Sente pieters nevens Ghend en Stad Gent

Transcriptie

1 Waar kan ik beter starten dan aan ons stadhuis!!! Sente pieters nevens Ghend en Stad Gent Beste. Ik had via via oude foto s bekomen van een grote tentoonstelling die plaats gevonden had in een groot bankkantoor in de jaren zestig op de Kouter over het oude Gent. Vele burgers hadden voor deze tentoonstelling fotografisch materiaal bezorgd. Deze mooie foto s stelde ik tentoon aan het venster voor de voorbijgangers in de studentenbuurt waar ik woon. In het begin stelde ik juist onze buurt tentoon. Om de maand hing ik nieuwe foto s. Na een drietal jaren kwam ik op het idee, deze op een powerpoint te laten draaien aan een oude beeldbuis achter het venster, (de computer had zijn intrede gedaan voor de gewone mensen) zodat ik iedere maand geen foto s meer hoefde uit te hangen. Wat later vulde ik de foto s aan met ietjes van uitleg over ons St-Pietersdorp, de studentenbuurt, hoe het er vroeger uitzag en hoe alles zeer snel is veranderd van een arbeiderskwartier naar een Quartier Latin. Telkens legde ik de oude en de huidige situatie naast elkaar. Vermits zoveel oude foto s in mijn bezit waren en aangevuld met wat ik op het internet vond, kon ik nu naast het Sint-Pietersdorp nu ook Stad Gent weergeven. Nu en dan vroegen voorbijgangers of het niet mogelijk was dit op een schijfje te zetten, maar je begrijpt wel best dat ik dit niet kon doen. Ook ik begreep de kijker, zo kwam de webside sint-pietersdorp.be Voor wie is deze webside bedoeld? Voor de mensen die in een bepaalde buurt wonen of er gewoond hebben en eens willen weten hoe hun straat of buurt er vroeger eruitzag. Eerst en vooral richt ik me tot de voorbijgangers aan het venster, daarom ook dat je regelmatig op kaarten zal zien U bent hier. De power-point is verre van af en om de 3 maanden maak ik es een up-date want ook ik treft nieuwe situaties aan. Ik kan je maar nieuwe situaties tonen als ik de oude bezit. Bezit je toevallig een oude situatie in jou kast? Je mag hem gerust kopiëren en dan doorsturen want zo kan je ook anderen foto s laten zien die ze nog nooit gezien hebben. Denk niet te vlug hij is waardeloos Toen ik meer dan 40 jaar geleden naar Gent kwam wonen was Gent nog een sombere en op vele plaatsen armoedige en wat vuile industriestad. Het Stadsbestuur is er tegenaan gegaan en met veel succes. De toeristen hebben het fiere Gent ontdekt en die er geweest zijn, vergeten nu Gent niet meer. Wat is mijn inzet in gans dit verhaal? Bijna niks, want alles wat ik gelezen heb is door mensen met veel geduld opgezocht. Hen zwaai ik alle lof toe en dat zijn er veel, daarom hier en daar kopieën van interessante teksten. Je moet veel moed hebben en paardegeduld om alles op te zoeken. Ook dank aan mensen die helpen de web-side meer op punt te stellen. Ook kon en kan ik rekenen op hulp van specialist(en). Jij weet ook dat je kan vloeken als dit toestelletje je in de steek laat. johan@sint-pietersdorp.be

2 A1 Stadhuis, Botermarkt, Hoogpoort Borluutstraete, Belfortstr, Poeljesmarkt, stadhuissteeg, Schepenhuisstr, Onderstr

3 Detail van de Gevaertkaart van rond De Belfortstraat moet nog getrokken worden. De verdwenen Korte Ridderstr vlgd dia Stadhuis St Baafs

4 Rombout II Keldermans was de bouwmeester van het Gentse stadhuis. Samen met de Waghemakere ontwierpen ze het stadhuis (plan onderaan bevind zich in het (Byloke museum), STAM). Foto links.er werden 2 beelden geplaatst. De beelden werd uitgevoerd door beeldhouwer Louis van Biesbroeck ( ). Ze werden geplaatst in de lege nissen voor het stadhuis

5 Schilderij rechts. Hembeyze met Willem van Oranje in 1578 tijdens de Calvinistische periode. Onderaan herinnering aan de periode van Albrecht en Isabella. Maar het paar stierf kinderloos en onze contreien werden weer Spaans bezit.

6 Van wanneer deze schilderij is weet ik niet (niet leesbaar) nadat de Pissontrap was afgebroken zou men terug zoveel mogelijk het oorspronkelijke situatie herstellen. Maar op een detail komt de trap bijna aan de rand van het voetpad en staat de trap lichtjes naar voren en wat schuin. Misschien is de schilderij van voor 1810? In 1915 werd het voorstel goedgekeurd om de zes glasramen die in het paviljoen van Gent in de Wereldtentoonstelling van 1913 te plaatsen naar de kapel van de Keure in het stadshuis

7 Stadhuis Botermarkt. Beide Gravure zijn uit jaar 1641

8 Een afbeelding rond Dit was de tijd dat de trap een 10 jaar eerder werd verplaatst van de Hoogpoort naar de Botermarkt om Napoleon beter te kunnen ontvangen. Immers er konden meer mensen staan daar dan aan de kant van de Hoogpoort. De Napoleontische trap of de Pissontrap (architect). Ik geloof dat ik eens deze afbeelding gezien heb in kleur. Toch wat een naïeve tekening terwijl de personen zeer goed zijn weergegeven Zie vlgd dia

9 2 maal de trap nog op de Botermarkt. Wat zie ik nu voor de eerste maal op een aquarel rond 1825 en lees ik. hoewel dit deel van het complex gebouwd was tussen 1600 en 1618, waren de bovenste bouwlagen altijd in ruwbouw gebleven. Dit is ook goed te zien op het aquarel. Wanneer dit deel van de bovenste gevel werd aangepast aan de huidige situatie heb ik nergens kunnen te weten komen. Ik denk dat het snel moet gebeurd zijn na 1825 want andere afbeeldingen met de trap opzij tonen reeds de huidige toestand. Dit was het doel maar de centen waren er niet meer

10 De rechtbank van Koophandel werd opgericht in 1798 en was gevestigd in het Pakhuis op de Korenmarkt. Verhuisde in 1802 naar het stadhuis. In 1796 werden de Vredegerechten in 1796 die ook als politierechtbank functioneerden zaten in de Lakenhalle. In 1795 was het Hof van Assisen opgericht en zetelde in het stadhuis. In 1810 werd de Werkrechtersraad ( later de Arbeidsrecht-bank opgericht en zat eveneens in het stadhuis. Ook het Hof van Beroep kwam in 1832 naar Gent en zetelde eveneens in het stadhuis en de Kamer van Koophandel moest terug verhuizen naar het Pakhuis op de Koorn-markt. De rechtbanken waren veel gestoord door de Markten op de Botermarkt en vooral de Poeltjesmarkt. Nieuwe regimes gaven nieuwe structuren met veel rechten voor de burger. Je moet weten dat de administratie van de stad ook in dit gebouw zat. Ik denk dat ik mijn hoedje moet afdoen voor de bestuurders van toen. Altijd maar verhuizen enz. Er kwam pas ademruimte in 1846 toen het Justitiepaleis werd geopend!!! Het Hof van Assisen die tijdens het Franse bewind werd ingevoerd in 1795 werd afgevoerd in 1814 maar in 1832 terug ingevoerd. (je ziet dat ze blijkbaar het gemis hadden aan de rechtbank)

11 Niet alleen originele trap werd verwijderd maar ook binnenin werd er grondig veranderd, de grote zaal de Vierschaar werd terug in ere hersteld. Al de aangebrachte van Pisson bepleistering werd terug verwijderd. De volledig wit geschilderde muren werden terug in de originele muren herschilderd. De uitgebroken 16 de eeuwse Vlaamse gotische stijl was weg en in plaats daarvan heeft men 19 de eeuwse gotische geplaatst. De pacificatiezaal in ons stadhuis te Gent. Daar werd het verdrag werd gesloten om niet toe te geven aan de Spaanse bezetter. (8 november 1576 ) Maar het geef niet mogen baten. 8 jaar later waren we terug bezet. Als Napoleon in 1810 aankwam in het stadhuis was de trap reeds verplaats naar de Botermarkt. In 1872 werd hij terug verplaatst waar hij vroeger stond. De belastings betalers betalen het gelag. Is er veel veranderd?

12 In de kantinne (foto van voor 1888) staat er geschilderd op de muur van ons stadhuis. De foto is zeker genomen voor Deze datum was het jaar dat de trap terug werd weggenomen en terug op zijn oude plaats werd gezet in de Hoogpoort. Maar voor wie was de kantinne? Mocht iedereen binnen om een pintje te drinken? In de 16de eeuw werd de ruimte voor het stadhuis de Paradeplaats genoemd. De Spaanse wacht en de Burgerwacht kwamen daar iedere avond met een zeker ceremonieel hun parade uitvoeren. Vanaf 1618 werden daar boter en eieren verkocht. De boter werd gewogen in de boterkelder van het stadhuis (waar de kantine was?). De naam Botermarkt is ontstaan als naam begin 19 de eeuw. Vroeger noemde men deze plaats de Plaetse dit was ook de naam van vele steden en dorpen om hun hoofdplaats aan te duiden

13 Op een ontwerp heeft men een loden buis aangetroffen die was geschilderd in blauwe strepen. Daarom heeft men gekozen bij vernieuwing van de buis de oude toestand te respecteren Op 17 juli 1812 terug een nieuweheid ingevoerd. Alle nummering van de huizen begon het dichtst bij het stadhuis. Pare nummers rechts en links de onpare. Vanaf toen stond er ook in het begin en einde van de straat de naam van de straat. Foto De Pisson trap van de Botermarkt werd uitgebroken en verkocht. Men wilde zoveel mogelijk alles in de originele toestand herstellen in 1872?. Men heeft de koper van de trap van 80 jaar geleden (1810) kunnen opsporen. Enkel de leuning is nog het originele.

14 De Gentse dagmarkten, zoals de Botermarkt, waren tot begin 20ste eeuw de plaatsen bij uitstek waar de stadsbewoners hun voedsel aankochten. Dagelijkse bevoorrading was belangrijk in een tijd waarin de mogelijkheden voor het bewaren van etenswaren beperkt waren. Prent uit 1830 Foto van voor De Borluutstraat moet nog worden aangelegd

15 3 foto s van tijdens WO 1. De gebouwen naast het stadhuis verdween maar rond 1960 om een open ruimte te hebben en vooral om ons stadhuis beter te laten uitkomen.

16 Bedankt Roger Caufrier voor de juiste plaatsing van dit gewezen gebouw dat afgebroken werd in Ik wist dat er iets niet klopte, had al 3 keer de Burgstraat (niet 8 op blz 12) afgelopen maar nergens kon ik dit plaatsen

17 St Jacobs heeft natuurlijk 3 torens. De andere 2 zitten verborgen achter het huis. Het stadsbestuur heeft zeer zorgvuldig gekeken om te onteigenen. Zoveel mogelijk niet bebouwde grond en gebruik te maken van het klein steegje dat uitkwam op de Kammerstraat Kaart van 1841 Sedert 1618 werd de verkoop van boter en kaas overgebracht naar de Paradeplaats vlak bij het stadhuis. Vandaar de naam Botermarkt. De aenvoer geschiedde in gote en kleine kuipen. De boter was meestal afkomstig van Diksmuide, van Veurne, van Roeselare (1664). In 1896 begon op de Botermarkt de verkoop van boter en eieren elke vrijdag om 7u, in de winter om 8u en eindigde s middags. Dergelijke markten verdwenen met de uitbreiding van de leurhandel in melk en met de opkomst van de zuivelwinkels

18 De Donkersteeg De Korte Ridderstraat De Kleine Koornmarkt De Kuip, vóór en na de veranderingen Kadasterplan rond 1875,

19 Onder, de eierenmarkt aan het stadhuis

20 De Botermarkt, Hoogpoort vóór De Belfortstr moet nog aangelegd worden. Op de foto rechts is men bezig met het afbreken van huizen die aan het belfort waren aangebouwd. Een van de afgebroken huisjes aan de Botermarkt, zo stond er op de foto.

21 Gans de Borluutstraat (heden, Belfortstraat) is gereed om nieuwe bebouwing op te trekken. Reeds is het gebouw waar het bekende serie Flikken afspeelde reeds opgetrokken. Foto 1905? Foto rechts. De huizen die aangebouwd werden aan t belfort zijn reeds verdwenen en lakenhalle is reeds afgewerkt en dus uitgebreid met 3 traveeën. Maar het grote werk moest nog gebeuren, dit alles voor 1913 nl het belfort. De gietijze- ren toren bovenaan het uurwerk zal volledig verdwijnen.

22 De Belfortstraat rond 1899, deze is juist aangelegd en er moeten nog huizen gebouwd worden aan de Botermarkt. Alles moest klaar zijn tegen de Wereldtentoonstelling van 1913

23 Twee foto s van de Borluutstraat, heden de Belfortstraat. Een verschil van 10 a 20 jaar? Bovenaan de foto links zie je reeds de schoorstenen van de elektriciteit centrale.

24 Borluutstraat (nu Belfortstr.) in 1910

25 Belfortstr Onderstr Schepenhuisstr gans deze huizenblok werd afgebroken voorde bouw van een hotel 4 sterren hotel Afgebroken en nieuwbouw St Jacobskerk stadhuis Onderstr

26 Belfortstr Onderstr Schepenhuisstr gans deze huizenblok werd afgebroken voorde bouw van een hotel St Jacobskerk stadhuis Onderstr 4 sterren hotel Afgebroken en nieuwbouw

27 Van gans deze blok rond zijn alleen enkele huizen, overeind gebleven voor de bouw van het hotel Hoek Hoogpoort Belfortstraat

28 Belfortstraat in 1930 Al de gebouwen op de foto links zijn verdwenen

29 De aanleg van de Borluutstraat (Belfortstr) rond 1899

30 Hoek Vlasmarkt Belfortstraat

31 Schepenhuisstraat 25 Onderstraat 24

32 Plan van 1880 van het centrum tussen St Niklaaskerk Hoogpoort Zandberg St Baafskathedraal Reep en de Universiteit straat

33 Stadhuissteeg is een steegje tussen de Poeltjesmarkt en de Hoogpoort

34 Naar de poeltjes markt

35 Hoogpoort

36

37 Schepenhuisstraat van de Hoogpoort naar de Onderstraat en omgekeerd

38 Het stadhuis in de Hoogpoort

39 Onderstraat met de Schepenhuisstraat in 1908 Rue Basse / Onderstraat Van de Onderstraat richting Hoogpoort

40 Einde A1 zie verder deel A2 rond het belfort