Voortgangsrapportage Carbon Footprint januari-juni 2016

Transcriptie

1 Voortgangsrapportage Carbon Footprint januarijuni 2016 Van Vulpen B.V. Pagina 1 van 22

2 Verantwoording Titel : Voortgangsrapportage Carbon Footprint januarijuni 2016 Versie : 1 Datum : Opgesteld door : Afdeling P&O en KAM Gecontroleerd en goedgekeurd door : J. de Nijs Datum controle en goedkeuring : Pagina 2 van 22

3 Inhoudsopgave 1. Inleiding Verantwoordelijk persoon Methode en afbakening scope 1, 2 en Methode Veranderingen van methode Organisatorische grens Aantal medewerkers Kengetallen en uitgangspunten scope 1 en 2 emissies Scope 3 emissies Rangorde bepaling meest materiele emissies (kwalitatieve bepaling) Carbon Footprint Analyse Carbon Footprint Directe CO2 emissies (scope 1) Indirecte CO2 emissies (scope 2) Scope 3 emissies algemeen Scope 3 emissies Kabels en leidingen/projecten Infra Scope 3 emissies Gestuurd boren Voortgang Doelstellingen en maatregelen Rapportage conform NENISO GHG report content Literatuur Verificatie Pagina 3 van 22

4 1. Inleiding Deze voortgangsrapportage beschrijft het energieverbruik en de CO2 uitstoot van Van Vulpen over De rapportage bevat een analyse van de CO2 emissies over het eerste half jaar van is het basisjaar. Om de komende jaren beter te kunnen vergelijken is er voor gekozen om de CO2 uitstoot op basis van omzet te berekenen. Er wordt een vergelijking gedaan op basis van CO2 uitstoot per 1 miljoen omzet. Om een vergelijking per 1 miljoen omzet te kunnen maken zijn de omzetgegevens nodig. Deze informatie is voor de CI inzichtelijk. Het CO2 Bewust certificaat niveau 3 van Van Vulpen staat geregistreerd onder nummer CO2 K75543/03 en is behaald bij de Certificerende Instelling KIWA. Omdat Van Vulpen de ambitie heeft om in 2016 door te groeien naar een CO2 Bewust certificaat op niveau 4, zijn ook de scope 3 emissies in kaart gebracht Verantwoordelijk persoon De statutair verantwoordelijk persoon voor de rapporterende organisatie is de heer J. de Nijs, Algemeen Directeur. 2. Methode en afbakening scope 1, 2 en Methode Deze rapportage is opgesteld conform de NENISO Hierin worden verschillende types van CO2 emissies onderscheiden. Deze emissies zijn onderverdeeld in drie scopes, namelijk scope 1 Directe CO2 emissies, scope 2 Indirecte CO2 emissies en scope 3 Overige indirecte CO2 emissies. Pagina 4 van 22

5 Figuur 1 scopediagram CO2 prestatieladder Scope 1 Scope 1 omvat de directe emissies door de eigen organisatie, zoals emissies door eigen gas gebruik en emissies door het eigen wagenpark. Scope 2 Scope 2 zijn indirecte emissies die ontstaan door de opwekking van elektriciteit die de organisatie gebruikt. Ook Business air travel en Personal cars for business travel behoren tot scope 2. Scope 3 Scope 3 zijn overige indirecte emissies die een gevolg zijn van de activiteiten van de organisatie, maar voort komen uit bronnen die geen eigendom zijn van de organisatie, noch beheerd worden door de organisatie. De Carbon Footprint van Van Vulpen is bepaald aan de hand van scope 1 2 en 3 zoals beschreven in het handboek van de CO2 prestatieladder. Van Vulpen heeft er conform de CO2 prestatieladder 3.0 voor gekozen om de koelmiddelen buiten beschouwing te laten, aangezien er in 2015 geen koelmiddelen zijn bijgevuld. Daarnaast wordt het verbruik van protegon niet meegenomen in de analyse, omdat er in 2016 tot nu toe 150 liter is ingekocht en de CO2 uitstoot van protegon minimaal is en dus verwaarloosbaar is op het totale verbruik. Er is in 2016 tot nu toe geen acetyleen en argon ingekocht. Er is in 2016 tot nu toe 40 liter stikstof ingekocht. De invloed van het stikstofverbruik op het totale verbruik is daardoor minimaal en zal daarom ook niet worden meegenomen in de analyse. Er hebben in het eerste half jaar van 2016 geen vliegreizen plaatsgevonden en er is geen gebruik gemaakt van het openbaar vervoer, daarom worden deze energiedragers buiten de analyse gelaten. De vestiging Gorinchem heeft een opslagloods in Spijk waar alleen elektriciteit wordt verbruikt. Deze Pagina 5 van 22

6 elektriciteit is inbegrepen in de huurprijs en is niet afzonderlijk meetbaar vanwege het ontbreken van een tussenmeter. Vanwege het incidentele elektriciteitsverbruik in de loods is te verwachten dat het verbruik minimaal is Veranderingen van methode Dit rapport beschrijft de Carbon Footprint rapportage over het eerste half jaar van Er heeft ten opzichte van 2015 geen verandering van methode plaatsgevonden Organisatorische grens De organisatorische grens van Van Vulpen is vastgesteld volgens het GHG protocol. Van Vulpen heeft er voor gekozen om de holding als startbedrijf te nemen en geen bv s buiten de organisatorische grens te laten. De laterale methode om de organisatorische grens vast te stellen is dus niet van toepassing. De volgende bv s zijn opgenomen in de rapportage: Fam. De Nijs Holding B.V. Van Vulpen B.V. (vestigingen in Gorinchem en Spijk) Van Vulpen Montage B.V. (Vestigingen in Barendrecht en Den Haag) Van Vulpen Materieel B.V. In Fam. De Nijs Holding worden geen operationele activiteiten verricht, hierin is alleen het pand in Gorinchem opgenomen. De CO2 Prestatieladder 3.0 maakt onderscheid tussen klein, middelgroot en groot bedrijf. Van Vulpen valt aan te merken als middelgroot bedrijf, omdat in 2015 de totale uitstoot van de kantoren en bedrijfsruimten minder dan 2500 tonco2 bedraagt en de totale uitstoot van alle bouwplaatsen en productielocaties minder dan tonco2 bedraagt Aantal medewerkers Het gemiddeld aantal medewerkers in het eerste half jaar van 2016 is bepaald aan de hand van het gemiddeld aantal FTE in deze periode, namelijk Kengetallen en uitgangspunten scope 1 en 2 emissies Voor het bepalen van de Carbon Footprint van Van Vulpen is gebruik gemaakt van de website waar je door middel van een rekentool de Carbon Footprint kan berekenen. De gebruikte conversiefactoren komen uit het Handboek CO2 Prestatieladder versie 3.0. De berekening is op basis van het GHG protocol. Door middel van de conversiefactoren in de tool kan per onderdeel de uitstoot worden bepaald. Brandstofverbruik Van Vulpen heeft een eigen wagenpark van personenauto s, bedrijfsbussen en vrachtwagens. Dit zijn benzine en dieselauto s en een elektrische auto. Binnen de boundary zijn geen hybride auto s in gebruik. Alle auto s zijn voorzien van een travelcard tankpas. De liters benzine en diesel worden via de tankpas geregistreerd en bijgehouden in het managementsysteem van Van Vulpen. Er mag met de personenauto s ook privé worden gereden. Het hieraan gerelateerde brandstofverbruik wordt meegerekend in het brandstofverbruik van de organisatie. Het komt voor dat medewerkers hun privéauto gebruiken voor zakelijk verkeer. Dit wordt dan vergoed op basis van 19 cent per kilometer. Deze vergoedingen worden bijgehouden in het salarissysteem van Van Vulpen. Er zijn in de eerste helft van 2016 geen vliegreizen gemaakt en er is geen gebruik gemaakt van het openbaar vervoer. Pagina 6 van 22

7 Overige energiedragers voor andere doeleinden dan vervoer Het materieel draait op diesel. De tankingen die aan de zaak worden gedaan worden via de tankpas geregistreerd en bijgehouden in het managementsysteem van Van Vulpen. Daarbij komen de bulktankingen diesel die op locatie gelost zijn. Om hier het aantal liters van te bepalen wordt gebruik gemaakt van het inkoopsysteem van Van Vulpen waar per inkoopmutatie vermeld staat hoeveel liter er getankt is. Dit wordt bijgevoegd in het overzicht van de tankingen aan de zaak en opgeteld levert dit het totaal aantal liters diesel op. Van Vulpen maakt gebruik van flessen propaangas. In het inkoopsysteem wordt bijgehouden hoeveel kilogram gas er is gekocht. Aardgasverbruik kantoor Van Vulpen beschikt in 2016 over een vijftal kantoorpanden, het kantoor aan de Vaart 18 in Gorinchem, het kantoor aan de Weide 7 in Gorinchem, het pand aan Papland 10 in Gorinchem, het kantoor aan de Zeemanstraat 7173 in Barendrecht en het kantoor aan de Viaductweg 48 in Den Haag. Het kantoor in Den Haag beschikt niet over een aardgasaansluiting, er is op deze locatie dus geen gasverbruik. Om de hoeveelheid gasverbruik in het eerste half jaar van 2016 te kunnen bepalen is gebruik gemaakt van de meterstanden en jaarnota s van de energieleverancier. Elektriciteitsverbruik kantoor Van Vulpen beschikt in 2016 over een vijftal kantoorpanden, het kantoor aan de Vaart 18 in Gorinchem, het kantoor aan de Weide 7 in Gorinchem, het pand aan Papland 10 in Gorinchem, het kantoor aan de Zeemanstraat 7173 in Barendrecht en het kantoor aan de Viaductweg 48 in Den Haag. Om de hoeveelheid elektriciteitsverbruik in het eerste half jaar van 2016 te kunnen bepalen is gebruik gemaakt van de meterstanden en de jaarnota s van de energieleverancier en de meterstanden. De vestiging in Spijk betreft een opslagloods waar elektriciteit is inbegrepen in de huurprijs en niet afzonderlijk meetbaar is vanwege het ontbreken van een tussenmeter. Biomassa en CO2 verwijdering In de NENISO GHG report content wordt gesproken over CO2 emissies uit het verbranden van biomassa en broeikasgasverwijdering. In het eerste half jaar van 2016 heeft bij Van Vulpen geen biomassa verbranding plaatsgevonden en zijn er geen broeikasgassen verwijderd. Pagina 7 van 22

8 2.6 Scope 3 emissies Van Vulpen heeft bij het verkrijgen van inzicht in materiele emissies in scope 3 de volgende werkwijze gehanteerd: 1. Vaststellen van de product markt combinaties, sectoren en activiteiten. Toelichting: Van Vulpen heeft globaal 3 hoofdactiviteiten: het aanleggen van kabels en leidingen, het maken van gestuurde boringen en het engineeren van kabel en leidingprojecten. Van Vulpen voert deze activiteiten in hoofdzaak uit voor de nutssector: waterleidingbedrijven en energiebedrijven (gas en elektra). 2. Leggen van relatie tussen PMC s en de 14 categorieën scope 3 activiteiten. Toelichting: voor de 3 PMC s is beoordeeld welke scope 3 emissies (zoals benoemd in het GHG protocol ) voor elke PMC van toepassing is en in welke hoedanigheid. 3. Bepalen van de significantie per PMC en scope 3 emissie. Per PMC en categorie emissie is de significantie bepaald, op basis van de impactmethode uit tabel 6.1 van het Handboek CO2 prestatieladder. Als input zijn gegevens uit de inkoopadministratie gebruikt, om ook een beeld te krijgen van Om een rangordebepaling te vergemakkelijken, is er voor gekozen om elke variabele in de tabel te voorzien van een score van 1 tot Bepalen van de rangorde met betrekking tot de materialiteit van de scope 3 emissies. De scores uit de significantie bepalingen zijn gesorteerd van hoog naar laag. Hieruit is een rangorde naar voren gekomen van 1 t/m Bepalen van de keuze met betrekking tot het uitvoeren van ketenanalyses. Voor het opstellen van 2 ketenanalyses is gekozen voor de een analyse op de 2 meest materiële scope 3 emissies: Aangekochte goederen en diensten binnen Infra projecten Aangekochte goederen en diensten bij het uitvoeren van gestuurde boringen 6. Kwantificeren van de scope 3 emissies binnen de ketenanalyses voor Vanuit de inkoopadministratie zijn gegevens verzameld met betrekking tot de inkoopbedragen per deelproces in Deze gegevens zijn met behulp van de Scope 3 evaluator van QuantisSuite ( ) omgerekend naar CO2 emissies uitgedrukt in kilo s per jaar. 2.7 Rangorde bepaling meest materiele emissies (kwalitatieve bepaling) In de tabel Rangordebepaling scope 3 emissies Van Vulpen vindt u de kwalitatieve rangorde bepaling voor scope 3 emissies. De methode voor de rangorde bepaling is gebaseerd op de omschrijving uit eis 4.A.1 uit het Handboek CO2 prestatieladder. Pagina 8 van 22

9 3. Carbon Footprint Analyse januarijuni Carbon Footprint januarijuni Hoeveelheid Conversie factor Uitstoot Uitstoot per miljoen omzet Scope 1: Brandstofverbruik bedrijfswagens personenauto: 605,49 tonco2 21,12 tonco2 *Benzine 3284 liter 2740g CO2/l 9,00 tonco2 0,31 ton CO2 *Diesel liter 3230g CO2/l 596,49 tonco2 20,81 tonco2 *Brandstofverbruik eigen materieel (diesel) liter 3230g CO2/l 354,80 tonco2 12,37 tonco2 Overige energiedragers voor andere doeleinden dan vervoer: 753,96 tonco2 26,29 tonco2 *Niet rijdend materieel (diesel) liter 3230g CO2/l 721,70 tonco2 25,16 tonco2 Niet rijdend materieel (benzine) 5310 liter 2740g CO2/l 14,55 tonco2 0,51 ton CO2 Propaan 8428 liter 1725g CO2/l 14,54 tonco2 0,51 tonco2 LPG 1758 liter 1806 CO2/l 3,17 tonco2 0,11 tonco2 Gas nm3 1884g CO2/nm3 26,18 tonco2 0,91 tonco2 Totaal scope ,43 tonco2 60,71 tonco2 Scope 2: Groene stroom kwh 0g CO2/kwh 0 tonco2 0 tonco2 Grijze stroom kwh 526g CO2/kwh 6,86 tonco2 0,24 tonco2 Zakelijk verkeer privéauto km 220g CO2/km 5,92 tonco2 0,21 ton CO2 Totaal scope 2 12,78 tonco2 0,45 tonco2 Totaal scope 1 & ,21 tonco2 61,16 tonco2 Pagina 9 van 22

10 Uit de rapportage blijkt dat de totale CO2 uitstoot van Van Vulpen in het eerste half jaar van ,21 tonco2 bedraagt. Het grootste deel van de CO2 uitstoot van Van Vulpen wordt veroorzaakt door het brandstofverbruik. De totale uitstoot van het brandstofverbruik is 1696,54 tonco2, dit is ruim 96% van de gehele footprint van Van Vulpen. De totale uitstoot per 1 miljoen omzet is 61,16 tonco2. *De CO2 uitstoot van de projectenportefeuille als totaal bestaat uit het brandstofverbruik van de bedrijfswagens, het brandstofverbruik van het niet rijdend materieel en het brandstofverbruik eigen materieel. Voor de bepaling van CO2 uitstoot projectenportefeuille van de bedrijfswagens zijn bij het benzine en dieselverbruik het verbruik van het kantoorpersoneel (Algemeen) achterwege gelaten. CO2 uitstoot projectenportefeuille Brandstofverbruik bedrijfswagens personenauto: *Benzine *Diesel *Brandstofverbruik eigen materieel (diesel) Hoeveelheid Conversiefactor Uitstoot Uitstoot per miljoen omzet 608 liter liter 2740g CO2/l 3230g CO2/l 563,67 tonco2 1,67 tonco2 562 tonco2 19,66 tonco2 0,06 tonco2 19,60 tonco liter 3230g CO2/l 354,80 tonco2 12,37 tonco2 Niet rijdend materieel (Diesel) liter 3230g CO2/l 721,70 tonco2 25,16 tonco2 Niet rijdend materieel (benzine) 5310 liter 2740g CO2/l 14,55 tonco2 0,51 ton CO2 Dit is samen 1654,72 tonco2 en bedraagt 94% van de totale CO2 uitstoot. Pagina 10 van 22

11 3.2. Directe CO2 emissies (scope 1) Onder de directe CO2 emissies, scope 1, vallen Brandstofverbruik eigen wagenpark, goederenvervoer, ingekocht gas ten behoeve van kantoorverwarming, overige energiedragers voor andere doeleinden dan vervoer (diesel voor niet rijdend materieel, propaan, protegon, zuurstof, stikstof, argon en acetyleen) en koelmiddelen voor koelinstallaties. De laatste categorie wordt niet meegenomen in de analyse omdat er de laatste jaren geen koelmiddel verbruikt is. Zoals vermeld is in hoofdstuk 2.1 worden ook de gassen protegon, zuurstof, stikstof, argon en acetyleen niet meegenomen in de analyse omdat de invloed van deze gassen op het totale CO2 verbruik van Van Vulpen minimaal is. Brandstofverbruik bedrijfswagens: De CO2 emissie van de bedrijfswagens is bepaald aan de hand van de geregistreerde tankingen met de tankpassen. Het aantal liters benzine en diesel van deze tankingen wordt opgeslagen in het managementsysteem van Van Vulpen. Het aantal getankte liters in het eerste half jaar van 2016 is gelijk gesteld aan het verbruik in deze periode. Deze gegevens geven echter niet de exacte uitstoot weer. Dit kan een positief en negatief effect hebben op de uitstootgegevens. Er zal namelijk nog een stuk verbruik in 2016 zijn van tankingen in december 2014 en er worden in juni 2016 liters brandstof getankt die in de tweede helft van 2016 verbruikt worden. Ook wordt een groot deel van de personenauto s privé gebruikt. De uitstoot van het privégebruik is meegenomen in de Footprint omdat niet is te achterhalen hoeveel liters brandstof voor privégebruik is geweest. De Carbon Footprint wordt hierdoor negatief beïnvloed, want de uitstoot van Van Vulpen is in werkelijkheid lager dan op de Footprint wordt vermeld. Brandstofverbruik eigen materieel (diesel): De CO2 emissie van het eigen materieel (goederenvervoer) is op dezelfde manier bepaald als de emissie van de bedrijfswagens. Ook hier is het aantal getankte liters in het eerste half jaar van 2016 gelijk gesteld aan het verbruik in deze periode. Hier geldt ook dat deze gegevens niet de exacte uitstoot weergeven omdat er nog een stuk verbruik in 2016 is van tankingen in december 2015 en er worden in juni 2016 liters brandstof getankt die niet meer in het eerste half jaar verbruikt worden. Dit kan een positief en negatief effect hebben op de uitstootgegevens. Overige energiedragers voor andere doeleinden dan vervoer: Van Vulpen maakt gebruik van flessen propaangas. Om de CO2 emissie te bepalen is gebruik gemaakt van het inkoopsysteem van Van Vulpen. Hierin wordt bijgehouden hoeveel kilogram gas er is ingekocht. Door middel van een omrekenfactor wordt het aantal liters propaangas berekend, aangezien in de CO2 Prestatieladder 3.0 alleen liters vermeld staan. Het aantal ingekochte liters in de eerste helft van 2016 is gelijk gesteld aan het verbruik in deze periode. Dit kan een positief en negatief effect hebben op de uitstootgegevens. Er zal namelijk nog een stuk verbruik in januari 2016 zijn van ingekocht propaangas in 2015 en er is in juni 2016 ingekocht propaangas dat in de tweede helft van 2016 verbruikt wordt. Het materieel draait op diesel. De CO2 emissie is bepaald aan de hand van de geregistreerde tankingen met de tankpassen die worden opgeslagen in het managementsysteem van Van Vulpen en de bulktankingen op locatie die zijn geregistreerd in het inkoopsysteem van Van Vulpen. Het aantal liters tankingen met de tankpassen en het aantal liters bulktankingen bij elkaar opgeteld is het totale verbruik aan diesel. Dit kan een positief en negatief effect hebben op de uitstootgegevens. Er zal namelijk nog een stuk verbruik in 2016 zijn van tankingen in december 2015 en er worden in juni 2016 liters brandstof getankt die in de tweede helft van 2016 pas verbruikt worden. Aardgasverbruik kantoor: Het gasverbruik voor de vestiging Gorinchem Vaart 18 is bepaald aan de hand van de meterstanden. De meterstand is niet geregistreerd op 1 januari 2016 en 30 juni 2016, maar op , en Het aardgasverbruik is daarom niet exact vast te stellen. Er wordt daarom gebruik gemaakt van graaddagen om het aardgasverbruik zo goed mogelijk te kunnen benaderen. Om het verbruik tussen 1 januari 2016 en 20 mei 2016 vast te stellen is gebruik gemaakt van de meterstanden op en Er zijn in deze periode 2426 graaddagen gemeten. In de Pagina 11 van 22

12 periode t/m zijn 1514,4 graaddagen gemeten, dit is 62% van het totaal aantal graaddagen in de periode t/m Het aardgasverbruik van t/m is dan ook vastgesteld op 62% van het totale verbruik in de periode van t/m Om het verbruik van t/m vast te stellen is gebruik gemaakt van de meterstanden op en Er zijn in deze periode 113,4 graaddagen gemeten. In de periode t/m zijn 72,8 graaddagen gemeten, dit is 64% van het totaal aantal graaddagen in de periode t/m Het aardgasverbruik van t/m is dan ook vastgesteld op 64% van het totale verbruik in de periode van t/m Het gasverbruik voor de vestiging Gorinchem Weide 7 is bepaald aan de hand van de meterstanden. De meterstand is niet geregistreerd op 1 januari 2016 en 30 juni 2016, maar op , en Het aardgasverbruik is daarom niet exact vast te stellen. Er wordt daarom gebruik gemaakt van graaddagen om het aardgasverbruik zo goed mogelijk te kunnen benaderen. Om het verbruik tussen en vast te stellen is gebruik gemaakt van de meterstanden op en Er zijn in deze periode 2426,02 graaddagen gemeten. Tussen en zijn er 1514,4 graaddagen gemeten, dit is 62,42% van het totaal aantal graaddagen tussen en Het aardgasverbruik tussen en is dan ook vastgesteld op 62,42% van het totaal aantal graaddagen tussen en Om het gasverbruik van t/m te vast te stellen is gebruik gemaakt van de meterstanden op en Er zijn in deze periode 113 graaddagen gemeten. Tussen en zijn er 77 graaddagen gemeten, dit is 68,14% van het totaal aantal graaddagen tussen en Het aardgasverbruik tussen en is dan ook vastgesteld op 68,14% van het totale verbruik tussen en Het gasverbruik voor de vestiging Gorinchem Papland 10 is bepaald aan de hand van de meterstanden. De meterstand is niet geregistreerd op 1 januari 2016 en 30 juni 2016, maar op en Het aardgasverbruik is daarom niet exact vast te stellen. Er wordt daarom gebruik gemaakt van graaddagen om het aardgasverbruik zo goed mogelijk te kunnen benaderen. Er zijn in de periode t/m ,5 graaddagen gemeten. Tussen en zijn er 1589,9 graaddagen gemeten, dit is 97,81% van het totaal aantal graaddagen tussen en Het aardgasverbruik tussen en is dan ook vastgesteld op 97,81% van het totale verbruik tussen en Het gasverbruik voor de vestiging Barendrecht is bepaald aan de hand van de meterstanden. De meterstand is niet geregistreerd op 1 januari 2016 en 30 juni 2016, maar op , en Het aardgasverbruik is daarom niet exact vast te stellen. Er wordt daarom gebruik gemaakt van graaddagen om het aardgasverbruik zo goed mogelijk te kunnen benaderen. Om het verbruik van t/m vast te stellen is gebruik gemaakt van de meterstanden op en Er zijn in deze periode 3886 graaddagen gemeten. Tussen en zijn 2409,32 graaddagen gemeten, dit is 62% van het totaal aantal graaddagen tussen en Het aardgasverbruik tussen en is dan ook vastgesteld op 62% van het totale verbruik tussen en Om het verbruik tussen en vast te stellen is gebruik gemaakt van de meterstanden op en Er zijn in deze periode 144 graaddagen gemeten. Tussen en zijn 93,60 graaddagen gemeten, dit is 65% van het totaal aantal graaddagen tussen en Het aardgasverbruik tussen en is dan ook vastgesteld op 65% van het totale verbruik tussen en Het kantoor in Den Haag beschikt niet over een aardgasaansluiting, dus is er op deze locatie geen gasverbruik. Het verbruik van de vestigingen Gorinchem en Barendrecht is bij elkaar opgeteld en op basis van dit verbruik is de CO2 emissie voor het aardgasverbruik berekend. De totale uitstoot van scope 1 is 1636,24 tonco2. De totale uitstoot per miljoen omzet is 57,07 tonco2. Pagina 12 van 22

13 3.3. Indirecte CO2 emissies (scope 2) Onder de indirecte CO2 emissies, scope 2, vallen elektriciteitsverbruik en brandstofverbruik zakelijk verkeer privéauto s. Elektriciteitsverbruik: Om de CO2 emissie van het elektriciteitsverbruik te bepalen is gebruik gemaakt van de facturen van de energieleverancier en de meterstanden. Voor het kantoor in Gorinchem Vaart 18 wordt maandelijks een factuur toegestuurd waarop het verbruik van tot en met die maand staat vermeld. Het elektriciteitsverbruik van de vestiging Gorinchem Weide 7 is bepaald aan de hand van de meterstanden op , en Om het verbruik tussen en te bepalen is gebruik gemaakt van de meterstanden op en Dit is een periode van 182 dagen. De periode van t/m bedraagt 141 dagen. Op basis van deze gegevens is het verbruik van t/m berekend. Om het verbruik tussen en te bepalen is gebruik gemaakt van de meterstanden op en Dit is een periode van 103 dagen. De periode van t/m bedraagt 41 dagen. Aan de hand van deze gegevens is het verbruik van t/m berekend. Het elektriciteitsverbruik van de vestiging Papland 10 is bepaald aan de hand van de meterstanden op , en Om het verbruik tussen en te berekenen is gebruik gemaakt van de meterstanden op en Dit bedraagt een periode van 218 dagen. De periode tussen en bedraagt 147 dagen. Aan de hand van deze gegevens is het verbruik van t/m berekend. Om het verbruik tussen en te berekenen is gebruik gemaakt van de meterstanden op en Dit bedraagt een periode van 97 dagen. De periode tussen en bedraagt 35 dagen. Aan de hand van deze gegevens is het verbruik van t/m berekend. Het elektriciteitsverbruik van de vestiging Barendrecht is bepaald aan de hand van de meterstanden , en Om het verbruik van t/m te bepalen is gebruik gemaakt van de meterstanden op en Dit betreft een periode van 322 dagen, waarmee het verbruik per dag is berekend. De periode tussen en beslaat 139 dagen. Op basis van deze gegevens is het verbruik van t/m berekend. Om het verbruik van t/m te berekenen is gebruik gemaakt van de meterstanden op en Dit betreft een periode van 104 dagen. De periode tussen en bedraagt 43 dagen. Op basis van deze gegevens is het verbruik van t/m berekend. Het energieverbruik voor het kantoor in Den Haag is berekend aan de hand van de meterstanden op , en Om het verbruik van t/m te bepalen is gebruik gemaakt van de meterstanden op en Dit betreft een periode van 323 dagen. De periode tussen en beslaat 171 dagen. Op basis van deze gegevens is het verbruik van t/m berekend. Om het verbruik van t/m te bepalen is gebruik gemaakt van de meterstanden op en Dit betreft een periode van 92 dagen. De periode tussen en beslaat 30 dagen. Op basis van deze gegevens is het verbruik van t/m berekend. Het verbruik van de vijf vestigingen opgeteld levert het totale elektriciteitsverbruik over het eerste half jaar van 2016 op. Pagina 13 van 22

14 Van Vulpen krijgt voor alle kantoorpanden 100% groene stroom geleverd. De samenstelling van de geleverde stroom is als volgt: Gorinchem Vaart 18, Barendrecht Den Haag Weide 7 en Papland 10 Wind 100% 13,2% 28,1% Zon 0,02% 0,1% Water 85,9% 35,1% Biomassa 0,9% 36,7% De vestigingen in Gorinchem krijgen vanaf 2014 Windstroom van Eneco met Milieukeur geleverd. Op dit moment hebben wij voor de vestigingen Barendrecht en Den Haag te weinig bewijs om de conversiefactoren voor groene stroom te gebruiken, omdat wij niet kunnen voldoen aan de criteria voor groene stroom zoals staat omschreven in de CO2 Prestatieladder 3.0. Daarom hebben wij de conversiefactor voor grijze stroom gebruikt. Zakelijk verkeer privéauto: Het brandstofverbruik van het zakelijk verkeer met de privéauto is bepaald aan de hand van het aantal gereden kilometers. Hiervoor is de conversiefactor gebruikt voor brandstoftype niet bekend. Dit heeft effect op de werkelijke uitstoot, omdat die niet exact te bepalen is. Omdat het aandeel zakelijk verkeer privéauto in de totale footprint nog geen 1% is, is ervoor gekozen om deze conversiefactor te gebruiken omdat dit de footprint nagenoeg niet zal beïnvloeden. De totale uitstoot van scope 2 is 12,78 tonco2. De totale uitstoot per miljoen omzet is 0,45 tonco Scope 3 emissies algemeen Over de periode 2015 zijn de scope 3 emissies geïnventariseerd, waarvan is vastgesteld dat ze voldoende omvang hebben en voor Van Vulpen in voldoende mate te beïnvloeden zijn. Voor de uitbestede processen bij Infra projecten en de uitbestede processen bij Gestuurd boren zijn de inkoopgegevens middels gebruik van de Scope 3 evaluator omgerekend naar kilo s CO2 emissies per jaar. De voornoemde tool heeft bedragen nodig in US Dollar. Derhalve zijn de inkoopgegevens vanuit EURO eerst omgerekend naar USD. Hiervoor is gekeken naar de wisselkoers op en op voor het jaar Het gemiddelde van deze wisselkoersen is als omrekenfactor gebruikt. Voor 2016 is gekeken naar de wisselkoers op en op Het gemiddelde van deze wisselkoersen is als omrekenfactor gebruikt. Voor deze voortgangsrapportage zijn de uitstoot cijfers maal twee gedaan. Omdat de gegevens alleen beschikbaar zijn voor de eerste helft van het jaar, wordt aangenomen dat in de tweede helft van 2016 voor ongeveer hetzelfde aan CO2 wordt uitgestoten. Pagina 14 van 22

15 3.5. Scope 3 emissies Kabels en leidingen/projecten Infra Proces CO2 uitstoot tonco CO2 uitstoot Q1Q tonco2 CO2 Uitstoot 2016 fictief tonco2 % toe of afname (fictief) Raketpersingen 156,34 77,77 155,53 0,5% Plaatsen van boogzinkers ,32 122,64 71,4% Grond en graafwerkzaamheden 5.920, , ,00 9,9% Lassen van stalen buizen ,31 196,62 23,6% Lassen van HPE buizen 77,86 24,47 48,93 37,1% Plaatsen van verkeerafzettingen 476,80 374,18 748,36 57,0% Aan en afvoer grond 336,88 108,58 217,16 35,5% Montagewerkzaamheden 1.008,20 592, ,28 17,6% Veiligheidskundige begeleiding 96,57 20,63 41,26 57,3% Plaatsen van bronbemaling 74,63 70,19 140,38 88,1% Totaal 8.477, , ,17 10,5% De toename van 10,5% is te verklaren omdat het plaatsen van boogzinkers en het plaatsen van bronbemaling flink is toegenomen Scope 3 emissies Gestuurd boren Proces CO2 uitstoot tonco CO2 uitstoot Q1Q tonco2 CO2 Uitstoot 2016 fictief tonco2 % toe of afname (fictief) Grond en graafwerkzaamheden 159,24 56,39 112,78 29,2% Avegaar boringen 14,14 29,79 59,57 321,3% Lassen van stalen buizen 7,94 0,00 0,00 100,0% Lassen van HPE buizen 131,90 86,75 173,50 31,5% Plaatsen van verkeerafzettingen 32,82 9,77 19,54 40,5% Transport en afvoer boorcuttings 1.214,82 495,07 990,14 18,5% Gyrosturingen 713,81 388,48 776,96 8,8% Veiligheidskundige begeleiding 3,52 0,84 1,68 52,3% Boogzinkers 11,94 2,48 4,95 58,5% Dämmeren van leidingen 37,08 0,00 0,00 100,0% Totaal 2.327, , ,13 8,1% Een groot verschil tussen Q1 en Q2 van 2016 en 2015 is dat er voor Dämmeren van leidingen en Lassen van stalen buizen. Dit komt omdat deze processen in 2016 nog niet zijn ingekocht. Pagina 15 van 22

16 3.7. Voortgang Vergelijking (januaridecember) Uitstoot Uitstoot per Miljoen omzet Uitstoot 2016 (januarijuni) Uitstoot per Miljoen omzet Scope 1: Brandstofverbruik bedrijfswagens personenauto: 1100,29 tonco2 20,39 tonco2 605,49 tonco2 21,12 tonco2 Benzine 20,20 tonco2 0,37 ton CO2 9,00 tonco2 0,31 ton CO2 Diesel 1080,09 tonco2 20,02 tonco2 596,49 tonco2 20,81 tonco2 Brandstofverbruik eigen materieel (diesel) 570,42 tonco2 10,57 tonco2 300,98 tonco2 10,50 tonco2 Overige energiedragers voor andere doeleinden dan vervoer: 1686,66 tonco2 31,26 tonco2 753,96 tonco2 26,29 tonco2 Niet rijdend materieel (diesel) 1635,26 tonco2 30,33 tonco2 721,70 tonco2 25,16 tonco2 Niet rijdend materieel (benzine) 25,75 tonco2 0,48 ton CO2 14,55 tonco2 0,51 ton CO2 Propaan 18,39 tonco2 0,34 tonco2 14,54 tonco2 0,51 tonco2 LPG 7,26 tonco2 0,13 tonco2 3,17 tonco2 0,11 tonco2 Gas 47,95 tonco2 0,89 tonco2 26,18 tonco2 0,91 tonco2 Totaal scope ,32 tonco2 63,12 tonco2 1740,43 tonco2 60,71 tonco2 Scope 2: Groene stroom 0 tonco2 0 tonco2 0 tonco2 0 tonco2 Grijze stroom 16,15 tonco2 0,30 tonco2 6,86 tonco2 0,24 tonco2 Zakelijk verkeer privéauto 7,18 tonco2 0,13 ton CO2 5,92 tonco2 0,21 ton CO2 Totaal scope 2 22,33 tonco2 0,43 tonco2 12,78 tonco2 0,45 tonco2 Totaal scope 1 & ,65 tonco2 63,55 tonco2 1753,21 tonco2 61,16 tonco2 Deze rapportage is gemaakt over het eerste half jaar van Om te kunnen vergelijken met 2015 wordt de uitstoot bepaald per miljoen omzet. In de bovenstaande vergelijking is te zien dat de CO2 uitstoot per miljoen omzet in de eerste helft van ,8% lager is dan in Doelstelling ten opzichte van 2015 Resultaat januari juni 2016 Bedrijfswagens 2% per miljoen omzet +3,9% per miljoen omzet Eigen materieel 1% per miljoen omzet 0,66% per miljoen omzet Niet rijdend materieel 0,5% per miljoen omzet 16,7% per miljoen omzet Het brandstofverbruik van de bedrijfswagens en de personenauto s is in de eerste helft van 2016 gestegen met 3,9% per miljoen omzet. Te zien is dat het benzineverbruik is gedaald en het dieselverbruik is gestegen. De verwachting is dat er over heel 2016 wel een besparing te zien zal zijn, aangezien er in de maanden januari en februari in verband in verband met lagere temperaturen meer diesel verbruikt wordt. Monteurs moeten bijvoorbeeld watermeters, hulpstukken en kabels warm houden in de bus waardoor deze meer stationair draait. Het brandstofverbruik van het eigen materieel is met 0,66% per miljoen omzet afgenomen waarmee nog niet is voldaan aan de doelstelling. Pagina 16 van 22

17 Bij het niet rijdend materieel is het brandstofverbruik erg wisselend en in grote mate afhankelijk van de draaiuren van de grote machines. CO2 uitstoot projectenportefeuille Brandstofverbruik bedrijfswagens personenauto: *Benzine *Diesel *Brandstofverbruik eigen materieel (diesel) Uitstoot per miljoen omzet 19,03 tonco2 0,08 tonco2 18,95 tonco2 Uitstoot per miljoen omzet 19,66 tonco2 0,06 tonco2 19,60 tonco2 10,57 tonco2 12,37 tonco2 Niet rijdend materieel (Diesel) 30,31 tonco2 25,16 tonco2 Niet rijdend materieel (benzine) 0,48 tonco2 0,51 ton CO2 Totaal 60,39 tonco2 57,70 tonco2 De CO2 uitstoot van de projectenportefeuille is in de eerste helft van 2016 met 4,5% per miljoen omzet afgenomen ten opzichte van De afname is vooral zichtbaar bij het niet rijdend materieel. Pagina 17 van 22

18 Vergelijking Scope 1: Brandstofverbruik bedrijfswagens personenauto: Benzine Diesel Gorinchem Gorinchem Barendrecht+ Den Haag Uitstoot 800,58 tonco2 20,20 tonco2 780,38 tonco2 Uitstoot per miljoen omzet 18,26 tonco2 0,46 tonco2 17,80 tonco2 Uitstoot 299,71 tonco2 299,71 tonco2 Brandstofverbruik eigen materieel (diesel) 570,42 tonco2 13,01 tonco2 Overige energiedragers voor andere doeleinden dan vervoer: Niet rijdend materieel (diesel) Niet rijdend materieel (benzine) Propaan LPG Gas 1667,53 tonco2 1635,26 tonco2 17,00 tonco2 15,27 tonco2 7,26 tonco2 40,44 tonco2 Vaart: 23,47 tonco2 Weide: 12,05 tonco2 Papland: 4,91 tonco2 38,03 tonco2 37,29 tonco2 0,39 tonco2 0,35 tonco2 0,17 tonco2 11,86 tonco2 8,74 tonco2 3,12 tonco2 Barendrecht+ Den Haag Uitstoot per miljoen omzet 29,67 tonco2 29,67 tonco2 1,17 tonco2 0,87 tonco2 0,31 tonco2 0,92 tonco2 7,52 tonco2 0,74 tonco2 Totaal scope ,97 tonco2 70,22 tonco2 319,09 tonco2 31,60 tonco2 Scope 2: Groene stroom 0 tonco2 0 tonco2 Grijze stroom 16,15 tonco2 1,60 tonco2 Zakelijk verkeer privéauto 5,66 tonco2 0,13 tonco2 1,52 tonco2 0,15 tonco2 Totaal scope 2 5,66 tonco2 0,13 tonco2 17,67 tonco2 1,75 tonco2 Totaal scope 1 & ,63 tonco2 70,35 tonco2 336,79 tonco2 33,35 tonco2 Pagina 18 van 22

19 Vergelijking Januari t/m juni 2016 Scope 1: Brandstofverbruik bedrijfswagens personenauto: Benzine Diesel Gorinchem Gorinchem Barendrecht+ Den Haag Uitstoot 439,73 tonco2 9,0 tonco2 430,73 tonco2 Uitstoot per miljoen omzet 18,39 tonco2 0,38 tonco2 18,01 tonco2 Uitstoot 165,76 tonco2 165,76 tonco2 Brandstofverbruik eigen materieel (diesel) 354,80 tonco2 14,84 tonco2 Overige energiedragers voor andere doeleinden dan vervoer: Niet rijdend materieel (diesel) Niet rijdend materieel (benzine) Propaan LPG Gas 694,21 tonco2 668,96 tonco2 9,46 tonco2 12,62 tonco2 3,17 tonco2 22,31 tonco2 Vaart: 12,46 tonco2 Weide: 6,68 tonco2 Papland: 3,17 tonco2 29,03 tonco2 27,98 tonco2 0,40 tonco2 0,52 tonco2 0,13 tonco2 10,58 tonco2 2,37 tonco2 5,09 tonco2 1,92 tonco2 Barendrecht+ Den Haag Uitstoot per miljoen omzet 34,82 tonco2 34,82 tonco2 1,88 tonco2 0,50 tonco2 1,07 tonco2 0,40 tonco2 0,93 tonco2 4,72 tonco2 0,99 tonco2 Totaal scope ,05 tonco2 63,19 tonco2 181,06 tonco2 37,69 tonco2 Scope 2: Groene stroom 0 tonco2 0 tonco2 Grijze stroom 6,86 tonco2 1,44 tonco2 Zakelijk verkeer privéauto 9,20 tonco2 0,38 tonco2 2,01 tonco2 0,42 tonco2 Totaal scope 2 9,20 tonco2 0,38 tonco2 7,28 tonco2 1,86 tonco2 Totaal scope 1 & ,25 tonco2 63,58 tonco2 188,34 tonco2 39,55 tonco2 Pagina 19 van 22

20 Op de pagina s hierboven is een vergelijking per vestiging gemaakt. De vergelijking wordt gemaakt over 2015 en de eerste helft van De totale CO2 uitstoot van de vestiging Gorinchem is met 9,6% per miljoen omzet afgenomen ten opzichte van Er is hier beduidend minder diesel verbruikt dan in De vestiging Barendrecht laat een toename per miljoen omzet zien. Dit wordt vooral veroorzaakt doordat er meer brandstof is verbruikt. Voor de vestiging Gorinchem is in scope 2 weinig besparing meer te behalen, aangezien er alleen uitstoot is uit zakelijke privé kilometers. De vestiging Barendrecht kan hier nog wel besparing halen door het energiecontract om te zetten naar windstroom. Dit wordt gerealiseerd zodra het huidige contract afloopt Doelstellingen en maatregelen Voor de doelstellingen en maatregelen wordt verwezen naar document 3.B.2. Energiemanagement Actieplan. Pagina 20 van 22

21 4. Rapportage conform NENISO GHG report content 7.3 GHG report content Beschrijving Hoofdstuk in deze rapportage A Reporting organization 1 B Person responsible 1.1 C Reporting period 1 D Organizational boundaries 2.3 E Direct GHG emissions 3.2 F Combustion of biomass 2.5 G GHG removals 2.5 H Exclusion of sources or sinks 2.1 I Indirect GHG emissions 3.3 & 3.4 J Base year 1 K Changes or recalculations 2.2 L Methodologies 2.1 M Changes to methodologies 2.2 N Emission or removal factors 2.5 used O Uncertainties 2.5, 3.2 & 3.3 P Statement in accordance 4 with NENISO Q Statement on the verification 6 Pagina 21 van 22

22 5. Literatuur Greenhouse Gas Protocol (2004), A Corporate Accounting and Reporting Standard, revised document. Nederlands NormalisatieInstituut (2012). NEN ISO :2006, Greenhouse gases Part 1: Specification with guidance at the organization level for quantification and reporting of greenhouse gas emissions and removals, Delft SKAO (2012); CO2prestatieladder 3.0, generiek handboek, 10 juni Verificatie CO2emissieinventaris 2011 Van Vulpen B.V., nummer CO292682/01 d.d Pagina 22 van 22