+18 % rendement met. fondsmanagers. Corné van Zeijl. Huizenmarkt. Koopjes in biotech. m a g a z i n e. aandelen +28% aandelen +17%

Transcriptie

1 Coné van Zeijl onthult de 10 gouden egels voo belegges Koopjes in biotech De 3 favoiete eageebuisbaby s van acel Wijma Huizenmakt 6 Tips voo het kabinet om de woningmakt wee vlot te tekken m a g a z i n e aandelen +% jaagang 6 i / augustus 009 4,95 aandelen +17% +1 % endement met fondsmanages obligaties +6% obligaties +4%

2 doo Pete van Kleef endementen in euo's pe 1 i 009 Bon: Lippe FI Aandelen Thema s noeend Goed bligaties Liquiditeiten Biotechnologie Fama wil Bio echt een oplossing voo de lange temijn. Het is belangijke om de pijplijnen wee te vullen met nieuwe inatieve poducten die voo nieuwe omzet kunnen zogen. Famabedijven lijken e niet in te slagen om die inatieve poducten zelf te ontwikkelen, ondanks de miljaden die jaalijks aan ondezoek en ontwikkeling woden besteed. Daaom wodt het vizie mee en mee geicht op de succesvolle biotechbedijven die vaak wel in staat zijn om nieuwe behandelmethoden te ontwikkelen. Een ovename van een biotechbedijf staat dan ook steeds hoge in het vaandel van famabedijven. De ovenames van de afgelopen jaen zijn daa het bewijs van. et als laatste hoogtepunt de ovename van s weelds gootste biotechbedijf Genentech doo het Zwitsese oche. oche had al de meedeheid van de aandelen in handen. De zoektocht naa inteessante biotechbedijven zal ook de komende tijd doogaan. En daabij wodt vooang gegeven aan biotechbedijven die ofwel al een succesvol poduct op de makt hebben, ofwel goede fase III-esultaten (fase III is de laatste fase van ontwikkeling van een medicijn voodat het kan woden voogedagen om toegelaten te woden op de makt) hebben laten zien en op het punt staan hun eeste poduct op de makt te bengen. Kijkend naa deze citeia heb ik voo de est van dit jaa een selectie gemaakt van die toppes in de dop: Genmab (Denemaken) Antisoma (Veenigd Koninkijk) edigene (Duitsland) De tigges van Genmab Bovenaan mijn lijstje blijft het Deens-Nedelandse Genmab staan. Teugkijkend op het afgelopen jaa zullen de meeste belegges niet echt teveden zijn ove de koespefomance. De afgelopen twaalf maanden is de koes pe saldo 15% gedaald. Dat is altijd nog bete dan de makt als geheel, maa zeke geen esultaat om blij mee te zijn. Fundamenteel zijn e genoeg aanknopingspunten om heel wat positieve ove het aandeel te zijn dan het huidige sentiment lijkt te zijn. nlangs oodeelde een panel van specialisten dat het middel Azea goede esultaten oplevet bij patiënten met chonische lymfatische leukemie (een veel vookomende vom van leukemie), die al eede behandeld waen met chemotheapie en antibodies zoals Campath en ituxan. Een positief oodeel van dit panel, dat is ingesteld doo de Food and Dug Administation (FDA), lijkt de voobode te zijn van goedkeuing doo de FDA zelf. Naa vewachting maakt de FDA dit begin augustus bekend. Vooafgaand aan het nieuws daalde de koes van het aandeel flink, omdat het panel vaagtekens zou plaatsen bij de weking van Azea. Dat blijkt achteaf onteecht. Het is goed mogelijk dat bij een goedkeuing doo de FDA het middel een wae inhaalslag laat zien. Voig jaa in i daalde het aandeel ook naa een dieptepunt van ond de 1 Deense koon, omdat e vaagtekens waen of de fase III-esultaten van Azea voo chonische lymfatische leukemie wel goed genoeg 350 waen. De esultaten bleken bete 330 Genmab: jaa dan vewacht en de koes liet in 310 van de waaheid de maanden daana een flinke 90 stijging zien. Het is heel goed 70 mogelijk dat de geschiedenis zich 50 hehaalt. En dit kee kan dat nog 30 eens vede ondesteund woden 10 doo goede fase III-data van Azea tegen Non-Hodgkin s en het middel zalumtumumab tegen 150 hoofd- en halskanke. Deze data i i aug t okt dec maat mei woden late dit jaa vewacht. Een daadwekelijke goedkeuing van Azea doo de FDA mzet: 745 miljoen Deense konen Cijfes Genmab en EEA (Euopean edicines Nettowinst: -965 miljoen Deense konen Agency) en aanvullend goede data Beuswaade: 7,96 miljad Deense konen op Genmab s andee belangijke Peildatum: i 009 peile zalutumumab, zouden weleens de tigges kunnen zijn voo een ovename van het bedijf doo patne Glaxosmithkline. Iets waa menig belegge al geuime tijd ekening mee houdt. Zal 009 dan toch het jaa van de waaheid woden voo Genmab? Antisoma, een koopje Het tweede aandeel op de lijst is het Engelse Antisoma. Net als Genmab een bedijf dat actief is op het gebied van het ontwikkelen van nieuwe inatieve medicijnen tegen kanke en ook een bedijf dat zich gesteund weet doo een steke famapatne. Bij Genmab is dat Glaxosmithkline en bij Antisoma is dat het Zwitsese Novatis. De afgelopen tijd heeft het bedijf een eeks van positieve esultaten laten zien met haa middelen tegen divese sooten van kanke. Zo liet het middel JULI / AUGUSTUS 009 IEX AGAZINE Het gote pobleem van famabedijven is niet de huidige cisis, maa de leeglopende pijplijn en aflopende patenten. En het lukt deze bedijven maa niet om zelf nieuwe inatieve poducten te ontwikkelen. De oplossing ligt in de biotechsecto. 6 Kope De nieuwe bubbel 17 0 icofinancieing ico wodt maco Loan ffice Kaen Léon van micofinancieingsbank ibanco in Peu met haa klant Vigina Senteno. Foto: ibanco. lokale instellingen. Deze zogenoemde ico Finance Institutions (FI) hebben loan offices in dienst die wijken en dopen afgaan en zogen voo het uitlenen van het geld, het innen van de ente en egelen dat de lening wodt afgelost. Zij hebben kennis van de lokale makt, kunnen inschatten wat voo bedijfjes succesvol zouden kunnen zijn en speken de taal. Sociale contole Vaak wodt e uitgeleend aan goepen mensen. p deze manie ontstaat e sociale contole, die evoo zogt dat de leden van een goep de lening niet kunnen teugbetalen stek afneemt. Huib Boissevain, diecteu van Annexum en opichte van het Dutch icofund: Gemiddeld betaalt 97% van de klanten van een FI hun lening netjes teug. Dat pecentage ligt veel hoge dan bij westese banken, dus het isico op bad loans is veel lage. Nedelandse micofinancieingsfondsen zijn doogaans deels aandeelhoude in en deels lenen zij geld uit aan deze instelling. Daabij geldt ove het algemeen dat een belang in een FI het meeste endement oplevet. Het Dutch icofund neemt voo 50% deel in FI s en leent voo 50% uit. Boissevain: Het endementsveschil zit in onde andee het feit dat het in aandelen van een FI lange vastzit. Daa woden wij voo gecompenseed. Tiodos Fai Shae Fund heeft nu 15% in aandelenbelangen en 5% van het fondsvemogen in leningen. Van Golstein Bouwes is van plan het aandelenbelang op te schoeven naa 30% van het fondsvemogen. Het kost tijd om belangen op te bouwen, want eigenlijk is het pivate equity en we willen pecies weten in wat voo FI s we stappen en wat hun toekomstplannen zijn. Beheesbae isico s De beheedes van de Nedelandse beleggingsfondsen letten op of de FI s ook eigen geld pobeen aan te tekken. Als ze naast geld uitlenen ook spaageld binnenkijgen, kunnen ze op temijn zelfvoozienend zijn. Bovendien, een indiect gevolg van de kedietcisis is dat FI s die geheel gefinancied Huib Boissevain is diecteu van Annexum en opichte van het Dutch icofund. zijn met buitenlands geld, nu om geld velegen zitten. ok voo hen zit de geldkaan dicht. Dat zijn echte niet de enige isico s bij beleggen in micofinancieing. Een ande isico is het maktisico. FI s zijn financiële instellingen, dus sectospeiding is e niet binnen de beleggingsfondsen. Wel speiding ove landen, instellingen en sooten klanten. Daaom hanteen we een maximumpecentage pe land en pe instelling. Zo mag niet mee dan 30% van ons fondsvemogen in één land belegd zijn of maximaal 10% pe instelling. aa eigenlijk is het maktisico het meest beheesbae isico, aldus Van Golstein Bouwes. Het valuta-effect is een ande isico. Het geld komt bij de fondsen binnen in euo s, wodt uitgeleend in lokale valuta, maa het endement wodt wee in euo s beekend. Tiodos pobeet waa mogelijk JULI / AUGUSTUS 009 IEX AGAZINE De endementen van micofinancieingsfondsen liggen tussen de 5 en 10%. Niet slecht in de cisistijd. IEX magazine spak met twee beheedes van micokedietfondsen ove de kansen en isico s van beleggen in kedieten. 31 IEX Top- Beleggingsfondsen 1 ubieken INHUD VA N B E L E G G E S 1 Coné van Zeijl Actuele, oude wijsheden 14 acel Tak Laatbloeies Jos Koets Koets geeft advies 50 Waum Buffet Ze smelten de koesen V B E L E G G E S 4 Tubo s, speedes en spintes Hefboomfouten en muizenvallen 3 Fonds van de aand Hendeson Hoizon Pan Euopean Equity P L U S 4 Snapshots 10 Ameikaanse huizenmakt volgens IEX 41 IEX Top- 4 IEX Sevice GNDSTFFEN Koop goedkoop kope Kope geldt als één van de gondstoffen die als eeste stijgen aan het begin van de cyclus. Dit jaa heeft de kopepijs een fose stijging meegemaakt. aa komt dat ook écht doo een economisch hestel en is die stijging houdbaa? A ls de economie aantekt, is kope in tek. De eden daavoo is eenvoudig, kope is een gondstof die in veel economische activiteiten wodt gebuikt. Waa gebouwd wodt en waa ontwikkeld wodt, is kope nodig. De kopepijs liep dit jaa al op voodat de aandelenmakten medio maat begonnen aan te tekken. Als eden daavoo wodt genoemd dat China goed voo een dede van de kopeconsumptie weeldwijd gebuik heeft gemaakt van de lage pijs om de kopevooaad flink aan te vullen. In dat geval is de stijging van kope niet zozee een indicatie van economische goei als wel een eactie op de slimme actie van de Chinezen, die Pijs in dolla pe ton kope 6 IEX AGAZINE JULI / AUGUSTUS 009 zichzelf goedkoop vezekeen van de gondstoffen die nodig zijn voo de toekomstige goei. m dezelfde eden liep dit jaa ook de Baltic Dy snel op ook een index die als economische zwaluw geldt, maa nu dankzij slimme inkoopmanages van het Chinese State eseve Bueau (SB) op de muziek voouit loopt. Analist David Wilson van Société Généale concludeede in maat al dat de oplopende kopepijs weinig te maken had met eële vaag. De economische activiteit is en blijft zwak. Wat wel zichtbaa was, was een afname van de vooaad in de pakhuizen van de Londen etal Exchange, tewijl de kopevooaad in Shanghai opliep. Dat de Chinezen kope hamsteen is zo gek nog niet, omdat de pijs pe ton vanaf de piek op 9 dolla (zome 00) zakte tot 5 dolla eind 00. Tegen die amsjpijzen wilden de Chinezen ook met afzwakkende goei wel inkopen tewijl ze bij de ecodpijzen de vooaadkames ustig leeg lieten lopen. Eeste stijge Belegges lijken ondetussen ook wat agwanende naa de ontwikkeling van de kopepijs te kijken. Vanaf de bodem ging de kopepijs in vijf maanden tijd ove de kop. Begin i wed een voolopige top neegezet van 53 dolla pe ton, waana de daling wed ingezet tot onde de 5000 De kopepijs is na een daling van 70% voig jaa met een stek hestel bezig. Doodat China tegen bodempijzen de vooaad wee opvoet, is kope sinds begin dit jaa wee vedubbeld. I BELEGGINGSFNDSEN TP VEETIG Spectaculai hestel IEX Fonds De beleggingsfondsenindex IEX Fonds heeft een comeback volgens het boekje laten zien. Sinds 1 uai boekte de gespeide fondsenindex een endement van 17,%. n het maat/il numme van IEX magazine intoduceede IEX met enige schoom de IEX Fonds. Die schoom kwam vooal voot uit het slechte endement van de index, -7,5% pe 1 maat. Die peildatum was, zoals we nu weten, wel heel dicht naast de bodem van de makt gepikt. Inmiddels staat de IEX Fonds op een endement van +17,%. Peildatum 1 i 009, misschien achteaf wel de piek van de Wijzigingen In de index zijn alle endementen nu teuggeekend naa euo s. Een deel van de fondsen had in de voige editie nog het endement in eigen valuta (USD, GBP en NK) achte de naam. De koesgafieken staan oveigens wel in eigen valuta. p vezoek van ING Investment anagement is de Luxembugse vaiant van het Global eal Estate Fund vevangen doo de Nedelandse vaiant. Het Fotis Global Liquidity Fund Euo is vevangen doo SNS Euo Liquiditeiten Fonds omdat van Fotis Global Liquidity Fund Euo geen data vekegen konden woden. endement IEX Fonds Pe asset class in 009 ally. Bijna alle veetig fondsen in de index hebben een kachtige sput omhoog laten zien, sinds die bodem. Alle asset classes binnen de IEX Fonds staan dan ook in de plus, tewijl in maat alleen Liquiditeiten oveeind bleven. Logischewijs zijn de liquiditeitsfondsen nu de achteblijves. Sinds maat vond volgens UBS en Cedit Suisse de gootste stijldaai ooit plaats, van defensief naa offensief en dat vinden we teug in de index. Zo doen emeging makets-aandelenfondsen het t best, samen met gondstoffenfondsen, Aziatisch vastgoed en emeging makets debt. Sowieso heeft ook het veel geplaagde onoeend goed zich pima uit de nesten weten te weken, waabij opvalt dat de global funds hun wegingen voo Azië hebben vehoogd, ten koste van Nood-Ameika. Niet vewondelijk, gezien de endementen van Aziëvastgoedfondsen. Hendeson Asia Pacific Popety stond medio maat nog op %, nu op +30%. Bij die stijging moet wel een kanttekening woden gemaakt. Bij de eeste publicatie van de IEX Fonds weden alle endementen nog in lokale valuta bijgehouden, inmiddels zijn alle endementen en daamee ook het uiteindelijke endement van de index omgeekend naa euo s. Blackock Wold ining is met een scoe van 5,4% de absolute numme één binnen de index. Binnen het obligatiesegment van de index valt de stevige pefomance op van de emeging maket debts-fondsen. Zo tekt ING enta Emeging akets Debt met een endement van 4,7% de scoe van deze asset class fos omhoog. Best pesteende fondsen Blackock Wold ining +5,% Schode ISF BIC +49,75% Skagen Kon-Tiki +4,% Fotis bam +44,1% Fidelity ASEAN +31,97% JULI / AUGUSTUS 009 IEX AGAZINE 31 Is kope de bubbel van 009? Na een enome daling in 00 vedubbelde de koes in de eeste maanden van 009 dankzij Chinese kooplust. Voo de lange temijn is kope nog steeds inteessant. De IEX Fonds index heeft een spectaculai hestel laten zien in het tweede kwataal. De veetig fondsen hebben voo 009 een gemiddeld endement van 1% geboekt. isicobeeidheid is wee teug. Wat wil Pete Paul de Vies met Value? Pagina 4 JULI / AUGUSTUS 009 IEX AGAZINE 3

3 PSHTS SNAPSHTS SNAPSHTS SNAPSHTS SNAPSHTS SNAPSHTS SNAPSH De Vies blaft én bijt nog steeds TEUG P HET BEUSTNEEL, AA IN EEN ANDEE L: VAN KUITENBIJTE TT SALLCAPBELEGGE. Voomalig diecteu van de Veeniging van Effectenbezittes (VEB) Pete Paul de Vies zit sinds enkele maanden aan de andee kant van de zaal tijdens aandeelhoudesvegadeingen. et zijn beusgenoteede investeingsmaatschappij Value, de opvolge van Exendis NV, heeft De Vies in uim een half jaa tijd die belangen opgebouwd. Sutue Aid (medische appaatuu), EDCC (zelf een investeingsmaatschappij) en Games Factoy (computespellen) zitten in potefeuille van Value. Belegges zetten de beuskoes van Value dit jaa fos boven de intinsieke waade. eden voo De Vies om een waaschuwing voo ovewaadeing uit te laten gaan. Pecies zoals hij in zijn voige leven waaschuwde tegen ovewaadeingen bij andee investeingsmaatschappijen, zoals De Vies obbé Goep (DVG) van Geoge Tóth. Animal Fam Voo een kleine goep belegges was de veemde koesspong van Value en de vekoop van een pivé-belang in Sutue Aid aan zijn investeingsmaatschappij eden om lijntjes met het veleden te tekken. Was De Vies, confom aan de vehaallijn van Animal Fam, niet heel eg gaan lijken op het kwaad dat hij voege fel besteed? Tanspaant Van een stomachtige entee wil De Vies niet speken. De kitiek op de tansactie van Sutue Aid waabij De Vies zijn pivé-belang vekocht, noemt hij onzin. E zijn geen vestzakboekzak tansacties. E is één elated paty-tansactie: de inbeng van Sutue Aid. Ik heb diect aangegeven mijn investeingsactiviteiten alleen via Value te ondenemen. Dat is tanspaant. Dan is inbeng van dit belang logisch. Die tansactie is in uai 009 doo de aandeelhoudesvegadeing (zonde tegenstem) geaccodeed. De vegelijking met voomalig smallcapkoning Geoge Tóth snijdt volgens De Vies dan ook geen hout. De enige oveeenkomst met de menee die u noemt, is dat hij de baas was van een beusgenoteede vennootschap. Die oveeenkomst heb ik ook met ING topman Hommen. Wij hebben het belang van extene aandeelhoudes (eest Exendis, nu Value) hoog in het vaandel staan en die zijn ook dik teveden. Zij hebben 94% van hun investeing in cash teuggekegen, op De enige oveeenkomst met de menee die u noemt, is dat hij de baas was van een beusgenoteede vennootschap. het estant is een bod gedaan met een pemie van 3% boven intinsiek en wie aandeelhoude gebleven is, heeft het veel bete gedaan dan de AEX. Net begonnen Tóth heeft zich destijds ten koste van belegges veijkt en een kaatenhuis opgebouwd om daamee ageloze belegges om de tuin te leiden. Wij hebben daa in mijn VEB-tijd actief voo gewaaschuwd en kegen daavoo destijds weinig steun. aa DVG is nu failliet en van T Company (nu Vivenda) is niet veel mee ove. ok aan de andee kant van het stijdpek, oet De Vies nog altijd zijn mond. Een veel belangijkee vaag is of de belegge Pete-Paul de Vies uiteindelijk net zo succesvol wodt als de belangenbehatige Pete-Paul de Vies. Dat is wel te hopen, want De Vies vebindt zijn eigen lot nadukkelijk met dat van de oveige aandeelhoudes. Zijn gote belang in Value is hij niet van plan van de hand te doen. aa, welke houdbaaheid heeft die uitspaak? Die uitspaak heeft een lange houdbaaheid. Even teug naa de basis. We zijn negen maanden geleden begonnen, we hebben een plan voo de komende jaen en willen op lange temijn waade ceëen. We bouwen zogvuldig aan een actieve, ondesteunende paticipatiemaatschappij in kleine en middelgote goeies. Dat gaat pima, maa we zijn pas net begonnen met bouwen. Vekopen is niet aan de ode. Waadegoei De Vies zegt vede ove vijf jaa een goep van inteessante deelnemingen te willen hebben, die dankzij goede poducten, ondenemend management en de steun van Value op een winstgevend goeipad zitten. De financiële doelstelling is duidelijk: waadegoei en bete dan de AEX: niet negen maanden maa vijf jaa lang. Belegges hoeven niet in Value te beleggen, maa ik hoop van hate dat belegges die niet in ons investeen ove vijf jaa spijt hebben. Eén ding is duidelijk: wie kitische vagen duft te stellen op de aandeelhoudesvegadeing van Value, kan zijn bost alvast nat maken. Emeging makets Na BIC: Indonesië Stemlokaal DE AEX STAAT WEE IN DE PLUS V 009. EN U? ee dan 5% endement (33%) (179 stemmen) 11% AEX 1 uai: 46 AEX 15 i: 5 1% ee dan 10% endement (9%) (1 stemmen) (546 stemmen) Eén van de best pesteende opkomende makten van dit jaa, is Indonesië. IEX magazine tipte het land in 007 al als één van de opvolges van de BIC-landen. Dit jaa heeft de Indonesische beus een endement van 49% opgeleved in euo s en daamee staat het in de categoie pkomende akten tweede, tussen gootmachten India (+5%) en Bazilië (+4%). ok ove de afgelopen die en vijf jaa kan Indonesië zich meten met de vie gote en veelbespoken goei-economieën Bazilië, usland, India en China. Zowel op demogafisch gebied als op het punt van aanwezige gondstoffen voldoet Indonesië aan de voowaaden om ooit een economisch gootmacht te woden. Indonesië heeft 3 miljoen inwones, maa moet qua ubanisatie nog een flinke inhaalslag maken nu is 55% van de bevolking nog afhankelijk van landbouw. Als dat zo ve komt, leidt dat onheoepelijk tot mee industie, betee infastuctuu en daadoo hogee welvaat en economische goei. Het land beschikt daanaast ove enome gondstofeseves, zowel olie als aadgas, maa ook belangijke gondstoffen als nikkel en kope. ee dan 10% velies (3%) (14 stemmen) ngevee 0% endement (15%) (3 stemmen) Editoial Bubbels? Wwe gaan het helemaal andes doen. We hebben ons lesje geleed. Weg met de niets ontziende jacht naa mee-mee-mee endement, we beginnen gelouted een nieuw leven als behoudende belegges en consevatieve bankies onde het wakend oog van stenge toezichthoudes. De tijd waain we ons van bubbel naa cash en de volgende bubbel haastten is voobij: vanaf nu wodt iede dubbeltje die kee omgedaaid voo het in een saaie, voospelbae en matig endeende belegging wodt gestoken. Als ik nu met mijn vinges knip wodt u wakke. Want wat hebben we nu helemaal geleed? De hypes en tends waa de meute massaal op af stomt zijn misschien wel andee dan vooheen, maa het pincipe is hetzelfde. Wij ondewegen aandelen, maa zien uitstekende kansen in bedijfsobligaties. Hekent u die uitspaak? Hij zat het afgelopen halfjaa vastgeoest in het vocabulaie van beleggingsstategen en vemogensbeheedes. Typeend voo de wendbaaheid van de paticuliee en in iets mindee mate de institutionele belegge. Als het ene niet wekt, is e wel een andee assetclass die kansen biedt. Aandelen even niet? aakt niet uit, de oliepijs gaat vast wee stijgen binnenkot. f andes goud wel. En China koopt zich suf aan gondstoffen, dus liften we mee via tackes, fondsen of tubo s. et bete afwegen van isico s heeft het weinig te maken, des te mee met oudewetse honge naa endement. Die heen en wee schietende kapitaalstomen vallen pas stil als iedeeen zijn geld heeft opgemaakt of als de genzen dichtgaan. Geen pettig voouitzicht althans voo wie op zijn welvaat is gesteld en de mening is toegedaan dat globaliseing uiteindelijk goed voo ons is, hoe eng en bedeigend het soms lijkt. Dan maa een leven mèt bubbels. En eens in de zoveel jaa een pijnlijke beleggingsles. Piete Kot, hoofdedacteu iex 4 IEX AGAZINE JULI / AUGUSTUS 009 JULI / AUGUSTUS 009 IEX AGAZINE 5

4 PSHTS SNAPSHTS SNAPSHTS SNAPSHTS SNAPSHTS SNAPSHTS SNAPSH IEX Hypehoppe Hestel Hypehoppe Questie in Quotes Waa blijft het economisch hestel? Column Actief vesus passief NA EEN NDUIT APZALIG 00 HEEFT DE HYPEHPPE EEN PIA EESTE HALFJAA ACHTE DE UG. De IEX Hypehoppe slaagde e voig jaa in mijlenve achte te blijven bij de SCI Wold en dat is een pestatie op zich omdat de weeldindex had ondeuit ging. De Hypehoppe bleef te lang bullish in een makt die zich tegen de stieen keede. De hefboomfacto van tal van posities deed de potefeuille keihad de das om. De veliezen stapelden zich op, met name in de Inteeffect India Waants waain een aantal kee vegeefs en veel te hadnekkig op hestel wed ingespeeld. Aan het eind van het ampjaa 00 estte slechts een mea culpa. Duidelijk was dat in 009 het oe omgegooid moest woden. De belangijkste les van voig jaa was misschien wel dat veliezen eede moesten woden afgekapt. Die les heeft de Hypehoppe in het eeste halfjaa in de paktijk gebacht en met succes. Posities woden gesloten zoda de veliezen oplopen tot 15%. Daadoo wodt het neewaats isico bepekt. Nieuwe stategie Het effect is zichtbaa. p i heeft de SCI Wold (in euo s) een endement van +,31% tewijl de Hypehoppe op +15,1% staat. De Hypehoppe maakte wel de bullun van begin maat tot begin i mee en pofiteede daabij volop van de hefboom in bijvoobeeld de TL (tubo long) BIC, die mee dan % endement oplevede. aa bij het daaien van de makt, wed een goot deel van het endement behouden doo het snel afkappen van de TL AEX. De ingezette daling wed bovendien bespeeld met een TL VIX, de zogeheten angstindex. Twee zwaluwen De achtestand op de SCI Wold is in 009 iets teuggebacht. De weeldindex scoot sinds de lanceing van de Hypehoppe in i 007 een negatief endement (-4%) tegee een weinig benijdenswaadige -53% voo de Hypehoppe. et de zomemaanden voo de boeg, is de Hypehoppe edelijk % tuboendement Vijf jaa geleden lanceede ABN Amo de eeste tubo s op de makt. Na een voozichtig begin op slechts vijf ondeliggende waaden (AEX, DAX, olie, goud en Bund) is het aanbod explosief gegoeid. Inmiddels is het aantal ondeliggende waaden opgelopen tot net boven de 00, tewijl e ongevee 000 tubo s genoteed staan. En natuulijk hebben de tubo s gezelschap gekegen van spintes en speedes van de concuentie. aa hoe gaat het eigenlijk met de alleeeste tubo s? De langstlopende tubo is de Bund Futue TL (tubo long) 10, die op 1 i 004 het licht zag. De tubo wed gelanceed tegen een koes van,5 euo en beeikte datzelfde Hypehoppe gaat defensief de zome in 0 SCI Hypehoppe defensief ingeicht. De tubo s long op de VIX en goud zouden voldoende dekking moeten geven als de aandelenmakt de bodems van maat nog eens op gaat zoeken. Voo de lange temijn zet de Hoppe tegelijk in op scheepvaat en kope, twee zwaluwen die voeg of laat de economische zome zullen aankondigen. 7/007 10/007 1/007 /00 4/00 6/00 9/00 11/00 1/009 3/009 5/009 jaa nog z n piek op 36,6 euo, wegzakte tot 3,3 euo voig jaa en nu wee ond de 14 euo noteet. Nog gekke maakt de TL Google die van 1,94 euo opliep naa 39,55 (+193%). Daavan is nu nog iets minde dan de helft ove. Naast deze succesvehalen wodt het tubolandschap natuulijk ook gekenmekt doo een goot kekhof aan uitgestopte tubo s. De belangijkste vaag is niet wannee de weeldeconomie uitbodemt, maa of het weeldwijde hestel wannee dat ook komt obuust of zwak zal zijn ove de middellange temijn. Het is niet uit te sluiten dat het GDP een paa kwatalen stek zal goeien als de vooaadcyclus en de enome oveheidstimulus tot een kotetemijnopleving leiden. aa die voozichtige goene scheuten waa we nu zo veel ove hoen zouden op de middellange temijn wel eens ovewoeked kunnen woden doo geel onkuid. Econoom Nouiel D. Doom oubini We bevinden ons op onbekend teein. De isico s op een onvewachte teugkee van de financiële tubulentie bestaan nog steeds. Hoewel we de eeste tekenen zien dat het tempo van de economische vezwakking afneemt, moeten we toch alet blijven. Jean-Claude Tichet dekt zich aan alle kanten in We ekenen ons niet ijk, maa het beeld veschuift langzaam. Het kan zelfs zo zijn dat de egste klap in het eeste kwataal van dit jaa al is uitgedeeld. Woute Bos Het egste ligt achte ons. aa dit is niet zoals andee cises, dit makeet het einde van een tijdpek. Tot dusve was het systeem gebaseed op de foute veondestelling dat makten onafhankelijk van elkaa wee een evenwicht konden vinden en dat het systeem zelf-coigeend is. Geoge Soos De goei zal vanaf 010 stagneen, zeke als je incalculeet dat de belastingen omhoog moeten om de begotingsgaten te dichten. aket wizad Victo Speandeo, bete bekend als Tade Vic Dit is het moment om vanuit gedeelde waaden te bouwen aan bete intenationaal toezicht en een stekee basis te leggen onde de weeldhandel. Als we e op die manie samen de schoudes onde zetten, dan kan economisch hestel niet uitblijven. Hekenbae peptalk van Jan Pete Balkenende, in een open bief die hij samen met collega Lee yung-bak, pesident van Zuid Koea, publiceede Ik heb een staaopeatie aan mijn linkeoog gehad, dus ik dacht: misschien kan ik nu wat van die geen shoots zien. aa nee, ik zie ze nog steeds niet Waen Buffett, in een inteview met CNBC Actief of passief beleggen? Voo beide is wat te zeggen. Belegges kunnen indexpoducten zoals tackes gebuiken als basis in de potefeuille, om isico s te speiden of om in te spelen op niches zoals vastgoed en olie. De kosten van deze poducten zijn elatief laag, maa vewacht, gezien het kaakte van deze passief beheede fondsen, niet de index te veslaan. Aan de andee kant zijn e genoeg fondsmanages nou ja, misschien nu iets minde die de index wel veslaan en schijnbaa moeiteloos de beste aandelen euit pikken. Kijk, en daa mogen ze best voo beloond woden met een iets hogee management- of pefomance fee dan bij indexfondsen gebuikelijk is. E komen steeds mee mixvomen van deze twee methoden op de makt. ETF Behee biedt bijvoobeeld zo n mixvom aan. Natuulijk is het de bedoeling dat de klant niet alleen tackes koopt, maa een coe-satellite-stategie adopteet waa ook duudee vemogensbeheepoducten in zitten. Pima beleggingsstategie, maa met tackes en een aantal pima fondsen heel goed zelf te doen. Als voobeeld geeft ETF Behee een neutaal pofiel waa bij staat hoeveel pocent van de potefeuille zij beleggen in tackes. veigens allemaal SCI Wold, Euopa en oveheidsobligaties. Niks spannends dus en eenvoudig thuis na te doen. Enhanced indexing is ook zo n mix. Hiebij selecteet een fondsmanage aandelen via kwantitatieve methoden. Hij moet zich vijwel altijd houden aan aandelen die deel uitmaken van een index en daa maa minimaal van afwijken. De meewaade van deze poducten? Een fondsmanage wodt betaald om het bete te doen dan de index. Niet om een fonds te managen dat voo 99% de index volgt en op één punt daavan afwijkt. Doe het één of het ande en eken geen due fee s als het endement vooal passief vediend is. Fleu van Dalsem, edacteu iex 6 IEX AGAZINE JULI / AUGUSTUS 009 JULI / AUGUSTUS 009 IEX AGAZINE 7

5 PS H TS SNAPSHTS S N A PS H TS S N A P goeoe@iex.nl Scheve vegelijking SNAPT U HET NG? E ZIJN BELEGGINGSFNDSEN ET EEN SLECHTE PEFANCE DIE WÉL VEEL NIEUW GELD BINNENKIJGEN. Voig jaa was exteem. De beste fondsen van Nedeland, de AEX, zijn met mee dan 55% omlaag gegaan. Het is dan ook niet vewondelijk dat veel beleggingsfondsen en -beheedes het nog wee slechte gedaan hebben dan de AEX. Today s Behee heeft het elatief heel goed gedaan, zeke als de Lage Landen-modelpotefeuille met endementen boven de %, wodt meegeekend. aa goede wijn behoeft geen kans Toch vind ik het apat om te zien dat patijen die het slecht gedaan hebben toch veel instoom kijgen. Het is dus zo dat belegges geld stoten bij patijen die het heel slecht gedaan hebben. Zo had Fotis bam een pefomance van min 66% en ondanks de slechte pefomance een instoom van 0 miljoen euo nieuw geld. Deden deze instappes mee om te middelen? f denken ze dat het fonds het niet nog eens zo slecht kan doen E zijn patijen die eg opscheppen ove hun esultaat. Zo adveteet Alex met een positief endement in een jaa dat de AEX-index een zwae min liet zien. aa wat dan wee ondebelicht blijft in deze campagne, is iets wat de consumentenbond wel bloot legde namelijk dat het positieve endement alleen in de defensieve potefeuille wed gemaakt. Is het fai om een defensieve potefeuille te vegelijken met de AEX? ok vaag ik me af of een defensieve potefeuille voo 50% uit aandelen mag bestaan. Van Alex wel, maa van de Autoiteit Financiële akten en DSI niet. (DSI heeft als doel het bevodeen van de deskundigheid en de integiteit van de financiële dienstvelening - ed.) Wabeke-nom Als laatste wil ik nog wijzen op de Wabeke-nom. Dit is de kostennom voo beleggingspoducten bij vezekeaas. E mag niet mee dan,5% kosten woden geekend inclusief de beheeskosten. Ik vind dat deze nom negens op slaat. Want het is natuulijk veemd om een defensieve potefeuille een gelijke kostenatio te geven als een offensieve potefeuille. ok zijn kosten natuulijk van ondegeschikt belang ten opzicht van het isico en het endement. Als het endement van bijvoobeeld een hedgefonds, met vaak kosten boven de 4%, goed is ten opzichte van het isico en ze in neegaande makten toch geld vedienen, maken kosten eigenlijk niet uit. fwel? bligatiefondsen juist uit de mode bligaties zijn de mode van 009, scheven wij eede dit jaa. Tenminste, dat vinden de vezamelde stategen en chief economists van de gezaghebbende fondsenhuizen. De afgelopen maanden zijn e dan ook de nodige nieuwe obligatie-geelateede beleggingsfondsen en tackes uitgebacht. aa belegges lijken e heel andes ove te denken, zo lijkt het. Uit cijfes van Lippe FI blijkt dat niet obligatiefondsen, maa juist aandelen- en hedgefondsen in de eeste maanden van 009 populai zijn en een netto-omzetstijging laten zien. In de peiode uai tot en met il daalde de netto omzet in obligatiefondsen in Nedeland met 155 miljoen euo. ok mixfondsen staan in de min. De omzet in deze categoie daalde met 10 miljoen euo. Aandelen konden een omzetstijging van 173 miljoen euo tegemoet zien, tewijl e miljoen euo mee omging in hedgefondsen in Nedeland. In de netto omzet zit oveigens ook het koesveloop van de veschillende beleggingscategoieën vewekt. ok dat geeft aan dat belegges in iede geval tot en met il mee zagen in isicovollee beleggingen als aandelen en hedgefondsen, dan in de veilige obligatiehavens. Zoda de aandelenmakt wee afkoelt, neemt de vaag naa obligatiefondsen wellicht toe. isicovolle beleggingen populai klik hie... U kunt uw eactie mailen naa goeoe@iex.nl Categoie Januai-il 009 Apil 009 bligatie -155,75 43,51 Aandelen 173,45 4,3 Hedgefondsen 7,7 31,53 ixfondsen -119,9-5,19 Geldmakt -4,9,19 veig -5,94-4,96 Totaal -5,33 7,3 Geschatte netto omzet op de Nedelandse makt in miljoenen euo s. Bon: Lippe FI IEX AGAZINE JULI / AUGUSTUS 009

6 HUIZENKPJES VLGENS IEX 1 op op 300 $ 55.1 $ Denve 1 op 0 Seattle $ Chicago 1 op.000 $.000 maha 1 op 150 $ 3.65 New Yok Washington DC Boston 1 op 1 op 300 $ 3.3 $ ve en sluiten D e poblemen op de Ameikaanse huizenmakt, daa begon het allemaal mee. Nu is de ellende op de Euopese huizenmakt minstens zo goot. Het lijkt eop dat het hestel ook in Ameika begint. IEX ondezocht waa nu de beste en meeste huizenkoopjes te kijgen zijn in Ameika? Simpel. p plekken waa de vastgoedmakt het meest ovevehit is geaakt en waa de banken de meeste amee mensen in een hypotheek hebben gekletst. En dan met name consumenten die de ente en aflossing maandelijks eigenlijk ampe of helemaal niet kunnen opbengen, natuulijk. Het ovezicht van foeclosues gedwongen huizenvekopen doo de bank zoals u op deze pagina aanteft, speekt boekdelen. In sexy staten zoals Califonië en Floida zucht de huizenmakt onde de malaise, tewijl in het midden van het land (wie wil e in maha Nebaska wonen behalve het oakel van maha, Waen Buffett?) de foeclosues tot een minimum bepekt blijven. San Fansisco 1 op 5000 $ klahoma City 1 op 0 $.17 1 op 0 Atlanta $ Wonen daa vestandigee mensen en teughoudende bankemployees? isschien, maa waaschijnlijke is dat de makt daa niet zo is gebubbeld als in de populaie woonsteden. De huizenpijzen in het mid-westen zijn nooit ovedeven gestegen, dus kunnen ze ook niet zo had dalen. Bovendien ligt het pecentage amee stedenbewones aanmekelijk lage in deze dunbevolkte landbouwstaten. Tot slot een kot lijstje van foeclosue.com, naa eigen zeggen de gootste Ameikaanse aanbiede van huizen van eigenaen in de poblemen (begin i). Gedwongen vekoop doo de eigenaa vóó een foeclosue op 150 $ IEX AGAZINE JULI / AUGUSTUS 009 Los Angeles Dallas 1 op 0 $ 37.3 Aantal gedwongen huizenvekopen Gemiddelde gezinsinkomen pe jaa iami 1 op 150 $ 3.43 Gedwongen huizenvekopen doo de lokale autoiteit JULI / AUGUSTUS 009 IEX AGAZINE 56.0 Gedwongen huizenvekopen doo de bank Failliete huiseigenaen Huisvekoop doo de eigenaa Beslaglegging doo de belastingdienst Huizenveilingen 314 Snelle huizenvekopen 54 11

7 IEX UNIVESITEIT Actuele, oude wijsheden ude meeste Bob Fael heeft in zijn eill Lynch-tijd (tot 001) tien beleggingsegels opgesteld. En ze zijn alle tien nog actueel. Hoog kopen, laag vekopen 45 3/6/09 doo Coné van Zeijl vekoop Wold nline 35 Coné van Zeijl is senio potfolio manage bij sns Asset anagement waa hij veantwoodelijk is voo de Nedelandse aandelenpotefeuilles. Van Zeijl beheet het sns Nedeland Aandelen Fonds. Bij eill Lynch wisten ze het in tembe 00 even niet mee en dus gepen ze teug naa de oude meestes. p de afdeling beleggingseseach zat oude meeste Bob Fael. Hij wekte daa van 1957 tot 001. Hij heeft in die peiode tien egels opgesteld. Deze egels hadden in steen gebeiteld kunnen woden, want ze gelden nog steeds. Zou mooi zijn, zo n tegeltje op het toilet. Ik zet ze voo u op een ijtje: akets tend to etun to the mean ove time. Excesses in one diection will lead to an opposite excess in the othe diection. Thee ae no new eas excesses ae neve pemanent. Exponential apidly ising o falling makets usually go futhe than you think, but they do not coect by going sideways. The public buys the most at the top and the least at the bottom. Fea and geed ae stonge than long-tem esolve. akets ae stongest when they ae boad and weakest when they naow to a handful of blue chip names. Bea makets have thee stages shap down eflexive ebound a dawn-out fundamental downtend. When all the expets and foecasts agee something else is going to happen. Bull makets ae moe fun than bea makets.! akten gaan altijd wee teug naa hun gemiddelde. In het veleden was dat indedaad altijd zo. akten die ovematig stijgen, gaan altijd wee teug naa een nomale situatie. f het nu gaat om de oliepijs in 00, de onoeendgoedaandelen in 007, Chinese aandelen in 00, intenetaandelen in 000, Japan in 1990, goud in 19, noem maa op. Alles keet teug naa nomale gemiddelde Een ovematige eactie aan de ene kant leidt tot een eactie de andee kant op. f zoals u uit voege in de natuukundeles heeft geleed: actie = eactie. vematige oliepijzen leiden tot een zoektocht naa nieuwe oliebonnen of altenatieve enegie, waadoo het aanbod wee toeneemt en de beweging de andee kant opgaat. vematige looneisen leiden etoe dat wekgeves gaan outsoucen naa lagelonenlanden of gaan automatiseen, waadoo de vaag naa abeid afneemt en de lonen dalen. En zo woden de lonen vanzelf wee de kop ingedukt. # Nieuwe tijden bestaan niet. p het hoogtepunt van iedee bubbel zijn e altijd dezelfde soot wooden te hoen, zij het in steeds een andee vom. Toen de oliepijs op 150 dolla stond, had iedeeen het ove peak oil. Toen intenet een hype was, had iedeeen had ove de nieuwe economie. $ Exponentieel stijgende makten stijgen altijd vede doo dan vewacht. Bovendien coigeen deze makten niet op een ustige manie. Ik heb ooit eens tegen iemand van de backoffice gezegd dat hij niet goed bij zijn hoofd was om intenetaandelen in 1999 te kopen. Uiteindelijk heeft hij zijn geld vedubbeld en ik stond langs de zijlijn. In de tussentijd wed ik ook nog eens voo oude zak uitgemaakt die niets van de nieuwe economie begeep. De koesen gingen indedaad veel en veel vede dan ik ooit gedacht had. En nadehand zijn ze ook veel vede gedaald dan de man van de backoffice had gedacht. aa dat maakte niet uit. Hij had zijn geld toen al veilig op een spaaekening staan. % Het publiek heeft de vookeu om op de top te kopen en op de bodem te vekopen. In pesentaties laat ik gaag zien dat de in- en uitstoom in aandelenfondsen paallel loopt met de beweging in de koesen. Ego belegges kopen op het hoogtepunt en vekopen op het dieptepunt. Heel jamme want dat heeft damatische gevolgen voo het endement. Uhm, wie kopen e dan? De slimme belegges, zoals Dik Wessels. Hij had met de vekoop bij de beusintoductie Wold nline zoveel geld vediend, dat hij met de vediensten zijn eigen Volke Wessels in maat 003 op het dieptepunt van de beus kon halen. (Hij moest oveigens nog wel even bij de bank langs voo het estant.) ^ Angst en hebzucht zijn veel steke dan de lange temijn kan oplossen. Indedaad, de emoties van belegges zijn zoveel steke, dat het weinig zin heeft etegenin te gaan. f om het op zijn Hollands te zeggen. Wie tegen de wind in plast, wodt nat. & Bede maktstijgingen zijn fundamenteel bete. In 000 stegen bijvoobeeld alleen de intenetaandelen, de est niet. Als u toen in Unileve had belegd of in andee veilige aandelen, dan zag u de AEX wel stijgen, maa had u daa weinig van in uw potefeuille teuggezien. Buiten de zogeheten TT-aandelen (voo het geval u het vegeten was, het is ten slotte al negen jaa geleden: Technologie, edia en Telecom) was e vijwel niets te vedienen. De Nedelandse TT-aandelen gingen in een halfjaa tijd met een facto 3 omhoog. Lang leven de UPC, KPNQwest, Vesatel, KPN, VNU, Wold nline, New Economy en alle oveige sexy bedijven. Het was een mooi feest voo degene die op tijd naa huis zijn gegaan. * Beamakten bestaan uit een schepe daling, een schep hestel en een dalende tend op lange temijn. Deze egel is eg inteessant. Beamakten bestaan dus altijd uit die fasen: een schepe daling (die was duidelijk te zien), schep hestel (daa zitten we nu in) en een neewaatse langetemijntend op basis van fundamentals. Gezien de effec- ten van de kedietcisis die e nog aan gaan komen (mee spaen, minde schuld, dus minde economische goei dus minde winstgoei) valt hie vede weinig aan toe te voegen. ( Als iedee expet het vewacht, gebeut het niet. f zoals Si John Templeton het ooit zei: Tops ae made at that point of maximum bullishness; bottoms ae made at the point of maximum beaishness. In een oud appot staat bijvoobeeld dat veel expets al voeg in 1999 dachten dat het mis zou gaan met de Nasdaq. Echte deze beus bleef maa doostijgen en menig expet stond in zijn hemd. Pas toen ze niets mee dufden te zeggen, was de top beeikt. BL Stijgende makten zijn veel leuke dan dalende makten. Dit is eigenlijk een pachtige waaheid, maa wel een beetje een open deu. In de eeste maanden van dit jaa spak ik veel zuchtende en steunende mensen. ijn taak als potfoliomanage is het bete doen dan de makt. Dus eigenlijk maakt het niet uit of de makt nou omhoog of naa beneden gaat. aa toch voelt het heel andes. Enfin het zijn egels waamee u een hele hoop geld kunt vedienen of waamee u in iede geval kunt vookomen dat u geld veliest. Ik weet dat als u met de neus bovenop de makt zit, het moeilijk is om deze WLD NLINE INT. DEAD - DELIST.1/01/01 VLKE WESSELS STEVIN koop Volke Wessels Wessels haalde zijn bedijf op het dieptepunt van de beus. egels in acht te nemen. Ik zou ze daaom toch maa uitpinten en boven uw bed hangen. Dan heeft u wat te lezen als niet kunt slapen doo de bewegingen in de makt. Souce: DATASTEA Teug naa het gemiddelde China 3/6/09 goud jaa geleden Nasdaq jaa geleden Japanse aandelen 1 jaa geleden De koesen bewijzen egel één van Fael. Souce: DATASTEA 1 IEX AGAZINE JULI / AUGUSTUS 009 JULI / AUGUSTUS 009 IEX AGAZINE 13

8 G EST U CT U E E D E P D U CT E N Laatbloeies Gestuctueede poducten kúnnen geduende hun looptijd aantekkelijke woden. De Weeld Gaantie Note bijvoobeeld heeft nu mee potentieel dan bij uitgifte. doo acel Tak acel Tak is special poducts-specialist. In de ubiek 10 van Tak ontleedt en ecenseet hij op IEX.nl alle nieuw uitgegeven notes en cetificaten. Het gemak dient de mens. Dat is een belangijke achteliggende gedachte van gestuctueede poducten. De bank zet een constuctie in elkaa en als belegge pofiteet u van het mogelijke endement in combinatie met het isico. Bij gaantiepoducten is dat het meest duidelijk. De belegge wil de zekeheid van de bank dat bij dalende koesen geen hoofdsomvelies wodt geleden, tewijl toch (gedeeltelijk) wodt gepofiteed als de koesen stijgen. Aan het eind van de looptijd blijkt hoeveel de note heeft opgeleved. Dat is simpel. aa het kan lucatief zijn actief met notes en cetificaten om te gaan. Toen de aandelenmakten na de Lehman-ondegang in een vije val geaakten, waen belegges in gaantiepoducten (behalve die van Lehman!) goed af. Doo de hoofdsomgaantie bleef het koesvelies bepekt. Daanaast speelde de enome beweeglijkheid op de aandelenmakt een ol, die de optiepemies tot gote hoogte lieten stijgen. mdat opties deel uitmaken van een gaantiestuctuu, hield dat de waade van het poduct op peil. Zo daalde in veel gevallen de ondeliggende index met 50% of mee, tewijl de note met hoofdsomgaantie slechts een pocent of 15 in koes moest pijsgeven. De andee kant van de medaille is dat deze gaantienotes nauwelijks pofiteen van een eventueel (flink) koeshestel. Zelfs een vedubbeling van de ondeliggende index (dus teug naa het oude koesniveau) betekent niet mee dan aflossing op %. Het kan daaom zinvol zijn een gaantienote met bepekt velies te vekopen en een nieuw poduct aan te schaffen dat mee potentieel heeft. Nu pas aantekkelijk aa het wekt ook andesom. In tijden van hoge beweeglijkheid zijn nieuwe gaantiepoducten, als het gaat om endementspespectief, niet zo aantekkelijk. De due opties gaan ten koste van veel potentiële winst. Zo bespak ik in uai van dit jaa in mijn ubiek 10 van Tak de Weeld Gaantie Note van ABN Amo. De note paticipeet in een mandje met vijf aandelenindices (tussen haakjes de weging): S&P % Euostoxx 50 30% Nikkei 5 10% SCI Emeging makets 9,5% SCI Asian pacific exclusief Japan 5,5% Ik was niet azend enthousiast ove deze note met een looptijd van zeven jaa. De belegge paticipeet weliswaa volledig in een koesstijging van het mandje indices, maa de indicatieve maximale aflossing was 150%. Dat betekent dat belegges maximaal 6% endement op jaabasis konden maken. Dat was nauwelijks mee dan op een gewone obligatie met vaste ente kon woden behaald. Inmiddels is de situatie veanded. De note is met 5% in koes gestegen en noteet nu op cica 105%. p deze hogee koes is de note veel aantekkelijke dan op de % uitgiftepijs een paa maanden geleden. Dat komt ten eeste omdat ABN Amo op gond van de maktomstandigheden de maximale aflossing niet op 150%, maa op 1% heeft gezet. Dat scheelt een slok op een boel, het maximale jaaendement komt daamee uit op,%. De tweede eden waaom deze note nu veel inteessante is, komt doo de goede pestatie van het ondeliggende mandje indices. Dat mandje is inmiddels met 37% in waade is gestegen. Bij de huidige koes van de indices zou de aflossing van deze note op 137% plaatsvinden. endement van 4% p het moment van uitgifte was het maximale jaaendement 6%, en daavoo moesten de indices met 50% stijgen. p de koes van 105% is het maximale jaaendement van deze note %, en daavoo hoeft het ondeliggende mandje met nog maa 31% te stijgen (van 137 naa 1). Bovendien, toen de note wed uitgegeven zou bij een gelijkblijvende waade van het mandje het endement van de note uitkomen op 0%. Nu echte wodt bij gelijkblijvende koesen een winst behaald van 3% (van 105 naa 137), een endement van bijna 4% op jaabasis! Het enige nadeel ten opzichte van de statsituatie is dat nu, bij een flinke teugval van de koesen, maximaal 5% velies kan woden geleden, zodat niet mee spake is van een gehele hoofdsomgaantie. Nieuwe omstandigheden Hoe kan deze note in een paa maanden tijd omslaan van een weinig aantekkelijk poduct naa een inteessante constuctie? Dat komt doo de stek veandede maktomstandigheden, met name de daling van de beweeglijkheid. Ik ga daa nog iets diepe op in. Als u een gaantiepoduct koopt, bestaat deze gewoonlijk uit twee delen: een nulcoupon obligatie een optie op de ondeliggende waade De nulcoupon obligatie is een lening zonde couponente. Deze lening wodt uitgegeven tegen een koes van bijvoobeeld % en goeit tot aan het einde van de looptijd naa %. De 0%-goei is de entevegoeding in plaats van de gebuikelijke coupon. Doo de zekeheid dat de koes naa de % aflossingwaade loopt op de einddatum, kan de bank de hoofdsomgaantie geven. De optie wodt gekocht van het veschil tussen de uitgiftekoes van de note (%) en de beginwaade van de nulcoupon obligatie (%). Het voobeeld in het kade kan het pijsveloop van het gaantiepoduct veklaen. Ik zie voo het gemak af van de doo de uitgevende instelling te beekenen kosten. nbegepen Het schamele (tussentijdse) esultaat zoals genoemd in het kade maakt dat gestuctueede poducten vaak niet goed begepen woden. Het leidt soms tot de gedachte dat koesstijging (deels) in de zakken van de p deze hogee koes is de note veel aantekkelijke dan op de % uitgiftepijs een paa maanden geleden uitgevende instellingen belanden. Dat is onjuist, in dit geval is de zwakke pestatie van de note echtsteeks het gevolg van de veandede maktomstandigheden. Wat in een goed vat zit vezuut niet, en dat geldt ook voo de potentiële winst op deze constuctie. De nog niet in de koes van de note opgenomen waadestijging van het mandje loopt e geduende de looptijd alsnog in. Dat is pecies de situatie van de Weeld Gaant Note, en dat maakt deze note, en veel van eede uitgegeven gaantieconstucties, aantekkelijk als de ondeliggende aandelenkoesen eenmaal zijn opgelopen en de volatiliteit afneemt. et de nieuwe constuctie geeft u maa een klein beetje bescheming op (de koes ligt immes boven de %), maa daa staat tegee dat het winstpotentieel veel gote is gewoden. Dat de beweeglijkheid op zichzelf behoolijk kan fluctueen laat ik u tenslotte zien aan de hand van de VIX indicato op de S&P Achteblijvend esultaat Stel dat in de bovengenoemde situatie een zevenjaige optie op een mandje aandelenindices (zoals in de Weeld Gaant Notes) 0 euo kost. Daabij is een volatiliteit van 5% veondesteld. Na een paa maanden is dat mandje met 0% in koes gestegen. Als de volatiliteit op de beus ongewijzigd blijft, is de optie 31 euo waad. De waadestijging van 11 euo betekent dat de note ongevee 111 euo zal noteen, een koeswinst van 11%, tewijl de indices met 0% zijn gestegen. Dat achteblijvende esultaat is kenmekend voo opties en aan het eind van de looptijd is dat echtgetokken. Een dalende volatiliteit op de aandelenmakt leidt etoe dat de optiepijs tussentijds nog lage wodt. Stel dat de beweeglijkheid de afgelopen maanden is teuggevallen naa 15%. Dan stijgt de optie niet naa 31 euo, maa esteet een schamele koesstijging van euo tot euo. De note heeft dan een koes van 10%. Van de koesstijging van 0% van de ondeliggende indices is in dit geval maa % doogegeven in de pijs van de note! 500, de belangijkste index in het mandje van de Weeld Gaant Note. Tijdens de intoductie van de note schommelde de beweeglijkheid nog ond de 50%. p het moment van schijven was de volatiliteit afgenomen tot cica 30%. Uit bovenstaande voobeeld kunt u concludeen hoeveel (tussentijds) endement dat heeft gekost voo de Weeld Gaant Note. klik hie... De ecensie van de hie bespoken Weeld Gaantie Note staat op magazine.iex.nl/weeldgaantienote 14 IEX AGAZINE JULI / AUGUSTUS 009 JULI / AUGUSTUS 009 IEX AGAZINE 15

9 BITECH Fama zoekt Bio De fama- en biotechbedijven zijn eigenlijk niet getoffen doo de cisis. Famabedijven woden echte wel getoffen doo een leeglopende pijplijn. Een biotechbedijf met pijplijn ovenemen dan maa? ijn die favoiete biotechs zijn Genmab, Antisoma en edigene. doo acel Wijma acel Wijma is patne en mede-opichte van Van Leeuwenhoeck eseach (VL), een onafhankelijk eseachinstituut in Life Sciences Dit jaa staat biotech misschien wel mee dan ooit in de belangstelling. Wat in iede geval achtehaald lijkt te zijn is het beeld dat beleggen in biotechaandelen gelijk staat aan gokken in een casino. Zowel op de lange als op de kote temijn hebben biotechs het namelijk bete gedaan dan de makt als geheel. De afgelopen maanden is de pefomance wel wat achtegebleven, waaschijnlijk doo een inhaalbeweging van sectoen die voig jaa zwaa ondeuit zijn gegaan. Geen kedieten Vaak wodt de biotechsecto gezien als een secto met een hoog isico waa een zichzelf especteende belegge lieve niet mee vebonden wil woden. Nee, het is veel bete om in gedegen bedijven met een goede eputatie te beleggen. Banken en vezekeaas bijvoobeeld. Want die gaan toch niet failliet. Nothing as safe as a bank Nou, dat hebben we gezien. Wat is gebleken, is dat het vooal de fama- en biotechbedijven zijn geweest die de stom hebben doostaan. Een oase van ust alsof de secto gevangen zat in het oog van de okaan zelf. De meeste biotechbedijven zijn nauwelijks gefinancied met veemd vemogen. Simpelweg omdat banken geen leningen willen veschaffen aan bedijven die de eeste jaen geen winst maken en ook geen valide ondepand kunnen geven in de vom van gebouwen of machines. Het kapitaal van een biotechbedijf zit in de mensen, de technologie en in patenten. Daaom zijn biotechs ook niet geaakt doo de kedietcisis, doo het feit dat ze niet met het pobleem van hefinancieing zitten. En de meeste biotechbedijven in Euopa hebben nog voldoende geld om het de komende tijd te kunnen uitzingen, tot ze een poduct op de makt hebben en ichting winstgevendheid gaan. Het aantal bedijven dat het stadium beeikt van winstgevendheid is flink toegenomen. En in dat stadium zijn banken opeens wel beeid om kediet te veschaffen. Pijplijn te koop De immuniteit voo de kedietcisis gold ook voo famabedijven. Deze bedijven hebben in de afgelopen decennia miljaden vediend met de vekoop van hooggepijsde mekmedicijnen die vaak klakkeloos vegoed weden doo de vezekeaas. Het gemiddelde famabedijf heeft daadoo miljaden op de balans staan en is in staat om ovenames te doen zonde dat daa een bank aan te pas hoeft te komen. ecente voobeelden van begin dit jaa zijn de miljaden-ovenames van Genentech (ovegenomen doo oche voo 45 miljad dolla), Wyeth (gekocht doo Pfize voo 6 miljad dolla) en Scheing Plough (opgeslokt doo eck voo 41 miljad dolla). Het ovegote deel van deze gigantische bedagen zijn uit eigen zak betaald. Tewijl het bankwezen in band stond en de meeste ondenemingen nog geen euo exta lening konden kijgen, stooiden de famaeuzen met miljaden en hadden ze de banken niet eens nodig. aa de famabedijven hebben hun eigen poblemen: leeglopende pijplijnen en het aflopende patenten. Hiedoo zien de meeste famabedijven zich in toenemende mate geconfonteed met dalende omzetten. Want doo het aflopen van de patenten op belangijke medicijnen, kan de omzet van zo n miljadenpoduct opeens stek teuglopen. Dat is een poces wat zich al enige jaen voltekt, en de komende jaen wodt dit alleen maa ege. Het aantal medicijnen dat de komende jaen het patent veliest, kan becijfed woden op een totaal omzetvelies van tussen de 75 en miljad dolla. Een gigantisch bedag dat niet zo snel vevangen kan woden doo nieuwe medicijnen. Het edmiddel waa deze concens nu naa gijpen is het ovenemen van andee famabedijven. Dit is niet echt een oplossing voo de lange temijn. Het is belangijke om de pijplijnen wee te vullen met nieuwe inatieve poducten die voo nieuwe omzet kunnen zogen. Famabedijven lijken e niet in te slagen om die inatieve poducten zelf te ontwikkelen, ondanks de miljaden die jaalijks aan ondezoek en ontwikkeling woden besteed. Daaom wodt het vizie mee en mee geicht op de succesvolle biotechbedijven die vaak wel in staat zijn om nieuwe behandelmethoden te ontwikkelen. Een ovename van een biotechbedijf staat dan ook steeds hoge in het vaandel van famabedijven. De ovenames van de afgelopen jaen zijn daa het bewijs van. et als laatste hoogtepunt de ovename van s weelds gootste biotechbedijf Genentech doo het Zwitsese oche. oche had al de meedeheid van de aandelen in handen. De zoektocht naa inteessante biotechbedijven zal ook de komende tijd doogaan. En daabij wodt vooang gegeven aan biotechbedijven die ofwel al een succesvol poduct op de makt hebben, ofwel goede fase III-esultaten (fase III is de laatste fase van ontwikkeling van een medicijn voodat het kan woden voogedagen om toegelaten te woden op de makt) hebben laten zien en op het punt staan hun eeste poduct op de makt te bengen. Kijkend naa deze citeia heb ik voo de est van dit jaa een selectie gemaakt van die toppes in de dop: Genmab (Denemaken) Antisoma (Veenigd Koninkijk) edigene (Duitsland) De tigges van Genmab Bovenaan mijn lijstje blijft het Deens-Nedelandse Genmab staan. Teugkijkend op het afgelopen jaa zullen de meeste belegges niet echt teveden zijn ove de koespefomance. De afgelopen twaalf maanden is de koes pe saldo 15% gedaald. Dat is altijd nog bete dan de makt als geheel, maa zeke geen esultaat om blij mee te zijn. Fundamenteel zijn e genoeg aanknopingspunten om heel wat positieve ove het aandeel te zijn dan het huidige sentiment lijkt te zijn. nlangs oodeelde een panel van specialisten dat het middel Azea goede esultaten oplevet bij patiënten met chonische lymfatische leukemie (een veel vookomende vom van leukemie), die al eede behandeld waen met chemotheapie en antibodies zoals Campath en ituxan. Een positief oodeel van dit panel, dat is ingesteld doo de Food and Dug Administation (FDA), lijkt de voobode te zijn van goedkeuing doo de FDA zelf. Naa vewachting maakt de FDA dit begin augustus bekend. Vooafgaand aan het nieuws daalde de koes van het aandeel flink, omdat het panel vaagtekens zou plaatsen bij de weking van Azea. Dat blijkt achteaf onteecht. Het is goed mogelijk dat bij een goedkeuing doo de FDA het middel een wae inhaalslag laat zien. Voig jaa in i daalde het aandeel ook naa een dieptepunt van ond de 1 Deense koon, omdat e vaagtekens waen of de fase III-esultaten van Azea voo chonische lymfatische leukemie wel goed genoeg waen. De esultaten bleken bete dan vewacht en de koes liet in de maanden daana een flinke stijging zien. Het is heel goed mogelijk dat de geschiedenis zich hehaalt. En dit kee kan dat nog eens vede ondesteund woden doo goede fase III-data van Azea tegen Non-Hodgkin s en het middel zalumtumumab tegen hoofd- en halskanke. Deze data woden late dit jaa vewacht. Een daadwekelijke goedkeuing van Azea doo de FDA en EEA (Euopean edicines Agency) en aanvullend goede data op Genmab s andee belangijke peile zalutumumab, zouden weleens de tigges kunnen zijn voo een ovename van het bedijf doo patne Glaxosmithkline. Iets waa menig belegge al geuime tijd ekening mee houdt. Zal 009 dan toch het jaa van de waaheid woden voo Genmab? Antisoma, een koopje Het tweede aandeel op de lijst is het Engelse Antisoma. Net als Genmab een bedijf dat actief is op het gebied van het ontwikkelen van nieuwe inatieve medicijnen tegen kanke en ook een bedijf dat zich gesteund weet doo een steke famapatne. Bij Genmab is dat Glaxosmithkline en bij Antisoma is dat het Zwitsese Novatis. De afgelopen tijd heeft het bedijf een eeks van positieve esultaten laten zien met haa middelen tegen divese sooten van kanke. Zo liet het middel i i aug t okt dec maat mei 16 IEX AGAZINE JULI / AUGUSTUS 009 JULI / AUGUSTUS 009 IEX AGAZINE Cijfes Genmab mzet: Nettowinst: Beuswaade: Genmab: jaa van de waaheid Peildatum: i miljoen Deense konen -965 miljoen Deense konen 7,96 miljad Deense konen

10 BITECH ,5 6 5,5 5 4,5 4 3,5 3 1 AS1411 goede fase II-data zien tegen leukemie. AS1411 is ook in ontwikkeling tegen andee kankesooten. Het vest gevoded is Antisoma met ASA4, waamee het bedijf een gote samenweking heeft lopen met Novatis. ASA4 wodt momenteel getest in een gote fase III-studie tegen longkanke en het is al aangekondigd dat e ook gote studies in voobeeiding zijn tegen bostkanke. Daamee i i aug t okt dec maat mei Cijfes Antisoma mzet: Nettowinst: Beuswaade: 5,5 miljoen pond* -5 miljoen pond 16 miljoen pond * geboken boekjaa; cijfes tweede halfjaa 00. Peildatum: i 009 IEX AGAZINE JULI / AUGUSTUS 009 kan dit middel uitgoeien tot een wae kaskake aangezien zowel bost- als longkanke tot de meest vookomende kankesooten behoen. Novatis heeft e blijkbaa alle vetouwen in, andes had het concen niet de aankondiging gedaan dat e een goot ondezoek in bostkanke in voobeeiding is. Geld is e nog genoeg om ook de andee middelen in de pijplijn vede doo te ontwikkelen. nlangs vekocht Antisoma de Ameikaanse echten op het chemopoduct fludaabine voo mee dan miljoen dolla aan Sanofi. f Antisoma zal woden ovegenomen hangt af van de esultaten die met ASA4 woden geboekt. Aan de koes zal het niet liggen, want die ligt met nog geen 7 pence pe aandeel ve onde het niveau toen de deal met Novatis wed aangekondigd. Een koopje dus. edigene in gespek Het dede aandeel dat ik in het vizie heb is het Duitse edigene. Het is een van de weinige succesvolle Duitse biotechbedijven met een omzet uit poducten die al i i aug t okt dec maat mei Cijfes edigene mzet: Nettowinst: Beuswaade: Peildatum: i 009 Antisoma: positief nieuws edigene zet gote stappen 39,6 miljoen euo -30, miljoen euo 1 miljoen euo op de makt zijn. De focus van het bedijf ligt op kanke en aandoeningen aan het afweesysteem. p het gebied van postaatkanke heeft edigene een goedlopend middel, Eligad, dat in de veschillende Euopese landen beschikbaa is en samen met de Japanse famaeus Astellas wodt vekocht. Een belangijkste asset van het bedijf is het middel EndoTAG-1 dat in ontwikkeling is tegen veschillende sooten kanke zoals alvleeskliekanke en bostkanke. Voig jaa weden e veassend goede esultaten geboekt met dit middel in fase II tegen alvleeskliekanke Voodat e met de fase III wodt begonnen, wil het bedijf een samenweking aangaan met een goot famabedijf. nlangs maakte edigene bekend dat het in gespek is met veschillende bedijven en dat e late dit jaa een oveeenkomst vewacht kan woden. Veelvuldig wodt Pfize als mogelijke patne genoemd. Voig jaa deed Pfize ook al de onde als mogelijke geïnteesseede om edigene ove te nemen. De mogelijke omvang van een samenweking moet geschat woden tussen 0,5 miljad en 1 miljad dolla. Zeke als de vegelijking gemaakt wodt met sootelijke deals tussen biotech en fama. De deal tussen Antisoma en Novatis is een goede leidaad. Die deal lag destijds (007) ond de 900 miljoen dolla. Een inteessant detail is vede dat onlangs de bestuusvoozitte is afgeteden ten gunste van iemand die zee goed is ingevoed bij Pfize een daa ook goede contacten heeft. ok de koes van edigene is het afgelopen jaa pe saldo nog niet veel voouit gekomen. Tewijl ook hie geldt dat e belangijke stappen zijn gezet in de ichting van winstgevendheid en een gote deal met een famabedijf. Kopen dus. Die pionies Kotom, het zijn alledie bedijven met veelbelovende technologieën die baanbekend kunnen weken in de bestijding van kanke. Kanke is een van de belangijkste speepunten van de fama- en biotechsecto. Wat ook niet vewondelijk is, want kanke is inmiddels uitgegoeid tot doodsoozaak numme één in de westese weeld. Het zal denk ik niet lang mee duen voodat bepaalde vomen van kanke op een zodanig manie behandeld kunnen woden, dat deze dodelijke ziekte omgezet kan woden in een chonische ziekte die goed onde contole kan woden gehouden. In de weg daanaatoe kunnen de genoemde bedijven een belangijke ol spelen en zijn als zodanig absolute pionies in de secto.

11 ICFINANCIEING ico wodt maco Weesta de kedietcisis, beleg in kedieten! et die paadoxale boodschap bestomen divese aanbiedes van micokedietfondsen de beleggesmakt. En ze lijken de cijfes aan hun kant te hebben. doo Fleu van Dalsem Het ligt voo de hand dat belegges in tijden van cisis zuinig zijn en het (bescheiden) endement op hun eigen potefeuille het belangijkst vinden. En wellicht ook even geen behoefte hebben hun afgeslankte vemogen te schenken aan andeen of te beleggen in sociaal ethische fondsen. Niets is minde waa. ok in cisistijd floeen sociale beleggingen zoals micofinancieingsfondsen. De investeingen van ikocedit, van oudshe een kekfonds, stegen in 00 bijvoobeeld met 3%. Beleggen om ame mensen voouit te helpen is blijkbaa nog steeds populai. En dat is niet omdat koonpinses áxima zo actief is op het gebied van micofinancieing. Nog een voobeeld: Tiodos Bank, SNS Asset anagement en Annexum hebben in het afgelopen jaa allemaal een nieuw micofinancieingsfonds op de makt gebacht. De kedietcisis biedt juist pespectief voo deze fondsen, aldus ailou van Golstein Bouwes, diecteu van Tiodos Investment anagement, dat vie micofinancieingsfondsen beheet waaonde het Tiodos Fai Shae Fund (opgeicht in 00). icofinancieingsinstellingen in ontwikkelingslanden hebben geen toxic assets. Zij investeen in mensen die opeeen in de eële economie. En die daait in opkomende landen gewoon doo. icofinancieing als belegging levet een heel aadig endement op. Zo endeede het Tiodos Fai Shae Fund de laatste die jaa gemiddeld 6%. Dat is exclusief de fiscale voodelen het fonds is een zogeheten sociaal ethische instelling van maximaal,5% op jaabasis. p de top van de cyclus is % endement pe jaa misschien bescheiden, momenteel zouden belegges daa veel voo ove hebben. Niet alleen paticuliee belegges zijn geïnteesseed in deze manie van beleggen. ok gote institutionele belegges zoals het ambtenaenpensioenfonds ABP hebben gezien dat micofinancieing een lage coelatie heeft met de momenteel eg onzekee aandelenmakt. Steuntje in de ug Het idee achte micofinancieing is ideëel. ngevee die miljad mensen leven van minde dan 1 dolla pe dag. Doo deze mensen kleine bedagen te lenen, soms gaat het maa om enkele tientjes, kunnen zij investeen in hun eigen toekomst en die van We hebben nu gemekt wat e gebeut als we in Nedeland geen toegang hebben tot kediet. De economie komt tot stilstand. hun kindeen. Bijvoobeeld doo een naaimachine te kopen en daamee een bedijfje te beginnen, of schapen en geiten te gaan houden als voedselvooziening voo zichzelf en andeen. ailou van Golstein Bouwes tekt de vegelijking tussen micofinancieing en de kedietcisis: We hebben nu gemekt wat e gebeut als we in Nedeland geen toegang hebben tot kediet. De hele economie komt tot stilstand. Dat is pecies wat e aan de hand is in ontwikkelingslanden. Doo ame gezinnen financieel op weg te helpen, zogen we voo mee welvaat: kindeen kunnen naa school, ziektes nemen af en gezinnen kopen mee duudee poducten waadoo andeen daa ook wee van pofiteen. Vaak is zo n steuntje in de ug echt financiële hulp is het niet, de ontvanges moeten de lening aflossen en ondetussen ente betalen effectieve dan gewoon geld doneen. De meeste micokedietfondsen in Nedeland lenen niet diect aan ame mensen, maa doen dit indiect via Loan ffice Kaen Léon van micofinancieingsbank ibanco in Peu met haa klant Vigina Senteno. Foto: ibanco. lokale instellingen. Deze zogenoemde ico Finance Institutions (FI) hebben loan offices in dienst die wijken en dopen afgaan en zogen voo het uitlenen van het geld, het innen van de ente en egelen dat de lening wodt afgelost. Zij hebben kennis van de lokale makt, kunnen inschatten wat voo bedijfjes succesvol zouden kunnen zijn en speken de taal. Sociale contole Vaak wodt e uitgeleend aan goepen mensen. p deze manie ontstaat e sociale contole, die evoo zogt dat de leden van een goep de lening niet kunnen teugbetalen stek afneemt. Huib Boissevain, diecteu van Annexum en opichte van het Dutch icofund: Gemiddeld betaalt 97% van de klanten van een FI hun lening netjes teug. Dat pecentage ligt veel hoge dan bij westese banken, dus het isico op bad loans is veel lage. Nedelandse micofinancieingsfondsen zijn doogaans deels aandeelhoude in en deels lenen zij geld uit aan deze instelling. Daabij geldt ove het algemeen dat een belang in een FI het meeste endement oplevet. Het Dutch icofund neemt voo 50% deel in FI s en leent voo 50% uit. Boissevain: Het endementsveschil zit in onde andee het feit dat het in aandelen van een FI lange vastzit. Daa woden wij voo gecompenseed. Tiodos Fai Shae Fund heeft nu 15% in aandelenbelangen en 5% van het fondsvemogen in leningen. Van Golstein Bouwes is van plan het aandelenbelang op te schoeven naa 30% van het fondsvemogen. Het kost tijd om belangen op te bouwen, want eigenlijk is het pivate equity en we willen pecies weten in wat voo FI s we stappen en wat hun toekomstplannen zijn. Beheesbae isico s De beheedes van de Nedelandse beleggingsfondsen letten op of de FI s ook eigen geld pobeen aan te tekken. Als ze naast geld uitlenen ook spaageld binnenkijgen, kunnen ze op temijn zelfvoozienend zijn. Bovendien, een indiect gevolg van de kedietcisis is dat FI s die geheel gefinancied Huib Boissevain is diecteu van Annexum en opichte van het Dutch icofund. zijn met buitenlands geld, nu om geld velegen zitten. ok voo hen zit de geldkaan dicht. Dat zijn echte niet de enige isico s bij beleggen in micofinancieing. Een ande isico is het maktisico. FI s zijn financiële instellingen, dus sectospeiding is e niet binnen de beleggingsfondsen. Wel speiding ove landen, instellingen en sooten klanten. Daaom hanteen we een maximumpecentage pe land en pe instelling. Zo mag niet mee dan 30% van ons fondsvemogen in één land belegd zijn of maximaal 10% pe instelling. aa eigenlijk is het maktisico het meest beheesbae isico, aldus Van Golstein Bouwes. Het valuta-effect is een ande isico. Het geld komt bij de fondsen binnen in euo s, wodt uitgeleend in lokale valuta, maa het endement wodt wee in euo s beekend. Tiodos pobeet waa mogelijk 0 IEX AGAZINE JULI / AUGUSTUS 009 JULI / AUGUSTUS 009 IEX AGAZINE 1

12 ICFINANCIEING IEX micogids In Nedeland zijn veschillende aanbiedes actief op het gebied van micofinancieing. Een ovezicht:* Voo paticulie (en institutionele belegges) Dutch icofund pgeicht: mei 00 mvang fonds: miljoen euo Stuctuu: niet-beusgenoteed beleggingsfonds Instapbedag: 0 euo endement: 9% in eeste halfjaa. Tiodos Fai Shae Fund pgeicht: 00 mvang Fonds:,3 miljoen euo Stuctuu: besloten (paticipatie)fonds voo gemene ekening Instapbedag: 9,43 euo (intinsieke waade pe paticipatie pe ) endement: 1 jaa: 7,3%, 3 jaa: 6% ikocedit Nedeland Fonds pgeicht: 1975 mvang fonds: miljoen euo Stuctuu: niet-beusgenoteed paticipatiefonds Instapbedag: 00 euo Dividend: jaalijks % Alleen voo institutionele patijen De penningmeeste van een van de centa van micokedietinstelling Small Entepise Foundation in Zuid-Afika telt de afbetalingen van de leningen. Foto: Kay Butle de Wit. ailou van Golstein Bouwes is diecteu van Tiodos Investment anagement dat vie micofinancieingsfondsen beheet. Feiten en cijfes Weeldwijd leven 3 miljad mensen van minde dan 1 dolla pe dag. Van het geld dat wodt uitgeleend wodt 97% teugbetaald E hebben nu 99 miljoen mensen toegang tot micokediet en weeldwijd zijn e FI s. De Weeldbank heeft de behoefte aan micofinancieing vastgesteld op 50 miljad dolla. omenteel is de totale makt voo micofinancieing zo n 5 miljad dolla goot. icofinancieingsinstellingen investeen in mensen die opeeen in de eële economie. En die daait in opkomende landen goed doo. SNS Institutional icofinance Fund (in aanbouw) pgeicht: 10 embe 00 Fondsvemogen: 113 miljoen bij opichting waavan 0 miljoen belegd SNS Institutional icofinance Fund 1 pgeicht: 1 il 007 Fondsvemogen: 15 miljoen euo endement: 14,6% (sinds opichting) Tiodos icofinance Fund pgeicht: maat 009 Fondsvemogen: 5 miljoen euo bij opichting endement: Vewacht 6 tot 9% netto op jaabasis * Cijfes en endementen pe 10 i 009 dit isico te bepeken doo het gebuik van deivaten. Van Golstein Bouwes: Gelukkig is het nooit zo dat alle valuta gelijk eageen op een gebeutenis, dus de potefeuille geheel afdekken hoeft niet. Hoewel e in 00 heel veel valutaschommelingen zijn geweest, hebben we pe saldo nauwelijks valutaveliezen gemaakt. endement en ente ok het landenisico speelt mee. Vooal in ontwikkelingslanden kan de politieke situatie snel omslaan. Kenia is daa een goed voobeeld van. Eind 007 zijn daa na de vekiezingen enstige onlusten uitgeboken en was het e voo de eigen bevolking levensgevaalijk. icofinancieing in landen van oolog wekt ook niet, is de evaing van Van Golstein Bouwes, tewijl e juist na natuu- ampen veel behoefte is aan statkapitaal. sen maken voo hun belegges lijken echte niet bepaald hoog vegeleken bij de entes die de klanten van een FI betalen. Boissevain: Potentiële ondenemes die een lening aanvagen bij een FI, moeten daa tussen de 15 en 5% aan ente ove betalen op jaabasis. Dit lijkt veel, maa als die mensen bij lokale woekeaas moeten lenen, dan zijn zij vaak hondeden pocenten ente kwijt. Plus die leningen moeten vaak snel woden teugbetaald. De entes die de FI s vagen zijn zo hoog omdat zij veel kosten maken. Het is immes duude om tien klanten dolla te lenen, dan één klant 0 dolla. De FI loan offices komen wekelijks bij de klant en maken zo op hun bommetjes dagelijks vele kilometes. FI s zijn vaak net zo goot als westese banken, met tienduizenden kleine klanten. Dit maakt het Het endement dat beleggen in micofinancieing oplevet, ligt gemiddeld tussen de 5 en 10%. Daa komt bij dat belegges in sommige fondsen, net zoals bij een belegging in goenfondsen in aanmeking komen voo een fiscaal aantekkelijke behandeling van de Nedelandse oveheid. Het Dutch icofund heeft in het eeste halfjaa na opichting iets mee dan 9% endement gemaakt. Volgens Boissevain is dat ongevee net zoveel als de benchmak. Wat pecies het uitgangs- of vegelijkingsendement is voo fondsen, is lastig te bepalen. Nedeland loopt vooop op het gebied van micofinancieing en beleggingspoducten daain. Een index als benchmak ontbeekt. De endementen die de Nedelandse fondbehoolijk kostenintensief. Nu micokediet steeds mee investeedes en gebuikes kijgt, wodt het financiële dienstenpakket voo de alleamsten uitgebeid. Nieuw zijn bijvoobeeld micovezekeingen, en micospaaekeningen, waadoo FI s mee en mee allound consumentenbanken woden. Intenationale ambities Daanaast expeimenteen FI s met het gebuik van nieuwe technologieën en distibutiemogelijkheden. Bijvoobeeld bankieen via mobiele telefoons. In Afika is mobiele telefonie al jaen een goeimakt, tewijl het aantal intenetaansluitingen fos achteblijft. Een andee tend is het bankennetwek uitbeiden buiten de eigen filialen, bijvoobeeld doo klanten bankzaken te laten egelen bij een benzinestation of supemakt. Dit scheelt volgens Van Golstein Bouwes in de kosten voo de FI s en zogt dat netweken snel uitgebeid kunnen woden. ok nieuw is dat FI s intenationaal gaan. Van Golstein Bouwes geeft als voobeeld een succesvolle FI in Cambodja, Acleda Bank, die nu de gens ove is gestoken naa Laos. In Laos is nog helemaal niks, dus als een evaen micofinancieingsbank daa een kantoo opent, is dat een goede zaak en doen wij mee. Schaalgootte zogt bovendien voo mee efficiency bij deze financiële instellingen, waadoo de ente die zij aan hun klanten vagen omlaag kan. Aan de goeiambities van de financiële instellingen in ame landen lijkt voolopig dus geen eind te komen. Zolang het maa geen macofinancieing wodt. IEX AGAZINE JULI / AUGUSTUS 009 JULI / AUGUSTUS 009 IEX AGAZINE 3

13 T U B S, S P I N T E S E N S P E E D E S Hefbomen en muizen vallen Beleggen met tubo s en spintes kan bloedstollend spannend zijn, maa levet waaschijnlijk het meeste op als u het saai houdt. doo Pete van Kleef Vijf jaa geleden zag de eeste tubo het licht, inmiddels zijn e vele hondeden tubo s genoteed op NYSE/Euonext, plus vele tientallen klonen onde de namen spintes (ING) en speedes (Citigoup en Commezbank). Afgaande op die goeicuve moeten de tubo s een eclatant succes genoemd woden en ze voozien indedaad in een gote behoefte onde met name paticuliee belegges. Dankzij de hefboomweking kan met elatief weinig inleg snel een fos endement woden behaald, tewijl aan de downside het isico bepekt is tot maximaal de inleg. Die popositie is mooi, maa vaagt wel de nodige stuumanskunst van belegges. Want zoals elk poduct hebben ook tubo s en spintes zo hun gebuiksaanwijzing. Te getige belegges kunnen kiezen uit een hele eeks valkuilen om in te tuimelen. Veel fouten die daabij gemaakt woden zijn de klassieke beleggingsfouten, maa met tubo s en spintes woden ze snel uitvegoot. Hoge hefboom Hebzucht staat met stip op één. Hebzucht is altijd al de gootste vid van een belegge, maa zoda een hefboom in het spel komt, neemt die facto azendsnel toe. Waaom met een hefboom van 3 in de AEX stappen, als e ook een hefboom van 1 in de schappen ligt? Zeke belegges die met elatief kleine bedagen weken, kunnen makkelijk met te gote hefbomen weken. Als het dan fout gaat, is het velies bepekt wodt dan gezegd. Dat klopt, maa als het vijf kee fout gaat, lopen de veliezen toch snel op. Wie tubo s of spintes kiest om exta exposue naa een makt voo de lange temijn te hebben en geen tijd heeft om dagelijks met de vinges bij de knoppen te zitten, doet e goed aan een lage hefboom (van of 3) te nemen. Beleggen met de hogee hefbomen kán wel goed weken, zelfs zonde dat je telkens de ichting van de ondeliggende waade goed in hoeft te schatten. aa daa is e wel een stategie bij nodig. Contaie belegges kunnen bijvoobeeld stuctueel in een tubo/spinte long met de hoogste hefboom op de AEX stappen. mdat je vlak boven de stoplosswaade instapt, is de kans dat je uitgestopt wodt levensgoot, maa de veliezen woden doo de stoploss bepekt. En als de makt daait, zit je goed en pak je doo de hoge hefboom gote winst op je positie. Zelfs wie een aantal kee achte elkaa wodt uitgestopt, kan e dan pe saldo goed uitspingen. De stategie heeft wel wat weg van een muis die kaas uit de muizenval wil kijgen. Vijf, zes kee pobeet hij het en veliest een poot, oo of stuk staat tewijl het stukje kaas hooguit een klein stukje opschuift, maa uiteindelijk lukt het de muis om de kaas uit de val te schuiven. In een dalende makt koop je bijvoobeeld op 4 de TL (tubo long) AEX. Als die wodt uitgestopt, koop je op 37 de TL AEX 35. Uitgestopt? Je koopt op 3 de TL AEX 30. Plop? Koop op 7 de AEX 5. En dan plots loopt de index schep op. p, 35 en 30 heb je telkens 15 à 0% veloen, maa vanaf 7 pak je dankzij de megahefboom plotseling handenvol pocenten endement tegelijk. Vanaf dat moment is het zaak de winst te laten lopen. Wie stuctueel op elke vijf indexpunten een tubo koopt tegen de tend van de makt in, aakt voeg of laat het daaipunt. et die ene goede tade moeten de eedee veliezen woden weggepoetst en mee dan dat. Deze stategie vegt wel het nodige incasseingsvemogen en discipline. Alleen geschikt voo contaie belegges. Een bijkomend nadeel is dat elke kee als je uitgestopt wodt, het die of vie handelsdagen duut voodat de estwaade wee op de ekening staat. Stoploss kietelen Die estwaade kan zowel lage als hoge zijn dan de stoplosswaade. En dat is voo dufals nog een eden om dicht tegen de stoploss in te stappen. Zoda een tubo doo zijn stoploss zakt, zal de aanbiede de positie gaan afwikkelen en wel tegen de actuele koes die op dat moment zowel hoge als lage kan liggen. Wie op,35 een TL AEX koopt met een stoploss op heeft een hefboom die zo ond de 0 ligt. Een paa tienden van een pocent omhoog, levet fos endement op. De kans is echte gote dat de positie op wodt uitgestopt. aa het kan dan, in het gunstigste geval, zijn dat de tubopositie pas afgewikkeld wodt als de koes alwee op 4 staat. In dat geval levet de uitgestopte tubo een hogee estwaade op dan de stoploss en zelfs hoge dan het ingelegde bedag. aa goed, de kans is ook aanwezig dat de index na het aantikken van de stoploss had doozakt en de positie pas op bijvoobeeld 3-en-een-beetje wodt afgewikkeld. Dit stoploss-kietelen is alleen voo speculanten. En het is maa zee de vaag of het stuctueel iets oplevet. oneymanagement ee nog dan met gewone beleggingen is moneymanagement van cuciaal belang bij hefboombeleggen. Veliezen lopen snel op, als je vekeed zit met je tubo of spinte, vooal omdat de hefboom toeneemt naamate de stoploss wodt genaded. Het is veleidelijk om ook op dat punt nog zó van je eigen gelijk ovetuigd te zijn, dat je de positie vegoot vlak boven de stoploss. In de egel gaat de beweging altijd even lange doo dan je lief is, waadoo je velies doo het bijkopen alleen maa vegoot. In te- De stategie heeft wel wat weg van een muis die kaas uit de muizenval wil kijgen genstelling tot bij de voige stategie, kun je dan met een slechte tade de winsten van een handvol eedee tades weggooien. Veliezen afkappen is met hefboombeleggingen van essentieel belang. Natuulijk hoopt u dat de makt daait wannee je scheef zit en misschien ben je e zelfs van ovetuigd dat het gebeut. aa je hebt geen gaantie en daaom is het belangijk je veliezen te bepeken tot een pecentage dat u vooaf bepaalt, van maximaal 10% of 0% pe positie. Hoe hoge de hefboom, hoe dichte u op uw potefeuille moet zitten. Winsten laat u oplopen, maa u kapt ze wel af zoda het endement e wee uitloopt. Staat een positie op +65% dan laat u het lopen, maa sluit de positie als de winst teugzakt tot bijvoobeeld 50%. Hefboombeleggen is saai Beleggen met hefboom is pe definitie iskante dan beleggen zonde hefboom. Het is dan ook aadzaam tubo s en spintes alleen te bespelen met speelgeld dat geld dat u zonde veel moeite kunt missen. Wie voo zijn pensioen een potefeuille opbouwt, doet dat bete zonde deze soms neuotische instumenten, of alleen met de laagste hefbomen. Een hefboom van maakt ove een aantal jaa nog altijd een weeld van veschil. Wie voo de lange temijn bullish is op de AEX kan nu bete een AEX TL 15 kopen (hefboom op moment van schijven 1,9). Het isico op het aken van de stoploss is voolopig nihil en in de meejaige it naa boven wodt toch beduidend mee dan de feitelijke pocentuele stijging meegepakt. Staat de AEX ove twee jaa op 0 (+5%), levet deze saaie positie toch nog 105% op. Eigenlijk is dat best een aadig altenatief voo het hypeneveuze geföbel met hoge hefbomen in de schaduw van een ploppende stoploss. Hefboombeleggen is dan plotseling saai, pecies zoals beleggen hoot te zijn. En mogelijk levet het uiteindelijk nog het meeste op. 4 IEX AGAZINE JULI / AUGUSTUS 009 JULI / AUGUSTUS 009 IEX AGAZINE 5

14 GNDSTFFEN Koop goedkoop kope Kope geldt als één van de gondstoffen die als eeste stijgen aan het begin van de cyclus. Dit jaa heeft de kopepijs een fose stijging meegemaakt. aa komt dat ook écht doo een economisch hestel en is die stijging houdbaa? doo Pete van Kleef Als de economie aantekt, is kope in tek. De eden daavoo is eenvoudig, kope is een gondstof die in veel economische activiteiten wodt gebuikt. Waa gebouwd wodt en waa ontwikkeld wodt, is kope nodig. De kopepijs liep dit jaa al op voodat de aandelenmakten medio maat begonnen aan te tekken. Als eden daavoo wodt genoemd dat China goed voo een dede van de kopeconsumptie weeldwijd gebuik heeft gemaakt van de lage pijs om de kopevooaad flink aan te vullen. In dat geval is de stijging van kope niet zozee een indicatie van economische goei als wel een eactie op de slimme actie van de Chinezen, die Pijs in dolla pe ton kope zichzelf goedkoop vezekeen van de gondstoffen die nodig zijn voo de toekomstige goei. m dezelfde eden liep dit jaa ook de Baltic Dy snel op ook een index die als economische zwaluw geldt, maa nu dankzij slimme inkoopmanages van het Chinese State eseve Bueau (SB) op de muziek voouit loopt. Analist David Wilson van Société Généale concludeede in maat al dat de oplopende kopepijs weinig te maken had met eële vaag. De economische activiteit is en blijft zwak. Wat wel zichtbaa was, was een afname van de vooaad in de pakhuizen van de Londen etal Exchange, tewijl de kopevooaad in Shanghai opliep. Dat de Chi- nezen kope hamsteen is zo gek nog niet, omdat de pijs pe ton vanaf de piek op 9 dolla (zome 00) zakte tot 5 dolla eind 00. Tegen die amsjpijzen wilden de Chinezen ook met afzwakkende goei wel inkopen tewijl ze bij de ecodpijzen de vooaadkames ustig leeg lieten lopen. Eeste stijge Belegges lijken ondetussen ook wat agwanende naa de ontwikkeling van de kopepijs te kijken. Vanaf de bodem ging de kopepijs in vijf maanden tijd ove de kop. Begin i wed een voolopige top neegezet van 53 dolla pe ton, waana de daling wed ingezet tot onde de De kopepijs is na een daling van 70% voig jaa met een stek hestel bezig. Doodat China tegen bodempijzen de vooaad wee opvoet, is kope sinds begin dit jaa wee vedubbeld. dolla. De zwakke dolla zogt evoo dat de vaag edelijk op peil blijft. Kope wodt in dollas vehandeld en een lage dolla maakt de kopepijs aantekkelijke voo niet-dollalanden. ndetussen vewachten steeds mee analisten dat de kopevooaden de komende maanden zullen toenemen, waana e duk op de kopepijs kan ontstaan. Een vedee daling tot 00 dolla wodt niet uitgesloten. Dat is niet geheel toevallig ook het pijsniveau waaop kopemijnen winstgevend kunnen opeeen en waategen ze edelijk veilig toekomstige kopewinning kunnen vekopen. Kapte deigt Toch kan kope binnen één of twee jaa teug naa de oude ecodhoogte, denkt atthew ichael, commodity-analist bij het Londense Schodes. Hij baseet zijn optimisme vooal op het feit dat de kopepoducenten e jaa in jaa uit niet in slagen de poductietagets te halen, waadoo e (potentiële) kapte deigt. Als de vaag plotseling flink aantekt, en het aanbod tekot schiet, kan het had gaan. Daavoo is mee nodig dan stockpiling doo de Chinese oveheid. Wat nodig is, is een écht hestel van de weeldeconomie. En die zal vooal getokken woden doo China, het land met mee dan hondedvijftig steden van één miljoen inwones en mee. De aanhoudende ubanisatie vaagt immense investeingen in infastuctuu en kope is daabij een hoofdbestanddeel. De Chinese oveheid heeft met haa miljadeninjectie in infastuctuupojecten alvast het statsein gegeven. Als de weeldeconomie het daaipunt beeikt, gaat kope als eeste omhoog. De kans is goot dat speculanten snel op die ijdende tein spingen en de stijging in de hoogste vesnelling zetten. Het koesdoel van ichael, 00 dolla voo de zome van 011, kan dan zomaa gehaald woden. In het huidige onzekee klimaat blijft behoedzaamheid geboden. Elke tegenvallende macoeconomische indicato kan de kopepijs een stuk lage zetten. Hoe pofiteen? Wie via een tubo of spinte van de koespotentie van kope wil pofiteen, doet e vestandig aan niet te dicht tegen de stoploss aan te schuken. Belegges kunnen ook gewoon een aandeel van een kopebedijf kopen en op de plank leggen. Feepot coan Coppe & Gold is daavan het bekendste voobeeld. Dat aandeel is dit jaa wel al gestegen van 5 naa 50 dolla. aa Koes Feepot coan Coppe & Gold goed, een jaa geleden stond het nog op 10 dolla (zie de gafiek hieonde). et dit aandeel in potefeuille maakt u goede kans volop te pofiteen van de eeste echte stappen van een nieuwe bullmakt wannee die ook mag aanbeken. Na de % stijging van de eeste helft van dit jaa, heeft het aandeel wel de nodige isico s opgebouwd. Thee s no such thing as a Feepot lunch. 6/004 10/004 /005 6/005 10/005 3/006 7/006 11/006 3/007 /007 1/007 4/00 /00 1/009 15/009 6 IEX AGAZINE JULI / AUGUSTUS 009 JULI / AUGUSTUS 009 IEX AGAZINE

15 HUIZENAKT Koets geeft advies De vaag is óf het kabinet moet ingijpen om potentiële huizenkopes ove de steep te tekken. Zo ja, dan heb ik hie zes suggesties. doo Jos Koets Jos Koets is Ekend Hypotheek Adviseu (SEH) en de specialist van IEX.nl. Hij heeft z n eigen Assuantiekantoo Goenood in Vlaadingen. De huizenpijzen dalen gestaag. In het dede kwataal van 007 was de gemiddelde huizenpijs volgens de Nedelandse Veeniging van akelaas (NV) nog euo, in het eeste kwataal van 009 kostte een huis gemiddeld nog maa euo. Een daling van euo in andehalf jaa tijd. Deze daling is niet zo eg, zeke in vehouding tot de flinke stijging van de laatste twintig jaa. Wat mij wel zogen baat, is het teuglopende aantal vekochte woningen. E woden nu % minde woningen vekocht ten opzichte van twee jaa geleden. Het aanbod stijgt en de vaag neemt flink af. Eén van de gevolgen hievan is dat veel mensen die een andee woning hebben gekocht, hun oude woning niet snel vekopen en dus dubbele maandlasten hebben. Uit het slop Ik ben geen voostande van maategelen te bevodeing van het bete doostomen van huizen. Het statespobleem geldt al jaen dat states het moeilijk hebben om een geschikte woning te kunnen kopen is niets nieuws. Als mogelijke oplossing hievoo zijn al tal van subsidies vezonnen, zoals de koopsubsidie en de stateslening. Bovendien is e Koopgaant en Sociale Koop waabij een kope een bepaalde koting kijgt op de kooppijs. Toch geef ik hie enkele aanbevelingen om de de huizenmakt uit het slop te halen: Tijdelijk afschaffen van de 6%-ovedachtsbelasting Vehogen van de Nationale Hypotheek Gaantie-nom Tijdelijk afschaffen van de bijleenegeling Tijdelijke gatis dekking bij wekloosheid en abeidsongeschiktheid pkopen van koopwoningen en deze vehuen!tijdelijk afschaffen ovedachtsbelasting Wie een bestaande woning koopt, betaalt 6% ovedachtsbelasting ove de koopsom. Doo tijdelijk (bijvoobeeld twee jaa) deze 6% af te schaffen heeft een kope een leuk voodeel. Voo veel mensen kan dit voodeeltje aanleiding zijn om juist nu een (andee) woning te kopen. Bij nieuwbouwwoningen is de ovedachtsbelasting niet van toepassing. m toch te zogen dat niet iedeeen bestaande woningen gaat kopen, zou e voo deze woningen ook een tegemoetkoming moeten komen. Ik denk e dan aan om het entevelies tijdens de bouw te laten betalen doo het kabinet. Dit betekent dat voo alle woningen (bestaande en nieuwbouw) de kosten gemiddeld 3% Vehogen Nationale Hypotheek Gaantie (NHG) Het vehogen van de NHG-nom heeft als voodeel dat mee kopes in aanmeking komen voo een hypotheek met NHG. De hypotheekente is bij zo n hypotheek beduidend lage. Het veschil met tophypotheken zonde NHG is op het ogenblik 0,7%. Een ande voodeel is de zekeheid voo de geldgeve dat hij bij financiële poblemen via het Waabogfonds alsnog de gehele hypotheekschuld teug ontvangt. Bovendien is e bij NHG een vangnet als iemand wekloos of abeidsongeschikt wodt of doo bijvoobeeld een scheiding zijn hypotheek (tijdelijk) niet mee kan betalen. Voo een duu van twee jaa kan dan een aanvullende lening woden vestekt. Voo toekomstige kopes betekent het echte niet dat de maandlasten met NHG lage woden dan een hypotheek zonde NHG. Dit heeft emee te maken dat bij NHG slechts 50% van de waade van de woning aflossingsvij mag woden genomen. Bij een hypotheek zonde NHG kan dit bedag oplopen tot % van de executiewaade. Het voodeel van een lage aflossingsvij gedeelte is dat een kope een hoge bedag aflost. In de toekomst kan het kabinet hie gebuik van maken doo vedee maategelen te nemen voo bijvoobeeld de AW (Algemene udedoms Wet) die nu al bijna niet mee betaalbaa is. # Tijdelijk afschaffen van de bijleenegeling Wie nu zijn huis met winst vekoopt, moet deze winst (ovewaade) in zijn volgende koopwoning stoppen doo een lagee hypotheek af te sluiten. Doo dit tijdelijk af te schaffen kunnen doostomes hun winst in eigen zak steken. U begijpt dat dit voo veel doostomes een goede eden kan zijn om nu een andee woning te kopen. $ Tijdelijke dekking bij wekloosheid of abeidsongeschiktheid Wekloosheid en abeidsongeschiktheid zijn bij hypotheken met NHG meevezeked. Wie een hypotheek zonde NHG afsluit, zal dit moeten vezekeen via een woonlastenvezekeing. Voo deze doelgoep is een gatis dekking zoals e nu bij NHG is, een exta zekeheid. Bovendien is e dan het ondescheid tussen hypotheken zonde en met NHG vedwenen. % pkopen van koopwoningen Het opkopen van woningen van mensen die gedwongen woden hun woning te vekopen geeft deze mensen exta zekeheid. Wel zal dan het veschil tussen de gedwongen vekooppijs en de uitstaande hypotheekschuld (tijdelijk) moeten woden kwijtgescholden doo de geldgeve. De opgekochte woning kan dan wee woden vehuud aan de oude eigenaa. Die behoudt het echt om late de woning wee teug te kopen om zodoende alsnog zijn estantschuld te kunnen voldoen. ok kan zo het inkomen van iemand die in financiële poblemen is gekomen gecontoleed woden. Dan is e dus spake van een vekapt loonbeslag! Genoeg mogelijkheden dus om toekomstige kopes te stimuleen om nu een woning te kopen. f dat vestandig is, vaag ik me af. De maategelen gaan het kabinet veel geld kosten. En de huizenpijzen woden hoog gehouden, zolang bepaalde maategelen van toepassing zijn. De kans dat na afschaffing van deze genomen maategelen de gote klap alsnog komt, is dan goot. IEX AGAZINE JULI / AUGUSTUS 009 JULI / AUGUSTUS 009 IEX AGAZINE 9 klik hie... Wilt u meepaten ove dit ondewep of heeft u commentaa op de suggesties van Jos Koets, ga dan naa magazine. iex.nl/ tipsvankoets

16 B E L EG G I N GS F N DS E N T P V E E T I G Spectaculai hestel IEX Fonds De beleggingsfondsenindex IEX Fonds heeft een comeback volgens het boekje laten zien. Sinds 1 uai boekte de gespeide fondsenindex een endement van 17,%. endementen in euo's pe 1 i 009 Bon: Lippe FI In het maat/il numme van IEX magazine intoduceede IEX met enige schoom de IEX Fonds. Die schoom kwam vooal voot uit het slechte endement van de index, -7,5% pe 1 maat. Die peildatum was, zoals we nu weten, wel heel dicht naast de bodem van de makt gepikt. Inmiddels staat de IEX Fonds op een endement van +17,%. Peildatum 1 i 009, misschien achteaf wel de piek van de Wijzigingen In de index zijn alle endementen nu teuggeekend naa euo s. Een deel van de fondsen had in de voige editie nog het endement in eigen valuta (USD, GBP en NK) achte de naam. De koesgafieken staan oveigens wel in eigen valuta. p vezoek van ING Investment anagement is de Luxembugse vaiant van het Global eal Estate Fund vevangen doo de Nedelandse vaiant. Het Fotis Global Liquidity Fund Euo is vevangen doo SNS Euo Liquiditeiten Fonds omdat van Fotis Global Liquidity Fund Euo geen data vekegen konden woden. endement IEX Fonds Pe asset class in 009 Aandelen Thema s noeend Goed bligaties Liquiditeiten ally. Bijna alle veetig fondsen in de index hebben een kachtige sput omhoog laten zien, sinds die bodem. Alle asset classes binnen de IEX Fonds staan dan ook in de plus, tewijl in maat alleen Liquiditeiten oveeind bleven. Logischewijs zijn de liquiditeitsfondsen nu de achteblijves. Sinds maat vond volgens UBS en Cedit Suisse de gootste stijldaai ooit plaats, van defensief naa offensief en dat vinden we teug in de index. Zo doen emeging makets-aandelenfondsen het t best, samen met gondstoffenfondsen, Aziatisch vastgoed en emeging makets debt. Sowieso heeft ook het veel geplaagde onoeend goed zich pima uit de nesten weten te weken, waabij opvalt dat de global funds hun wegingen voo Azië hebben vehoogd, ten koste van Nood-Ameika. Niet vewondelijk, gezien de endementen van Aziëvastgoedfondsen. Hendeson Asia Pacific Popety stond medio maat nog op %, nu op +30%. Bij die stijging moet wel een kanttekening woden gemaakt. Bij de eeste publicatie van de IEX Fonds weden alle endementen nog in lokale valuta bijgehouden, inmiddels zijn alle endementen en daamee ook het uiteindelijke endement van de index omgeekend naa euo s. Blackock Wold ining is met een scoe van 5,4% de absolute numme één binnen de index. Binnen het obligatiesegment van de index valt de stevige pefomance op van de emeging maket debts-fondsen. Zo tekt ING enta Emeging akets Debt met een endement van 4,7% de scoe van deze asset class fos omhoog. Best pesteende fondsen Blackock Wold ining +5,% Schode ISF BIC +49,75% Skagen Kon-Tiki +4,% Fotis bam +44,1% Fidelity ASEAN +31,97% JULI / AUGUSTUS 009 IEX AGAZINE 31

17 F N DS VAN DE AAND IEX Fonds Index De IEX Fonds Index is de nieuwe benchmak voo (fonds)belegges. De index bestaat uit veetig topbeleggingsfondsen in twintig veschillende categoieën, vespeid ove vijf assetclasses. Daamee is het de pefecte maatstaf voo belegges met een beed gespeide potefeuille. Hendeson Hoizon Pan Euopean Equity pbouw IEX Fonds Index Achteblijve met kansen De IEX Fonds Index is opgebouwd uit vie assetclasses: aandelen, obligaties, onoeend goed en liquiditeiten, plus een vijfde poot, de zogenoemde thema s waain fondsen zitten die bijvoobeeld ook in futues handelen. De weging binnen de index is als volgt: % aandelen 0% obligaties 0% thema s 15% onoeend goed 5% liquiditeiten Hendeson Pan Euopean Equity fonds aakte tijdens de voojaasally achteop bij de benchmak. Dat is jamme voo belegges, maa biedt wel kansen voo de toekomst, denkt fondsbeheede Tim Stevenson. doo Pete van Kleef et een endement van 9,1% voo dit jaa (peildatum 1 i, in euo s) heeft Tim Stevenson weinig eden zich op de bost te kloppen. Euopese aandelen zijn sowieso niet de best pesteende, maa met zijn pefomance ligt het Hendeson Pan Euopean Equity Fund ook net iets achte op de FTSE Wold Index, die als benchmak fungeet. De achtestand is vooal opgelopen doodat Stevenson stug ondewogen is blijven zitten in financials. Toch blijft Stevenson positief. De waadeing van de aandelen in zijn potefeuille zijn nog nooit zo aantekkelijk geweest en de goeivoouitzichten op lange temijn van zijn selectie zijn bete dan die van de makt als geheel, stelt Stevenson. Dat Stevenson de banken gotendeels links laat liggen, betekent niet dat hij puu defensief denkt. Zo schuilt hij niet in Nutsbedijven en Telecom, twee klassieke veilige havens. Voo zijn fonds zoekt de Bitse fondsbeheede vooal bedijven met een goede maktpositie, een management dat zich bewezen heeft en mooie goeivoouitzichten. Daa zitten ook mee cyclische bedijven bij en high bèta-aandelen. Zo scheef het fonds in op de aandelenemissie van Acelo ittal. Voozichtig met financials ok na de ally is Stevenson nog altijd eg voozichtig met financiële aandelen. Het is nog maa de vaag of het egste achte de ug is, denkt Stevenson. De onzekeheden zijn nog enom. Zo zouden de poblemen Selectie fondsen AXA, Zuich Financial Sevices en unich e zijn de gootste financiële belangen, niet toevallig vooal vezekeaas. Deze aandelen konden de afgelopen maanden goedkoop woden opgepikt en Stevenson vewacht dat de noodzaak om mee te spaen goed zal uitpakken voo deze secto. TP 10 3,3% Capita 3,% eckitt Benckise 3,0% Syngenta,% Deutsche Post,% uenchne uck,% Zuich Financial Sevices,% Essilo Int.,7% Fesenius,7% Fesinius edical Cae,5% oche in Letland oveslaan naa Zweedse banken. Bovendien denkt Stevenson dat de toekomstige goei van de bankensecto aan banden gelegd kan gaan woden doo stengee eguleing doo oveheden en toezichthoudes. et een weging van 13% hebben financials wel de gootste positie van de afgelopen twee jaa, in het fonds. ve de Euopese aandelenmakt in zijn geheel is Stevenson niet al te optimistisch. De hosannastemming die de eeste geen shoots teweegbachten, kan wel eens pematuu blijken te zijn, veest hij. Consumptie en economische goei staan nog steeds op exteem lage niveaus. Dat lijkt in elk geval eden genoeg te zijn om te veondestellen dat de bandstof voo de op 9 maat ingezette ally spoedig opgebuikt is. Een adempauze lijkt dan het meest optimistische scenaio. HENDESN HIZN PAN EUPEAN EQ 17 De fondsen woden binnen hun categoie geselecteed op veschillende citeia: pestaties ove die en vijf jaa fondsomvang eputatie fondsbeheede en aanbiede dagelijkse pijsvoming maximaal die fondsen pe aanbiede in de index Fondsen moeten zowel op het punt van pestaties als op volume tot de beste 5% van de pee goup zitten. De IEX Fonds Index is niet een vezameling van de beste fondsen weeldwijd, maa een uitgebalanceede selectie van fondsen die in hun eigen speelveld tot de top behoen. Elke assetclass bestaat uit veschillende categoieën die elk wee twee fondsen bevatten. Alle fondsen wegen gelijk mee in de index, voo,5% van het totaalgewicht. De index beoogt dan ook niet een zo hoog mogelijk endement te halen, maa geeft het endement van de makt als geheel aan (aandelen, obligaties, onoeend goed en cash), gebaseed op de bovengenoemde wegingen. Elk jaa, pe 1 uai, wodt gekeken of de fondsen nog aan de selectieciteia voldoen en zullen e eventueel mutaties plaatsvinden. ve het fondsovezicht Behalve endementen, topholdings en speiding vindt u in het ovezicht: Total expense atio, het totaal kostenpecentage dat het fonds in ekening bengt De code waamee het fonds bij uw bank of boke te vinden is IEX AGAZINE JULI / AUGUSTUS 009 Q isico s s Kansen 9 i i aug t okt dec maat mei i AANDELEN ND-AEIKA Pionee US eseach,3-3,91 4,95 1,5 F Edouad Camignac KES AFGELPEN 1 AANDEN IN EU ,75-19,70-6,16 1,6 LU John Peckham KES AFGELPEN 1 AANDEN EU 4,5 4 3,5 3,5 Q 4,3% 3,7% 3,5% 3,3% 3,3% 3,0% 3,0%,6%,%,1% Schlumbege Fist Sola Kinoss Gold Feepot coan Goldcop dec Apple Chevon Hewlett-Packad Veizon Google SECTSPEIDING SECTSPEIDING Gondstoffen (4%) IT (0%) veig (36%) veig (5%) Kas (15%) Gezondheidszog (16%) Banken (1%) Financials (14%) Enegie (14%) Enegie (15%) AANDELEN WEELDWIJD AANDELEN ND-AEIKA Fotis bam Theadneedle Ameican Select Indexkaakteistieken AANDELEN WEELDWIJD Camignac Investissement 1= zee laag, = laag, 3= benedengemiddeld, 4= bovengemiddeld, 5= hoog, 6 = zee hoog 44,1-4,97-0,4 NL olf Stout 15,03-15,4-19,34 1,6 GB KES AFGELPEN 1 AANDEN IN EU Comac Weldon KES AFGELPEN 1 AANDEN IN GBP S s 4,5% 3,6% 3,% 3,1% 3,0% 3,5% 3,4% 3,0%,9%,9% Well Fago K+S AG Alapsis ING ABB acle Pfize icosoft Taveles JPogan Chase LANDENSPEIDING Euopa ex-euo (6%) SECTSPEIDING veig (1%) IT (%) veig (35%) Euozone (3%) Nood-Ameika (4%) pkomende makten (%) Niet-duuzame consumentengoedeen (10%) Financials (14%) Industials (13%) JULI / AUGUSTUS 009 IEX AGAZINE 33

18 B E L EG GINGSFNDSEN TP VEETIG 49,75 -,53,00,07 LU Alan Conway KES AFGELPEN 1 AANDEN IN USD ,5-15,10-10,47 1,61 IE DWS Top Dividende 1,61-3,30-17,90 1,51 F Jodan Cvetaski KES AFGELPEN 1 AANDEN IN EU dec 1,06-3,11-1,9 Alex tto 1,61 NL Jack Jonk KES AFGELPEN 1 AANDEN IN EU AANDELEN HG DIVIDEND DWS Invest Top 50 Asia 130 AANDELEN AZIË Delta Deelnemingen Fonds 170 AANDELEN NEDELAND Camignac Euo - Entepeneus 150 Lauent Doble KES AFGELPEN 1 AANDEN IN EU 10,5 10 9,5 9,5 7,5 7 6, AANDELEN EUPA SALLCAPS s4 0 AANDELEN EUPA Comgest Gowth Euope Fon d AANDELEN PKENDE LANDEN Schode ISF BIC 30,95-16,74 0,90 1,69 LU KES AFGELPEN 1 AANDEN IN EU Thomas Gehadt 11,37-4,4-10,69 1,45 DE KES AFGELPEN 1 AANDEN IN EU ,6% 5,4% 5,% 4,4% 4,% 7,4% 7,3% 7,3% 6,3% 5,0% 3,6% 3,4% 3,1% 3,0% 3,0% 14,6% Imtech 9,7% Smit,% TKH 7,6% Acadis 7.% Gontmij 6,% 4,9% 4,3% 4,1% 4,0%,%,1%,1%,1%,1% Petobas China obile Gazpom CVD CNC Capita Danone oche eckitt Benckise H& LANDENSPEIDING Nighthawk Enegy Puecicle Ltd K+S AG Vossloh AG Yaa Intenational LANDENSPEIDING India (13%) veig (9%) China (%) SECTSPEIDING Fankijk (9%) SECTSPEIDING Gondstoffen (1%) veig (5%) Sembcop aine Taiwan Semi CNC Hon Hai Pecision eliance Industies Gezondheidszog (14%) Duitsland (%) AANDELEN PKENDE LANDEN Industie (1%) Veenigd Koninkijk (1%) Zwitseland (16%) AANDELEN EUPA AANDELEN EUPA SALLCAPS Enegie (17%) Telecom (13%) Nuts (1%) Singapoe (14%) Industie (55%) Consumentengoedeen (11%) China (14%) AANDELEN NEDELAND AANDELEN AZIË AANDELEN HG DIVIDEND Hendeson Pan Euopean Equity Pictet Small Cap Euope SNS Nedelands Aandelenfonds Fidelity ASEAN ange Euopean High Dividend Fund 4, -17,3,56,5 N Kistoffe Stensud KES AFGELPEN 1 AANDEN IN NK ,10-19,30-9,99,03 LU01316 KES AFGELPEN 1 AANDEN IN EU Tim Stevenson Aylin Suntay KES AFGELPEN 1 AANDEN IN EU ,05-31,06-6,,03 LU ,71-3,36-31,04 1 NL Coné van Zeijl KES AFGELPEN 1 AANDEN IN EU 31,97-17,6 16,3 1,9 LU Gillian Kwek KES AFGELPEN 1 AANDEN IN USD ,70-35,11-39,7 1,07 NL ,5% 6,3% 6,0% 5,0% 4,5% 3,3% 3,% 3,0%,%,% 1,6% 1,6% 1,6% 1,6% 1,5%,9% oyal Dutch 1,% Unileve 9,0% Acelo ittal,% KPN 7,6% Philips 6,% 5,1% 4,9% 4,9% 4,0%,4%,%,1%,0% 1,9% SECTSPEIDING Pamalat Gifols Tygvesta Pemie il Telenet goup LANDENSPEIDING Financials (17%) veig (44%) Capita Goup eckitt Benckise Syngenta Deutsche Post ünchene uck veig (19%) SECTSPEIDING Duitsland (3%) Singapoe Telecom United veseas Bank DBS Goup Telekomunikasi Indonesia vesea Chinese Banking SECTSPEIDING Industie (%) veig (4%) veig (37%) veig (9%) Thailand (1%) dec Sampo y Eon Zuich Financial Sevices Basf BHP Billiton LANDENPEIDING Enegie (5%) Joik van den Bos KES AFGELPEN 1 AANDEN IN EU 7,5 7 6,5 6 5,5 5 4,5 4 3,5 3 Samsung Electic Electobas Pide Int. Sistema JSFC LG Electonics SECTSPEIDING Skagen Kon-Tiki India (14%) Consumentendiensten (%) Consumentengoedeen (19%) veig (47%) IT (6%) Bazilië (3%) Hongkong (16%) veig (4%) Voeding (4%) usland (14%) Diamond ffshoe Dilling Eon Novatis Taiwan Semi Fance Telecom LANDENSPEIDING veig (13%) Thomas Schüssle SECTSPEIDING Singapoe (3%) Basismateialen (19%) veig (4%) Financials (17%) Enegie (16%) Consumentengoedeen (11%) Telecom (1%) 34 IEX AGAZINE JULI / AUGUSTUS 009 Fankijk (17%) Financials (15%) Zwitseland (0%) Veenigd Koninkijk (1%) Consumentengoedeen (1%) Gezondheidszog (14%) Indonesië (15%) Basismateialen (14%) Financials (15%) Consumentengoedeen (%) aleisië (6%) Enegie (10%) Nuts (1%) JULI / AUGUSTUS 009 IEX AGAZINE 35

19 B E L EG GINGSFNDSEN TP VEETIG ENEGIE GNDSTFFEN EDELETALEN DUUZAA VASTGED WEELDWIJD VASTGED EUPA ING Enegy obeco Commodities Blackock Wold Gold Fund Dexia Sustainable Wold ING Global eal Estate Fotis AS Euopa Vastgoed Fonds 4,96-33,0-11, 1,4 LU Fedeic Van Paijs KES AFGELPEN 1 AANDEN IN USD ,7-35,9 NL Pete van de Spek KES AFGELPEN 1 AANDEN IN EU ,77-6,73-33,61 1,77 BE S s oland Kölsch S -,50-31,71-41,69 1,59 NL ichael Lipsch,91-30,65-9,6 1,49 LU0396 KES AFGELPEN 1 AANDEN IN EU S q S 1,3% Exxon,0% BG Goup 7,3% Chevon 6,4% Total 5,% Southwesten Enegy 11,1% 11,1% 11,1% 6,7% 6,7% 9,0% 7,3% 6,4% 5,4% 5,3%,9% 1,% 1,5% 1,4% 1,4% 9,% 5,% 5,4% 5,4% 5,3% 9,7%,%,% 6,% 5,7% lie Benzine Aadgas Goud Zilve LANDENSPEIDING SECTSPEIDING veig (4%) Canada (6%) Newcest ining Kinoss Gold Newmont ining Goldcop inas Buenaventua LANDENSPEIDING Enegie (33%) Agi (33%) IB Veizon Accentue Ltd CVS Copoation Pocte & Gamble q LANDENSPEIDING veig (19%) veig (49%) Unibail-odamco Bitish Land Land Secuities Coio Icade LANDENSPEIDING Financials (15%) Euopa (11%) Euozone (13%) itsubishi Estate Bitish Land Public Stoage Unibail-odamco Libety Popety SECTSPEIDING veig (10%) enno Slotedijk KES AFGELPEN 1 AANDEN IN EU KES AFGELPEN 1 AANDEN IN EU 10 0 Gaham Bich KES AFGELPEN 1 AANDEN IN USD ,05-5,3 16,31 1,9 LU veig (1%) Veenigde Staten (3%) Veenigd Koninkijk (33%) Gezondheidszog (1%) West-Euopa (10%) Zuid-Afika (1%) Zweden (10%) Enegie (1%) Veenigd Koninkijk (17%) Veenigde Staten (57%) etalen (33%) ENEGIE Nood-Ameika (5%) Austalië (15%) GNDSTFFEN Azië (14%) IT (1%) EDELETALEN Nedeland (17%) Japan (19%) DUUZAA VASTGED WEELDWIJD VASTGED EUPA Invesco Enegy Schode Commodity Blackock Wold ining Fund Tiodos Goenfonds Invesco Global eal Estate Petecam eal Estate Euope 30,19-37,63-7,7 1,93 LU Andew Lees Tyle Dann II 4,9-6,6-5,56,05 LU KES AFGELPEN 1 AANDEN IN USD obet Howell KES AFGELPEN 1 AANDEN IN USD 0,71 7,4,11 NL Daniël Povel KES AFGELPEN 1 AANDEN IN EU S s Joe odiguez KES AFGELPEN 1 AANDEN IN USD Q q S 7,53-3,63-45,7 livie Hetoghe 1,5 BE q S 4,9% 4,4% 3,9% 3,% 3,6% 3,0%,0% 7,9% 7,1% 6,% 9,% 9,% 7,4% 6,% 5,% 5,6% 5,5% 4,6% 4,3% 3,4%,3% 6,1% 5,% 4,3% 4,% Weathefod Int ccidental Petoleum Hallibuton Total Sempa Enegy lie Kope Gas Soja Goud LANDENSPEIDING BHP Billiton CVD io Tinto Impala Xstata SECTSPEIDING LANDENSPEIDING Cash (%) veig (19%) veig (1%) Westfield Sun Hung Kai Unibal-odamco itsubishi Estate Simon Popety SECTSPEIDING veig (%) q Unibal-odamco Land Secuities Bitish Land Weeldhave Klepiee LANDENSPEIDING Duuzaam bouwen (9%) Euopa (36%) Enegie (39%) etalen (7%) - Damian aichal KES AFGELPEN 1 AANDEN IN EU ,33-37,0-44,69 1,71 IE00B0H1QD Evy Hambo KES AFGELPEN 1 AANDEN IN USD , -43,7-0,5 1,9 LU Fankijk (%) LANDENSPEIDING Veenigde Staten (36%) veig (0%) Fankijk (30%) Natuu/landschap (1%) Fankijk (4%) Zuid-Afika (13%) Veenigd Koninkijk (4%) België (11%) Austalië (%) Zwitseland (5%) Veenigde Staten (6%) 36 IEX AGAZINE JULI / AUGUSTUS 009 Agicultuu (3%) Nood-Ameika (31%) Duuzame enegie (44%) Biologische landbouw (6%) Japan (13%) Hongkong (15%) Nedeland (16%) Veenigd Koninkijk (3%) JULI / AUGUSTUS 009 IEX AGAZINE 37

20 B E L EG GINGSFNDSEN TP VEETIG BLIGATIES WEELDWIJD BLIGATIES PKENDE LANDEN BLIGATIES EUPA BLIGATIES HIGHYIELD GELDAKT ING enta E Debt AXA WF Euo Cedit Plus Petecam Bonds Highe Yield SNS Euo Liquiditeiten Fonds 30,59-10,16-19,3,04 LU Chis eilly 6,54 5,0 3,36 1,43 LU KES AFGELPEN 1 AANDEN IN USD ichael Hasenstab S Q KES AFGELPEN 1 AANDEN IN EU Goky Uquieta q 6,13 7,07 4,4 1,03 LU Eléonoe Bunel 11 10,5 10 q Benad Laliee KES AFGELPEN 1 AANDEN IN EU 1 16,9-3,13-31,0 1,01 LU Q q 1,59 3,49 10, 0,59 NL SNS Asset anagement BV KES AFGELPEN 1 AANDEN IN EU 4 3, 3,6 3,4 3, 3,,6,4, ,5 KES AFGELPEN 1 AANDEN IN EU 1, ,76-10,3-1,94 1,44 LU KES AFGELPEN 1 AANDEN IN USD Fon d Templeton Global Bond s4 0 VASTGED AZIË Hendeson Asia-Pacific Popety,0% 7,% 6,4% 5,5% 5,5% 6,3% 5,9% 5,4% 4,4% 3,1% 5,3% 3,4% 3,4%,9%,6% 44,9% Banken 1,3% Telecom,9% Nuts,6% Niet-duuzame Consumentengoedeen 4,4% Vezekeaas 1,% 1,6% 1,5% 1,4% 1,3% 16,3% SNS Bank 5,5% Santande 5,0% Banco Espiito Santo 4,5% GE Capital Euo Funding 4,4% Pohjola Bank Koean 5,5% 017 Zweden 5,5% 011 exico 10% 04 Koea 4,75% 011 usland 7,5% 030 LANDENSPEIDING veig (16%) US 5y 009 Kazmunaigaz 9,15% ussian Fedeation 1,75% Bazil,75% Bazil 10,15% LANDENSPEIDING KEDIETWAADIGHEID KEDIETWAADIGHEID veig (14%) Zuid-Koea (17%) Japan (30%) veig (55%) KEDIETWAADIGHEID AAA (9%) A (49%) AA (4%) AAA (9%) exico (10%) LANDENSPEIDING veig (9%) veig (3%) BBB (37%) Singapoe (9%) Unity edia GmbH Teeos Euope Boats Inv Kveneland ASA Lottomatica Spa o Sun Hung Kai itsui Fudosan itsubishi Estate Hendeson Land Development Sumitomo ealty B (9%) Zweden (9%) China (15%) Indonesië (9%) Hongkong (9%) VASTGED AZIË BB (31%) BLIGATIES WEELDWIJD BLIGATIES PKENDE LANDEN Fon d 6,04-1,95-1,66 1,73 LU Angeline Ho KES AFGELPEN 1 AANDEN IN USD JP ogan US Dolla Teasuy Liquidity -4,11 1,45 5,47 1,44 GB Pete Allwight KES AFGELPEN 1 AANDEN IN GBP 45 S Q q 14,5 11, 5,95 1,7 GB ichad House KES AFGELPEN 1 AANDEN IN GBP GELDAKT obeco High Yield bligaties 55 BLIGATIES HIGHYIELD 7,15 10,57 7,3 1, LU Adam Codey KES AFGELPEN 1 AANDEN IN EU 450 KES AFGELPEN 1 AANDEN IN EU q Sande Bus P q okt dec -0,69 10,6 -,4 0,56 LU ,4% itsubishi Estate 10,0% itsui Fudosan 9,6% Westfield Goup 9,5% Sun Hung Kai 5,1% China veseas Land 11,1% US 6,5% 03 10,3% Long Gilt Futue June09,9% Japan 10Y Bond 7,% New South Wales 5,5% 017 7,% Japan CPI-linked 1,4% 01,6% 6,1% 5,4% 4,% 4,5% 1,3% 1,3% 1,3% 1,% 1,% 19,0% Consumenten cyclisch 16,0% Communicatie 1,0% Financials 10,0% Consumenten niet-cyclisch 9,0% Basisindustie LANDENSPEIDING China (10%) ussia 7,5% 030 exico 6,75% 034 US 3,75% 01 Bazil 5,75% 019 Venezuela 9,5% 0 KEDIETWAADIGHEID Japan (34%) AA (1%) BNP Paibas 3,5% 01 EdF 6,5% 01 Tesco 5,15% 047 Fance Telecom,15% 033 unich e 1% 03 SECTSPEIDING LANDENSPEIDING veig (1%) BBB (6%) BBB (4%) veig (4%) John Tobin KES AFGELPEN 1 AANDEN IN USD ,30-6,99-1,79 NL veig (10%) AA (46%) Schode Euo Copoate Bond A (45%) Theadneedle E Bond BLIGATIES EUPA EU (4%) Nood-Ameika (1%) Theadneedle Global Bond s4 0 ogan Stanley Asian Popety Euopese Unie ex EU (11%) BBB (4%) CCC (6%) dec o - SECTSPEIDING Fankijk (1%) KEDIETWAADIGHEID veig (5%) Teasuy bills (34%) BBB (17%) AAA (5%) B (11%) Austalië (13%) Veenigd Koninkijk (15%) Cash (%) Hongkong (33%) 3 IEX AGAZINE JULI / AUGUSTUS 009 AAA (%) BB (4%) Veenigde Staten (10%) Nedeland (1%) BB (41%) B (31%) epuchase ageements (66%) JULI / AUGUSTUS 009 IEX AGAZINE 39