In hoeverre heeft de grootte van een accountantskantoor invloed op de kwaliteit van een accountantscontrole?

Transcriptie

1 In hoeverre heeft de grootte van een accountantskantoor invloed op de kwaliteit van een accountantscontrole? Robert van der Vijver Bachelorscriptie Accountancy & Control Faculteit Economie & Bedrijfskunde Universiteit van Amsterdam Dhr. J.J. Schipper RA

2 Samenvatting Tegenwoordig wordt de markt voor de audit steeds meer beheerst door de grote vier accountantskantoren. Dit kan leiden tot een sterke verstoring van de markt. Daarnaast lijden de kleinere accountantskantoren onder een gebrek aan erkenning van hun kennis en capaciteiten. Ondernemingen hebben hierdoor steeds vaker de neiging om te kiezen voor een groot accountantskantoor die hen controleert, omdat zij er vanuit gaan dat zij hogere kwaliteit leveren. Daarnaast wil de Europese Commissie maatregelen nemen om deze sterke concentratie van de Big Four te beperken en willen zij dat er meer erkenning komt voor de kleinere accountantskantoren. In dit onderzoek wordt daarom onderzocht in hoeverre de grootte van een accountantskantoor invloed heeft op de kwaliteit van een accountantscontrole. Deze vraag wordt onderzocht aan de hand van een literatuuronderzoek. Om tot het juiste antwoord te komen wordt er in het onderzoek gebruik gemaakt van drie relevante groepen maatstaven. De eerste zijn de specifieke maatstaven die horen bij de omvang van een accountantskantoor. De tweede groep maatstaven zijn afgeleid van de kwaliteit van de accountantsrapporten. De laatste groep maatstaven zijn afgeleid van de financiële jaarrekening. Bij het onderzoeken van alle drie de groepen maatstaven kan er in grote lijnen geconcludeerd worden dat de Big X hogere kwaliteit levert dan de Non-Big X. Wanneer er gekeken wordt naar de mate van earnings management leveren beide groottes van accountantskantoren even hoge kwaliteit. Echter zijn er wel enkele belangrijke kanttekeningen te plaatsen, waarvan de belangrijkste is dat de Big X in vergelijking met de Non-Big X een conservatievere benadering hanteert tijdens de accountantscontroles. 2

3 Inhoudsopgave 1. Inleiding 4 2. Theoretisch kader 6 3. Literatuuronderzoek Specifieke maatstaven die horen bij de omvang van een accountantskantoor Industrie specialisten Reputatie Maatstaven die afgeleid zijn van de kwaliteit van de accountantsrapporten Maatstaven die afgeleid zijn van de financiële jaarrekening Resultaten Discussie Conclusie Referenties Bijlage Verantwoording bronnen 35 3

4 1. Inleiding Tegenwoordig wordt de markt voor audit diensten van beursgenoteerde ondernemingen steeds meer beheerst door de vier grote accountantskantoren, namelijk PricewaterhouseCoopers, Ernst & Young, KPMG en Deloitte. Zij hebben in veel Europese lidstaten meer dan 90 procent van het marktaandeel. Daarnaast is het toetreden tot dit hoogste segment voor veel kleinere accountantskantoren zeer moeilijk gebleken. Deze sterke concentratie van de Big Four kan leiden tot een toenemend systeemrisico, wat de volledige markt kan verstoren. Deze sterke concentratie leidt er ook toe dat klanten weinig keuze hebben bij het kiezen van een geschikt accountantskantoor (Groenboek, 2010, p. 18). Daarnaast benadrukt het Durieux Committee Report dat kleinere accountantskantoren worden vervangen door grotere accountantskantoren alleen om het feit dat ze minder bekend zijn, hoewel deze kleinere kantoren misschien wel hoge(re) kwaliteit kunnen leveren. Dit leidt ertoe dat bedrijven alleen op basis van de grootte van het accountantskantoor een keuze maken bij het kiezen van een geschikt accountantskantoor (DeAngelo, 1981, p. 184). Ook lijden de kleinere accountantskantoren onder een gebrek aan erkenning van hun kennis en capaciteiten door de grote beursgenoteerde bedrijven om hen te controleren. Hierdoor wordt er eerder gekozen voor een accountantskantoor die tot de Big Four behoort, en is het ook de Big Four die de grote controle opdrachten binnen haalt (Groenboek, 2010, p. 18). Een andere reden waarom een onderneming kiest voor de Big Four is dat financiële instellingen, zoals banken, het in sommige gevallen verplicht stelt. Pas wanneer zij gecontroleerd worden door de Big Four, verstrekken zij aan de desbetreffende onderneming een lening (Groenboek, 2010, p.18). Hierbij gaan zij er vanuit dat de Big Four over betere kennis en systemen beschikt dan kleinere accountantskantoren, wat leidt tot een hogere kwaliteit van een accountantscontrole. Het bovengenoemde suggereert dat beursgenoteerde ondernemingen eerder geneigd zijn te kiezen voor een Big Four accountantskantoor dan voor een kleiner accountantskantoor voor het uitvoeren van een accountantscontrole. Echter komt er uit onderzoek van Arnett 4

5 en Danos (1979) 1 dat wordt beschreven door DeAngelo (1981, p. 183) naar voren dat zolang professionele accounting standaarden en kwalificaties worden onderhouden, het oneerlijk is om de grootste acht accountantskantoren arbitrair te onderscheiden van de kleinere accountantskantoren. Dit wordt ondersteund door het Derieux Committee Report dat wordt beschreven door DeAngelo (1981, p. 184). Het rapport benadrukt het probleem dat accountantskantoren worden gekozen op basis van arbitraire factoren, zoals de grootte van een accountantskantoor. Aangezien beursgenoteerde ondernemingen eerder geneigd zijn te kiezen voor een accountantskantoor die behoort tot de Big Four, wil de Europese Commissie maatregelen nemen om de grote concentratie van de Big Four te beperken. Één van de maatregelen die zij willen nemen is een gezamenlijke accountantscontrole, die bestaat uit twee verschillende accountantskantoren. Tevens wil de Europese Commissie dat er meer erkenning komt voor de kennis en capaciteiten van de kleinere accountantskantoren in vergelijking met de Big Four. Het is hierbij van belang om eerst vast stellen in hoeverre de kwaliteit van een accountantscontrole van de Big Four hoger is in vergelijking met de kwaliteit van een accountantscontrole door de Non-Big Four accountantskantoren. Hieruit komt de vraag naar voren: in hoeverre heeft de grootte van een accountantskantoor invloed op de kwaliteit van een accountantscontrole? Om een antwoord te vinden op de bovengestelde vraag wordt door een literatuuronderzoek bepaald in hoeverre de grootte van een accountantskantoor invloed heeft op de kwaliteit van een accountantscontrole. Om de centrale vraag te kunnen beantwoorden worden er in paragraaf 2 relevante begrippen en theorieën nader toegelicht om het onderzoek in een breder kader uiteen te zetten. Hierin zullen de begrippen audit en audit quality worden uitgelegd. Daarnaast wordt er duidelijk onderscheid gemaakt in de grootte van accountantskantoren om het onderzoek uit te kunnen voeren. Tenslotte worden in deze paragraaf de maatstaven besproken, die in dit onderzoek gebruikt worden, om audit quality te meten. In paragraaf 3 wordt het literatuuronderzoek uitvoerig beschreven en kritisch behandeld om een 1 In dit onderzoek is er geen recentere bron gevonden, waaruit naar voren komt dat het oneerlijk is om onderscheid te maken tussen de Big Four en de Non-Big Four. Daarnaast wordt dit universeel aangenomen. 5

6 antwoord te kunnen vormen op de centrale vraag. Daarna worden in paragraaf 4 de resultaten besproken die voortkomen uit het literatuuronderzoek. Vervolgens worden er in paragraaf 5 enkele discussiepunten besproken naar aanleiding van het gedane literatuuronderzoek en de bijbehorende resultaten. Tenslotte eindigt dit onderzoek met een passende conclusie waarin het onderzoek, de resultaten en het antwoord op de centrale vraag nog eens worden samengevat. 2. Theoretisch kader In deze paragraaf worden relevante begrippen en theorieën nader toegelicht om het onderzoek in een breder kader uiteen te zetten en te begrijpen. Allereerst worden de begrippen audit en audit quality uitgelegd. Daarna wordt er duidelijk gemaakt, hoe in dit onderzoek, onderscheid gemaakt wordt tussen de grootte van accountantskantoren. Tenslotte wordt er om audit quality te meten relevante maatstaven besproken en uitgelegd om te bepalen in hoeverre de grootte van accountantskantoren invloed heeft op de kwaliteit van een accountantscontrole. 2.1 Wat is een audit? Het eerste relevante begrip dat nader moet worden toegelicht om het onderzoek te kunnen begrijpen is het begrip audit. Het van Dale woordenboek definieert audit als een 1. accountantsonderzoek, -controle, 2. accountantsverslag. Met andere woorden een audit is een controle/onderzoek dat wordt uitgevoerd door een accountant, een accountantscontrole. Arens e.a. (2011, p. 32) beschrijven drie verschillende soorten audits, namelijk: 1. Operational audit 2. Compliance audit 3. Financial statements audit Bij een operationele audit wordt de efficiëntie en de effectiviteit van de uitgevoerde procedures en methodes van een organisatie geëvalueerd. Tijdens een compliance audit wordt er gekeken of de gecontroleerde zich houdt aan de opgestelde procedures en regels. Echter gaat het in dit onderzoek om de financial statement audit, waarbij het gaat om de beoordeling of de financiële verslagen van een onderneming in overeenstemming zijn met de opgestelde regels, zoals de GAAP (Arens, e.a., 2011, p ). 6

7 Een accountantscontrole wordt door Arens (2011, p. 24) als the accumulation and evaluation of evidence about information to determine and report on the degree of correspondence between the information and established criteria. Auditing should be done by a competent, independent person. Van belang bij een accountantscontrole is dat de accountant evidence verzameld, over de informatie die gecontroleerd moet worden, om te bepalen en te rapporteren of de financiële jaarverslagen overeenkomen met de juiste standaarden en wet en regelgeving. Het is de taak van een accountant om te bepalen of de financiële jaarverslagen een betrouwbaar en accuraat beeld weergeeft van de financiële positie van een onderneming. Een belangrijk begrip wat een rol speelt bij het verzamelen van bewijs is materialiteit. Wanneer een accountant een misstatement ontdekt in de financiële jaarrekening moet de accountant bepalen of deze afwijking van materieel belang is. Volgens Arens e.a. (2011, p.76) is een misstatement van materieel belang wanneer het de beslissing van een reasonable user of the statements beïnvloedt. Afhankelijk van de mate van de materialiteit van een misstatement geeft de accountant zijn professionele oordeel door middel van een passende accountantsverklaring. Tijdens het uitvoeren van een accountantscontrole is het van belang dat de accountant onafhankelijk is. Om de onafhankelijkheid te waarborgen mag een accountant op geen enkele manier een band hebben met haar klant. Daarnaast moet een accountant ook competent zijn, dit houdt in dat de accountant moet weten welke type bewijzen er zijn en in welke hoeveelheid hij/zij deze moet verzamelen om een juist oordeel te kunnen geven over de financiële jaarrekening van een onderneming (Arens, e.a., 2011, p.25). Uiteindelijk stelt een accountant een accountants rapport waar de bevindingen van de accountant inclusief haar oordeel staat (Arens, e.a., 2011, p. 25). Dit rapport wordt gebruikt door externe gebruikers, zoals aandeelhouders en investeerders. Zij doen beroep op de financiële jaarrekening van ondernemingen om bedrijfsbeslissingen te maken, waarbij zij het accountants rapport (auditor s report) als indicator gebruiken om te bepalen of de gepubliceerde cijfers betrouwbaar zijn (Arens, e.a., 2011, p. 28). Een voorbeeld van een mogelijke beslissing die investeerders kunnen maken is of zij wel of niet besluiten te investeren in een bepaalde onderneming. Door een afweging te maken op basis van de financiële jaarrekening van een onderneming en het professionele oordeel van de accountant, kan de investeerder zijn beslissing nemen of hij/zij wel investeert of juist niet. 7

8 Een begrip dat hiermee sterk is verbonden is het begrip audit quality, deze wordt in de volgende deelparagraaf verder uitgelegd. 2.2 Wat is audit quality? Om te bepalen in hoeverre de grootte van een accountantskantoor invloed heeft op de audit quality, kwaliteit van een accountantscontrole, is het van belang dat er duidelijk wordt gemaakt wat het begrip audit quality inhoudt. Audit quality wordt door Palmrose (1988, p. 56) 2 beschreven in termen van de mate van zekerheid, de kans dat de financiële jaarverslagen geen misstatements bevatten die van materieel belang zijn. Een hogere mate van zekerheid gaat gepaard hogere kwaliteit van de audit dienst. DeAngelo (1981, p. 186) beschrijft audit quality als de mogelijkheid dat een accountant zowel de fouten/ misstatements ontdekt bij een klant en dat de accountant de ontdekte fout ook daadwerkelijk rapporteert. Daarnaast beschrijft Palmrose (1988, p. 57) dat de kans op audit failures kleiner is, wanneer de kwaliteit van een accountantscontrole hoger is. Francis (2004, p. 346) ondersteunt deze stelling. Hij stelt dat hoe hoger het audit failure percentage is, hoe lager de kwaliteit van de accountantscontrole is. Er bestaat dus negatief verband tussen het aantal audit failures en de kwaliteit van een accountantscontrole. Een audit failure ontstaat wanneer de financiële jaarrekening van een onderneming materiële misstatements bevat en deze niet wordt ontdekt door de accountant. Deze audit failures kunnen op twee manieren ontstaan. Ten eerste kan het ontstaan wanneer de General Accepted Accounting Principles (GAAP) niet worden gehandhaafd door de accountant tijdens de accountantscontrole. Ook kunnen audit failures ontstaan doordat de accountant faalt in het afgeven van een aangepaste verklaring of een niet goedkeurende verklaring in de juiste omstandigheden (Francis, 2004, p. 346). Dit houdt in dat de accountant een goedkeurende verklaring heeft afgegeven, terwijl de accountant eigenlijk een niet goedkeurende verklaring (qualified opinion) had moeten afgeven, omdat de jaarrekening een materieel misstatement bevat. Ook kan de accountant een niet goedkeurende verklaring afgeven, terwijl het wel een goedkeurende verklaring moest zijn. 2 Het onderzoek van Palmrose is uit 1988, echter wordt dit onderzoek van Palmrose (1988) in vele onderzoeken geciteerd en als universeel aangenomen. 8

9 Er wordt dus ten onrechte een foute verklaring afgegeven. Bij beide manieren worden de gebruikers van de financiële jaarrekening misleid, waardoor zij verkeerde beslissingen kunnen nemen. 2.3 Onderscheid tussen de grootte van accountantskantoren Om antwoord op de centrale vraag te kunnen geven is het van belang dat er duidelijk wordt vastgesteld wat er bedoeld wordt met de grootte van accountantskantoren. Aangezien de grootte van accountantskantoren op zichzelf een vaag begrip is. In dit onderzoek is er voor gekozen om onderscheid te maken tussen de accountantskantoren die behoren tot de Big Four en de Big Eight aan de ene kant en de overige kleinere accountantskantoren aan de andere kant. Echter zijn de accountantskantoren in de delen in drie groepen, namelijk: 1. De Big Four accountantskantoren 2. Midden groep accountantskantoren 3. Overige accountantskantoren Big Four Midden groep accountants Overige accountantskantoren De Big Four accountantskantoren bestaan uit KPMG, Deloitte, PriceWaterhouseCoopers (PWC) en Ernst & Young. De midden groep accountantskantoren bestaan uit accountantskantoren die net onder het rijtje van de Big Four staan, zoals BDO. De overige accountantskantoren bestaan uit kleine accountantskantoren die relatief kleine klanten hebben. In dit onderzoek is er voor gekozen om onderzoek te doen naar de bovenste twee in het schema. Er wordt dus onderzoek gedaan naar het verschil in kwaliteit van de accountantscontrole tussen de Big Four en de midden groep accountantskantoren. In sommige wetenschappelijke artikelen is er onderzoek gedaan naar de kwaliteit van een accountantscontrole waarin onderscheid wordt gemaakt tussen de Big Four en de kleinere accountantskantoren en in andere naar de Big Eight en de kleinere accountantskantoren. Dit heeft te maken met de periode waarin het onderzoek is uitgevoerd. Om het lezen aantrekkelijker te maken is er in dit onderzoek voor gekozen om de grote 9

10 accountantskantoren aan te geven met de Big X en de kleinere accountantskantoren met de Non-Big X. Doordat er een duidelijk onderscheid is gemaakt in de grootte van accountantskantoren kan er worden gekeken of de grootte van een accountantskantoor invloed heeft op de kwaliteit van een accountantscontrole. 2.4 Maatstaven om audit quality te meten In de bovenstaande deelparagrafen zijn de begrippen audit en audit quality nader toegelicht. Tevens is er duidelijk onderscheid gemaakt in de grootte van accountantskantoren, zodat het mogelijk wordt te centrale vraag te beantwoorden. Het laatste belangrijke punt dat nog nader moet worden toegelicht is het bepalen van de kwaliteit die de accountantskantoren leveren bij het uitvoeren van een accountantscontrole. Het is hierbij van belang dat er maatstaven worden opgesteld om de kwaliteit te bepalen voor zowel de Big X als de Non-Big X accountantskantoren, zodat kan worden na gegaan in hoeverre de grootte van een accountantskantoor invloed heeft op de kwaliteit van een accountantscontrole. In dit onderzoek is er voor gekozen om de kwaliteit te meten aan de hand van drie groepen maatstaven om een zo goed mogelijke vergelijking te kunnen maken (Francis, 2004, p ). De eerste groep heeft betrekking op specifieke maatstaven die horen bij de omvang van accountantskantoren die verklaren waarom een bepaalde grootte van een accountantskantoor hogere of juist lagere kwaliteit levert in vergelijking met andere accountantskantoren. De maatstaven die hierbij gebruikt worden zijn de kennis over de industrie en de reputatie van een accountantskantoor. De tweede groep maatstaven is gebaseerd op de kwaliteit van de de accountantsrapporten van de accountant waarin ook het professionele oordeel van de accountant over de financiële jaarrekening is gepubliceerd. De maatstaven die hierin naar voren komen hebben betrekking op het afgeven van een goedkeurende ( unqualified ) verklaring en de going-concern verklaring. Een samenhangend aspect bij deze verklaringen is de mate van litigation die voor komt bij accountantskantoren. De laatste groep maatstaven zijn maatstaven die betrekking hebben op de financiële jaarrekening van een onderneming. De maatstaven die hiertoe behoren zijn de mate van earnings management en de voorspelde winsten van het 10

11 management. Deze verschillende groepen maatstaven worden in het volgende gedeelte nader toegelicht. De eerste groep maatstaven geeft zoals eerder gezegd theoretische verklaringen waarom grote accountantskantoren, zoals de Big X, betere of gelijke kwaliteit levert ten opzichte van kleinere accountantskantoren. De eerste maatstaf is de kennis van een bepaalde industrie, door middel van deze maatstaf kan er worden onderzocht of kennis over een specifieke industrie voordelen oplevert wat ten gunste komt van de kwaliteit van een accountantscontrole. Daarnaast speelt als tweede maatstaf de reputatie van een accountantskantoor een belangrijke rol bij het uitvoeren van een accountantscontrole. Door middel van deze maatstaf kan er worden onderzocht of de reputatie van de Big X en de kleinere accountantskantoren ( Non-Big X ) van elkaar verschillen om het verschil in kwaliteit van een accountantscontrole te meten en te verklaren. De tweede groep maatstaven heeft betrekking op de kwaliteit van het accountantsrapport die wordt gepubliceerd naar aanleiding van de opgestelde financiële jaarrekening van een onderneming. De maatstaf die hierbij wordt gebruikt, om te onderzoeken of de grootte van een accountantskantoor invloed heeft op de kwaliteit van een accountantscontrole, is de goedkeurende verklaring en de going-concern verklaring. Hierbij wordt gekeken in hoeverre de juiste verklaring is afgegeven met betrekking tot de heersende omstandigheden van een onderneming. Een accountant kan namelijk een goedkeurende verklaring afgeven, terwijl hij een niet-goedkeurende verklaring had moeten afgeven. Daarnaast kan een accountant ook een niet-goedkeurende verklaring afgeven, terwijl dit wel een goedkeurende verklaring had moeten zijn. Een goedkeurende verklaring wordt afgegeven wanneer het aan de volgende vijf eisen voldoet (Arens, e.a., 2011, p. 68): 1. De jaarrekening moet alle verslagen bevatten, zoals de balans, de resultaatrekening, verslag van de behaalde winsten, cash flow statement. 2. De drie algemene standaarden moeten zijn gevolgd door de accountant. 3. De accountant moet voldoende bewijs hebben gevonden om zijn professionele oordeel op te baseren. 4. De jaarrekening moet in overeenstemming met de GAAP worden gepresenteerd. 5. Er is geen omstandigheid en aanleiding die er toe leidt dat er een aangepaste verklaring moet worden afgegeven. 11

12 Naast de goedkeurende verklaring bestaat er ook de going-concern verklaring. Wanneer de accountant een going-concern verklaring afgeeft, houdt dit in dat de accountants twijfels heeft over het voortbestaan van een onderneming. Enkele voorbeelden waarop deze twijfels gebaseerd kunnen zijn, zijn (Arens, e.a., 2011, p. 72): 1. Significante operationele verliezen van een onderneming. 2. Een onderneming kan haar verplichting niet meer nakomen, zoals het betalen van schulden. 3. Verlies van belangrijke klanten. 4. Rechtszaken tegen de onderneming die de operationele activiteit van een onderneming in gevaar brengt. Een belangrijk aspect die met deze verklaringen samenhangt is de mate van litigation tegen accountantskantoren. Litigation is een belangrijke maatstaf om de kwaliteit van een accountantscontrole te bepalen, aangezien dit nauw samenhangt met audit quality. De waarde van een accountantscontrole is afgeleid van de verwachtingen van de externe gebruikers van een financiële jaarrekening. De externe gebruikers van jaarrekeningen verwachten namelijk dat accountants materiële misstatements ontdekken en dat deze misstatements worden gecorrigeerd. Wanneer accountants falen in het ontdekken van materiële afwijkingen kan dit leidt tot een eerdergenoemde audit failure, wat vaak resulteert in litigation. Dit houdt in dat een accountantskantoor wordt aangeklaagd, aangezien zij heeft gefaald bij het uitvoeren van een accountantscontrole. Dit suggereert dat wanneer er een relatief lage litigation activiteit bestaat, dit samengaat met een hogere kwaliteit van een accountantscontrole (Palmrose, 1988, p. 56). Echter komt het ook voor dat accountantskantoren worden aangeklaagd, wanneer zij wél volgens de standaarden hebben gehandeld en er geen audit failure bestaat. Dit kan worden verklaard vanuit de deep pocket theorie die afhangt van de grootte van het accountantskantoor. Ook deze theorie kan invloed hebben op de kwaliteit van een accountantscontrole (Lennox, 1999, p. 780,781). De laatste groep maatstaven heeft betrekking op de financiële jaarrekening van een onderneming. Hierbij gaat het om de mogelijkheid van het management om de financiële jaarrekening te beïnvloeden en aan te passen. Als eerste maatstaf wordt de mate van earnings management gebruikt. Van belang hierbij is dat duidelijk wordt gemaakt wat dit inhoudt. Becker, e.a. (1998, p. 5.6) beschrijft dat earnings management ontstaat doordat 12

13 managers prikkels hebben om de winst aan te passen zodat deze maximaal wordt voor de onderneming. Dit levert voor de manager in de meeste gevallen extra bonussen op, die vaak gekoppeld zijn aan de behaalde winst, die in contracten zijn vastgelegd. Echter is het niet de bedoeling dat managers de mogelijkheid krijgen om de winsten te manipuleren en aan te passen. Dit moet worden beperkt door juiste controle maatregelen. De mate waarin in earnings management plaats vindt is een maatstaf om kwaliteit uit te drukken van zowel de Big X als voor de midden groep accountantskantoren. Als tweede maatstaf wordt er gekeken naar de voorspelde fouten van winsten door het management bij de verschillende groottes van de accountantskantoren. Davidson (1993) gaat er vanuit dat wanneer de kwaliteit van een accountantscontrole hoog is, er grotere voorspelde fouten worden geconstateerd, aangezien het management minder de mogelijkheid heeft om het verschil tussen de voorspelde winst en de gerealiseerde winst te minimaliseren. Vervolgens wordt er gekeken in hoeverre dit opgaat voor zowel de Big X als de midden groep accountantskantoren om onderscheid aan te tonen in kwaliteit. Tevens dient er vermeld te worden dat er in dit onderzoek geen rekening wordt gehouden met het aantal uren dat een accountantskantoor aan een accountantscontrole besteed. Samenvattend worden er in dit onderzoek drie verschillende groepen maatstaven gebruikt om de kwaliteit van een accountantscontrole te onderzoeken voor zowel de Big X accountantskantoren als voor de Non-Big X accountantskantoren. Deze eerste groep maatstaven heeft betrekking op specifieke maatstaven die horen bij de omvang van accountantskantoren. Deze verklaren waarom een bepaalde grootte van een accountantskantoor hogere of juist lagere kwaliteit levert in vergelijking met andere accountantskantoren. De tweede groep maatstaven om de kwaliteit van een accountantscontrole te onderzoeken zijn afgeleid van de kwaliteit van de accountantsrapporten. De laatste groep maatstaven zijn afgeleid van de financiële jaarrekening van ondernemingen. Aan de hand van deze maatstaven kan er worden bepaald in hoeverre de grootte van een accountantskantoor invloed heeft op de kwaliteit van een accountantscontrole. 13

14 Big X ten opzichten van de Non-Big X Kwaliteit van een accountantscontrole Specifieke maatstaven die horen bij de omvang van een accountantskantoor Maatstaven die afgeleid zijn van de kwaliteit van de accountantsrapporten Maatstaven die afgeleid zijn van de financiële jaarrekening Industrie expertise Reputatie Afgeven van de juiste verklaring De mate van litigation De mate van earnings management Voorspelde winsten van het management Figuur 1: Schematische weergave van de opzet van het onderzoek 3. Literatuuronderzoek In deze paragraaf wordt het literatuuronderzoek uitgevoerd om te bepalen in hoeverre de grootte van een accountantskantoor invloed heeft op de kwaliteit van een accountantscontrole. De relevante artikelen die worden behandeld in deze literatuurstudie zijn door gebruikmaking van Google Scholar gevonden. In de bijlage wordt er duidelijke aangegeven om welk artikel het gaat, welke zoekterm er is gebruikt en of er gebruikt gemaakt is van het artikel. Aan de hand van de drie eerder genoemde groepen maatstaven wordt er beoordeeld of de grootte van een accountantskantoor invloed heeft op de kwaliteit van een accountantscontrole. Deze drie groepen maatstaven worden in deze paragraaf één voor één 14

15 kritisch besproken. Daarnaast wordt er steeds duidelijk aangegeven welk onderscheid er is gemaakt in de grootte van de accountantskantoren in de gebruikte artikelen om aan het einde van de literatuurstudie een duidelijk antwoord te kunnen formuleren op de centrale vraag. 3.1 Specifieke maatstaven die horen bij de omvang van accountantskantoren De maatstaven die in deze subparagraaf aan de orde komen zijn de kennis van de industrie, waar industry specialist van is afgeleid, en de reputatie van een accountantskantoor. Zij verschillen beide als er een vergelijking wordt gemaakt tussen de omvang van accountantskantoren Industrie specialisten Allereerst de industry specialists waarover een accountantskantoor kan beschikken in een industrie waarin het accountantscontroles uitvoert. Solomon e.a. (1999, p. 191) beweren dat speciale kennis over een bepaalde industrie op twee manieren kan ontstaan, namelijk door directe en indirecte ervaring. De directe ervaring bestaat uit de ervaring die een accountant op doet tijdens het uitvoeren van een accountantscontrole in een afzonderlijke industrie. De indirecte ervaring kan een accountant op doen door het volgen van trainingen, waardoor het kennis op doet over een bepaalde industrie. Solomon e.a. (1999, p. 206) stellen ook dat industrie experts betere kennis hebben dan de niet-experts doordat zij meer ervaring hebben. Deze ervaring zorgt ervoor dat de industrie experts de mogelijkheid hebben om nauwkeuriger te rapporten. Daarnaast stelt Francis (2004, p. 354) dat wanneer een accountantskantoor meer klanten/vergoedingen heeft in een bepaalde industrie, dit een accountantskantoor de mogelijkheid biedt om meer kennis over een bepaalde industrie op te doen wat leidt tot industry expertise. Aangezien de Big X accountantskantoren in de meeste Europese Unie lidstaten meer dan 90 procent van het marktaandeel bezit (Groenboek, 2010, p. 18), waardoor ook de meeste klanten heeft (vaak beursgenoteerde ondernemingen), kan er worden aangenomen dat de Big X accountantskantoren industrie specialisten zijn. Vanuit het perspectief van de Non-Big X accountantskantoren, kan er gesteld worden dat zij een veel kleiner marktaandeel bezitten en relatief gezien ook minder klanten hebben dan een accountantskantoor die tot de Big X behoort. Dit zorgt er voor dat het voor kleinere accountantskantoren moeilijker is om industrie expertise te ontwikkelen. 15

16 De vraag is nu of industrie expertise leidt tot hogere kwaliteit van een accountantscontrole, zodat er vastgesteld kan worden in hoeverre de kwaliteit van de Big X verschilt met de kwaliteit van de Non-Big X accountantskantoren. In het artikel van Romanus (2008, p. 391) wordt gesteld dat accountantskantoren met industrie specifieke kennis, de karakteristieken en de activiteiten van een onderneming beter begrijpt, wat de mogelijkheid vergroot om fouten te detecteren. Dit leidt tot een hogere kwaliteit van een accountantscontrole. In het onderzoek van Romanus (2008, p. 393) worden drie hypotheses opgesteld, waarvan de eerste hypothese relevant is voor dit onderzoek. Deze hypothese die wordt onderzocht is: Auditor industry specialization is negatively associated with the likelihood of accounting restatements. Hierbij wordt de maatstaf accounting restatements gebruikt om de kwaliteit van het rapporteren te meten. Er wordt gekeken of industrie specialisatie leidt tot een kleinere waarschijnlijkheid op boekhoudkundige aanpassingen, aangezien door deze specifieke kennis de mogelijkheid wordt vergroot om fouten te ontdekken. Uit het onderzoek van Romanus (2008, p. 410) komt naar voren dat verhoogde kennis en vaardigheden van een accountant met specifieke kennis over een industrie leidt tot een kleinere kans op achteraf boekhoudkundige aanpassingen. Het onderzoek van Zhou en Elder (2001) onderzoekt of er een verband bestaat tussen de industrie experts en de Big X en de kwaliteit van een accountantscontrole. De kwaliteit van een accountantscontrole wordt gemeten aan de hand van accruals. Uit het onderzoek van Zhou en Elder (2001, p. 15) komt naar voren dat industrie experts en de Big X accountantskantoren negatief gerelateerd zijn aan de waarde van de totale accruals. Dit suggereert dat industrie experts hogere kwaliteit van een accountantscontrole leveren dan niet-industrie experts, aangezien de totale accruals lager zijn. Dit duidt er op dat het management minder accounting flexibility heeft, wat inhoud dat het management minder de mogelijkheid heeft om bepaalde winsten of andere cijfers te beïnvloeden. Er kan ook op basis van dit onderzoek worden geconcludeerd dat industrie experts hogere kwaliteit leveren dan niet-industrie experts. Kortom kan er geconcludeerd worden dat wanneer een accountantskantoor over industrie expertise beschikt dit leidt tot hogere kwaliteit van een accountantscontrole. Aangezien de Big X door het grote marktaandeel over industrie expertise beschikt, kan er gesteld worden dat zij hogere kwaliteit leveren dan de Non-Big X op basis van haar specifieke kennis over een industrie. 16

17 3.1.2 Reputatie Een tweede maatstaf die hoort bij de omvang van een accountantskantoor is de reputatie. DeAngelo (1981, p. 193) 3 beweert dat grote accountantskantoren zoals de Big X meer te verliezen hebben wanneer zij een fout maken bij het controleren van een jaarrekening. Aangezien Big X kantoren relatief gezien meer klanten hebben en daardoor een grotere reputatie, hebben zij bij een misrepresentation, meer te verliezen. Hierdoor zijn de grote accountantskantoren meer geneigd om preciezer te rapporten, wat leidt tot een hogere kwaliteit van een accountantscontrole. Een ander onderzoek die de reputatie van accountantskantoren onderzoekt is het onderzoek van Lennox (1999, p. 780). Hij beschrijft reputatie aan de hand van twee hypotheses. Hij stelt dat de reputatie van een accountantskantoor afhangt van de deep-pocket hypothese. Wanneer investeerders weten dat grote accountantskantoren diepere pockets hebben, is dit een reden voor een accountant om zo accuraat mogelijk te rapporteren, waardoor een groot accountantskantoor een betere reputatie heeft. Dit leidt ertoe dat Big X accountantskantoren hogere kwaliteit levert in vergelijking met de Non-Big X. Echter in het onderzoek van Moizer (1997, p. 62) wordt er kritischer gekeken naar het begrip reputatie en de relatie tot de kwaliteit van een accountantscontrole. Hij onderzoekt of er bewijs is dat bepaalde accountantskantoren een hogere reputatie hebben in vergelijking met andere accountantskantoren en hoe deze reputatie gerelateerd is met de kwaliteit van de geleverde controle diensten. Uit dit onderzoek komt naar voren dat er bewijs is dat hogere vergoedingen voor de Big X gepaard gaan met hogere kosten voor de accountantscontrole, wat een hogere kwaliteit van de controle impliceert. In het onderzoek van Moizer (1997, p. 72) komt namelijk naar voren dat Top Tier firms, zoals de Big X, meer uren besteden bij het uitvoeren van een accountantscontrole. Echter moet men kritisch zijn als het gaat over de reputatie van een accountantskantoor. Zo stelt Moizer (1997, p. 72) dat wanneer er bewezen is dat reputatie bestaat, het niet direct de garantie biedt dat accountants ook echt betere kwaliteit leveren. Dit komt doordat markt participanten geloven of er vanuit gaan dat Big X accountantskantoren geassocieerd zijn met het leveren van hogere kwaliteit, waarschijnlijk omdat de kosten voor een accountantscontrole bij de Big X accountantskantoren hoger zijn. Markt participanten 3 Het artikel van DeAngelo (1981) is wel gedateerd, echter wordt dit onderzoek van DeAngelo (1981) in vele onderzoeken gebruikt en universeel aangenomen. 17

18 nemen dan aan dat een accountantscontrole van hogere kwaliteit is, omdat de prijs hoger is. In het onderzoek van Moizer (1997, p. 72) wordt zelfs beschreven dat wanneer een accountantskantoor alleen al de naam verandert in een naam van een Big X kantoor, dit een hogere vergoeding creëert voor de accountantscontrole. Concluderend kan er gesteld worden dat doordat de Big X meer te verliezen heeft, omdat zij meer klanten en een groter marktaandeel bezit, haar reputatie hoog wil houden door nauwkeuriger de rapporteren. Echter moet er rekening mee worden gehouden dat wanneer er een grotere reputatie bestaat onder grote accountantskantoren dit geen garantie biedt dat de accountantskantoren ook altijd hogere kwaliteit leveren. Dit beeld is ontstaan doordat markt participanten er vanuit gaan dat een hogere vergoeding voor een accountantscontrole gepaard gaat met een hogere kwaliteit van een accountantscontrole. 3.2 Maatstaven afgeleid van de kwaliteit van de accountantsrapporten In deze subparagraaf worden maatstaven die afgeleid zijn van de kwaliteit van de accountantsrapporten gebruikt om te bepalen in hoeverre de grootte van een accountantskantoor invloed heeft op de kwaliteit van een accountantscontrole. Er wordt als eerste gekeken naar de going concern verklaring die accountants afgeven wanneer zij twijfels hebben over het voortbestaan van een onderneming. Door te onderzoeken of een bepaalde grootte van een accountantskantoor, de Big X of de Non-Big X, zich onderscheidt in kwaliteit, wordt er onderzocht of deze accountantskantoren de goede accountantsverklaring afgeven bij bepaalde omstandigheden. Een onderzoek waarin de kwaliteit van een accountantscontrole gemeten wordt, is een onderzoek van Lennox (1999). Hij onderzoekt de relatie tussen de grootte van een accountantskantoor en de accuraatheid van een accountantscontrole, wat leidt tot hogere kwaliteit van de controle. In het onderzoek van Lennox (1999, p. 219) maakt hij gebruik van een faillissement model om te onderzoeken of de grootte van een accountantskantoor invloed heeft op de accuraatheid van het rapporteren, wat de kwaliteit van een accountantscontrole verhoogd. In dit onderzoek wordt gebruik gemaakt van twee typen fouten. Deze zijn als volgt: Type 1: de falende ondernemingen die een unqualified verklaring hebben gekregen Type 2: de niet-falende ondernemingen die een qualified verklaring hebben gekregen. Uit dit onderzoek kan er geconcludeerd worden dat grotere accountantskantoren significant 18

19 meer going-concern verklaringen afgeven aan falende ondernemingen en goedkeurende verklaringen aan niet-falende ondernemingen, in vergelijking met Non-Big X accountantskantoren. Dit heeft de schijn dat grotere accountantskantoren, zoals de Big X betere kwaliteit leveren dan de Non-Big X accountantskantoren. In het onderzoek van Geiger (2006) wordt er ook onderzoek gedaan naar de relatie tussen de grootte van een accountantskantoor en de kwaliteit van de accountantscontrole. Dit wordt onderzocht aan de hand van het aantal audit-reporting errors, in de context van het afgeven van een going-concern verklaring (Geiger, 2006, p. 1). Hij stelt dat lagere gerapporteerde fouten een indicator is voor hogere kwaliteit van een accountantscontrole. Er worden in dit artikel ook twee type fouten gebruikt om te onderzoeken of de Big X betere kwaliteit levert dan de Non-Big X. Deze twee typen fouten zijn bijna identiek aan het onderzoek van Lennox (1999). Deze twee typen fouten zijn als volgt: Type 1: een accountantskantoor geeft een going concern verklaring af, echter blijft de onderneming bestaan en gaat het niet failliet. Type 2 houdt in: een accountantskantoor geeft een goedkeurende verklaring af, echter gaat de onderneming wél failliet (Geiger, 2006, p. 2). In het onderzoek van Geiger (2006, p. 4) wordt aan de hand van twee relevante hypotheses onderzocht of de Big X betere kwaliteit levert ten opzichte van de Non-Big X. De eerste hypothese stelt dat de Big X minder type 1 fouten heeft, wat zou duiden op betere kwaliteit van een accountantscontrole. De tweede hypothese stelt dat de Big X minder type 2 fouten heeft ten opzichte van de Non-Big X, de kleinere accountantskantoren. Er wordt nog een derde hypothese opgesteld en onderzocht. Echter is deze niet relevant voor dit onderzoek, aangezien dit de kwaliteit meet tussen de secondtier audit firms en de third-tier audit firms. Uit het onderzoek van Geiger (2006, p. 14) komt naar voren dat bij de Big X accountantskantoren zowel minder type 1 als type 2 voorkomt. Dit houdt in dat de Big X minder fouten maakt bij het afgeven van zowel een going-concern verklaring als een goedkeurende verklaring. Bij de Non-Big X accountantskantoren treden deze fouten vaker op, wat leidt tot lagere kwaliteit van een accountantscontrole in vergelijking met de Big X. Dit onderzoek ondersteunt de uitkomsten uit het onderzoek van Lennox (1999). Uit de twee bovenstaande onderzoeken komt naar voren dat de Big X betere kwaliteit levert en nauwkeuriger rapporteert dan Non-Big X accountantskantoren. De accuraatheid waarmee een accountantskantoor werkt, hangt ook sterk af van de mate van litigation. Zo 19

20 gebruikt Palmrose (1988, p. 55) de mate van litigation als maatstaf om onderscheid in kwaliteit uit te kunnen drukken tussen de Big X accountantskantoren en de grootste Non-Big X accountantskantoren. Volgens Palmrose (1988, p. 56) bestaat er een inverse relatie tussen de kwaliteit van een accountantscontrole en litigation. Hij stelt dat de waarde van een externe accountantscontrole afgeleid is van de verwachting van de gebruikers dat accountants de fouten ontdekken in een jaarrekening en dat materiële misstatements ook gecorrigeerd en onthuld worden. Wanneer een accountant faalt om fouten op te sporen en ze te corrigeren, spreekt men van een audit failure, wat vaak leidt tot het aanklagen ( litigation ) van de desbetreffende accountant. Dit suggereert dat gebruikers van financiële jaarrekeningen accountants met een lagere mate van litigation activity zien als hogere aanbieders van kwaliteit. Beter gezegd, wanneer accountants in hoge mate te maken hebben met litigation wordt dit gekoppeld met een lagere kwaliteit van de accountantscontrole. Aangezien litigation kostbaar kan zijn voor accountantskantoren, levert dit extra prikkels op voor accountantskantoren die hoge kwaliteit leveren, om audit failures te vermijden. Uit het onderzoek van Palmrose (1988, p. 72) kan worden geconcludeerd dat bij de Non-Big X accountantskantoren een hogere mate van litigation bestaat, wat er toe leidt dat de Big X accountantskantoren worden gezien kwaliteit onderscheidende accountantskantoren. In figuur 1 (Palmrose, 1988, p. 58) wordt er een link gelegd tussen de verliezen van een klant of gebruikers van financiële jaarrekeningen en de audit resultaten. Deze bestaan uit twee soort resultaten. Het eerste resultaat is dat de verliezen van de klant worden veroorzaakt doordat de accountant faalde de materiële misstatements te ontdekken en te corrigeren, wat leidt tot een audit failure. Aangezien dit de accountant kan worden aangerekend, leidt een audit failure vaak tot een rechtszaak tegen de accountant. Het tweede resultaat is dat de verliezen van klanten niet worden veroorzaakt door de accountant, aangezien hij geen fouten heeft gemaakt bij de accountantscontrole. In principe kan de accountant niet verantwoordelijk worden gesteld voor de verliezen/faillissement van een klant. Dit wordt ook duidelijk in de figuur (Palmrose, 1988, p. 58), waar staat dat dit in de meeste gevallen niet leidt tot een rechtszaak tegen de accountant. Echter wordt uit de figuur duidelijk dat in sommige gevallen er toch een rechtszaak wordt gevoerd tegen de accountant, ook al heeft de accountant geen fouten gemaakt tijdens de accountantscontrole, er is namelijk geen sprake van een audit failure. Dit kan worden verklaard door de deep pocket theorie (Palmrose, 1988, p. 58). Aangezien de grote vier accountantskantoren 20

21 deep pockets hebben, proberen klanten wanneer zij failliet zijn gegaan toch nog de accountant verantwoordelijk te stellen om alsnog een geldsom af te dwingen. Figuur 2: Waarschijnlijkheid om aangeklaagd te worden door een klant in bepaalde omstandigheden In het onderzoek van Lennox (1999, p. 799) wordt de deep pocket theorie nader onderzocht. Uit zijn onderzoek komt naar voren dat de deep pocket theorie een belangrijke rol speelt voor accountantskantoren om zo accuraat mogelijk te rapporteren, wat de kwaliteit van een accountantscontrole vergroot. Dit geldt volgens Lennox (1999, p. 799) voor de grote accountantskantoren, zoals de Big Four. Zij zijn vatbaarder om aangeklaagd te worden door haar klanten, ondanks dat zij accurater rapporteren. Dit is samenhangend met de deep pocket theorie. Daarnaast concludeert Lennox (1999, p. 800) 21

22 dat wanneer investeerders weten accountantskantoren deeper pockets hebben, dan weten zij dat grote accountantskantoren meer prikkels hebben om accurater te rapporteren. Kortom kan er geconcludeerd worden dat de Big X hogere kwaliteit levert dan de Non- Big X accountantskantoren. Uit de eerste twee onderzoeken van respectievelijk Lennox (1999) en Geiger (2006) komt naar voren dat de Big X accountantskantoren vaker accuraat rapporteert, zij geven vaker een goedkeurende verklaring af aan ondernemingen die blijven bestaan en daarnaast geven zij vaker een going-concern verklaring af aan ondernemingen die ook daadwerkelijk failliet gaan, in vergelijking met de Non-Big X accountantskantoren. Daarnaast concludeert Palmrose (1988) dat er een hogere mate van litigation is tegen de Non-Big X, wat er toe leidt dat de Big X accountantskantoren worden gezien kwaliteit onderscheidende accountantskantoren. Daarnaast zijn grote accountantskantoren, zoals de Big X, vatbaarder om aangeklaagd te worden door haar klanten wanneer de accountant faalt in het ontdekken van materiële misstatements, wat leidt tot een audit failure. Dit is de reden dat de Big X accountantskantoren accurater rapporteren dan de Non-Big X accountantskantoren om deze litigation kosten te vermijden, wat leidt dat de kwaliteit van de accountantscontrole wordt vergroot. Tenslotte hebben grote accountantskantoren volgens Lennox (1999) meer prikkels om accuraat te rapporteren aangezien zij deeper pockets hebben. Zelfs wanneer er geen sprake is van een audit failure en de klant gaat toch failliet, wordt de accountant in sommige gevallen wel aangeklaagd door haar klant. De deep pocket theorie vergroot zo de kwaliteit van de Big X accountantskantoren. 3.3 Maatstaven afgeleid van de financiële jaarrekening In deze subparagraaf worden er gekeken of de grootte van een accountantskantoor invloed heeft op de kwaliteit van een accountantscontrole door te kijken naar maatstaven die afgeleid zijn van de financiële jaarrekening van ondernemingen. Het gaat hierbij om de mogelijkheid die het management kan hebben om de financiële cijfers te beïnvloeden en aan te passen. Allereerst wordt de mate van earnings management gebruikt als maatstaf om te bepalen of er onderscheid gemaakt kan worden in kwaliteit van een accountantscontrole op basis van de grootte van een accountantskantoor. Daarna wordt er gekeken naar de voorspelde winsten en de gerealiseerde winsten van het management, om te bepalen in hoeverre dit invloed heeft op de kwaliteit van een accountantscontrole. Concreter gezegd, levert de Big X hogere/gelijke/lagere kwaliteit dan de Non-Big X 22

23 accountantskantoren als er gekeken wordt naar maatstaven die afgeleid zijn van de financiële jaarrekening. Bij beide wordt er gekeken naar de accounting flexibility van het management. Becker e.a. (1998, p. 4) stellen dat een lagere kwaliteit van een accountantscontrole geassocieerd is met meer accounting flexibility. Dit houdt in dat het management de mogelijkheid heeft om de financiële cijfers te beïnvloeden. Een voorbeeld hiervan is dat het management eerder haar winsten neemt en de bijbehorende kosten later pas boekt. Een reden om zo te handelen kan zijn dat de manager bij het behalen van een bepaalde winst een bonus ontvangt. In het onderzoek van Becker e.a. (1998) wordt deze accounting flexibility bepaald door de mate van earnings management als maatstaf te nemen voor de kwaliteit van een accountantscontrole. Daarnaast maken zij ook onderscheid in de grootte van de accountantskantoren, namelijk de Big X en de Non-Big X accountantskantoren. Becker e.a. (1998, p. 8) onderzoeken dit aan de hand van een hypothese. Deze komt er op neer dat bij Non-Big X accountantskantoren relatief meer inkomen-verhogende aanpassingen toestaat dan de Big X accountantskantoren. Het onderzoek ondersteund deze hypothese, er worden namelijk grotere absolute waarden van discretionary accruals geconstateerd bij Non-Big X accountantskantoren. Dit houdt in dat bij de Non-Big X accountantskantoren het management meer de mogelijkheid heeft om haar winsten te verhogen en te beïnvloeden, wat duidt op een lagere kwaliteit van een accountantscontrole in vergelijking met de Big X. Echter in het onderzoek van Boone e.a. (2010) komt naar voren dat het verschil in de mate van earnings management tussen de Big X en de Non-Big X grotendeels gelijk is. Er wordt door Boone e.a. (2010, p. 334) onderzocht in hoeverre de mate van earnings management bij klanten van de Big X niet verschilt met klanten van de Non-Big X accountantskantoren. Bij beide groottes van accountantskantoren wordt er geconstateerd dat zij, als het gaat om het effectief beperken van earnings management, even effectief te werk gaan. Een andere mogelijkheid om de accounting flexibiliteit te meten van het management is door te kijken naar de voorspelde winsten door het management en de gerealiseerde winsten. Er is in het onderzoek van Davidson (1993) een positieve relatie gevonden tussen het de fouten bij het voorspellen van winsten en de kwaliteit van een accountantscontrole. 23

24 Een hoge kwaliteit van een accountantscontrole leidt volgens Davidson e.a. (1993, p. 482) tot grotere fouten in de voorspelde winsten, aangezien de mogelijkheid voor het managent om de gerealiseerde winst te manipuleren in de richting van de voorspelde winst wordt verkleind. Dit onderzoek wijst uit dat de Big X wordt geassocieerd met minder accurate voorspellingen van de winsten dan de Non-Big X accountantskantoren. Er kan gesteld worden dat (het management van) klanten die gecontroleerd worden door Big X accountantskantoren minder de mogelijkheid hebben om de gerealiseerde winsten te manipuleren in de richting van de voorspelde winst. Dit heeft als gevolg dat de Big X betere kwaliteit van een accountantscontrole levert dan de Non-Big X. Echter wordt dit onderzoek van Davidson (1993) tegengesproken door Clarkson 4 (2000). Hij stelt dat minder voorspelde fouten van de winst geassocieerd wordt met een hogere kwaliteit van een accountantscontrole. Echter Clarkson (2000, p. 618) concludeert wel dat de Big X betere kwaliteit levert dan de Non-Big X. Een recenter onderzoek van Behn (2008) onderzoekt een soort gelijke relatie tussen de grootte en de kwaliteit van een accountantskantoor. Behn (2008, p. 328) stelt dat accountantscontroles, die van hoge kwaliteit zijn, de betrouwbaarheid van de rapportage verhogen. Dit komt door de vermindering van zowel de bedoelde als onbedoelde meetfouten in de historische winst, die wordt gebruikt door analisten om toekomstige winsten te voorspellen. Deze voorspelling is preciezer en minder gevarieerd wanneer de kwaliteit van een accountantscontrole hoog is. Door deze maatstaf toe te passen op zowel de Big X als op de Non-Big X accountantskantoren, kan er bepaald worden in hoeverre de grootte van een accountantskantoor invloed heeft op de kwaliteit van een accountantscontrole. Uit dit onderzoek komt naar voren dat de voorspelde winsten nauwkeuriger en minder verspreid zijn wanneer een klant wordt gecontroleerd door de Big X accountantskantoren in vergelijking met de Non-Big X. Aangezien preciezere winstvoorspellingen volgens Behn (2008) geassocieerd worden met een hogere kwaliteit van een accountantscontrole, kan er gesteld worden dat de Big X accountantskantoren hogere kwaliteit leveren dan de Non-Big X. Kortom, wanneer de maatstaven die afgeleid zijn van de financiële jaarrekening worden gebruikt om te onderzoeken of de grootte van een accountantskantoor invloed heeft op de 4 Aangezien de uitkomsten van het onderzoek overeenkomen, wordt de gebruikte methode buiten beschouwing gelaten. 24