Inhoudsopgave Zorgplan

Transcriptie

1 Zorgplan 1

2 Inhoudsopgave Zorgplan Hoofdstuk Blz 1 Typering van ons onderwijssysteem De interne begeleiding De werkzaamheden van de interne begeleider Kader, bevoegdheden en verantwoordelijkheden Contacten 5 2 Groeps- en leerlingbesprekingen Groepsbesprekingen Leerlingbesprekingen Inhoud leerlingbespreking 6 3 Indeling van de zorg Zorgverbreding op niveau Zorgverbreding op niveau Breed overleg Zorgverbreding op niveau 2 (bovenschools) 9 4 Formulieren 10 5 Werken met het ontwikkelingsperspectief Indicator voor leerlingen met 11 specifieke onderwijsbehoeften 5.2 Realistisch en onderbouwd Tussendoelen 12 2

3 1 Typering van ons onderwijssysteem De Openbare Daltonschool Overschie is een school voor basisonderwijs. Er wordt les gegeven aan de groepen 1 t/m 8. Er wordt op school gewerkt volgens het leerstofjaarklassensysteem. Om kinderen de aandacht te kunnen geven die ze nodig hebben, wordt gebruik gemaakt van moderne lesmethoden en materialen. Een leerling die extra zorg nodig heeft (zorgleerling) kan op allerlei gebieden hulp nodig hebben; cognitief, sociaal, psychisch of medisch De leerling is maatgevend voor het streven naar onderwijs op maat. Een zorgsysteem voorziet in de mogelijkheden individuele kinderen extra aandacht te geven en extra hulp in de groep te realiseren. Het onderwijsklimaat wordt gekenmerkt door de centrale begrippen warmte en structuur. De leerkracht is hierbij een onmisbare steun en toeverlaat. Om te komen tot een optimale ontplooiing wordt de leerling geaccepteerd en gestimuleerd om te leren omgaan met het eigen kunnen en willen. De doelstelling van de school is om in een zo vroeg mogelijk stadium leer en/-of gedragsproblemen te signaleren en aan te sluiten bij de onderwijsbehoeften van iedere leerling. De ontwikkeling van onze leerlingen wordt o.a. gevolgd door middel van het leerlingvolgsysteem van CITO. Deze toetsen worden gebruikt van gr 1 t/m 8. Kleuters dienen minimaal zes maanden basisonderwijs te hebben gevolgd, voordat ze getoetst worden. Wanneer kleuters instromen in de periode tussen de midden en eindafname van de Cito toetsen wordt in juni doorgaans geen eind afname gedaan. In het volgend schooljaar, wanneer zij weer in gr 1 zitten, wordt de normale toetsprocedure van midden en eindafname gevolgd. Zij hebben dan twee meetmomenten gehad in gr De interne begeleiding Voor de vormgeving aan de interne begeleiding en de zorgstructuur van de school, heeft de school de beschikking over een intern begeleider. Het uitgangspunt is dat de leerkracht hoofdverantwoordelijk is voor de zorg van zijn/haar leerlingen. De I.B. werkt onder verantwoordelijkheid van de directie van de school. Zij/hij ondersteunt het schoolmanagement bij de ontwikkeling en uitvoering van het beleid op het terrein van de leerlingenzorg, coördineert de implementatie van het zorgbeleid en ondersteunt leerkrachten bij de uitvoering van de leerlingenzorg in de klas. 1.2 De werkzaamheden van de I.B. bestaan uit: 1 Het ondersteunen van de directie van de school bij de ontwikkeling en uitvoering van het beleid op het terrein van de leerlingenzorg door: o het analyseren van de bestaande zorgvoorzieningen en het signaleren van de knelpunten daarin; 3

4 o het onderzoeken van mogelijkheden van zorgmiddelen en zorginterventies en het adviseren hierover; o het bijhouden van de ontwikkelingen op het gebied van leerlingenzorg, ook op het bovenschoolse niveau; o het bewaken van regels omtrent de leerlingenzorg, handreikingen voor het maken van handelingsplannen voor zorgleerlingen; o het adviseren over de deskundigheidsbevordering van het personeel op het terrein van leerlingenzorg; o betrokkenheid bij het schrijven van het specifiek schoolplan; o het implementeren van nieuwe werkwijzen. o Het opstellen van eigen leerlijnen voorzien van ontwikkelingsperspectief in overleg met leerkracht, ouders en eventuele externe deskundigen. (zie H5) 2 Het coördineren en implementeren van het zorgbeleid binnen de school door: o het volgen van leerlingen; o het opstellen van een toetskalender en het analyseren van de toetsresultaten; o het bewaken van de leerlijnen; o dossiervorming en dossierbeheer o het organiseren, voorbereiden en begeleiden van leerling en groepsbesprekingen met de leerkracht o het bespreken van handelingsplannen met behulp van een leerlingvolgsysteem, het bewerken daarvan en het rapporteren aan de directie; o het coördineren van de invoering van nieuwe methoden en leermiddelen voor zorgleerlingen; o het bevorderen van de betrokkenheid van de ouders als er problemen zijn met hun kind; o onderhouden van contacten met externe instanties o bewaken van procedures en afspraken omtrent de leerlingenzorg 3 Het ondersteunen van leerkrachten bij de uitvoering van de leerlingenzorg door: o ondersteuning bieden bij het invoeren van toetsgegevens en het gebruik van het computerprogramma ESIS/Parnassys o het ondersteunen in de contacten met ouders; o het coördineren van observaties en verrichten van diagnostisch onderzoek bij zorgleerlingen; o het ondersteunen van de leerkracht bij het onderzoeken en observeren van de zorgleerling en bij het opstellen en uitvoeren van handelingsplannen; o het coördineren van speciale hulp en ambulante begeleiding rond individuele leerlingen; o coördineren van aanmeldingen bij het zorgteam; o coördineren en begeleiden van aanmelding bij externe instantie; o coördineren van verwijzingen van leerlingen naar het SBO of andere vorm van onderwijs 4 Het aansturen van de remedial teacher en onderwijsassistent bij hulp in de leerlingenzorg. 1.3 Kader, bevoegdheden en verantwoordelijkheden 4

5 o de I.B. is verantwoording schuldig aan de directeur van de school over de bijdragen aan het zorgbeleid, de coördinatie van de uitvoering van het zorgbeleid, de interventies rond individuele leerlingen en de ondersteuning van leerkrachten; o De I.B. werkt binnen de kaders van het vastgestelde zorgplan van de school en de bovenschoolse afspraken rond leerlingenzorg. (zie zorgplan WSNS3701 en zorgplan PPO) 1.4 Contacten o met directie over de ontwikkeling van het zorgbeleid en om afstemming te krijgen over de uitvoering; o met leerkrachten om zorgproblematiek te inventariseren, hen te ondersteunen en mogelijke knelpunten te bespreken; o met ouders van zorgleerlingen om informatie te geven over handelingsplannen en om eventuele problemen te bespreken; o met de intern begeleiders van andere scholen om informatie en ervaringen uit te wisselen (studiedag WSNS/PPO, netwerkbijeenkomsten, collegiale consultatie); o met het zorgteam, ambulant begeleiders, orthopedagogen, jeugdarts, schoolmaatschappelijk werk, logopediste, politie, jeugdzorg, leerplicht etc. o indien nodig kan de intern begeleider op verzoek van de leerkracht aanwezig zijn bij een oudergesprek om aanvullende informatie te geven over de ontwikkeling van de leerling. Een belangrijk aandachtspunt m.b.t contacten met derden: Informatie over leerlingen van de school wordt nooit telefonisch verstrekt, wanneer de school niet bekend is met de persoon die de informatie wil hebben. Dit om problemen te verkomen. Het gaat om vertrouwelijke informatie. Wanneer er toch overleg plaats moet vinden, dan dient hier een afspraak voor gemaakt te worden en dient er vermeld te worden, dat er discreet met de gegevens omgegaan moet worden. 2 Groeps en leerlingbesprekingen In een schooljaar vinden meerdere groeps en leerlingbesprekingen plaats. (Voor exacte data zie bijlage). Om het verschil tussen beide besprekingen te verduidelijken volgt hieronder een beschrijving. 2.1 Groepsbesprekingen De groepsbesprekingen vinden 3 keer per jaar plaats tussen leerkracht en intern begeleider. Groepsbespreking 1: Deze wordt gehouden in het begin van het schooljaar en gaat o.a. in op de laatste Cito resultaten van het vorige schooljaar(juni). Tijdens de groepsoverdracht is het plan van aanpak reeds besproken tussen de oude en nieuwe groepsleerkracht. Vanuit deze overdracht wordt het nieuwe groepsplan opgesteld. Het groepsplan wordt besproken in de groepsbespreking. Leerlingen die extra zorg nodig hebben worden vermeld, maar worden pas verder besproken in de leerlingbespreking. Er worden per vakgebied realistische en meetbare doelstellingen geformuleerd die bij de volgende groepsbespreking worden geëvalueerd. 5

6 Groepsbespreking 2: bespreking groepsplan naar aanleiding van Cito (midden) en methodegebonden toetsen. Er wordt een nieuw groepsplan opgesteld of het oude groepsplan wordt aangepast en/of aangevuld. De doelstellingen die bij het eerste groepsplan zijn bepaald worden geëvalueerd. Er worden per vakgebied nieuwe realistische en meetbare doelstellingen geformuleerd die bij de volgende groepsbespreking worden geëvalueerd. Groepsbespreking 3: De doelstellingen die bij het tweede groepsplan zijn bepaald worden geëvalueerd. Bespreking nieuwe groepsplannen voor het eerste deel van het volgende schooljaar. Dit valt samen met de groepsoverdracht. Het is het startplan voor de volgende leerkracht. ( na Cito mei/juni) 2.2 Leerlingbesprekingen De leerlingbesprekingen worden meerdere malen per jaar gehouden. Deze besprekingen vinden plaats tussen intern begeleider en leerkracht. De leerlingbespreking loopt volgens een vaste procedure. In de groepsbespreking worden de zorgleerlingen vermeld en tijdens de leerlingbespreking wordt er uitvoerig op de individuele zorgleerlingen ingegaan. Een kind kan worden besproken in de leerlingbespreking als: - een leerling herhaald onvoldoende profiteert van het groepsplan - de onderwijsbehoeften van de leerling onduidelijk blijven - er vermoedens zijn van een ernstige problematiek of stoornis. - er bijzonderheden zijn in de thuissituatie/leefomgeving van het kind Op de toetskalender wordt het karakter van de afzonderlijke leerlingbesprekingen vermeld Inhoud leerlingbespreking Nieuw ingebrachte leerlingen : De leerkracht geeft een probleemomschrijving van de leerling en de reeds geboden hulp. De leerkracht formuleert een hulpvraag die ingaat op het exacte probleem. In samenspraak met de intern begeleider stelt de leerkracht een individueel handelingsplan op. Deze dient goedgekeurd te worden door de intern begeleider. De uitvoering van het handelingsplan kan op verschillende niveaus plaats vinden: - In eerste instantie in de groep door de leerkracht zelf. ( RT in de groep) - Door de remedial teacher. Dit gebeurt alleen als het voor de leerkracht onmogelijk is om RT in de eigen groep te organiseren. Leerlingen die in een combinatiegroep zitten komen hiervoor eerder in aanmerking. De leerstof in de RT sluit aan bij de leerstof in de groep. - Door een medewerker van een externe organisatie ( therapeut, logopedist, orthopedagoog, ambulant begeleider) Bespreking reeds ingebrachte leerlingen: De voortgang van reeds besproken leerlingen komt terug in de leerlingbesprekingen. Het handelingsplan of ontwikkelingsperspectief wordt tussentijds geëvalueerd met leerkracht en eventueel remedial teacher. Er wordt bepaald of de hulp verlengd of afgebroken dient te worden. 6

7 3 Indeling van de zorg Op de Openbare Daltonschool Overschie wordt onderscheid gemaakt in drie zorgniveaus. Niveau 0: zorgverbreding op groepsniveau Niveau 1: zorgverbreding op schoolniveau Niveau 2 zorgverbreding op bovenschools niveau 3.1 Zorgverbreding op niveau 0 Zorgverbreding op niveau 0 vindt plaats binnen de groep en wordt uitgevoerd door de groepsleerkracht eventueel in samenwerking met een onderwijsassistente. De zorg in de groep bestaat uit het werken volgens de methoden. De methoden geven aan welke kinderen verlengde instructie, herhalings- en/of verrijkingslessen krijgen. De leerkracht signaleert de leerlingen die extra zorg nodig hebben naar aanleiding van de toetsresultaten en observaties. Extra zorg wordt ingezet voor leerlingen aan de onder en bovenkant. De te nemen pedagogisch didactische maatregelen bestaan uit: o gericht volgen van de individuele leerling o extra leertijd (pre-teaching en rt in de klas) o aangepaste instructie. Materialen die gebruikt kunnen worden: o methoden; o computer. o ortho- didactische materialen Voor de organisatie wordt gebruik gemaakt van: o zelfstandig werken o directe instructiemodel ( gebruik instructietafel ) o optimaal klassenmanagement Kinderen met een individueel handelingsplan krijgen zorg binnen de groep. Dit dient tevens vermeld te worden in het groepsplan, dat eerder besproken is in de groepsbespreking. Daarnaast dienen ouders ingelicht te worden bij elke vorm van extra hulp die hun kind krijgt. Dit gebeurt door middel van een brief. De registratie van de zorgverbreding op niveau 0 wordt bewaard in de zorgmap in de groep en de groepsmap van de intern begeleider. Het betreft hier groepsoverzichten van methodegebonden en methode overstijgende toetsen en groepsoverzichten van Cito-toetsen 3.2 Zorgverbreding op niveau 1 Zorgverbreding op niveau 1 vindt plaats wanneer een leerkracht binnen de groep niet de zorg kan geven, die de leerling nodig heeft. Na evaluatie kan blijken dat de zorg 7

8 voor een leerling binnen de groep niet het gewenste effect heeft. De leerling kan niet meer verder begeleid worden door de leerkracht zonder hulp. Zorgverbreding op niveau 1 wordt vormgegeven in overleg met de I.B. Inzet van een remedial teacher/onderwijsassistent behoort op dit niveau tot de mogelijkheden. Het overleg met de I.B. vindt plaats in groepsbesprekingen en leerlingbesprekingen. Uiteraard kan de leerkracht of intern begeleider naast de reguliere besprekingen ook zelf een andere afspraak maken om leerlingen te bespreken. Aanmelding van een leerling gebeurt d.m.v. het invullen van een zgn. 'leerlingbesprekingsformulier'. Dit formulier wordt bijgevoegd bij het groepsbesprekingsformulier. Na bespreking van de leerling wordt besloten welke acties worden ondernomen o De IB heeft van de groepsleerkracht voldoende informatie verkregen om handelingsadviezen te geven op basis waarvan de groepsleerkracht een handelingsplan kan opstellen; o de groepsleerkracht stelt in samenspraak met de intern begeleider een handelingsplan op. Dit wordt uitgevoerd en geëvalueerd op school, maar buiten de groep. Wanneer na evaluatie de gestelde doelen blijken te zijn behaald gaat de zorg van de leerling terug naar niveau 0 of blijft op niveau 1. Dit is afhankelijk van de aard van de problemen of de grootte van de achterstand. Blijken na evaluatie de gestelde doelen niet behaald te zijn, dan volgt een observatie of aanvullend didactisch onderzoek door de I.B. o de I.B. observeert de leerling in de groep; o de I.B. doet aanvullend didactisch onderzoek; o de ouders van de leerling worden uitgenodigd voor een gesprek: - om meer informatie te verzamelen over de leerling - om ouders op de hoogte te stellen van het probleem Na verzameling van voldoende informatie volgt een handelingsadvies. De groepsleerkracht stelt een nieuw of aangepast handelingsplan op, dat wordt uitgevoerd en geëvalueerd. In het geval dat er niet voldoende informatie is om handelingsadviezen te geven, of indien na evaluatie van een handelingsplan onvoldoende resultaten worden behaald, kan worden besloten om de leerling te bespreken met een externe deskundige. Voor alle bovenstaande mogelijke acties worden vervolgafspraken gemaakt. Tijdens die vervolgafspraken worden de uitkomsten van onderzoek en/of observaties besproken, de handelingsadviezen gegeven, het handelingsplan gemaakt/besproken en later geëvalueerd Breed overleg In het breed overleg multi disciplinair overleg) wordt de leerling besproken door de intern begeleider, de groepsleerkracht (alleen bij nieuwe aanmelding) en externe deskundigen. (jeugdverpleegkundige, schoolmaatschappelijk werk, bureau jeugdzorg, WSNS etc.) Het gaat hier in het algemeen over problemen met een sociaal-maatschappelijk karakter. Dit kan betrekking hebben op alle niveaus binnen 8

9 de zorg. Wanneer een leerling op school ingeschreven wordt, geven ouders automatisch toestemming voor het eventueel bespreken van hun kind in het breed overleg. Bij de intake geeft de ouder akkoord met het evntueel inbrengen van hun zoon/dochter in het breed overleg. Wanneer een leerling in het mdo besproken wordt, worden de ouders nogmaals telefonisch of per brief op de hoogte gesteld. Dit is om onduidelijkheden te voorkomen en zo transparant mogelijk te werk te gaan. 3.3 Zorgverbreding op niveau 2 (bovenschools) Van zorgverbreding op niveau 2 is sprake wanneer een externe deskundige bij de zorg voor de leerling betrokken wordt. Wij maken deel uit van het samenwerkingsverband WSNS 3701/PPO. Hier kan de school terecht met zorgvragen waar het zelf geen antwoord op heeft. Dit kan bijvoorbeeld gaan om adviezen van orthopedagoog, de schoolmaatschappelijk werker, een ambulant begeleider, het zorgteam van WSNS, een logopedist, een psycholoog, een fysiotherapeut, De schoolarts is een andere specialist die we kunnen raadplegen. Een leerling wordt besproken in het zorgteam/oat van WSNS/PPO wanneer is gebleken dat zorg op niveau 0 en 1 niet toereikend is geweest. Hier gaat een uitvoerige aanmeldprocedure aan vooraf, waarin ouders toestemming moeten geven voor externe hulp of onderzoek. Ook hier komen weer adviezen, handvatten uit naar voren waar op schoolniveau mee gewerkt kan worden. Wanneer blijkt dat de onderwijsbehoeften van een leerling zo specifiek zijn, dat de school deze zorgen niet kan bieden, dan wordt een PCL (Permanente Commissie Leerlingenzorg) aanvraag gedaan voor het SBO of wordt er een aanvraag gedaan voor een rugzak of plaatsing in het SO. Op initiatief van school en/of ouders kunnen ouders hun kind aanmelden bij de Commissie voor Indicatiestelling (CVI) van het Regionaal Expertise Centrum (REC). Het CVI beoordeelt aan de hand van onafhankelijke landelijke criteria of de leerling in aanmerking komt voor zgn. leerling gebonden financiering (LGF, beter bekend als 'de rugzak') en in welk cluster de leerling wordt geplaatst. Voor scholen voor speciaal (basis)onderwijs verloopt het aanmeldingstraject via het samenwerkingsverband waar de school toe behoort. Het samenwerkingsverband Passend Primair Onderwijs Rotterdam (PPO Rotterdam) geeft vanaf 1 augustus 2014 zogenaamde toelaatbaarheidsverklaringen af voor het sbo en so (cluster 3 en 4). Zonder deze verklaring kan een sbo- of so-school een leerling niet aannemen. Basisscholen of zorginstellingen kunnen een kind aanmelden bij de toelatingscommissie van het samenwerkingsverband. Ouder(s)/verzorger(s) kunnen zelf geen toelaatbaarheidsverklaring aanvragen, maar kunnen voor vragen natuurlijk wel terecht bij het samenwerkingsverband ( Mochten ouder(s)/verzorger(s) het niet eens zijn met een beslissing van een school, dan kunnen zij bezwaar aantekenen bij het bevoegd gezag van de (eerste) school. Als er samen met school geen passende oplossing gevonden kan worden, kan het samenwerkingsverband ingeschakeld worden of kan aan de landelijke geschillencommissie toelating en verwijdering een oordeel gevraagd worden. 9

10 Ouder(s)/verzorger(s) zijn natuurlijk altijd vrij om hun kind bij een andere school aan te melden, als ze niet tevreden zijn over de eerste school. Wanneer ouder(s)/verzorger(s) hun kind op een andere school aanmelden, krijgt die school de zorgplicht. Na invoering van de Wet passend onderwijs zal het onderwijs in cluster 1 en 2 nog steeds in een landelijk systeem georganiseerd worden. Het speciaal onderwijs is als volgt verdeeld: o cluster 1: betreft leerlingen die blind of slechtziend zijn, o cluster 2: is er voor leerlingen die doof of slechthorend zijn, of ernstige spraaktaalmoeilijkheden hebben, o cluster 3: is het onderwijs voor leerlingen met een verstandelijke beperking, een lichamelijke beperking of een chronische ziekte, o cluster 4:. betreft het onderwijs voor leerlingen met gedragsstoornissen, ontwikkelingsstoornissen of een psychiatrisch probleem. Per REC is er een Commissie voor Indicatiestelling. Als het CVI een positieve indicatie afgeeft kunnen de ouders kiezen: 1. Hun kind blijft/komt op onze school met een rugzak (met daarin middelen voor extra begeleiding en voorzieningen); 2. Hun kind gaat naar een school voor speciaal onderwijs. Indien de ouders verzoeken om hun kind bij ons op school te laten / aan te willen melden, wordt bekeken of dit praktisch haalbaar is. In de schoolgids staat vermeld welke criteria de school hanteert voor het wel of niet toelaten van een rugzakleerling. 4 Formulieren Leerling-gegevens worden op school nauwkeurig bijgehouden. Deze worden 5 jaar na het school verlaten bewaard. Vertrouwelijke gegevens worden volgens het privacy reglement bewaard Er worden verschillende formulieren gebruikt om groeps- en individuele resultaten en handelingen in kaart te brengen. Hieronder volgt een overzicht van de verschillende formulieren en hun gebruiksvoorwaarden. Groepsplan: De IB-er zorgt er voor dat de leerkrachten in bezit zijn van een blanco groepsplan formulier. Dit kan zowel handmatig als digitaal ingevuld worden. In het groepsplan geeft de leerkracht per vakgebied aan hoe hij/zij dit vak organiseert binnen de groep. Uit het groepsplan is af te lezen hoe de leerkracht omgaat met niveauverschillen binnen de groep. In het groepsplan wordt beschreven op welk leerstofonderdeel de leerlingen extra instructie nodig hebben, welke materialen daarvoor gebruikt worden, op welk tijdstip daar tijd voor is en wat de bedoeling is van de extra instructie. Leerlingen met dezelfde onderwijsbehoeften worden geclusterd in een groepsplan voor de periode tot het volgende toetsmoment. Voorbereiding leerlingbespreking Nieuwe leerlingen die extra zorg nodig hebben worden besproken aan de hand van dit formulier. 10

11 Op dit formulier geeft de leerkracht aan wat de aard van het probleem is, de toetsgegevens, de reeds geboden hulp, en de hulpvraag. Met name de hulpvraag dient specifiek en concreet te worden geformuleerd. Individueel handelingsplan Wanneer een uitgebreidere beschrijving nodig is van beginsituatie, doelstelling, organisatie etc. wordt een handelingsplan ingevuld voor een leerling. De belangrijkste voorwaarde van een bruikbaar handelingsplan is dat deze SMART moet zijn. De doelen van de extra hulp worden zo concreet mogelijk en toetsbaar geformuleerd. Er wordt een periode afgesproken tot wanneer de hulp wordt ingezet en daarna wordt er geëvalueerd. Deze evaluatie vindt plaats met groepsleerkracht, intern begeleider en remedial teacher. De resultaten van de evaluatie worden vermeld in het handelingsplan. Eigen leerlijn voorzien van ontwikkelingsperspectief Leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften die voor een of meerdere vakgebieden op maximaal eind groep 7 niveau zullen uitstromen. Eigen leerlijnen voorzien van eind- en tussendoelen worden in dit document in kaart gebracht. (zie hoofdstuk 5) 5 Werken met het ontwikkelingsperspectief Vanuit de inspectie wordt iedere basisschool in Nederland geacht aan alle leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften planmatige zorg te verlenen. In de praktijk wordt hierbij meestal over eigen leerlijnen gesproken. De inspectie beoordeelt of er voldoende leerwinst voor taal en rekenen wordt geboekt. Dit is alleen mogelijk als de school een ontwikkelingsperspectief voor deze leerlingen heeft opgesteld, voorzien van tussendoelen. De school volgt de ontwikkeling van deze leerlingen aan de hand van deze tussendoelen. Ook de Openbare Daltonschool Overschie maakt gebruik van eigen leerlijnen voorzien van een ontwikkelingsperspectief voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften. 5.1 Indicator voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften Bij de beoordeling van deze indicator worden alleen die leerlingen beschouwd die maximaal het eindniveau van groep 7 behalen en zelfs niet deels het leerstofaanbod van groep 8 krijgen voor het betreffende vakgebied. Dit zijn bijvoorbeeld leerlingen met: - een SO of SBO indicatie, maar waarvan de school heeft besloten ze binnen het regulier basisonderwijs te houden; - leerlingen met een leerling gebonden financiering (LGF of rugzakleerlingen); - een verwachte uitstroom naar het praktijk- of voortgezet speciaal onderwijs; - cognitieve of sociaal-emotionele belemmeringen op één of meerdere van de vakgebieden rekenen, technisch lezen of begrijpend lezen. Dit zijn vooral leerlingen die naar verwachting zullen uitstromen naar het LWOO. 11

12 Het gaat hier dus niet om leerlingen met kortlopende handelingsplannen, die verder gewoon het reguliere leerstof aanbod kunnen volgen. Op de Openbare Daltonschool Overschie wordt het ontwikkelingsperspectief opgezet vanaf groep 5. Er zijn dan voldoende gegevens verzameld om een realistische verwachting te schetsen. 5.2 Realistisch en onderbouwd De intern begeleider stelt in overleg met de leerkracht, ouders en eventueel externe deskundigen (orthopedagoog, ambulant begeleider, psycholoog etc.) het ontwikkelingsperspectief op. Een IQ onderzoek is hierbij niet verplicht. In het ontwikkelingsperspectief moet duidelijk naar voren komen dat de leerachterstanden zijn veroorzaakt door kindkenmerken en niet door tekortschietend onderwijs. Het ontwikkelingsperspectief moet in meetbare termen worden geformuleerd. Op onze school worden vaardigheidsscores en dle s* gebruikt om de eind- en tussendoelen vast te stellen. Om dit te onderbouwen worden belemmerende, protectieve, eventuele IQ gegevens en onderwijsbehoeften van de leerling in kaart gebracht en meegenomen bij het bepalen van de doelstellingen. Indicatie voor relatie uitstroomniveau, intelligentieniveau en ontwikkelingsperspectief Uitstroomniveau Intelligentieniveau Indicatie ontwikkelingsperspectief voor RW, TL, BL PRO IQ Eind niveau groep 5 LWOO IQ Eind niveau groep 6 LWOO IQ en specifieke stoornis (bv dyslexie, dyscalculie) Eind niveau groep 6 voor het betreffende vakgebied LWOO IQ en sociaal-emotionele problemen Eind niveau groep Tussendoelen Het ontwikkelingsperspectief is nodig als basis voor het plannen van het leerstofaanbod en het volgen de ontwikkeling van de leerling. Tussendoelen (korte termijn doelen) worden hieruit afgeleid. Deze zijn leidend voor het leerstofaanbod en het volgen van de vorderingen. Op onze school wordt het ontwikkelingsperspectief twee keer per jaar bijgewerkt en besproken met ouders. Een goede eigen leerlijn bevat bij ons op school; - een ontwikkelingsperspectief voor het betreffende vakgebied dat is bepaald aan de hand van het verwachte uitstroomniveau van de leerling; - tussendoelen die bepaald zijn aan de hand van het ontwikkelingsperspectief - een beredeneerd, gepland aanbod dat is bepaald aan de hand van de tussendoelen 12

13 * DLE is de Didactische Leeftijds Equivalent. Ruwe testscores van didactische toetsen worden m.b.v. scoringstabellen (DLE-boek) omgezet in DLE's. De DLE staat voor het aantal onderwijsmaanden dat een gemiddelde leerling met deze score gevolgd heeft. Bijv. indien een leerling uit begin groep 8 (DL = 51) een testscore behaalt met een DLE van 35, wil dat zeggen dat zijn prestatie overeenkomt met een gemiddelde leerling uit halverwege groep 6. Deze leerling heeft dan een leerachterstand van 16 maanden (51 35 = 16). Passend Onderwijs (schoolgidsinformatie vanuit PPO Rotterdam) Per 1 augustus 2014 wordt de zorgplicht ingevoerd. Dit betekent dat scholen ervoor moeten zorgen, dat ieder kind dat op hun school zit, of dat zich bij hun school aanmeldt, een passende onderwijsplek krijgt binnen het samenwerkingsverband (dat is een samenwerking tussen schoolbesturen die de wettelijke taak van het Passend Onderwijs, samen met die scholen uitvoert. In Rotterdam is dit PPO Rotterdam ( De grootste verandering voor ouders, leerlingen en scholen is de zorgplicht die per 1 augustus 2014 ingaat. Deze zorgplicht geldt formeel voor de schoolbesturen en is van toepassing op kinderen die extra (lichte dan wel zware) ondersteuning nodig hebben in het onderwijs. Voorheen moesten ouders zelf op zoek naar een passende onderwijsplek voor hun kind; nu ligt deze verantwoordelijkheid bij de scholen (schoolbesturen). Zorgplicht Bij de uitvoering van de zorgplicht moet een schoolbestuur eerst kijken wat de school zelf kan doen. Het uitgangspunt is dat de school (schoolbestuur) waarop het kind zit of is aangemeld, eerst alle mogelijkheden onderzoekt om het kind op deze school passend onderwijs te bieden. Als de school waar het kind op zit, of is aangemeld echt geen passend onderwijsaanbod kan realiseren, dan heeft de school zogenaamde trajectplicht. Dat betekent dat de school dan zelf voor een goede, nieuwe, onderwijsplek voor dit kind moet zorgen. Bij het vinden van een goede school voor hun kind zijn ouder(s)/verzorger(s) uiteraard wel heel belangrijk. Ouder(s)/verzorger(s) met kinderen in de peuterleeftijd oriënteren zich op een nieuwe school. Maar soms gebeurt het ook dat een kind al op een basisschool zit, maar dat het voor het kind beter is als het naar een andere school gaat. Meestal gebeurt dit omdat de huidige school niet aan het kind kan bieden wat het nodig heeft. Maar het zoeken naar een nieuwe school kan ook het gevolg van een verhuizing zijn. Informatie voor de school Bij het zoeken naar een nieuwe/andere school is het belangrijk dat ouder(s)/verzorger(s) aan de school informatie geven over hun kind. Het bevoegd gezag van een school (het schoolbestuur) kan hier vanaf 1 augustus 2014 een formeel verzoek voor indienen bij ouder(s)/verzorger(s). Van hen wordt dan verwacht dat zij alle relevante informatie over hun kind aan de school overhandigen. Wil de school eventueel toch nader onderzoek laten doen door bijvoorbeeld een gedragswetenschapper, dan moeten de ouder(s)/verzorger(s) daar toestemming voor geven. Ook moeten ouder(s)/verzorger(s) aangeven op welke andere scholen zij hun kind eventueel hebben aangemeld. De school waar de leerling als eerste is aangemeld, is zorgplichtig. Het verzoek van het bevoegd gezag van een school aan ouder(s)/verzorger(s) om meer informatie te verstrekken, geldt voor ouder(s)/verzorger(s) met een kind dat extra ondersteuning nodig heeft. Zij kunnen dan samen met de school bepalen wat de extra onderwijsbehoeften van het kind zijn. Het is zeer belangrijk dat ouder(s)/verzorger(s) en school samen optrekken in het vinden van een passende school voor het kind. Zij kennen het kind beiden goed. Er is vaak veel informatie beschikbaar over een kind. Door in openheid informatie met elkaar te delen, is de kans het grootst dat een passende school voor het kind gevonden kan worden die aansluit bij de wensen van de ouder(s)/verzorger(s). 13

14 Schoolondersteuningsprofielen Iedere school is wettelijk verplicht om een schoolondersteuningsprofiel te maken. Dit profiel beschrijft welke onderwijsondersteuning de school wel en niet kan bieden. Als ouder(s)/verzorger(s) vermoeden dat hun kind extra ondersteuning nodig heeft, kunnen ze via het ondersteuningsprofiel alvast een beeld krijgen van wat een school kan bieden. Het uitgebreide schoolondersteuningsprofiel is in te zien op de website van de school en ligt ter inzage bij de directie van de school. Wanneer een kind wordt afgewezen op de school die de eerste keus is van de ouder(s)/verzorger(s), worden zij schriftelijk op de hoogte gesteld van deze afwijzing, voorzien van de argumentatie. Wanneer ouder(s)/verzorger(s) het niet eens zijn met de beslissing van de school, zal er overleg plaatsvinden tussen hen en de school. De school kan in zo n overleg aangeven welke andere school voor het kind is gevonden, die beter aansluit bij de onderwijsbehoeften van het kind. Wanneer ouder(s)/verzorger(s) niet akkoord gaan met de andere school die wordt voorgesteld, kunnen zij de afwijzing voor de school van hun voorkeur laten toetsen door een geschillencommissie. Het laten toetsen door de geschillencommissie kan echter alleen als er overleg is geweest tussen ouder(s)/ verzorger(s) en school én nadat er een andere school is gevonden voor het kind. Aanvullend voor onze school is geregeld dat (bijv. een extra stap in het geschil) Wanneer geldt de zorgplicht niet? De zorgplicht en de trajectplicht gelden niet als de school of de groep waar het kind voor wordt aangemeld vol is. Voorwaarde is wel dat een school een duidelijke en consistent aannamebeleid heeft en in haar schoolondersteuningsprofiel aangeeft wanneer de school daadwerkelijk vol is. In deze gevallen verdient het de voorkeur als de school bij haar schoolbestuur en/of bij het samenwerkingsverband meldt dat zij geen onderwijsplek aan een kind kan bieden en dat er - zo nodig - toch ondersteuning aan ouders geboden wordt om een passende onderwijsplek voor hun kind te vinden. Ook geldt de zorgplicht niet wanneer ouder(s)/verzorger(s) de grondslag van de school weigeren te onderschrijven. Het gaat hier niet alleen om de religieuze grondslag of levensbeschouwelijke identiteit van de school, maar ook om de onderwijskundige grondslag. Tenslotte is de zorgplicht niet van toepassing bij aanmelding voor cluster 1 (visuele beperkingen) en cluster 2 instellingen (gehoor- en communicatieve beperkingen). Deze instellingen maken geen deel uit van samenwerkingsverbanden passend onderwijs en hebben een eigen toelatingsprocedure. Onderwijsconsulenten Met de inwerkingtreding van de wetswijziging Passend Onderwijs per 1 augustus 2014 kan ook een beroep worden gedaan op de onderwijsconsulent ( wanneer er sprake is van plaatsingsproblematiek van een (leerplichtige) leerling met extra ondersteuningsbehoefte in primair of voortgezet onderwijs of wanneer ouder(s)/verzorger(s) en/of school problemen ervaren met betrekking tot het handelingsdeel van het ontwikkelingsperspectief (OPP). 14