VB dot NET. Deel 1. Rombaut Dirk

Transcriptie

1 VB dot NET Deel 1 Rombaut Dirk

2 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1 De omgeving Dot Net Omgeving Platform onafhankelijk Ontstaan van het dotnet principe Dot net virtual machine Hoofdstuk 2 Beginnen met VBdot Net Programmeren zelf Gebruik steeds de juiste benaming Overzichtelijk schema (intendatie) Plaatsen van commentaar regels Gebruikt het KISS principe Verzorg je lay-out In de praktijk De toolbox (gereedschapskist) Hoofdstuk 3 variabelen Variabelen Waarde bereik van de variabeltypes...16 Type...16 Grootte...16 Bereik bewerkingen

3 3

4 Visual Basic dot net (Deel 1) Hoofdstuk 1 De omgeving Visual Basic dot net is één van de nieuwe onderdelen van Visual Basic studio. Deze studio verschilt in zoverre van de vroegere Visual Basic systemen dat ze gedragen wordt door de Dot Net omgeving Dot Net Omgeving Platform onafhankelijk We kennen allemaal de omekeer, dat verkregen werd door de invloed van het Internet. Dit maakte het mogelijk dat men verschillende computers kon verbinden met elkaar. De vroegere programmeertalen echter konden enkelmaar gebruikt worden op de verschillende computers als ze voldeden aan enkele eigenschappen, waaronder: - Ze maken een uitvoerbaar (executable EXE of COM) bestand. - Moesten werken onder hetzelfde platform als die welke het voor geschreven was. Deze beperkingen waren soms een stoppunt voor de commerciële uitbouw van programma s. Immers een programma geschreven voor MS-Dos (Microsoft) kon enkel werken op een platform van microsoft (Dos, Windows e.d.) en waren NIET toegankelijk voor andere platformen zoals Linux, Unix, Mac ed. Daaraan was gedacht door de uitbrenger van Java. Deze werkte op een universeel programmeerprincipe dat maakte dat in feite men niet meer gebruik maakte van een executabel maar van een soort van interpreter gestoeld op een programma die op iedere computer kon geïnstalleerd worden. In dit geval JVM (Java Virtual Machine). Dit sofware onderdeel maakt het mogelijk dat een programma geschreven in Java omgevormd wordt door een bytecode, werkend op het gebruikte platform. Daarom noemt men Java ook platform onafhankelijk. 4

5 Ontstaan van het dotnet principe. Natuurlijk kon Microsoft niet achter blijven en hadden ze ook nood aan een systeem. Daar JVM een trade mark (geregistreerd merk) was en ze dus een aanzienlijk bedrag moesten neertellen om het te gebruiken en ook omdat SUN de oorspronkelijke uitbrenger van Java een andere firma was hebben de programmeurs van Microsoft er een evenredig systeem uitgebracht die, zoals alles, niet 100% compatibel was met het andere. Daaruit volgt dat buiten JVM men ook een DOTnet virtual machine moet op zijn computer hebben om het systeem van dotnet te latten werken. Gelukkig kan je dat gratis downloaden en zit het ingebakken in VBdot net. Dit systeem wordt nu ook gebruikt voor Csharp (C++ dotnet), en andere door MS uitgebrachte talen. Is dat nu geen overkill? Misschien maar de strijd tussen de merken blijft bestaan en we moeten ons aanpassen Dot net virtual machine. Fig. 1 Dit is een voorbeeld van het frame work waarop VB.net en de andere talen draaien Bovenstaande tekening en mer uitleg hoe het systeem te werk gaat zal ons te ver leiden. Bent u echter iemand dat alles wil uitpluizen klik dan even op volgende link Samen gevat is dat beidde talen de beoogde doelen bereiken en ze elkaar evenknie zijn in het programmeren. Men zegt wel dat dot net trager is dan JEE maar dat is een kleine correctie waar men in de meeste (let wel niet alle) projecten geen rekening moet mee houden. Samengevat bekomt men: 5

6 Java en.net in Gen.JAVA Geen 32K limiet meer Server-to-server flows Gedistribueerde transacties Ondersteuning voor hand-coded clients (zonder proxy) Buildtool om install packages te creëren 6

7 Hoofdstuk 2 Beginnen met VBdot Net. Fig. 2 In bovenstaande tekening (fig2) staat een voorbeeld van het beginscherm dat je zou moeten hebben gegeven dat het juist geïnstalleerd is. Je ziet het is een verandering ten opzichte van VB6 (vorig jaar) maar uiteindelijk is het gebruik quasi hetzelfde. Laten we beginnen met een project te creëren. Voor dit drukt men op, hoe kan het anders, Create in de sectie Recent Projects. We bemerken direct een groot gegeven en dat is dat de voertaal Engels is. Wat bij het ontwikkelen van een programma voor de programmeur GEEN 7

8 moeilijkheid zou mogen zijn. Immers de programmeertalen zijn meestal geschreven voor de Engelse taal gemeenschap. Aneder talen waarin uitgebracht zijn Frans Russisch en alle andere talen. Daar men weet dat Nederlands talen meestal vlot Engels verstaan, hebben ze geen vertaling voor dit ingebracht. Dit terzijde. Bij het creëren van een project krijgt men volgend scherm naam vanhet project Fig. 3 Daarin laat de ontwikkelaar ons de keuze voor welk doel wij ons programma laten draaien. In eerste instantie gaan we ons bezig houden met een Windows Applicatie, en duiden dus dit aan. De naam van het project duiden we aan in het vak name. Na het drukken op OK gaan we deze oefening opslaan. We zorgen wel dat ze terecht komt op de server in een door ons gemaakte directory VBdotnet. Dit om geen verwarring te scheppen met het mogelijk eerdere gemaakte directory voor VB (vorig jaar). Als we even via onze verkenner naar die directory VBdotNet gaan kijken zien we voor ons project een gemaakte subdirectory met een3 tal bestanden in. Dit project is wat we uiteindelijk gaan zien in ons frame. Eens opgeslagen zien we terug ons vertrouwd scherm. Nu kunnen we zien dat ogenschijnlijk niet veel veranderd is. Inderdaad in onze ontwikkel omgeving niet maar in het werk achter de schermen natuurlijk wel. 8

9 2.1. Programmeren zelf. Voordat we daarover beginnen een paar kleine, zij het belangrijke opmerkingen, waar we in programmeer middens groot belang aan hechten. Namelijk de wijze van programmeren. - Gebruik steeds de juiste benaming - Gebruik een overzichtelijk schema (intendatie) - Plaats regelmatig een opmerkingsregel die uitleg geeft over wat je wilt verwezenlijken - Wees een aanhanger van het KISS principe - Verzorg je layout. Deze 5 regeltjes zijn uitermate belangrijk en vragen om een beetje uitleg Gebruik steeds de juiste benaming. In het programmeren is dat belangrijk. In de moderne programmering wereld ben je niet steeds verantwoordelijk voor het volledig eindproduct. Het kan zijn dat je met een ganse groep werkt aan een project (strekte van moderne OO talen). Wat bedoelen we daarmee: wel het is niet ondenkbaar dat de ene persoon het invoerscherm maakt;, de andere persoon een bewerkingsdeel programmeert en een andere bijvoorbeeld de uitvoer. Één van de personen, de project lei(ij)der is dan verantwoordelijk voor de totaal uitvoering van het project. In dit geval is de benaming belangrijk. Veronderstel dat de persoon voor de invoer een veld kwik noemt en de persoon voor de bewerking kwak en deze van de uitvoer kwek. De persoon die zijn haar zal verliezen zal de eind verantwoordelijke zijn want het project zal NIET werken. Let wel in de moderne wereld is het niet noodzakelijk dat alle 4 de personen bij elkaar zitten. Men kan geografisch volledig uit elkaar zitten en toch moet dat project uiteindelijk werken. Daarom zal men in het programmeren een vast stramien van benamingen maken. Deze bestaat uit een prefix samen met een naam. Hierna volgen de meest gebruikte prefixen: prefix txt lbl btn chk object tekst veld label veld button (knop) checkbox (keuze veld) 9

10 lst frm listbox (lijst veld) form (projectdeel) enz Hier ziet u de meest gebruikte prefixen. Natuurlijk zijn er nog meer maar die zullen we gaandeweg tegen komen. Een voorbeeld kan dan zijn voor een tekst vak: txtvoornaam: daarin zien we prefix txt voor tekst veld, maar merk ook op dat voor het begin ieder zelfstandig naamwoord (hetzij in samengestelde vorm of niet) een hoofdletter gebruikt wordt. Tevens wordt verwacht dat de benaming zinvol is en zeer belangrijk dat er geen spatie in de namen zitten: vb txtvoor Naam is niet goed TxtVoor_Naam echter wel. In de plaats van een spatie hebben we hier een underscore of liggend streepje gebruikt. Is toegelaten om in lange namen een beetje een eenduidige zin te geven. vb: lblde_lange_wapper Overzichtelijk schema (intendatie). Intendatie of tandvormig is een wijze van programmeren die duidelijk laat zien wat er van belang is. Dit wordt overal aangenomen en ook gepromoot in de verschillende boekwerken over programmeren vb Private Sub btnordenklantnr_click() SQL = "select * from KLANT order by klantnr" datprimaryrs.recordsource = SQL datprimaryrs.refresh End Sub In dit programmatje ziet men direct wat er gebeurt. Hier is dat nu niet van zo een groot belang maar bedenk eens een module met een aantal submodules. Door intendatie kan men de verschillende modules uit elkaar houden. Moderne programma s doen dat nu automatisch indien niet moet u zelf een onderscheid tussen de verschillende delen van een module maken. Het beste voorbeeld is in C daar kunt u dat terdege oefenen Plaatsen van commentaar regels. Het kan zijn en het is zelfs goed mogelijk dat ook andere personen aan uw programma moeten werken. Denk maar aan de bovenstaande uitleg dat en project uit verschillende personen bestaat. Het is gemakkelijk om door commentaar regels de werking van het programma toe te lichten en zo het begrijpelijk te maken voor de buitenstaander. Tevens kunnen die een hulp zijn bij het onderhoud (zie project 6 10

11 Informaticabeheer) van een programma. Daarom is het aangewezen en zelf gevraagd om hier en daar, aparte functies of objecten commentaar te plaatsen. Dit kan gebeuren op volgende wijzen: Private Sub btntoon_click(byval sender As System.Object, ByVal e As System.EventArgs) Handles btntoon.click REM dit is de knop die de naam op het schherm plaatst ' het textveld txtnaam zet het om in het label veld lbltoonnaam lbltoonnaam.text = txtnaam.text End Sub Men gebruikt voor deze methode het gereserveerde woordje REM (van remark) of een voorlopende quote ( ) Gebruikt het KISS principe. KISS (niet zoen) staat voor Keep It Smart and Simpel. Dit is één van de hoofdprincipes van de programmeur. Ik versta dat je dat niet in 1,2,3 leert maar het is belangrijk. Overbodige code maakt uw programma meer onleesbaar, groter, onoverzichtelijk kortom minder goed. Het is beter van een commentaar regel meer over de werking dan een onnodig uitgesmeerd programma. Als we werken met databases in ons programma, het volgende jaar, zal dit nog meer van belang worden. Daarom maak u het principe gewoon! Verzorg je lay-out Hier bent u verantwoordelijk voor gans uw programma, in tegenstelling met later. Hier moet je het principe ook bekijken van het oog wilt ook wat dus het is belangrijk dat uw eindproduct er mooi en overzichtelijk uit ziet. Deze principes, hierboven vermeld zullen mede de hoogte van uw uitslag bepalen. Wees er dan attent dat u ook deze principes voor uw eigen maakt. Vergeet niet een niet ordentelijk programma leidt tot fouten en moeilijkheden om ze uit te zoeken. Ik weet in het begin is dat een beetje moeilijk te handhaven maar u zult zien uiteindelijk gaat dat automatisch. U hebt er allen maar voordeel bij In de praktijk. We gaan nu eer zeer simpel programmatje maken. Dat programma bestaat hierin dat je een form maakt en die benoemt: Mijn eerste Oefening. Die form zal het mogelijk maken dat een naam, geplaatst in een tekstveld, door het drukken op een knop laat verschijnen op het scherm. 11

12 Iets wat je nog niet kent maar handig is en dat we in onze meeste oefeningen altijd gaan plaatsen is een stop knop. Deze knop heeft in zijn body maar 1 gegeven en dat is: End. Die laat daardoor onvoorwaardelijk de oefening stoppen. Kan erg handig zijn, toch in het begin. Nog iets dat zeer belangrijk is het opslaan van uw oefening! Maak er een gewoonte van uw oefening regelmatig op te slaan zo heb je geen schrik moment als uw computer uitslaat en de oefening waar je al zo ver mee was verloren is. Voorbeeld. Fig. 4 Maak eens bovenstaande oefening. Je zal zien dat in mijn lessen je het meestal zelf zult doen. Naderhand geef ik wel een mogelijke werkende versie van het programma. Maar het originele moet u zelf ontwerpen volgens de regels en gewoonten van het programmeren. Het is niet noodzakelijk dat we beiden de zelfde versie hebben, zolang de versie werkt en ik kan zien hoe ze werkt. Mijn principe is verras me, maar weet wel de bovenstaande regels zijn de belangrijk en staan dicht bij de 5 geboden van het programmeren (te kennen) De toolbox (gereedschapskist). Een van de belangrijkste onderdelen van gans uw programmeer omgeving is de toolbox. Daar staan al de instrumenten in dat je 12

13 kunt gebruiken om een programma te laten verschijnen op uw scherm. Fig. 5 In bovenstaande figuur zie je de opstelling van de toolbox. Deze kan je verkrijgen door op het submenu View de toolbox aan te duiden. (hamer en sleutel). U ziet dat er verschillende onderdelen in die toolbox bestaan. Wees maar niet bang men zal ze niet al moeten kennen en gebruiken. Maar ze zijn er. Wij gaan maar de Common Controls gebruiken in het begin. Fig. 6 13

14 Als we deze kennen kunnen we al veel verder. We zien hier oude bekenden van VB6 welke we op onze form kunnen plaatsen. Samen gaand met een object, want dit zijn alle onderdelen van een toolbox, hebben we properties (eigenschappen) van het desbetreffend object. Deze kunnen we oproepen door de snelknop F4 in te drukken of terug in het submenu view aan te duiden. Bij de originele instelling zal dit rechts van uw scherm verschijnen. Ik raad u aan ze daar te laten, niet te min kunt u ze verplaatsen waar u wil. Dit zijn de eigenschappen van welke u object zich zal bedienen. Het meest bekende is name welke de naam van het object voorstelt. We roepen onze object eigenschappen aan als gedeelten van een record. Dit wil zeggen na en punt (selector sign of kort weg selector) vb met een tekstbox: txtnaam.text. Dit spreekt de eigenschap tekst van en textbox aan. Daar waarin uw tekst komt. Voor deze die VB6 nog gezien hebben, de eigenschap label.caption bestaat niet meer en is ook label.text. We zullen genoeg trainen met deze eigenschappen, zodat je ze in uw vingers krijgt. Ook en onderdeel die zich op het scherm bevind is de Solution Explorer. Daarin zie je gans uw project staan en kan je bepaalde bewerkingen aanduiden. U kunt daarin ook de bestanden zien die op je server (of de plaats waar het project bewaard wordt) zijn opgeslagen. In een groot project kan je uw werkbestanden daarin opslaan en gebruiken. 14

15 Hoofdstuk 3 variabelen Programmeren zelf is in feite zeer eenvoudig. Het systeem is van de machine te vertellen wat je wilt en daarna de uitkomst opvragen van de machine. De taal om te communiceren met een computer is dan de programmeertaal. Deze veranderd onze instructies in byte code die de verschillende onderdelen aanspreken en hun werk laten doen. Terug in vroegere tijden was dat byte code die afgestemd was op een welbepaald platform, waarin nu het dient gebruik te maken van een tolk welke dan de byte code vertaald de gewenste code voor het desbetreffende platform. Dat hebben we al veelvuldig gezien. Nu is het probleem hoe: moeten we de code opstellen dat de machine doet wat wij vragen? Of bijvoorbeeld hoe maak ik de machine wijs dat ik 1 wil optellen met 10 en dat ze me de uitkomst moet tonen. Daarvoor hebben we natuurlijk instrumenten, namelijk variabelen operatoren, functies Variabelen Variabelen zijn verstaanbare uitdrukkingen die wij een waarde toewijzen. Deze waarde is komt overeen met een bepaald gedeelte van het werkgeheugen van een computer die we innemen het moment dat we een bewerking laten uitvoeren door die computer. De naam van de variabele staat voor het begin van het adres van het geheugen gebied, het type van het geheugen bepaald de grote van het gebied dat we beslaan. We hebben twee hoofd types namelijk het primitieve en het samengestelde type. Als primitieve hebben we: Boolean, Karakter, Integer en Real en als samengestelde Array, String, Record, Struct en Class. Bij klasse (class) worden de variabelen Objecten.. Een variabele wordt bepaald in VB door het gereserveerd woord DIM. Let wel een variabele in VB en in tal van hogere programmeertalen moeten niet meer altijd explicitiet benoemd worden voordat we het gebruiken. Ik en vele anderen blijven er echter bij dat het een teken is van kunnen programmeren en een teken van controle als je eerst uw variabelen declareert voor ze te gebruiken. Dus bij iedere oefening hoop ik dat u eerst uw variabelen declareert voor dat u ze aanspreekt in het programma. Verder in de cursus zal je zien dat we spreken van soorten variabelen (publieke, private) en referentie variabelen en waarde variabelen, elk met hun specifieke toepassingen. Maar dat is voor later. 15

16 3.2. Waarde bereik van de variabeltypes Type Grootte Bereik Boolean 2 Bytes True of False Byte 1 Byte 0 to 255 unsigned Char 2 Bytes 0 to unsigned Date 8 Bytes 01/01/0001 to 31/12/9999 Decimal 16 Bytes +/ zonder decimale punt, +/ met 28 cijfers na het decimale punt; kleinste waarde verschillend van 0: Double 8 Bytes E +308 tot E -324 voor negatieve waarden; E E +308 Integer 4 Bytes tot Long 8 Bytes tot Object 4 Bytes elk type kan opgeslagen worden in variabele object Short 2 bytes tot Single 4 bytes E +38 tot E -45 voor negatieve waarden; E -45 tot E +38 voor positieve waarden String volgens platform van 0 tot ongeveer 2 miljard unicode tekens User Defined bepaald door gegevens type wordt bepaald door de gegevens types 16

17 Om alles nog een beetje overzichtelijk te maken gaan we onze variabelen ook voorzien van een prefix, zoals onze objecten. Een string variabele noemen geven we als prefix str zo hebben we bijvoorbeeld voor een string variabele naam: strnaam. Let wel de prefix steeds kleine letters en de benaming van de variabele beginnen met een hoofdletter. Hier volgen een paar prefixen volgens het type Boolean Byte Collection object Date (Time) Double Error Integer Long Object Single String User-defined type bln byt col dtm dbl err int lng obj sng str udt 3.3. bewerkingen Uit de wiskunde kennen we de verschillende hoofd operatoren. Optellen, aftrekken, vermenigvuldigen, delen, machtsverheffing, worteltrekking. Gezien dat informatica een kind is van wiskunde zullen we deze samen met nog andere operatoren tegen komen in de informatica. De bijkomende operatoren zijn de zogenaamde Booleaans operatoren. AND, OR, NOT en XOR. Deze zullen we uitgebreid bestuderen in PC technieken maar de bewerkingen op zich zult u in deze en andere programeer talen tegen komen. Ook belangrijk bij bewerkingen is het gebruik van haakjes. De functie kennen we nog uit de wiskunde. 17

18 Oefening: Maak een simpele rekenmachine die twee getallen kan de 4 bewerkingen laten uitvoeren. Fig. 7 18

19 . 19