je kaart en kompas doorheen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "je kaart en kompas doorheen"

Transcriptie

1 Om Hoofdanimator te worden is er een vormingstraject voor leiding met ervaring. Je kan mee als je langer dan twee volle jaren in leiding staat of 20 jaar bent geworden. Het hele traject bestaat uit verschillende activiteiten en werkwinkels die je naar interesse kan bijeenvoegen tot een geheel. Nadat je het traject hebt doorlopen kan je het attest hoofdanimator in het jeugdwerk aanvragen. Een Hoofdanimator traject kan je op verschillende manieren samenstellen. Aan jou de keuze: Afzender: Scouts en Gidsen Vlaanderen vzw Lange Kievitstraat 74, B-2018 Antwerpen Zeswekelijks tijdschrift van Scouts en Gidsen Vlaanderen (uitgezonderd aug & sept) Jaargang 37 Afgiftekantoor: gent X P België-Belgique P.B Gent X BC okt 2012 Bewaar deze Over & Weer in je Takraadmap je kaart en kompas doorheen Scouts en Gidsen Vlaanderen jaarlijkse uitgave - editie affiche Trapper is de inhoudelijke verfijning van je persoonlijke Hoofdanimator traject. Je vult basis informatie aan naargelang je interesse; communicatiemodellen, theorie over groepsdynamica of omgaan met verschillen. Netwerk, Public relations, begroting en financiën, beheer lokalen, grote evenementen organiseren, leidingverdeling of andere thema s zoals ecologie, zingeving, diversiteit,... Wil je het Attest Hoofdanimator in het jeugdwerk: Dan volg je trapper (3dagen) en het basisweekend (3 dagen) De animatorcursus is een 6 tot 8 daagse met scouts en gidsen zoals jij. Samen ga je op avontuur om je leidersvaardigheden en je kennis omtrent je tak aan te scherpen. Geen schoolse toestanden, maar zelf proberen en leren. De animatorcursus is er voor iedereen die voor het eerste of tweede jaar in een tak staat, je mag uiteraard ook mee als je al langer in leiding staat, je kan je dan ook inschrijven voor het groepje ervaren leiding. Na afloop krijg je een attest van animator in het jeugdwerk van de Vlaamse Gemeenschap. Kaart en kompas, sjorren, hout hakken en vuur maken zijn technieken die scouts en gidsen graag gebruiken om hun activiteiten mee op te bouwen. Technieken hoeven niet op zich te staan. Geïntegreerd in een leuk spel of een uitdagend weekend zijn ze eens zo leuk. Ze bewijzen hun nut op kamp of op tocht, maar niet zelden ook buiten scouting. Op techniekendagen in je eigen groep of samen met andere, techniekenweekends (cholongo) ea. Kan jij de knepen van het vak leren. Haak jezelf in voor een dag uitdaging met je groep! Het touwenparcours is actie en plezier, middenin de natuur van de Kluis. Zou je graag eens letterlijk met je hoofd in de bomen vertoeven of vraag je je nu al af hoe je in hemelsnaam zonder hulpmiddelen over een 5 meter lange brug met grote gaten geraakt, dan is het touwenparcours zeker iets voor jou. En wie weet brengt dit avontuur je nog iets bij over jezelf of je groep. Door speelse uitdagingen en gezamenlijke ervaringen maak je kennis met de ander, de groep en jezelf. Samen doe je knotsgekke dingen en verleg je wel eens grenzen van jezelf of de hele groep. Samen sta je achteraf even wat langer stil bij het functioneren in de groep, de banden die er gesmeed worden, de Of je volgt 2 weekends: Basisweekend (3 d), Trapper (3 d) Of je gaat opbasisweekend (3 dagen) en op Gilwell manier waarop er wordt samengewerkt, hoe we met elkaar omgaan en hoe we communiceren. Je ontdekt welke plaats jij inneemt in een groep en hoe de andere personen zich gaan gedragen. Op instructeurscursus komt een waaier aan vaardigheden en inzichten aan bod voor al wie zelf vorming wil geven. Wil je een werkwinkel geven op de groepsraad, een aanbod in gouw in district, of een jintro, animatorcursus of gilwell? Je leert hier de kneepjes van het vak. Nadien ontvang je een attest voor Instructeur in het Jeugdwerk. Gilwell is een avontuur van een week, waar je samen met een tiental andere ervaren scouts- en gidsenleiding stilstaat bij jezelf als leid(st)er van een groep scouts en gidsen. Het is een internationaal erkende meerdaagse vorming voor scouts en gidsen. Het doel van elke Gilwell is je kansen aanbieden om inzichten en vaardigheden te verwerven. Zo kan je nog beter functioneren in je eigen scoutsomgeving. Je leert je sterke en minder sterke kanten kennen en hoe hier mee om te gaan. Alles over vorming Het volgende nummer verschijnt eind december 2012

2 Deze speciale editie van Over & Weer maakt je wegwijs in de service van Scouts en Gidsen Vlaanderen. Hieronder vind je een overzicht van onze interne communicatiekanalen waar je terecht kan met al je vragen, opmerkingen en klachten en waarmee we scouts- en gidsenleid(st)ers ondersteunen in hun spel van scouting. p Over & Weer oktober (GR) Je kan op vele manieren bij ons terecht p. 32 Groepsleiding p. 31 Commissariaten en ploegen p. 24 Districtscommissaris p. 19 scoutsengidsenvlaanderen.be p. 24 Gouw p. 38 Noodnummer p Hopper.be p. 10 Generatie Wij p. 33 Aan}Leiding p. 21 In}Leiding p. 23 Over & Weer p Vorming p. 32 Groepsraadmap p. 41 De stadsondersteuner p. 23 Takraadmap p. 13 Verbondscentrum p. 20 Herfstontmoeting p. 23 Krak?Boem! Niet thuis? 2x bellen bij de buren!

3 Hoe leg ik een spel goed uit? Help, het oudercomité wil niet dat wij op buitenlands kamp gaan. Hoe blijven we op de hoogte van de laatste nieuwtjes van het verbond? Waar vinden we een geschikte kabelbaan?

4 LID WORDEN LIDGELD Hoeveel bedraagt het lidgeld? Hoe kan ik leiding en leden aansluiten? Hoe kan ik oud-leiding aansluiten? Welke papieren moet ik in orde brengen voor mijn tak? Hoe betaal ik voor mijn leden? Wie geniet van verminderd lidgeld? Aan wie moet ik betalen als ik leid(st)er ben bij mijn plaatselijke scouts- en gidsengroep én ook lid van een nationale ploeg? Wat als iemand later op het jaar pas aansluit? Betaalt het ziekenfonds mijn lidgeld terug? Wat doet Scouts en Gidsen Vlaanderen met het lidgeld? ADMINISTRATIE Wij zijn een groepsleidingsploeg. Kunnen we allemaal de functie groepsleiding (GRL) krijgen? Kan ik als leid(st)er de gegevens van mijn groep raadplegen? Waarom het vakje akabe aanvinken in de groepsadministratie? Wanneer krijgen we onze lidkaarten en wat moeten we ermee? Wat doen we als een lid verhuist of stopt in de loop van het jaar? Welke attesten hebben ouders nodig voor hun belastingaangifte? Hoe worden de adressen van leden en leiding beschermd? Heeft Scouts en Gidsen Vlaanderen nog oude ledenlijsten en archiefstukken van ons? Bestaat er een minimumleeftijd om aan scouting te doen? Hoe kan ik leden werven? Hoe zorg ik ervoor dat nieuwe leden zich thuis voelen? Welke kledingstukken maken deel uit van het uniform? Waar kan ik een uniform en andere scouts- en gidsenbenodigdheden kopen? VERZEKERINGEN DE BASIS Een welp valt tijdens een bosspel en klaagt over pijn aan de pols. Wat moet ik doen? Hoe zit dat eigenlijk met mijn aansprakelijkheid als leid(st)er? Wie is verzekerd? Waarvoor ben je verzekerd? Waar en wanneer zijn we verzekerd? TAKWERKING ALGEMEEN Wat maakt scouting scouting? Waar staat Scouts en Gidsen Vlaanderen voor? Hoe volg ik Scouts en Gidsen Vlaanderen op de voet? Hoe doe ik aan scouting en hoe zit dat in andere scouts- en gidsengroepen? Vorming WAAR ALLES TE VINDEN IS Waar haal ik als beginnende leiding de mosterd? Waar vind ik alles over mijn takwerking in t kort terug? Waar vind ik alles over mijn tak uitgebreid terug? Waar vind ik de nieuwigheden over mijn tak? Waar kan ik nog meer inspiratie vinden? Hoe hou ik overzicht over al die formulieren en brochures? Hoe zorg ik voor een goede overdracht voor mijn opvolgers? Vanaf wanneer weet ik wat het jaarthema is? Hoe vind ik alle input over het jaarthema? Waar kan ik terecht als er gepest wordt, er problemen rijzen met het kampterrein, er trammelant is in de leidingsploeg.? HOE DOE IK HET? Waar haal ik als beginnende leiding de mosterd? Hoe maak ik een activiteit op maat van mijn leden? Hoe communiceert Scouts en Gidsen Vlaanderen met leden? Hoe ga ik om met afhakers? Hoe begin ik aan een zingevend moment? Hoe begin ik aan een belofte? Hoe begin ik aan een totemisatie? Hoe krijg ik de kneepjes van het pionieren in de vingers? Hoe leer ik omgaan met getijtafels en stroomatlas? Kan ik samen met mijn givers op een klim- en grotweekendje? Hoe stel ik een evenwichtig menu samen op weekend? Hoe hou ik het veilig op tocht en op dropping? Wat zijn de regels en richtlijnen over (avontuurlijke) activiteiten? Mag ik zelf een kabelbaan opspannen? En waarmee moet ik rekening houden? Scouting, kicken zonder drugs - de regels van Scouts en Gidsen Vlaanderen Waar kan ik terecht met vragen, opmerkingen of voor meer uitleg over takwerking, thema s,? 16 DE EXTRA S Welke bijkomende verzekeringen zijn er mogelijk? { wouter van espen}

5 VORMING Overzicht vorming GROEPSWERKING GROEPSLEIDINGSPLOEG Wie zoekt die vindt? Groepsleiding! Hoe blijf ik als groepsleiding door het bos de bomen zien? Wat houdt een groepsleidingsverkiezing in? Stelt enkel de groepsleiding de planning op? Hoe blijf ik op de hoogte van wat Scouts en Gidsen Vlaanderen voor mij in petto heeft? Wie vertegenwoordigt mijn groep binnen Scouting? Hoe vertegenwoordig ik mijn groep in de buurt? Hoe kunnen we mee bepalen wat er in onze gemeente gebeurt voor kinderen en jongeren? LEIDINGSPLOEG Hoe stel ik een evenwichtige leidingsploeg samen? Wat zijn criteria voor een leidingsverdeling? Zijn er ideale verhoudingen tussen het aantal leden en leiding? Hoe kan je met jins praten en nadenken over al of niet in leiding stappen? Waar kan ik als ervaren leid(st)er nieuwe mosterd vinden? Hoe houden we onze leidingsploeg fris? Wat is een takjaarlijn? Wat is er zo speciaal aan akabe? Hoe hou ik het thema diversiteit warm binnen onze groep? Wat doe ik bij crisissituaties? Akela heeft de takkas opgedronken, er is gevochten op kamp, er is een ongeval gebeurd tijdens onze dropping. Wat moet ik doen? Hebben we over drie jaar nog genoeg leiding en leden in onze groep? Hoe kan ik me nog inzetten voor scouting naast of na in leiding staan in mijn eigen groep? BEHEER Hoe organiseer ik het beheer van onze groep? Onze lokalen zijn in slechte staat. Hoe los ik dit op? Wij willen nieuwe lokalen bouwen. Hoe beginnen we eraan? Op welke manieren kunnen we onze lokalen op een goede manier beheren? We hebben als stadsgroep te weinig leiding, ons lokaal moet dringend aangepakt worden maar de stad schiet niet in actie en de vuilniszakken worden niet meer opgehaald. Kan iemand helpen? Waarmee moet ik rekening houden als we een financiële actie organiseren? BINNENSTE BUITEN: MIJN GROEP IN DE WERELD Hoe toon ik mijn groep aan de buitenwereld? Hoe toon ik mijn groep in de publicaties van Scouts en Gidsen Vlaanderen? Hoe komen initiatieven zoals een groepsfeest in de media? Kunnen en mogen we ons groepsfeest laten sponsoren? Hoe kunnen we als groep solidair zijn met de wereld? Waar kom ik meer te weten over de geschiedenis van Scouts en Gidsen Vlaanderen? { wouter van espen} KAMP & WEEKEND Hoe begin ik aan een kamp? Hoe begin ik aan een internationaal kamp? Kampregistratie qué? Waar en wanneer vraag ik tenten aan? Hoe vind ik een goeie kamp- of weekendplek? Welke extra formulieren en vergunningen moeten we zeker hebben voor we op kamp vertrekken? Waar vind ik een overzicht van alle regels over het organiseren van een kamp? Waar vind ik info over milieuvriendelijk op kamp gaan? Waar vind ik de meest relevante regels voor spelen in bos en natuur? Hoe hou ik op kamp mijn buren te vriend? Waar vind ik alle formulieren van Scouts en Gidsen Vlaanderen? Waar vind ik degelijk en duurzaam kampmateriaal voor mijn groep? Bestaan er kampen met een extra touch? EXTERNE UITLEENDIENSTEN Waar en wanneer kunnen we tenten ontlenen? Waar kan ik audiovisueel en tentoonstellingsmateriaal uitlenen? Kan je ook sportief materiaal uitlenen? Moet je je EHBO-koffer altijd zelf samenstellen? Wat zijn veldkoffers? Circusfietsen, knutselkoffers? Wat is een rouwkoffer? Waar vind ik spelen over relaties en seksualiteit? STAGE, EINDWERK EN THESIS Waar kan ik info vinden voor mijn spreekbeurt, eindwerk of thesis? Kan ik stage doen bij Scouts en Gidsen Vlaanderen?

6 6 Lid worden Lidgeld Hoeveel bedraagt het lidgeld? Het lidgeld voor het werkjaar bedraagt 27,40 euro. Hoe kan ik leiding en leden aansluiten? De Verantwoordelijke Groeps- Administratie (VGA) van je scouts- en gidsengroep verzamelt alle gegevens van de aangesloten leden en geeft dit door aan Scouts en Gidsen Vlaanderen via de internettoepassing Groepsadministratie groepsadmin. scoutsengidsenvlaanderen.be Via de Groepsadministratie kan de VGA alle leden van de groep beheren: nieuwe leden intikken, functies aanpassen, leden schrappen enz. De VGA kan ook groepseigen velden maken en zo via extra tekstvelden, vinkjes, de toepassing volledig naar zijn hand zetten. Zelfs nieuwsbrieven versturen behoort tot de mogelijkheden. Meer info: groepsadministratie Hoe kan ik oud-leid(st)ers aansluiten? Je kan hen als los lid aansluiten via de groepsadministratie van Scouts en Gidsen Vlaanderen. Je kan oud-leiding ook via VOSOG (Volwassenen voor Scouting) verzekeren. Meer info over VOSOG: Welke papieren moet ik in orde brengen voor mijn tak? Inlichtingenfiches leden en leiding De individuele steekkaart is ingevoerd omdat het onvoldoende kan zijn om enkel op kamp te beschikken over een medische fiche met persoonlijke gegevens, in plaats van het hele werkjaar. De individuele steekkaart, in te vullen en jaarlijks te handtekenen door ouders van leden, vervangt voortaan vroegere medische fiches en bevat vertrouwelijke medische en algemene info over de toestand van onze leden. Een bijlage doktersattest medicatie en een aanvullende lijst met specifieke vragen voor Akabe, worden eveneens voorzien. Inlichtingenfiches aan te vragen via het Nationaal Secretariaat, ). te downloaden op scoutsengidsenvlaanderen.be individuele steekkaart Hoe betaal ik voor mijn leden? Als de VGA in de groepsadministratie aanvinkt dat de gegevens van de leden verbeterd zijn (nieuwe leden toegevoegd en oude verwijderd), maakt het secretariaat van Scouts en Gidsen Vlaanderen een eerste factuur voor de lidgelden. Let op: de einddatum voor het verbeteren van de ledengegevens is altijd 15 oktober. De factuur gaat naar het Adres Briefwisseling (AB). Het AB stort 27,40 euro per lid aan Scouts en Gidsen Vlaanderen. Wie geniet van verminderd lidgeld? Nieuwe groepen die minder dan één jaar geleden zijn opgericht, hebben een speciale regeling voor het lidgeld. Hun leden betalen de helft van het jaarlijkse lidgeld dus 13,70

7 7 { wouter van espen} euro. Ook ouders die het financieel moeilijk hebben, kunnen 50 procent vermindering krijgen op het lidgeld. Voor wie dat geldt, beslissen jullie zelf, op de groepsraad. Je moet die leden in de groepsadministratie zelf aanvinken. Zie Fonds op maat. 37 Aan wie moet ik betalen als ik leid(st)er ben bij mijn plaatselijke scouts- en gidsengroep én ook lid van een nationale ploeg? Als je bij Scouts en Gidsen Vlaanderen verschillende functies hebt, betaal je maar één keer lidgeld en dat betaal je in je hoogste functie. Ook al ben je nog lid van een scouts- en gidsengroep, het Adres Briefwisseling (zie boven) mag voor jou geen lidgeld betalen. Zodra je een functie hebt in het district, de gouw of een verbondsploeg ontvang je persoonlijk een factuur om je lidgeld te betalen. Wat als iemand later op het jaar pas aansluit? Natuurlijk kunnen nieuwe leden zich ook tijdens het werkjaar aansluiten. Van september tot en met februari betaal je het gewone bedrag. Als dat gebeurt na 1 maart spreken we van een halfjaarlijks lid, waarvoor je maar de helft van het lidgeld betaalt. Het AB krijgt voor deze leden een bijkomende factuur. Betaalt het ziekenfonds mijn lidgeld terug? Sommige ziekenfondsen komen tegemoet in de kosten voor lidgelden en kampen bij een jeugdbeweging. De regeling is voor elk ziekenfonds verschillend, meestal volstaat het om een kopie van de lidkaart binnen te brengen. Voor bewijs van deelname en betaling van een kamp maakt de groepsleiding een attest op. Ouders moeten hiervoor zelf de nodige stappen zetten. Met praktische vragen kan je steeds terecht op het Nationaal Secretariaat van Scouts en Gidsen Vlaanderen. Wat doet Scouts en Gidsen Vlaanderen met het lidgeld? Door lidgeld te betalen, wordt iemand effectief lid van Scouts en Gidsen Vlaanderen. We hopen dat je bij het ontvangen van het lidgeld even de tijd neemt om ouders uit te leggen waarvoor dit geld gebruikt wordt. Al te vaak wordt het geld ontvangen als louter verzekeringspremie. Dat is niet zo. Om de plaatselijke scouts- en gidsenwerking te ondersteunen staan een pedagogische en administratieve staf klaar. Die ondersteuning bestaat zowel uit: het coördineren van vrijwilligers die Herfstontmoeting voorbereiden, websites maken, leiding begeleiden en vormen, public relations verzorgen. de beweging vertegenwoordigen in netwerken zoals over kampeer- en tochtmogelijkheden, jeugdbeleid en allerlei andere belangenbehartiging. goede verzekeringspolissen afsluiten en deze regelmatig aan jullie noden aanpassen, inschrijvingen voor allerlei evenementen verzorgen en facturen opmaken en versturen. daarnaast bieden we via Hopper Jeugdverblijven en Hopper winkels de locatie en het materiaal om ons avontuurlijk spel te spelen. Inkomsten en Uitgaven De lidgelden zijn goed voor bijna 25% van het beschikbare geld. Andere middelen ontvangt Scouts en Gidsen Vlaanderen via subsidies van de Vlaamse Gemeenschap en deelnamegelden van vormingsweekends en -cursussen. Meer dan 49% van de inkomsten komt van de verhuur van slaapgelegenheid en verkoop van materiaal en uniformen. 34% van de overnachters op Hopper Jeugdverblijven tijdens weekend en vakantie zijn scouts en gidsen. Regelmatig worden er ook grote projecten georganiseerd zoals Jamboree. Deze projecten zijn voor bijna 15% van de inkomsten en uitgaven verantwoordelijk.

8 8 Inkomsten 19,2 % 28,6 % 23 % 8,4 % 20,8 % HOPPER JEUGDVERBLIJVEN HOPPER WINKEL ANDER LIDGELD OVERHEIDSUBSIDIES Uitgaven 2,3 % 24,9 % 30,1 % 11,5 % 3,4 % 6,4 % 20,4 % HOPPER JEUGDVERBLIJVEN HOPPER WINKEL LEIDING EN LEDEN GROTE INITIATIEVEN EN EVENEMENTEN PEDAGOGISCHE ONDERSTEUNING ADMINISTRATIEVE ONDERSTEUNING ORGANISATORISCHE ONDERSTEUNING Moet ik voor onze akabeleden iets speciaals aanduiden in de groepsadministratie? Voor leden of leiding met een handicap kan je een speciaal vakje aanvinken: persoon met een beperking. Iemand met een beperking heeft extra begeleiding en/of steun nodig. De functiebeperking situeert zich op lichamelijk, verstandelijk, sociaal niveau of ze kan meervoudig van aard zijn. Dit levert voor een groep of een lid geen voor- of nadelen op, maar geeft het Nationaal Secretariaat de mogelijkheid om juistere statistieken te maken. Correct cijfermateriaal zorgt voor correcte subsidies door de overheid. Daarom vragen we om dit zeker te (blijven) doen! Wanneer krijgen we onze lidkaarten en wat moeten we ermee? Nadat de gegevens van je leden zijn ingegeven in de Groepsadministratie ( 06 Hoe kan ik leiding en leden aansluiten? ) stuurt het Nationaal Secretariaat van Scouts en Gidsen Vlaanderen een factuur voor het lidgeld en een Jaarlijks wordt het lidgeld aangepast. Alles wat we aanbieden aan onze leden heeft zijn prijs en al deze prijzen evolueren. De portkosten stijgen, het papier wordt duurder, de lonen worden geïndexeerd. Daarom laten wij ook het lidgeld mee evolueren. Administratie Wij zijn een groepsleidingsploeg. Kunnen we allemaal de functie groepsleiding (GRL) krijgen? Neen: bij Scouts en Gidsen Vlaanderen kiezen we voor maximaal twee eindverantwoordelijken per groep. Volgens de spelregels 10 van Scouts en Gidsen Vlaanderen zijn er vier mogelijkheden: a. 1 groepsleid(st)er (grl) b. een duo: beiden hebben de functie groepsleid(st)er (grl) c. 1 of een duo groepsleid(st)er (grl) met assistenten (agrl) d. 1 of een duo groepsleid(st)er (grl) met een groepsleidingsploeg (grlp) Kan ik als leid(st)er de gegevens van mijn groep raadplegen? Alle leid(st)ers van Scouts en Gidsen Vlaanderen kunnen via de Groepsadministratie gegevens van de leden van hun groep raadplegen, lijsten exporteren of etiketten afdrukken. Ideaal als je brieven voor een weekend wil versturen. Maak eerst een login op scoutsengidsenvlaanderen.be (klik helemaal bovenaan op het blauwe blokje inloggen) en surf daarna naar groepsadmin.scoutsengidsenvlaanderen.be Je login heb je ook nodig voor de kampregistratie 45, om een extra verzekering aan te vragen 16, om in te schrijven voor een vormingsmoment 19 of om je persoonlijke contactgegevens (telefoon, gsm, mailadres, adres ) aan te passen in de groepsadministratie. lijst van de aangesloten leden naar het Adres Briefwisseling (AB) van de groep. Nadat de factuur betaald is, worden de lidkaarten afgedrukt en opgestuurd naar het Adres Briefwisseling. Het is belangrijk dat je de lidkaarten uitdeelt aan je leden. Het bewijst dat ze aangesloten zijn bij Scouts en Gidsen Vlaanderen. Op de lidkaart staat het lidnummer, nodig om bijvoorbeeld te registreren op onze websites en in te schrijven voor een avondje vorming, Jamboree of Herfstontmoeting. De lidkaart is voor ouders en leden ook een klantenkaart bij Hopper winkels. Leiding krijgt op vertoon van zijn of haar lidkaart een directe korting op aankopen voor de groep. Ook in de Banier 13. krijg je er korting mee. Wat doen we als een lid verhuist of stopt in de loop van het jaar? Wijzigingen van gegevens van leden geef je zo snel mogelijk door via de Groepsadministratie (zie p). Alle wijzigingen die de Verantwoordelijke Groepsadminstratie (VGA) online ingeeft, komen binnen drie werkdagen automatisch terecht in de centrale databank van Scouts en Gidsen Vlaanderen. Als een lid geschrapt wordt nadat de factuur voor het lidgeld gemaakt werd en vóór er lidkaarten zijn gedrukt, wordt er automatisch een creditnota gemaakt. Het bedrag daarvan mag je aftrekken van een volgende factuur.

9 9 Welke attesten hebben ouders nodig voor hun belastingaangifte? Ouders kunnen, voor hun kinderen jonger dan twaalf jaar, de kosten voor kampen en weekends aftrekken van hun belastbaar inkomen. Als groepsleiding kan je daar een attest voor uitschrijven. Blanco attesten voor je groep moet je aanvragen via de jeugddienst van je gemeente, invullen en tijdig aan de ouders bezorgen. De nationale leiding van Scouts en Gidsen Vlaanderen ondersteunt deze regeling, echter met de opmerking dat het niet de bedoeling kan zijn om daardoor de kamp- of weekendprijs te verhogen. Niet alle gezinnen kunnen immers van deze belastingvermindering genieten; en daardoor zullen vooral gezinnen met een lager inkomen benadeeld worden. Hoe worden de adressen van leden en leiding beschermd? Vanuit het Nationaal Secretariaat (Scouts en Gidsen Vlaanderen en Hopper Winkel) waken we erover dat alle persoonlijke informatie van leden en leiding uitsluitend in functie van scouting wordt gebruikt. In het kader van de wetgeving op bescherming van de privacy, is het overigens verboden om private gegevens zoals adressen of geboortedata vrij te geven aan derden. Deze worden dan ook nooit verkocht, doorgegeven of bekendgemaakt voor commerciële, politieke, publicitaire of andere doeleinden dan die van scouting. Voor onderzoek in het kader van het jeugdwerk wordt soms beroep gedaan op het ledenbestand; bijvoorbeeld voor het versturen van een enquête van studenten. In dat geval gebeurt zo n zending vanuit het Nationaal Secretariaat van Scouts en Gidsen Vlaanderen of zit bij een dergelijke mailing een verklarende brief van de nationale leiding. Spring ook als groep zorgvuldig om met gegevens van leden en leiding. Maak nooit adressen, mails of gsmnummers openbaar. Voor het publiceren van foto s van minderjarigen op websites is toestemming van de ouders nodig. Soms gaan bedrijven of instellingen op zoek naar adressen van onze leden en leiding via andere kanalen, zoals gemeentelijke jeugddiensten, klantenregisters of websites. Zo komt er soms toch ongevraagd reclame in je brievenbus. Scouts- en gidsenleiding kan via de online groepsadministratie 07 de groepsgegevens van zijn of haar scouts- en gidsengroep raadplegen. Districtscommissarissen kunnen dit voor alle leiding en jins van hun district en leden van het gouwbureau voor alle leiding en jins van hun gouw. Mocht je toch ongewenste post ontvangen, waarvan je vermoedt dat het adres via scouting werd gevonden, gelieve dit dan te melden aan communicatie@scoutsengidsenvlaanderen.be Heeft Scouts en Gidsen Vlaanderen nog oude ledenlijsten en archiefstukken van ons? Oude ledenlijsten In de groepsadministratie kan je alle oud-leden van je groep (met actieve functie na 1 januari 2000) ophalen via de filterinstellingen. Meer info vind je in de Helpfunctie van de Groepsadministratie 07. Ons papieren archief gaat terug tot Je kan hieruit kopies aanvragen van leiding en/of leden van je groep. Als je de lijsten drie weken voor je ze nodig hebt, aanvraagt, heb je ze zeker op tijd. Om misbruik te voorkomen en om de privacy van je (oud-)leden te beschermen, kunnen deze lijsten alleen opgevraagd worden door iemand van de groepsleidingsploeg. Kostprijs: een vast bedrag per kopie + verzendingskosten. Meer info: kopieerdienst@scoutsengidsenvlaanderen.be Archief Het Scouts en Gidsen Vlaanderen-archief beheert archiefstukken, ongeacht hun aard en vorm, verbonden met de werking van Scouts en Gidsen Vlaanderen, sinds Het archief bestaat uit verslagen en nota s van vergaderingen, liedjesteksten, jaarverslagen, briefwisseling, rapporten, kentekens, en neemt de vorm aan van papier, foto, dia, videoband, audioband, computerbestand, Het archief beschikt over een tijdschriftenafdeling en een audiovisuele collectie. Meer info: archief Een beknopt overzicht van data en feiten in de geschiedenis van Scouts en Gidsen Vlaanderen 43 Groepsarchief Het archief is het geheugen van de beweging. In die mate is het ook heel nuttig dat Scouts- en Gidsengroepen een eigen groepsarchief aanleggen en beheren. Dat kan van pas komen wanneer er, bijvoorbeeld naar aanleiding van een jubileum, een tentoonstelling of publicatie wordt gepland. Meer info: groepsarchief

10 10 leden Bestaat er een minimumleeftijd om aan scouting te doen? Kinderen kunnen pas lid worden als ze voor 1 januari van het lopende werkjaar zes jaar worden of als ze in het eerste leerjaar zitten. Dat hebben we afgesproken met de collega s van alle grote Vlaamse jeugdbewegingen. leeftijd Ook voor leiding is er een leeftijdsgrens: volgens onze spelregels kan iemand pas takleiding worden als zij of hij 18 jaar is of wordt in de loop van het kalenderjaar. De spelregels vormen het huishoudelijk reglement voor alles en iedereen in Scouts en Gidsen Vlaanderen. In de spelregels werd vastgelegd volgens welke criteria en op welke wijze officieel wordt gewerkt (verkiezingen, taken en bevoegdheden, besluitvorming, erkenning van groepen, schorsing of uitsluiting, enz.). Generatie WIJ Met het project Generatie WIJ willen we volgende jaren takken en groepen ondersteunen bij hun beeldvorming, bij het naar buiten treden en werven van leden of leiding. We serveren komende tijd een reeks robuuste beelden waaruit trots en verbondenheid spreekt. Een eerste reeks leveren 23 in het midden van we als mini-posters bij Krak?Boem! deze Over & Weer. Downloads van logo s, flyers en templates om creatief aan de slag te gaan vind je via generatie wij Meer info: communicatie@scoutsengidsenvlaanderen.be Momenteel in de aanbieding: brochure Gezocht leden (mv) over de aanpak van ledenwerving te koop in elke Hopperwinkel voor 0,80 euro te downloaden op brochure Spelregels en statuten te koop in Hopper Winkel voor 2,90 euro. kan je downloaden op gezocht leden spelregels en statuten Hoe kan ik leden werven? Uiteraard streven alle groepen naar een gezond ledenaantal maar dat komt zeker niet overal op hetzelfde neer. Afhankelijk van de capaciteit aan leid(st)ers, zal een groep uitmaken wat het wenselijke aantal leden is per tak. Op sommige plaatsen betekent dat een wachtlijst voor nieuwe leden. In 38 vind je specifieke informatie over de ledenhet Orakel aantallen en hun betekenis voor jouw groep. Ledenaantallen en -statistieken zijn te bekijken op groepsadmin.scoutsen07 gidsenvlaanderen.be, onder groepsinstellingen. Meer info: orakel@scoutsengidsenvlaanderen.be We voorzien vanuit Scouts en Gidsen Vlaanderen geen algemene wervingsacties; deze initiatieven worden genomen op groepsniveau. Wel zetten we in op een sterk imago en op communicatie. We communiceren met leiding, leden en ouders van leden. Dat doen we via onze tijdschriften Over & Weer, Krak?Boem!, nieuwsbrieven, onze structuur en vooral ook langs de website jaarthema PIMP JE... LEDENWERVING TOT IN SEPTEMBER? Al eens gedacht aan volgend werkjaar? Enig idee waar je verse kapoenen vandaan zal halen? Komen alle givers in september terug? Al uitgerekend hoeveel leiding je groep volgend jaar zal tellen? Misschien is het nodig om extra leden of leiding te werven Hieronder vind je vijf kant-en-klare wervingsacties die jij en jouw groep gratis mogen gebruiken. Vooraleer jullie als wervelende wervers aan de slag gaan, lees je best eerst even onderstaande spreuken. Recht vanaf het vergeelde behang van bij ons bomma tot in jouw Over & Weer: de allerbeste, meest ontroerende en godsvrezende wervingsspreuken ooit! Knip ze uit en hang ze in het leidingslokaal, aan de schouw, in de WC of boven de deur. Onderzoek toont aan dat bijna alle leden binnen een straal van 5 km van hun lokaal wonen. Grote kans dat (ouders van) jouw (toekomstige) leden of leiding elkaar tegenkomen op straat, op school, bij de bakker, op café of in de bibliotheek. Soigneer je buurt, laat hen weten wie jullie zijn en gebruik ze op het juiste moment. Zorg ervoor dat wie naar jouw werking komt, blijft komen. Zorg ervoor dat jullie aangename, afwisselende en waardevolle activiteiten aanbieden, dat de sfeer binnen de leidingsploeg goed zit en dat nieuwe leden en leiding zich van harte welkom voelen. Het zou jammer zijn als nieuwe leden of leiding na drie keer proberen teleurgesteld afdruipen. Wat baat een leuke actie als men niet weet waarheen met de reactie... Wat je ook doet, vergeet niet om duidelijk de (juiste!) contactgegevens mee te geven. Een website met daarop een gemakkelijk vindbare pagina met info voor nieuwe leden of leiding kan wonderen doen! Lees de website van jouw groep eens met de ogen van iemand die jullie niet kent. TIP: op kan je jouw lid worden? - button of banner downloaden. 28 Vertel met oprecht enthousiasme over scouting. Waarom ga of ging jij graag naar de scouts en gidsen als leiding of als lid? Leg het accent op de leukste momenten. Er zijn natuurlijk minder leuke aspecten (bv. opruimen na een vergadering of kamp, om 6u s ochtends de kapoenen vertellen dat ze nog wat langer moeten slapen, op kamp merken dat je met je laatste droge trui in de beek bent gevallen, ). Die mag je vergeten te vertellen om het allemaal nog nét iets aantrekkelijker te doen lijken. Liegen is natuurlijk uit den boze. Een afscheid kan ook zonder schijt Het spel van scouting blijft niet duren. Iedereen stopt er op een bepaald moment mee en hopelijk stoppen er weinigen te vroeg. Leden en leiding werven betekent dan ook onvermijdelijk omgaan met afhakers. Probeer te weten te komen waarom iemand ermee stopt, en streef ernaar om iedereen met een positief gevoel te laten vertrekken. artikel Over & Weer juni 2010 vol input over ledenwerving te vinden via over & weer archief themanummer Over & Weer april 2012 over communicatie Return to sender. te vinden via over & weer archief een ledenstatistiek die helpt om de draagkracht van de 38 groep te bepalen in het Orakel

11 11 Uitleendienst folders scouting in de stad en affiches voor leidingwerving voor Antwerpen, Gent en Brussel met bondige info over Scouts en Gidsen Vlaanderen en vermelding van alle plaatselijke groepen gratis folder Zeescouting met gedurfde affiche en contactgegevens per groep gratis Bovenstaande folders en flyers kan je gratis MEER INFO? aanvragen op het Nationaal Secretariaat via of de Uitleendienst van het Nationaal Secretariaat van Scouts en Gidsen Vlaanderen kan je bereiken via of Meer info over het aanvraagformulier en de uitleenvoorwaarden op promomateriaal videoclip OWOO dvd met een flitsende promofilm; het kortverhaal van een meisje en een jongen onderweg in Scouts en Gidsen Vlaanderen. te bekijken op zoek op owoo owoo vlaggen met het logo van Scouts en Gidsen Vlaanderen. uit te lenen via de Uitleendienst ook te koop in elke Hopperwinkel voor 25 euro. Hoe zorg ik ervoor dat nieuwe leden zich thuis voelen? Naast een cruciaal onthaal op de eerste activiteiten (tips vind je in alle takhandboeken) is het belangrijk om van meet af aan een goed contact te hebben met vaders en moeders van (nieuwe) leden. Enkel zo kan er een wederzijds vertrouwen ontstaan tussen leiding en diegenen die thuis zorgen voor de opvoeding van de kinderen en jongeren die aan ons worden toevertrouwd. Las in het werkjaar voldoende momenten in waarop je ouders ontmoet. Hetzij individueel, zoals een huisbezoek, hetzij met z n allen samen in het lokaal. Goed contact met ouders is een must. In onderstaande publicaties vind je tips en informatie voor en over ouders. brochure Dag vader & dag moeder voor leiding, over oudercontact. Met tips voor ouderavonden of ouderbezoek, gespreksthema s en aandachtspunten zoals echtscheiding, nieuw samengestelde gezinnen, andere culturen, moeilijke vragen, te koop in elke Hopperwinkel voor 1,70 euro te downloaden op dag vader Welke kledingstukken maken deel uit van het uniform? Met het dragen van het uniform toon je dat je scout of gids bent en verwijs je naar de waarden van de beweging. Het uniform geeft leden en leiding de mogelijkheid om iets gemeenschappelijk te veruiterlijken en het laat toch ruimte voor een persoonlijke touch. Het uniform bestaat voor iedereen in alle takken uit een aantal dezelfde eenvoudige basisstukken, goed van snit om in te ravotten: een beige hemd, bruine trui, groene lange broek, korte broek of rok. Kapoenen hebben geen voorgeschreven uniform maar alle stukken zijn ook in kapoenenmaten beschikbaar. Welpen en kabouters kunnen een groen petje dragen. Voor zeescouting is er een blauwe variant. Scouting met stijl; niet alleen werden de uniformbroeken en rokken voorzien van een verbeterde pasvorm voor jongens en meisjes, een gifgroene vrijetijds-t-shirt wordt costume nationale van Scouts en Gidsen Vlaanderen backstage. Pistache met chocoladenootjes!

12 12 Elke groep maakt eigen afspraken over kentekens, de kleuren van de groepsdas, eventuele eigen T-shirts of sweaters en over de manier waarop het uniform wordt gedragen. We zien leden en leiding graag in een verzorgd uniform; sober of frivool maakt niet uit maar al te streng optreden omtrent deze spelkledij lijkt ons ongepast. Het officiële uniform is uitsluitend te koop via Hopper Winkel en drie erkende verdelers hiernaast. Soms ook tweedehands verkrijgbaar in de groep. hopper winkels KAMP&CO groepsmateriaal kampeerartikelen tocht- en spelmateriaal kleding en schoenen uniformen Aalst Antwerpen Gent Harelbeke Hasselt Leuven Waar kan ik een uniform en andere scouts- en gidsenbenodigdheden kopen? Hopper winkels Vanuit Scouts en Gidsen Vlaanderen runnen we een eigen winkelketen, vroeger bekend als de Scoutsshop. In deze winkels vind je alles wat je nodig hebt als je onderweg bent met de jeugdbeweging: uniformen, handboeken, tochtgerei, groot kampmateriaal, individueel kampeermateriaal, geschenken Al onze producten worden mens- en milieuvriendelijk verhandeld en aangeboden met een correcte prijs-kwaliteitverhouding. Wie bij Hopper koopt, steunt scouting. Hopper Winkel telt zes winkels, drie verdelers en een webwinkel. Winkels vind je in Antwerpen, Leuven, Gent, Aalst, Hasselt en Harelbeke. Verdelers in Herentals, Mechelen en Mol. Alle scouts- en gidsenleiding krijgt 10 procent korting bij de aankoop van groepsmateriaal zoals stafkaarten, tenten, kook-, pionier- en spelmateriaal, Neem zeker je lidkaart mee als je naar Hopper gaat, laat ze scannen aan de kassa en je korting wordt automatisch verrekend op je ticket! Voor patrouille- en groepstenten aangekocht bij Hopper winkel is er een hersteldienst (enkel van oktober tot februari). Voor reclame van onze Hopper Winkels in jullie groepsblaadjes, krijg je een aankoopbon: per editie en ongeacht de grootte van het groepsblad, 7,60 euro voor een hele bladzijde advertentie, 3,80 euro voor een halve. Een kant en klare advertentie van de Hopper winkel uit je buurt vind je op hopper.be/winkel Hopper Winkel biedt ook banners aan voor op je website. Meer info op hopper.be/winkel brochure Alsjeblief, dankjewel met stappenplan voor het opzetten van een verdeelsysteem voor tweedehandsuniformen binnen de eigen groep. te koop in elke Hopperwinkel voor 0,40 euro te downloaden op alsjeblief Meer info over adressen, openingsuren, online MEER INFO? bestellen, en het complete gamma van Hopper winkel vind je op hopper.be/winkel Meer info over de hersteldienst, groepskorting en reclame voor groepsblaadjes kan je krijgen bij Hopper Winkel, centrale administratie en magazijnen Antwerpen, Lange Kievitstraat 74, 2018 Antwerpen, , be, elke werkdag van 9 tot 12 en 12u30 tot 17 uur Hopper Winkeltje Ook op de Hopper jeugdverblijven is een beperkt aanbod uit Hopper Winkel te koop. Handig voor als je er op kamp bent en bijvoorbeeld nog extra sjortouw nodig hebt of een aandenken zoekt.

13 13 De Banier Scouts en Gidsen Vlaanderen werkt samen met De Banier, de winkel van Chirojeugd Vlaanderen. Door de jaren heen is De Banier, als verdeler van spel- en circusmateriaal, een speciaalzaak geworden voor creatieve knutselaars. Handig als je verder wil gaan dan de klassieke knutselmaterialen. Op vertoon van je lidkaart van Scouts en gidsen Vlaanderen krijg je een korting op de aankoop van knutselmaterialen. Zeker meebrengen die lidkaart! Het aanbod vind je op debanier.be of in één van de elf winkels in Antwerpen, Aalst, Brussel, Brugge, Gent, Hasselt, Mechelen, Leuven, Roeselare, Turnhout en Sint-Niklaas. Info over adressen en openingsuren vind je op debanier.be, op het infonummer of via scouts en gidsen vlaanderen lange kievitstraat antwerpen - tel: info@scoutsengidsenvlaanderen.be { tim de weerdt}

14 14 verzekeringen de basis Zorg dat je tijdens elke activiteit verzekeringspapieren en contactgegevens van alle ouders in de buurt hebt. Je kan verzekeringspapieren downloaden via scoutsengidsenvlaanderen.be/formulieren. Kies het Aangifteformulier voor een ongeval met lichamelijke schade en/of burgerlijke aansprakelijkheid. Een welp valt tijdens een bosspel en klaagt over pijn aan de pols. Wat moet ik doen? Schat met je medeleiding in of het nodig is om naar een dokter te gaan. Breng de ouders op de hoogte van wat er gebeurd is. Vraag aan de dokter om het Geneeskundig getuigschrift deel C van het aangifteformulier in te vullen. Vul zelf de rest van het verzekeringspapier verder in en stuur het zo snel mogelijk naar Ethias, Prins-Bisschopssingel 73, 3500 Hasselt. Je kan ook elektronisch aangifte doen bij Ethias via Aangifte van een Ongeval onder scoutsengidsenvlaanderen.be/ dienstverlening Opgelet, het Geneeskundig getuigschrift deel C moet je altijd per post nasturen. aangifte De verdere afhandeling gebeurt rechtstreeks tussen Ethias en de ouders. De ouders zullen eerst een deel van de kosten recupereren bij hun ziekenfonds, de rest vergoedt Ethias. Vraag de ouders uitdrukkelijk om bewijs- en stavingsstukken van de kosten te bewaren. Hoe zit dat eigenlijk met mijn aansprakelijkheid als leid(st)er? Als leid(st)er ben je bij Scouts en Gidsen Vlaanderen verzekerd voor het risico aansprakelijkheid. Dat betekent dat je niet moet opdraaien voor de kosten als een van de leden die onder jouw toezicht staat een ongeval heeft tijdens een activiteit door je groep georganiseerd. Dat principe blijft wel alleen maar gelden als je je gedraagt als een goede huisvader. De goede huisvader Het principe van de goede huisvader is een juridische term. Het betekent dat je het goed beheert naar best vermogen. Je beheert het zoals een huisvader zijn gezin zou beheren. Dat betekent bijvoorbeeld dat je vooraf de tocht fietst die je samen met de jonggivers zal rijden en dat je je auto niet vollaadt met welpen, maar je beperkt tot drie welpen, zoals de wet het voorschrijft. Als je je organisatieplicht vervuld hebt en ook je toezichtsplicht ter harte hebt genomen, heb je je dus als een goede huisvader gedragen. Organisatieplicht Als leiding heb je de wettelijke plicht om zoveel mogelijk gevaren te voorzien en uit te sluiten. Dat betekent dat je bij de voorbereiding van een activiteit voldoende aandacht hebt voor mogelijke gevaren en heel concrete voorzorgen neemt: voor de jonggidsen gaan houthakken, leer je hen hoe dat veilig kan, zorg je ervoor dat de bijlen goed vast zitten aan de steel,

15 15 { sarah symons} Toezichtsplicht Als scouts- en gidsenleid(st)er heb je ook een toezichtsplicht. Dat betekent dat je er actief op toeziet dat je leden zichzelf niet in gevaar brengen. Als verkenners met bijlen beginnen te spelen, ben je verplicht om in te grijpen. Als kapoenen in een boom willen klimmen, is het belangrijk om een oogje in het zeil te houden en ervoor te zorgen dat ze voorzichtig zijn. Scouting is vrije tijd die niet vrijblijvend is. Als scouts en gidsen vormen we een samenhangend geheel waarin iedereen zijn rol speelt. Als leid(st)er krijg je de rol van goede huisvader toebedeeld. Daardoor ben je verantwoordelijk voor de organisatie van en het toezicht op alle activiteiten. Vanuit Scouts en Gidsen Vlaanderen hebben we er alle vertrouwen in dat leiding die taken ernstig en zorgvuldig opneemt. Al kan er natuurlijk altijd iets fout lopen. Gebaseerd op dat vertrouwen zien we onze leid(st)ers als partners in het spel en zullen we jullie onder alle omstandigheden zoveel mogelijk blijven steunen en bijstaan onder andere door begeleiding, verzekering, rechtsbijstand enz. brochure Speel op veilig gaat over veiligheid binnen scouting met per thema alle relevante wetgeving, de Scouts- en Gidsen Vlaanderenregels en nog een paar suggesties en tips. Een onmisbare brochure voor elke scouts- en gidsenleid(st)er dus! gratis aan te vragen op het Nationaal secretariaat via info@scoutsengidsenvlaanderen.be of te downloaden op speel op veilig brochure aansprakelijkheid gaat over aansprakelijkheid van leid(st)ers van Scouts en Gidsen Vlaanderen. Onder de loep: burgerlijke, contractuele, strafrechtelijke en objectieve aansprakelijkheid. gratis aan te vragen op het Nationaal secretariaat via info@scoutsengidsenvlaanderen.be of te downloaden op brochure aansprakelijkheid Voor alle info over aansprakelijkheid kan je MEER INFO? terecht bij het Nationaal Secretariaat op , verzekeringen@scoutsengidsenvlaanderen.be Wij staan jullie bij met raad en daad.

16 16 Wie is verzekerd? 1. Elke persoon die het lidgeld van Scouts en Gidsen Vlaanderen betaalde en een lidnummer heeft in de groepsadministratie. 2. Elke foerier en medewerker die voor een specifieke periode verzekeringsgeld betaalde aan Scouts en Gidsen Vlaanderen. Waarvoor ben je verzekerd? Elk lid is verzekerd voor lichamelijke ongevallen; burgerlijke aansprakelijkheid. Elke groep is verzekerd voor brand- of stormschade aan lokalen en groepsmateriaal. Waar en wanneer zijn we verzekerd? tijdens alle toegelaten scouts- en gidsenactiviteiten; op weg van en naar het lokaal of de plaats van bijeenkomst; zowel in België als in het buitenland. MEER INFO? verzekeringen De extra s brochure Goed verzekerd maakt je wegwijs in alle verzekeringen van Scouts en Gidsen Vlaanderen: de ledenpolis, lokalenpolis, extra tijdelijke verzekeringen gratis aan te vragen op het Nationaal Secretariaat via info@scoutsengidsenvlaanderen.be of te downloaden op goed verzekerd FAQ verzekeringen Welke bijkomende verzekeringen zijn er mogelijk? Een tijdelijke verzekering voor niet-leden. Met die verzekering sluit je medewerk(st)ers aan bij Scouts en Gidsen Vlaanderen voor een periode van één maand. De medewerk(st)er moet minstens 16 jaar zijn. Ideaal voor foeriers. Een verzekering voor eenmalige activiteiten is ook bedoeld voor deelnemers en medewerkers die geen lid zijn van Scouts en Gidsen Vlaanderen maar dan voor een korte en eenmalige activiteit. Je verzekert de activiteit en achteraf geef je de gegevens van de medewerk(st)er(s) door. Ideaal voor de medewerkers van het groepsfeest. Een materiaalverzekering voor groepsmateriaal, materiaal van derden en persoonlijke voorwerpen die gebruikt worden tijdens een activiteit van Scouts en Gidsen Vlaanderen in Europa. Die verzekering kan je afsluiten voor een periode van 31 dagen. Ideaal om je gehuurde materiaal (bijvoorbeeld een geluidsinstallatie) en persoonlijke materiaal (bijvoorbeeld een laptop of fototoestel) te verzekeren tijdens een groepsfeest. Een tijdelijke autoverzekering. Informeer eerst bij de eigenaar of verhuurfirma naar de bestaande verzekering. Als je dat wil, kan je een tijdelijke omniumverzekering afsluiten of een vrijstellingsbedrag afkopen. Voor gehuurde auto s kan je daarbij eveneens het vrijstellingsbedrag op de wettelijke BA-autoverzekering afkopen via Scouts en Gidsen Vlaanderen. De reisbijstandsverzekering of de bijkomende verzekering buitenlands kamp. Voor een buitenlands kamp kan je een bijkomende assistanceverzekering afsluiten. Dat kan: per persoon voor hulpverlening, repatriëring van zieke of gewonde (in heel de wereld behalve België); per voertuig voor hulpverlening in verband met voertuigen, bijvoorbeeld opzoeken en opsturen van vervangstukken, repatriëring van het voertuig. Als je zo n verzekering afsluit, moet je een assistance-verzekering afsluiten voor elke inzittende hierboven (in Europa behalve België). Een verzekering bij tijdelijk verhuur van je lokaal aan een derde. Als je als groep je lokaal verhuurt of in bruikleen geeft voor een niet-scouts- en gidsenactiviteit, is het lokaal niét verzekerd door de lokalenpolis, ook al is die derde een scout(s)- of gids(engroep). De huurder of gebruiker is verplicht om een bewijs van verzekering te bezorgen aan de verhuurder of zelf een verzekering af te sluiten via Scouts en Gidsen Vlaanderen. Als verhuurder moet je erop toezien

17 17 { jeroen broeckx} dat dat gebeurt. Die verzekeringspolis dekt de zogenaamde huurdersaansprakelijkheid voor het risico brand, storm, hagel, sneeuw- of ijsdruk en waterschade. Een verzekering bij tijdelijke verhuur (of bruikleen) van tenten aan een derde. Als je als groep je tent(en) verhuurt of in bruikleen geeft aan een niet-scouts- en gidsengroep of voor een niet-scouts- en gidsenactiviteit, dan zijn de tenten op dat moment niet verzekerd onder de standaardpolis. De huurder is verplicht om zelf een verzekering af te sluiten via Scouts en Gidsen Vlaanderen. Als verhuurder moet je erop toezien dat dat gebeurt. Die bijkomende polis dekt jullie tenten tegen alle risico s. De verzekering gaat in vanaf het ogenblik dat de tenten de lokalen van de groep verlaten en loopt totdat de tenten weer in het lokaal liggen. De tenten zijn verzekerd tijdens het vervoer, het op- en afladen, het in- en uitpakken, het opstellen en demonteren, het verblijf. Opgelet: enkel verzekerd op Belgisch grondgebied! Een evenementenverzekering Wanneer je met de groep een activiteit organiseert die we niet als scouts- of gidsenactiviteit beschouwen (een minifestival, een megafuif, ) dan zijn de ledenpolis en alle bijkomende verzekeringen niet van toepassing. Wil je weten of jouw activiteit een scouts- en gidsenactiviteit is? Beantwoord dan even volgende vragen: Verwacht je meer dan honderd niet-scouts of -gidsen op je activiteit? Bestaat het doelpubliek voor meer dan de helft uit niet-scouts of -gidsen (ouders beschouwen we wel als scouts of gidsen voor dit criterium)? Vraag je toegangsgeld en is het doel van de activiteit winst maken? Zijn er externe (niet-scouts of -gidsen) nodig om de activiteit in goede banen te leiden (bv. extra security)? Moet je uitwijken naar een andere locatie of een tent opzetten op het terrein omdat je lokaal te klein is voor de activiteit? Is het antwoord op minstens drie van deze vragen JA, dan beschouwen we je activiteit niet als een scouts- en gidsenactiviteit en kan je het best een evenementenverzekering afsluiten. Dat is een verzekering van burgerlijke aansprakelijkheid en lichamelijke ongevallen van de organisatoren (scouts- en gidsenleden en vrijwillige medewerkers) en van burgerlijke aansprakelijkheid van de bezoekers tijdens het evenement. Sportactiviteiten zoals bijvoorbeeld een volleybaltornooi of een fietszoektocht vallen niet onder een evenementenverzekering. Daarvoor moet je een aparte sportverzekering afsluiten waarvoor ook de deelnemers zelf worden verzekerd voor lichamelijke ongevallen. Opgelet, als je activiteit geen scouts- en gidsenactiviteit is en je een andere locatie huurt of gebruikt dan je eigen lokaal, dan moet je je daarvoor ook verzekeren. De afspraken daarvoor maak je met de eigenaar van die locatie. Al die bijkomende verzekeringen kan je online aanvragen. verzekering Je vindt er ook meer gedetailleerde info over elke bijkomende verzekering.

18 18 takwerking algemeen Wat maakt scouting scouting? Scouts en Gidsen Vlaanderen wil bijdragen aan de opvoeding en ontplooiing van kinderen en jongeren; als individu, in groep en binnen de samenleving. Missie van Scouts en Gidsen Vlaanderen Wij zijn scouts en gidsen, meisjes en jongens, elk met een eigen verhaal. Iedereen kan erbij. We gaan samen op verkenning en durven tuimelen in het leven. De natuur is onze troef. We geloven in onszelf, in elkaar en in iets meer. We spelen een spel dat niet luchtledig is, in vrije tijd die niet vrijblijvend is. Met groot plezier en kleine daden komen we op voor onze omgeving en voor een kleurrijk Vlaanderen. Zo dromen we luidop van gelukkige mensen in een rechtvaardige wereld. Waar staat Scouts en Gidsen Vlaanderen voor? Dat je geniet van scouting, daar gaan we van uit. Pret en plezier vormen immers het cement van scouting. Maar scouting is meer. Wat maakt ons uniek? En hoe brengen we dat in de praktijk? In de brochure Kijk op Scouting krijg je op al deze vragen een antwoord. Je vindt er de filosofie en de concrete uitwerking. Opgemaakt door de huidige generatie scouts- en gidsenleiding: jullie dus. brochure Kijk op Scouting over het doel en de methode van scouting gratis aan te vragen op het Nationaal Secretariaat via of voor meer info over de inhoud van scouting kan je terecht bij het Nationaal Secretariaat of Wij zoeken mee naar een antwoord. te downloaden op KOS

19 19 { jeroen broeckx} Hoe volg ik Scouts en Gidsen Vlaanderen op de voet? Scoutsengidsenvlaanderen.be is onze portaalsite waarop alle officiële info en nieuws te vinden is. Op facebook.com/scoutsengidsenvlaanderen kan je mee converseren over waar Scouts en Gidsen Vlaanderen voor gaat en staat. In de loop van dit jaar starten we met een online nieuwsbrief voor alle leiding van Scouts en Gidsen Vlaanderen. Aan}Leiding houdt je vanaf dan up to date met info over jouw tak en nieuws over nationale evenementen voor leiding, zoals Herfstontmoeting en Akabeconvent. Hoe doe ik aan scouting en hoe zit dat in andere scouts- en gidsengroepen? Vorming Scouts en Gidsen Vlaanderen heeft een breed gamma om je als jin en leid(st)er te verdiepen in je scouts- of gidszijn. Geboeid door technieken? Of wil je te weten komen waar je goed in bent en hoe je daarin kan groeien? Of ben je benieuwd naar totemisatie bij andere groepen? Dat en veel meer via onderstaand aanbod. Takwerking Er valt veel te lezen over de werking van de tak waarbij je in leiding staat. Maar je kan er ook veel van proeven tijdens verschillende vormings- en uitwisselingsmomenten. Van impulswerking voor kapoenen tot leefweek bij jins. En vooral, hoe doen anderen het?

20 20 Herfstontmoeting 30 augustus -1 september 2013 Met Herfstontmoeting start een nieuw scouts- en gidsenjaar. Op dit minikamp krijg je een weekend lang een deugddoende mix van wervelend spektakel, inspirerende vorming, verrassende ontmoetingen en een ruime keuze scouteske ontspanning. Tijdens de twee vormingsmomenten op zaterdag kan je kiezen uit een gamma aan vorming over thema- en takwerking. Een eenvoudige manier om eens over het muurtje te kijken van je eigen scouts- en gidsengroep. Informatie over Herfstontmoeting krijg je via scoutsengidsenvlaanderen.be/herfstontmoeting Animatorcursus (voor beginnende leiding) tijdens de meeste schoolvakanties en de zomer Ideaal als start van je leidingscarrière. Je leert er omgaan met pesten, nieuwe spelen maken, een kamp in mekaar boksen, je tak van binnen en van buiten kennen, sjorconstructies uittekenen, wat te doen met bloedneuzen en alle vragen die jij als leid(st)er zelf hebt. Dit alles door uitwisseling met leiding van dezelfde tak en learning by doing. Formule: 6 of 8 dagen in volpension of tenten met als extra het attest animator. Alle info over hoe, waar en wanneer op scoutsengidsenvlaanderen.be/vorming Jin the beginning oktober 2012 Voor jinleiding die hun takwerking beter wil leren kennen. Een 24 uur vol spelideeën, vraag en antwoord, uitwisseling met anderen en veel plezier. Inschrijven via scoutsengidsenvlaanderen.be/vorming Thema s in scouting Eerder takoverschrijdend, maar daarom niet minder interessant. Op zoek naar technieken om je kamp drijvend te maken? Bekijk je de wereld graag van uit de hoogte? Of sta je in leiding bij leden met een handicap? Je kan de thema s in scouting intensief beleven op een van volgende vormingsactiviteiten: Techniekendagen en weekends het hele jaar door Pionieren, mes/bijl/zaag, oriëntatie, woudloperij, kabelbanen ontdek de geheimen van het vak! Meer info over inhoud en data op scoutsengidsenvlaanderen.be/vorming International Day 21 oktober 2012 Op zondag 21 oktober 2012 organiseert Ploeg Internationaal, in samenwerking met alle federaties van GSB, WegWijzer Reisinfo en Les Scouts de International Day. International Day is de ideale plek voor alle giver- & jinleiding die informatie zoeken tijdens de voorbereiding van hun buitenlandse avonturen. Je kan er terecht voor presentaties over een achttal landen, buitenlandse gasten die uitleg geven over hun land, handige tips voor de voorbereiding van je buitenlands kamp, informatie over Jamboree en andere internationale kampen, Je kan er ook andere groepen ontmoeten die vertellen over hun buitenlands kamp van voorbije zomer. Alle praktische info over International Day vind je in Groepswerk 33 en op Akabeconvent 9 12 november 2012 Voor ieder met interesse in de werking van scouts en gidsen met een handicap. Een weekend dat vertrekt vanuit de kapstok actief, creatief en informatief. Ervaring en ideeën opdoen! Info via scoutsengidsenvlaanderen.be/vorming Zeescoutingcongres 9-10 maart 2013 Voor en door zeescouting, met training in technisch-nautische vaardigheden, maar zeker ook met uitwisseling over de manier van werken, nieuwe spelideeën en vorming op maat! Info via scoutsengidsenvlaanderen.be/vorming Vorming in je buurt In gouw of district Eén of meerdere keren per jaar organiseert het district of de gouw een vormingsavond of -weekend voor leiding uit de buurt. Heel concrete onderwerpen (pesten, technieken, vzw, nieuwe spelen ) worden omkaderd met een fuif, themacafé of een heel funweekend. Info via je gouwwebsite of vorming@scoutsengidsenvlaanderen.be Op vraag Op vraag komen enkele specialisten uit gouw, ploeg of commissariaat een aanbod op je groepsraad of leidingsweekend verzorgen over een thema naar keuze. Info via je gouwwebsite of vorming@scoutsengidsenvlaanderen.be Persoonsgerichte vorming Soms mag het eens wat anders zijn. Als je graag meer wil weten over samenwerking en jezelf in je scout- of gidsengroep, dan zijn onderstaande vormingen iets voor jou. Misschien krijg je wil zin in iets meer

21 21 Jintro tijdens de meeste schoolvakanties Een zesdaagse blind date. Tien onbekende jins. Kennismaken met jezelf, de ander, de groep. Speelse uitdagingen, zotte jinteractie. Als jin ontdekken waar je goed in bent. Bruikbaar voor nu als jin, voor later in leiding. Info via scoutsengidsenvlaanderen.be/vorming Gilwell tijdens de meeste schoolvakanties en de zomer Voor ervaren leiding. Gilwell is een week vol actie en uitdaging met een tiental ervaren scouts- en gidsenleid(st)ers. Door in groep samen te werken worden je kwaliteiten als leider of leidster bevestigd en ga je met je beperkingen aan de slag. Je logeert of kampeert op een Hopper Jeugdverblijf of je kiest voor een trektocht. Gilwell in combinatie met het basisweekend Hoofdanimator levert het attest Hoofdanimator in het jeugdwerk op. Info via scoutsengidsenvlaanderen.be/vorming Hoofdanimatorcursus Vorming voor ervaren leiding 39 Instructeurscursus tijdens de herfstvakantie en het hemelvaartweekend 39 Opleiding touwenparcours 39 praktisch Veel van het hier beschreven aanbod bieden we gratis aan. Is dat niet het geval, dan krijg je van ons een bewijs van deelname waarmee je op de jeugddienst in je gemeente of stad een deel van het inschrijvingsgeld kan terugkrijgen. Alle info en inschrijven via scoutsengidsenvlaanderen.be/vorming of mail je vraag naar scoutsengidsenvlaanderen.be Is de deelnameprijs een probleem? Mail Waar alles te vinden is Waar haal ik als beginnende leiding de mosterd? In}Leiding geeft een overzicht van wat je allemaal moet kunnen en weten om een goeie start te maken. Wijst de weg naar meer informatie of mensen waarbij je terecht kan als je het zelf even niet (meer) weet. alle actieve leiding krijgt het gratis via deze Over & Weer oktober. Jins moeten nog een jaartje geduld hebben. zal jaarlijks verzonden worden met O&W oktober naar nieuwe leiding nieuwe leiding die aansluit na oktober kan het gratis aanvragen op het Nationaal secretariaat via of kan je downloaden op In}Leiding Waar vind ik alles over mijn takwerking in t kort terug? Om snel een takwerking in de vingers te krijgen zijn er de onthaalbrochures. Het zijn kleine wegwijzers voor leiding over het reilen en zeilen van een tak. Het unieke en specifieke van een tak wordt er kort en concreet uit de doeken gedaan. Onthaalbrochures gratis aan te vragen op het Nationaal secretariaat via info@scoutsengidsenvlaanderen.be of , gratis te verkrijgen op de markt van Herfstontmoeting 20, één exemplaar van elke tak wordt bij het begin van een werkjaar aan alle groepsleiding bezorgd (via de papieren zending Groepswerk 33. te downloaden op onthaalbrochure Leren doe je overal. Je leert om je beter te voelen in wat je doet. Je leert omdat je meer ambitie krijgt. Je leert waar je mag proberen, mag fout zijn en herbeginnen. Leren doe je niet omdat het moet. Wel omdat je uitgedaagd wordt of door anderen geconfronteerd met iets nieuws. Daarom alleen al is leren in groep rijker.

22 22 Waar vind ik alles over mijn tak uitgebreid terug? Elke tak heeft een eigen takhandboek waarin de jaarwerking van naaldje tot draadje staat uitgewerkt. Niet enkel een must voor in het lokaal maar meer nog voor op je nachtkastje: Lange mouwen en wat eruit komt Handboek voor kapoenenleiding Waarom de leefwereld van zes- tot achtjarigen de kapoenenwerking bepaalt. Waarom Scheppen, Spelen, Praten & Luisteren, Ervaren en Gunnen de vijf werkwoorden van elke kapoenenactiviteit zijn. Waarom Impulswerking, Ken je kapoen, Pret, Zorg, Echtheid en Openheid de zes elementen van een goede begeleidershouding zijn. Hoe je evenwichtige activiteiten en een evenwichtige begeleidershouding kan bereiken door deze takwerking te gebruiken. Kikkers op stelten Handboek voor kabouter- en welpenleiding Wat houdt kabouters en welpen bezig? Wat doen ze graag? Wat kunnen ze en hoe denken ze? De Interessewerking: een manier om kabouters en welpen al spelend te laten ontdekken wat ze graag doen en waarin ze goed zijn. De Basissfeer: het jungleboek. Speelvelden en Thema s. Wat maakt scouts tot scouts? En gidsen tot gidsen? De basispijlers op maat van kabouters en welpen. Wie in leiding staat krijgt onvermijdelijk te maken met andere partijen: medeleiding, ouders en Scouts en Gidsen Vlaanderen. Breedbeeldsproeten Handboek voor jonggidsen- en jongverkennerleiding Leefwereld van jonggivers: jeukend lijf, kritische jonkvrouwen en jonkheren, beginnende verantwoordelijkheid. Driejarige takwerking, Patrouillewerking, Interessewerking, Inspraak en Engagement. Het beheer van je tak. Begeleidershouding. Speelvelden: Spel, Tocht, Technieken, Kamp, Expressie. Wij, jullie en augustus Handboek voor gidsen- en verkennerleiding Leefwereld van gidsen en verkenners: de Spiegel, de Rebel, het Nest, de Verkenner, het Labyrint. Takwerking van gidsen en verkenners: Papaprintman: Patrouilles, Parlement, Projecten en Interessewerking. Thema s: drugs, seksualiteit, solidariteit, zingeving. Speelvelden. Ouders, zeescouts, vorming, internationaal. Met je voeten in het rood Handboek voor jins en hun begeleiding Inleiding: eenjarige en meerjarige jinwerking, intergroepjins en districtjins, loodsen. Kapstok: de vijf stappen van een proces: ideeën zoeken, kiezen, doen, afronden, afscheid nemen. Kleren: jaarlijn, activiteit, project, kamp, spelen. Juwelen: takraad, afhakers, leidingsvorming, jintro, zingeving, drugs, diversiteit, seks. De Koorddanser Handboek voor groepsleiding Groepsleiding: een portret, verkiezingen, intern en extern netwerk. Ken je groep: gemengd of niet, starters, takwerking, ledenwerving, communicatie, diversiteit en akabe. Groepsleiding doet het weer: vergaderen, kamp, groepsbeheer, lokalen, vzw s, spelregels, feesten, veiligheid, drugs. Aan de leiding: omgaan met leiding, taakverdeling, planweekend, vorming, zingeving. Bananen in een minirok Handboek over scouts en gidsen met een handicap Anders kan best: akabe, een ideaal, inclusie, de geschiedenis. Scouting da s durven: Hoe begin je ermee? De basispijlers, inclusie of niet, takwerking, afhakers en ledenstop. Banaan met chocolade: spelen voorbereiden, takraad, zingeving, district, centen, projectwerking, kamp. Een ras apart: soorten handicaps, medische kwesties, koken en eten, communicatie, seksualiteit, pesten. Pantoffelhelden: omgaan met leden, leden in leiding, evalueren, engagement, structuren, vorming. Ouders: hoe en waarom, gescheiden ouders, groepscomité praktisch Takhandboeken te koop in elke Hopperwinkel voor 13,60 euro. Meer info op hopper.be/winkel uit te lenen in het documentatiecentrum. Meer info 23. het ideale verjaardagscadeau voor geëngageerde leid(st)er Breedbeeldsproeten en Wij, jullie en augustus zijn enkel nog te downloaden Breedbeeldsproeten Wij, jullie en augustus

23 23 Waar vind ik de nieuwigheden over mijn tak? scoutsengidsenvlaanderen.be je vindt er spelen, tochttechnieken, verzekeringspapieren, kampimpulsen vrijwilligers timmeren doorlopend aan de website om er een volledige en gebruiksvriendelijke vindplaats van te maken over scouting. Spellonken is een oerdegelijk spelletjesblok, staat met stip op één en moet gewoon elke takraad in t midden liggen. Een ideale kit vol uitgewerkte spelen voor en door scouts en gidsen. is te koop in elke Hopperwinkel voor 10 euro. kan je downloaden op Waar kan ik nog meer inspiratie vinden? Soms raken je ideeën uitgeput: een creativiteitsblock. Tijd om volgende hulplijnen in te schakelen en bij te tanken, want als takleiding moet je écht niet elke keer het warm water opnieuw uitvinden. Over & Weer Alle aangesloten leiding en jins krijgen zes keer per jaar het leidingstijdschrift Over & Weer in de bus. Een blad boordevol spelideeën, scouts- en gidsenverhalen en organisatie-impulsen. Zesendertig pagina s inspiratie voor beginners én gevorderden. Je vindt alle Over & Weers die sinds 1999 verschenen zijn op over & weer archief Als je lidgeld in februari nog niet is toegekomen bij Scouts en Gidsen Vlaanderen, krijg je geen Over & Weer meer. Broers en zussen die op hetzelfde adres wonen krijgen elk een eigen Over & Weer. Hebben jullie aan één exemplaar per gezin genoeg? Laat dan op secretariaat@scoutsengidsenvlaanderen.be weten welke gezinsleden geen Over & Weer meer wensen te ontvangen. Krak?Boem! Met KRAK? BOEM! richten we vier keer per jaar rechtstreeks tot alle leden; een blad boordevol info en animo voor scouts en gidsen van klein tot groot. Leiding ontvangt dit ledentijdschrift samen met Over & Weer. Je vindt alle Krak?Boem!s die ooit verschenen zijn op krakboem spellonken scoutsengidsenvlaanderen.be/spelendatabank Een zoekmodule met honderden spelen. Je kan zoeken door verschillende criteria als leeftijd, thema, aantal spelers, soort spel, intensiteit en duur van het spel te combineren. Documentatiecentrum Het documentatiecentrum van Scouts en Gidsen Vlaanderen herbergt de publicaties van Scouts en Gidsen Vlaanderen. Iedereen kan ze ontlenen. Uitlenen uit het documentatiecentrum is gratis mits een waarborg van 5 euro, de uitleentermijn is drie weken. Spring gerust binnen na een afspraak. Meer info: , vraag naar het documentatiecentrum of kijk op documentatie Publicaties Naast de takhandboeken bestaan er per tak en per thema nog talrijke interessante brochures van Scouts en Gidsen Vlaanderen en andere (jeugdwerk)organisaties. Een overzicht vind je op boekenrek Alle publicaties zijn te ontlenen in het documentatiecentrum van Scouts en Gidsen Vlaanderen na afspraak. Hopperwinkel verkoopt alle publicaties aan democratische prijzen. Je vindt ze via hopper.be/winkel Hoe hou ik overzicht over al die formulieren en brochures? Hoe zorg ik voor een goede overdracht voor mijn opvolgers? Takraadmap om door te geven aan je opvolg(st)er een handige, flexibele map die speciaal voor de takraad ontworpen is. In de eerste plaats is het een verzamelkaft voor je eigen creatieve hersenspinsels. Maar we hebben de map ook gevuld met interessante brochures en formulieren. te koop in elke Hopperwinkel voor 9 euro per map. veel van de inhoud kan je downloaden op takraadmap

24 24 Vanaf wanneer weet ik wat het jaarthema is? Hoe vind ik alle input over het jaarthema? Elk jaar zetten we één thema in the picture. Via verschillende kanalen (scoutsengidsenvlaanderen.be, Over & Weer, Herfstontmoeting, jaarthemabrochure) krijg je uitgewerkte activiteiten, extra impulsen, een lied en een leuze van het jaarthema aangereikt. Met het jaarkenteken op het hemd laten scouts en gidsen zien welk thema hen nauw aan het hart ligt. Over & Weer juli - jaarthemanummer valt eind juli, begin augustus in je bus. Hierin vind je de jaarleuze, uitleg over het jaarthema en een eerste lading concrete activiteiten. Poster vooraan in Over & Weer juli Vooraan in Over & Weer juli 2012 zit een grote poster met aan de ene kant een kalender met alle belangrijke data van Scouts en Gidsen Vlaanderen en aan de andere kant foto s en activiteiten die je gewoon kan doen. Jaarthema-affiche midden Over & Weer juli Midden in Over & Weer juli zit een poster met het jaarkenteken. Jaarkentekens en jaarlied het jaarkenteken kan je vanaf Herfstontmoeting aankopen in Hopper winkel voor 0,55 euro per stuk. Meer info via hopper.be/winkel het jaarlied kan je vanaf Herfstontmoeting downloaden via scoutsengidsenvlaanderen.be/kijk-op-scouting jaarlied Jaarthemabrochure kan je gratis aanvragen op het Nationaal Secretariaat via info@scoutsengidsenvlaanderen.be of , een voorbeeldexemplaar kan je inkijken op de markt van Herfstontmoeting. Wordt naar alle groepen opgestuurd met de eerste Groepswerk 33 van het werkjaar (september) te downloaden via Waar kan ik terecht als er gepest wordt, er problemen rijzen met het kampterrein, er trammelant is in de leidingsploeg.? Groep, district, gouw, verbond Bij scouting staan de leden, die wekelijks het spel van scouting spelen, centraal. Scouts en Gidsen Vlaanderen bouwde een stevige structuur uit waarin verschillende personen ervoor zorgen dat leden rechtstreeks en onrechtstreeks ondersteund worden. Takleiding bokst de wekelijkse activiteit voor hun leden in elkaar. Takleiding kan bij de groepsleiding terecht. Groepsleiding ondersteunt de takleiding. Groepsleiding kan bij hun districtscommissaris (DC) terecht. Districtsleiding brengt groepsleiding bijeen en organiseert spel en vorming voor de takleiding. Districtsmedewerkers zijn te vinden via scoutsengidsenvlaanderen.be/kennismaken Districtcommissarissen kunnen bij hun gouwbureau terecht. Gouwleiding brengt de districtleiding bijeen en organiseert in sommige gevallen spel en vorming voor de takleiding die de wekelijkse activiteiten voor leden ineenbokst. Gouwmedewerkers zijn te vinden via scoutsengidsenvlaanderen.be/kennismaken Iedereen kan bij de takcommissariaten en nationale ploegen terecht. Commissariaten en ploegen ontwikkelen visie en activiteiten zodat takleiding zich gesterkt voelt om de wekelijkse activiteiten voor leden in elkaar te boksen. Adressen en mailgegevens van takcommissariaten, nationale ploegen en verbondsleiding vind je op scoutsengidsenvlaanderen.be/contact of via Lees meer over takcommissariaten op 31. Alle scouts- en gidsenleid(st)ers en jins kunnen terecht bij de vele vormingen die Scouts en Gidsen Vlaanderen aanbiedt. Lees meer middenin. Als takleiding heb je verschillende handvaten om je voor te bereiden op het leiderschap. Je ervaring als lid, de informatie van jullie voorgangers in leiding, het nieuwe boekje {In}leiding 21 de animatorcursus die je volgde, vormingen van eigen huize en anderen, een EHBO-cursus van een bevriende jeugdbeweging enz. Al die informatie neem je mee om aan die leidingstaak te beginnen. Vanuit deze ervaring spin je een web van afspraken en regels die een houvast bieden bij de wekelijkse activiteit. Help! Crisis! Maar hoe voorbereid je ook bent, soms beland je in moeilijke situaties waar hulp van anderen nodig is. 38 jaarthemabrochure

25 25 Hoe doe ik het? Hoe maak ik een activiteit op maat van mijn leden? Als leiding maak je ruimte om leden te laten groeien binnen hun tak en doorheen de jaren. Dat betekent dat je als leiding de dingen doet en de aanpak kiest die bij de leefwereld van je leden past. En ja, soms betekent dat wachten en reikhalzend uitkijken naar het moment waarop je eindelijk op tentenkamp, derdejaarsmoment of buitenlands kamp mag. Onze takken werken met een twee- of driejarige werking. Dat is een bewuste keuze. Zo kan je geleidelijk groeien binnen scouting: meer verantwoordelijkheid nemen, van nieuwe dingen proeven. Om activiteiten op te bouwen werken we met thema s, basispijlers, leefwerelden en speelvelden. Onze thema s Goed omgaan met elkaar Zelfstandigheid en emancipatie Levensbeschouwing Leefmilieu Vlaanderen Solidariteit Internationaal Onze basispijlers Vinger in de pap (medebeheer) Handen uit de mouwen (dienst) Schouders eronder (engagement) Op eigen benen staan (zelfwerkzaamheid) Arm in arm (ploegwerk) Onze speelvelden Kamp Spel Technieken Tocht Expressie Een mix van thema s, basispijlers en speelvelden zorgt ervoor dat scouting altijd nieuw en een beetje spannend blijft. Door deze elementen per tak op elkaar af te stemmen ontstaat er een groeikader oftewel een leidraad doorheen de takken. Zo kan je als leiding bewust kiezen voor activiteiten en je leden laten groeien in hun kennen en kunnen. Groeikader Het groeikader en alle uitleg daarover vind je in de middenkatern van de Kijk op Scouting 18. Speel Op Veilig Veiligheid is kwaliteit in scouting. Met deze brochure heb je een stevige houvast voor een kwaliteitsvolle werking. Wetgeving, regels van Scouts en Gidsen Vlaanderen en richtlijnen staan hier per thema opgelijst. Vragen en antwoorden Hoe lang mag een kamp duren? Mogen fietstochten? Mag je leden als straf naar huis sturen? Op al deze en nog veel meer vragen vind je het antwoord per tak in Vragen en antwoorden, een deel van de brochure Speel op veilig 15. Hoe communiceert Scouts en Gidsen Vlaanderen met leden? Scouts en Gidsen Vlaanderen kiest ervoor om op regelmatige basis rechtstreeks te communiceren met leden. Op die manier willen we leden betrekken bij het groter verhaal van scouting en leiding daarbij ondersteunen. Er zijn vier specifieke ledenproducten Krak?Boem! 23 Jaarkenteken hiernaast Kabouter- (zee)welpenpaspoort Een zakboekje om belangrijke kabouter- en welpenbelevenissen (belofte, nesten, scoutsgroet ) in op te zoeken en over te kunnen verhalen. Gratis te verkrijgen in Hopper Winkel zolang de voorraad strekt. Jungleboek Een herschreven verhaal met een nieuw personage, Shanti, vriendinnetje van Mowgli. Zo bieden we een unisex verhaal aan, voor alle kabouter- en welpentakken die met het Jungleboek willen werken. Geschreven op maat van 8- tot 11-jarigen, dus ook aan te raden als cadeau voor je leden. Te koop in elke Hopperwinkel voor 16 euro. Brochure Lopend Vuur Een boekje in borstzakformaat boordevol info over technieken, patrouilles, belofte, kamperen, tocht en koken voor de actieve jonggids, jongverkenner en scheepsmakker. Te koop in elke Hopperwinkel voor 5,50 euro.

26 26 Hoe ga ik om met afhakers? Wanneer leden bewust kiezen voor een ander aanbod en in goede verstandhouding beslissen om niet meer naar de scouts en gidsen te komen, is er geen probleem. Als leden uit onvrede afhaken, is het andere koek. Verschillende elementen spelen mee. Als leid(st)er heb je hiervoor de touwtjes in handen. Voorzie een uitgebalanceerde jaarlijn op maat van je leden waarin alle speelvelden, thema s en basispijlers de revue passeren. Laat je leden en hun ouders duidelijk en tijdig weten wat jullie plannen zijn voor de komende weken. Op bovenstaande manier bied je een kwaliteitsvol scoutesk aanbod. Je hebt alle voorwaarden vervuld om kinderen en jongeren een zalige tijd te bezorgen. Als leden toch beslissen om te stoppen, zorg dan nog voor een goed afscheid. Want dat wil zeggen dat ze stoppen met pijn in het hart! brochure Eens scout, altijd scout over klantenbinding en ledenuitval met info en methodieken voor (mogelijke) afhakers bij je leden, te koop in elke Hopperwinkel aan 1,20 euro te downloaden op Poster Ik beloof Op de poster in Over & Weer juli 2011, vind je de tekst van het nieuwe lied. De tekst is opgebouwd zoals de beloftetekst. Het begin komt uit de mond van een kapoen en gaat over de eigen beleving van scouting. Hoe verder de tekst gaat, hoe meer ploegwerk en engagement je erin leest. In de laatste strofe klinkt de trots van scouts en gidsen in de wereld helemaal door. Meer info via zingeving@scoutsengidsenvlaanderen.be of op belofte Hoe begin ik aan een totemisatie? Elke groep beleeft totemisatie op zijn manier. Toch zitten in al die verschillende rituelen, ceremonies en methodiekjes veel gemeenschappelijke kenmerken. Interessante lectuur is Het Achtste Vuur, een totemisatiemap uitgewerkt door Scouts en Gidsen Vlaanderen in samenwerking met FOS Open Scouting. map Het Achtste Vuur met een uitgebreide lijst dierennamen met eigenschappen en een reeks voorbeeldceremonieën te koop in elke Hopperwinkel aan 8 euro. eens scout Hoe begin ik aan een zingevend moment? Zingeving beleven we daar waar scouting op zijn best is; mijmerend bij het vuur, starend naar de sterrenhemel, een brief aan jezelf, een lied voor de wereld dat zijn dé momenten waar scouting zijn meerwaarde haalt. Uitgewerkte ideeën en impulsen over zingeving vind je op scoutsengidsenvlaanderen.be/zingeving of via zingeving@scoutsengidsenvlaanderen.be Hoe begin ik aan een belofte? Om stevig in je schoenen te staan als je een belofte organiseert, is er Scoutswoord?Erewoord! ringmap Scoutswoord? Erewoord! alles wat je weten wil over beloftewerking: de roots zowel in Vlaanderen als wereldwijd, wat Scouts en Gidsen Vlaanderen vandaag belangrijk vindt bij een belofte en veel concrete werkvormen. te koop in elke Hopperwinkel aan 9,5 euro De totemzoeker is een databank waarin je alle totemnamen, eigenschappen en dierenfamilies kan opzoeken. Handig in je zoektocht naar de juiste (voor)totem voor de juiste persoon. totem zoeker Voor meer info over totemisatie kan je ook terecht bij de commissariaten Jonggivers, Givers en Jins, jonggivers@scoutsengidsenvlaanderen.be, givers@scoutsengidsenvlaanderen.be en jins@scoutsengidsenvlaanderen.be Hoe krijg ik de kneepjes van het pionieren in de vingers? Hoe leer ik omgaan met getijtafels en stroomatlas? Kan ik samen met mijn givers op een klim- en grotweekendje? Technieken is een belangrijk thema voor scouts en gidsen en wordt door verschillende ploegen en op verschillende manieren behartigd. Ploeg technieken Voor alles wat te maken heeft met de typische scouts- en gidsentechnieken: pionieren, oriëntatie, vuren, aankoop-gebruik-onderhoud van materiaal kan je terecht bij Ploeg Technieken, technieken@scoutsengidsenvlaanderen

27 27 De techniekendatabank: dé plek waar je alle technieken verzameld vindt. scoutsengidsenvlaanderen/ technieken-databank Jeugdwerknet.be/kokenopkamp een continu aangroeiende receptendatabase met een calculator die de hoeveelheden van je recepten berekent. Buitenboek boordevol scouts- en gidsentechnieken: van pionieren over materiaalonderhoud, van EHBO tot roomeren, van oriëntatieloop tot tochttechnieken, van beginners tot gevorderden. Praktisch bruikbaar, speelbaar en om mee te pakken naar buiten. te koop in elke Hopperwinkel voor 20 euro. Ploeg Zeescouting Voor alles wat te maken heeft met typische nautische technieken: zwemmen, zeilen, roeien, navigatie, touwwerk kan je terecht bij Ploeg Zeescouting, Training Nautische Vaardigheden (TNV) In de loop van dit jaar is er een nieuwe versie beschikbaar van de Training Nautische Vaardigheden. te koop in elke Hopperwinkel. Ploeg Soll Speciaal voor gidsen en verkenners organiseert Ploeg SOLL (Service Openluchtleven) jaarlijks tien avontuurlijke weekendjes voor givertakken en tijdens de paasvakantie een avonturenkamp voor givers. SOLL-activiteiten spelen zich volledig af in open lucht. Ardense rotsen en valleien vormen het decor van activiteiten zoals speleologie, klimmen, tochten en woudloperskeuken. Meer info op en via SOLL Hoe stel ik een evenwichtig menu samen op weekend? brochure Bikke, bikke, bik vol uitgewerkte kampmenu s, makkelijk aan te passen aan grote en kleine groepen, aangevuld met info over hoe je voedsel veilig bewaart op kamp, tips voor vegetarische maaltijden en andere diëten, te koop in elke Hopperwinkel voor 3,30 euro te downloaden op bikke Koken op kamp een kookboek met lekkere, goedkope en originele gerechtjes voor grote groepen, te koop in elke Hopperwinkel voor 12,50 euro Brochure Bederf je kamp niet vol tips en tricks over voedselveiligheid. lees hem voor je op kamp of weekend vertrekt, brief je foeriers en neem de brochure ook mee! Let vooral op de temperatuur van je voedingswaren (gebruik hiervoor een thermometer) en vermijd het gebruik van stilstaand water. online te bekijken op voedselveiligheid Hoe hou ik het veilig op tocht en op dropping? We hoeven je niet te vertellen dat er in Vlaanderen nog veel te veel verkeersslachtoffers vallen. Ook scouts en gidsen lopen gevaar in het verkeer. Wij zijn niet onkwetsbaar. In de brochure Speel op veilig 15 vind je alle relevante wetgeving, de Scouts en Gidsen Vlaanderenregels en nog een paar suggesties en tips over verkeer. Wat zijn de regels en richtlijnen over (avontuurlijke) activiteiten? Elk weekend opnieuw vertrouwen duizenden ouders ons hun oogappels toe. En dat we dat vertrouwen waard zijn, bewijzen we elke week opnieuw. Door een leuk spel ineen te steken, door onze leden het beste van onszelf te geven, en ook door hen, vaak behoorlijk besmeurd, maar ongeschonden terug bij de ouders af te leveren. En hoewel het onvoorspelbare moeilijk te voorspellen valt, heb je als leiding heel wat touwtjes in handen. In onze brochure Speel op Veilig 15 leggen we daar sterk de nadruk op. We maken duidelijk wat er van jou als scoutsen gidsenleid(st)er verwacht wordt. We geven je per thema alle relevante wetgeving, de Scouts- en Gidsen Vlaanderenregels en nog een paar suggesties en tips mee. Een aantal daarvan zullen je vertrouwd in de oren klinken, andere zullen je misschien even doen opkijken. Daarom ook deze warme oproep. Besef dat je als leiding verantwoordelijkheid draagt, dat je tijdens het spelen het overzicht hebt. Bereid je activiteiten goed voor. Hou het creatief, speels en avontuurlijk, uiteraard, maar ook: veilig, doordacht en verantwoord. Het zijn basisbegrippen voor elke scout en gids. Prent ze in je hoofd en handel er naar.

28 Trapper is de inhoudelijke mator trajec verfijning va t. Je vult basi n je persoonl s informatie ijke Hoofdan communicat aan naargela iiemodellen, ng je interess theorie over met verschill e; groepsdyna en. Netwerk, mica of om P beheer loka gaan len, grote ev ublic relations, begrotin enementen g en financi of andere th ën, organiseren, ema s zoals leid ecologie, zing Wil je het Att eving, divers ingverdeling est Hoofdan ite imator in he Dan volg je it,... t jeugdwerk: trapper (3da gen) en het basisweeke nd (3 dagen) Om Hoofdan im kan mee als ator te worden is er een je vo Het hele traj langer dan twee volle ja rmingstraject voor leidin ect bestaat re g met ervari n in leidin uit verschill ng. Je resse kan bi ende activite g staat of 20 jaar bent jeen geworden. iten en werkw attest hoofda voegen tot een geheel in ke. Nadat je he nimator in he t traject hebt ls die je naar inteop verschill t jeugdwerk doorlopen ka ende manie aanvragen. re n je he Een H n sa Of je volgt menstellen. 2 weekends: Aan jou de ke oofdanimator traject ka t Basisweeke n je uz Of je gaat e: nd (3 d), Trap opbasiswee per (3 d) kend (3 dage n) en op Gilw ell Door speels e ui menlijke erva tdagingen en gezaringen maa k je kennis met de ande r, de groep en jezelf. Samen doe je knotsgek ke dingen en verleg je wel eens gr enzen van jezelf of de hele groep. Samen sta je achteraf even wat la nger stil bij het functione ren in de groep, de banden die er gesmeed worden, de manier waa rop er wordt sa werkt, hoe we met elka mengear en hoe we communicer omgaan en. Je ontdekt welke plaa groep en ho ts jij inneemt in een e de andere personen zich gaan ge dragen. Haak jezelf in voor een dag uitdaging met je groe p! H is actie en pl et touwenparcours ezier, midde nin de natuur van de Kluis. Zou je graag eens letterlijk met je hoofd in de bomen vertoeven of vraa je in hemelsn g je je nu al af hoe aam zonder hulpmiddelen over ee n met grote ga 5 meter lange brug ten geraakt, da touwenparc ours zeker ie n is het ts voor jou. En wie wee t br nog iets bij ov engt dit avontuur je er jezelf of je groep.

29 Kaart en ko mpas, sjorre n, hout hakk gidsen graa en en vuur m g gebruiken aken zijn tech om hun activ niet op zich ni iteiten mee te staan. Geï op te bouwen eken die scouts en ntegreerd in eens zo leuk. Technieken een leuk sp. Ze bewijzen el hoeven of hu scouting. Op een uitdagen techniekenda n nut op kamp of op to d weekend zijn ze cht, maar ni weekends (c gen in je eige et holongo) ea. Kan jij de kn n groep of samen met zelden ook buiten andere, tech epen van he t vak leren. nieken- Op instruct eurscursus komt een w inzichten aa aa n bod voor al wie zelf vo ier aan vaardigheden werkwinkel en rming wil ge geven op de ven. Wil je ee district, of ee gr n n jintro, anim oepsraad, een aanbod kneepjes va atorcursus in gouw in of gilwell? Je n het vak. N ad le ien ontvang teur in het Je je een attest ert hier de ugdwerk. voor Instruc- Gilwell is ee n avontuur van ervaren scou ts- en gidsen een week, waar je sam en met een scouts en gidsen. Het leiding stilstaat bij jeze tiental ande lf als leid(st) is een inte re voor scouts rnationaal er van een gr en gidsen. erkende m oep Het doel va inzichten en ee rd n aa el va gse vormin ke Gilwell is g je eigen scou ardigheden te verwer je kansen aa ven. Zo kan tsomgeving nbieden om je nog bete. Je leert je en hoe hier r functioner sterke en m mee om te en in gaan. inder sterke kanten kenn en De animator cu gidsen zoals rsus is een 6 tot 8 daag jij. Samen ga digheden en je op avontu se met scouts en je schoolse toes kennis omtrent je tak ur om je leidersvaaraa ta torcursus is nden, maar zelf prober n te scherpen. Geen en er jaar in een ta voor iedereen die voor en leren. De animak staat, je m het eerste of ag u in leiding staa t, je kan je da iteraard ook mee als je tweede ervaren leid al langer n ook inschri ing. het jeugdwer Na afloop krijg je een jven voor het groepje k van de Vlaa at mse Gemee test van animator in nschap.

30 30 Concrete antwoorden over vuur vind je in de brochure Speel op veilig 15 in het Kampvisum 45 bij ploeg Technieken 26 in het Buitenboek 27 op vuren Concrete antwoorden over water vind je in de brochure Speel op veilig 15 bij ploeg Zeescouting 27 bij ploeg Technieken 26 Concrete antwoorden over hoogte vind je in de brochure Speel op veilig 15 bij ploeg Technieken 26 bij de SOLLploeg 27 in het Buitenboek 27 Klim en Bergsportfederatie Vlaanderen (KBF), klimenbergsportfederatie.be Verbond van Vlaamse Speleologen (VVS), speleovvs.be Mag ik zelf een kabelbaan opspannen? En waarmee moet ik rekening houden? Een veilige kabelbaan is niet vanzelfsprekend. De organisator van een kabelbaan is een goede huisvader 15 die weet met welk materiaal hij werkt, welke krachten hij voor dat materiaal mag aanwenden, welke angstervaring een kabelbaan teweegbrengt. Omdat we beseffen dat het nemen van deze verantwoordelijkheid geen vanzelfsprekende klus is, biedt Scouts en Gidsen Vlaanderen via Hopper een kabelbaanpakket aan. Dit pakket kan je enkel kopen wanneer je kan bewijzen dat je de vorming kabelbanen hebt gevolgd. Kabelbanenpakket met checklist is te koop in elke Hopperwinkel voor 670,50 euro (korting op groepsmateriaal inbegrepen). Scouting, kicken zonder drugs de regels van Scouts en Gidsen Vlaanderen Scouts en gidsen steken het hoofd niet in het zand. Gebruik van verslavende middelen zorgt voor problemen in de samenleving en dus ook in scouting. Onze visie en een lijst publicaties over drugs en hoe ermee om te gaan, vind je op drugs map Scouting, kicken zonder drug een map boordevol informatie over drugs en drugsbeleid, te koop in elke Hopperwinkel voor 10 euro in de brochure Speel op veilig. 15 drugsinbeweging.be

31 31 { pieter fillet} Waar kan ik terecht met vragen, opmerkingen of voor meer uitleg over takwerking, thema s,? Binnen het verbond bestaan er vele ploegen die hun bijdrage leveren aan het nationale reilen en zeilen van onze beweging. Met ervaring en vol goesting gaan ze vrijwillig aan de slag op verbondsniveau. Hun hoofddoel is ideeën en impulsen aanbieden zodat scouts- en gidsenleid(st)ers goed in leiding kunnen staan. Zij ontwikkelen de takhandboeken, geven vorming in je district, gouw en op Herfstontmoeting, zijn bereikbaar voor allerlei vragen over een bepaalde tak, schrijven artikels in Over & Weer en zo veel meer. Heb je belangstelling om mee te werken, dan ben je meer dan welkom Commissariaten Per tak is er een commissariaat. Het kneden van de takwerking is in hun handen. Elk commissariaat zorgt voor een specifiek aanbod per tak o.a. in Over & Weer, op Herfstontmoeting, in handboeken en publicaties, tijdens weekendjes vorming, etc. kapoenen@scoutsengidsenvlaanderen.be kabouterswelpen@scoutsengidsenvlaanderen.be jonggivers@scoutsengidsenvlaanderen.be givers@scoutsengidsenvlaanderen.be jins@scoutsengidsenvlaanderen.be groepsleiding@scoutsengidsenvlaanderen.be akabe@scoutsengidsenvlaanderen.be Ploegen Verschillende thema s hebben binnen onze pedagogische werking een vaste stek; hiervoor is dan ook een ploeg in het getouw. Zo behartigt bijvoorbeeld de ploeg Zeescouting nautische vaardigheden voor scouts en gidsen op het water of zorgt de ploeg Diversiteit voor visie en steun als een groep wil samenwerken met een plaatselijke allochtonenwerking internationaal@scoutsengidsenvlaanderen.be technieken@scoutsengidsenvlaanderen.be diversiteit@scoutsengidsenvlaanderen.be vorming@scoutsengidsenvlaanderen.be zingeving@scoutsengidsenvlaanderen.be zeescouting@scoutsengidsenvlaanderen.be Teams Verder zijn er heel wat teams in het gespan om de soep van deze club te binden en bij te dragen aan het nationaal beleid; de PR-ploeg voor de verwezenlijking van promo, beeldvorming, interne en externe communicatie, redacties voor realisaties van tijdschriften, websites e.a. producten voor leden en leiding, teams die projecten zoals Jambe organiseren of die praktische support verlenen aan grote initiatieven zoals SOLL (Service Openluchtleven) en SIS op HO communicatie@scoutsengidsenvlaanderen.be leidingredactie@scoutsengidsenvlaanderen.be krakboem@scoutsengidsenvlaanderen.be jambe2013@scoutsengidsenvlaanderen.be sis@scoutsengidsenvlaanderen.be openkamp@scoutsengidsenvlaanderen.be

32 32 groepswerking Groepsleidingsploeg Wie zoekt die vindt? Groepsleiding! Groepsleidsters en groepsleiders zijn sleutelfiguren bij uitstek binnen onze structuur; zij zorgen voor doorstroming van informatie, waken met de groepsraad over kwaliteit, begeleiden takleid(st)ers in hun rol, liggen wakker van het beheer en van de leukigheidfactor in jullie bende. In het handboek voor groepsleiding De Koorddanser 22 staan alle taken en bevoegdheden van groepsleiding beschreven met een waaier aan voorbeelden en methodieken om deze functie succesvol in te vullen. Hoe blijf ik als groepsleiding door het bos de bomen zien? De Groepsraadmap Net als de Takraadmap 23, is de Groepsraadmap een verzamelinstrument om formulieren, voorbereidingen, interessante informatie overzichtelijk bij te kunnen houden, maar dan op maat van groepsleiding. Vorig jaar kreeg elke groepsleidingsploeg een eigen Groepsraadmap. Niet gekregen? Neem dan zeker contact op met je districtscommissaris. Te koop in elke Hopperwinkel voor 12 euro. Veel van de inhoud kan je downloaden op groepsraadmap Wat houdt een groepsleidingsverkiezing in? De opdracht van groepsleiding is een hele boterham en niet om het even,. Daarom voorzien de Spelregels van Scouts en Gidsen Vlaanderen dat elke groepsraad om de drie jaar een GRL moet (her)verkiezen. We vinden het namelijk belangrijk dat de eindverantwoordelijken per groep bewust en democratisch worden gekozen. Vandaar ook dat de districtscommissaris die instaat voor de begeleiding van alle groepen in de regio formeel betrokken is bij zo n GRL-verkiezing. Het verloop van deze verkiezing met criteria voor kandidaten, stemprocedure, enzovoort, staat beschreven in het Kiesvisum: een officieel document dat een leidraad biedt bij het zoeken en vinden van de geknipte m/v in de zetel van groepsleiding. Spelregels 10 scoutsengidsenvlaanderen.be/groepsleiding brochure Kiesvisum een leidraad bij groepsleidingsverkiezingen, gratis te verkrijgen bij Scouts en Gidsen Vlaanderen, , info@scoutsengidsenvlaanderen.be en in elke Hopperwinkel. te downloaden op kiesvisum

33 33 { pieter fillet} Stelt enkel de groepsleiding de planning op? Plannen en evalueren horen als pot en deksel bij elkaar. De boodschap bij plannen en evalueren is: regelmatig even stilstaan bij wat er was en is, om dan met open geest naar de toekomst te kijken. Als leidingsploeg bekijk je bij de start van een jaar wat je zelf graag wil doen en wat er van buitenaf verwacht wordt. Dat alles giet je samen in een grote kalender (in Over & Weer juli vind je er alvast één die je verder kan aanvullen) en het jaar krijgt meer vorm. Binnen scouting beslissen leden mee over het reilen en zeilen in hun tak. Als leid(st)er help je hen door keuzes voor te stellen die passen bij hun kunnen en kennen. Hoe blijf ik op de hoogte van wat Scouts en Gidsen Vlaanderen voor mij in petto heeft? In een club met meer dan leden en ruim leid(st)ers is het één van onze grootste opdrachten om te zorgen voor een goede doorstroming van informatie. De structuur van districten en gouwen is een belangrijk bindmiddel voor verbondenheid en betrokkenheid tussen groepen. Voor groepsleiding is de districtsraad het orgaan bij uitstek voor inspraak, uitwisseling en wederzijdse beïnvloeding; dé bron van info over onze jeugdbeweging. via scoutsengidsenvlaanderen.be hou je de vinger aan de pols voor alle actualiteit over scouting en jeugdwerk 23. brochure Plannen en evalueren een hulpmiddel en werkinstrument om goed te plannen en te evalueren, met oefenboekje te koop in elke Hopperwinkel voor 0,90 euro te downloaden op plannen en evalueren Via de digitale nieuwsbrieven Groepswerk en Kladwerk Groepsleiding krijgt elke maand de digitale nieuwsbrief Groepswerk. Leden van de verbondsraad krijgen via Kladwerk maandelijks info. Tweemaal per jaar (in september en mei) versturen we relevante info via de post naar alle groepen. Aan}Leiding In de loop van dit jaar starten we met een online nieuwsbrief voor alle leiding van Scouts en Gidsen Vlaanderen, die Groepswerk en Kladwerk zal vervangen. Aan}Leiding houdt je vanaf dan up to date met info voor je groepswerking: regionale en nationale evenementen voor leiding, vorming, actualiteit, nieuwe producten...

34 34 via Over & Weer Over & Weer, ons leidingtijdschrift, blijft natuurlijk het magazine bij uitstek voor alles wat je altijd al wilde weten over scouting. Over & Weer verschijnt zes keer per jaar. 23 Wie vertegenwoordigt mijn groep binnen Scouting? Binnen je eigen groep is de groepsraad het beslissingsorgaan waar alle leiding in onderling overleg beslissingen neemt. Maar hoe loopt die besluitvorming nu eigenlijk binnen het grote geheel van Scouts en Gidsen Vlaanderen? En hoe heb je daar als groep enige impact op? De groepsleiding maakt deel uit van de districtsraad. Elk district bestaat uit een tiental groepen en wordt geleid door één of meerdere districtscommissarissen. De districtsraad zorgt voor overleg tussen de groepen, start vorming op voor alle leiding van een district (dingdongs), organiseert districtsweekendjes per tak, begeleidt nieuwe groepen, Die districtscommissarissen maken op hun beurt weer deel uit van de gouwraad. In totaal zijn er twaalf gouwen die elk geleid worden door een gouwbureau. Dat gouwbureau bestaat uit een gouwvoorzitter, gouwcommissaris en gouwbeheerder, aangevuld met een adjunct gouwcommissaris (AGC) vorming en een gouwaalmoezenier.. Daarnaast hebben de meeste gouwen ook een gouwcommissie waar gouwtakinitiatieven en andere inhoudelijke projecten worden uitwerkt. En vaak is er ook een gouwoverleg waarop alle verantwoordelijken van de gouw zijn uitgenodigd. Op verbondsniveau hebben we een verbondsvoorzitter, verbondscommissaris en verbondsbeheerder. Samen met alle districtscommissarissen, gouwvoorzitters, gouwcom- missarissen en gouwbeheerders vormen zij de verbondsraad. Dit is de algemene vergadering van Scouts en Gidsen Vlaanderen, die vier keer per jaar samenkomt. De verbondsraad zet de inhoudelijke lijn uit, benoemt mensen in hun functie, keurt de begroting en de afrekening goed, Ook de verantwoordelijken van de (tak)commissariaten en de nationale ploegen zijn aanwezig op de verbondsraad. Maandelijks komen de gouwcommissarissen, de takcommissarissen en de staf samen op de verbondscommissie. Dit is onze nationale leiding en zij bewaken de inhoudelijke en organisatorische lijn van onze beweging. Om de drie jaar organiseren we een groepsleidingscongres. Alle groepsleiding van Scouts en Gidsen Vlaanderen is daarop uitgenodigd. Het groepsleidingscongres adviseert de verbondsraad over de fundamentele beleidslijnen, voornamelijk op pedagogisch en ideologisch vlak. De verbondsraad is verantwoordelijk voor de opvolging van deze adviezen. Scouts en Gidsen Vlaanderen maakt bovendien ook nog deel uit van WOSM (de wereldscoutsbeweging) en van WAGGGS (de wereldgidsenbeweging). Twee internationale commissarissen onderhouden banden op internationaal vlak. MEER INFO? Voor meer info over het functioneren van onze structuren kan je terecht bij je districtscommissaris, te vinden via de website van je gouw of door te mailen naar Hoe vertegenwoordig ik mijn groep in de buurt? Elke groep heeft een netwerk. Al ben je er niet altijd bewust mee bezig, het loont om er af en toe bij stil te staan. Als groep heb je contacten met de lokale jeugdraad, de parochie, de gemeente, een school, andere verenigingen, Vaak onderhoudt de groepsleiding deze contacten of wordt die taak door iemand van de leiding opgenomen. Het onderhouden van contacten kost best wel tijd, maar het levert meestal ook op. Al was het maar omdat je subsidies er van afhangen, je lokaal van de parochie is, de meeste van je leden uit één bepaalde school komen,. Ga dan ook bewust om met je netwerk, spreek duidelijk af wie de groep vertegenwoordigt. Loop ook eens langs bij parochiefeesten, de jeugddienst of de buurtbarbecue. Ook districten, gouwen en het verbond hebben elk op hun niveau zo n netwerk. MEER INFO? Heb je vragen over netwerken? Contacteer dan je districtscommissaris of mail naar structuren@scoutsengidsenvlaanderen.be Hoe kunnen we mee bepalen wat er in onze gemeente gebeurt voor kinderen en jongeren? Jeugdraad In bijna elke gemeente is er een jeugdraad. De jeugdraad is het ideale kanaal om inspraak te hebben in wat er in jouw gemeente gebeurt voor kinderen en jongeren. Meer info op karuur.be, via jeugdbeleid@ scoutsengidsenvlaanderen.be of op jeugdraad

35 35 Leidingsploeg Hoe stel ik een evenwichtige leidingsploeg samen? Het is de taak van de groepsleid(st)er om te zorgen dat een leidingsverdeling goed verloopt. Dat betekent: zorgen voor de optimale omstandigheden voor een goed gesprek (geschikte methodiek, rustige locatie, ontspannend spelletje, ) zorgen dat elke leid(st)er zich betrokken voelt bij de verdeling en zich uitgenodigd voelt om zijn of haar mening te zeggen. Het is de taak van de hele groepsraad om tot een leidingverdeling te komen die goed is voor de groep en de leden. Zo n gezamenlijke beslissing betekent een gezamenlijke verantwoordelijkheid. De beslissingsmacht ligt bij de groepsraad. In het takhandboek voor groepsleiding De Koorddanser 22 staan verschillende methodieken beschreven om een leidingsverdeling aan te pakken. Wat zijn criteria voor een leidingsverdeling? evenwicht tussen ervaren en nieuwe leiding, evenwicht tussen interesses van de verschillende leiding, eerstejaars staan niet bij jins of bij gidsen/verkenners, ideale verhouding tussen het aantal leden en het aantal leiding. Zijn er ideale verhoudingen tussen het aantal leden en leiding? Volgende verhoudingen zijn richtlijnen 1 leid(st)er per 5 kapoenen. Minimum 2 leid(st)ers. 1 leid(st)er per 5 kabouters/ (zee)welpen. Minimum 2 leid(st)ers. 1 leid(st)er per 6 jonggivers/ scheepsmakkers. Minimum 2 leid(st)ers. 1 leid(st)er per 6 (zee)givers. Minimum 2 leid(st)ers. 1 leid(st)er per 6 jins. Minimum 2 leid(st)ers. Voor akabeleden ligt deze verhouding anders. Afhankelijk van de begeleidingsnoden van de leden zijn er best drie tot maximaal vier leden per leiding. Meer info over akabe vind je in het takhandboek Bananen in een minirok. 22 De ideale verhoudingen komen uit Speel op veilig, 15 Hoe kan je met jins praten en nadenken over al of niet in leiding stappen? Voor jins is het niet gemakkelijk om keuzes te maken voor volgend jaar: studeren of werken, engagementen binnen scouts en daarbuiten,... Om samen naar antwoorden te zoeken, ontwierp het commissariaat Jin een hangmat, oftewel tijd en ruimte om alles op een rijtje te zetten. Vorig jaar kreeg alle jinleiding een hangmat via de districtscommissaris. Niet gezien? Vraag dan eens na bij je groepsleiding of DC. Een aanzet voor een methodiek op maat vind je op Waar kan ik als ervaren leid(st)er nieuwe mosterd vinden? Hoofdanimatorcursus Stel zelf je vormingstraject tot hoofdanimator samen. Je kiest voor twee weekends samen met andere ervaren leiding of je kiest het basisweekend en een Gilwell... Communicatiemodellen, groepsdynamica, organisatie, motiveren, zijn sommige van de thema s die aan bod komen. Formule: meerdere weekends met als extra het attest Hoofdanimator. Vorming Alle vorming van Scouts en Gidsen Vlaanderen kan ook voor ervaren leid(st)er voor inspiratie zorgen. 19 MEER INFO? Alle info en inschrijven via scoutsengidsenvlaanderen.be/vorming of mail je vraag naar vorming@scoutsengidsenvlaanderen.be Hoe houden we onze leidingsploeg fris? Teambuildende activiteiten Touwenparcours het hele jaar door Teambuilding betekent groeien naar een eerlijke, hechte groep. Samen op stap gaan is een goed begin, maar scouts en gidsen durven en willen meer. Werken aan een eerlijke, hechte groep vraagt inspanning van leiding én groepsleiding. Scouts en Gidsen Vlaanderen heeft een Touwenparcours met lage en hoge elementen waarop groepen en individuen grenzen verleggen. Het touwenparcours op de Kluis in Sint-Joris-Weert biedt in de groene omgeving van het Meerdaalwoud verschillende uitdagende oefeningen aan die je samen met je groep een onvergetelijke dag bezorgen. Een doorsnee aanbod begint s morgens rond de klok van tienen en eindigt een halfuurtje voor de schemering. Je veiligheid wordt gewaarborgd door gecertificeerde cursusbegeleid(st)ers die om de twee jaar aan strenge technische proeven worden onderworpen. Gidsen, verkenners, jins en leiding kunnen op het parcours. Zou je graag met bepaalde aspecten van je groep aan de slag gaan, dan kan je vooraf contact opnemen met de begeleid(st)ers. Zij voorzien dan een aanbod op maat, ook voor akabe. Het parcours is het hele jaar door toegankelijk. Reserveren doe je best telefonisch bij De Kluis, zij hebben ook recente prijsinfo. Bel tijdens de werkuren naar waar de resident je te woord staat of via kluis@hopper.be bijsluiter hangmat

36 36 Cholongo april 2013 Om nieuwe spirit op te doen, nieuwe technieken onder de knie te krijgen, een onvergetelijke challenge in overlevingsstijl te beleven, is er Cholongo. Een avontuur in teams van drie tot vijf personen met een resem opdrachten die je later kan gebruiken in je eigen scouts- of gidsengroep. De winnaar neemt de Cholongo Trophy 2011 mee naar het huis. Voor leidingsploegen (teams van 3 tot 5 personen) en jins met leiding. Info: technieken@scoutsengidsenvlaanderen.be. Inschrijven via Technieken onder scoutsengidsenvlaanderen.be/vorming Op Hopper Jeugdverblijf Moerkensheide Ook op Moerkensheide is er een uitgebreid aanbod aan teambuildingsactiviteiten. Naar de samenwerkingsopdrachten kan je gewoon vragen en ze zijn zonder hoogterisico s. Mits wat voorbereiding kan je er zonder externe begeleiding mee aan de slag. Meer info, bel of mail: of moerkensheide@hopper.be Nog meer info over teambuilding? Vergadertechnieken Waar mensen samenwerken en samen beslissen, moet er nu eenmaal vergaderd worden. Goed vergaderen is een techniek zoals sjorren. Iedereen die zijn inbreng in een vergadering wil verbeteren, vindt zijn gading in de brochure Vergadertechnieken. Conflicthantering Waar mensen samen leven en spelen, treden vroeg of laat conflicten op. De brochure 12 beaufort, over woelige waters en stoere zeebonken geeft inzicht in de mechanismen van een conflict. Het biedt geen kant-en-klare oplossingen, maar wel een stevige houvast voor iedereen die conflicten wil besturen. brochure 12 Beaufort, over woelige waters en stoere zeebonken over conflicthantering te koop in elke Hopperwinkel voor 4 euro te downloaden op 12 beaufort Motiveren Inzicht in wat mensen motiveert, helpt om het thema motivatie in een groep aan te pakken. Nee heb je, ja kan je krijgen is een brochure over motiveren en demotiveren voor iedereen die leiding geeft. Ze helpt je de motieven van de ploeg te leren kennen en er iets mee te doen. brochure Vergadertechnieken vol praktische en concrete tips met regelmatig een stukje theoretische achtergrond te koop in elke Hopperwinkel voor 1,40 euro te downloaden op vergadertechnieken Evalueren Er wordt veel geëvalueerd in scouts- en gidsenmiddens. Maar evaluatie is meer dan er eens goed je gedacht over zeggen. Evalueren hoort bij plannen. Het is een middel om terug te kijken op de uitvoering en de doelstellingen. In de brochure Plannen en evalueren vind je handige opstapjes om een resultaat te evalueren. 33 brochure Nee heb je, Ja kan je krijgen over motiveren en demotiveren te koop in elke Hopperwinkel voor 3,80 euro te downloaden op nee heb je Engagement Engagementen worden opgenomen om van scouting iets tofs te maken. Zonder engagement geen scouting. Zonder wortels geen boom. Het spel Wortels over engagement voor leiding: te spelen op de groepsraad helpt engagement bespreekbaar maken te downloaden op wortels

37 37 Op een ander - Open Kamp Geef eens leiding op een Open Kamp. Naast een weekje plezier leer je er veel bij over omgaan met jongeren uit bijzondere doelgroepen. Daardoor kan je in je eigen groep makkelijker meewerken aan een divers klimaat. Voor sommige deelnemers betekent Open Kamp het opstapje om lid te worden van een scouts- of gidsengroep in de buurt. Als leid(st)er van een Open Kamp kan je je engageren om kinderen bij die overstap te begeleiden. Om leid(st)er te worden of met vragen over Open Kamp kan je terecht op openkamp@scoutsengidsenvlaanderen.be Meer weten over Open Kamp? Kijk op scoutsengidsenvlaanderen.be/openkamp Wat is een takjaarlijn? Elk scouts- en gidsenjaar kent min of meer dezelfde opbouw. Een jaarlijn is zoiets als een jaarkalender met een uitgebalanceerd aanbod. Zo zie je wat je dit scouts- en gidsenjaar allemaal te wachten staat. Niet alleen de groep maar elke tak zou bij de start van het jaar een jaarlijn moeten uitzetten. In elk takhandboek 22 vind je ideeën en tips over jaarlijnen waarop je verder kan borduren. Wat is er zo speciaal aan akabe? Akabe staat voor Anders Kan Best en biedt scouting op maat voor kinderen en jongeren met een beperking. Groot of klein, dik of dun, fysiek of mentaal: iedereen is welkom om het spel van scouting te spelen. Naast volwaardige akabegroepen zijn er ook akabetakken en inclusieve groepen. Een akabe-tak is een afdeling die aansluit bij een gewone scouts- en gidsengroep. Een inclusieve scouts- en gidsengroep neemt één of meerdere leden met een handicap op in haar gewone werking. commissariaat Akabe 31 Bananen in een minirok 22 scoutsengidsenvlaanderen.be/akabe Beautycase hiernaast Hoe hou ik het thema diversiteit warm binnen onze groep? Je zou kunnen zeggen dat iedere groep divers is: blokbeesten, housefans, krullenbollen, blozers, techniekenfreaks maar ook Spanjaarden, moslims, dokterskindjes. Om de diversiteit in je groep te verhogen én te behouden is het belangrijk om af en toe eens stil te staan bij deze verschillen. Bereiken we alle kinderen van de wijk? Zijn onze kampprijzen niet te hoog? Kunnen we individuele verschillen gebruiken als een kracht? Om je hiermee op pad te helpen staat Ploeg Diversiteit 31 paraat voor jou met advies en begeleiding. De Beautycase zit boordevol werkvormen om aan de slag te gaan in je groep; van kleine diverse spelletjes tot het grote Maak de Balans-spel. Ook Open Kamp en Fonds Scouting op maat zijn paradepaardjes van ploeg Diversiteit. Voor meer info 31. Beautycase een kistje boordevol diverse werkvormen te ontlenen bij elke districtscommissaris en in het documentatiecentrum 23. Mietjes en grietjes Om te ontdekken of het echt waar is dat mannen liever sjorren en vrouwen liever koken, ontwikkelde ploeg Diversiteit een nieuw spel voor leidingsploegen: Mietjes en grietjes een spel met uitgesproken stellingen en ludieke opdrachten en quizvragen om na te denken over mannelijkheid en vrouwelijkheid. te ontlenen bij elke districtscommissaris en in het documentatiecentrum 23. boek Curieuzeneuzepastapot over diversiteit en toegankelijkheid in het jeugdwerk. Dit boek is een gids voor al wie zijn diversiteitskeuken extra wil kruiden. Met inspirerende verhalen, stevige analyses, vurige dialogen, handige tips. te koop in elke Hopperwinkel voor 17 euro. Fonds op maat Misschien merk je dat sommige ouders het kampgeld, het inschrijvingsgeld of andere wekelijkse uitgaven moeilijk kunnen betalen. Overweeg dan om 2 euro meer te vragen aan de andere ouders zodat die ouders die het financieel moeilijk hebben, slechts de helft moeten betalen. Heb je deze optie onderzocht en blijkt het voor je groepskas of voor de ouders niet haalbaar? Dan kan je terecht bij het Fonds Scouting op maat. Dit fonds geeft een financiële tegemoetkoming voor diversiteitsprojecten of individuele leden wanneer groepen het niet kunnen betalen. MEER INFO? Ploeg diversiteit, diversiteit@scoutsengidsenvlaanderen.be 31

38 38 Wat doe ik bij crisissituaties? Akela heeft de takkas opgedronken, er is gevochten op kamp, er is een ongeval gebeurd tijdens onze dropping. Wat moet ik doen? Praten helpt De fun, de hits. Daar gaan we voor. Maar niets menselijk is ons vreemd. En dus loopt het ook onder scouts en gidsen al eens fout; heel af en toe goed fout. Alle voorzienigheid en controle ten spijt, gebeurt er soms een ongeval, ontstaat er een ernstig conflict, wordt een grens overschreden, slaat het noodlot toe. Het gebeurt zelden dat we worden geconfronteerd met een dramatische afloop maar soms kunnen situaties erg complex of gespannen zijn en boven het hoofd van de leiding groeien. In dergelijke omstandigheden bieden we vanuit onze structuur, via coaching door mensen van gouw of district, ondersteuning aan tak en groepsleiding 34. Waar wenselijk gebeurt deze begeleiding in samenspraak met mensen van de verbondsleiding; bijvoorbeeld bij bemiddeling in zware conflicten, communicatie rond een fataal ongeval of steun bij een begrafenis. Wanneer zo n situatie zich onverwacht voordoet, dan spreken we van een crisis. Als je plaatselijk niet terecht kan voor hulp is er een permanentie vanuit het Nationaal Secretariaat. Noodnummer: 0474/ Deze noodlijn wordt gereserveerd voor dringende hulp aan leiding buiten de kantooruren bij ongeval of bij ernstige crisisomstandigheden met scouts en gidsen, niet voor algemene informatie! Via dit nummer is 24 uur op 24, 7 op 7 iemand uit de staf van de verbondsleiding oproepbaar. Spreek een boodschap in op het antwoordapparaat met de juiste omstandigheden en we bellen je zo spoedig mogelijk terug om af te spreken hoe we je kunnen helpen bij het oplossen van de crisissituatie; bij de problemen op het terrein, bij communicatie,. brochure Tasten in het duister over omgaan met (vermeend) seksueel misbruik, gratis te verkrijgen bij het Nationaal Secretariaat van Scouts en Gidsen Vlaanderen, , info@scoutsengidsenvlaanderen.be kan je downloaden op tasten in het duister Hebben we over drie jaar nog genoeg leiding en leden in onze groep? Een glazen bol, dat hebben we jammer genoeg niet. We beschikken wel over een handig meetinstrument, het Orakel. Zo kan je de toekomst van je groep inschatten, zowel voor leden als leiding. Orakel Een handig meetinstrument dat je inzicht geeft in de ledencijfers en statistieken van je groep op basis van de gegevens van voorbije jaren. Ledenaantallen en -statistieken zijn te bekijken op groepsadmin.scoutsengidsenvlaanderen.be, onder groepsinstellingen. Meer info: orakel@scoutsengidsenvlaanderen.be Hoe kan ik me nog inzetten voor scouting naast of na in leiding staan in mijn eigen groep? Scouts en Gidsen Vlaanderen stelt alles in het werk om groepen te ondersteunen. Maar we doen dit niet zomaar, op alle niveaus zijn vele (ex-)leid(st)ers aan de slag om het aanbod uit te werken. Geen idee van wat dit allemaal kan zijn? Hier een ruw overzicht: brochure Blauw Licht over het aanpakken van crisissen, te koop in elke Hopperwinkel aan 0,80 euro. te downloaden op Vacaturedatabank In onze vacaturedatabank vind je een overzicht van allerlei taken en functies waarvoor we vrijwilligers zoeken. Je kan ook je eigen scoutsen gidsenprofiel bijhouden, of zelf laten weten waarvoor je mensen zoekt. Zie vacature.scoutsengidsenvlaanderen.be blauw licht Binnen de eigen groep Van materiaalmeester tot een oud-leidingsploeg. Elke groep regelt zelf welke alternatieve functies er zoal zijn In eigen streek Ook districten en gouwen draaien op (ex-)leiding. Zij organiseren takgerichte activiteiten en allerlei projecten, vorming en ontspanning voor leiding. Soms is er ook een jin- of akabewerking op districtsniveau. Op Herfstontmoeting nemen gouwen en districten ook een deel van het programma op zich. Daarnaast zorgen ze voor het contact tussen de groepen en het nationale niveau. 34 Meer info: structuren@scoutsengidsenvlaanderen.be

39 39 Tak- en themawerking Per tak en per thema is er een nationale ploeg (ex-)leid(st)ers bezig met tak- en themawerking (zie p). Samen bepalen zij het pedagogische beleid van onze beweging. Zo werken ze bijvoorbeeld een takaanbod uit op Herfstontmoeting, bedenken ze een kabouter-/welpenpaspoort of een Internationaal Kampvisum, ontwikkelen ze nieuwe producten zoals de Groepsraadmap 32, Zin om mee op de kar te springen? Meer info: Redactiewerk Schrijvers, fotografen, tekenaars, taalcorrectoren en correspondenten ter plaatse voor Over&Weer of Krak?Boem!... De redactie van Krak?Boem! en de Redactie Leiding zijn steeds in de weer om jullie verse input te leveren en verwelkomen met veel plezier vers bloed. Goesting is genoeg, skills zijn handig meegenomen. Meer info: of Andere leiding vormen Instructeurscursus herfstvakantie en hemelvaartweekend Zin om zelf vorming in scouting te begeleiden? Na het volgen van Gilwell of hoofdanimatorcursus ben je welkom om de kneepjes van het vak te leren. Aan de orde van de dag: groepsgesprek begeleiden, methodische ervaring opdoen, feedback, communicatie, Formule: vijfdaagse in volpension. Attest instructeur in het jeugdwerk als extra. Info via scoutsengidsenvlaanderen.be/vorming Hoofdanimatorcursus begeleiden Heb jij ervaring met bepaalde thema s en wil je die graag met anderen delen? Dan ben jij een geschikt(e) begeleid(st)er voor werkwinkels op hoofdanimatorcursussen. Meer info op scoutsengidsenvlaanderen.be/ vorming - hoofdanimator. Voor vragen en info vorming@scoutsengidsenvlaanderen.be Opleiding touwenparcours Wil je graag vorming en avontuur combineren? Zin om anderen uit te dagen en groepen hun grenzen te laten verleggen? Dan is het touwenparcours van Scouts en Gidsen Vlaanderen iets voor jou! Info via scoutsengidsenvlaanderen.be/vorming Op de Hopper Jeugdverblijven Weekends en vakantieperiodes worden op Hopper Jeugdverblijven ingevuld door vrijwilligers. Je kan je als ploegje opgeven om enkele weekends per jaar of gedurende een vakantieweek de permanentie te verzorgen. Op een aantal jeugdverblijven komt daar de organisatie van de maaltijden bij. Meer info op hopper.be/jeugdverblijf via v.jeugdverblijf@ hopper.be of op elk Hopper Jeugdverblijf. beheer Hoe organiseer ik het beheer van onze groep? Als we het spel van scouting spelen, doen we beroep op verschillende middelen: een gezonde portie inzet, veel enthousiasme, een leuk idee en een snuifje zottigheid. Maar deze motor kan enkel draaien als er regelmatig voldoende olie wordt toegevoegd: centen. Die centen zijn nodig voor van alles en nog wat: activiteiten, het groepsblaadje, kampen en weekends, je lokaal, je tenten en ander materiaal, Centen moet je goed beheren, ook in scouting. Zorg voor een overzichtelijke groepskas en takkas en kijk ze regelmatig na. Wil je uitleg over hoe je een goede begroting opstelt en een afrekening maakt, dan vind je in de brochure Projecten en begroting goede voorbeelden terug. In diezelfde brochure kan je ook lezen over de zin (en onzin) van geldacties. En je krijgt er uitleg over duurzaam omgaan met je geld. Nogal wat groepen hebben een groepscomité dat helpt bij het beheer van de groep. Zo n groep oud-leiding of ouders kan je flink ondersteunen bij praktische zaken, het beheer van je lokalen, papierwerk, geldacties of bij je contacten met de parochie. Belangrijk is wel dat je duidelijke afspraken maakt over de samenstelling en taakomschrijving van dit comité (= materiële en financiële ondersteuning). Beslissingen moeten steeds genomen worden door de groepsraad. Daarnaast richten nogal wat groepen een vzw op. Opgelet, niet elke groep heeft nood aan een vzw. Ben je eigenaar van je lokaal of verhuren jullie veel materiaal, dan heeft een eigen vzw nut. Op die manier is de aansprakelijkheid van leiding op een aantal gebieden beperkter. Maar een eigen vzw vraagt ook meer administratie en een officiële boekhouding. We willen dan ook geen campagne voeren voor het oprichten van een vzw. Meer info in de brochure Vzw, een goed idee? 40 Meewerken aan nationale projecten Vanuit de nationale leiding worden er jaarlijks meerdere projecten op poten gezet, telkens uitgewerkt door een schare (ex-)leid(st)ers. Van Herfstontmoeting in augustus, over het Groepsleidingscongres tot ons eigen internationale kamp Belgium 2013, Jouw helpende handen en ideeën zijn altijd welkom! Meer info: structuren@scoutsengidsenvlaanderen.be brochure Projecten en begroting over financiële acties, begroting en afrekening te koop in elke Hopperwinkel voor 1 euro te downloaden op projecten en begroting

40 40 brochure Vzw een goed idee? over vzw s. Wanneer is het een goed idee om er mee te beginnen? Hoe doe je dat? En alle administratie daarrond te koop in elke Hopperwinkel voor 2,50 euro te downloaden op vzw een goed idee brochure Jeugdlokalen & inbraakpreventie geeft achtergrondinformatie over soorten daders en de aard van inbraken in jeugdlokalen. Welke preventieve maatregelen kan je nemen om inbraak en vandalisme te voorkomen. Hoe kan de politie je van dienst zijn? kan je inkijken bij je districtscommissaris (DC), kan je inkijken op jeugdlokalen.be is te koop in elke Hopperwinkel voor 5 euro. Goed geregeld Massa s informatie over vzw-wetgeving, boekhouding voor vzw s en modelstatuten op goed geregeld Onze lokalen zijn in slechte staat. Hoe los ik dit op? Wij willen nieuwe lokalen bouwen. Hoe beginnen we eraan? jeugdlokalen.be is dé website met informatie over het bouwen, verbouwen en beheren van jeugdlokalen. Je vindt er info over materiaalgebruik, duurzaam bouwen, het Vlaams subsidiereglement, brandveiligheid, geluidsoverlast en jeugdbeleidsplannen. brochure Jeugdlokalen & het bouwproces gaat over het oprichten van een stuurgroep over de concretisering van het bouwproject, de uitvoering en opvolging ervan tot het beheer achteraf, kan je inkijken bij je districtscommissaris (DC), kan je inkijken op jeugdlokalen.be is te koop in elke Hopperwinkel voor 10 euro. brochure Jeugdlokalen & financiën legt uit hoe je voldoende financiële middelen kan samenbrengen als je een jeugdlokaal wil bouwen of verbouwen: ondersteuningsmogelijkheden vanuit de overheid, eigen acties en opbrengsten, steun uit de onmiddellijke groepsomgeving, samenwerking met instanties en organisaties kan je inkijken bij je districtscommissaris (DC), kan je inkijken op jeugdlokalen.be is te koop in elke Hopperwinkel voor 5 euro. brochure Jeugdlokalen & brandveiligheid gaat over brandveilig handelen of hoe je het risico op brand kan beperken, over de inrichting van je lokaal en brandverzekering. kan je inkijken bij je districtscommissaris (DC), elke groep heeft deze brochure ontvangen bij de papieren zending van mei kan je inkijken op jeugdlokalen.be is te koop in elke Hopperwinkel voor 5 euro. brochure Jeugdlokalen & overeenkomsten geeft een overzicht van verschillende overeenkomsten die je kan afsluiten bij het kopen, huren, gebruiken of verhuren van een jeugdlokaal. kan je inkijken bij je districtscommissaris (DC), kan je inkijken op jeugdlokalen.be is te koop in elke Hopperwinkel voor 5 euro. Brochure Jeugdlokalen & de Kerk helpt je bij het terugvinden van contacten met de kerkelijke eigenaar (een parochiale vzw, een kerkfabriek, een katholieke school) van je lokaal. Eens de contacten goed zitten, kan je ook overgaan tot het afsluiten van een degelijk contract. kan je inkijken bij je districtscommissaris (DC), kan je inkijken op jeugdlokalen.be is te koop in elke Hopperwinkel voor 5 euro. Pyromania is een spel voor jongeren vanaf 15 jaar over bewustwording van brandveilig handelen in je jeugdlokaal kan je lenen bij je gouwbeheerder is te koop bij het Centrum voor Informatieve Spelen voor 15 euro spelinfo.be

41 41 Op welke manieren kunnen we onze lokalen op een goede manier beheren? De lokalenmap is een handig hulpmiddel voor een goed beheer van je lokalen en een must voor elke scouts- en gidsengroep (ongeacht of je eigenaar, huurder of gebruiker bent van een lokaal). In de ringmap kan je alle belangrijke lokalenpapieren bijhouden: huurovereenkomst, contracten, vzw-statuten, keuringsattesten, elektriciteitsfacturen, bouwvergunning, grondplannen Bovendien wordt er per thema heel wat interessante informatie meegegeven. werd verdeeld via de gemeentelijke jeugddiensten. Kreeg je er nog geen? Haal hem dan vlug op bij je jeugddienst! Is de map bij de jeugddienst niet meer te krijgen? Geen probleem. Laat ons dan iets weten op dan helpen we je verder. Op lokalenmap.be vind je informatie en bijlages voor deze lokalenmap. Het lokalenvisum een hulpmiddel voor het goed beheren van je lokaal met handige checklist over de toestand van je lokalen. Aan de hand van de checkresultaten kan je een actieplan op korte en lange termijn opmaken. kan je gratis ophalen in elke Hopperwinkel of bij het Nationaal Secretariaat of ) kan je downloaden en/of invullen onder Lokalen op scoutsengidsenvlaanderen. be/dienstverlening We hebben als stadsgroep te weinig leiding, ons lokaal moet dringend aangepakt worden maar de stad schiet niet in actie en de vuilniszakken worden niet meer opgehaald Kan iemand helpen? Jawel, meer dan 17% van onze scouts en gidsen is lid van een groep in één van de drie grote steden in Vlaanderen: Brussel, Gent of Antwerpen. Daarnaast heb je ook nog heel wat scouts en gidsen in middelgrote steden. Daarom heeft Scouts en Gidsen Vlaanderen stadsondersteuners in Antwerpen, Brussel en Gent. Want scouting in een (grote) stad is af en toe toch net iets anders dan scouting in een gemeente of op het platteland. Plaats om te spelen, een ingewikkelde structuur van de stadsdiensten, lokalen, ledenen leidingstekorten, diversiteit, een ingewikkeld jeugdbeleid, zwakkere netwerken... vragen een specifieke aanpak. Waarmee moet ik rekening houden als we een financiële actie organiseren? Koken kost geld, dus organiseren we als scouts en gidsen geregeld acties die geld in het laatje moeten brengen. Over financiële acties (wat, waarom en hoe) gaat de brochure Projecten en begroting 39. Die brochure legt ook uit hoe je een begroting en afrekening opstelt voor je actie. Daarnaast moet je bij geldacties vaak rekening houden met regelgeving: Fuifpunt.be Een website boordevol info over fuiven en evenementen. Zij hebben ook een fuifdoos: een vormingspakket over fuiven, uit te lenen bij je gemeentelijke jeugddienst of je gouw. Sabam.be is een organisatie die auteursrechten int. Je bent verplicht auteursrechten te betalen als je muziek (CD, live, ) speelt tijdens een fuif of feest. Ook bij een privéfeest zonder inkomgeld moet je Sabam betalen. Doe je aanvraag bij Sabam ten laatste tien dagen voor het evenement. De formulieren vind je terug op sabam.be debillijkevergoeding.be dit is een manier om de uitvoerders van muziek te vergoeden. Vaak zijn de uitvoerders namelijk niet de auteurs zelf. De billijke vergoeding ben je verschuldigd als je vooraf opgenomen muziek (CD s, cassettes, platen, mp3 s, ) laat horen. Bij live-optredens is dit dus niet het geval. Sommige zalen betalen een jaartarief en daar hoef je dus ook niet meer apart te betalen. Surf naar: bvergoed.be (papieren aangifte) of naar ikgebruikmuziek.be (online aangifte) of bel naar en check eerst of de zaal beschikt over een jaartarief. Vul dan je aanvraag in. Doe dit ten laatste 5 dagen voor je evenement of je betaalt automatisch een boete. Ambulante handel Vroeger moest je voor huis-aan-huisverkoop toestemming hebben. Dit is niet meer het geval voor jeugdverenigingen.

42 42 Steunpuntjeugd.be/regelgeving Een website over alle regelgeving die van belang kan zijn voor elke scouts- en gidsengroep: ambulante handel, belasting voor aanplakking, billijke vergoeding, fuiven en feesten, reglement afvalarme evenementen, veiligheid bij papieromhaling, Sabam, roken in jeugdwerkinfrastructuur, Steunpunt Jeugd wordt vanaf januari 2013 samen met de Vlaamse Jeugdraad en VIP Jeugd, de Ambrassade, bureau voor jonge zaken. Meer info ambrassade.be Meer over promomateriaal en omgaan met de pers hiernaast Geen buitensporige geldactiviteiten Sinds januari 2011 verbiedt Scouts en Gidsen Vlaanderen haar groepen om deel te nemen aan grote, structurele geldactiviteiten georganiseerd door commerciële derden zoals het Antwerps Sportpaleis, een eventbureau of andere festivals. Naast de pedagogische reden om een gezonde balans te houden tussen scouteske activiteiten en financiële acties zijn er voor dat verbod ook heel wat juridische en financiële redenen. Die laatste hebben vooral te maken met de Belgische belastingsreglementering en ons jeugdwerkstatuut. Groepen die deelnemen aan dergelijke grote geldactiviteiten dreigen namelijk onder de BTW-regeling te vallen wat de nodige financiële gevolgen heeft voor de groep, leiding en ouders van leden. Scouts en Gidsen Vlaanderen biedt dan ook geen ondersteuning aan groepen die daarmee beginnen of toch zouden verdergaan. Eventuele financiële gevolgen kunnen aan de groep worden doorgerekend. Geldactiviteiten georganiseerd door groepen, blijven uiteraard wel toegestaan. Een wafelbak om de kas voor het kamp te spijzen of een jaarlijkse groepsfuif voor de bouw van een nieuw lokaal, blijven dus zeker kunnen. Tegen een kleine vergoeding deelnemen aan initiatieven van ngo s of overheidsinstanties zoals je gemeente uiteraard ook. Probeer er wel altijd voor te zorgen dat de inkomsten uit zulke activiteiten (en de inspanningen om die te verwerven) in verhouding staan met de werking van je groep. Binnenste buiten: mijn groep in beeld Hoe toon ik mijn groep aan de buitenwereld? Als groep ben je voortdurend in beeld. Bewust of onbewust straal je een imago uit dat aantrekkelijk, uitnodigend, sexy, vriendelijk, grappig, veilig, sportief, plezierig is of juist niet. Belangrijk dus om te weten via welke kanalen jullie beeldvorming wordt ontwikkeld en om zorgvuldig met deze communicatiemiddelen om te gaan. Vanuit de nationale leiding bieden we een huisstijl aan: een logo, kleuren, lettertypes en andere kenmerken om als deel van Scouts en Gidsen Vlaanderen naar buiten te treden. Je vindt deze huisstijl op scoutsengidsenvlaanderen.be/kennismaken, klaar om toe te passen bij alle producten waarmee jullie groep zich wil tonen: online, via groepsblaadjes, feestprogramma s en kampboekjes, op eigen sweaters, met briefpapier, folders en affiches, door banners of borden aan je lokaal, wegwijzers naar het kampterrein, huisstijl Ons logo bestaat uit de naam van de beweging, gestapeld als een steenman, met daarin onze scouts- en gidsenkentekens verwerkt. Dit logo werd via een merkendepot juridisch beschermd tegen misbruik of namaak. Via de Uitleendienst hebben we gratis vlaggen met ons logo ter beschikking alsook de promo-videoclip Owoo op dvd. Meer info over de Uitleendienst en de promoclip 11. Via de groepenzoeker kunnen mensen adresgegevens en websites van alle groepen van Scouts en Gidsen Vlaanderen vinden. De VGA 07 van elke groep kan de exacte locatie van het lokaal in de groepsadministratie controleren en indien nodig aanpassen. groepenzoeker Door op 19 oktober 2012 mee te doen aan de Dag van de Jeugdbeweging. Ga in uniform naar school of naar het werk en daag je leden uit om hetzelfde te doen. Organiseer een eigen actie, inspiratie vind je op Hoe toon ik mijn groep in de publicaties van Scouts en Gidsen Vlaanderen? Scouts en Gidsen Vlaanderen kijkt uit naar sterke, actieve, scouteske beelden van voldoende fotografische kwaliteit voor in alle publicaties en voor alle sites verbonden aan Scouts en Gidsen Vlaanderen en Hopper. Zorg dat je toestemming hebt van de mensen die je fotografeerde en wees je ervan bewust dat je je auteursrechten overdraagt aan Scouts en Gidsen Vlaanderen. Opladen via scoutsengidsenvlaanderen.be/fotodropper Hoe komen initiatieven zoals een groepsfeest in de media? De verbondsleiding onderhoudt doorlopend contact met alle persagentschappen, nationale redacties van radio, televisie, magazines en dagbladen. Grote manifestaties worden steeds

43 43 via de verbondsleiding aan de pers gecommuniceerd. Als je vanuit je groep aan de pers wil laten weten wat er op stapel staat, vergeet dan vooral streekkranten of plaatselijke edities niet: regionale televisie, lokale radiozenders, online initiatieven, Pers uitnodigen doe je ongeveer een week vooraf met een brief of mail. Drie dagen voor de activiteit neem je telefonisch nog eens contact op om na te gaan of men je invitatie ontvangen heeft en of men er aandacht aan wil besteden. Wees kort, duidelijk en neutraal over je eigen activiteit in een persbericht: Wat gaat er door? Waar en wanneer vindt het plaats? Wie is de initiatiefnemer? Waarom doen jullie dit? Zorg vooraf en tijdens de activiteit voor één vaste woordvoerd(st)er als aanspreekpunt voor journalisten. Zorg voor leuke beelden van scouting als je wil dat een reportageploeg jullie in beeld brengt; spreek vooraf met leden af over jullie optreden naar pers en media (taalgebruik, leuke anekdotes, uniform, ). Denk aan sociale media om groepsinitiatieven vleugels te geven; maak met je leidingsploeg afspraken over jullie aanwezigheid en gedrag op sites zoals Facebook. Correspondentieadressen van alle redacties vind je op het internet: journalist.be Kijk onder databanken. Voor meer informatie kan je terecht bij Kunnen en mogen we ons groepsfeest laten sponsoren? De nationale werking van Scouts en Gidsen Vlaanderen wordt niet gesponsord. We kiezen ervoor om het beeld van scouting niet te binden aan een commercieel belang en pleiten ervoor om als landelijk erkende jeugdbeweging gesubsidieerd te worden door de overheid. Naast die toelage halen we werkingsmiddelen uit eigen inkomsten zoals lidgeld, Hopper Winkel en Hopper Jeugdverblijven. Als groepsraad kan je dit standpunt ook in overweging nemen. Mocht je toch oordelen dat je aanvullende middelen nodig hebt - financieel of in natura en hiervoor wil gaan tanken bij bedrijven of instellingen. hou dan rekening met het imago van je geldschieter; let erop dat je niet de gehele werking laat sponsoren; enkel een tijdelijk, afgebakend project; laat niet meer dan 20 % van je geraamde kosten sponsoren; maak een contractuele overeenkomst met de betrokken partner over het budget en de te verwachten tegenprestaties; laat alle sponsordossiers door één persoon binnen je groep opvolgen; krijgen is de kunst! Met vragen rond beeldvorming en sponsoring kan je terecht bij communicatie@scoutsengidsenvlaanderen.be Projecten met het Zuiden Ieder jaar vertrekt er rond november een projectoproep naar alle groepen van Scouts en Gidsen Vlaanderen. De Nationale Leiding engageert zich om ieder jaar een flink bedrag vrij te maken om zo initiatieven van plaatselijke groepen in het buitenland te ondersteunen. Meer informatie vind je in de Groepswerk 33 van november of op de nieuwspagina van scoutsengidsenvlaanderen.be rond dezelfde periode. Internationale projecten Vooral bekend door de organisatie van en deelname aan internationale kampen is ploeg Internationaal dé ploeg bij uitstek om je in contact te brengen met de juiste personen of instanties om een internationaal project uit te werken of te verstevigen. Ploeg Internationaal 31 heeft ervaring in het uitwerken van menig buitenlands kamp met een solidaire toets, kan je gemakkelijk helpen aan contactgegevens hier en ginder en kan je vertellen waar dit jaar welke kampen plaatsvinden. Je kan hen bereiken via: internationaal@ scoutsengidsenvlaanderen.be Project Thailand Project Thailand is een vijfjarig uitwisselingsproject waarbij zo n twintig Thaise scouts en gidsen België drie weken verkennen en evenveel Vlaamse scouts en gidsen een kijkje nemen bij hun Thaise collega s. In de zomer van 2010 ontvingen we de eerste troep uit Thailand. Heb je zin om voor Aziatische scouts een onvergetelijk uitwisselingsprogramma uit te denken, te evalueren, bij te spijkeren en tegelijk scouts- en gidsenvrienden aan de andere kant van de wereld te maken? Laat iets weten: ploeg Internationaal: internationaal@scoutsengidsenvlaanderen.be of Ploeg Internationaal 31 Waar kom ik meer te weten over de geschiedenis van Scouts en Gidsen Vlaanderen? In 2007 bestond scouting 100 jaar, we vierden dat uitgebreid. Hier vind je een terugblik op de eerste eeuw van scouts en gidsen: geschiedenis En sterren staan al teder naslagwerk over 100 jaar Scouts en Gidsen Vlaanderen. te koop in elke Hopperwinkel voor 19,95 euro. Hoe kunnen we als groep solidair zijn met de wereld? Met beide voeten in de maatschappij, dat is onze plek. En hoewel we ons soms afvragen of onze kleine acties helpen, zetten scouts en gidsen zich in voor een betere wereld.

44 44 kamp & weekend Hoe begin ik aan een kamp? Kampvisum: paspoort voor een goed kamp Het Kampvisum is de leidraad die je doorheen de voorbereiding van je kamp loodst. We verwachten dat je voor elk kamp voor leden van Scouts en Gidsen Vlaanderen een Kampvisum gebruikt. Ook als je op groepskamp gaat, vragen we om er per tak eentje in te vullen. Als leid(st)er gebruik je het Kampvisum voor de voorbereiding van je kamp. Als groepsleid(st)er coach je de leiding aan de hand van het Kampvisum. De districtscommissaris checkt of elk kamp goed is voorbereid. Maak goede afspraken in verband met deadlines, zodat zowel (groeps)leiding als districtscommissarissen hun taak goed kunnen uitvoeren. En weet ook dat de districtscommissaris het kampengagement enkel zal ondertekenen, als hij of zij overtuigd is van je voorbereiding. Een niet ondertekend kampengagement is een probleem: bij verzekeringskwesties, ongevallen,... is dit een stevig argument tegen de betrokken (groeps)leiding. Bovendien kan er besloten worden om de ouders hierover vooraf schriftelijk in te lichten. Het Kampvisum: What s in it? Vooraf: Wat je allemaal moet weten voor je aan de kampvoorbereidingen begint: rolverdeling leiding, GRL, DC en de kampverantwoordelijke, kampplaatsen zoeken (en je kampcontract tekenen), tenten en centen aanvragen. Onderweg: Over bospapieren en watervoorzieningen, de financiële kant van je kamp en verzekeringen. De rechte lijn: Over een evenwichtig kampprogramma, veiligheid en welzijn tot de kampregistratie hiernaast En ook nog Speel op veilig 15 Goed verzekerd 16 Inlichtingenfiche 06 Kampvisum kan je gratis aanvragen op het Nationaal Secretariaat, of info@scoutsengidsenvlaanderen.be te downloaden op kampvisum Hoe begin ik aan een internationaal kamp? Internationaal Kampvisum Voor alle kampen die over de grens plaatsvinden is er het Internationaal Kampvisum (dit vervangt dan het gewone Kampvisum). Gebruik het als een leidraad van september tot de laatste snik na het kamp! Internationaal Kampvisum op te vragen bij je districtscommissaris (DC), gratis af te halen op het Nationaal Secretariaat van Scouts en Gidsen Vlaanderen, , info@scoutsengidsenvlaanderen.be, te downloaden op internationaal kampvisum

45 45 { pieter fillet} International Day 21 oktober Internationaal Scouts- en gidsenpaspoort Van groepen die naar het buitenland gaan, verwachten we dat ze vooraf een Internationaal Scouts- en gidsenpaspoort aanvragen. Dat is een document dat uitgegeven wordt door alle wereldverbonden en dat je identiteit als scout of gids bewijst. Op de kaart staat de naam van de kampleid(st)er en van de groep. meer info? Internationaal paspoort Vul de kampregistratie in hieronder Vervolgens sturen we het paspoort op naar de 21-jarige verantwoordelijke die jullie vermelden Zeker meenemen op kamp dus! Nog meer info over kampen in het buitenland vind je op scoutsengidsenvlaanderen.be/internationaal Kampregistratie qué? Jaarlijks komen op het Nationaal Secretariaat van Scouts en Gidsen Vlaanderen vragen terecht, waardoor we dringend leden of leiding ter plaatse moeten kunnen contacteren. Daarom moet elke groep voor ze op kamp vertrekt de kampregistratie invullen. Deze gegevens zijn essentieel om in geval van crisis, ongeval of probleem op het thuisfront hulp te kunnen bieden. kampregistratie Waar en wanneer vraag ik tenten aan? Tenten kan je uitlenen bij de Uitleendienst Kampeermateriaal (ULDK) die een heel jaar instaat voor ontlening van tenten. Er wordt een beperkte vergoeding gevraagd. Je kan tenten aanvragen vanaf 1 oktober voor het lopende scouts- en gidsenjaar. Aanvragen die vroeger binnenkomen, worden teruggestuurd. Hoe vroeger je aanvraag vanaf 1 oktober, hoe meer kans op tenten. 46 Sinds 2011 verzorgt de ULDK ook de administratie van de verdeling van de tenten van Defensie voor de zomermaanden. Let wel, die tenten moeten nog steeds in de verschillende kazernes afgehaald worden en er geldt een apart reglement. Als je na weigering van je aanvraag bij ULDK tenten van Defensie wenst te reserveren, stuur je je bewijs van weigering van ULDK met een aanvraagformulier voor Defensie ten laatste voor half april terug naar het adres van ULDK. Begin juni krijg je te horen of je aanvraag voor tenten van Defensie is goedgekeurd of niet. Let op: enkel volledige weigeringen van ULDK komen in aanmerking en de snelste aanvragen krijgen voorrang (afhankelijk van je kampperiode). meer info uldk.be Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen, Afdeling Jeugd - Uitleendienst Kampeermateriaal voor de Jeugd, Rittwegerlaan 33, 1830 Machelen, Contactpersoon: Nathalie Van Steenwinkel kampeermateriaal@cjsm.vlaanderen.be

46 46 Nog steeds geen of onvoldoende tenten in juni? Ga dan na of je tenten kan lenen van een andere groep uit het district of van een andere jeugdbeweging in je buurt. Je kan ook eens polsen bij de provinciale uitleendienst of via de materialenbank van Scouts en Gidsen Vlaanderen een groep zoeken in je provincie die haar tenten verhuurt. Door op kamp te gaan in de eerste helft van juli of in augustus maak je meer kans op tenten en om een geschikte kampplaats te vinden. materialenbank Hoe vind ik een goeie kamp- of weekendplek? Begin op tijd te zoeken naar een kamp- en weekendplaats. Zeker als het om populaire periodes gaat zoals de zomerkampen of kleinere kampen in de herfst-, krokus- of paasvakantie, is een tot twee jaar op voorhand beginnen zoeken niets te vroeg. Alle jeugdwerkgroepen, dus ook alle scouts- en gidsengroepen, genieten ook van een ruim voorboekingsrecht bij alle erkende jeugdverblijven in Vlaanderen. Dat betekent dat je als jeugdwerkgroep voor elke vakantieperiode minstens zes maanden eerder kan boeken dan bijvoorbeeld sportclubs, oud-leidingsgroepen, scholen of andere organisaties. Erkende kamp- of weekendlocaties vind je op opkamp.be Hopper Jeugdverblijf Scouts en Gidsen Vlaanderen heeft acht eigen verblijfscentra (Hopper Jeugdverblijf): De Brink in Herentals, De Kluis in Sint-Joris-Weert, De Winner in Overpelt, Drieboomkensberg in Westmalle, Moerkensheide in De Pinte, Merkenveld in Zedelgem-Loppem, Woutershof in Kinrooi, en Scoutel in hartje Antwerpen. Zeven in het Vlaamse groen, eentje in t stad. hopper JeugdverbLijven KAMP&CO plaats voor: kampen weekends cursussen vergaderingen bosklassen 7 IN HET GROEN EN 1 IN T STAD: De Brink Herentals De Kluis Sint Joris Weert De Winner Overpelt Drieboomkensberg Westmalle Merkenveld Zedelgem Loppem Moerkensheide De Pinte Woutershof Kinrooi Scoutel Antwerpen Het zijn stuk voor stuk unieke biotopen om te ontdekken en te genieten, te spelen en te kamperen. Je krijgt er korting als scouts- en gidsengroep en kampeert er gratis als scouts- en gidsenleid(st)er. Je geniet er niet alleen van ruime speelterreinen en bossen, maar ook van extra services zoals de bakker die ter plaatse levert, een aanwezige drankvoorraad, sjorhout, barbecuetonnen, stafkaarten van de omgeving, kampvuurplek met vergunning en nog veel meer Voor takweekends en -kampen kan je op verschillende jeugdverblijven blokhutten huren, een goedkope verblijfsformule voor kleine groepen. Op alle jeugdverblijven (behalve Scoutel) kan je ook kamperen (gratis voor leiding)! meer info Lokalenbank op hopper.be/jeugdverblijf (je kan er per jeugdverblijf meteen controleren welke periode nog vrij is). De lokalenbank vol adressen van groepen die hun lokaal verhuren vind je op lokalenbank opkamp.be Zoeken naar een geschikt kampterrein of kampgebouw in een prachtig groen kader, bij een rivier, een toegankelijk bos, de mogelijkheid om vuur te maken... en voor een lage huurprijs kan op opkamp.be. Hier staat elementaire informatie over de kampterreinen: bij omgeving vind je per terrein details over de toegankelijkheid voor het vrachtvervoer, de bereikbaarheid met het openbaar vervoer en de recreatieve mogelijkheden in de buurt. Je kan er ook zelf je opmerkingen achterlaten om andere groepen te helpen bij hun keuze. Jeugdherbergen Scouts en Gidsen Vlaanderen is lid van de Vlaamse Jeugdherbergcentrale en beschikt over een lidkaart die je als scouts- en gidsengroep kan ontlenen. Deze lidkaart vervangt het jaarlijkse lidgeld van de Vlaamse Jeugdherbergcentrale. Deze kaart geeft echter geen korting op de overnachtingprijs. Je kan de kaart ontlenen op het Nationaal Secretariaat voor 5,50 euro. Kijk voor de uitleenvoorwaarden en het aanvraagformulier op jeugdherberg

47 47 Welke extra formulieren en vergunningen moeten we zeker hebben voor we op kamp vertrekken? Boswetgeving In Vlaanderen mag je zonder toestemming alleen spelen in de bossen die aangeduid zijn als speelzone. Voor alle andere plaatsen heb je de toestemming nodig van de boswachter. Een boswachter vind je via bosspel.be (optie jeugdwerker). In Wallonië moet je toelating vragen aan het cantonnement waar je op kamp gaat. Je vult daarvoor een formulier in dat voor 1 mei bij het cantonnement moet zijn. De verantwoordelijke van een cantonnement vind je op bosspel.be (optie jeugdwerker). De formulieren worden opgestuurd naar de groepsleiding. Laat de bevestiging op zich wachten, bel of mail dan naar het cantonnement. Waar vind ik een overzicht van alle regels over het organiseren van een kamp? Loslopend Wild Deel 1 geeft een volledig overzicht van de rechten en plichten van de kampverantwoordelijke en geeft hints en tips om veilig en milieubewust op kamp te gaan, is te koop in elke Hopperwinkel voor 15 euro. Waar vind ik info over milieuvriendelijk op kamp gaan? Loslopend Wild Deel 2 licht alle aspecten van een jeugdkamp door op het vlak van milieuvriendelijkheid en energieverbruik. is te koop in elke Hopperwinkel voor 9 euro. Waar vind ik de meest relevante regels voor spelen in bos en natuur? Bosformulieren vind je op bosformulieren Kampvuur Ook voor kampvuren moet je een toelating aanvragen, zie machtiging kampvuur Watervoorzieningen Water dat niet uit de kraan of uit aangekochte flessen komt (bronwater, regenputten, ) moet gecontroleerd worden. De eigenaar moet hier zelf een attest voor aanvragen bij het Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid. Meer info voedselveiligheid De boom in presenteert de meest relevante regels voor spelen in bos en natuur op een blaadje onder andere regels over kampvuren, speelzones en bivakzones. Zowel voor Vlaanderen, Wallonië als voor Brussel, kan je gratis downloaden op steunpuntjeugd.be/producten Hoe hou ik op kamp mijn buren te vriend? Waar je ook op kamp gaat, je bent altijd ergens te gast en je bent niet alleen. De voorbije zomer kon je deelnemen aan de filmwedstrijd op respectopkamp.be! Ga zeker eens een kijkje nemen naar de inzendingen van andere groepen en doe er nieuwe ideeën op! Je vindt op de site ook heel wat nuttige tips voor je komende kamp of weekend en meteen zorg je er dan voor dat groepen die na jou komen en plaatselijke groepen blijvend met open armen ontvangen worden. Ga ervoor, want respect krijg je terug!

48 48 Waar vind ik alle formulieren van Scouts en Gidsen Vlaanderen? scoutsengidsenvlaanderen.be/formulieren Waar vind ik degelijk en duurzaam kampmateriaal voor mijn groep? Hopper Winkel, de winkel van Scouts en Gidsen Vlaanderen, biedt je een volledig assortiment groepsmateriaal aan op één plek. One stop shop! Patrouilletenten, groepstenten, seniors, grote kookpotten, braadsleden, bijlen, tonhamers, piketten,... Hopper kiest heel bewust voor veilige, milieuvriendelijke en kwaliteitsvolle producten aan de beste prijs. Bovendien voert Hopper enkel handel met bedrijven die kinderarbeid uitdrukkelijk afwijzen en aanvaardbare arbeidsvoorwaarden aan hun werknemers garanderen. Op het volledige assortiment groepsuitrusting krijg je als groep 10% directe korting. Elk jaar begin april ontvang je de nieuwe Hopperfolder met het volledige assortiment groepsuitrusting. meer info hopper.be/winkel 12 Bestaan er kampen met een extra touch? Open Kamp Een Open Kamp is een kamp voor kinderen en jongeren uit maatschappelijk kwetsbare gezinnen die niet bij Scouts en Gidsen Vlaanderen zijn aangesloten. Het wordt georganiseerd en begeleid door leiding van Scouts en Gidsen Vlaanderen. Momenteel zijn er tien Open Kampen binnen Scouts en Gidsen Vlaanderen. Sommige van die Open Kamp-teams hebben jaren ervaring, anderen bouwen voort op minstens één editie Open Kamp. Deze kampen worden meestal georganiseerd in samenwerking met de gouw. Naast een weekje plezier in een onbekende omgeving, krijgen kinderen en jongeren op deze manier de kans om kennis te maken met de methode van scouting. Soms betekent Open Kamp ook een opstapje om lid te worden van een scouts- en gidsengroep in de buurt. Leiding van Open Kamp engageert zich in meer of mindere mate om kinderen bij die overstap te begeleiden. Met vragen over Open Kamp kan je terecht op Meer weten over Open Kamp kan via scoutsengidenvlaanderen.be/openkamp

49 49 internationale kampen Jambe 2013 Jambe 2013 is een internationaal scouts- en gidsenkamp georganiseerd door GSB (Gidsen- en Scoutsbeweging in België). Momenteel is er een ploeg vrijwilligers bezig om dit kamp te organiseren! Meer info op jambe2013.be of via Jamboree De Wereld Jamboree is een vierjaarlijks internationaal kamp. Een groots gebeuren voor maar liefst scouts en gidsen van over heel de wereld. De Wereld Jamboree is bedoeld voor scouts en gidsen van 14 tot en met 17 jaar oud. De activiteiten worden georganiseerd door scouts en gidsen van over heel de wereld. Een terugblik kan je vinden op jamboree2011.be Andere internationale kampen Je vindt een overzicht op internationale kampen Met vragen over Jamboree kan je terecht bij Ploeg Internationaal 31 { jozefien van huffel}

50 50 externe uitleendiensten Waar en wanneer kunnen we tenten ontlenen? 45 Waar kan ik audiovisueel en tentoonstellingsmateriaal uitlenen? Bij de Provinciale Uitleendiensten kunnen verenigingen terecht om allerhande audiovisueel en tentoonstellingsmateriaal te ontlenen aan een voordelig tarief. Je moet zelf het sportmateriaal ophalen en terugbrengen. Tijdig aanvragen is noodzakelijk, want de voorraad is beperkt. Vooraf moet je een verzekering afsluiten tegen diefstal en schade. bloso.be Google op Uitleendienst zo kom je per provincie terecht op de juiste pagina. Kan je ook sportief materiaal uitlenen? Provinciale uitleendienst Bij een aantal provinciale sportdiensten vind je tegen een minimale huurprijs alle benodigdheden voor gewone en minder bekende sporten, maar ook materiaal voor meer spectaculaire activiteiten is te krijgen. In het aanbod vind je naast het gewone sportmateriaal circusmateriaal, inlineskatetoestellen, kickboards, springkastelen, new games, reanimatiepoppen, rolstoelen, ropeskipping, en nog veel meer! Google op Uitleendienst zo kom je per provincie terecht op de juiste pagina. Bloso Bij Bloso kan je gratis en voor een beperkte periode sportmateriaal lenen (denk aan New games, sportkoffers, oriëntatieloop met kompas, circusmateriaal, hoepels.) of aan voordelig tarief een speleobox (met begeleider) huren. uitleendienst Moet je je EHBO-koffer altijd zelf samenstellen? Jeugdverenigingen die op kamp gaan, kunnen een eerstehulprugzak aankopen bij Jeugd Rode Kruis of het Vlaams Kruis en ontlenen bij het Rode Kruis. Jeugd Rode Kruis en Rode Kruis: eerstehulprugzakken ontlenen en aankopen Bij Jeugd Rode Kruis kan je een gevulde eerstehulprugzak kopen voor 30 personen voor 160 euro. (jeugdrodekruis.be). De rugzak wordt volledig gevuld met de post bij je thuis bezorgd. Bovendien krijg je bij de rugzak ook een handboekje Eerste hulp voor jeugdleiders. jeugdrodekruis.be eerstehulprugzak

51 51 { wouter van espen} Vlaams Kruis: EHBO-koffer aankopen Het Vlaamse Kruis verkoopt een EHBO-verbandtas en een EHBO-rugzak specifiek voor jeugdverenigingen. De verbandtas kost 140 euro, de rugzak 135 euro. Wat zijn veldkoffers? Bij het Provinciaal Instituut voor Milieueducatie kan je gratis veldkoffers ontlenen om met je groep activiteiten over het thema milieu te organiseren. Je kan er per mail ook een spel opvragen over duurzame voeding. hetvlaamsekruis.be/koffer EHBO-kit bij Hopper Winkel Hopper Winkel verkoopt een EHBObasiskit voor 12,95 euro, bedoeld voor gebruik tijdens korte tochten en een EHBOfamiliekit voor 39,95 euro voor de meeste huis-, tuin- en keukenongevallen. pime.be veldkoffers Circusfietsen, knutselkoffers? Bij de provinciale werkingen van Crefi VZW, de jeugddienst van de gezinsbond kan je allerhande spelmaterialen ontlenen tegen een heel voordelig tarief. Naast een klein aanbod audiovisueel materiaal vind je er circusmateriaal, dierenkostuums, moduleerballonnen, een schminkkoffer, hopper.be/winkel ehbo crefi.be of crefi@crefi.be

52 52 Ook bij Sportimonium kan je terecht voor het ontlenen van spelmateriaal: volkssporten, kinderspelen, uitheemse spelen, kermisspelen, new games en diverse spelbenodigdheden. De aangepaste volkssporten zijn afgestemd op de mogelijkheden van personen met een handicap. Meer info: sportimonium.be Wat is een rouwkoffer? Wanneer je groep geconfronteerd wordt met het verlies van een lid of leid(st)er wil je hier vaak even bij stilstaan. De rouwkoffer, kinderrouwkoffer en voetsporenkoffer van het Jeugdpastoraal biedt hier een uitkomst. Afhankelijk van de periode betaal je 5, 10 of 20 euro. Stage, eindwerk en thesis Waar kan ik info vinden voor mijn spreekbeurt, eindwerk, thesis? In de bibliotheek en het archief van Scouts en Gidsen Vlaanderen vind je interessante publicaties in verband met de werking van Scouts en Gidsen Vlaanderen en andere (jeugdwerk)organisaties van vroeger en nu. Praktische info Voor spreekbeurten, eindwerken en presentaties sturen we je graag een volledig Scouts en Gidsen Vlaandereninformatiepakket op. Meer info: ijd.be rouwkoffers Waar vind ik spelen over relaties en seksualiteit? Zin om op een toffe manier rond relaties en seksualiteit te spelen? Neem dan zeker de Spelkoffer, Voorbehoedmiddelenkoffer of Cursuskoffer van Jeugd en Seksualiteit mee. In de koffer vind je spelmateriaal, educatieve spelen en ook spellenboeken. Meer info: jeugdenseksualiteit.be

53 53 meer info of 23 dienstverlening Kan ik stage doen bij Scouts en Gidsen Vlaanderen? Scouts en Gidsen Vlaanderen biedt ruimte om ook professioneel bij te leren. Elk jaar kunnen enkele studenten stage lopen. Samen zoeken we naar thema s die een win-win-situatie opleveren. Geïnteresseerden kunnen mailen naar personeelsbeleid@scoutsengidsenvlaanderen.be { jeroen broeckx}

54 54 index 12 beaufort, 36 1 F Aansprakelijkheid, 14, 15, 16, 39 A aan}leiding, 33 Adres Briefwisseling (AB), 6, 7, 8 Afhakers, 26 Akabe, 6, 8, 20, 22, 31, 35, 37, 38 Akabeconvent, 20 ambrassade, 42 Ambulante handel, 41 Animatorcursus, 20, 28 Alsjeblief, dankjewel, 12 Audiovisueel en tentoonstellingsmateriaal, 50 Archief, 9, 52 Attesten, 6, 9, 20, 21, 28, 35, 39, 47 Avontuurlijke activiteiten, 27 Bananen in een minirok, 22 B Basispijlers, 22, 25 Beautycase, 37 Belastingaangifte, 9 Belofte, 25, 26 Betalen, 6, 7, 37, 41 Bikke bikke bik, 27 Billijke vergoeding, 41, 42 Blauw licht, 38 Boswetgeving, 47 Bouwen, 40 Brandveiligheid, 40 Breedbeeldsproeten, 22 Brochure aansprakelijkheid, 15 Buitenboek, 27 International Day, 20 Buitenlands kamp, 16, 20, 44 Cholongo, 36 C Commissariaten, 24, 26, 30, 34 Conflicthantering, 36 Crisis, 38, 45 Curieuzeneuzepastapot, 37 Dag vader & dag moeder, 11 D District, 20, 24, 31, 32, 34, 37, 38, 44, 46 Diversiteit, 31, 37, 41 Documentatiecentrum, 23 Drugs, 30 Eens scout, altijd scout, 26 E EHBO, 27, 50 Eindwerken, 52 En sterren staan al teder, 43 Evalueren, 33, 36 Evenementenverzekering, 17 FAQ, 16 Financiële actie, 39, 41, 42 Financiën jeugdlokalen, 40 Foeriers, 16, 27 Fonds op maat, 7, 37 Formulieren, 14, 23, 32, 41, 47, 48 Fuifpunt.be, 41 Functies, 6, 38 Geld, 6, 8, 23, 37, 39, 41, 42 G Geldacties, 39, 41, 42 Generatie Wij, 10 Gezocht leden (mv), 10 Gilwell, 21, 35 Givers, 22, 26, 27, 31, 35 Goede huisvader, 14, 30 Gouw, 20, 24, 31, 33, 34, 38 Gouwbureau, 24, 34 gouwcommissaris, 34 Gouwraad, 34 Gouwvoorzitter, 34 Groeikader, 24 Groepsadministratie, 6, 8, 9, 16, 42 Groepsarchief, 9 Groepsblaadjes, 12, 42 Groepscomité, 39 Groepsfeest, 16, 42, 43 Groepsleiding, 7, 8, 9, 10, 21, 22, 24, 31, 32, 33, 34, 35, 38, 47 Groepsleidingsploeg, 8, 32 Groepskas, 37, 39 Groepsleidingscongres, 34, 39 Groepsleidingsverkiezingen, 32 Groepsraadmap, 32 Groepswerk, 33 Handboek, 22 H hangmat, 35 Halfjaarlijks aansluiten, 7 Herfstontmoeting, 20 Het achtste vuur, 26 Hoofdanimatorcursus, 35, 39 Hoogte, 30 Hopper.be, 12, 48 Hopper Jeugdverblijf, 39, 46 Hopper Winkel, 8, 12, 24, 48 Hopper Winkeltje, 12 Huisbezoek, 11 Huisstijl, 42 Inkomsten en uitgaven, 7 I Imago, 10, 42 Inbraakpreventie, 40 Instructeurscursus, 39 Internationaal, 20, 25, 31, 34, 43, 45, 48 Internationaal kamp, 44, 49 Internationaal kampvisum, 44 Internationaal scouts- en gidsenpaspoort, 45 Internationale projecten, 43 in}leiding, 21 Jaarlied, 24 J Jaarlijn / takjaarlijn, 26, 37 Jaarkentekens, 24 Jaarthema, 24 Jaarthemabrochure, 24 jambe, 49 Jamboree, 20, 49 Jeugdherberg, 46 Jeugdlokalen, 40 Jeugdlokalen & brandveiligheid, 40 Jeugdlokalen & de kerk, 40 Jeugdlokalen & financiën, 40 Jeugdlokalen & het bouwproces, 40 Jeugdlokalen & inbraakpreventie, 40 Jeugdlokalen & overeenkomsten, 40 Jeugdraad, 35 Jeugdwerknet, 27 Jins, 20, 21, 22, 26, 31, 35, 36 Jin the beginning, 20 Jintro, 21 Jonggivers, 22, 26, 30, 35 jungleboek, 25 Kabelbaan, 30 K Kabouters / welpen, 11, 22, 25, 31, 35 Kabouter- en welpenpaspoort, 25 Kampmenu s, 27 Kampplaats, 46 Kampregistratie, 45 Kampverantwoordelijke, 44, 47 Kampvisum, 30, 44 Kampvuur, 47 Kapoenen, 11, 22, 31, 35 Kiesvisum, 32 Kijk op Scouting (KOS), 18 Kikkers op stelten, 22 Kladwerk, 33 Klimmen, 27 Knutselkoffers, 51 Koken op kamp, 27 Koorddanser, 22 Krak?Boem!, 23, 25, 31, 39 Lange mouwen en wat eruit komt, 22 L Ledencijfers, 38 Ledenlijsten, 9 Ledenwerving, 10 Leidingsploeg, 24, 35, 38 Leidingsverdeling, 35 Lid worden, 6, 10 Lidgeld, 6, 8, 23 Lidkaarten, 8 Logo, 10, 42 Lokalen, 16, 39, 40, 46 Lokalenbank, 46 Lokalenmap, 41 Lokalenvisum, 41 Loodsen, 20, 21, 22, 26, 31, 35, 36 Lopend vuur, 25

55 COLOFON 55 Media, 43 M Met je voeten in het rood, 22 Mietjes en grietjes, 37 Minimumleeftijd, 10 Missie, 18 Motiveren, 36 Mutualiteit, 7, 14 Nautische technieken, 20, 27, 31 N Nee heb je, ja kan je krijgen, 36 Netwerken, 7, 34, 41 Noodgeval, 38, 45 Noodnummer, 38 Ongeval, 14, 16, 17, 38, 45, 51 O Onthaalbrochures, 21 Open kamp, 37, 48 opkamp.be, 46 Orakel, 10, 38 Organisatieplicht, 14 Ouders, 6, 7, 8, 9, 11, 17, 14, 22, 26, 27, 37, 39, 44 Oude ledenlijsten, 9 Over & Weer, 23, 31, 33, 34, 39 Owoo, 11, 42 Pers, 43 P Pionieren, 20, 26, 27 Plannen en evalueren, 33, 36 Ploegen, 24, 26, 31 Poster ik beloof, 26, 34 Projecten en begroting, 39 Projecten met het Zuiden, 43 Project Thailand, 43 Publicaties, 23, 52 Redactiewerk, 39 R Regelgeving algemeen, 41 Relaties en seksualiteit, 52 Rouwkoffer, 52 Sabam, 41 S Scheepsmakkers, 22, 26, 30, 35 Scouting in de stad, 11, 41 Scouting, kicken zonder drug, 30 Scoutswoord? Erewoord!, 26 Solidariteit, 25, 43 SOLL, 27, 31 Speel op veilig, 15, 25, 27, 30, 35, 44 Speelvelden, 25 Spelen, 22, 23, 47, 52 Spellonken, 23 Spelregels, 10 Sponsoring, 43 Sportmateriaal, 50 Spreekbeurten, 52 Stadsgroep, 41 Stadsondersteuning, 41 Stage, 52 Steunpunt jeugd, 42 Takhandboek, 11, 22, 35 T Takraadmap, 23 Takwerking, 18, 21, 22, 31 Tasten in het duister, 38 Teambuilding, 35, 36 Teams, 31 Technieken, 20, 23, 25, 26, 27, 30, 31, 36 Techniekendagen en weekends, 20 Techniekendatabank, 27 Tenten, 12, 17, 45, 48 Thema s, 20, 25, 31 Thesis, 52 tnv, 27 Toezichtsplicht, 14 Totemisatie, 26 Touwenparcours, 35 Training nautische vaardigheden, 27 Tweedehandsuniformen, 12 U Uitleendienst, 11, 42, 45, 50 Uniform, 11, 12, 42 Verbond, 24, 31, 34 V Verbondscommissie, 34 Verbondsraad, 34 Vergadertechnieken, 36 Verzekering, 14, 15, 16, 17 VGA, 6 Veiligheid, 15, 25, 27, 40, 42, 44, 47 Vergunningen, 47 Verhuizen, 8 Verhuur lokalen, 16, 46 Verhouding leden-leiding, 35 Verminderd lidgeld, 6 Verkeer, 27 Videoclip Owoo, 11, 42 Vlaggen, 11, 42 Vorming, 8, 19, 20, 21, 24, 28, 29, 31, 33, 35, 36, 38, 39 Vorming in je buurt, 20 Vuur, 30, 47 Vzw, 39, 40, 41 Wagggs en Wosm, 34 W Water, 27, 30, 31, 47 Website, 9, 12, 23 Weekendplaats, 46 Werven, 10 Wij, jullie en augustus, 22 Zeehondjes, 11, 22, 31, 35 Z Zeewelpen, 11, 22, 25, 31, 35 Zeegivers, 22, 26, 27, 31, 35 Zeescouting, 11, 20, 27, 30, 31 Zeescoutingcongres, 20 Ziekenfonds, 7, 14 Zingeving, 26, 31 Zwemmen, 27 Scouts en Gidsen Vlaanderen Nationaal Secretariaat Lange Kievitstraat Antwerpen Tel Fax info@scoutsengidsenvlaanderen.be Hoofdredactie: Els Bosmans Eindredactie: Sabine De Schutter Taalcorrectie: Eline Vander meiren, Alexandre Bazelaire, Tine Lassuyt V.U.: Christophe Lambrechts Lange Kievitstraat Antwerpen Opmaak: Volta Drukkerij: Druk in de weer Werkten mee aan dit nummer: An Laenen, Gerda Clerix, Jan Van Reusel, Pieter Ysebaert, Veerle Janssens, Maarten Van Achter, Sigrid Wille, Jeroen Laureyssen, Jan Vansantvoet, Janina Maes, Freek Stevens, Eveline Reusens, Thibalt Bonte, Christel Rogiers, Linde, Trees Vandenbulcke, Linde Ryckeboer. Lidgeld Scouts en Gidsen Vlaanderen: 27,40 euro Over & Weer is een tijdschrift voor leiding en jins die lid zijn van Scouts en Gidsen Vlaanderen. Iemand van je groep heeft Over & Weer niet ontvangen? Bel tussen 9 en 17 uur naar het Nationaal Secretariaat van Scouts en Gidsen Vlaanderen: Krijg je op hetzelfde adres meerdere Over & Weers en heb je aan één genoeg? Bel dan tussen 9 en 17 uur naar het Nationaal Secretariaat van Scouts en Gidsen Vlaanderen: of mail naar redactie@scoutsengidsenvlaanderen.be Adreswijzigingen geef je door aan de persoon die zich in jouw groep met de administratie bezighoudt ( de verantwoordelijke groepsadministratie ). Het heeft geen zin om adreswijzigingen door te geven aan het Nationaal Secretariaat van Scouts en Gidsen Vlaanderen. Al wat wij nationaal aanpassen, wordt vroeg of laat overschreven met informatie uit de groepen. Ook als je geen lid bent van Scouts en Gidsen Vlaanderen, kan je een abonnement nemen op Over & Weer voor 8 euro voor acht nummers. Bel daarvoor naar het Nationaal Secretariaat van Scouts en Gidsen Vlaanderen, Lange Kievitstraat 74, 2018 Antwerpen, De betaling van het abonnement wordt per factuur geregeld. De persoonsgegevens van alle aangesloten leden werden opgenomen in het ledenbestand van Scouts en Gidsen Vlaanderen, conform de bepalingen van de wet van 8 december 1992 betreffende de bescherming van de persoonlijke levenssfeer. Ze zullen alleen gebruikt worden om je op de hoogte te houden van de activiteiten van de organisatie. Je hebt bovendien het recht jaarlijks je persoonlijke gegevens op te vragen en te laten verbeteren wat eventueel fout is. Meer informatie kan je verkrijgen bij het Nationaal Secretariaat van Scouts en Gidsen Vlaanderen, Lange Kievitstraat 74, 2018 Antwerpen. Schenkingen aan Scouts en Gidsen Vlaanderen kunnen steeds gestort worden op rekeningnummer (BE 55) BIC KREDBEBB. Giften van minimum 40 euro zijn aftrekbaar van uw belastbaar inkomen. Papier: Over & Weer wordt gedrukt op Cyclus print, honderd procent gerecycleerd en chloorvrij papier. Onze drukker gebruikt zo ecologisch mogelijke producten en procedures zodat Over & Weer zo milieuvriendelijk als mogelijk wordt gedrukt. Missie zijn scouts en gidsen, meisjes en jongens, elk met een eigen verhaal. Iedereen kan erbij. We gaan samen op verkenning en durven tuimelen in het leven. De natuur is onze troef. We geloven in onszelf, in elkaar en in iets meer. We spelen een spel dat niet luchtledig is, in vrije tijd die niet vrijblijvend is. Met groot plezier en kleine daden komen we op voor onze omgeving en voor een kleurrijk Vlaanderen. Zo dromen we luidop van gelukkige mensen in een rechtvaardige wereld.

56 { mario de konick - aaargh}

JE KAART EN KOMPAS DOORHEEN SCOUTS EN GIDSEN VLAANDEREN JAARLIJKSE UITGAVE - EDITIE 2013-2014 AFFICHE ALLES OVER VORMING 30 OKT 2013

JE KAART EN KOMPAS DOORHEEN SCOUTS EN GIDSEN VLAANDEREN JAARLIJKSE UITGAVE - EDITIE 2013-2014 AFFICHE ALLES OVER VORMING 30 OKT 2013 AFZENDER: SCOUTS EN GIDSEN VLAANDEREN VZW LANGE KIEVITSTRAAT 74, B-2018 ANTWERPEN ZESWEKELIJKS TIJDSCHRIFT VAN SCOUTS EN GIDSEN VLAANDEREN (UITGEZONDERD AUG & SEPT) JAARGANG 38 AFGIFTEKANTOOR: GENT X P409371

Nadere informatie

GR, JE KAART EN KOMPAS DOORHEEN SCOUTS EN GIDSEN VLAANDEREN

GR, JE KAART EN KOMPAS DOORHEEN SCOUTS EN GIDSEN VLAANDEREN Afzender: Scouts en Gidsen Vlaanderen vzw, Lange Kievitstraat 74, B-2018 Antwerpen - zeswekelijks tijdschrift van Scouts en Gidsen Vlaanderen (uitgezonderd aug & sept) - Afgiftekantoor: Gent X P409371

Nadere informatie

Trapper is de inhoudelijke verfijning van je persoonlijke Hoofdanimator

Trapper is de inhoudelijke verfijning van je persoonlijke Hoofdanimator Haak jezelf in voor een dag uitdaging met je groep! Het touwenparcours is actie en plezier, middenin de natuur van de Kluis. Zou je graag eens letterlijk met je hoofd in de bomen vertoeven of vraag je

Nadere informatie

wegwijs in SCOUTS EN GIDSEN VLAANDEREN, GR LID WORDEN i VERZEKERING i TAKWERKING i GROEPSWERKING i KAMP

wegwijs in SCOUTS EN GIDSEN VLAANDEREN, GR LID WORDEN i VERZEKERING i TAKWERKING i GROEPSWERKING i KAMP België-Belgique P.B. AntwerpenX BC9827 Afzender: Scouts en Gidsen Vlaanderen vzw Lange Kievitstraat 74, B-2018 Antwerpen Zeswekelijks tijdschrift van Scouts en Gidsen Vlaanderen (uitgezonderd augustus

Nadere informatie

Dit is de steekkaart waarmee je het jaar afsluit. Alles wat je op kamp moet weten over verzekeringen vind je hier terug.

Dit is de steekkaart waarmee je het jaar afsluit. Alles wat je op kamp moet weten over verzekeringen vind je hier terug. Steekkaart 5 Kamp en weekend Dit is de steekkaart waarmee je het jaar afsluit. Alles wat je op kamp moet weten over verzekeringen vind je hier terug. Wat is standaard verzekerd op kamp? Lichamelijke ongevallen

Nadere informatie

ADMINISTRATIEMAP. Stamnummer: Parochie/wijk: Gemeente:

ADMINISTRATIEMAP. Stamnummer: Parochie/wijk: Gemeente: ADMINISTRATIEMAP CHIRO Stamnummer: Parochie/wijk: Adres: Gemeente: Een woordje uitleg Bij een Chirogroep runnen, komen er veel belangrijke administratieve taken kijken. Chirojeugd Vlaanderen wil jou daarbij

Nadere informatie

TAKWERKING TAKWERKING

TAKWERKING TAKWERKING TAKWERKING TAKWERKING Met de map onder de arm Beste scouts- en gidsenleid(st)er, Een bierviltje met de halve voorbereiding van dat weergaloze bosspel, een met koffievlekken besmeurde tekening van een gesjorde

Nadere informatie

aanvraagformulier ondersteuning fonds op maat

aanvraagformulier ondersteuning fonds op maat aanvraagformulier ondersteuning fonds op maat Versie 12/03/2008 Groepsgegevens Groepsnaam Groepsnummer Adres Gemeente en postnummer Naam aanvrager Adres Aanvrager Gemeente en Postnummer Telefoonnummer

Nadere informatie

- VERANTW. UITGEVER: EDMOND JONCKHEERE

- VERANTW. UITGEVER: EDMOND JONCKHEERE SEPTEMBER 2016 SCOUTS EN GIDSEN VLAANDEREN REYNAERT-BEATRIJS GROEPSNUMMER: B1212G WEBSITE: http://reynaert-beatrijs.be GOUW: West-Brabant (Webra) EMAIL: info@reynaert-beatrijs.be LOKALEN: VOGELZANGLAAN

Nadere informatie

Wat. Online beheer van meer dan 250.000 (oud)leden van Scouts en Gidsen Vlaanderen

Wat. Online beheer van meer dan 250.000 (oud)leden van Scouts en Gidsen Vlaanderen Groepsadministratie Welkom Wie zijn wij? Wie zijn jullie? Wat Online beheer van meer dan 250.000 (oud)leden van Scouts en Gidsen Vlaanderen Voor vandaag http://groepsadmin-develop.scoutsengidsenvlaanderen.net/

Nadere informatie

in je Buurt U vraagt, wij draaien WEGWIJS IN SCOUTS EN GIDSEN VLAANDEREN

in je Buurt U vraagt, wij draaien WEGWIJS IN SCOUTS EN GIDSEN VLAANDEREN België-Belgique P.B. AntwerpenX BC9827 Afzender: Scouts en Gidsen Vlaanderen vzw Lange Kievitstraat 74, B-2018 Antwerpen tweemaandelijks tijdschrift van Scouts en Gidsen Vlaanderen (uitgezonderd augustus

Nadere informatie

Z!P SEPTEMBER-OKTOBER 2015

Z!P SEPTEMBER-OKTOBER 2015 Z!P SEPTEMBER-OKTOBER 2015 Beste (toekomstige) scoutsvrienden, Allereerst willen wij, de leiding, jullie allemaal hartelijk welkom heten op ons mosselfeest! De volgende tekst is vooral bedoeld voor diegenen

Nadere informatie

slottoespraak verbondscommissaris GRL congres 2011

slottoespraak verbondscommissaris GRL congres 2011 slottoespraak verbondscommissaris GRL congres 2011 Goedemiddag beste groepsleiding. Speelbeweging? Ik wil het met jullie hebben over een speelbeweging. Dat was namelijk een bedenking bij een vroeger nationaal

Nadere informatie

Welkom bij Scouts Akabe Neerpelt!

Welkom bij Scouts Akabe Neerpelt! Welkom bij Scouts Akabe Neerpelt! Onthaalbrochure nieuwe leden Inhoud 1. Akawatte?!... 3 2. Voor wie?... 3 3. Takken... 3 3.1 Okapi s... 3 3.2 Jariboes... 3 3.3 Tapirs... 4 4. Activiteiten... 4 4.1 Wat?...

Nadere informatie

www.77ste.be Wij vliegen er met veel goesting in en verwelkomen jullie graag op onze eerste activiteit, de jaarmarkt!!

www.77ste.be Wij vliegen er met veel goesting in en verwelkomen jullie graag op onze eerste activiteit, de jaarmarkt!! Liefste leden en ouders, Een nieuw scoutsjaar staat weer voor de deur. Wellicht is er enorm genoten van een verlof met temperatuurstijgingen en -dalingen, maar de leden hebben vooral genoten van het fantastische

Nadere informatie

Ik hou jullie niet meer in spanning en laat jullie genieten van de hersenspinsels van onze leidingploeg. Veel plezier aan alle leden en tot snel!

Ik hou jullie niet meer in spanning en laat jullie genieten van de hersenspinsels van onze leidingploeg. Veel plezier aan alle leden en tot snel! Dag iedereen en dag allemaal! Het is ook dit Alowiske weer een hele eer om jullie te mogen verwelkomen met dit Alowiske. Dat betekent dat we met de hele leidingsploeg een nieuw werkjaar gestart zijn vol

Nadere informatie

Is je zoon/dochter lief nog niet ingeschreven? Doet dit dan onmiddellijk anders is hij/zij niet meer verzekerd!!!

Is je zoon/dochter lief nog niet ingeschreven? Doet dit dan onmiddellijk anders is hij/zij niet meer verzekerd!!! Is je zoon/dochter lief nog niet ingeschreven? Doet dit dan onmiddellijk anders is hij/zij niet meer verzekerd!!! Het lidgeld dat bij Scouts & Gidsen Vlaanderen moet worden betaald, bedraagt voor het werkjaar

Nadere informatie

S E P T E m B E R. Maandelijks tijdschrift jaargang 28 nummer 1 september 2013

S E P T E m B E R. Maandelijks tijdschrift jaargang 28 nummer 1 september 2013 BELGIË/BELGIQUE P.B. 2300 TURNHOUT BC 30066 S E P T E m B E R Maandelijks tijdschrift jaargang 28 nummer 1 september 2013 w w w. a k a b e o m m e k a a r. b e P608595 Afgiftekantoor 2300 Turnhout V.U.

Nadere informatie

Louise van Cleemput 0474/ Guust Goussaert 0470/ Hallo kapoentjes!

Louise van Cleemput 0474/ Guust Goussaert 0470/ Hallo kapoentjes! Louise van Cleemput 0474/ 56 77 64 Guust Goussaert 0470/ 35 98 74 kapoenen@scoutstielt.be Hallo kapoentjes! De vakantie is voorbij, maar niet getreurd want dat wil zeggen dat het nieuwe scoutsjaar bijna

Nadere informatie

Hey jullie! Ik zie jullie graag snel terug! Tot ziens! Tot zondag!

Hey jullie! Ik zie jullie graag snel terug! Tot ziens! Tot zondag! Hey jullie! Blij jullie alweer te mogen verwelkomen in ons nieuwe Alowiske! De zomer is voorbij gevlogen en we zijn ondertussen alweer fantastisch van start gegaan met een nieuw scoutsjaar. Wij zijn scouts

Nadere informatie

Z!P SEPTEMBER- OKTOBER 2017

Z!P SEPTEMBER- OKTOBER 2017 Z!P SEPTEMBER- OKTOBER 2017 Beste (toekomstige) scoutsvrienden, De volgende tekst is vooral bedoeld voor diegenen die geïnteresseerd zijn in de werking van onze scoutsgroep en misschien in de toekomst

Nadere informatie

VU: Arne Verecken Oude Leuvensebaan 62, 3460 Bekkevoort

VU: Arne Verecken Oude Leuvensebaan 62, 3460 Bekkevoort VU: Arne Verecken Oude Leuvensebaan 62, 3460 Bekkevoort Inhoud Post scriptum Welkomstwoord Wat is scouting Jaarthema Lid worden Uniform Takverdeling Leidersgroep Post scriptum Dit was het dan, onze onthaalwoudlucht,

Nadere informatie

Kapoenenleiding Lisa: Siemen: Karel: Kawelleiding Bo:

Kapoenenleiding Lisa: Siemen: Karel: Kawelleiding Bo: Kapoenenleiding Lisa: 0472 37 65 72 Siemen: 0487 62 93 23 Karel: 0477 58 07 66 Kawelleiding Bo: 0498 81 07 59 Jonggiverleiding Ben: 0484 96 25 07 Lauren: 0470 85 55 64 Margot: 0468 18 38 64 Maxim: 0476

Nadere informatie

Z!P MAART APRIL 2018

Z!P MAART APRIL 2018 Z!P MAART APRIL 2018 Beste (toekomstige) scoutsvrienden, De volgende tekst is vooral bedoeld voor diegenen die geïnteresseerd zijn in de werking van onze scoutsgroep en misschien in de toekomst hun kindje(s)

Nadere informatie

NEDERLANDS CHIRO. #hierbeginthet WAT IS CHIRO? DE Chiro is de grootste Nederlandstalige organisatie voor kinderen en jongeren

NEDERLANDS CHIRO. #hierbeginthet WAT IS CHIRO? DE Chiro is de grootste Nederlandstalige organisatie voor kinderen en jongeren NEDERLANDS CHIRO #hierbeginthet WAT IS CHIRO? DE Chiro is de grootste Nederlandstalige organisatie voor kinderen en jongeren WAT is dat, 'de Chiro'? In de Chiro spelen we samen en beleven we een leuke

Nadere informatie

Handleiding i-school. Ik zoek info over: Mij registreren in i-school. Inloggen op i-school. Mijn kind inschrijven. Aanvragen Gekkoo Fonds

Handleiding i-school. Ik zoek info over: Mij registreren in i-school. Inloggen op i-school. Mijn kind inschrijven. Aanvragen Gekkoo Fonds Handleiding i-school Met deze handleiding hoopt Gekkoo je snel op weg te helpen om je kinderen in te schrijven voor een activiteit van Gekkoo. Je vindt in deze handleiding zowel hulp terug bij het inschrijfplatform

Nadere informatie

VERANTW. UITGEVER: EDMOND JONCKHEERE

VERANTW. UITGEVER: EDMOND JONCKHEERE JANUARI 2018 SCOUTS EN GIDSEN VLAANDEREN REYNAERT-BEATRIJS GROEPSNUMMER: B1212G WEBSITE: http://reynaert-beatrijs.be GOUW: West-Brabant (Webra) EMAIL: info@reynaert-beatrijs.be LOKALEN: VOGELZANGLAAN 2,

Nadere informatie

Z!P SEPTEMBER-OKTOBER 2016

Z!P SEPTEMBER-OKTOBER 2016 Z!P SEPTEMBER-OKTOBER 2016 Beste (toekomstige) scoutsvrienden, De volgende tekst is vooral bedoeld voor diegenen die geïnteresseerd zijn in de werking van onze scoutsgroep en misschien in de toekomst hun

Nadere informatie

Aanvraagformulier projecttoelage jeugdinitiatieven

Aanvraagformulier projecttoelage jeugdinitiatieven Aanvraagformulier projecttoelage jeugdinitiatieven Heb je vragen of hulp nodig bij het invullen van dit formulier: mail of bel gerust naar jeugddienst.berchem@stad.antwerpen.be of 03 239 14 86 Gegevens

Nadere informatie

Z!P MAART- APRIL 2019

Z!P MAART- APRIL 2019 Z!P MAART- APRIL 2019 Beste (toekomstige) scoutsvrienden, De volgende tekst is vooral bedoeld voor diegenen die geïnteresseerd zijn in de werking van onze scoutsgroep en misschien in de toekomst hun kindje(s)

Nadere informatie

Jungleboek. Welpenweekend november

Jungleboek. Welpenweekend november Jungleboek Welpenweekend 1-2-3 november Hela deugnieten, Mowgli en zijn vrienden zijn helemaal terug van weggeweest. Ben jij ook zo benieuwd waar de welpen vandaan komen? Speel jij net zoals Mowgli en

Nadere informatie

Beste ouders en leden,

Beste ouders en leden, Beste ouders en leden, Het is eindelijk zo ver! Na 2 jaar vol spanning wachten trekken we er weer op uit met de hele Scouting Lier! Dit weekend kan en wil je voor geen geld van de (reis rond de) wereld

Nadere informatie

individuele steekkaart

individuele steekkaart individuele steekkaart voornaam en naam van het kind/de jongere :. O jongen O meisje geboortedatum :../.. /.. lidnummer:... Met deze individuele steekkaart geven ouders jaarlijks aan de takleiding alle

Nadere informatie

verzekering vrijwilligerswerk

verzekering vrijwilligerswerk verzekering vrijwilligerswerk Inleiding Vrijwilligerswerk is niet weg te denken uit onze samenleving. Het vult het werk van beroepskrachten perfect aan en het verhoogt de onderlinge solidariteit in de

Nadere informatie

ADMIBUNDEL ATTESTEN PROCEDURE

ADMIBUNDEL ATTESTEN PROCEDURE ADMIBUNDEL ATTESTEN PROCEDURE Hoe kan je een attest Animator Hoofdanimator Instructeur uitgereikt door de Vlaamse overheid behalen? Hoe zit dat nu met terugbetaling van cursusgeld? Met subsidies voor geattesteerde

Nadere informatie

Waar kan je vrijwilligerswerk doen?

Waar kan je vrijwilligerswerk doen? werk vrijwilligers Je wil je graag inzetten als vrijwilliger, maar je hebt geen idee waar? Nochtans zijn er mogelijkheden genoeg. Rechten en plichten van de vrijwilliger: nooit van gehoord? Toch zijn er

Nadere informatie

STM in een notendop 2011-2012. V.U. Michiel Peeters, Stw. Op Hoogstraten 63 2330 Merksplas

STM in een notendop 2011-2012. V.U. Michiel Peeters, Stw. Op Hoogstraten 63 2330 Merksplas STM in een notendop 2011-2012 V.U. Michiel Peeters, Stw. Op Hoogstraten 63 2330 Merksplas www.scouts-sint-michiel.be Kapoenenleiding kapoenen@scouts-sint-michiel.be Joke Delsard 01/03/1987 6de jaar leiding

Nadere informatie

- Wie zijn we? - Wat doen we?

- Wie zijn we? - Wat doen we? - Wie zijn we? - Wat doen we? scoutsjaar 2011-2012 Opgericht in 1958 Ledenaantal: 78 (inclusief leiding én ALL) Gemengde jeugdbeweging Gouw Noordzee/District Houtland Tweewekelijkse activiteiten Onze kleuren:

Nadere informatie

EEN BROCHURE. voor ouders. Chiro is voor alle kinderen en jongeren van 6 tot 18 jaar Spel, plezier en beweging zijn het belangrijkste!

EEN BROCHURE. voor ouders. Chiro is voor alle kinderen en jongeren van 6 tot 18 jaar Spel, plezier en beweging zijn het belangrijkste! EEN BROCHURE voor ouders Chiro is voor alle kinderen en jongeren van 6 tot 18 jaar Spel, plezier en beweging zijn het belangrijkste! ]foto: Dominique Vankan[ Chiro is de grootste Nederlandstalige organisatie

Nadere informatie

Z!P NOVEMBER-DECEMBER 2017

Z!P NOVEMBER-DECEMBER 2017 Z!P NOVEMBER-DECEMBER 2017 Beste (toekomstige) scoutsvrienden, De volgende tekst is vooral bedoeld voor diegenen die geïnteresseerd zijn in de werking van onze scoutsgroep en misschien in de toekomst hun

Nadere informatie

De Zwevegemse subsidiereglementen Een kort overzicht!

De Zwevegemse subsidiereglementen Een kort overzicht! De Zwevegemse subsidiereglementen Een kort overzicht! Volg de aanwijzingen in deze brochure stap voor stap en kom zo tot een perfect subsidiedossier! We overlopen alle formulieren zodat je duidelijk weet

Nadere informatie

Map 4...het KLJ-aanbod. A. Ondersteuning door KLJ. Wegwijs. Wegwijs Map 4 Ondersteuning door KLJ - -

Map 4...het KLJ-aanbod. A. Ondersteuning door KLJ. Wegwijs. Wegwijs Map 4 Ondersteuning door KLJ - - Map 4...het KLJ-aanbod A. Ondersteuning door KLJ Wegwijs Auteur: Ief Verlaenen KLJ - 2012 KLJ is er voor jou! Als afdeling sta je er niet alleen voor. Je kan rekenen op heel wat ondersteuning vanuit KLJ.

Nadere informatie

SUBSIDIES [ SUBSIDIES. Inhoudstafel. Berk vzw vraagt een subsidie aan. Hoe formuleert ze de doelstellingen van het project?

SUBSIDIES [ SUBSIDIES. Inhoudstafel. Berk vzw vraagt een subsidie aan. Hoe formuleert ze de doelstellingen van het project? [ SUBSIDIES SUBSIDIES Berk vzw vraagt een subsidie aan. Hoe formuleert ze de doelstellingen van het project? Sporcrea moet een begroting opmaken. Hoe doet ze dit? Inhoudstafel Algemeen Wat? Wanneer? Bij

Nadere informatie

Beste leden en ouders,

Beste leden en ouders, Beste leden en ouders, Het schooljaar loopt stilaan op zijn einde, de vakantie komt om het hoekje piepen en begin augustus is er natuurlijk weer ons spetterende zomerkamp! Onze leiding is al maandenlang

Nadere informatie

nr. 378 van MIRANDA VAN EETVELDE datum: 15 september 2017 aan SVEN GATZ Jeugdbewegingen - Demografie leden

nr. 378 van MIRANDA VAN EETVELDE datum: 15 september 2017 aan SVEN GATZ Jeugdbewegingen - Demografie leden SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 378 van MIRANDA VAN EETVELDE datum: 15 september 2017 aan SVEN GATZ VLAAMS MINISTER VAN CULTUUR, MEDIA, JEUGD EN BRUSSEL Jeugdbewegingen - Demografie leden wordt traditioneel gekenmerkt

Nadere informatie

Hopduveltjes Meldert Scouts en Gidsen Vlaanderen

Hopduveltjes Meldert Scouts en Gidsen Vlaanderen Hopduveltjes Meldert Scouts en Gidsen Vlaanderen Jaargang 41 nummer 1 Voorwoord Vijf, vier, drie, twee, één, KNAL! Het startschot voor het nieuwe scoutsjaar is gegeven! De hele leiding heeft samen de batterijen

Nadere informatie

1

1 1 1 1 1 individuele steekkaart voornaam en naam van het kind/de jongere :. O jongen O meisje geboortedatum :../.. /.. lidnummer:... Met deze individuele steekkaart geven ouders jaarlijks aan de takleiding

Nadere informatie

Wall-e, jouw KLJ-assistent online!

Wall-e, jouw KLJ-assistent online! Wall-e, jouw KLJ-assistent online! Handleiding 1. Algemene voorwaarden Door gebruik te maken van Wall-e ga je als bestuurslid akkoord met de algemene voorwaarden. Deze voorwaarden vind je terug op de KLJ-website

Nadere informatie

MAANDSCHORS SCOUTS ZELLIK SEPTEMBER/ OKTOBER 2016

MAANDSCHORS SCOUTS ZELLIK SEPTEMBER/ OKTOBER 2016 MAANDSCHORS SCOUTS ZELLIK SEPTEMBER/ OKTOBER 2016 Dag beste leden, beste ouders, Eerst en vooral willen wij jullie bedanken. Zonder jullie hadden we geen 2 prachtige kampen kunnen hebben zoals dit jaar

Nadere informatie

Infobrochure voor nieuwe leden

Infobrochure voor nieuwe leden Infobrochure voor nieuwe leden Inleiding Beste ouder, Door Scouts Jobertus! Sommigen van jullie hebben vroeger nog in een scouts gezeten, voor anderen is de inschrijving van hun kind de eerste kennismaking

Nadere informatie

DIEP IN DE ZEE. Kapoenenweekend oktober

DIEP IN DE ZEE. Kapoenenweekend oktober DIEP IN DE ZEE Kapoenenweekend 26-27-28 oktober Dag allerliefste visjes, Het is zover, jullie allereerste kapoenenweekend komt eraan! We spreken vrijdag 26 oktober om 20u00 af aan de VTL. Daar zullen we

Nadere informatie

Je bent pas meter of peter geworden van een SOS kind. wat nu?

Je bent pas meter of peter geworden van een SOS kind. wat nu? Je bent pas meter of peter geworden van een SOS kind. wat nu? Proficiat & bedankt! Je bent pas meter of peter geworden van een SOS kind. Fantastisch dat je je zo wil engageren om samen met ons kwetsbare

Nadere informatie

Handleiding GEBRUIK LEDENBEHEER BADMINTON VLAANDEREN. Gert Piqueur gert@badmintonvlaanderen.be 03/287.83.83

Handleiding GEBRUIK LEDENBEHEER BADMINTON VLAANDEREN. Gert Piqueur gert@badmintonvlaanderen.be 03/287.83.83 Gert Piqueur gert@badmintonvlaanderen.be 03/287.83.83 Handleiding GEBRUIK LEDENBEHEER BADMINTON VLAANDEREN Inloggen Elke secretaris heeft de login gegevens ontvangen om zich aan te melden bij het ledenbeheer.

Nadere informatie

STAPSGEWIJS AAN DE SLAG MET HET ONLINE LEDENPROGRAMMA GSF

STAPSGEWIJS AAN DE SLAG MET HET ONLINE LEDENPROGRAMMA GSF Gezinssportfederatie vzw, Troonstraat, 125, 1050 Brussel STAPSGEWIJS AAN DE SLAG MET HET ONLINE LEDENPROGRAMMA GSF Vanaf december 2014 kunnen de GSF-sportclubs hun leden online inschrijven. Dit biedt jou

Nadere informatie

individuele steekkaart

individuele steekkaart individuele steekkaart voornaam en naam van het kind/de jongere :. þ jongen meisje geboortedatum :../.. /.. lidnummer (ingevuld door leiding):...(in... Met deze individuele steekkaart geven ouders jaarlijks

Nadere informatie

Handleiding Sportongeval

Handleiding Sportongeval Handleiding Sportongeval Beste Het bestuur van Sint Jan Zedelgem Lions merkt dat er regelmatig zaken ontbreken op ingediende verzekeringsformulieren. Om te vermijden dat bepaalde dossiers hierdoor vertraging

Nadere informatie

NAAM VAN DE WERKING: "Speelplein Guustje"

NAAM VAN DE WERKING: Speelplein Guustje Huishoudelijk reglement speelpleinwerking. GR 17.12.2013 De raad in openbare zitting, Gelet op Lokaal Jeugdbeleid Vlaamse beleidsprioriteit 01 (LJBVBP01) De ondersteuning van het jeugdwerk in algemene

Nadere informatie

Dag scouters. Een Stevige Linker!!

Dag scouters. Een Stevige Linker!! Dag scouters De lente komt alweer volop binnengedraafd en daar zijn we zeer blij mee. De maand mei heeft weer heel wat voor ons in petto. Een boel verlengde weekends die voor de meesten een scoutig kleurtje

Nadere informatie

Ledenadministratie. Ons digitaal platform ledenadministratie ofte Keeo

Ledenadministratie. Ons digitaal platform ledenadministratie ofte Keeo N o 1 Ledenadministratie Woord vooraf Dit gedeelte van de admibundel verduidelijkt de werking van de ledenadministratie van FOS Open Scouting vzw. De ledenadministratie wordt gevoerd via een voortdurende

Nadere informatie

Hey jullie! Ik zie jullie graag snel terug! Tot ziens! Tot zondag!

Hey jullie! Ik zie jullie graag snel terug! Tot ziens! Tot zondag! Hey jullie! Blij jullie alweer te mogen verwelkomen in ons nieuwe Alowiske! De zomer is voorbij gevlogen en we zijn ondertussen alweer fantastisch van start gegaan met een nieuw scoutsjaar. Wij zijn scouts

Nadere informatie

Liefste Mama/Papa/Zus(sen)/Broer(s)/oma/opa/hond/kat/schildpad/.. Ik heb het zo druk dat ik zelf geen brief kan schrijven. Ik ben gewoon te lui. We zijn nu al dagen op kamp in Schilde, en ik heb al. keer

Nadere informatie

P608595 Afgiftekantoor 2300 Turnhout V.U. Reinanke Dupont Steenweg op Oosthoven 278 2300 Turnhout. jaargang 30 nummer 1 September 2015

P608595 Afgiftekantoor 2300 Turnhout V.U. Reinanke Dupont Steenweg op Oosthoven 278 2300 Turnhout. jaargang 30 nummer 1 September 2015 P608595 Afgiftekantoor 2300 Turnhout V.U. Reinanke Dupont Steenweg op Oosthoven 278 2300 Turnhout jaargang 30 nummer 1 September 2015 Allerliefst Akaberen, Voor dit gloednieuwe scoutsjaar staat er na de

Nadere informatie

Hallo allemaal! Een stevige scoutslinker, de leidingsploeg.

Hallo allemaal! Een stevige scoutslinker, de leidingsploeg. Hallo allemaal! Om te beginnen willen we iedereen bedanken die ons gesteund heeft door naar onze Streekbierenavond te komen. Ook onze wafelverkoopactie is weer vlot verlopen. Hopelijke hebben jullie goed

Nadere informatie

Zelfdoding in het jeugdwerk. Na een overlijden

Zelfdoding in het jeugdwerk. Na een overlijden Zelfdoding in het jeugdwerk Na een overlijden 33 Ik verneem het nieuws dat iemand overleden is door zelfdoding Luister naar het verhaal. Plan zo snel mogelijk een eerste overleg met de hoofdbegeleider

Nadere informatie

wegwijs in opvang voor je baby of peuter

wegwijs in opvang voor je baby of peuter wegwijs in opvang voor je baby of peuter 1. Opvang zoeken 1.1 Wat zijn je wensen? De opvang zorgt samen met jou voor de opvoeding van je kind. Daarom is opvang kiezen een belangrijke keuze, waar je zelf

Nadere informatie

Flyers leggen op openbare locaties (Scholen, bibliotheek, etc.)

Flyers leggen op openbare locaties (Scholen, bibliotheek, etc.) Hier volgt een lijst met acties die je kunt uitvoeren om credits te verdienen. Enkele van de acties spreken voor zich, maar bij sommige hadden we toch nog graag nadere uitleg gegeven. Affiche bij je thuis/familie/vrienden

Nadere informatie

STAPSGEWIJS AAN DE SLAG MET HET ONLINE LEDENPROGRAMMA GSF

STAPSGEWIJS AAN DE SLAG MET HET ONLINE LEDENPROGRAMMA GSF Gezinssportfederatie vzw, Troonstraat, 125, 1050 Brussel STAPSGEWIJS AAN DE SLAG MET HET ONLINE LEDENPROGRAMMA GSF Vanaf december 2014 kunnen de GSF-sportclubs hun leden online inschrijven. Dit biedt jou

Nadere informatie

Per register waarin jij je inschrijft, krijg je een inschrijvingsbewijs met de vermelding van je inschrijvingsnummer en inschrijvingsdatum.

Per register waarin jij je inschrijft, krijg je een inschrijvingsbewijs met de vermelding van je inschrijvingsnummer en inschrijvingsdatum. IK WIL KOPEN Hoe stel ik me kandidaat? Als je een sociale woning of bouwgrond wilt kopen, moet je ingeschreven zijn in het register in de gemeente waar je wil wonen. Dat is een lijst waar iedereen opstaat

Nadere informatie

Doet je buurt bruisen.

Doet je buurt bruisen. Doet je buurt bruisen. Gratis tool Organiseer op www.planidoo.be Samen. Sneller. Beter. 1 Een event in je straat, dorp, gemeente of stad? Gratis tool Ben je een vat vol wervelende ideeën voor toffe activiteiten

Nadere informatie

AANVRAAGFORMULIER WERKINGSTOELAGEN Jeugd- en jongerenbewegingen Werkjaar: 1 september augustus 2017

AANVRAAGFORMULIER WERKINGSTOELAGEN Jeugd- en jongerenbewegingen Werkjaar: 1 september augustus 2017 Vak voor administratie: Dossier ontvangen: / /2017 STEDELIJKE JEUGDDIENST Jeugdcentrum Jotie Hofstraat 14 9700 OUDENAARDE 055 33 44 90 jeugdcentrum@oudenaarde.be www.jotie.be AANVRAAGFORMULIER WERKINGSTOELAGEN

Nadere informatie

VERANTW. UITGEVER: EDMOND JONCKHEERE

VERANTW. UITGEVER: EDMOND JONCKHEERE SEPTEMBER 2017 SCOUTS EN GIDSEN VLAANDEREN REYNAERT-BEATRIJS GROEPSNUMMER: B1212G WEBSITE: http://reynaert-beatrijs.be GOUW: West-Brabant (Webra) EMAIL: info@reynaert-beatrijs.be LOKALEN: VOGELZANGLAAN

Nadere informatie

Algemene voorwaarden Gekkoo vzw

Algemene voorwaarden Gekkoo vzw Algemene voorwaarden Gekkoo vzw Door in te schrijven voor een activiteit van Gekkoo vzw verklaar je je akkoord met de algemene voorwaarden. Inhoud 1 Speelpleinbende en Kampbende... 1 1.1. Inschrijven...

Nadere informatie

Maak kennis met ons Multidisciplinair team

Maak kennis met ons Multidisciplinair team Maak kennis met ons Multidisciplinair team Het multidisciplinair team van ons ziekenfonds voor het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap en Integrale Jeugdhulp Wie zijn wij? Ons team bestaat

Nadere informatie

AFYA-kinderactiviteiten

AFYA-kinderactiviteiten 0 AFYA wie?! AFYA vzw is een dochtervzw van de Gezinsbond en wil er zijn van en voor alle jongeren. AFYA is sinds november 2004 een afzonderlijke vereniging die aan kinderen en jongeren sportieve jeugdkampen

Nadere informatie

Stevige linker, IJdele Kraanvogel

Stevige linker, IJdele Kraanvogel Beste Alowisianen Lieve ouders Enthousiaste sympathisanten Brave kindjes Een nieuw jaar, een nieuw begin. Een heel duidelijk nieuw begin. Dit werkjaar start namelijk met een nieuwe groepsleiding. De meesten

Nadere informatie

Aanvraag voor erkenning van Schotense jeugdbewegingen, jeugdhuizen en amateuristische kunstbeoefening voor jongeren ('16-'17)

Aanvraag voor erkenning van Schotense jeugdbewegingen, jeugdhuizen en amateuristische kunstbeoefening voor jongeren ('16-'17) Aanvraag voor erkenning van Schotense jeugdbewegingen, jeugdhuizen en amateuristische kunstbeoefening voor jongeren ('16-'17) - Ondergetekende,, voorzitter/ secretaris/ groepsleider* van eerdergenoemde

Nadere informatie

Word jij de nieuwe Avatar? Kom je zeiltechnieken tonen op onze week in de Vuurnatie!!! Zeescouts Brugge is de vuurnatie!!!!!!!!!!!!!!!!!

Word jij de nieuwe Avatar? Kom je zeiltechnieken tonen op onze week in de Vuurnatie!!! Zeescouts Brugge is de vuurnatie!!!!!!!!!!!!!!!!! Zeilcursus 2018 Oostende, Zeebrugge, Brugge en Harelbeke. Lang geleden leefden de 4 scoutsen in vrede samen, maar alles veranderde toen de Brugge-Natie zeilcursus begon te geven. Alleen de Avatar, de meester

Nadere informatie

Aanvraag voor erkenning van Schotense jeugdbewegingen, jeugdhuizen en amateuristische kunstbeoefening voor jongeren ('18-'19)

Aanvraag voor erkenning van Schotense jeugdbewegingen, jeugdhuizen en amateuristische kunstbeoefening voor jongeren ('18-'19) Aanvraag voor erkenning van Schotense jeugdbewegingen, jeugdhuizen en amateuristische kunstbeoefening voor jongeren ('18-'19) - Ondergetekende,, voorzitter/ secretaris/ groepsleider* van eerdergenoemde

Nadere informatie

Informatiefiche verzekering lokale groepen

Informatiefiche verzekering lokale groepen Informatiefiche verzekering lokale groepen Als je lid bent van Hujo - dat betekent als je afdracht van 3,00 is gestort (of gratis voor kinderen tot en met het 6 de studiejaar) en je gegevens via de ledenlijst

Nadere informatie

1. DE WERKINGSSUBSIDIE

1. DE WERKINGSSUBSIDIE 1. DE WERKINGSSUBSIDIE VOOR JEUGDWERKINITIATIEVEN De originele aanvraag om toelage alle algemene gegevens van je werking we maken het makkelijk, de link vind je hier: http://www.jeugddienstbrugge.be/sites/default/files/aot_web_2.pdf

Nadere informatie

AANVRAAGFORMULIER WERKINGSTOELAGEN Cultuureducatieve vereniging Werkjaar: 1 september augustus 2017

AANVRAAGFORMULIER WERKINGSTOELAGEN Cultuureducatieve vereniging Werkjaar: 1 september augustus 2017 Dossier ontvangen: / /2017 STEDELIJKE JEUGDDIENST Jeugdcentrum Jotie Hofstraat 14 9700 OUDENAARDE 055 33 44 90 jeugdcentrum@oudenaarde.be www.jotie.be AANVRAAGFORMULIER WERKINGSTOELAGEN Cultuureducatieve

Nadere informatie

Handleiding aanmeldingsformulier

Handleiding aanmeldingsformulier Trawant Handleiding aanmeldingsformulier Oktober 2016 Met steun van HANDLEIDING AANMELDINGSFORMULIER TRAWANT Met het intersectoraal aanmeldingsformulier Trawant willen we een antwoord bieden op de versnippering

Nadere informatie

Indien u uw Login en paswoord vergeten bent: - Surf naar onze website - Klik links bovenaan op de link wachtwoord vergeten

Indien u uw Login en paswoord vergeten bent: - Surf naar onze website   - Klik links bovenaan op de link wachtwoord vergeten Handleiding VWB Deze handleiding is bedoeld voor zowel individuele leden (punt 1-6) als voor de verantwoordelijken van de clubs (punt 7-18). Dit zijn de personen die de club kunnen beheren via hun login

Nadere informatie

Beste leden en ouders,

Beste leden en ouders, Beste leden en ouders, Het schooljaar loopt stilaan op zijn einde, de vakantie komt om het hoekje piepen en begin augustus is er natuurlijk weer ons spetterende zomerkamp! Onze leiding is al maandenlang

Nadere informatie

Een weekend in de dierentuin?!

Een weekend in de dierentuin?! Een weekend in de dierentuin?! Dag lieve kapoentjes! Zijn jullie klaar voor een mega, spetterend, super, kei leuk, tof, weekend in de dierentuin? Wij alvast wel! Wanneer: Het weekend van 24-26 oktober,

Nadere informatie

Cliënt Ik krijg hulp van een hulpverlener en/ of een naaste.. Professionele Hulpverleners Ik zorg voor de cliënt én steun de mantelzorgers.

Cliënt Ik krijg hulp van een hulpverlener en/ of een naaste.. Professionele Hulpverleners Ik zorg voor de cliënt én steun de mantelzorgers. Cliënt Ik krijg hulp van een hulpverlener en/ of een naaste.. Mantelzorgers OVERLEG Ik zorg voor een naaste (familie, buur, vriend). Professionele Hulpverleners Ik zorg voor de cliënt én steun de mantelzorgers.

Nadere informatie

Aanvraagformulier toelagen aan sportverenigingen Anzegem Werkjaar DEEL 1: basissubsidie: 20% van de subsidie

Aanvraagformulier toelagen aan sportverenigingen Anzegem Werkjaar DEEL 1: basissubsidie: 20% van de subsidie Aanvraagformulier toelagen aan sportverenigingen Anzegem Werkjaar 2016-2017 IDENTIFICATIE: alles correct invullen AUB! NAAM SPORTCLUB :...... CONTACTPERSOON :... CONTACTADRES :. TELEFOONNR. :.. E-MAIL

Nadere informatie

Beste leden en ouders,

Beste leden en ouders, Beste leden en ouders, De vakantie doet z n intrede en dat wil zeggen dat we binnen een goede maand kunnen genieten van een geweldig zomerkamp! Onze leiding is al maandenlang bezig met de voorbereidingen

Nadere informatie

JEUGDDIENST. Speelplein. Regels en afspraken. Goedgekeurd in de gemeenteraad op 25/02/2015. Jeugddienst Gemeenveldstraat 3

JEUGDDIENST. Speelplein. Regels en afspraken. Goedgekeurd in de gemeenteraad op 25/02/2015. Jeugddienst Gemeenveldstraat 3 JEUGDDIENST Speelplein Regels en afspraken Goedgekeurd in de gemeenteraad op 25/02/2015 Gemeentebestuur Beersel Speelpleinwerking Jeugddienst Gemeenveldstraat 3 Alsembergsteenweg 1046 1652 Alsemberg 1652

Nadere informatie

Algemene voorwaarden speelpleinen Kindervreugd vzw

Algemene voorwaarden speelpleinen Kindervreugd vzw Algemene voorwaarden speelpleinen Kindervreugd vzw 1. Inschrijven doe je bij voorkeur via onze website www.kindervreugd.be. Je kan ook inschrijven op het secretariaat van Kindervreugd vzw (Limburgstraat

Nadere informatie

AANVRAAGFORMULIER WERKINGSTOELAGEN Cultuureducatieve vereniging Werkjaar: 1 september augustus 2018

AANVRAAGFORMULIER WERKINGSTOELAGEN Cultuureducatieve vereniging Werkjaar: 1 september augustus 2018 Dossier ontvangen: / /2018 STEDELIJKE JEUGDDIENST Jeugdcentrum Jotie Hofstraat 14 9700 OUDENAARDE 055 33 44 90 jeugdcentrum@oudenaarde.be www.jotie.be AANVRAAGFORMULIER WERKINGSTOELAGEN Cultuureducatieve

Nadere informatie

Aanvraagbundel jeugdbewegingen aanvraagjaar 2017

Aanvraagbundel jeugdbewegingen aanvraagjaar 2017 Aanvraagbundel jeugdbewegingen aanvraagjaar 2017 JEU/AJB/27-10-2016 Jeugddienst Gemeenteplein 6 8790 WAREGEM T 056 62 13 85 F 056 60 66 96 jeugd@waregem.be www.waregem.be Openingstijden Voormiddag: Van

Nadere informatie

SOLIDARITEITSFONDS 1. EEN WOORDJE UITLEG

SOLIDARITEITSFONDS 1. EEN WOORDJE UITLEG SOLIDARITEITSFONDS AANVRAAGFORMULIER 1. EEN WOORDJE UITLEG Waarom een Solidariteitsfonds? De Chiro staat open voor iedereen. Je financiële situatie mag daarbij geen hinderpaal zijn. Daarom wil de Chiro

Nadere informatie

Ik hoop da de komende maanden weer twee pareltjes worden en u kind kan groeien in zijn/haar scout zijn!

Ik hoop da de komende maanden weer twee pareltjes worden en u kind kan groeien in zijn/haar scout zijn! Beste Scout & Gids Langzaam maar zeker ligt de lente weer in het verschiet. Zoals altijd zijn we als scouts ook tijdens dit seizoen in ons element. Maar de lente heeft toch altijd dat kleine beetje extra

Nadere informatie

De beste wensen voor het nieuwe jaar!

De beste wensen voor het nieuwe jaar! De beste wensen voor het nieuwe jaar! vanwege de leiding Supertof dat je er (weer) bij wil zijn!! Je kan inschrijven met onderstaand formulier. Inschrijven is belangrijk om op de hoogte te blijven van

Nadere informatie

Aanvraagformulier toelagen aan sportverenigingen Anzegem Werkjaar 2010-2011

Aanvraagformulier toelagen aan sportverenigingen Anzegem Werkjaar 2010-2011 Aanvraagformulier toelagen aan sportverenigingen Anzegem Werkjaar 2010-2011 IDENTIFICATIE: alles correct invullen AUB! NAAM SPORTCLUB :...... CONTACTPERSOON :... CONTACTADRES :. TELEFOONNR. :.. E-MAIL

Nadere informatie

crisissituatie? hoe bereid je je voor?

crisissituatie? hoe bereid je je voor? crisissituatie? hoe bereid je je voor? crisissituatie? hoe bereid je je voor? crisishandboek 1 inleiding Als dienstverantwoordelijke maak je samen met je aangesloten onthaalouders elke dag werk van een

Nadere informatie

Hoe vul ik een schadeaangifte in?

Hoe vul ik een schadeaangifte in? Hoe vul ik een schadeaangifte in? Inhoud Wat te doen bij een schadegeval?... 2 Algemene richtlijnen... 2 Aangifte doen bij KLJ Nationaal... 2 Richtlijnen van KBC-verzekeringen... 2 Enkele belangrijke tips...

Nadere informatie

Het scoutsblad. oktober. Het scoutsblad oktober 1

Het scoutsblad. oktober. Het scoutsblad oktober 1 Het scoutsblad oktober Het scoutsblad oktober 1 Het scoutsblad oktober 2 Inhoudsopgave Praktische informatie... 4 Inschrijven... 5 Speelhoekje... 6 Doolhof... 6 Maandbrief kapoenen... 7 Maandbrief welpen...

Nadere informatie

ESTLAND LETLAND. Praktisch: Vertrek Aalter: 6 juli om 14.30u aan parking den Aard

ESTLAND LETLAND. Praktisch: Vertrek Aalter: 6 juli om 14.30u aan parking den Aard ESTLAND LETLAND Praktisch: Vertrek Aalter: 6 juli om 14.30u aan parking den Aard Op kamp zullen jullie onderling moeten afspreken om samen in een tent te slapen (GEEN SM IJTTENTEN) Bagage: Maximaal gewicht

Nadere informatie