Volwassenencatechese in de Federatie 3 Catechese en geloofsbeleving 3

Transcriptie

1 Volwassenencatechese In de R.K. Federatie H. Maria Magdalena Programma

2 INHOUDSOPGAVE Volwassenencatechese in de Federatie 3 Catechese en geloofsbeleving 3 Programma Christen worden in deze tijd 5 Men wordt niet als Christen geboren 5 Leerling van Jezus worden 6 Hoe komt men tot geloof 6 Catechese en de Schrift 7 Aandacht voor geloofsinhoud 7 Catechese en Kerk 7 Catechese en sacramenten 8 Catechese en gebed 8 Catechese en moreel leven 9 Catehese en ethisch-maatschappelijke vragen 9 Catechese en zinvragen 9 Catechese en ontmoeting van mens tot mens 10 Band met de liturgie 10 Aanmelden 11 Cursusdagen 12 Locatie van de bijeenkomsten 12 2

3 Volwassenencatechese in de Federatie H. Maria Magdalena In de Federatie H. Maria Magdalena wordt een catecheseprogramma voor volwassenen aangeboden. Het gaat om de begeleiding van volwassenen die wensen gedoopt en/of gevormd te worden en in de parochies opgenomen wensen te worden. Binnen de Federatie kunnen zo (geloof)zoekende volwassenen die een plek zoeken om hun geloof te vieren en te beleven, en een gemeenschap die bereid is om deze mensen op te nemen, elkaar vinden. Ook worden zo de geloofsleerlingen en de lokale gemeenschap unieke kansen geboden om elkaar te inspireren en samen te groeien in geloof! Wij willen op weg gaan met (geloof)zoekende volwassenen opdat zij kunnen ontdekken wat geloof in hun leven kan betekenen. Wij willen hen begeleiden naar het sacrament van het doopsel, eucharistie, en vormsel. Op deze weg worden ze geïnitieerd in een leven als christen. Dat vraagt een investering op drie vlakken: catechese, geloofsgemeenschap en liturgie. Zo gaan we de weg die de diaken Philippus ging met de Ethiopiër (zie Hand. 8, 26-40). Dat houdt in: elkaar leren kennen, luisteren en vertellen, kerk en traditie ontdekken en uiteindelijk gedoopt worden. Catechese en geloofsbeleving Geloven staat niet los van het leven. heeft alles te maken met hoe je als christen vorm geeft aan je leven, hoe je als christen wilt leven en welke keuzes je maakt. Verdieping van ons geloof heeft dan ook alles te maken met ervaringen die wij opdoen in ons leven van alledag. In de catechese kijken we samen naar hoe wij ons leven ervaren en beleven, welke keuzes we daarin maken, hoe het leven ons boeit, maar soms ook vermoeit. Midden in dat leven kunnen we dan ook sporen van God ontdekken. 3

4 Het boek van ons geloof, de Bijbel, vertelt ons hoe mensen God ooit ervaren hebben, en ook hoe verschillend dat was in uiteenlopende tijden en omstandigheden. In het evangelie lezen we over de boodschap van Jezus en hoe hij deze gestalte heeft gegeven. Daarom vinden wij in de bijbel nog steeds wegwijzers voor de keuzes waar wij voor staan in ons eigen leven. Verder kunnen we ook in de christelijke mystiek en de rijke traditie van de kerk allerlei bronnen van inspiratie vinden om ons geloof te versterken en steviger in ons leven te staan. Met catechese willen we - op een weliswaar gestructureerde wijze - vooral geloofs- en levensvragen delen met elkaar. Daarbij houden we onze eigen vragen tegen het licht van de bijbel, van de boodschap van Jezus van Nazareth en van geloofservaringen van christenen door de eeuwen heen en van nu. Catechese maakt deel uit van de opdracht van de kerk tot evangelisatie. Deze evangelisatie-opdracht gaat over alles wat de kerk doet om de mensen dichter bij God te brengen, in verkondiging, liturgie en dienende inzet. Catechese betekent eigenlijk: laten weerklinken, versterken, intensiveren. Samen groeien in denken, voelen en handelen in de richting van de God die Liefde is. Vanuit deze visie organiseert onze Federatie jaarlijks verschillende bijeenkomsten van catechese met volwassenen. Met de catechese willen we op een aanspreekbare manier een aanbod doen voor jong tot oud. 4

5 PROGRAMMA Christen worden in deze tijd In een seculiere cultuur is het christelijk geloof geen maatschappelijke vanzelfsprekendheid meer. Geloofsverkondiging, de opdracht die Jezus aan Zijn volgelingen gegeven heeft, is onze belangrijkste uitdaging en opdracht geworden. Ze kan zich niet beperken tot de catechese ter voorbereiding van eerste communie en vormsel. Ze moet in heel onze pastoraal vorm krijgen. Hoe kan het evangelie het hart van de mens van deze tijd raken? Hoe worden mensen volwassen in dat geloof? Dat is de vraag waarover we samen grondig moeten nadenken in een gezamenlijk debat waartoe heel de kerkgemeenschap uitgenodigd wordt. Men wordt niet als christen geboren De veranderde situatie maakt dat men alsmaar minder vanzelfsprekend christen is. Het verlies van vanzelfsprekendheid kan echter een genade zijn: om opnieuw de nieuwheid en dus de uitdaging van het geloof te ontdekken. Vandaar de belangrijke betekenis van catechumenen: ze zijn verkenners van een nieuwe toekomst. We moeten oog hebben voor deze verkenners die vaak volledig door deze seculiere cultuur heen gegaan zijn en wier hart op een of andere manier geraakt werd door het evangelie. 5

6 Leerling van Jezus worden Jezus roept zijn leerlingen niet alleen om Hem te helpen maar om met Hem ook alles te delen. Het is slechts binnen die leefgemeenschap met Jezus dat de leerlingen het evangelie gaandeweg ontdekken als woord van leven. Jezus moet hen voortdurend ter zijde nemen. Zo worden ze volwassen in het geloof. Dat is ook de betekenis van catechese. Ze worden ter zijde genomen en krijgen zo van meet af aan te horen dat ze méér is dan alleen kennisoverdracht. Hoe komt men tot geloof? Door te luisteren naar Gods Woord. Het geloof is niet louter het resultaat van mijn reflectie over de zin van het bestaan. Het welt ook niet spontaan op uit de ervaring van mezelf, de anderen en de wereld. Maar hoe kunnen ze hem aanroepen als ze niet in hem geloven? En hoe kunnen ze in hem geloven als ze niet over hem hebben gehoord? En hoe kunnen ze over hem horen als hij niet verkondigd wordt? 15 En hoe kan iemand verkondigen als hij niet is uitgezonden? (Rom10,14). Je komt tot geloof omdat je getroffen, geraakt wordt door Gods aanwezigheid en door zijn Woord. Door het doopsel. Mijn innerlijke persoonlijke overtuiging van de waarheid van het evangelie maakt me nog niet tot christen. Dat kan alleen als ik naar de kerk ga, dwz als ik me bij de geloofsgemeenschap vervoeg en gedoopt wordt. Het geloof is geen louter individuele subjectieve overtuiging. Het doopsel geeft het geloof: het is meer iets dat ik ontvang en dat mij 6

7 overkomt, dan iets dat ik zelf beslis. Ook van hier uit wordt het duidelijk dat catechese geen loutere kennisoverdracht is. Catechese en de Schrift Er zijn de drie etappes: historisch verstaan (betekenis van de moderne exegese), gelovig verstaan (de rode draad doorheen gehele de Bijbel: dat we in Christus door God gekend en bemind zijn ten einde toe), verstaan als Woord van God: niet louter een religieuze inhoud maar iemand die me aanspreekt. Juist omwille van dit laatste, is catechese méér dan Bijbelse initiatie. Aandacht voor de geloofsinhoud Catechese is bijbels gefundeerd. Het is méér dan Schriftuitleg. Het geloof geeft een coherente visie aan de zin van het bestaan. Vandaar het belang van de geloofsbelijdenis met zijninhoud van de grote geloofsinzichten van het christendom. Verwijzing naar Catechismus en het Geloofsboek. Catechese en Kerk Je kunt de catechese niet losmaken van het leven van de Kerk en dan wel de Kerk als geloofswerkelijkheid: volk van God, lichaam van Christus en tempel van de Geest; één, heilig, katholiek en apostolisch. De band met de Kerk uit zich op twee wijzen: 1) het geloof is niet iets dat ik zelf heb gemaakt maar dat ik heb ontvangen: het is het geloof van de geloofsgemeenschap die Kerk heet. De ritus van het opzeggen van de geloofsbelijdenis aan de catechumeen maakt dit duidelijk. Vandaar ook het blijvend belang van het Credo voor de catechese. 7

8 2) Gods Woord verzamelt mensen tot zijn Kerk. Ik leer het geloof pas kennen als ik stilaan ga deelnemen aan het leven van de Kerk (verkondiging, liturgie, diaconie): ondergedompeld worden in de geloofsgemeenschap. Catechese en sacramenten Het is in en door de liturgie dat ik het hart van het geloof leer kennen. Het geloof is niet alleen een visie over het leven, maar schenkt nieuw leven. En aan dat nieuwe leven hebben we deel door de sacramenten. Woord en sacrament zijn onafscheidelijk. Dit inzicht wordt verduidelijkt door de beide initiatiesacramenten: 1) Doopsel. Catechese blijft altijd betrokken op het nieuwe leven (dus niet louter kennisoverdracht) dat we in de doop ontvangen. 2) Eucharistie. Geen initiatie in het geloof zonder initiatie in de eucharistie. Daar, rond deze tafel, is alles te zien en te horen wat met geloof en Kerk wordt bedoeld. Catechese leert de volledige, bewuste en actieve deelname in de liturgie. Catechese en gebed In het hart van het geloof staat niet een theorie of een idee maar een Persoon. In het geloof gaat het om de ontmoeting met Iemand. Binnenleiden in het geloof is daarom binnenleiden in het gebed (niet alleen liturgisch maar persoonlijk). Catechese moet spreken over het gebed én leren bidden. Concreet: Onze Vader. 8

9 Catechese en moreel leven Het antwoord op Gods ontmoeting is niet alleen het gebed maar ook de bekering. De ontmoeting met God verandert mijn leven. Liefde verplicht. Catechese leert me niet alleen het geloof kennen, maar leert me ook ernaar te leven. Concreet: Decaloog en Bergrede. Catechese en ethisch-maatschappelijke vragen De Kerk deelt de fundamentele vragen van de tijd waarin ze leeft en neemt deel aan het maatschappelijk debat daaromtrent. Het evangelie leert onderscheiden wat goed is en menselijkheid bevordert. Ook langs deze weg kan de catechese de originaliteit en humaniserende betekenis van het geloof beter doen kennen. Vandaar ook de band van de catechese met de diaconie van de Kerk. Catechese en zinvragen De mens leeft niet van brood alleen. Hij is een zinzoeker. Het grootste risico van een volkomen seculiere cultuur is niet dat men niet meer gelooft maar dat men van alles gelooft. Vandaar: 1) Het is belangrijk mensen tegemoet te treden in hun spirituele zoektocht; 2) Het belang van de inhoud en de correcte verwoording van het geloof: Veel mensen leven met eenzijdige en ronduit verkeerde geloofsvoorstellingen. En meer en meer wordt men geconfronteerd met een totaal gebrek aan religieuze cultuur. 9

10 Catechese en ontmoeting van mens tot mens Catechese gebeurt niet alleen binnen de ruimte van de Kerk, maar midden in de wereld waar men christenen ontmoet die het geloof beleven en ervan getuigen. Band met de liturgie De liturgie is voor velen een plaats van herbronning waarop de catechese verder kan bouwen. Vandaar het belang van de liturgie: levensnabij maar waarachtig en trouw aan de geest van de liturgie en aan haar ritueel. Concreet: samenwerking tussen werkgroep liturgie en catechese. Cursusdagen Op 29 oktober 2014 start de catechese. Hier zullen we kennismaken met elkaar en met het programma. De volgende bijeenkomsten zijn op: 5 en 19 november en 17 december en 21 januari , 18 en 25 februari , 18 en 25 maart en 30 april mei en 20 juni 2015 Het traject wordt afgesloten op 20 juni 2015 met de bijeenkomst van de kerktoetreders in het Bisdom Rotterdam. De plechtigheid van het Doopsel, Vormsel en Eucharistie vindt plaats in de Paaswake op 4 april 2015 in eigen parochie. 10

11 Locatie van de bijeenkomsten De bijeenkomsten zullen plaatsvinden in de parochiezaal van De Emmaüsgangers, Reyerdijk 67, Rotterdam. Aanvang 19:30 Aanmelden Wilt u zich als kandidaat aanmelden, dan wordt u gevraagd dit te doen vanaf nu t/m 19 oktober 2014 en bij voorkeur via het secretariaat van uw eigen parochie: - Parochie St Joris Hovystraat 64, 2982 PE Ridderkerk Tel.: Parochie St Augustinus Marijkesingel 24, 2991 BK Barendrecht Tel.: Parochie H. Drie-Eenheid Beukendaal 2 en 8, 3075 LG Rotterdam Tel: Parochie OLV van Lourdes Slinge 775, 3086 EZ Rotterdam Tel.: Parochie De Emmaüsgangers Reyerdijk 67, 3079 NC Rotterdam Tel.:

12 12