Puls uitgang Directe spanning ingang tot 690V 48 uurs service

Nadere informatie

Tentamen Inleiding Meten en Modelleren Vakcode 8C120 7 april 2010, uur. Het gebruik van een (grafische) rekenmachine is toegestaan.

Tentamen Inleiding Meten en Modelleren Vakcode 8C120 7 april 2010, uur. Het gebruik van een (grafische) rekenmachine is toegestaan. Tentamen Inleiding Meten en Modelleren Vakcode 8C1 7 april 1, 9. - 1. uur Dit tentamen bestaat uit 4 opgaven. Indien u een opgave niet kunt maken, geeft u dan aan hoe u de opgave zou maken. Dat kan een

Nadere informatie

Magnetische toepassingen in de motorvoertuigentechniek (3)

Magnetische toepassingen in de motorvoertuigentechniek (3) Magnetische toepassingen in de motorvoertuigentechniek (3) E. Gernaat, ISBN 978-90-808907-3-2 1 Theorie wisselspanning 1.1 De inductieve spoelweerstand (X L ) Wanneer we een spoel op een wisselspanning

Nadere informatie

Uitwerkingen 1. Opgave 2 a. Ueff. 2 b. Opgave 3

Uitwerkingen 1. Opgave 2 a. Ueff. 2 b. Opgave 3 Uitwerkingen Opgave De momentane spanning is de spanning op een moment. De ectieve spanning zegt ook iets over de hoogte van de spanning maar is een soort tijdgemiddelde. Opgave U U U P 30 V, 5 V 30 W

Nadere informatie

TENTAMEN Versterkerschakelingen en Instrumentatie (EE1C31)

TENTAMEN Versterkerschakelingen en Instrumentatie (EE1C31) TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT Faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica TENTAMEN Versterkerschakelingen en Instrumentatie (EE1C31) 15 april 2015, 9.00-12.00 uur Dit tentamen bestaat uit twee opgaven

Nadere informatie

Praktische opdracht Natuurkunde Gelijkrichting

Praktische opdracht Natuurkunde Gelijkrichting Praktische opdracht Natuurkunde Gelijkrichting Praktische-opdracht door een scholier 1084 woorden 30 augustus 2011 7,3 5 keer beoordeeld Vak Natuurkunde Enkelzijdige en Stein Hendriks (TNP3.2) 1. Doel

Nadere informatie

Harmonische stromen en resonantie..zx ronde 30 augustus 2015

Harmonische stromen en resonantie..zx ronde 30 augustus 2015 Harmonische stromen en resonantie..zx ronde 30 augustus 2015 Ons elektriciteitsnet wordt bedreven met wisselspanning en wisselstroom. Als bij een lineaire belasting een sinusvormige wisselspanning aangeboden

Nadere informatie

TENTAMEN MEETTECHNIEK (EE1320) Woensdag 3 juli 2013, 9:00u 12:00u

TENTAMEN MEETTECHNIEK (EE1320) Woensdag 3 juli 2013, 9:00u 12:00u TENTAMEN MEETTECHNIEK (EE1320) Woensdag 3 juli 2013, 9:00u 12:00u Dit tentamen bestaat uit 3 vraagstukken met elk een aantal deelvragen. Alle deelvragen tellen in principe even zwaar. Bij dit tentamen

Nadere informatie

Trillingen & Golven. Practicum 1 Resonantie. Door: Sam van Leuven 5756561 Jiri Oen 5814685 Februari 2008-02-24

Trillingen & Golven. Practicum 1 Resonantie. Door: Sam van Leuven 5756561 Jiri Oen 5814685 Februari 2008-02-24 Trillingen & Golven Practicum 1 Resonantie Door: Sam van Leuven 5756561 Jiri Oen 5814685 Februari 2008-02-24 In dit verslag wordt gesproken over resonantie van een gedwongen trilling binnen een LRC-kring

Nadere informatie

Versterking Principe van de versterking

Versterking Principe van de versterking 6. 6.1.a Versterking Principe van de versterking Signalen worden versterkt door lampen of halfgeleiders. Halfgeleiders worden gemaakt van halfgeleidende materialen ( bv. silicium of germanium ) waar onzuiverheden

Nadere informatie

Fluke 170-serie True-RMS digitale multimeters

Fluke 170-serie True-RMS digitale multimeters TECHNISCHE GEGEVENS Fluke 170-serie True-RMS digitale multimeters De DMM's van de Fluke-serie 170 zijn de industriële instrument voor het lokaliseren van storingen in elektrische en elektronische systemen

Nadere informatie

T: +31 (0) E:

T: +31 (0) E: Stroomsterktemeter serie F400 Stroomsterktemeter tot 1000 A / TRMS meting / stroommeting / harmonische analyzer / Inrush meting / 10000 digit display met verlichting / Bluetooth / data geheugen De stroomsterktemeter

Nadere informatie

1. Langere vraag over de theorie

1. Langere vraag over de theorie 1. Langere vraag over de theorie Maak gebruik van de methode van de fasoren (teken ook het betreffende diagramma) om het verband tussen stroom en spanning te bepalen in een LC-kring die aangedreven wordt

Nadere informatie

Digitale multimeter 700b

Digitale multimeter 700b 9705801 Digitale multimeter 700b Gebruikershandleiding Waarschuwing: lees en begrijp de handleiding voor het gebruik van de digitale multimeter. Het niet begrijpen of te voldoen aan de waarschuwingen en

Nadere informatie

Theoretische elektriciteit 5TSO

Theoretische elektriciteit 5TSO TER INFO: IMAGINAIRE NOTATIES De algemene frmule kan men herschrijven in een cmbinatie van twee cmpnenten; namelijk in cmplexe vrm bestaat er een reëel deel en een imaginair deel. Het reële deel van de

Nadere informatie

Meetverslag. Opdracht meetpracticum verbreding Elektrotechniek WINDESHEIM

Meetverslag. Opdracht meetpracticum verbreding Elektrotechniek WINDESHEIM Meetverslag Opdracht meetpracticum verbreding Elektrotechniek 2012-2013 WINDESHEIM Auteur: Martin van der Kevie & Marten Jongsma s1030766 & s1029432 PTH Werktuigbouwkunde/Mechanische techniek Martin van

Nadere informatie

Dit tentamen bestaat uit vier opgaven verdeeld over drie bladzijden. U heeft drie uur de tijd.

Dit tentamen bestaat uit vier opgaven verdeeld over drie bladzijden. U heeft drie uur de tijd. Tentamen Signaal Verwerking en Ruis Dinsdag 10 13 uur, 15 december 2009 Dit tentamen bestaat uit vier opgaven verdeeld over drie bladzijden. U heeft drie uur de tijd. 1. Staprespons van een filter [elk

Nadere informatie

Digitale systemen. Hoofdstuk 6. 6.1 De digitale regelaar

Digitale systemen. Hoofdstuk 6. 6.1 De digitale regelaar Hoofdstuk 6 Digitale systemen Doelstellingen 1. Weten dat digitale systemen andere stabiliteitsvoorwaarden hebben In deze tijd van digitalisatie is het gebruik van computers in regelkringen alom.denk maar

Nadere informatie

vanwege het hoge rendement weinig warmte-ontwikkeling vanwege de steile schakelpulsen genereert de schakeling sterke hf-stoorsignalen

vanwege het hoge rendement weinig warmte-ontwikkeling vanwege de steile schakelpulsen genereert de schakeling sterke hf-stoorsignalen SCHAKELENDE VOEDING INLEIDING Bij de examenstof over voedingen is sinds 2007 behalve de stof in hoofdstuk 3.3. van het cursusboek ook kennis van de werking van schakelende voedingen opgenomen. De voordelen

Nadere informatie

1. Langere vraag over de theorie

1. Langere vraag over de theorie . Langere vraag over de theorie. Bereken het magneetveld dat veroorzaakt wordt door een lange, cilindervormige stroomvoerende geleider met straal R en stroom (uniforme stroomdichtheid) en dit zowel binnen

Nadere informatie

EXAMENONDERDEEL ELEKTRONISCHE INSTRUMENTATIE (5GG80) gehouden op woensdag 27 juni 2007, van tot uur.

EXAMENONDERDEEL ELEKTRONISCHE INSTRUMENTATIE (5GG80) gehouden op woensdag 27 juni 2007, van tot uur. Technische Universiteit Eindhoven Faculteit Elektrotechniek EXAMENONDERDEEL ELEKTRONISCHE INSTRUMENTATIE (5GG80) gehouden op woensdag 27 juni 2007, van 14.00 tot 17.00 uur. Opgave 1 Het gebruik van het

Nadere informatie

Elektrische Netwerken

Elektrische Netwerken Elektrische Netwerken 1 Project 1 Info te verkrijgen via: http://www.hanese.nl/~jonokiewicz/ Programma Week 1: DC stromen en spanningen Week 2: Serie en parallel, l stroomdeling, spanningsdeling Week 3:

Nadere informatie

Uitwerking studie stimulerende toets Embedded Signal Processing (ESP)

Uitwerking studie stimulerende toets Embedded Signal Processing (ESP) Uitwerking studie stimulerende toets Embedded Signal Processing (ESP) Cursus code 259, Dinsdag 7 maart 29, 3:3h 7:h. U mag gebruiken: uw eigen aantekeningen, de uitgeprinte college sheets van Teletop en

Nadere informatie

Toets 1 IEEE, Modules 1 en 2, Versie 1

Toets 1 IEEE, Modules 1 en 2, Versie 1 Toets 1 IEEE, Modules 1 en 2, Versie 1 Datum: 16 september 2009 Tijd: 10:45 12:45 (120 minuten) Het gebruik van een rekenmachine is niet toegestaan. Deze toets telt 8 opgaven en een bonusopgave Werk systematisch

Nadere informatie

Repetitie Elektronica (versie A)

Repetitie Elektronica (versie A) Naam: Klas: Repetitie Elektronica (versie A) Opgave 1 In de schakeling hiernaast stelt de stippellijn een spanningsbron voor. De spanningsbron wordt belast met weerstand R L. In het diagram naast de schakeling

Nadere informatie

1. BESCHRIJVING. power LED. sigarettenplug. ON/OFF schakelaar. ventilator. AC uitgangsstopcontact. zekering 2. AANSLUITINGEN

1. BESCHRIJVING. power LED. sigarettenplug. ON/OFF schakelaar. ventilator. AC uitgangsstopcontact. zekering 2. AANSLUITINGEN 1. BESCHRIJVING power LED sigarettenplug ON/OFF schakelaar AC uitgangsstopcontact zekering ventilator 2. AANSLUITINGEN Sluit de sigarettenplug aan op de sigarettenplughouder van uw wagen en verbind de

Nadere informatie

Antwoorden bij Deel 1 (hfdst. 1-8)

Antwoorden bij Deel 1 (hfdst. 1-8) Elektrische netwerken Oefenopgaven: open vragen Hints en Antwoorden Antwoorden bij Deel 1 (hfdst. 1-8) Hoofdstuk 1 1.1 15 S 1.2 4,5 A 1.3 2 A, 4 A, 6 A 1.4 5 ma,!2,5 ma 1.5 B: in strijd met de stroomwet;!1

Nadere informatie

Deel 18: Vermogen meten MAES Frank 0476501034

Deel 18: Vermogen meten MAES Frank 0476501034 Deel 18: Vermogen meten MAES Frank 0476501034 Frank.maes6@telenet.be MAES Frank Vermogen 1 Inleiding Als we een luidspreker willen aankopen, dan moeten we natuurlijk weten welk vermogen we nodig hebben?

Nadere informatie

HOOFDSTUK 6 : AFREGELPROCEDURES

HOOFDSTUK 6 : AFREGELPROCEDURES HOOFDSTUK 6 : AFREGELPROCEDURES 6.1. Inleiding. Nu we de racks ontworpen en gemonteerd hebben, moeten we de schakelingen nog afregelen. Dit is noodzakelijk omdat ze voorzien zijn van trimmers die een fijnregeling

Nadere informatie

LABO. Elektriciteit OPGAVE: De cos phi -meter Meten van vermogen in éénfase kringen. Totaal :.../20. .../.../ Datum van afgifte:

LABO. Elektriciteit OPGAVE: De cos phi -meter Meten van vermogen in éénfase kringen. Totaal :.../20. .../.../ Datum van afgifte: LABO Elektriciteit OPGAVE: De cos phi -meter Meten van vermogen in éénfase kringen Datum van opgave:.../.../ Datum van afgifte: Verslag nr. : 7 Leerling: Assistenten: Klas: 3.1 EIT.../.../ Evaluatie :.../10

Nadere informatie

1. BESCHRIJVING. "-" aansluiting. power LED. ventilator "+" aansluiting zekering. ON/OFF schakelaar. AC uitgangsstopcontact 2.

1. BESCHRIJVING. - aansluiting. power LED. ventilator + aansluiting zekering. ON/OFF schakelaar. AC uitgangsstopcontact 2. 1. BESCHRIJVING power LED "-" aansluiting ON/OFF schakelaar AC uitgangsstopcontact ventilator "+" aansluiting zekering 2. AANSLUITINGEN Verbind de inverter met de batterij (krokodillenklemmen meegeleverd)

Nadere informatie

DCM267 DIGITALE STROOMTANG

DCM267 DIGITALE STROOMTANG DIGITALE STROOMTANG 1. Inleiding Proficiat met uw aankoop! Dankzij de kunt u DC & AC spanningen, AC stroom, weerstanden, temperatuur en frequentie meten. U kunt ook diodes en continuïteit testen. 2. Veiligheid

Nadere informatie

DIFFERENTIËLE SPANNINGSENSOR 0212I GEBRUIKERSHANDLEIDING

DIFFERENTIËLE SPANNINGSENSOR 0212I GEBRUIKERSHANDLEIDING DIFFERENTIËLE SPANNINGSENSOR 0212I GEBRUIKERSHANDLEIDING CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES http://www.cma-science.nl Beschrijving Differentiële Spanningsensor (0212i) is ontworpen om kleine spanningen

Nadere informatie

Academiejaar Eerste Examenperiode Opleidingsonderdeel: Elektrische Schakelingen en Netwerken. EXAMENFOLDER maandag 27 januari 2014

Academiejaar Eerste Examenperiode Opleidingsonderdeel: Elektrische Schakelingen en Netwerken. EXAMENFOLDER maandag 27 januari 2014 Universiteit Gent naam: Faculteit Ingenieurswetenschappen en Architectuur voornaam: de Bachelor Ingenieurswetenschappen richting: Opties C,, TN en W prof. Kristiaan Neyts Academiejaar 03-04 erste xamenperiode

Nadere informatie

V: Snelheidsregeling van DC-motor

V: Snelheidsregeling van DC-motor V: Snelheidsregeling van DCmotor 1 Inleiding Deze laboproef omvat de snelheidsregeling van een klein DCmotortje. De motor wordt aangestuurd via een vermogentrap die een Hbrug bevat. De Tacho geeft de sneldheid

Nadere informatie

Hoofdstuk 7: METING VAN DE FREQUENTIE- NAUWKEURIGHEID

Hoofdstuk 7: METING VAN DE FREQUENTIE- NAUWKEURIGHEID Hoofdstuk 7: METING VAN DE FREQUENTIE- NAUWKEURIGHEID 7.1. Inleiding In dit hoofdstuk zullen we enkele methoden bespreken voor het bepalen van de nauwkeurigheid van de door ons te distribueren frequentiestandaard.

Nadere informatie

Klasse B versterkers

Klasse B versterkers Klasse B versterkers Jan Genoe KHLim Universitaire Campus, Gebouw B 359 Diepenbeek Belgium http://www.khlim.be/~jgenoe In dit hoofdstuk bespreken we de Klasse B en de klasse G versterker. Deze versterker

Nadere informatie

Leereenheid 7. Diagnostische toets: Vermogen en arbeidsfactor van een sinusvormige wisselstroom

Leereenheid 7. Diagnostische toets: Vermogen en arbeidsfactor van een sinusvormige wisselstroom Leereenheid 7 Diagnostische toets: Vermogen en arbeidsfactor van een sinusvormige wisselstroom Let op! Bij meerkeuzevragen: Duid met een kringetje rond de letter het juiste antwoord of de juiste antwoorden

Nadere informatie

Inleiding Vermogenversterkers en de Klasse A versterker

Inleiding Vermogenversterkers en de Klasse A versterker Inleiding Vermogenversterkers en de Klasse A versterker Jan Genoe KHLim Universitaire Campus, Gebouw B 3590 Diepenbeek Belgium http://www.khlim.be/~jgenoe In dit hoofdstuk situeren we eerste in het algemeen

Nadere informatie

Inleiding tot de wisselstroomtheorie

Inleiding tot de wisselstroomtheorie Hoofdstuk 6 Inleiding tot de wisselstroomtheorie Doelstellingen 1. Kenmerkende grootheden gebruikt in wisselstroomtheorie kennen 2. Weten hoe de passieve componenten R,L en C zich gedragen in AC-regime

Nadere informatie

Harmonischen: gevolgen

Harmonischen: gevolgen Harmonischen: gevolgen Harmonischen: gevolgen - Spanning- en stroomharmonischen - Geleiders: skin en proximiteitseffect - De nulgeleider - Transformatoren - Inductiemotoren - Diversen Spanning en stroomharmonischen

Nadere informatie

Leereenheid 3. Diagnostische toets: Enkelvoudige wisselstroomkringen

Leereenheid 3. Diagnostische toets: Enkelvoudige wisselstroomkringen Leereenheid 3 Diagnostische toets: Enkelvoudige wisselstroomkringen Let op! Bij meerkeuzevragen: Duid met een kringetje rond de letter het juiste antwoord of de juiste antwoorden aan. Vragen gemerkt met:

Nadere informatie

Dè maat in meten! Oscilloscopen Digitale multimeters Functie generatoren Accessoires. www.dynatek.nl

Dè maat in meten! Oscilloscopen Digitale multimeters Functie generatoren Accessoires. www.dynatek.nl Dè maat in meten! Oscilloscopen Digitale multimeters Functie generatoren Accessoires www.dynatek.nl 8300 OSCILLOSCOOP 2 kanaals 30 MHz oscilloscoopmet variabele hold off Universele standaard oscilloscoop

Nadere informatie

+31 (0) E:

+31 (0) E: Thermo-hygrometer PCE-EM 886 inclusief geluidssensor, lichtsensor, temperatuursensor, vochtigheidssensor, externe temperatuursensor (K-type) en digitale auto-ranging multimeter / groot LCD-beeldscherm

Nadere informatie

Labo. Elektriciteit. OPGAVE: De oscilloscoop. .../.../... Datum van afgifte: .../.../... Sub Totaal :.../100 Totaal :.../20

Labo. Elektriciteit. OPGAVE: De oscilloscoop. .../.../... Datum van afgifte: .../.../... Sub Totaal :.../100 Totaal :.../20 Labo Elektriciteit OPGAVE: De oscilloscoop Datum van opgave:.../.../... Datum van afgifte: Verslag nr. : 2 Leerling: Assistenten:.../.../... Klas: 3.1 EIT School: KTA Ieper Evaluatie :.../10 Theorie :

Nadere informatie

Tentamen Analoge- en Elektrotechniek

Tentamen Analoge- en Elektrotechniek Verantwoordelijke docent: R. Hoogendoorn, H.J. Wimmenhoven Cursus Analoge- en Elektrotechniek Code MAMAET01 Cursusjaar: 2014 Datum: 2-6-2014 Tijdsduur: 90 min. Modulehouder: R. Hoogendoorn Aantal bladen:

Nadere informatie

HANDLEIDING MULTIMETER MET AUTOMATISCHE BEREIKKEUZE MODEL TT 201

HANDLEIDING MULTIMETER MET AUTOMATISCHE BEREIKKEUZE MODEL TT 201 HANDLEIDING MULTIMETER MET AUTOMATISCHE BEREIKKEUZE MODEL TT 201 INHOUDSTAFEL Pagina Veiligheidstips 3 Veiligheidssymbolen 4 Functietoetsen en aansluitklemmen 5 Symbolen en aanduidingen 5 Specificaties

Nadere informatie

Hoofdstuk 1: De OPAMP

Hoofdstuk 1: De OPAMP Elektronica: Tweede kandidatuur industrieel ingenieur 1 Hoofdstuk 1: De OPAMP 1: Definitie Een opamp (= operational amplifier = operationele versterker) is een versterker met twee ingangen en (meestal)

Nadere informatie

DIGITALE STROOMTANG KYORITSU MODEL 2009A

DIGITALE STROOMTANG KYORITSU MODEL 2009A DIGITALE STROOMTANG KYORITSU MODEL 2009A 1. VEILIGHEID De stroomtang werd ontworpen en getest conform de publicatie IEC 61010; veiligheidsnormen voor elektronische meetapparatuur. Deze handleiding bevat

Nadere informatie

Rekenkunde, eenheden en formules voor HAREC. 10 april 2015 presentator : ON5PDV, Paul

Rekenkunde, eenheden en formules voor HAREC. 10 april 2015 presentator : ON5PDV, Paul Rekenkunde, eenheden en formules voor HAREC 10 april 2015 presentator : ON5PDV, Paul Vooraf : expectation management 1. Verwachtingen van deze presentatie (inhoud, diepgang) U = R= R. I = 8 Ω. 0,5 A =

Nadere informatie

Vak: Labo elektro Pagina 1 / /

Vak: Labo elektro Pagina 1 / / Vak: Labo elektro Pagina 1 / / 1. Opgave. Project 7 De thyristor toegepast. a) Maak de gegeven schakeling en onderzoek het principe van de fasesturing met Tic 106. b) Maak de gegeven schakeling die gebruik

Nadere informatie

Ijkingstoets industrieel ingenieur UGent/VUB, september 2015

Ijkingstoets industrieel ingenieur UGent/VUB, september 2015 IJkingstoets 4 september 05 - reeks - p. /0 Ijkingstoets industrieel ingenieur UGent/VUB, september 05 Oefening De evolutie van een bepaalde radioactieve stof in de tijd volgt het wiskundig model N (t)

Nadere informatie

Leereenheid 2. Diagnostische toets: De sinusvormige wisselspanning. Let op!

Leereenheid 2. Diagnostische toets: De sinusvormige wisselspanning. Let op! Leereenheid 2 Diagnostische toets: De sinusvormige wisselspanning Let op! Bij meerkeuzevragen: Duid met een kringetje rond de letter het juiste antwoord of de juiste antwoorden aan. Vragen gemerkt met:

Nadere informatie

Meetinstrumenten. PEKLY 33, Rue Boussingault _ Paris. Werkboekje behorende bij de software. Naam : Klas: 3, 15, 30, 150, 450 1,5 2

Meetinstrumenten. PEKLY 33, Rue Boussingault _ Paris. Werkboekje behorende bij de software. Naam : Klas: 3, 15, 30, 150, 450 1,5 2 Meetinstrumenten. 3, 1, 3, 1, 4 1,.1 Hz 4 o +1...+ o C PEKLY 33, Rue Boussingault _ Paris Werkboekje behorende bij de software. Naam : Klas: Figuur 1 Figuur - H.O.Boorsma. http://www.edutechsoft.nl/ 1

Nadere informatie

Hoofdstuk 1: De OPAMP

Hoofdstuk 1: De OPAMP Elektronica: Tweede kandidatuur industrieel ingenieur 1 Hoofdstuk 1: De OPAMP 1: Definitie 1.1: Uitvoeringsvormen 2: Hoofdeigenschappen van een (ideale) opamp 2.1: De spanningsversterking 2.2: De ingangsstromen

Nadere informatie

7,6. Samenvatting door A woorden 12 april keer beoordeeld. Natuurkunde. Natuurkunde Systemen. Systemen

7,6. Samenvatting door A woorden 12 april keer beoordeeld. Natuurkunde. Natuurkunde Systemen. Systemen Samenvatting door A. 1243 woorden 12 april 2013 7,6 12 keer beoordeeld Vak Natuurkunde Natuurkunde Systemen Systemen We onderscheiden 3 soorten gegevensverwerkende systemen: meetsysteem: meet een grootheid

Nadere informatie

+31 (0) E:

+31 (0) E: Waterbestendige multi-meter METRAHIT OUTDOOR water- en stofbestendig / meerdere functies / reële effectieve waarde (TRMS) / type bescherming IP65 / automatische terminal vergrendeling / meet temperatuur

Nadere informatie

IJkingstoets september 2015: statistisch rapport

IJkingstoets september 2015: statistisch rapport IJkingstoets burgerlijk ingenieur 4 september 05 - reeks - p. IJkingstoets september 05: statistisch rapport In totaal namen studenten deel aan deze toets. Hiervan waren er 06 geslaagd. Verdeling van de

Nadere informatie

LABO 5 / 6 : De tijdbasis 2

LABO 5 / 6 : De tijdbasis 2 De tijdbasis 2 1 / 33 1. Doelstellingen LABO 5 / 6 : De tijdbasis 2 Na het uitvoeren van de proeven : begrijp je db in de meettechniek en kan je het toepassen. kan je een bodediagram lezen, begrijpen,

Nadere informatie

Fluke 279 FC True RMS-multimeter met warmtebeeldtechniek

Fluke 279 FC True RMS-multimeter met warmtebeeldtechniek TECHNISCHE GEGEVENS Fluke 279 FC True RMS-multimeter met warmtebeeldtechniek 4 manieren waarop de Fluke 279 FC uw werk gemakkelijker maakt 1. Vind het probleem sneller Scan met de warmtebeeldcamera om

Nadere informatie

IJkingstoets september 2015: statistisch rapport

IJkingstoets september 2015: statistisch rapport IJkingstoets burgerlijk ingenieur 4 september 05 - reeks - p. IJkingstoets september 05: statistisch rapport In totaal namen 33 studenten deel aan deze toets. Hiervan waren er 06 geslaagd. Verdeling van

Nadere informatie

IJkingstoets september 2015: statistisch rapport

IJkingstoets september 2015: statistisch rapport IJkingstoets burgerlijk ingenieur 4 september 05 - reeks 4 - p. IJkingstoets september 05: statistisch rapport In totaal namen 33 studenten deel aan deze toets. Hiervan waren er 06 geslaagd. Verdeling

Nadere informatie

Materialen in de elektronica Verslag Practicum 1

Materialen in de elektronica Verslag Practicum 1 Materialen in de elektronica Verslag Practicum 1 Academiejaar 2014-2015 Groep 2 Sander Cornelis Stijn Cuyvers In dit practicum zullen we de diëlektrische eigenschappen van een vloeibaar kristal bepalen.

Nadere informatie

Tentamen Inleiding Meten Vakcode 8E april 2009, uur

Tentamen Inleiding Meten Vakcode 8E april 2009, uur Tentamen Inleiding Meten Vakcode 8E00 april 009, 9.00 -.00 uur Dit tentamen bestaat uit 4 opgaven. Indien u een opgave niet kunt maken, geeft u dan aan hoe u de opgave zou maken. Dat kan een deel van de

Nadere informatie

Elektrotechniek voor Dummies

Elektrotechniek voor Dummies Elektrotechniek voor Dummies Het programma Spoedcursus Elektrotechniek voor dummies Spanning/stroom Vermogen Weerstand (Resistantie) Wet van Ohm Serie/Parallel AC-DC Multimeter Componenten Weerstand Draadweerstand

Nadere informatie

Fiche 7 (Analyse): Begrippen over elektriciteit

Fiche 7 (Analyse): Begrippen over elektriciteit Fiche 7 (Analyse): Begrippen over elektriciteit 1. Gelijkstroomkringen (DC) De verschillende elektrische grootheden bij gelijkstroom zijn: Elektrische spanning (volt) definitie: verschillend potentiaal

Nadere informatie

Deel 23: db s bij spanningen. Maes Frank

Deel 23: db s bij spanningen. Maes Frank Deel 23: db s bij spanningen Maes Frank 0476501034 frank.maes6@telenet.be MAES Frank db's bij Spanning 1 1. db s bij Spanningen Hier gaan we enkele basis waarden bespreken welke tijdens berekeningen met

Nadere informatie

Leereenheid 1. Diagnostische toets: Soorten spanningen. Let op!

Leereenheid 1. Diagnostische toets: Soorten spanningen. Let op! Leereenheid 1 Diagnostische toets: Soorten spanningen Let op! Bij meerkeuzevragen: Duid met een kringetje rond de letter het juiste antwoord of de juiste antwoorden aan Vragen gemerkt met: J O Sommige

Nadere informatie

Hoofdstuk 5: Signaalverwerking

Hoofdstuk 5: Signaalverwerking Hoofdstuk 5: Signaalverwerking Natuurkunde VWO 2011/2012 www.lyceo.nl Hoofdstuk 5: Signaalverwerking Natuurkunde 1. Mechanica 2. Golven en straling 3. Elektriciteit en magnetisme 4. Warmteleer Rechtlijnige

Nadere informatie

De nieuwe trend in test- & meetapparatuur. Professioneel én betaalbaar

De nieuwe trend in test- & meetapparatuur. Professioneel én betaalbaar De nieuwe trend in test- & meetapparatuur Professioneel én betaalbaar INHOUDSOPGAVE Pagina Multimeters 3 Standaard multimeter met icoon display UT58A...3 Compacte autoranging hobby multimeter UT33A...4

Nadere informatie

Uitwerking LES 22 N CURSSUS

Uitwerking LES 22 N CURSSUS 1) C In een schakeling, bestaande uit een batterij en twee in serie geschakelde weerstanden, moet de stroom door de weerstanden gemeten worden. Wat is de juiste schakeling? A) schakeling 3 ( dit is de

Nadere informatie

Overgangsverschijnselen

Overgangsverschijnselen Hoofdstuk 5 Overgangsverschijnselen Doelstellingen 1. Overgangsverschijnselen van RC en RL ketens kunnen uitleggen waarbij de wiskundige afleiding van ondergeschikt belang is Als we een condensator of

Nadere informatie

Hoofdstuk 3: Praktische opampschakelingen 2

Hoofdstuk 3: Praktische opampschakelingen 2 Elektronica: Tweede kandidatuur industrieel ingenieur 1 Hoofdstuk 3: Praktische opampschakelingen 2 1: De nietinverterende versterker i Rf R f i R1 u i u R1 u id 0 i 0 i 0 u Rf u O Figuur 3.1: De nietinverterende

Nadere informatie

DVM 68 LCD Auto Range Digital Multimeter

DVM 68 LCD Auto Range Digital Multimeter DVM 68 LCD Auto Range Digital Multimeter 1. Omschrijving Uw DVM 68 is een professionele digitale multimeter met een 3 ¾ digit LCD uitlezing en een automatische meetbereikinstelling. U kunt dit toestel

Nadere informatie

1. Testdata TA sensor met Ohmse belasting

1. Testdata TA sensor met Ohmse belasting 1. Testdata TA12-100 sensor met Ohmse belasting Data van primaire meetkring met ohmse belasting Load (Ω) Mp1 (VC165) VTrms Mp2 (DVM98) ITrms Mp3 Vpp Mp3 VMax Mp3 VTrms Primaire Kring analyse Mp3 Vrms Mp1

Nadere informatie

Robuuste TRMS Multimeters, voor het echte veilige veldwerk

Robuuste TRMS Multimeters, voor het echte veilige veldwerk Robuuste TRMS Multimeters, voor het echte veilige veldwerk CA5231 CA5233 CA5271 CA5273 CA5275 CA5277 (Dubbel) 6000 digit verlicht beeldscherm Low impedance/low pass functie Dubbele UIT stand MIN/MAX/PEAK/REL/DIFF/HOLD

Nadere informatie