Tweede Kamer der Staten-Generaal

Transcriptie

1 Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar Ministeriële Conferentie van de Wereld Handelsorganisatie (WTO) Nr. 38 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ECONOMISCHE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal s-gravenhage, 15 september 2000 Tijdens Algemeen Overleg op 25 mei jl. zegde ik, op verzoek van de VVD-fractie, de Kamer een overzicht toe van kwantitatieve invoerbeperkingen in de EU waarmee de ontwikkelingslanden worden geconfronteerd. Hierbij doe ik deze toezegging gestand. Industrieproducten Echte kwantitatieve invoerbeperkingen voor ontwikkelingslanden, in de zin van formeel vastgelegde maximale invoerhoeveelheden, bestaan in de EU alleen voor textiel- en kledingproducten. De invoer van andere industrieproducten is niet aan kwantitatieve restricties gebonden. Alleen voor China (dat straks in de WTO overigens niet de status van ontwikkelingsland krijgt) gelden nog enkele restricties voor bepaalde soorten schoeisel en aardewerk. Na de Chinese toetreding tot de WTO zullen deze restricties binnen 5 jaar worden opgeheven. De invoerbeperkingen voor textiel- en kledingproducten zijn neergelegd in bilaterale akkoorden die de EU met zeventien ontwikkelingslanden heeft gesloten. Daar zijn overigens geen landen bij die behoren tot de groep van minst ontwikkelde landen. Het gaat om de volgende landen (de getallen achter ieder land geven het aantal productcategorieën aan waarvoor beperkingen gelden): Argentinië (2), Brazilië (9), China (58), Egypte (2), Filipijnen (12), Hong Kong (24), India (17), Indonesië (12), Macao (19), Maleisië (8), Oezbekistan (1), Pakistan (14), Peru (2), Singapore (7), Sri Lanka (4), Thailand (17) en Vietnam (29). Ten aanzien van Noord-Korea hanteert de EU op autonome basis 47 beperkingen. Daarnaast zijn er ook enkele meer ontwikkelde landen waartegen de EU restricties heeft. Het gaat daarbij om Wit-Rusland (34), Bosnië-Herzegovina (11), Kroatië (11), Oekraïne (29), Joegoslavië (11), Taiwan (36) en Zuid-Korea (36). Al met al gaat het om 452 quota over 25 landen, een gemiddelde van 18 quota per land. KST47913 ISSN Sdu Uitgevers s-gravenhage 2000 Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 38 1

2 In totaal zijn er zo n 135 productcategorieën waarvoor quota bestaan. De meest voorkomende categorieën onder quota zijn echter de categorieën 1 t/m 8: katoenen garens, katoenen weefsels, weefsels van synthetische vezels, T-shirts, truien, herenbroeken, damesblouses en herenoverhemden. Voor deze categorieën, die commercieel het meest aantrekkelijk zijn, is tevens sprake van de hoogste benutting van de quota. In 1999 werden van de 452 quota er 241 voor minder dan 50% benut. In sommige gevallen betekende dat dat de restricties geen wezenlijke belemmeringen vormden. In andere gevallen echter ging het om hoeveelheden die te klein waren om commercieel interessant te zijn. In zulke gevallen is afschaffing van de restricties juist van groot belang. Op grond van de WTO-overeenkomst inzake Textiel en Kleding mag de EU, evenals andere ontwikkelde WTO-leden, haar restricties ten aanzien van ontwikkelingslanden die WTO-lid zijn handhaven tot 1 januari Daarna zullen deze beperkingen moeten zijn opgeheven. Krachtens bovengenoemde WTO-overeenkomst is overigens de afgelopen jaren reeds een tweetal naar de mening van de regering zeer bescheiden stappen gezet op weg naar de volledige afschaffing van de beperkingen. Per 1 januari 2002 zal een derde tussenstap moeten volgen. De Commissie heeft daarvoor onlangs een voorstel gedaan, dat voorziet in liberalisering van 62 categorieën textiel- en kledingproducten. De komende tijd wordt in Brussel over dit voorstel overlegd. Hoewel het naar de letter niet in strijd is met de WTO-verplichtingen (tenminste 18 procent van de invoer uit het referentiejaar 1990 moet worden geliberaliseerd, terwijl de Commissie tot 18,1 procent komt), is het mijns inziens te mager. Het gaat bij de voorgestelde liberalisering namelijk vooral om quota van geringe economische betekenis. Niet alleen is daardoor het voordeel voor de exporterende ontwikkelingslanden beperkt, maar bovendien zal aan het eind van de overgangsperiode de schok voor de Europese industrie des te groter zijn, met alle risico s van dien dat er massaal wordt gegrepen naar antidumping- en vrijwaringsmaatregelen. Nederland zal zich dan ook inzetten voor een verruiming, maar de eerste bespreking van het voorstel in Brussel heeft al uitgewezen dat het moeilijk zal worden voor dit streven voldoende steun te verwerven. Vele lidstaten hebben namelijk ofwel het Commissievoorstel al direct geaccepteerd ofwel laten weten dat zij het nog te royaal vinden. De sector textiel en kleding is voor ontwikkelingslanden van groot belang. Gemiddeld bestaat ongeveer 20% van hun uitvoer van industriële goederen uit textiel en kleding. Voor sommige ontwikkelingslanden, en met name de minst ontwikkelde landen, ligt dat percentage nog een stuk hoger. Het verdwijnen van de kwantitatieve invoerbeperkingen zal dus voor de ontwikkelingslanden per saldo een belangrijk gunstig economisch effect hebben. Overigens zijn aan het verdwijnen van de restricties niet voor alle ontwikkelingslanden uitsluitend voordelen verbonden. Zo zullen de minst ontwikkelde landen, waarvoor in de EU momenteel geen quota gelden, te maken krijgen met sterkere concurrentie. Ook andere ontwikkelingslanden zullen met meer concurrentie worden geconfronteerd. Ook zal een aantal regeringen in ontwikkelingslanden de soms aanzienlijke inkomsten zien verdwijnen die men momenteel trekt uit de verkoop van uitvoervergunningen. Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 38 2

3 Landbouwproducten Kwantitatieve invoerbeperkingen in de landbouwsector zijn niet toegestaan onder de multilaterale handelsregels van het WTO-Landbouwverdrag. Tijdens het Algemeen Overleg van mei jl. heb ik uiteengezet dat de EU bij de invoer van landbouwproducten wel gebruik maakt van tariefcontingenten en dat deze vaak een kwantitatieve invoerbeperking impliceren. Deze zijn ook op de markttoegang voor ontwikkelingslanden van invloed. Hieronder wordt ingegaan op de werking van tariefcontingenten, de door de EU gehanteerde tariefcontingenten en de gevolgen hiervan voor de markttoegang voor ontwikkelingslanden. Niet wordt ingegaan op andere maatregelen die ook de markttoegang voor (ontwikkelings-)landen beïnvloeden, zoals invoertarieven in het algemeen en kwaliteitseisen. In de Uruguay Ronde is overeengekomen dat alle non-tarifaire maatregelen in de landbouwsector, zoals invoerverboden en -quota, zouden worden omgezet in een invoertarief. Deze omzetting, die «tarificatie» wordt genoemd, was vooral bedoeld om de grensbescherming te kwantificeren en heeft de transparantie van die grensbescherming groter gemaakt. Voor sommige producten betekende tarificatie echter dat er zodanig hoge tarieven zouden ontstaan, dat concurrerende invoer feitelijk onmogelijk zou worden. Tegen deze achtergond heeft de WTO haar leden verplicht om voor alle producten tenminste 5% minimum markttoegang te geven. Om invulling te geven aan de minimum markttoegangverplichting heeft de EU tariefcontingenten gecreëerd, dat wil zeggen dat er voor een vastgestelde hoeveelheid mag worden ingevoerd tegen een tarief dat lager is dan het algemeen geldende tarief. Deze vastgestelde hoeveelheid (het contingent) moet tenminste 5% van de binnenlandse consumptie (referentieperiode ) zijn. Voor een aantal landbouwproducten gelden dus twee tarieven: een hoog tarief dat geldt buiten het contingent en een laag tarief dat geldt binnen het contingent. De EU heeft momenteel 94 tariefcontingenten voor landbouwproducten, waaronder voor rijst, suiker, rundvlees en bananen. Onder de regels van de WTO is het toegestaan (onder bepaalde voorwaarden) vast te leggen welke landen gebruik mogen maken van het contingent. Bij het merendeel is het niet vastgelegd. Tariefcontingenten zijn ook van toepassing voor ontwikkelingslanden. Voor een volledig beeld van de markttoegang voor deze producten is het noodzakelijk om naast de tariefcontingenten tevens de verschillende preferentiële regimes in ogenschouw te nemen. Op basis van de diverse preferentiële regimes krijgen de ontwikkelingslanden een gunstiger behandeling dan krachtens de algemeen geldende regels. Hieronder worden de belangrijkste preferentiële regimes van de EU beschreven en wordt aangegeven of en op welke wijze deze de markttoegang voor ontwikkelingslanden gunstig kunnen beïnvloeden. Ten eerste heeft de EU met een aantal ontwikkelingslanden een bilateraal vrijhandelsakkoord afgesloten. Vrijhandelsakkoorden zijn er met de landen van de Mediterrane regio, Mexico en Zuid-Afrika. Elk van deze vrijhandelsakkoorden bevat preferentiële afspraken over landbouwproducten. De afspraken bestaan o.a. uit landenspecifieke contingenten (een vastgestelde hoeveelheid die tegen een lager invoerrecht dan het normale recht mag worden ingevoerd) en reductie van invoerrechten (waarbij er geen hoeveelheidsbeperking is). De mate van Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 38 3

4 preferentiële behandeling (productdekking, omvang van preferentie) verschilt per akkoord. Ten tweede heeft de EU met landen in Afrika, de Caraïben en de Stille Zuidzee (ACS) een partnerschapovereenkomst (voorheen de Lomé Conventie) afgesloten. Dit verdrag geeft de ACS-landen eenzijdige handelspreferenties, dat wil zeggen dat voor een groot aantal producten uit de ACS-landen de invoerrechten van de EU niet van toepassing zijn, terwijl voor de EU de normale tarieven in die landen gelden. Op landbouwgebied verleent de EU handelspreferenties aan de ACS-landen in de vorm van reductie van invoerrechten en landenspecifieke contingenten. Voor bepaalde producten zijn de preferenties specifiek gericht op een gunstiger behandeling ten opzichte van de algemene gelden tariefcontingenten die in WTO-kader zijn afgesproken. Dit kan door een reductie op het tarief zowel buiten als binnen het algemene contingent (bijv. bananen) en door een reservering van een aandeel in het contingent (bijv. suiker). Hoewel de uitzonderingspositie voor ACS-landen niet overeenkomt met de regels van de WTO, is deze afwijking door de leden van de WTO wel toegestaan (de zogenaamde «Lome-waiver»). Overigens bestaat er in de partnerschapovereenkomst de mogelijkheid voor de ACS-landen om vanaf 2008 geleidelijk over te gaan van eenzijdige handelspreferenties naar wederkerige vrijhandelsakkoorden met de EU. Ten derde geldt in de EU nog het Algemeen Preferentieel Systeem (APS) voor ontwikkelingslanden. In afwijking van de hiervoor beschreven regelingen gaat het hier niet om een regeling gebaseerd op een verdrag, maar om een autonome regeling waarbij de EU eenzijdig preferentiële markttoegang verleent (zonder tegenprestatie van de begunstigde landen). Daarnaast verschilt het APS van de andere regelingen doordat het geldt voor alle ontwikkelingslanden. Wel wordt er onderscheid gemaakt tussen twee groepen: minst ontwikkelde landen (MOL s) en overige ontwikkelingslanden. Voor de MOL s geldt een gunstiger preferentieel regime: zij krijgen volledig rechtenvrije toegang met uitzondering van een aantal producten. Voor de overige ontwikkelingslanden zijn de preferenties over het algemeen beperkt tot een reductie van het normale (MFN-) tarief. Bij deze tariefpreferenties gelden in het APS geen kwantitatieve beperkingen; er is geen sprake van tariefcontingenten. De omvang van de preferenties wordt bepaald door de «gevoeligheid» van de producten in kwestie op de EU-markt. Deze gevoeligheid hangt samen met de mate waarin de import concurreert met productie die in de EU zelf plaatsvindt. De minst gevoelige producten krijgen rechtenvrije toegang, de meest gevoelige producten (veelal textiel-en landbouwproducten) krijgen een korting van 15% op het MFN-tarief. Voor enkele producten wordt zelfs helemaal geen korting gegeven. Voor die producten waarvoor een in het kader van de WTO ingesteld tariefcontingent bestaat, geldt dat de korting betrekking heeft op het normale invoerrecht; de preferenties hebben geen betrekking op het (lagere) tarief dat binnen het contingent wordt toegepast. De hierboven beschreven diversiteit aan regelingen (MFN- en preferentiële stelsels) die van invloed zijn op het EU-invoerregime voor landbouwproducten, ook op het gebied van tariefcontingenten, maakt het geheel weinig transparant. Het is daardoor moeilijk in dit bestek exact de mate aan te geven waarin ontwikkelingslanden toegang hebben tot de EU-markt. Hiervoor zou een uitgebreide studie per ontwikkelingsland nodig zijn. Immers, het regime verschilt per product en per land. Om althans enig inzicht te geven wordt hieronder, bij wijze van voorbeeld, het Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 38 4

5 EU-regime beschreven voor een aantal voor ontwikkelingslanden relevante landbouwproducten. Rundvlees: Het normale EU-invoerregime voor rundvlees voorziet in een specifieke heffing van 176,8 Euro per 100 kilogram plus een ad valorem-recht van 12,8 procent. In het kader van haar WTO-verplichtingen heeft de EU een aantal tariefcontingenten geopend. Voor vlees van hoge kwaliteit geldt een aantal contingenten van in totaal ton. Deze hoeveelheid is verdeeld tussen de VS en Canada ( ton), Australië (7000 ton), Argentinië ( ton), Uruguay (6300 ton), Brazilië (5000 ton) en Nieuw-Zeeland (300 ton). Binnen deze tariefcontingenten moet een invoerrecht worden betaald van 20 procent (van de waarde van het ingevoerde vlees). Er geldt geen specifieke invoerheffing. Voor bevroren rundvlees geldt een niet naar leveranciersland verdeeld tariefcontingent van ton. Ook hier moet binnen deze tariefcontingenten een invoerrecht worden betaald van 20 procent en is er geen specifieke invoerheffing. Voor bevroren vlees dat bestemd is voor verwerking in de EU wordt doorgaans op autonome basis (dus zonder verplichting voor de EU) een tariefcontingent geopend. In de periode van 1 juli 2000 tot en met 30 juni 2001 bedraagt de omvang van dat tariefcontingent ton. Er geldt voor dit contingent een douanerecht van 20 procent (van de waarde van het vlees) alsmede, afhankelijk van de soort bewerking, geen of een verlaagde specifieke invoerheffing. Voor zogenaamde «bevroren omlopen» (vlees van bepaalde buikgedeelten) geldt een tariefcontingent van 1500 ton, waarvan 700 ton is gereserveerd voor Argentinië en 800 ton beschikbaar is voor invoer uit andere landen. Binnen dat tariefcontingent is er geen specifieke invoerheffing, maar wel een invoerrecht van 4 procent ad valorem. Onder het ACS-regime kan een zestal Afrikaanse landen (Botswana, Kenia, Madagascar, Namibië, Swaziland en Zimbabwe) in totaal ton rundvlees naar de EU exporteren zonder ad valorem-recht, terwijl voor die hoeveelheid de specifieke invoerheffing met 92 procent wordt gereduceerd. Onder het APS wordt voor rundvlees geen korting gegeven op het normale douanerecht. De laatste jaren voert de EU gemiddeld zo n à ton rundvlees in. Dit betekent dat er buiten bovengenoemde tariefcontingenten nog een invoer van gemiddeld zo n ton plaatsvindt. Een deel daarvan vindt plaats onder preferentiële regelingen met landen in Midden- en Oost-Europa, een ander deel betreft meest vlees van bijzondere kwaliteit uit landen als de VS en Argentinië. Suiker: Het normale EU-invoerrecht voor witte (geraffineerde) rietsuiker is momenteel 41,9 Euro per 100 kilogram. Als gevolg van toepassing van de speciale vrijwaringsclausule uit het WTO-landbouwakkoord komt daar nog een aanvullende heffing van 6,29 Euro per 100 kilogram bij. Voor ruwe rietsuiker die voor raffinage in de EU is bestemd geldt een invoerrecht van 33,90 Euro met een aanvullende heffing van 3,08 Euro per 100 kilogram. Voor ruwe rietsuiker die niet voor raffinage is bestemd (maar die direct wordt geconsumeerd) geldt een invoerrecht van 41,90 Euro per 100 kilogram en een aanvullende heffing van 7,85 Euro per 100 kilogram. De EU heeft een tariefcontingent geopend van ton (uitgedrukt in witte suiker). Binnen dit contingent hoeft geen invoerrecht te worden betaald. De invoer onder het contingent is verdeeld tussen ACS-landen ( ton) en India ( ton). Overigens biedt de EU aan een aantal MOL s onder de ACS-landen een garantieprijs die gelijk is aan de in de EU geldende interventieprijs (momenteel 63,19 Euro per 100 kilogram). Naast bovengenoemd contingent wordt jaarlijks ten behoeve van suikerraffinaderijen in een aantal EU-lidstaten een extra tarief- Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 38 5

6 contingent geopend, zodat deze in hun behoefte aan ruwe suiker kunnen voorzien. De omvang van dit laatste contingent schommelt tussen de en ton. Binnen het contingent geldt een invoerheffing die zo n 80% van de normale heffing bedraagt. Onder de in februari jl. verlengde invoerregeling voor de zogenaamde landen en gebieden overzee (LGO), waaronder o.a. de Antillen en Aruba, is de invoer van suiker van oorsprong uit de LGO formeel rechtenvrij. Aangezien in de LGO zelf niet of nauwelijks suiker wordt geproduceerd, gaat het in de praktijk om door de LGO geïmporteerde suiker die aldaar een oorsprongswijzigende bewerking ondergaat. Door middel van een vrijwaringsmaatregel heeft de EU deze invoer dit jaar beperkt tot ongeveer 3000 ton. Onder het APS wordt voor rietsuiker geen korting gegeven op de normale invoerrechten. Rijst: Het EU-invoerrecht voor padie (ruwe, onbewerkte rijst) is 211 Euro per ton. Voor zogenaamde breukrijst (brokstukken van rijstkorrels) is dat 128 Euro per ton. Voor gedopte rijst en witte rijst is er een maximum invoerrecht van respectievelijk 264 Euro en 416 Euro per ton. Voor die laatste twee rijstsoorten heeft de EU zich er namelijk in de WTO toe verbonden het invoerrecht zodanig te beperken, dat de som van de invoerprijs en het invoerrecht niet hoger zal zijn dan de zogenaamde invoerplafondprijs. Die laatste prijs wordt berekend door op de in de EU geldende interventieprijs voor ruwe rijst een correctiefactor toe te passen (+ 80% voor gedopte indica-rijst, + 88% voor gedopte Japonica-rijst, 163% voor witte Indica-rijst en 167% voor witte Japonica-rijst). In de praktijk betekent dit dat doorgaans een lager invoerrecht wordt geheven dan de bovengenoemde maximale invoerrechten voor gedopte en witte rijst. In het kader van haar WTO-verplichtingen heeft de EU voor witte rijst een tariefcontingent geopend van ton. Binnen dit contingent hoeft geen invoerrecht te worden betaald. De voornaamste begunstigden van dit tariefcontingent zijn de VS en Thailand. Voor gedopte rijst is er een tariefcontingent van ton tegen een invoerrecht van 88 Euro per ton. Australië, de VS en Thailand zijn de belangrijkste begunstigden. Voor breukrijst is er een tariefcontingent van ton tegen verlaagd invoerrecht, dat 28 Euro per ton onder het normale invoerrecht ligt. De voornaamste begunstigde landen zijn Thailand, Australië, Guyana en de VS. Naast deze regelingen uit hoofde van WTO-afspraken is er ook een aantal bijzondere invoerregelingen. Zo wordt op de invoer van zogenaamde Basmati-rijst uit India en Pakistan, in onvolledig bewerkt stadium, een forfaitaire verlaging van de invoerheffing met 250 Euro per ton toegepast, waarbij in beginsel geen hoeveelheidsbeperking van toepassing is. Uit de ACS-landen kan een hoeveelheid van ton rijst (uitgedrukt in gedopte rijst) en breukrijst worden ingevoerd tegen een verlaagd invoerrecht. Dit behelst een korting op het normale invoerrecht. Deze korting wordt als volgt berekend. Voor padie en gedopte rijst wordt het normale douanerecht eerst verlaagd met 65 procent, waarna van het resterende heffingsbedrag nog 4,34 Euro per ton wordt afgetrokken. Voor witte rijst wordt eerst 16,78 Euro van de normale invoerheffing per ton afgetrokken, waarna het resterende bedrag eerst met 65% en daarna nog eens met 6,52 Euro per ton wordt verlaagd. Voor breukrijst wordt het normale invoerrecht eerst met 65 procent en daarna nog eens met 3,62 Euro per ton verminderd. Ten belope van een hoeveelheid van maximaal 4000 ton rijst (uitgedrukt in gedopte rijst) kan bij de invoer van rijst uit Bangladesh een verlaagd recht worden toegepast. Deze verlaging wordt op een tamelijk gecompliceerde manier berekend en verschilt per bewerkingstadium, maar bedraagt meer dan 50 procent. Bij invoer van rijst uit Egypte geldt ten belope van een hoeveelheid van ton per verkoopseizoen een korting op het normale douanerecht van 25 procent. Op rijst van Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 38 6

7 oorsprong en afkomstig uit de zogenaamde landen en gebieden overzee (LGO), waaronder o.a. de Antillen en Aruba, wordt geen invoerrecht geheven. Voor ACS-rijst die in een LGO een oorsprongswijzigende bewerking heeft ondergaan is de rechtenvrije toegang tot de EU daarentegen beperkt tot een hoeveelheid van ton (op basis van gedopte rijst). Onder het APS wordt voor rijst geen korting gegeven op de normale invoerrechten. Sinaasappelen: De hoogte van het EU-invoerrecht is afhankelijk van het seizoen en gedeeltelijk ook van de prijs van de in te voeren sinaasappelen. Het kalenderjaar is verdeeld in 8 perioden (variërend in lengte van 4 maanden tot 15 dagen), waarbij steeds een ander invoerrecht van toepassing is. De hoogte van het invoerrecht stijgt naarmate de invoer meer concurreert met de eigen productie binnen de EU. Het hoogste recht wordt geheven in de periode van 1 januari tot en met 31 maart, te weten 16,7 procent. Het laagste recht bedraagt 3,2 procent en is van toepassing in de periode van 1 tot en met 15 oktober. Daarnaast is er een entreeprijsstelsel. Dit houdt in dat naast de bovengenoemde ad valorem invoerrechten een aanvullende heffing, uitgedrukt in Euro per 100 kilogram nettogewicht, wordt opgelegd als de invoerprijs onder een bepaald minimumniveau komt. Dat niveau ligt doorgaans op 35,7 Euro per 100 kilogram. De aanvullende heffing wordt hoger naarmate de invoerprijs verder onder dat niveau zakt. Volgens de WTO-afspraken kan de aanvullende heffing maximaal 7,4 Euro bedragen. In de periode van 1 juni tot en met 30 november is het entreeprijsstelsel niet van toepassing en worden er dus ook geen aanvullende heffingen opgelegd. In het kader van WTO-afspraken opent de EU jaarlijks een tariefcontingent voor sinaasappelen van hoge kwaliteit ten belope van ton. Binnen dit contingent, dat van toepassing is in de periode van 1 februari tot en met 30 april, geldt een invoerrecht van 10%. Het contingent is niet verdeeld onder bepaalde exportlanden. Daarnaast opent de EU jaarlijks voor een drietal landen uit de Middellandse-Zeeregio tariefcontingenten uit hoofde van de met deze landen gesloten akkoorden. Binnen deze contingenten, die jaarlijks met enkele procenten groeien en die lopen van 1 juli tot en met 30 juni van het kalenderjaar, wordt geen douanerecht geheven. Momenteel bedraagt de omvang van de tariefcontingenten voor Israël ton, voor Marokko ton en voor Tunesië ton. Het bovengenoemde entreeprijsstelsel is daarbij van toepassing. Met Egypte wordt in het kader van een nieuw op te richten Middellandsezee akkoord nog onderhandeld over een contingent voor sinaasappelen. In het kader van het APS wordt voor sinaasappelen geen korting op het normale invoerrecht toegepast. Het bestaan van tariefcontingenten betekent niet dat deze ook daadwerkelijk worden benut. In 1997 werd 77% van de invoermogelijkheden onder EU-tariefcontingenten benut. Onderbenutting van tariefcontingenten komt overigens ook voor bij andere WTO-leden die gebruik maken van tariefcontingenten. De oorzaak voor onderbenutting kan gelegen zijn in het feit dat exporteurs geen gebruik van de tariefcontingenten kunnen of wensen te maken, maar kan ook komen door additionele restricties bij de invoer die bijvoorbeeld het gevolg zijn van het beheer van de tariefcontingenten. De WTO-regels op het gebied van het beheer van tariefcontingenten zijn onvoldoende duidelijk. Deze problematiek is in de WTO gesignaleerd en heeft ertoe geleid dat het beheer van tariefcontingenten onderdeel zal vormen van de landbouwonderhandelingen. De Staatssecretaris van Economische Zaken, G. Ybema Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 38 7