Wijs. Geluid uit, concentratie aan. De leraar die tot zijn 14de naar school ging. Dossier: concentreren in de klas

Transcriptie

1 Wijs Magazine voor en door leerkrachten Nr. 4 - jaargang 1 - februari 2017 WIN een Bongo bon voor twee personen Over de grens: Haïti De leraar die tot zijn 14de naar school ging Dossier: concentreren in de klas Geluid uit, concentratie aan Het Duel Weg met de rijen. Voor of tegen? De Expert De brandweerman is een vrouw

2 Telex Het duel Jouw leerlingen als auteur Na de bel gaan leerlingen in de rij staan. In stilte. Het beeld lijkt vergroeid met Vlaamse scholen. Maar zijn die rijen wel echt nodig? Weg met de rijen! Voor of tegen? Ook kinderen hebben rechten. Toch worden ze nog te vaak geschonden. Daarom werkt Plan België in 51 van de armste landen in Afrika, Azië en Latijns-Amerika aan het verbeteren van kinderrechten. Daarnaast maakt de organisatie in België leerlingen uit het basisonderwijs bewust van hun rechten, samen met de situatie van leeftijdsgenoten in het Zuiden. In dit kader werkt Plan België samen met Plantyn aan een boek rond kinderrechten. Heb je zin om samen met je klas mee te werken? Schrijf je dan in voor de wedstrijd van De Taalbende en vraag je gratis schrijfpakket aan. De beste verhalen worden gebundeld in het boek Verhalen uit de boomhut. Meedoen kan tot 15/4. Romina Menu Leerkracht vijfde leerjaar in Schiplaken Vera Vandersteen Zorgleraar in Sint-Pieters-Leeuw MEER INFO OP Leerkracht is het nobelste beroep Leerkrachten mogen trots zijn op hun beroep, dat vindt ook politica Assita Kanko. Zij schreef naar aanleiding van het Groot dictee een column voor De Morgen over haar favoriete woord: leerkracht. We moeten opnieuw opkijken naar de vele juffen en meesters die dagenlang met heel weinig middelen voor onze kinderen zorgen, zegt ze. Hun opdracht is van essentieel belang voor de ontwikkeling van het kritisch vermogen van onze kinderen, voor hun ontwikkeling tot verantwoorde, zelfontplooide en sterke burgers. Een mening die we alleen maar kunnen toejuichen. Auteurs gezocht Plantyn is steeds op zoek naar gemotiveerde leerkrachten om de auteursteams te versterken. Verwerk je op een creatieve manier lesideeën? Kan je die ideeën goed verwoorden? Ben je een krak in je vak? Dan is Plantyn naar jou op zoek. Laat iets van je horen via We hebben nu meer effectieve lestijd Een kind moet ook leren om zich aan afspraken te houden Naar de klas gaan, hoe verloopt dat bij jullie op school? Onze leerlingen gaan vanaf het tweede leerjaar na het eerste belsignaal meteen naar de klas. Vaak zijn ze met de kleine taken - zoals huiswerk wegleggen - klaar als ik in de klas kom. Na de speeltijd doen ze wat er op bord staat: iets lezen, afwerken of klaarleggen. Vroeger moesten leerlingen bij de eerste bel in de rij gaan staan en bij de tweede volledig zwijgen. De leerkrachten die toezicht hadden, leidden dit in goede banen. Geen gemakkelijke klus omdat er veel tijd zat tussen de eerste en tweede bel en het soms lang duurde voor de klasleerkracht aan de rij toekwam. Het zorgt voor meer effectieve lestijd, want je kan meteen beginnen. Het geruzie om eerst te staan, het duwen en trekken, dat is voorbij. De kinderen zelf vinden dit ook leuker. Welke nadelen zie je aan het andere systeem? Wat levert jullie systeem op? Ben jij voor- of tegenstander van rijen? Geef je mening op wijs-magazine.be. We werken op de klassieke manier: met rijen en in stilte naar de klas gaan. Wij organiseren onze rijen zo dat de klassen die het verst moeten, eerst vertrekken. Onze tweede bel gaat ook vijf minuten voor de echte schooltijd start: we verliezen er dus geen lestijd mee. In onze school is het praktisch niet haalbaar, denk ik. Alle leerlingen gebruiken hier dezelfde centrale ingang. Dat zou drummen betekenen. Zeker s morgens met al de boekentassen op de rug. Voor kleuters of leerlingen die een looprekje nodig hebben, lijkt me dat ook een onveilige situatie. Kinderen moeten leren om zich aan afspraken te houden. Stil zijn in de rij en niet duwen, is zo n afspraak. Daarom houden we vast aan de rijen. 2 Wijs

3 Pimp je klas Leesproject op wielen Stickers 250 Voor 250 Juf Eva, juf Caroline en hun leerlingen Sint Paulusbasisschool Toen we merkten dat sommige kinderen in de hogere klassen nog niet op het vereiste leesniveau zaten om de eindstreep te halen, beslisten we om ze nog meer kansen te bieden om te lezen. Daarom kunnen de leerlingen vanaf nu terecht in een gezellige leescaravan op de speelplaats van de school. Lezen is de basis om mee te draaien in de maatschappij. Daarom geven wij onze leerlingen de kans om op te groeien in een leesrijke omgeving. We zetten sterk in op het opkrikken van het leestechnisch niveau, maar we willen de leerlingen al vanaf de peuterleeftijd ook gewoon plezier laten hebben in lezen. We waken over voldoende vrije leesmomenten, zelfs tijdens de lesuren. Ondertussen is de vrolijke vierwieler al het nieuwe favoriete plekje van de leerlingen. Zelf een idee? Mail ons je project en maak kans op een waardebon van 250 Feel good Dit maakt van jou de favoriet van de ouders Je bent niet alleen de favoriet van je leerlingen, maar ook van hun ouders. Deze kenmerken zorgen ervoor dat ze opscheppen over wat voor goede leerkracht hun oogappel heeft! Je hebt mensenkennis Geen leerling die niet geholpen wordt in jouw klas. Je leerlingen zijn je kinderen en je weet wat hun sterktes en zwaktes zijn. Je blijft de lat dan ook hoog leggen, zodat iedereen steeds zijn best doet. Maar je staat ook steeds klaar om te helpen. Heeft iemand moeite met rekenen? Dan breng jij letterkoekjes mee naar de klas om te oefenen. Optrekken en aftrekken was nog nooit zo smakelijk. Je moedigt aan Je bent de cheerleader van je leerlingen. Bemoedigende woordjes wissel je gretig af met highfives en glitterstickers. Je motiveert elke leerling om in zichzelf te geloven. Jij merkt elk teken-, dans-, of voetbaltalent op en zet je leerlingen aan om er iets mee te doen. Iets waar je terecht fier op mag zijn. Je luistert Net zoals je perfect weet wanneer een vriend(in) een luisterend oor nodig heeft, merk jij wanneer een leerling het moeilijk heeft. Je zorgt ervoor dat hij zijn hart kan luchten en je helpt waar mogelijk. De deur van jouw klaslokaal staat altijd open. Voor een gesprek, of voor wat goede raad. Al die afleveringen van Oprah moesten vroeg of laat hun vruchten afwerpen. Je bent altijd vrolijk Jouw klas is geen duf lokaaltje met wat tafels en stoelen. De muren zijn geschilderd in een vrolijke kleur en hier en daar staan enkele decoratieve mini cactusjes. En de kasten? Al die kennis van Oprah moest ooit zijn vruchten afwerpen Daarop plakken de leukste vormen die je samen met je leerlingen uit washi tape maakte. Wanneer iemand verjaart laat je dat niet ongemerkt voorbijgaan, inclusief confetti en kroon. En met Pasen ben jij de eerste die chocolade eitjes zal verstoppen op de speelplaats. Blije kinderen, blije ouders. Je bent ieders vriend Ouders en leerkrachten hoeven niet als water en vuur te zijn. Je moedigt een gesprek met ouders zelfs aan en luistert naar hun mening. Oudercontacten zijn dan ook nooit stijve bedoeningen. Als het kon zou je zelfs geen nee zeggen tegen een goed glas wijn dat het gesprek vergezelt. Je weet wel, om een perfecte, gemoedelijke sfeer te creëren. Je maakt het leuk Enkel jij die aan het woord is en je leerlingen die de hele tijd moeten luisteren? Niet jouw definitie van lesgeven. Jij verwerkt leuke situaties in toetsen, bedenkt de creatiefste knutselwerkjes, liefst met kilo s glitter en pomponnetjes of een stevig staaltje techniek, en je probeert huiswerk te beperken. Tegen een wedstrijdje voetbal op de speelplaats zeg je ook geen nee. Kinderen moeten kind zijn, volwassenen mogen dat zeker soms ook. Wijs 3

4 Dossier Concentratie was mijn meester van het zesde leerjaar die voorstelde Het om tijdens het derde trimester toch eens medicatie te proberen. Ik zat bij hem in een vertrouwde klas en hij kende mij door en door. Hij zou goed kunnen zien welk effect het op me had. Samen met het CLB, de huisarts en een kinderpsychiater startte ik ermee. Ik voelde meteen het verschil. Ik kon het verhaal van die leraar nu wel volgen, droomde niet meer weg waardoor ik de draad kwijt was. In mijn werkboeken stonden minder tekeningetjes. Ik begreep de leerstof nu in de klas, en zo werd het veel gemakkelijker om die thuis in te studeren. Ik merk zelfs Friemelaars, dagdromers en babbelaars. Hoe hou je ze bij de les? Josse neemt medicatie voor zijn concentratieprobleem Ik voel wanneer dat pilletje uitgewerkt is wanneer dat pilletje uitgewerkt is. Best vreemd. Josse gaat regelmatig op controle bij de kinderpsychiater. En binnenkort moet hij twee weken zonder medicatie naar school. Om te kijken of dat pilletje nog steeds effect heeft. Je moet dat effect goed opvolgen, stelt kinder psychologe Marjorie Carrein. Elke aanpassing, ook medicatie, is een dynamisch verhaal en moet geëvalueerd worden. Kinderen evolueren: wat nu helpt in de klas, is misschien over enkele maanden overbodig. Je mag ook niet vergeten dat medicatie niet op zich staat. Er horen altijd kwaliteitsvolle ondersteuningsmaatregelen in de klas bij. Kinderen evolueren: wat nu helpt in de klas is misschien over enkele maanden overbodig. Marjorie Carrein over hoe je kinderen met een concentratieprobleem helpt Ik zal beter opletten in de les. Ik zal beter Kemal droomt weg terwijl de leerkracht uitleg geeft. Ondertussen kwebbelt Isam met zijn buur en zit Emma te wiebelen op haar stoel. Hebben deze kinderen een concentratieprobleem? En hoe help je hen dan? Marjorie Carrein is kinder- en jongerenpsychologe bij Groepspraktijk Beersel en kent de Emma s en Kemals. In elke klas zitten zulke kinderen, maar daarom hebben ze nog geen AD(H)D. Elk kind heeft het weleens moeilijk met aandacht en concentratie. Misschien hoorde Kemal thuis een ruzie, is Isam niet gemotiveerd voor deze taak of is de leerstof te moeilijk voor Emma? Als je echt een concentratieprobleem vermoedt, dan moet er een multidisciplinair onderzoek gebeuren dat de kenmerken van het kind en de thuis- en schoolomgeving in kaart brengt. Uitproberen én evalueren Het aantal diagnoses van AD(H)D en de druk op huisartsen om medicatie voor te schrijven neemt al geruime tijd toe. Maar zo n diagnose, pil of kant-en-klare aanpak helpt een leraar niet voldoende om zinvol aan de slag te gaan met kinderen die moeite hebben om zich te concentreren, stelt Marjorie. Je vertrekt best van hoe de moeilijkheden zich concreet bij dat ene kind tonen. Dat zal voor elk kind anders zijn en dus moet ook je aanpak anders zijn. Voor een kind dat snel afgeleid is bij een auditieve instructie, helpt visuele ondersteuning misschien. Een ander kind dat kort na de start van je les begint te wiebelen, kan baat hebben bij bewegingstussendoortjes. Hoe kom je dat te weten? Door het uit te proberen én te evalueren. Al die aanpassingen zijn vaak ook nuttig voor de andere leerlingen in je klas. Zo grijp je de moeilijkheden van één kind aan om je klaspraktijk dag in dag uit te verbeteren. Betrek het kind Als je op zoek bent naar een aanpassing, betrek daar dan actief de leerling bij. Vraag gewoon wat hij zelf zou doen. Vaak komt hij met goede ideeën! Het zorgt ook voor een gedeelde verantwoordelijkheid en grotere motivatie om de aanpassing uit te proberen. Leerlingen zullen gemakkelijker in verzet gaan als je boven hun hoofd beslist. Als onze werkplek plots afgesloten was met een concentratiebox, dan zouden wij daar op onze leeftijd toch ook niet zomaar mee akkoord gaan? Niet alleen concentratie oefenen We moeten het niet altijd ver gaan zoeken als we de oorzaak van concentratieproblemen willen achterhalen. Marjorie: In de omgeving van kinderen gaat vandaag alles supersnel. Denk maar aan de constante impulsen van games en smartphones. In een klas zijn de impulsen van het leermateri- Hoe kan je de aandacht van leerlingen vasthouden? We polsten bij leerkrachten uit het basisonderwijs naar hun trucjes, klein en groot. Van veel structuur tot Minecraft en Braingym. Lieve Junius LEERKRACHT De Regenboog Grimbergen Ik ben een structuurleerkracht. Met een duidelijke klasstructuur en klaswerking verhoog je bijna automatisch de concentratie van de kinderen. Ik werk bijvoorbeeld met een dagplanning. Zo weten de kinderen wat hen te wachten staat en vragen ze niet constant Wat gaan we doen?. Alles heeft ook een vaste plaats. Dat draagt bij aan de rust in de klas. Volgens mij heeft elk kind nood aan structuur. In het begin van het schooljaar probeer ik aan te voelen hoe de klasopstelling het best is. Heerst er een babbelcultuur? Dan zet ik leerlingen niet in grote groepen. Instructiemomenten hou ik altijd zo kort mogelijk. Door te differentiëren zijn leerlingen ook meer gemotiveerd en geconcentreerd. Bij een concentratieprobleem kan een studdybuddy of koptelefoon helpen om zich af te schermen van de rest van de klas. Ik heb ook al een toets in stukjes geknipt, zodat de leerling zich maar op 1 of 2 vragen moet concentreren. Een toets die uit verschillende bladen bestaat, steek ik dan in een mapje. Ze nemen telkens één blad en werken dat een voor een af. 4 Wijs

5 5 TIPS VAN RAF VANDEWEERDT pedagogisch directeur van GO! de 3master Hoe kan je de concentratie van al je leerlingen laten pieken? Raf Vandeweerdt geeft onder meer deze tips in zijn navorming Differentiatie en klasmanagement: onderwijs voor de 21ste eeuw. aal vaak heel wat minder. Ons onderwijs vraagt dus iets wat ze niet meer gewoon zijn: luisteren, stilzitten, noteren. Concentratie Elk kind heeft een andere aanpak nodig die je moet uitproberen en aanpassen. Ons onderwijs vraagt iets wat kinderen niet meer gewoon zijn: luisteren, stilzitten, noteren. kan je wel trainen. Maar bovenal moeten we een gestructureerde leeromgeving creëren waarin kinderen zich maximaal kunnen concentreren. We moeten een kind ook aanleren om zelf op zoek te gaan naar manieren om zich beter te kunnen focussen. Ook als de omgeving minder goed aangepast is. Zoals zelfstandig een koptelefoon nemen, een rustigere plaats opzoeken of een ander soort taak kiezen. Op wijs-magazine.be vind je leuke bewegingstussendoortjes waarmee je de concentratie van je leerlingen verhoogt. 1 Hou het kort Een instructiemoment duurt best niet langer dan 10, 15 minuten. Maak meteen visueel duidelijk wat je de leerlingen wil leren. Laat hen actief meedoen in die instructiefase, zo spreek je hun kinetisch leervermogen aan. 2 Iedereen actief Laat alle kinderen nadenken over je vraag. Gebruik wisbordjes om het antwoord te delen of naamstokjes om een willekeurige leerling te laten antwoorden. Leerlingen die de leerstof al beheersen, krijgen een uitdagende taak. 3 Bewegen werkt Dat kan met een bewegingstussendoortje, maar ook met flexibel meubilair zoals draaistoelen, zitballen Of laat leerlingen recht staan, op hun knieën op de stoel zitten. 4 Geef kinderen inspraak De ene leerling werkt graag zittend in een hoekje op de grond, de andere concentreert zich beter aan het raam met natuurlijk licht. Laat leerlingen mee beslissen in welke situatie ze hun taak volbrengen. 5 Zorg voor afwisseling Hou de drive in je lessen. Schakel op tijd over op een volgende activiteit of geef leerlingen de mogelijkheid om te switchen tussen verschillende taken die ze moeten afwerken. Ook als leerkracht kan je je concentratie verhogen. Ontdek onze 5 tips op wijs-magazine.be. Gwen Vierstraete ERGOTHERAPEUT BuBaO Zonnehart, Aartrijke Ik heb goede ervaringen met braingym. Dat is een manier van bewegen die de beide hersenhelften stimuleert. Het maakt de hersenen wakker en zorgt zo voor een betere concentratie. Het is ook goed voor de motoriek en neemt de stress wat weg. Een braingymoefening bestaat uit vier delen: water drinken, een soort massage, een actieve beweging en een relaxatiemoment. Ik gebruik het meestal als tussendoortje of bij de start van de schooldag. Soms pik ik er alleen het actieve stuk uit en dan marcheren we bijvoorbeeld als soldaatjes naar de speelplaats. Stefanie Werbrouck Leerkracht GO! Basisschool Ter Elzen, Wijtschate Voor een van onze leerlingen met ADHD kregen we een goede tip van zijn mama. Hij is gek op de muziek van Minecraft en wordt er rustig van. Zo kan hij zich beter concentreren op een taak. Zijn mp3-speler is sindsdien nooit meer veraf in de klas. Een andere leerling hebben we een tangle gegeven. Dat speeltje kan je met je vingers in allerlei vormen draaien. Hij prutst nu minder met het andere materiaal op zijn bureau en de onbewuste bewegingen zorgen voor meer focus. Er zijn ook koptelefoons beschikbaar. Leerlingen beslissen zelf wanneer ze die hulpmiddelen inzetten. Elke Van Daele Kleuterjuf De Lanetuin, Tombeek Ik had een leerling die keer op keer vergat de opdracht boven een oefening goed te lezen. Mijn zorgcoördinator tipte toen dit trucje: gebruik een blad met enorm veel sommen door elkaar. Of breuken, vraagstukjes Het kan van alles zijn. De kinderen hebben de neiging om gewoon te starten met deze oefening, terwijl de opdracht bovenaan is: Kies vijf sommen uit en maak alleen deze. Als je ze hiermee confronteert, leren ze er na een tijdje wel wat uit en lukt het beter om zelfstandig te werken. Wijs 5

6 Over de grens Meest gelezen online Het land waar kinderen anderhalf uur naar school wandelen: Haïti De leraar die tot zijn 14de naar school ging Wijs posted basisonderwijs.plantyn.com - #basisonderwijsplantyn Zo organiseer jij je eigen boekenbeurs Wijs lijstte voor leerkrachten enkele nuttige tips op om een schoolboekenbeurs te organiseren. Een absolute leestip gourdes verdient hij per maand, zo n 70 euro. Amper 30 procent van zijn leerlingen zal de lagere school afwerken. En zelf is hij maar tot zijn veertiende naar school geweest. Welkom in de klas van meester Jernius in Haïti. Het schooltje van Jernius ligt in Tè Sale, een boerendorp in het bergachtige binnenland. Haïti vormt dan wel samen met de Dominicaanse Republiek een eiland in de Caraïben, idyllisch is het er niet. De ouders van Jernius leerlingen overleven met 2 dollar per dag. Lesgeld per maand Zijn derde leerjaar vult zich met een dertigtal kinderen van alle leeftijden. In uniform. Zij konden deze maand het schoolgeld betalen. De andere kinderen sluiten weer aan als er opnieuw geld is, zegt Jernius. Veel leerlingen stappen anderhalf uur om hier te geraken. Gelukkig regende het vandaag niet. Leerlingen met 75 stickers worden in de bloemetjes gezet tijdens de assembly, een wekelijks samenkomstmoment voor heel de school. We starten om 8 uur met het groeten van de vlag. Dan volgt er les. Ik heb bijna geen boeken, alleen een bord. De leerlingen hebben een schriftje en een potlood. Om 10 uur verdelen we de schoolmaaltijd. De les eindigt om 13 uur. Stad versus platteland Jernius spreekt Creools en een beetje Frans. Nochtans is dat de taal van het secundair. Wil je naar zo n school, dan moet je naar een grote stad. Nog verder weg dus. In de stad is de onderwijssituatie beter. Ouders volgen er hun kinderen meer op. Er zijn kleuterscholen en je hebt er meer toegang tot computers en internet. Dat missen we hier, zegt hij. Door zijn lage loon is hij Door mijn lage loon moet ik twee jobs combineren verplicht om een tweede job te hebben. Een pedagogische opleiding kreeg hij nauwelijks. Hallo, overheid? De overheid besteedt weinig geld aan onderwijs. 90 procent van de scholen zijn privé-initiatieven. Ook het schooltje van Jernius hangt af van een kerkgemeenschap. De helft van onze bevolking is jonger dan 25 jaar. De dorst naar kennis is bijzonder groot. Goed onderwijs zou ons land enorm vooruit kunnen helpen. Wijs shared Vinger opsteken in de klas? Passé Gaan we naar andere vormen van communicatie in onze klas? Of blijft de vinger opsteken een teken van beleefdheid en structuur? Wijs shared Tijdelijke opdrachten, lot van jonge leerkracht Negen op de tien vacatures voor leerkrachten in het basisonderwijs op de VDAB-website zijn aanbiedingen van korte duur. Wijs shared Onderwijs slaat alarm voor leerlingen met een beperking Het M-decreet, waardoor leerlingen met een beperking of leerstoornis zich kunnen inschrijven in een gewone school, zorgt voor frustraties bij ouders en leerkrachten. Terecht? Guy Hectors - 19 december Het team van VBS Sancta Maria Deurne geniet van hun gewonnen ontbijt. #DeWarmsteWeek Al het laatste nieuws op Twitter.com/plantyn zoek naar Plantyn facebook.com/wijsmagazine Actueel Hoe scoren Belgische leerlingen op internationaal niveau? PISA is een driejaarlijkse internationale studie die de kennis test van 15-jarigen. Leesvaardigheid Wiskunde Vlaanderen 511 pt. 521 pt. Wallonië 483 pt. 489 pt. Zwitserland 492 pt. 521 pt. Estland 516 pt. 520 pt. Singapore (top) 535 pt. 564 pt. Oeso Gemiddelde 493 pt. 490 pt. 6 Wijs

7 De expert Genderstereotypen in de klas. De brandweerman is een vrouw Helena Bonte stafmedewerker bij RoSa vzw kenniscentrum gender en feminisme Hoe sluipen genderstereotypen onze klas binnen? Dat gebeurt heel onbewust. Een leerkracht vraagt aan sterke jongens om banken te verplaatsen of verwacht van meisjes een mooi en net geschrift. Als kleine Tim zich in prinses Elsa wil verkleden, krijgt hij allicht commentaar. Dat heeft onprettige gevolgen, niet? Meisjes krijgen vaak beperktere en minder toekomstgerichte keuzes. We stimuleren hen minder om op ontdekking te gaan. Als het voor hen glittert en blinkt, lijkt dat al te volstaan. Jongens die interesse tonen in meisjesdingen corrigeren we ook vaker dan meisjes met een jongensachtige kant. Door de wereld in te delen in meisjes zus en jongens zo, maken we het kinderen moeilijk om hun echte talent te ontdekken. Hoe kan je als leerkracht tegengas geven? Door stereotypen en de tweedeling man-vrouw bewust zelf te doorbreken. Daag je leerlingen uit om alle hoeken en thema s te ontdekken. Laat jongens en meisjes bewust samen spelen en leren. Ga ook op zoek naar beeldmateriaal en voorbeelden die roldoorbrekend zijn. En ga in op opmerkingen als Voetbal? Dat is niks voor meisjes. In Amerika is voetbal bijvoorbeeld vooral een vrouwensport. Toon dat de wereld niet altijd is wat ze zelf kennen, hou opties van jongs af zo breed mogelijk en stimuleer hen vooral om zelf op ontdekking te gaan. Moeten we dan alle Sneeuwwitjes en Rode Ridders het raam uitgooien? Nee, het is geen of-of-verhaal. Stereotiep is ook oké. Maar het is belangrijk om leerlingen wel de kans te geven om zelf te kiezen wat bij hen past: stereotiep of niet, of een mix van de twee. Meer tips vind je op wijs-magazine.be. Vroeger en nu Turnzaal Sint-Victor Alsemberg Van biechtstoel naar bok Door het stijgend aantal leerlingen in onze school moesten we op zoek naar een locatie voor een extra turnzaal, vertelt directeur Dennis Bultereys. De keuze viel op onze kapel die niet meer gebruikt werd. De kapel werd in 1867 gebouwd. Omdat ze alleen nog sporadisch gebruikt werd voor vieringen met de leerlingen besliste het schoolbestuur eind jaren negentig om ze om te bouwen tot turnzaal. Het houten plafond werd behouden. De kruisweg zit nu verscholen achter de wanden en de biechtstoelen maakten plaats voor een bergruimte voor turnmateriaal en sanitaire ruimtes. Omdat het vroeger zeer koud werd in de kapel, werd er vloerverwarming geplaatst zodat de leerlingen in alle comfort LO-lessen kunnen volgen. Wijs 7

8 Gespot Retro revival We kopen omafietsen, zijn gek op vintage lederen boekentassen en mijmeren graag weg bij de herinneringen aan die goede oude tijd. De tijd dat leerkrachten nog wc-rolletjes en botervlootjes verzamelden, weet je nog? Wijs vond vijf knutselideeën uit de oude doos die aan een revival toe zijn Happertje Lijstjes, tekeningen, toetsen: we maken ze allemaal op papier. Maar met papier is veel meer mogelijk. 2 String art Schepen, pauwen en imposante bruggen: de string art die bij bompa aan de muur hing, was pure kunst. 3 Pomponnetjes Vroeger bengelden ze aan poncho s en kousen. Nu maak je er een verrassend moederdagboeket mee. 4 Weven Weven is een oude techniek. Heel veel kinderen brachten er vroeger de restjes breiwol voor mee naar school. 5 Spirograaf Eindeloos cirkeltjes draaien en nauwgezet je tandwiel telkens één gaatje verschuiven. Ken jij de spirograaf nog? Ken je ze nog? Die vouwwerkjes waar jij en je vrienden uren zoet mee waren. Kies een cijfer. Nu een kleurtje. Nu een cijfer. De uitkomst van die combinatie kon zomaar bepalen wie jouw klascrush was. Met een happertje verwerven je leerlingen geometrisch inzicht, en hebben ze natuurlijk gewoon fun. Voor een eigentijdse versie koop je een grote, houten plaat in een doe-het-zelf-zaak die je er gratis op maat laat zagen. Met nageltjes, een leuke tekening, een hamer en gekleurde wol ontdek je welk kind vlot kan timmeren en knoopjes leggen. Een goede oefening voor de fijne motoriek met een hip resultaat. Leer je leerlingen de klassieke pompontechniek met twee kartonnen cirkels. Of gebruik een vork. Of twee wc-rolletjes. Je kan ze ook en masse maken met de hulp van een stoelleuning. Welke techniek vindt je klas het handigst? Echte takjes werken een pomponbloem helemaal af. Nu maak je zelf eenvoudige weefgetouwen van dik karton of Y-vormige takken. Laat je leerlingen ontdekken hoe stof vervaardigd wordt. Het kan met goedkoop materiaal als touw, reepjes van plastic zakjes of papierstroken. Wordt het eindresultaat een sleutelhanger, onderzetter of dromenvanger? Jouw leerlingen ontdekken er al experimenterend geometrische figuren mee. En ze kunnen er zich creatief mee uitleven. Om het nog leuker te maken, kunnen je leerlingen de speelplaats als canvas gebruiken. Zo toveren ze met krijt de grijze massa aan je school om in een kleurrijk spel van speelse figuren. WIN een Bongo bon voor twee personen Als leerkracht ben je dag in, dag uit in de weer met je werk. Zoveel inzet belonen we graag met een verwenmomentje, voor jou en een partner/collega/vriendin,... De Eropuit met twee Bongo cadeaubon laat je de keuze uit maar liefst 350 leuke activiteiten. Vertel ons waarom jij dat welverdiende moment van ontspanning verdient via basisonderwijs@plantyn.com. Wie weet ben jij de gelukkige winnaar! Over ons - Wijs is een publicatie voor en door leerkrachten, uitgegeven met de steun van uitgeverij Plantyn. Alles uit deze publicatie mag worden overgenomen en gedeeld, maar vermeld Wijs als bron van informatie. De verantwoordelijke uitgever is Klara Erkens, Motstraat 32, 2800 Mechelen. Ideeën? Suggesties? Mail naar basisonderwijs@plantyn.com. Heeft u een verhaal dat u absoluut wil vertellen? Een tip voor een topreportage? Wij zijn er voor u en dankzij u, dus deel uw ideeën met ons. U kunt onze redactie het makkelijkst bereiken via op basisonderwijs@plantyn.com. Credits: Redactie en redactieraad: Plantyn en Talk of the Town. Fotografie: Marco Mertens, Koen Bauters, Graham Oliver. Word nog meer Wijs op wijs-magazine.be. Bezoek onze blog of discussieer mee op Facebook.com/plantyn of Twitter.com/plantyn. 8 Wijs