TIJDSCHRIFT VERSCHIJNT MAANDELIJKS. XXXVIII Jaargang, Deel I, Nr 5 Mei 1963

Transcriptie

1 NATIONALE BANK VAN BELGIE Studiedienst TIJDSCHRIFT voor Documentatie en Voorlichting VERSCHIJNT MAANDELIJKS XXXVIII Jaargang, Deel I, Nr 5 Mei 1963 Dit tijdschrift wordt als objectieve documentatie uitgegeven. De artikels geven de opvatting van de schrijvers weer, onafhankelijk van de mening der Bank. INHOUD : De betalingsbalans van de BelgischLuxemburgse Economische Unie in 1962 Rentenfonds : Verslag over de verrichtingen van het dienstjaar 1962 Literatuur in verband met de economische en financiële problemen van België Economische wetgeving Statistieken. DE BETALINGSBALANS VAN DE BELGISCHLUXEMBURGSE ECONOMISCHE UNIE IN 1962 Deze kroniek omvat twee delen en een bijvoegsel. Deel 1 «Algemeen overzicht van de betalingsbalans van de BelgischLuxemburgse Economische Unie» beschrijft in grote trekken de evolutie van deze balans in 1962 en brengt ze in verband met diverse elementen van de algemene financiële toestand van België. Deel 2 «Deeltabellen en technische aantekeningen» omvat deeltabellen van de betalingsbalans van de BelgischLuxemburgse Economische Unie en technische aantekeningen waarin de soorten transacties die in de diverse rubrieken begrepen zijn nader omschreven worden en waarin de evolutie tussen 1961 en 1962 besproken wordt. Het bijvoegsel «Methodologische aantekeningen» geeft de reeds in het Tijdschrift voor Documentatie en Voorlichting van januari 1963 ( 1 ) verschenen beschrijving van diverse wijzigingen die aan de betalingsbalans van de B.L.E.U. werden gebracht om ze meer in overeenstemming te brengen met de voorschriften van de derde uitgave van het Balance of Payments Manual van het Internationale Monetaire Fonds en om er zekere onjuistheden uit te weren. ( 1 ) a De betalingsbalans van de BelgischLuxemburgse Economische Unie in het eerste halfjaar van 1962», blz DEEL 1 ALGEMEEN OVERZICHT VAN DE BETALINGSBALANS VAN DE BELGISCHLUXEMBURGSE ECONOMISCHE UNIE De voornaamste onderverdelingen van de betalingsbalans van de B.L.E.U., zoals zij in tabel I voorgesteld is, zijn de goederen en dienstentransacties, de overdrachten en het kapitaalverkeer. Met inachtneming van de vergissingen en weglatingen stemt het totale saldo van deze verschillende transacties overeen met de beweging van de goud en nettodeviezenvoorraad van de geldscheppende instellingen. In 1962 bedroeg het overschot op de goederen en dienstentransacties F 2,4 miljard tegen F 0,9 miljard in Tussen het eerste en het tweede halfjaar van 1962 onderging de toestand evenwel een merkbare wijziging, aangezien het overschot van deze verrichtingen daalde van F 2,2 miljard in het eerste halfjaar tot, F 0,2 miljard in het tweede halfjaar; deze inkrimping is hoofdzakelijk toe te schrijven aan de goederentransacties waarvoor de opeen

2 418 Tabel 1. Algemene betalingsbalans van de Belgisch Luxemburgse Economische Unie (Miljarden franken) DM e halfjaar 2e halfjaar Jaar 1e'halfjaar 20 halfjaar Jaar A. Goederen en dienstentransacties : 1. Góederentransacties : 1.1 Uit en invoer 1 5,0 1,1 6,1 2,9 3,5 6,4 1.2 Loonwerk + 1,4 I 1,3 + 2,7 + 2,0 + 1,8 + 3,8 1.3 Arbritage + 1,2 + 1,1 + 2,3 + 2,0 + 1,1 + 3,1 2. Nietmonetair goud 0,4 0,5 0,9 0,2 0,3 0,5 3. Vervoer en verzekeringskosten van goederen 2 4. Andere vervcierkosten ,1 8 0, ,4 + 0,3 + 0,7 ' 0,1 0,2 5. Reisverkeer 1,9 0,7 2,6 1,3 1,1 2,4 6. Opbrengsten uit investeringen + 0,9 + 1,1 + 2,0 0,3 1 1,2 + 0, 9 7. Overheidstransacties niet elders vermeld 0,6 0,6 1,2 1,8 1,8 8. Overige + 2,4 + 2, 7 + 5,1 + 2,6 + 2,6 + 5,2 Totaal goederen en dienstentransacties 2,3 + 3,2. + 0,9. + 2,2 + 0,2 + 2,4 B. Overdrachten : 9. Particulieren + 0,4 + 1,8 + 2,2 + 0,9 + 0, ,7 10. Staat 0,9 0,9 Totaal overdrachten + 0,4 + 0,9 + 1,3 + 0,9 + 0,8 + 1,7 C. Kapitaalverkeer : 11. Staat 6,2 + 0,4 5,8 1,3 1,5 2,8 12. Andere overheid + 0,1 + 0,1 + 0,3 + 0,1 + 0,4 13. Parastatale bedrijven + 0,5 + 1,4 + 1,9 + 0, 3 0,4 0,1 14. Parastatale kredietinstellingen + 0,1 + 0,1 + 0,2 0,6 0,1 0, Overig : 15.1 Geregistreerd kortlopend + 0,1 1,4 1,3 0,3 + 0,1 0, Gekende effectentransacties. 2,5 0, 7 3,2 0,8 1,4.2, Overige + 2,3, + 3,1 + 5,4 + 1,8 + 1,6 + 3,4 0 Totaal kapitciáliérkeer.5,7 + 3,0 2,7 0,6.. 1,6. 2,2.: Vergissingen en weglatingen + 1,1. + 1,1 + 1,6 + 0,3 + 1, Totaal overeenstemmend met de ' mutaties van de goud en nettodeviezenvoorraad der geldscheppende instellingen 7,6 + 8,2 + 0,6 + 4, 1 0, Voor een deel van de invoer zijn het c.i.f.cijfers, d w.z. inclusief de vervoer en verzekeringskosten van deze invoer. Deze rubriek vermeldt, in uitgaven, slechts een deel van de kosten van het v ervoer en de verzekering van de invoer. Het andere deel kan niet gescheiden worden van de invoer waarop het betrekking heeft en is dus begrepen in de uitgaven van de rubriek 1.1 s Uit en invoer (zie noot 1). 3.Voor.1961, zijn. alleen dé cijfers beschikbaar die terzelfder tijd betrekking hebben op de rubrieken 8.» Vervoer en verzekeringskosten van goederen en 4. a Andere vervoerkosten». Daarenboven, kunnen deze cijfers niet helemaal worden vergeleken met de gecombineerde cijfers van de rubrieken 8 en 4 voor Zij omvatten niet de ontvangsten en uitgaven voor de verzekering van het goederenvervoer die in 1002 begrepen zijn in rubriek 8 en ook niet do aanen verkopen van boordproviand en de ontvangsten en uitgaven voor het personenvervoer die in 1962 opgenomen zijn in rubriek 4. volgende semestriële cijfers in 1962 F 1,1 miljard en F 0,6 miljard bedragen; het positieve saldo van het nietmonetaire goud en de diensten verminderde daarentegen tussen dezelfde periodes slechts in geringe mate : van F 1,1 miljard tot F 0,8 miljard. Binnen de goederentransacties steeg het tekort van de uitvoer en de invoer enigszins van 1961 tot 1962 en van het ene halfjaar tot het andere tijdens het laatste jaar, daar het groeitempo van de ontvangsten wegens uitvoer kleiner was dan dit van de uitgaven wegens invoer. Het groeitempo van de uitvoerontvangsten vertraagde in 1962 wegens de geringere vraag van sommige industrielanden en de prijsverminderingen die in bepaalde sectoren werden toegestaan. De uitgaven voor de invoer zijn daarentegen in 1962 toegenomen; deze evolutie weer spiegelt terzelfder tijd de grotere behoeften aan grondstoffen ten gevolge van een stijging van de produktie van de fabrieksnijverheid met 6,2 pct. en de toegenomen verbruiksuitgaven die zich tijdens een periode van hoogconjunctuur misschien meer op ingevoerde goederen hebben toegespitst. Het loonwerk, dat in 1962 voordeel trok uit de toeleveringen besteld door de industrieën van de buurlanden waar de reserves aan ongebruikte produktiefactoren uitgeput geraakten, liet een overschot van F 3,8 miljard tegen F 2,7 miljard in De arbitrage sloot in 1962 eveneens met een groter overschot, dat van het ene tot het andere halfjaar echter aanzienlijk afnam. De transacties op nietmonetair goud en de diensten samen lieten in 1962 een overschot van

3 419 dezelfde orde van grootte als in 1961, evenals tijdens elk halfjaar van Deze betrekkelijke stabiliteit van jaar tot jaar en van het ene halfjaar tot het andere in 1962 verbergt evenwel bewegingen in verschillende richtingen. De nettouitgaven uit hoofde van de transacties van de overheid niet elders vermeld stegen in 1962, en van het ene tot het andere semester van dat jaar; naar het schijnt, was zulks te wijten aan de grotere militaire uitgaven in het buitenland. Het overschot van de investeringsopbrengsten daalde van F 2 miljard in 1961 tot F 0,9 miljard in 1962 en er was zelfs een tekort van F 0,3 miljard in het eerste halfjaar van 1962, inzonderheid wegens het niet betalen van dividenden door diverse Kongolese vennootschappen. Daarentegen zijn de nettoontvangsten van de grensarbeiders van 1961 tot 1962 gestegen, misschien als gevolg van de verhoging van de bezoldigingen in het buitenland. De overdrachten omvatten de particuliere overdrachten en deze van de Staat. De betaling van schadeloosstelling aan slachtoffers van het nationaalsocialisme in België en in het Groothertogdom Luxemburg had het overschot voortvloeiend uit de particuliere overdrachten in 1961 met F 1,4 miljard doen stijgen. Dit overschot werd in 1962 nog vergroot, doch met slechts F 0,3 miljard. Het overschot van de andere particuliere overdrachten nam in 1962 toe : deze stijging zou aan ontvangsten herkomstig uit Kongo kunnen toegeschreven worden. De aangroei van het aldaar tewerkgestelde Belgische personeel en bijgevolg van zijn bezoldigingen moet normaal aanleiding geven tot grotere overdrachten naar de B.L.E.U. In 1962 deed de Staat geen enkele belangrijke overdracht. De in 1961 uit dien hoofde gedane uitgaven ten belope van F 0,9 miljard omvatten voor F 0,8 miljard een tranche van de bijdrage waartoe België zich, in het raam van de Overeenkomst tot oprichting van de Europese Economische Gemeenschap, tegenover het Fonds voor de ontwikkeling van de landen en gebieden overzee verbonden heeft. Daar de bijdrage van de Staat voor 1962 aan dit Fonds slechts begin 1963 gestort werd, is zij niet opgetekend in de betalingsbalans van het beschouwde jaar. Het belangrijkste kapitaalverkeer is dat van de Staat en van de particuliere sector. Het kapitaalverkeer van de Staat sloot in 1962 met een nettoafvloeiing van F 2,8 miljard tegen F 5,8 miljard in Het negatieve saldo was in 1961 niet het gevolg van terugbetalingen door de Staat op zijn schuld geplaatst in het buitenland, maar van het feit dat de Belgische banken een deel van de deviezenschuld van de. Staat hadden opge nomen die vroeger in het buitenland geplaatst was. In 1962 werden de kapitaaltransacties van de Staat niet beïnvloed door verplaatsingen van Belgische schatkistcertificaten in vreemde valuta's van het buitenland naar de Belgische banken. Dat jaar was de nettouitvoer van kapitaal van de Staat toe te schrijven aan een stijging van de vorderingen op het buitenland wegens de voorschotten aan Ruanda Urundi en de betaling van aflossingen en rente op de door België gewaarborgde Kongolese schuld, en, in mindere mate, aan de terugbetalingen van de in liet buitenland geplaatste deviezenschuld. Afgelien van het geregistreerd kortlopend kapitaalverkeer gaven de kapitaalbewegingen van de particuliere sector voor de B.L.E.U. aanleiding tot een nettoinvoer van F 2,2 miljard in 1961 en F. 1,2 miljard. in Deze overschotten zijn de resultante van een tekort van F 3,2 en 2,2 miljard voor de effectentransacties en van een overschot van F 5,4 en 3,4 miljard voor de andere kapitaaltransacties van de particuliere sector. Het negatieve saldo van de aankopen en verkopen van effecten, in zover ze geregistreerd zijn, kan verklaard worden door. de traditioneel belangrijke vraag naar buitenlandse effecten vanwege liet Belgische publiek met het oog op een grotere verscheidenheid van de beleggingen; de nettovraag naar buitenlandse effecten is bij het naderen van de toepassingsdatum van de fiscale hervorming enigszins gestegen. Het aanzienlijk overschot van het overige kapitaalverkeer van de particuliere sector komt voort van een reeks transacties waarvan de aard niet nauwkeurig gekend is en die o.m. de directe. investeringen omvatten. De oprichting van de Gemeenschappelijke Markt was voor vennootschappen uit derde landen, inzonderheid Amerikaanse, kennelijk een aansporing om een bedrijfszetel in de Gemeenschap en o.m. in België te vestigen, waar de overheid aan de nieuwe investeringen bepaalde specifieke voordelen verleent. De totale goud en nettodeviezenvoorraad van de geldscheppende instellingen steeg in 1962 met F 3,8 miljard tegen F 0,6 miljard in Beschouwt men de betrekkingen van de Belgische economie met het buitenland niet meer alleen uit het oogpunt van het buitenlandse evenwicht, maar ook uit het oogpunt van hun invloed op de binnenlandse monetaire evolutie, dan is het interessant de sectoren te tonen die oorzaak waren van de stijging van de goud en deviezenvoorraad en van de geldschepping die daaruit voortvloeide. Daarom dienen uit de bewegingen van de gouden deviezenvoorraad eerst en vooral de bewegingen welke voortvloeien uit de kapitaaltransacties van de overheid en de overdrachten van de Staat met het

4 420 buitenland verwijderd te worden. Per saldo gaven deze verrichtingen aanleiding tot inkrimping van de goud en deviezenvoorraad en van de geldhoeveelheid met F 2,4 miljard in 1962, tegen F 6,6 miljard in Enerzijds heeft de Staat in 1962 in het buitenland minder geleend dan hij op zijn vroegere in het buitenland geplaatste schuld heeft terugbetaald; anderzijds verhoogde hij zijn vorderingen op Kongo en RuandaUrundi. In 1962 evenmin als in 1961 kon de Staat zijn transacties met het buitenland dus niet gebruiken voor zijn financiering bij de Belgische geldscheppende instellingen; hij heeft hun integendeel, ten belope van het tekort op de betalingsbalans, Belgische franken moeten afstaan. De terugslag van deze verrichtingen op de staatsthesaurie en op de geldhoeveelheid werd evenwel meer dan gecompenseerd door het beroep van de Staat op de overige monetaire financieringsvormen. Maar terwijl de Staat in 1961 niet alleen schuldbrieven in Belgische franken, maar ook certificaten in buitenlandse valuta's afstond, betaalde hij in 1962, per saldo, een deel van zijn deviezenschuld ondergebracht bij de Belgische banken terug en verhoogde hij zijn schuld in Belgische franken. Om de inschrijving op schatkistcertificaten in Belgische franken te financieren, hebben de Belgische banken bij de Nationale Bank van België buitenlandse valuta's afkomstig van de terugbetaling van certificaten in buitenlandse geldsoorten contant verkocht en op termijn teruggekocht. De monetaire financiering van de overheid voortvloeiend uit de zoëven besproken transacties en uit andere minder belangrijke verrichtingen is oor Tabel II. Oorzaken van de veranderingen in de monetaire en quasi monetaire liquiditeiten (Miljarden franken) Tijdvak Geld hoeveelheid (1) Quasi monetaire liquiditeiten (2) Totaal ( 1) + (2) = (4 ) E ( 5 ) + (6) i (7 ) (8) Geldschepping ten behoeve van do overheid (4) Transacties met hot buitenland (excl. de kapitaaltransacties en de overdrachten van de overheid) (5 ) Kredieten aan in België gevestigde bedrijven en particulieren (6) Andere oorzaken (7 ) halfjaar 2e halfjaar Jaar 1962 le halfjaar 20 halfjaar Jaar 6,2 + 10,5 + 16,7 + 3,5 + 5,4 + 9,1 1 9,9 { 15,9 + 25,8 + 5,3 1,0 + 4,3 1,8 I 9, 7 + 7,9 I 1,1 I 7,1 + 8,2 + 5,3 I 0,1 + 5,4 + 7,6 + 4,2 + 11,8 + 1,2 + 5,5 + 2,2 + 2,9 + 9,5 + 0,1 + 9,6 + 1,0 0,5 + 9,4 0,3 + 17,1 + 4,3 + 21,4 + 2,2 + 5,0 + 11,6 + 2,6 zaak van een schepping van geld en van quasimonetaire liquiditeiten bij de depositobanken ten belope van I? 2,2 miljard in 1962 tegen F 4,3 miljard in 1961 [zie kolom (4) van tabel II]. De daling van 1961 tot 1962 van het schatkisttekort, te wijten aan de begrotingsverrichtingen, is de voornaamste oorzaak van de vermindering, van het ene jaar tot het andere, van de geldschepping ten behoeve van de overheid. De schepping van monetaire en quasimonetaire liquiditeiten als gevolg van de transacties met het buitenland, de kapitaaltransacties en de overdrachten van de overheid buiten beschouwing gelaten, bedroeg F 5,0 miljard in 1962 tegen F 7,9 miljard in 1961 [zie kolom (5) van tabel II]. Het bedrag van F 5,0 miljard voor 1962 is de resultante van een stijging met F 5,5 miljard in het eerste halfjaar en een daling met F 0,5 miljard tijdens het tweede halfjaar; deze ommekeer dient o.m. 'toegeschreven aan de be weging van de goederentransacties zoals hierboven vermeld werd. De transacties van de bedrijven en particulieren met het buitenland en de monetaire financiering van de overheid waren in 1962 samen oorzaak van een schepping van monetaire en quasimonetaire liquiditeiten ten belope van F 7,2 miljard. Dit bedrag is gering vergeleken met de totale stijging van de monetaire en quasimonetaire liquiditeiten in 1962, die F 21,4 miljard bereikte [zie kolom (3) van tabel II]. De voornaamste tegenpost van deze verhoging ligt in de uitzonderlijke vermeerdering van de kredieten aan de in België gevestigde bedrijven en particulieren gefinancierd door de geldscheppende instellingen. De omvang van deze verhoging, die F 11,6 miljard bereikt [zie kolom (6) van tabel II], d.i. het hoogste jaarcijfer sedert tenminste 1951, houdt verband met de expansie van de activiteit en de investeringsinspanning van de' bedrijven; die buitenge

5 421 wone verhoging is eveneens toe te schrijven aan de snelle groei van de actiemiddelen van de depositobanken, aan de sinds einde 1961 soepeler geworden bankreglementering inzake dekking en aan de beperking van uitgiften van overheidsfondsen op korte termijn, inzonderheid van rentenfondscertificaten, die de banken ertoe gebracht hebben zelf het grootste deel van de door hen toegestane kredieten te financieren. De gezamenlijke expansie van het geld en van de quasimonetaire liquiditeiten bij de geldscheppende instellingen, die in 1961 buitengewoon snel verliep, heeft zich in 1962 tegen een nauwelijks trager tempo voortgezet. Tijdens deze twee jaar waren de transacties van de bedrijven en particulieren met het buitenland en met de Belgische geldscheppende instellingen de voornaamste tegenpost van deze expansie. DEEL 2 DEELTABELLEN EN TECHNISCHE AANTEKENINGEN Hierna volgen deeltabellen van de betalingsbalans van de B.L.E.U. alsmede technische aantekeningen die de soorten transacties welke in verschillende rubrieken begrepen zijn nader omschrijven en de evolutie tussen 1961 en 1962 toelichten. Tabel III : Rubriek 1. «Goederentransacties». Rubriek 1.1 Uit en invoer. Het gaat om de betalingen geregistreerd door het BelgischLuxemburgs Instituut voor de Wissel. De stijging van de uitvoer en de invoer op krediet werd bij de betalingen gevoegd de daling werd ervan afgetrokken voor zover deze verrichtingen geleid hebben tot een wijziging van het uitstaande bedrag van de geviseerde uitvoeraccepten in Belgische franken, van het nietgeviseerd papier voor exportfinanciering, dat door bepaalde parastatale kredietinstellingen hergedisconteerd is, of van de acceptverplichtingen van de Belgische banken aan het buitenland. Tegenover de correctie aan rubriek 1.1 «Uit en invoer» staat een correctie (a) aan rubriek 17 «Totaal overeenstemmend met de mutaties van de goud en nettodeviezenvoorraad der geldscheppende instellingen», wanneer het bedrag der geviseerde en Tabel III. Rubriek 1. «Goederentransacties» (Miljarden franken) Periode Ontvangsten 1,1 Uit en invoer 1.2 Loonwerk Ar1.8 bitrage i. i. Saldo vaongs nten Uitgaven Saldo Saldo Ont en vangsten 2. Totaal Uitgaven Saldo 1961 le halfjaar 2e halfjaar Jaar 1062 le halfjaar 2e halfjaar Jaar 84,5 88,2 172,7 89,3 91,8 89,5 89,3 178,8 92,2 95,3 5,0 1,1 6,1 2,9 3,5 2,0 2,1 4,1 2,6 2,5 0,6 0,8 1,4 0,6 0,7 1 1,4 + 1,3 + 2,7 I 2,0 + 1,8 A 1,2 + 1,1 + 2,3 + 2,0 1 1,1 87,7 91,4 179,1 93,9 95,4 90,1 90,1 180,2 92,8 96,0 2,4 i 1,3 1,1 + 1,1 0,6 181,1 187,5 6,4 5,1 1,3 + 3,8 + 3,1 189,3 188,8 + 0,5 1 Voor een deel van de invoer, zijn het c.i.f.cijfers, d.w z. inclusief de vervoer en verzekeringskosten van deze invoer. 2 Incl. het positief saldo van de arbitrage. door de banken gefinancierde uitvoeraccepten verandert; (b) aan rubriek 15.1 «Geregistreerd kortlopend kapitaalverkeer van de private sector», ingeval een van de volgende bedragen verandert : geviseerde uitvoeraccepten geplaatst op de markt, niet geviseerd papier voor exportfinanciering dat door bepaalde parastatale kredietinstellingen hergedisconteerd, is, acceptverplichtingen van de Belgische banken aan het buitenland. Rubriek 1.3 Arbitrage. Het saldo van deze rubriek is gelijk aan het verschil tussen, enerzijds, het bedrag van de verkopen

6 422 Rubrieken 3 tot 8. «Dienstentransacties» (Miljarden franken) I 8. Overige 7. Overheidstransacties niet elders vermeld 6. Opbrengsten uit investeringen 5. Reisverkeer 4. Andere vervoerkosten 2 3. Vervoer en verzekeringskosten van goederen 1 2 Periode Saldo Uitgaven Ontvangsten oplas Uit : gaven Ontvangsten 0P1aS Uitgaven Ontvangsten Saldo Uitgave n Ontvangsten Saldo Uitgaven Ontvangsten Opp3S Uitgaven ttals2une l 1u0 Saldo nam30 1Ï11 uals8wee 3u0 + 9` 0 + CO C 6 6 csi cq ri 11..., 11 CO eg eg L al al ++ en C" + CO,1.:t eg.. d+ '0,1 eb + cd c co C) c1+ OD CO e) CO C? C, I 1 cq 'd+ 07 j C) CO ri ri CP 11 cs,; h + OD,i CO CO. C eg.... Cn C, C I cjd cl) chr ctr C. Cr, 07a I vi <I+ UD,I eg ri 1 CO 'el 'd+ OD CD 6 A en CO OD 11 ri ri ++..cf, r I C e2 c. ca C eg.. CO CO eg al <C, CD al al 4 +,I, n CD ri C7 ri : ri IO CV CO«. ri C C ' ri co eg 6,i. I 1+ en OD,c1+ OD 0.. CO UD... CD C., 1 al 00 ed Q) 1 I 1 i I I I I 1 co,i 66 I I e, cn 07 e,,r1, 6 1 OD ri ri ri 1 I en ri OD UD e) C) C7 di 01 ri d. d: 11..et, C,? ri. CO to ri.,1 d+ co 66 + I c 6 t o 0.2" <1.7,.1 co ol.1 co halfjaar 2 0 halfjaar Jaar halfjaar 20 halfjaar ` 3 +, 9 Lt 6` 66 73' 9 + 6' ' 9 ' 8 ` 9 6 ' 0 3 1' ` 6 9 `9 3' 0 I 1' 6` 3 L' 0 + L 8 Jaar d> 0,.,' 2 g g, q F, ,. g 's t=1 ; P. x o I> to 1; 2.> 701 ar Z' Aw.2. 1,1 71 g. nr. "Pac7i ra 2.4 g.2 2 g t g g) Qs á 'zes 60, Q a g " gi C9 q 2a> 3 g '' t.c. To g4,> dó '9 8 7.". g p..0 om a ". e 2 40'1' 2., 1," I>. 1.>.`á>,, g1 'fl 2 g 8 4' 'á g ti Cl aan derde landen van door ingezetenen in andere derde landen gekochte goederen en, anderzijds, de aankoopprijs van deze goederen vermeerderd met de uitgaven in het buitenland, die hun wederverkoop voor de ingezetenen meebrengt; m.a.w. het saldo van deze verrichtingen omvat de winstmarge van de Belgische en Luxemburgse expediteurs en de kosten die zij voor de verwezenlijking van hun transacties aan andere ingezetenen betaalden. De toeneming van het overschot der arbitrageverrichtingen in 1962 dient met omzichtigheid geïnterpreteerd, want zij schijnt ten dele het gevolg van een verlenging van de betalingstermijnen voor de gekochte goederen. Tabel IV : Rubrieken 3 tot 8. «Dienstentransacties». In verschillend opzicht dient voorbehoud gemaakt met betrekking tot de cijfers van de ontvangsten en de uitgaven der dienstentransacties. Er zij in het bijzonder aangestipt dat, bij gebrek aan voldoende gegevens voor 1961, sommige aanpassingen die aan de betalingsbalans voor 1962 werden aangebracht en waarvan sprake in het bijvoegsel, niet meer op het voorafgaande jaar 1961 konden toegepast worden. Bovendien zijn sommige ontvangsten en uitgaven gecompenseerd, o.m. op het gebied van het reisverkeer; hiervoor werden dus geen betalingen geregistreerd. Rubriek 5 Reisverkeer. De stabiliteit van de ontvangsten tussen 1961 en 1962, ondanks een aanzienlijke verhoging van het aantal overnachtingen van vreemdelingen in België, en de lichte achteruitgang van de uitgaven van het ene jaar tot het andere dienen in zekere mate toegeschreven aan het feit dat de voor het personenvervoer ontvangen en betaalde bedragen in 1962 niet meer onder deze rubriek voorkomen, zoals dat wel het geval was voor Rubriek 6 Opbrengsten uit investeringen. De vermeerdering van de uitgaven in 1962 schijnt in verband te staan met de toeneming van de buitenlandse investeringen in de B.L.E.U. in de jongste jaren. Men mag veronderstellen dat de opbrengsten uit Kongo op de ontvangstzijde aanzienlijk zijn ingekrompen, want het is bekend dat sommige Kongolese maatschappijen van de Kongolese autoriteiten geen vergunning kregen om de voor de betaling van de dividenden vereiste deviezen over te maken; maar deze inkrimping werd blijkbaar gecompenseerd door een stijging van de opbrengsten uit de BelgischLuxemburgse investeringen en beleggingen in andere landen.

7 42.3 Tabel V. Aantal overnachtingen van vreemdelingen in België (Duizendtallen) Bron : Nationaal instituut voor de Statistiek. Periode Verenigd Koninkrijk Frankrijk Nederland Land van gewoon verblijf West Duitsland Zwitserland Verenigde Staten Diversen 1 Totaal o v Voorlopige cijfers. I Excl. het Groothertogdom Luxemburg. Tabel VI. Rubriek 8. «Overige» van de dienstentransacties (Miljarden franken) Periode Grensarbeiders Novelties voor filmen, voor pate iten auteursrechten Makelaarsen commissielonen Verzekeringspremies en uitkeringen 1 Diverse diensten Totaal ualauge 1u0 Uitgaven Saldo Ontvangsten Uit, gaven Sa ldo Ont V angsten Uitgaven Saldo Ontvangsten Uitgaven Oplas Ontvangsten Uitgaven Saldo Ontvangsten Uitgaven Saldo :1961 le halfjaar 2,0 0,4 +1,6 0,8 1,1 0,3 2,2 1,9 +0,3 0,9 1,0 0,1 2,1 1,2 +0,9 8,0 5,6 +2,4 2 0 halfjaar 2,1 0,4 +1,7 0,6 1,1 0,5 2,4 1,8 +0,6 0,7 0,9 0,2 2,6 1,5 A1,1 8,4 5,7 +2,7 Jaar 4,1 0,8 +3,3 1,4 2,2 0,8 4,6 3,7 +0,9 1,6 1,9 0,3 4,7 2,7 +2,016,4 11,3 +5, halfjaar 2,2 0,3 +1,9 1,1 1,2 0,1 2,5 2,1 +0,4 0,8 0,9 0,1 2,4 1,9 +0,5 9,0 6,4 +2,6 2 6 halfjaar 2,2 0,4 +1,8 1,2 1,4 0,2 3,2 2,5 +0,7 0,7 0,9 0,2 2,8 2,3 A0,510,1 7,5 +2,6 Jaar 4,4 0,7 +3,7 2,3 2,6 0,3 5,7 4,6 +1,1 1,5 1,8 0,3 5,2 4,2 +1,019,1 13,9 +5,2 1 Excl. de verzekeringspremies en uitkeringen in verband met levens, krediet. en kapitalisatieverze teringen en, voor 1962, met uitzondering van die welk betrekking hebben op do verzekeringen van het goederenvervoer. Rubriek 8 Overige diensten. De verdeling van deze rubriek wordt in tabel VI gegeven. Tabel VII : Rubrieken 9 en 10. «Overdrachten». Tabel VIII : Rubrieken 11 tot 14. «Kapitaalverkeer van de Staat, de andere overheid, de parastatale bedrijven en de parastatale kredietinstellingen». Voor de in die rubrieken opgenomen transacties op lange termijn wordt in tabel EX een verdeling per geldsoort gegeven. Rubriek 11 Staat. De uitgave van F 0,7 miljard uit hoofde van de vorderingen op lange termijn vertegenwoordigt een voorschot aan RuandaUrundi, terwijl die van F 1,2 miljard uit hoofde van de vorderingen op korte termijn overeenstemt met een vordering op Kongo voortvloeiend uit de betaling van aflossingen en interesten op de door België gewaarborgde schuld van dat land. Inzake verplichtingen op lange termijn komt de ontvangst van F 1,5 miljard voort van de uitgifte van een consolidatielening van $ 30 miljoen met een looptijd van vijftien jaar op de Amerikaanse markt, terwijl in de uitgave van F 2,3

8 424 Tabel VII. Rubrieken 9 en 10. «Overdrachten» (Miljarden franken) Periode 9. Particulieren 10. Staat Totaal Ontvangsten Uitgaven Saldo Ontvangsten Uitgaven Saldo Ontvangsten Uitgaven Saldo 1961 le halfjaar 1,8 1,4 + 0,4 1,8 1,4 + 0,4 2 halfjaar 3,2 1,4 + 1,8 0,9 0,9 3,2 2,3 + 0,9 Jaar 5,0 2,8 + 2,2 0,9 0,9 5,0 3,7 + 1, halfjaar 2,4 1,5 + 0,9 2,4 1,5 + 0,9 2 0 halfjaar 2,3 1,5 + 0,8 0,1 0,1 2,4 1,6 + 0,8 Jaar 4,7 3,0 + 1,7 0,1 0,1 4,8 3,1 + 1,7 Tabel VIII. Rubrieken 11 tot 14. «Kapitaalverkeer van de Staat, de andere overheid, de parastatale bedrijven en de parastatale kredietinstellingen» (Miljarden franken) Lange termijn Staat 12. Andere overheid Korte termijn 2 Totaal Lange termijn 3 Korte termijn Totaal Lange termijn 13 Parastatale bedrijven Korte termijn,,,, " au" 14. Parastatale kredietinstellingen Lange termijn Korte termijn Totaal halfjaar : Vorderingen Verplichtingen. Ontvangsten Uitgaven 0,7 0,5 1,2 Saldo Ontvangsten 1,5 4,5 6,0 0,3 0,3 0,1 0,4 0,5 Uitgaven 2,0 4,1 6,1 0,2 0,2 0,6 0,6 Saldo 0,5 +0,4 0,1 +0,3 +0,3 0,1 +0,4 +0,3 0,6 0,6 Eindsaldo 1,2 0,1 1,3 +0,3 +0,3 0,1 +0,4 +0,3 0,6 0, halfjaar : Vorderingen Verplichtingen. Ontvangsten Uitgaven Saldo 0,7 0,7 +0,1 +0,1 0,2 0,2 Ontvangsten 0,9 0,9 0,1 0,1 Uitgaven 0,3 1,4 1,7 0,4 0,4 Saldo 0,3 0,5 0,8 0,4 0,4 +0,1 +0,1 Eindsaldo 0,3 1,2 1,5 +0,1 +0,1 0,4 0,4 0,2 +0,1 0, Jaar : Vorderingen Verplichtingen. Ontvangsten Uitgaven 0,7 1,2 1,9 0,2 0,2 Saldo 0,7 1,2 1,9 +0,1 +0,1 0,2 0,2 Ontvangsten 1,5 5,4 6,9 0,3 0,3 0,1 0,1 0,1 0,1 Uitgaven 2,3 5,5 ' 7,8 0,2 0,2 0,6 0,6 Saldo 0,8 0,1 0,9 +0,3 +0,3 0,1. 0,1 0,6 +0,1 0,5 Eindsaldo 1,5 1,3 2,8 +0,3 +0,1 +0,4 0,1 0,1 0,8 +0,1 0,7 / De cijfers van deze kolom omvatten geen participaties in internationale 'instellingen daar de Staat in 1962 geen dergelijke participatie genomen heeft. 2 Nettoontvangsten en uitgaven voor de verrichtingen met een zelfde instelling op Belgisc ie schatkistcertificaten gesteld in een zelfde valuta. De cijfers van deze kolom omvatten niet de veranderingen van het uitstaande bedrag schatkistcertificaten afgestaan aan het Internationale Monetaire Fonds ; elke stijging of daling van dat bedrag (buiten een stijging veroorzaakt door een verhoging van de quota's) komt tot uiting in de betalingsbalans van do B.L.E.U., niet als een in of uitvoer van overheidskapitaal, maar als een daling of stijging van de goud en nettodeviezenvoorraad van de Nationale Bank van België (tabel XI) omdat, krachtens de op 1 augustus 1959 en 14 oktober 1959 gesloten overeenkomsten tussen de Belgische Staat en de Bank, deze laatste de opbrengst ontvangt van de inschrijvingen en de lasten draagt van de inningen van bedoelde certificaten ; deze boekingewijzo stemt overeen met de voorschriften van de derde uitgave van het Balance of Payments Manna?, die al de transacties van een land mot liet Internationale Monetaire Fonds beschouwt als verrichtingen van de geldscheppende instellingen. 3 De cijfers van deze kolom omvatten geen stortingen van bijdragen aan het Europese Fonds opgericht in het raam van do Europese Monetaire Overeen. komst. Het uitstaande bedrag van deze bijdragen die in België door de Nationale Maatschappij voor Krediet aan de Nijverheid gefinancierd worden, bleef in 1962 ongewijzigd.

9 425 Tabel IX. Indeling per geldsoort van de toegestane en opgenomen leningen op lange termijn van de Staat, de andere overheid, de parastatale bedrijven en de parastatale kredietinstellingen Binnenkomend kapitaal : + Uitgaand kapitaal : Toegestane leningen (Miljarden franken) Staat Andere overheid Parastatale bedrijven Opgenomen leningen Toegestane leningen Opgenomen leningen Toegestane leningen Opgenomen leningen Parastatale kredietinstellingen Toegestane leningen Opgenomen leningen 1962 la halfjaar : BuFs..$ 0,7.. I 1,5 + 0, 3 Opnemingen DM + 0,1 Terugbetalingen Totaal 0,7 I 1,5.1 0,3 + 0,1 BuFs..$ N. guld. ZF 0,1 1,8 0,1 0,2 0,6 Totaal 2,0 0,2 0,6 BuFs..e 0,7 0,1 0,3 + 0,3 0,2 DM + 0,1 Saldo N. guld. 0,1 ZF 0,6 Totaal 0,7 0,5 1 0,3 0,1 0, halfjaar : Br 02 Opnemingen Totaal.. 0,2 U.S.$ 0,2 0,1 Terugbetalingen Totaal 0,3 0,2 BUF.S.$ 0,2 "' Saldo 0,1 Totaal 0,3 0, Jaar :. BuFs..e 0,7 0,2 + 1,5 1.0,3 Opnemingen DM + 0,1 Totaal 0,7 1 1,5 + 0,3 1 0,1 0,2 BF. 0,1 U.S.$ 2,0 0,2 ZF. 0,6 Terugbetalingen N. guld. 0,1 0,1 Saldo s..$ Totaal 2,3 0,2 0,6 BF 0,7 0,1 0,2 0,5 + 0,3 0,2 DM + 0,1 ZF 0,6 N. guld. 0,1 0,1 Totaal 0,7 0,8 I 0, 3 0,1 0,2 0,6 miljard o.m. begrepen is de terugbetaling, door middel van het provenu van de voornoemde lening, van F 1,5 miljard driejaarsschatkistcertificaten waarop vroeger "door een groep Amerikaanse banken was ingeschreven. Met weet dat de beweging van de verplichtingen van de Staat aan het buitenland niet moet verward worden met die van de overheidsschuld in vreemde valuta's, waarmee zij, vooral sedert enkele jaren, zelden 'overeenstemt. Enerzijds omvatten

10 426 de verplichtingen van de Staat aan het buitenland de in Belgische franken gestelde overheidsschuld waarvan men weet dat ze in het buitenland is geplaatst. Anderzijds stemt de in vreemde valuta's gestelde overheidsschuld niet voor het volle bédrag overeen met een verplichting van de Staat aan het buitenland, want een gedeelte van deze schuld is bij de depositobanken in België ondergebracht ( 1 ). Tabel X geeft de bedragen aan die men dient af te trekken van of bij te voegen bij de beweging van de in vreemde valuta's gestelde overheidsschuld om de beweging te verkrijgen van de verplichtingen van de Staat aan het buitenland. ( 1 ) De weerslag op de betalingsbalans van een verandering van de in vreemde valuta's luidende overheidsschuld ondergebracht bij de Belgische banken, werd, op enigszins verschil. lende wijzen, beschreven in de Verslagen van de Nationale Bank van België over de verrichtingen van het boekjaar 1961, blz. 37, en van het boekjaar 1962, blz , en in het Tijdschrift voor Documentatie en Voorlichting, oktober 1961, blz. 362 en mei 1962, blz Tabel X. Evolutie van de openbare schuld in vreemde valuta's en evolutie van de verplichtingen van de Staat tegenover het buitenland in 1962 (Miljarden franken) Bewegingen le halfjaar 20 halfjaar Jaar Openbare schuld in vreemde valuta's 7,1 2,9 10,0 Min : Openbare schuld in vreemde valuta's ondergebracht bij de Belgische banken (5,7) (2,0) (8,6) Openbare schuld in vreemde valuta's die in de betalingsbalans opgenomen is 1,4 1,4 Openbare schuld in Belgische franken waarvan men weet dat ze in het buitenland is ondergebracht 1 1,2 0,8 I 0,4 Diversen I 0,1 I 0,1 Verplichtingen van de Staat tegenover het buitenland 0,1 0,8 0,9 Rubriek 12 Andere overheid. Met de andere overheid worden bedoeld de ondergeschikte openbare besturen, de zelfstandige fondsen en de parastatale organismen voor sociale zekerheid; de Nationale Maatschappij voor Krediet aan de Nijverheid wordt eveneens tot deze rubriek gerekend voor sommige specifieke verrichtingen uitgevoerd in het raam van de overeenkomsten die zij met de Belgische Staat heeft gesloten betreffende de financiering van bepaalde betalingsakkoorden. De ontvangst van F 0,3 miljard uit hoofde van de verrichtingen op lange termijn vloeit voort uit de emissie van een dollarlening door een parastataal organisme voor sociale verzekering. Rubriek 13 Parastatalc bedrijven. De nettoverplichtingen van de Nationale Maatschappij van Belgische Spoorwegen aan het buitenland namen een weinig toe, terwijl die van de Regie van Telegraaf en Telefoon verminderden. Rubriek 14 Parastatale kredietinstellingen De nettouitstroming van F 0,7 miljard vloeit hoofdzakelijk voort uit door de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal bij institutionele beleg gers van de overheidssector van het Groothertogdom opgenomen leningen en uit de terugbetaling van een lening in Zwitserse franken door een Belgische parastatale kredietinstelling. Rubriek 15 Kapitaalverkeer van de private sector. Rubriek 15.1 Geregistreerd kortlopend kapitaalverkeer. Deze rubriek omvat een reeks bestanddelen waaronder men kan vermelden de beweging van de acceptverplichtingen der Belgische banken t.o.v. het buitenland, van de geviseerde uitvoeraccepten in Belgische franken die buiten de Belgische geldscheppende instellingen gefinancierd werden en van de niet geviseerde uitvoerwissels die door sommige parastatale kredietinstellingen hergedisconteerd werden. Die bewegingen werden in de betalingsbalans van de B.L.E.U. opgenomen uit hoofde van de motieven die op blz. 421 uiteengezet zijn, maar wegens hun bijzondere aard werden zij van de andere particuliere kapitaalbewegingen afgezonderd. Om dezelfde redenen omvat deze rubriek bovendien het verloop van de portefeuille handelspapier in Belgische franken van sommige buitenlandse instellingen.

11 427 Tabel XI. Vorderingen en verplichtingen van de geldscheppende instellingen in de B.L.E.U. tegenover het buitenland (Miljarden franken) Op Op Evolutie in 1962 A. Vorderingen van : 1. Nationale Bank van België 1.1 Goud 62,4 68,2 + 5, Aandeel iu het I.M.F. 8,0 6, 7 1,3 1.3 Aandelen en obligaties 0,1. 0,1 1.4 Uitvoeraccepten in Belgische franken 2,4 3, 8 + 1, Vordering op de E.B.U. 2 0, 4 0, 3 0,1 1.6 Overige : 16.1 In convertibele buitenlandse valuta's 3. 20,4 12,8 7, Overige Totaal 93,7 91,9 1,8 2. Belgische overheidsinstellingen : uitvoeraccepten in Belgische franken 0,5 0, 2 0, 3 3. Belgische depositobanken : 3.1 Aandelen en obligaties 1,5 1,2 0,3 3.2 Uitvoeraccepten in Belgische franken 0,6 0,8 + 0,2 3.3 Overige : In convertibele buitenlandse valuta's 3. 15,2 19,5 + 4, Overige 4 1, 9 2,2 + 0,3 3.4 Totaal 19,2 23,7 + 4,5 Totaal der vorderingen van de Belgische geldscheppende instellingen 113,4 115,8 + 2,4 B. Verplichtingen van : 1. Nationale Bank van België : 1.1 Tegenover het I.M.F. 0,2 0,2 1.2 Overige : 12.1 In convertibele buitenlandse valuta's Overige 4 0,9 0, 8 0,1 1.3 Totaal 1,1 1,0 0,1 2. Belgische overheidinatellingen 2,0 1,9 0,1 3. Belgische depositobanken : 3.1 In convertibele buitenlandse valuta's 3 21,3 20,5 0,8 3.2 Overige 4 11,4 12,6 + 0, Totaal 32,7 33,1 + 0,1 Totaal der verplichtingen van de Belgische geldscheppende instellingen 35,8 36,0 0,1 C. Nettovorderingen op het buitenland van de Belgische geldscheppende instellingen (A B). 77,6 79,8 + 2,5 6 D. Nettovorderingen van de Luxemburgse geldscheppende instellingen op het buitenland + 1,3 E. Goud en nettodeviezenvoorraad van. de geldscheppende instellingen van de B.L.E.U. (C+D) + 3,8 1 Be cijfers van deze kolommen komen uit de statistiek betreffende de balansen van de Nationale Bank van België, de Belgische geldscheppende overheidsinstellingen en de Belgische depositobanken, die op het einde van elk kwartaal verschijnt in tabel XIII2 van de statistieken van dit Tijdschrift. 2 Bilateraal gemaakte vorderingen op de debiteurlanden, bij de vereffening van de E.B.U. 3 Amerikaanse en Canadese dollars en valuta's van de meeste lidstaten van de Europese Monetaire Overeenkomst. 4 Deze onderrubriek omvat haast uitsluitend Belgische franken, waarvan het grootste deel convertibel is. 5 Incl. do evolutie van bepaalde verplichtingen,' Waarvan het uitstaande bedrag niet bekend is. 6 De evolutie van de nettovorderingen op het buitenland van de Belgische geldscheppende instellingen komt per kwartaal voor in kolom (6) van tabel XIII.5 van do statistieken van dit Tijdschrift.

12 428 Tabel XI : Vorderingen en verplichtingen van de geldscheppende instellingen in de B.L.E.U. tegenover het buitenland. A. 1.2 Vorderingen van de Nationale Bank van België : Aandeel in, het Het bedrag van deze rubriek stijgt wanneer het Internationale Monetaire Fonds van zijn tegoeden Belgische franken afneemt om ze te verkopen aan de lidstaten; het daalt wanneer het Fonds zijn tegoeden aanvult door middel van Belgische franken die de lidstaten hem opnieuw verkopen. Hoewel zij gepaard gaan met incasseringen van en intekeningen op Belgische schatkistcertificaten door het Fonds, komen deze opvragingen en bijstortingen in de betalingsbalans van de B.L.E.U. voor als variaties van een vordering van de Nationale Bank en niet als bewegingen van kapitaal van de Staat omdat, krachtens de overeenkomsten die op 1 augustus 1959 en op 14 oktober 1959 tussen de Staat en de Bank gesloten werden, deze laatste voor rekening en ter ontheffing van de Staat, de transacties met het Internationale Monetaire Fonds financiert. Die boekingswijze stemt overeen met de richtlijnen vervat in de derde uitgave van het ' Balance of Payments Manwal waarin al de transacties van een land met het Fonds worden beschouwd als behorend tot het domein der geldscheppende instellingen. In 1962 verkocht het Fonds 1 miljard Belgische frank aan Canada, maar het kocht er F 2,3 miljard van het VerenigdKoninkrijk, hetgeen de vermindering met F 1,3 miljard van het uitstaande bedrag van deze rubriek verklaart. A Vorderingen van de Nationale Bank van België in convertibele buitenlandse valuta's. De Bank houdt convertibele valuta's aan om eventueel de noteringen op de wisselmarkt te kunnen regulariseren, maar vooral als dekking voor verplichtingen die zij aanging op termijn deviezen tegen Belgische franken te leveren. De Schatkist dekt inderdaad door termijnaankopen bij de Bank toekomstige vervaldagen van haar schuld in buitenlandse valuta's. In 1962 werd een gedeelte van deze laatste terugbetaald en kregen de ermee verband houdende termijnverrichtingen hun beslag. Terzelfder tijd echter ging de Bank nieuwe termijnverplichtingen aan : op 20 juni deed zij, op verzoek van de Federal Reserve Bank van New York, een «swap» verrichting bestaande uit een contante aankoop. bij deze bank van $ 50 miljoen tegen Belgische franken, bedrag dat zij haar opnieuw op termijn verkocht eveneens tegen Belgische franken; bovendien verkocht de Bank, van de maand augustus af, aan Belgische banken buitenlandse valuta's op termijn welke dezelfde banken haar contant hadden overgedragen ten einde in te tekenen op schatkistcertificaten in Belgische franken. Per saldo, zijn de termijnverplichtingen van de Bank in 1962 nochtans aanzienlijk verminderd, hetgeen de daling verklaart van haar vorderingen in convertibele buitenlandse valuta's van F 20,4 miljard op het einde van 1961 tot F 12,8 miljard een jaar later. A Vorderingen van de Belgische depositobanken. in convertibele buitenlandse valuta's. B. 3.1 Verplichtingen van, de Belgische depositobanken in. convertibele buitenlandse valuta's. De Schatkist heeft F 8,6 miljard terugbetaald op haar deviezenschuld ondergebracht bij de Belgische banken. Een gedeelte van die deviezen werd door deze laatste aan de Nationale Bank contant verkocht en bij haar op termijn opnieuw gekocht om in te schrijven op schatkistcertificaten in Belgische franken. Zij verhoogden bovendien hun vorderingen in convertibele buitenlandse valuta's met F 4,3 miljard. Aldus wordt het duidelijk waarom de door de Schatkist aan de Belgische banken gedane terugbetalingen van deviezen geen aanzienlijke vermindering van hun verplichtingen in convertibele buitenlandse valuta's meebrachten. Tabellen XII en XIII : Geografische betalingsbalans van de B.L.E.U. Het criterium gebruikt bij de geografische spreiding van de betalingen van de B.L.E.U. met het buitenland was, over het algemeen, dat van het land van verblijf van dè buitenlandse ontvanger of opdrachtgever. Ontbrak deze inlichting, dan diende de geldsoort waarin de betaling plaatsvond, als criterium voor de spreiding van de betalingen die meestal geschieden in de valuta van de buitenlandse ontvanger of opdrachtgever, veeleer dan in een derde geldsoort. De betalingen zonder enige. betrouwbare aanduiding van het land van verblijf van de buitenlandse. ontvanger of opdrachtgever, zoals dit bij voorbeeld voor sommige kapitaaltransacties van de private sector het geval is, werden opgenomen in kolom VII. «Overige landen en nietgelokaliseerde betalingen». Bovendien worden hierna bijzonderheden gegeven over.de indelingswijze van rubriek 15.1 «Geregistreerd kortlopend kapitaalverkeer van de private sector» en van rubriek 1.7. «Totaal van de ontvangsten en uitgaven waarvan het saldo overeenstemt met de mutaties van de goud en nettodeviezenvoorraad van de geldscheppende instellingen».

13 Tabel XII. Geografische betalingsbalans van de B.L.E.17. in 1961 ( Miljarden franken) I. Sterlingzone II. Verenigde Staten en Canada III. E.E.G.landen, rest van hun monetaire zone en Europese instellingen IV. Overige landen van de O.E.S.O. V. Overige Europese landen. " VI. Internationale instellingen 1 VII. Overige landen en nietgelokaliseerde betalingen. Totaal Ontvangsten '' 0 1 (0 Ontvangsten] uone2en PPS nal sh u u ngno tianuell!n op las Ontv angsten Uitgave n Saldo 11 3]S M 110 uonobvn Saldo Ontvangsten Uitgaven 0P 1 99 Ontvangsten Uitgaven Saldo ualsa usagn0 nontifilm PPS A. Goederen en dien;stentransacties : 1. Goederentransactieá :. 1.1 Uit en invoei. 2 18,8 28,1 9,3 19,5 19,3 + 0,2 93,7 93,8 0,1 21,1 16,5 + 4,6 5,1 5,6 0,5 14,5 15,5 1,0 172,7 178,8 6,1 1.2 Loonwerk 0,8 + 0,8 0,4 0,1 + 0,3 2,2 1,0 + 1,2 0,4 0,1 + 0,3 0,1 + 0,1 0,2 0,2 4,1 1,4 + 2, Arbitrage (netto),, 2,3 + 2,3 2,3, + 2,3 2. Nietmonetair goud 0,2 0,5 0,3 :.. 0,1 0,7 0,6 0,3 1,2 0,9 3. Vervoer en verzekeringskosten van goederen 3 4 1,4 2,4 1,0 1,1 1,0 + 0,1 4,9 4,6 + 0,3 0,7 1,2 0,5 0,3 0,1 + 0,2 0,5 + 0,5 8,9 9,3 0,4 4. Andere vervoerkosten Reisverkeer 1,0 0,3 + 0,7 1,6 0,6+ 1,0 1,3 4,4 3;1 0,3 2,0 1,7 0,1 0,1 2,3 1,8 + 0,5 6,6 9,2 2,6 6. Opbrengsten uit investeringen 1,7 0,6 + 1,1 1,9 2,3 0,4 2,4 2,4 0,5 1,0 0,5 2,4 0,6 + 1,8 8,9 6,9 + 2,0 7. Overheidstransacties niet elders vermeld 0,5 0,1 + 0,4 0,1 0,7 0,6 2,3 3,1 0,8 0,1 0,3 0,2 0,1 + 0,1 0,3 0,4 0,1 3,4 4,6 1,2 8. Overige : 8.1 Grensarbeiders 4,1 0,8 + 3,3 4,1 0,8 + 3,3 8.2 Overige 1,4 1,5 0,1 2,0 2,0 5,2 4,6 + 0,6 1,0 1,9 0,9 0,3 0,1 + 0,2 2,4 0,4 + 2,0 12,3 10,5+ 1,8 Totaal goederen en dienstentransacties 25,6 33,0 7,4 26,8 26,5 + 0,3 116,1 114,7 + 1,4 24,1 23,0 + 1,1 6,0 5,9 + 0,1 25,0 19,6 + 5,4 223,6 222,7 + 0,9 B. Overdrachten : 9. Particulieren 0,3 0,2 + 0,1 0,4 0,3 + 0,1 1,6 1,3 + 0,3 0,2 0,3 0,1 2,5 0,7 + 1,8 5,0 2,8 + 2,2 10. Staat 0,9 0,9 Totaal overdrachten 0,3 0,2 + 0,1 0,4 0,3 + 0,1 1,6 2,2 0,6 0,2 0,3 0,1 2,5 0,7 + 1,8 5,0 3,7 + 1,3 C. Kapitaalverkeer : 11. Staat 1,5 0,1 + 1,4 2,8 6,9 4,1 4,8 5,1 0,3 0,2 1,3 1,1 0,4 0,4 0,4 1,7 1,3 9,7 15,5 5,8 12. Andere overheid 13. Parastatale bedrijven 1,1 0,3 + 0,8 1,3 0,2 + 1,1 2,4 0,5 + 1,9 14. Parastatale kredietinstellingen 0,6 0,2 + 0,4 0,2 0,2 0,6 0,4 + 0,2 15. Overig : 15.1 Geregistreerd kortlopend kapitaalverkeer (netto) 0,1 0,1 0,2 0,2 0,3 0,3 0,3 0,3 0,2 0,2 0,2 0,2 1,3 1, Gekende effectentransacties 1,1 1,2 0,1 4,1 4,5 0,4 5,1 7,6 2,5 1,6 1,8 0,2 0,2 0,2 12,1 15,3 3, Overige (netto) _ 5,4 + 5,4 5,4 + 5,4 Totaal kapitaalverkeer 2,6 1,4 + 1,2 8,0 11,9 3,9 11,8 13,4 1,6 1,8 3,4 1,6 0,1 0,2 0,1 0,4 0,4 6,0 2,3 + 3,7 30,3 33,0 2,7 Totaal van de rubrieken 1 tot 15 28,5 34,6 6,1 35,2 38,7 3,5 129,5 130,3 0,8 26,1 26,7 0,6 6,1 6,1 0,4 0,4 33,5 22,6 +10,9 258,9 259,4 0,5 16. Multilaterale betalingen, vergissingen en weglatingen (netto) (rubriek 17 min rubrieken 1 tot 15) 0,2 + 0,2 12,2 +12,2 4,1 4,1 0,7 0,7 0,1 0,1 5,6 + 5,6 12,0 12,0 18,0 16,9+ 1,1 17. Totaal van de ontvangsten en uitgaven waarvan het saldo overeenstemt met de wijziging van de goud en nettodeviezenvoorraad van de geldscheppende instellingen 28,7 34,6 5,9 47,4 38,7 + 8,7 129,5 134,4 4,9 26,1 27,4 1,3 6,1 6,2 0,1 5,6 0,4+ 5,2 33,5 34,6 1,1 276,9 276,3+ 0,6 1 liet gaat hier om de internationale instellingen die Met werden opgericht in het raam van de Europese Economische Gemeenschap en van de Bank voor Inter nationale Betalingen. A leen het kapitaalverkeer en de nettodeviezenvoorraad komen in deze kolom voor; de overige transacties van de B.L.E.U. met die 'nternationale instellingen zijn begrepen in het geografisch gebied waar de internationale instelling haar zetel heeft. 2 Voor een deel van de invoer, zijn het c.i.f.cijfers. d.w.z. inclusief de vervoer en verzekeringskosten van deze invoer. 3 Deze rubriek vermeldt, in uitgaven, slechts een deel van de kosten van vervoer en verzekering van de invoer. Het andere deel kan niet gescheiden worden van deinvoer waarop het betrekking heeft en is dus begrepen in 1.1 Uit en invoer» (zie noot 2). 4 Voor 1961, zijn alleen de cijfers beschikbaar die terzelfder tijd betrekking hebben op de rubrieken 3.. Vervoer en verzekeringskosten van goederen» en 4. «Andere vervoerkosten». Daarenboven, kunnen deze cijfers niet met de gecombineerde cijfers van de rubrieken 3 en 4 voor Zij omvatten niet de ontvangsten en uitgaven voor de verzekering van het goederenvervoer die in 1962 begrepen zijn in rubriek 3 en ook niet de aanviand en de ontvangsten en uitgaven voor het personenvervoer die in 1962 opgenomen zijn in rubriek 4. wijziging van de goud en de uitgaven van de rubriek helemaal worden vergeleken en verkopen van boordpro

14 Tabel XIII. Geografische betalingsbalans van de B.L.E.17. in 1962 (Miljarden franken I. Sterlingzone II. Verenigde Staten en Canada III. E.E.G.landen. rest van hun monetaire zone en Europese instellingen IV. Overige landen van de 0 E.S.O. V. Overige Europese landen VI. Internationale instellingen 1 VII. Overige landen en nietgelokaliseerde betalingen Totaal Ontvangsten U itgaven PPS Ontvangsten Uitgaven opi"s Ontvangsten U itgaven Saldo Ontvangsten ua lshuanquo oplus uenolm Uitgaven opins Ontva l, gaten U itgaven p res Ontvangsten OprOS UI:PASSIM Ontvangsten U itgaven PPS A. Goederen en dienstentransacties : 1. Goederentransacties : 1.1 Uit en invoer 2 16,9 30,3 13,4 20,8 20,0 + 0,8 103,1 99,5 + 3,6 21,4 17,7 + 3,7 4,7 6,0 1,3 14,2 14,0 + 0,2 181,1 187,5 6,4 1.2 Loonwerk 0,8 0,1 + 0,7 0,5 + 0,5 3,1 1,1 + 2,0 0,4 0,1 + 0,3 0,1 I 0,1 0,2 + 0,2 5,1 1,3 + 3,8 1.3 Arbitrage (netto) 3,1 + 3,1 3,1 + 3,1 2. Nietmonetair goud 0,1 0,1 0,2 0,7 0,5 0,3 0,8 0,5 " "' " "' " 3. Vervoer en verzekeringskosten van goederen 3 1,1 1,7 0,6 1,2 0,7 + 0,5 5,1 3,9 + 1,2 0,6 1,2 0,6 0,2 0,1 + 0,1 0,2 0,1 + 0,1 8,4 7,7 + 0,7 4. Andere vervoerkosten 0,7 0,9 0,2 0,5 0,4 + 0,1 0,8 1,3 0,5 0,3 0,3 0,1 + 0,1 0,5 0,2 + 0,3 2,9 3,1 0,2 5. Reisverkeer 1,0 0,3 + 0,7 1,7 0,7 + 1,0 1,6 4,3 2,7 0,4 1,7 1,3 1,9 2,0 0,1 6,6 9,0 2,4 6. Opbrengsten uit investeringen 1,4 0,8 + 0,6 2,7 2,3 + 0,4 2,7 2,9 0,2 0,7 1,6 0,9 1,6 0,6 + 1,0 9,1 8,2 + 0,9 7. Overheidstransacties niet elders vermeld 0,6 0,2 + 0,4 0,1 1,2 1,1 2,7 3,6 0,9 0,1 0,5 0,4 0,1 + 0,1 0,2 0,1 + 0,1 3,8 5,6 1,8 8. Overige : 8.1 Grensarbeiders 4,4 0,7 + 3,7 4,4 0,7 + 3,7 8.2 Overige 1,5 1,4 + 0,1 3,0 3,1 0,1 6,6 5,8 + 0,8 1,3 2,1 0,8 0,3 0,1 + 0,2 2,0 0,7 + 1,3 14,7 13,2+ 1,5 Totaal goederen en dienstentransacties 24,0 35,7 11,7 30,6 28,5 + 2,1 130,1 123,1 + 7,0 25,2 25,2 5,5 6,2 0,7 24,1 18,4 + 5,7 239,5 239,5 + 2,4 B. Overdrachten : 9. Particulieren 0,2 0,2 0,5 0,3 + 0,2 0,6 1,3 0,7 0,2 0,3 0,1 3,2 0,9 + 2,3 4,7 3,0 + 1,7 10. Staat Totaal overdrachten 0,2 0,2 0,5 0,3 + 0,2 0,7 1,4 0,7 0,2 0,3 0,1 3,2 0,9 + 2,3 4,8 3,1 + 1,7 C. Kapitaalverkeer : 11. Staat 1,5 1,5 3,7 3,1 + 0,6 3,1 3,1 3,2 + 3,2 2,0 2,0 6,9 9,7 2,8 12. Andere overheid 0,3 + 0,3 0,1 + 0,1 0,4 + 0,4 13. Parastatale bedrijven 0,2 0,2 0,7 0,6 + 0,1 0,1 0,1 0,8 0,9 0,1 " ' ' 14. Parastatale kredietinstellingen 0,1 0,3 0,2 0,5 0,5 0,2 0,2 0,3 1,0 0,7 15. Overig : 15,1 Geregistreerd kortlopend kapitaalverkeer(netto) 0,2 0,2 0,2 0, Gekende effectentransacties 1,1 0,9 + 0,2 3,1 3,9 0,8 4,0 5,5 1,5 1,3 1,3 0,1 0,1 9,5 11,7 2, Overige (netto). _. 3,4 + 3,4 3,4 + 3,4 Totaal kapitaalverkeer 1,1 2,4 1,3 7,1 7,2 0,1 4,8 9,5 4,7 4,6 1,9 + 2,7 0,1 + 0,1 3,6 2,5 + 1,1 21,3 23,5 2,2 Totaal van de rubrieken 1 tot 15 25,3 38,3 13,0 38,2 36,0 + 2,2 135,6 134,0 + 1,6 30,0 27,4 + 2,6 5,6 6,2 0,6 30,9 21,8 + 9,1 265,6 263,7 + 1,9 16. Multilaterale betalingen, Vergissingen en weglatingen (netto) (rubriek 17 min rubrieken 1 tot 15) 10,9 +10,9 1,2 1,2 0,8 0,8 1,1 + 1,1 1,1 + 1,1 1,2 1,2 8,0 8,0 13,1 11,2 + 1,9 17. Totaal van de ontvangsten en uft, gaven waarvan het saldo overeenstemt met de wijziging van de goud en nettodeviezenvoorraad van de geldscheppende instellingen 36,2 38,3 2,1 38,2 37,2 1 1,0 135,6 134,8 + 0,8 31,1 27,4 4 3,7 6,7 6,2 + 0,5 1,2 1,2 30,9 29,8 I 1,1 278,7 274,9 1 3,8 1 Het gaat bier om de internationale instellingen die n'et werden opgericht in het raam van de Europese Economische Gemeenschap en van de Bank voor Internationale Betalingen. Alleen het kapitaalverkeer en de wijziging van de goud en nettodeviezenvoorraad komen in deze kolom voor; de overige transacties van de B.L.E.U. met die internationale instellingen zijn begrepen in het geografisch gebied waar de internationale instelling haar zetel heeft. 2 Voor een deel van de invoer, zijn het c.i.f.cijfers, d.w.z. inclusief de vervoer en verzekeringskosten van deze invoer. 3 Deze rubriek vermeldt, in uitgaven, slechts een deel van de kosten van vervoer en verzekering van de invoer. Het andere deel kan niet gescheiden worden van de invoer waarop het betrekking heeft en is dus begrepen in de uitgaven van de rubriek 1.1 e Uit en invoer (zie noot 2).