Je eigen verhaal is uw instrument. (2016) 3BA & Cie Tartaren - Heldendaden Heldendaden- LUCA Drama & Compagnie Tartaren

Transcriptie

1 (2016) 3BA & Cie Tartaren - Heldendaden Heldendaden- LUCA Drama & Compagnie Tartaren Op 21, 23 en 24 maart 2016 speelden Cie Tartaren en de derdejaars LUCA Drama Heldendaden in OPEK. Coaching: Wim Oris en Sara Vertongen. Sinds oktober 2015 waren ze samen op pad, op zoek naar kleine heldendaden in de repetitieruimte, op straat, in de plooien van de geschiedenis en vooral in hun eigen verhalen. Deze ontmoetingen hebben geleid tot een reeks scènes met zelfgeschreven materiaal en muziek over de soms schijnbaar kleine beslissingen die elke mens maakt en die een wezenlijke invloed hebben op zijn leven. De heldendaden van elke dag. Deze voorstelling kadert in het onderzoeksproject Facing the hero. Benjamin Van Tourhout ging in gesprek met de Tartaren en studenten derde jaar LUCA-DRAMA. Het werd een neerslag over theater spelen en realiteiten tonen, over het verschil tussen tussen het echte en het fictieve verhaal Je eigen verhaal is uw instrument. Ik denk dat ik spreek voor mezelf dat het stuk dat ik gemaakt heb met Farman iets echt is. Iets wat uit ons is gekomen. Vanuit Farman en vanuit Charlotte. We hebben onze eigen ervaringen en emoties gebruikt in plaats van een voorgeschreven tekst, want normaal gezien stoppen we dingen van onszelf in een tekst van iemand anders. Dit hier, is wat wij vertellen, wat wij denken. En dat wilden we op een publiek afvuren. Maar het is niet omdat ge het zelf niet hebt meegemaakt dat ge vanaf nul begint. Ik ben vluchteling, anderstalig, als je een tekst aan mij geeft, die ik moet vanbuiten leren ik heb ook niet zoveel gestudeerd in mijn land. Hoe kan ik dat dan godsnaam van buiten leren? En dan ook nog spelen? En voelen? Maar dat is toch ook moeilijk voor mensen die hier geboren zijn en de taal goed spreken. Bijvoorbeeld: Hoe kan je een tekst aan Chantal geven en zeggen leer die van buiten en dan verwachten dat zij die tekst kan voelen en spelen? Want nu krijg ik een tekst van mezelf. Zo krijg ik een kans om te spreken door mezelf tekst te geven. Zelf teksten te schrijven.

2 Saskia: Niet akkoord! Niet akkoord! Chantal heeft Brecht, Shakespeare gespeeld. Ik bedoel dat wij stukken spelen, maar de kunst van de regisseur is om dat stuk ons eigen te maken. Dat is het belangrijkste: ge moogt uw eigen in uw tekst steken maar het moet meer zijn dan uw eigen verkrachtingsverhaal, meer dan uw eigen verhaal dat ge meemaakt. Het is in de verbeelding en de regisseurs halen dat uit ons. Inderdaad, dat is mijn punt. Want met theater kunt ge toch een verschil maken tussen een eigen persoonlijk verhaal én een verhaal dat het publiek ook voelt, ook betrokken geraakt. Ook al heb ik het zelf niet meegemaakt, ik als kijker- kan het toch kan voelen. Ik kan uw verhaal niet meemaken maar ik kan misschien wel al dichter bij uw verhaal komen op het theater. Maar als ik dat zelf doe, dan doe ik dat beter dan u! Dat weet ik niet. Ik speel al heel mijn leven de rol van mijn leven.

3 Charlotte Wellens: Theater werkt met codes. En uw eigen verhaal niet. En ik denk dat in elke rol die ge speelt, ge toch een deel van uzelf steekt. Alles van uzelf! Ik kan niet iets van iemand anders in een stuk steken. Tine: Bij mij is het zo dat in een proces dat kijk, ik wil theater spelen om niet mezelf te moeten zijn maar telkens weer opnieuw, op het einde van dat proces moet ik concluderen: kijk, dat personage dat ben ik. Maar dan in een uitvergrote vorm of met een bepaalde karakteristiek. Maar ik ben dat gewoon. Wim: Om te kunnen creëren, moet er afstand zijn tot de dingen die je hebt meegemaakt. Je moet als speler vanuit ontspanning kunnen onderzoeken. Als sociaal artistieke werking werken wij met thema s die onder t vel kruipen. Ervaringen, trauma s die je nog geen plaats hebt kunnen geven, daar moet je van weg blijven. Daar moet ge volgens mij uitblijven. Wij zoeken altijd naar de combinatie van het eigen verhaal en een artistieke transitie naar een universele laag. Je eigen verhaal is uw instrument. Je kan enkel spelen wat je hebt meegemaakt. Ik speel al heel mijn leven de rol van mijn leven. De dag dat ik mezelf moet zijn loop ik weg van mijzelf. Als speler zoek je in de tekst naar die argumenten die je persoonlijk kan verdedigen om tot spel of personage te komen. Theater staat u toe iemand anders te zijn, of dingen te doen die ge anders niet zou doen. Maar dat werkt enkel met vertrouwen, personages doen dingen in een verhaal en dat is enkel daar al is dat een deel van mij. Ik speel niet noodzakelijk wat ik zelf denk, dat is ook Charlotte: de combinatie van personage en ikzelf. Werner: Juist! En die keuze hangt af van de regisseur. Als die vraagt om mijn persoonlijk verhaal tussen de tekst van Brecht te schrijven dan is dat een persoonlijk verhaal. Charlotte Wellens: Ok, maar hoe ga je dan om met de andere tekst, de tekst van Brecht zelf? Is dat dan als uzelf?

4 Chantal: Als ge ne tekst krijgt, ge kunt het altijd vormen in uw eigen woorden. Voilà! Het is gezegd. Over Helden: Een held is eigenlijk een creatie van de maatschappij. Een held is diegene die bevestigt van wat de maatschappij voorschrijft en dan hebt ge wel een probleem als ge het niet eens zijn met die held. Mijn held is Ghandi, die bevestigt toch niet de maatschappij. Voor mij is een held iemand, een individu die zich inzet, ook fysiek, Maar dat is al een interpretatie van wat een held is Alle films gaan daar over dat is niet mijn projectie maar wat de maatschappij wil. En daar zijn natuurlijk uitzonderingen op. Soldaten op het slachtveld, mensen redden, dat is een manier van denken die in mijn ogen compleet fout is. Ik wil antihelden. Helden doen het ook voor zichzelf! Voor mij is een held helden bestaan niet. Elke mens is een held die iets bijzonder doet dat hij niet gepland had is een held, voor mij. Gaan spelen in een park in Irak met kinderen die je niet kent is voor mij een heldendaad. Willen geven aan anderen, dat is een heldendaad. Voor mij is het zo, ok? Saskia: Mensen die gewoon iets doen wat ze gewoon doen, voor zichzelf en voor anderen. Helden doen het ook voor zichzelf! Er zijn zoveel soorten helden, het is zo verschillend wat je zelf belangrijk vindt. Iemand die spreekt zelfs al durft hij of zij eigenlijk niet.

5 Lynn: Voor mij is een held iemand die niet weet dat hij een held is of een heldendaad doet. Ik kan de held niet definiëren, want elke definitie sluit iets uit. Helden staan vaak buiten kaders, buiten definities. Helden zijn niet te benoemen, ze zijn het voor mij, maar misschien enkel voor mij. Daardoor word ik geraakt en misschien iemand anders niet. Een held is iemand die iets draagt dat groter is dan zichzelf, dus mijn ouders en Ghandi zijn helden omdat die dingen doen voor mij. Iets dragen wat ik niet zou kunnen, dat is denk ik een held. Chantal: Ik heb veel geleerd van mijn grootmoeder, zij heeft mij gemotiveerd. Zij is mijn held. Werner: De onbekende soldaat, de onbekende held. Iemand die in de shit zit en er probeert uit te geraken en verder leeft dat is een held. Tine: Voor mij is dat iemand die uit zijn comfortzone durft stappen. Impulsief! Wim: Heldendaden zijn niet noodzakelijk de fantasiefiguren, het zijn kleine of grote menselijke daden. Ge moet iets actief doen. Energie steken in iets om resultaat te maken. Dan doet ge heldendaden! Voilà! Het is gezegd. Spel: Chantal Callewaert/Amber Janssens Cedric Denayer/Matthias Van de Brul Farman Xelani/Charlotte Verinden Greet Claes/Berreke Artoos/Anke Jochems Jan Machiel/Tine Roggeman- Martine Van Rensbergen/Janna Van Mingeroet Werner De Bus/Lynn Van den Broeck Leonardo Sant Angelo/Sarah Van der Aa, Saskia Jacobs/Charlotte Wellens Simon Steel. Coaching: Wim Oris Sara Vertongen Productie: Cie Tartaren en LUCA Drama in het kader van OPAK-project Facing the Hero. (fotografie: Kristof Vandeperre) (interview: Benjamin Van Tourhout)