#WvdM14. De nieuwswijze brugklasser Gonnie Eggink

Transcriptie

1 #WvdM14 De nieuwswijze brugklasser Gonnie Eggink

2 Wat komt er aan de orde? Wat is mediawijsheid? Onderzoeksvraag Methode Uitkomsten Conclusie/literatuur Discussie

3 Wat is mediawijsheid? (1/4) Het geheel van kennis, vaardigheden en mentaliteit waarmee burgers zich bewust, kritisch en actief kunnen bewegen in een complexe, veranderlijke en fundamenteel gemedialiseerde wereld. (Raad voor Cultuur, 2005) Een mediawijze leerling kan op zelfbewuste wijze gebruik maken van de positieve mogelijkheden die media bieden, zonder daarbij zichzelf of anderen te schaden. (Mijn Kind Online, Handboek Mediawijsheid, 2010 ) Mediawijsheid = de verzameling competenties die je nodig hebt om actief en bewust deel te kunnen nemen aan de mediasamenleving. (Mediawijzer.net, 2012)

4 Wat is mediawijsheid? (2/4) Het competentiemodel

5 A. Begrip (passief) B. Gebruik (actief) Wat is mediawijsheid? (3/4) 4 competentiegroepen C. Communicatie (interactief) D. Strategie (effectief)

6 A. Begrip Wat is mediawijsheid (4/4) De competentiegroep Begrip? 1. Inzicht hebben in de medialisering van de samenleving. 2. Begrijpen hoe media gemaakt worden/hoe media-inhoud geproduceerd wordt. 3. Zien hoe (nieuws)media de werkelijkheid kleuren

7 Onderzoeksvraag (1/2) (Project) Wat zijn de verschillen tussen middelbare scholieren met betrekking tot het begrijpen van media-inhoud? In hoeverre zijn deze verschillen te verklaren door : Geslacht Onderwijsniveau De aandacht die de school schenkt aan mediawijsheid

8 Onderzoeksvraag (2/2) (Vandaag) Begrijpen leerlingen hoe nieuwsmedia de werkelijkheid kleuren? Vrijheidsstrijder of terrorist? Asielzoeker, indringer of vluchteling?

9 Methode (1/2) De aanpak Gestructureerde vragenlijst op papier. Gesloten vragen (2/3 antwoordmogelijkheden). 30 nieuwsvragen gebaseerd op Rosenbaum (2007) en Ashley e.a (2013). Klassikaal afgenomen door 4 e jaars studenten Journalistiek op 13 VO-scholen (met een programma mediawijsheid/zonder een programma mediawijsheid). Opmerkelijk: de bereidwilligheid van scholen om te participeren

10 Methode (2/2) (enkele vragen) Opdracht 4. Waar Niet waar De verhalen in het nieuws gaan over alle belangrijke gebeurtenissen van die dag. x Nieuws over de Islam wordt door alle televisiestations op dezelfde manier gemaakt. Als een item wordt uitgezonden, zie je dezelfde dingen die je ziet als je er zelf bij bent geweest. Het nieuws geeft een volledige beschrijving van wat er is gebeurd. x x x

11 Beschrijving respondenten 1/3 Geslacht (N=874) 49,4% jongens 50,6% meisjes

12 Beschrijving respondenten 2/3 Onderwijsniveau VMBO HAVO VWO

13 Beschrijving respondenten 3/3 Mediatraject geen mediawijs traject wel mediawijstraject

14 Uitkomsten; algemeen 1/3 Hebben de respondenten inzicht in de manier waarop (nieuws) media de werkelijkheid kleuren? Zijn er verschillen tussen jongens en meisjes?

15 Uitkomsten; algemeen 2/3 Hebben de respondenten inzicht in de manier waarop (nieuws) media de werkelijkheid kleuren? Zijn er verschillen tussen de niveaus? Gemiddelde score (max=30) ,2 21,8 19,6 VMBO HAVO VWO

16 Uitkomsten; algemeen 3/3 Hebben de respondenten inzicht in de manier waarop (nieuws) media de werkelijkheid kleuren? Zijn er verschillen tussen groepen die een mediawijsheidprogramma volgen en groepen die geen mediawijsheidprogramma volgen? ,8 volgt een programma 21,4 volgt GEEN programma

17 Opmerkelijke uitkomsten per vraag 1/4 Het nieuws geeft een volledige beschrijving van wat er is gebeurd. (% juiste antwoorden) VMBO HAVO HAVO/VWO Cursus niet gevolgd Cursus gevolgd VWO

18 Opmerkelijke uitkomsten per vraag 2/4 Een verslaggever die oud is, zendt ander nieuws uit dan een verslaggever die jong is. (% juiste antwoorden) VMBO HAVO Cursus niet gevolgd HAVO/VWO Cursus gevolgd VWO

19 Opmerkelijke uitkomsten per vraag 3/4 Onderwerpen die met conflicten te maken hebben krijgen meer aandacht in het nieuws dan andere onderwerpen. (% juiste antwoorden) VMBO HAVO HAVO/VWO Cursus niet gevolgd Cursus gevolgd VWO

20 Opmerkelijke uitkomsten per vraag 4/4 Nieuws over twee mannen of twee vrouwen die gaan trouwen, wordt overal op de wereld op dezelfde manier uitgezonden. (% juiste antwoorden) VMBO HAVO VWO/HAVO Cursus niet gevolg Cursus gevolgd VWO

21 Wat zijn nu de verschillen tussen vergelijkbare groepen m.b.t. nieuwswijsheid? ,4 22,6 21, ,8 20, Cursus gevolgd Cursus niet gevolgd

22 Conclusie 1/1 Wat zijn de verschillen tussen middelbare scholieren met betrekking tot het begrijpen van media-inhoud? Meer specifiek: begrijpen leerlingen hoe nieuwsmedia de werkelijkheid kleuren? Er zijn wel verschillen tussen de groepen, maar: De verschillen zijn erg klein. Verwacht verschil m.b.t. opleiding (niveau). Onverwacht verschil m.b.t. mediawijsheid

23 Vragen 1. Validiteit? 2. Betrouwbaarheid?

24 Beperkingen Hadewijch Vanwynsberghe, Steve Paulussen, Pieter Verdegem

25 Terug naar Rosenbaum (2007) en Ashley e.a. (2013). Rosenbaum (onderzocht leerlingen van internationale scholen); het begin is er, maar de onderzochte groep is atypisch. Ashley e.a. (onderzocht studenten); hoge scores dus werk verder met het instrument met andere groepen, want studenten zijn ervaren test takers

26 Tot slot Eggink (onderzocht brugklassers) Met dank aan vierdejaars studenten Journalistiek: Werk interdisciplinair verder en zoek samenwerking met experts uit onderwijs & wetenschap