Psychodiagnostiek onder de loep, Meten is weten 2.0

Transcriptie

1 Psychodiagnostiek onder de loep, Meten is weten 2.0 voorjaarscongres Sectie ouderenpsychologie NIP Donderdag 14 juni 2012 Eenhoorn in Amersfoort Bestemd voor: psychologen die werkzaam zijn in de gezondheidszorg voor oudere volwassenen, basispsychologen, gezondheidszorgpsychologen en klinisch (neuro)psychologen Met onderwerpen als: Richtlijnen/protocollen psychologisch onderzoek: nuttig of ballast? Diagnostiek van depressie en angststoornissen: taak psycholoog? Diagnostiek in de revalidatie: welke hindernissen spelen hierbij? Hoe doe je als psycholoog goed diagnostisch onderzoek? Wat zijn hiaten in neuropsychologisch onderzoek? Cursussen & Congressen Sectie Ouderenpsychologie

2 Psychodiagnostiek onder de loep, Meten is weten 2.0 Voorjaarscongres Sectie ouderenpsychologie NIP Tijdens het voorjaarscongres van 2012 worden nieuwe ontwikkelingen op het gebied van de psychodiagnostiek aan u gepresenteerd. U krijgt de gelegenheid te reflecteren op het eigen diagnostisch handelen en u leert de nieuwe informatie te integreren in uw huidige beroepsuitoefening. Na het volgen van dit congres zijn uw professionele competenties versterkt. Bij psychologen die al langere tijd een vorm van diagnostiek uitvoeren kan sluipend routine ontstaan, waarbij het handelen volgens de beroepsmatige richtlijnen en volgens de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen mogelijk naar de achtergrond is verdwenen. Op dit congres staan we bij deze valkuilen stil. We zullen reflecteren op bestaande ontwikkelingen in de praktijk en het thema ook eens vanuit een andere invalshoek belichten. Bijvoorbeeld: Welke beslissingsprocessen spelen een rol bij de professional in het doen van diagnostiek? Het plenaire gedeelte biedt een brede waaier aan informatie en is relevant voor iedereen! In het middagprogramma is rekening gehouden met de zeer diverse gebieden waarin psychologen in de gezondheidszorg voor ouderen werkzaam zijn. De sprekers van de sessies zijn eveneens deskundig op verschillende werkterreinen en daardoor is er voor elke psycholoog uit het brede werkveld van de ouderenzorg een interessante sessie in het middagprogramma. Bijvoorbeeld een verdiepende sessie over de constructen angst en depressie en de complexe diagnostiek, maar ook een sessie met een praktische insteek over het uitvoeren van goed neuropsychologisch onderzoek. Zowel voor de startende psychologen als de ervaren collega s is er voldoende aanbod! Bestemd voor Het congres richt zich op psychologen die werkzaam zijn in de gezondheidszorg voor oudere volwassenen, basispsychologen, gezondheidszorgpsychologen en klinisch (neuro) psychologen. Ook andere geïnteresseerden zijn welkom. Accreditatie Accreditatie wordt aangevraagd bij NIP, FGzP, en VGCt.

3 Programma uur uur uur uur uur uur uur uur uur uur uur uur uur uur Ontvangst Opening door de dagvoorzitter - drs. Henk Geertsema Richtlijnen en protocollen voor psychologisch onderzoek: nuttig of ballast? dr. Yolande Kuin Het NIP heeft al enige jaren een Algemene Standaard Testdiagnostiek die richtlijnen geeft voor het professionele handelen bij psychologisch onderzoek. Ook andere protocollen en richtlijnen, gebaseerd op wetenschappelijke inzichten, geven handreikingen voor een verantwoorde psychodiagnostiek. Hoe nuttig zijn die richtlijnen in de dagelijkse praktijk van de ouderenzorg? Gelden ze niet vooral voor beginnende collega s en zijn ze overbodig voor de meer ervaren psychologen? In deze presentatie staan we stil bij verantwoord psycho diagnostisch handelen in de gezondheidszorg voor ouderen en beperkingen van het gebruik van de diagnostische richt lijnen, waarbij voordelen tegen elkaar worden afgewogen. Pauze De psychodiagnost prof. dr. Cilia Witteman Aan de psycholoog-diagnost worden hoge eisen gesteld bij het maken van de juiste keuzes en het nemen van de juiste beslissingen. In het diagnostisch proces kunnen vele valkuilen zijn, bijv. het bevooroordeeld zijn bij het verzamelen en interpreteren van de informatie. Deze lezing geeft inzicht in de factoren die in de klinische beslisprocessen een rol spelen en die een objectieve oordeelsvorming bedreigen. Daarnaast zal besproken worden dat ook de klinische intuïtie een positieve bijdrage kan leveren aan de kwaliteit van het proces. Therapeutisch psychologisch onderzoek: de terugkeer naar het individu drs. Hilde de Saeger Therapeutisch Psychologisch Onderzoek (TPO) verwijst naar een semigestructureerd model van diagnostiek, ontwikkeld door Stephen Finn. TPO legt sterk de nadruk op het ontwikkelen van een samenwerkingsrelatie met de cliënt, en beoogt in die context de individuele vragen die de cliënt voor het onderzoek heeft te beantwoorden om aldus een therapeutisch effect te sorteren. Assessment instrumenten worden deels gestandaardiseerd gebruikt, maar deels ook geïndividualiseerd, met als expliciet doel het exploreren van (en eventueel samen experimenteren met) de individuele dynamiek. Eerder onderzoek heeft laten zien dat TPO middelgrote effecten sorteerde op klachten en self-esteem, en met name een groot effect had op hoop en motivatie voor psychotherapie. In deze lezing wordt TPO beschreven en geïllustreerd met voorbeelden uit de praktijk. Lunch Ledenvergadering Sectie ouderenpsychologie NIP Parallelsessie ronde 1 Pauze Parallelsessie ronde 2 De veroudering van de WAIS-III en WMS; de WAIS-IV en WMS-IV bij veroudering dr. Marc Hendriks Zoals internationaal worden ook in Nederland de Wechsler-schalen en vooral de intelligentie tests in de klinische praktijk zeer frequent toegepast. In de Verenigde Staten zijn onlangs de WAIS-IV en de WMS-IV uitgebracht. Een groot voordeel van beide taken is dat de leeftijdsrange is verruimd tot 90 jaar, en dat bij de afname rekening is gehouden met veroudering. De WAIS-IV is voor Nederland inmiddels genormeerd en zal binnenkort op de markt komen. De WMS-IV wordt op dit moment genormeerd voor Nederland en zal over een jaar beschikbaar zijn. Afsluiting door drs. Henk Geertsema Einde met borrel

4 Parallelsessies De parallelsessies vinden plaats in twee ronden. U kunt een keuze maken uit de volgende vijf sessies. Sessie 1. Diagnostiek van depressie en angststoornissen; taak van de psycholoog? Dr. Hannie Comijs 1Veel psychologen gebruiken vragenlijsten om in kaart te brengen of iemand depressieve of angstklachten heeft. Weinigen stellen echter een diagnose depressie of angststoornis. De achtergrond van deze terughoudendheid is onduidelijk en lang niet altijd wenselijk. In deze sessie gaan we hier op in en worden vervolgens methoden aangeboden waarmee je tot solide diagnostiek van depressie en angststoornissen bij ouderen kan komen. Sessie 2. Egosyntoon of egodystoon, vertelt u het maar! Drs. Bianca Mooi 2De relatie tussen veroudering en persoonlijkheid is complex en wordt mede bepaald door (tijdelijke of blijvende) veranderingen in de hersenen die bepalend zijn voor essentiële functies van persoonlijkheid. In deze sessie gaan we in op enkele voorbeelden van deze veranderingen en hoe ze bepalend zijn voor de diagnostiek. We zullen vooral stilstaan bij hoe de anamnese en heteroanamnese daarbij behulpzaam kunnen zijn. Sessie 3. Diagnostiek binnen de revalidatie: wat willen we nu eigenlijk weten? Dr. Sascha Rasquin 3Revalidatie is gericht op optimale participatie in de maatschappij. Echter om zover te komen, moeten er eerst een aantal stappen worden ondernomen. Bij elk van die stappen hoort diagnostiek: mate van stoornis en mate van beperking. Daarin is het leven van de cliënt leidend en daar dient de diagnostiek op te worden afgestemd. In deze sessie zal Sascha Rasquin in detail ingaan op diagnostiek bij CVA revalidatie en kort andere aandoeningen aanstippen. Sessie 4. Niet vergeten: diagnostiek van het syndroom van Korsakov drs. Roos van Oort 4Wanneer er bij patiënten sprake is van fors alcoholgebruik en iemand wel eens wat vergeet wordt al snel gedacht aan het syndroom van Korsakov. De diagnostiek van dit interessante ziektebeeld ligt echter ingewikkelder: naast geheugenstoornissen zijn er in de regel ook andere cognitieve stoornissen waarneembaar, kan de ernst ervan nogal verschillen van patiënt tot patiënt en vragen andere bijkomende aandoeningen (op psychiatrisch, somatisch of verslavingsgebied) aandacht binnen het diagnostisch proces. Kortom, er is veel om te overwegen, wat onderzoek naar dit ziektebeeld nu zo interessant maakt. In deze sessie wordt aan de hand van casesmateriaal gekeken hoe diagnostiek naar het syndroom van Korsakov goed kan worden uitgevoerd. Sessie 5. Kortdurende gesprekstherapie na de uitslag dementie; de psycholoog als diagnosticus èn behandelaar Marja Vink en Maritza Allewijn 5Psychologen spelen al van oudsher een belangrijke rol in het diagnostisch proces bij dementie, maar nemen nu ook toenemend hun aandeel in de verwerkingsfase die volgt op deze ingrijpende en zeer beladen diagnose. De sprekers introduceren een model voor kortdurende psychologische gesprekstherapie bij dementie en lichten dit toe aan de hand van voorbeelden uit de praktijk.

5 Sprekers Maritza Allewijn Gezondheidszorgpsycholoog, werkzaam bij Vivium Zorggroep, adjunct-directeur van de PgD Psychologische Expertise in de Verpleeghuiszorg Dr. Hannie Comijs GZ-psycholoog, senior onderzoeker, dienst onderzoek afdeling Psychiatrie GGZ ingeest, VUmc, Amsterdam Drs. Henk Geertsema Gezondheidspsycholoog en werkzaam als hoofd Nascholing bij GERION/VUmc te Amsterdam Drs. Roos van Oort Klinisch Neuropsycholoog BIG en gedragstherapeut VGCt, GGZ- Centraal, locatie Juliana-Oord in Laren Dr. Sascha Rasquin Neuropsycholoog-gz-psycholoog i.o, Adelante Revalidatie, Hoensbroek Drs. Hilde de Saeger Klinische psycholoog, psycho therapeut werkzaam op De Viersprong, Landelijk Centrum voor persoonlijkheidsproblematiek, Halsteren Dr. Marc P. H. Hendriks Universitair docent, sectie neuro- en revalidatiepsychologie, Radboud Universiteit Nijmegen Dr. Yolande Kuin Werkzaam bij Sectie Ontwikkelingspsychologie en Psychogerontologie, Radboud Universiteit Nijmegen en voorzitter Sectie ouderenpsychologie NIP Marja Vink Klinisch psycholoog, werkzaam bij GERION/VUmc en Zorgspectrum, hoofdopleider van de Profielopleiding Ouderenpsycholoog Prof. dr. Cilia Witteman Hoogleraar Psychodiagnostiek, Radboud Universiteit Nijmegen Drs. Bianca Mooi GZ-psycholoog, coördinator onderzoekslijn ouderen, GGZ Centraal, locatie Zon & Schild, Amersfoort

6 Praktische informatie Datum en locatie Het congres Psychodiagnostiek onder de loep, Meten is weten 2.0 vindt plaats op donderdag 14 juni 2012 in de Eenhoorn in Amersfoort. Deze locatie is uitstekend bereikbaar, zowel met eigen als met openbaar vervoer. Kosten De deelnamekosten bedragen 275,- (incl. btw) per persoon. Dit bedrag is inclusief congresmateriaal, koffie/thee en lunch. Leden Sectie Ouderenpsychologie NIP betalen 245,- (incl. btw). Er is een beperkt aantal plaatsen beschikbaar voor voltijd studenten, zij betalen 75,- (incl. btw). Bij aanmelding vragen wij een kopie van uw collegekaart op. Inschrijven U kunt zich inschrijven via. Na inschrijving voor het congres ontvangt u een bevestiging en separaat een factuur. Ongeveer twee weken voorafgaand aan de bijeenkomst ontvangt u een routebeschrijving en verdere informatie. Verhinderd? Alleen schriftelijke annuleringen worden geaccepteerd. Bij annulering t/m 31 mei 2012 wordt 50,- administratiekosten in rekening gebracht. Na 31 mei 2012 kunnen wij geen restitutie verlenen. Vervanging van deelnemer is uiteraard mogelijk. Informatiemarkt Wilt u uw doelgroep bereiken door middel van een stand op het congres? Neem dan contact met ons op. Meer informatie Cursussen & Congressen T F E congressen@bsl.nl Sectie Ouderenpsychologie Bohn Stafleu van Loghum Postbus GA Houten