Gebiedsverkenning Maatschappelijk vastgoed Aanschot

Transcriptie

1 A Versie Maatschappelijk vastgoed Aanschot April 2014

2 April 2014 Aanschot - Colofon Uitgave Gemeente Eindhoven Datum april 2014

3 A Inhoudsopgave Colofon Inhoudsopgave Inleiding Inleiding gebiedsverkenningen Het gebied van deze verkenning: Aanschot Leeswijzer Verantwoording Gebiedsschets Blixembosch Woenselse Heide De Tempel Castiliëlaan Rol van de gemeente Rol van de gemeente in Aanschot Bouwstenen voor Aanschot Activiteiten en gemeentelijk maatschappelijk vastgoed Wat is er in Aanschot Activiteiten Maatschappelijk vastgoed Constatering Kansen en bedreigingen Kansen Bedreigingen Proces: realiseren gebiedsvisie Co-creatie: wat is dat en met wie doe je dat? Co-creëren in Aanschot Tot slot Bijlagen

4 April 2014 Aanschot - 1 Inleiding 1.1 Inleiding gebiedsverkenningen De wil graag haar beleidsdoelstellingen realiseren op het terrein van onderwijs, jeugd, cultuur, sport en welzijn. En op het gebied van maatschappelijke activiteiten. De gemeente streeft daarom naar een optimale mix van voorzieningen op gebiedsniveau door gemeentelijk maatschappelijk vastgoed gericht in te zetten, in samenhang met het vastgoed van samenwerkingspartners. Hiervoor is een actueel en volledig beeld nodig van de maatschappelijke activiteiten die er in een gebied al zijn, de maatschappelijke activiteiten waaraan behoefte is en de huisvesting van deze activiteiten. Deze gebiedsverkenningen dragen bij aan een beter inzicht in de financiële als maatschappelijke ontwikkelingen in relatie tot het (gemeentelijk) maatschappelijk vastgoed. Alle sectoren die betrokken zijn bij de totstandkoming van deze gebiedsverkenning hebben minder (financiële) middelen. Daarom wil de gemeente maatschappelijk vastgoed zo effectief en efficiënt mogelijk inzetten en afstemmen op de behoefte in een gebied. 1.2 Het gebied van deze verkenning: Aanschot Per wijk brengt de gemeente de maatschappelijke activiteiten (vraag) en het maatschappelijk vastgoed (aanbod) in kaart. Hierbij worden ook sportactiviteiten betrokken, omdat de gemeente de sportparticipatie wil verhogen om bij te dragen aan het gezondheidsniveau. Deze verkenning gaat over de wijk Aanschot in het stadsdeel Woensel Noord We hebben de bij ons bekende gegevens verzameld en waar mogelijk met elkaar verbonden. Deze informatie is vervolgens vertaald naar een gemeentelijk beeld van het gebied en van de rol die de gemeente zou kunnen spelen in de samenwerking met de externe partijen. Deze verkenning is een eerste aanzet. 1.3 Leeswijzer In hoofdstuk 2 leest u enkele kerngegevens over Aanschot. Ook gaat het hoofdstuk in op de rol die de gemeente voor zichzelf ziet bij deze wijk. Hoofdstuk 3 gaat over de bouwstenen in Aanschot die kunnen dienen als uitgangspunt voor de co-creatie. Vervolgens komt in hoofdstuk 4 het proces van de gebiedsverkenning aan de orde: Welke informatie hebben we verzameld en hoe verhoudt die zich tot het gemeentelijke beleid? De huidige situatie brengen we volledig in beeld. Hoofdstuk laat de kansen en bedreigingen van het gebied zien. In hoofdstuk 7 leest u hoe we komen tot een gezamenlijke invulling van de gewenste situatie. 4

5 A 1.4 Verantwoording De gemeente nam het initiatief voor deze integrale gebiedsverkenning en verzamelde eerst alle interne informatie over het gebied. De sectoren Grond en Vastgoed, Gebiedsontwikkeling, Mens en Maatschappij, Sport en Bewegen en Economie en Cultuur verzamelden de andere relevante gegevens. Daarna volgde een toets van de interne gebiedsverkenning, met aanvullingen uit het gebied zelf. Dit leidde tot een totaalbeeld van wat er is, wat er zou moeten zijn en hoe we met elkaar kunnen zorgen dat het er komt. Daarbij is de gemeente slechts één van de stakeholders in de stad naast samenwerkingspartners zoals wijk- en bewonersorganisaties, besturen van VTA s (vrijetijdsaccommodaties), SPIL-centra (een alomvattend concept voor peuterwerk, kinderopvang, basisonderwijs en jeugdgezondheidszorg), corporatiebesturen, school- en sportverenigingsbesturen en welzijnspartners. 2 Gebiedsschets In Noord-Eindhoven ligt de wijk Aanschot, vernoemd naar een voormalig gehucht, vroeger gelegen op het grondgebied van de gemeente Son. De wijk wordt omsloten door de A50, Kennedylaan, Huizingalaan en Bisschop Bekkerslaan/Roelantlaan en bestaat uit vijf buurten Woenselse Heide, De Tempel, Blixembosch West, Blixembosch Oost en Castiliëlaan. Castiliëlaan heeft een beperkte woonfunctie (150 bewoners) en is daarom uit onderstaand overzicht gelaten: Blixembosch Oost Blixembosch West Woenselse heide De Tempel Aanschot Eindhoven 0-19 jarigen 32,7% 26,4% 23,2% 21% 26,6% 20,6% jarigen 16,7% 14,9% 21,5% 19,7% 18,5% 31,3%

6 April 2014 Aanschot - Blixembosch Oost Blixembosch West Woenselse heide De Tempel Aanschot Eindhoven jarigen 39,3% 41% 27,4% 24,9% 32,5% 26,3% 60+ers 11,5% 17,7% 27,9% 34,3% 22,5% 21,6% autochtoon 79, ,4 70, ,4 adres met 1 volwassene 14,7 11,5 29,8 32,2 23,9 37,3 adres met 2 volwassenen zonder kind(eren) adres met 1 volwassene met kind(eren) adres met 2 volwassenen met kind(eren) 24,8 35, ,8 30,1 28,3 5,5 6, ,6 6,5 50,9 43,6 25, ,6 overige adressen 4,3 2,9 5,6 4 4,5 6,4 huurwoningen koopwoningen De bovenstaande cijfers uit de buurtmonitor (peildatum 1 januari 2013) laten (grote) verschillen zien tussen Eindhoven en Aanschot en tussen de buurten onderling. Zo zijn er in alle buurten meer jongeren dan gemiddeld in Eindhoven, waarbij Blixembosch West en Oost ver boven het gemiddelde liggen. De leeftijdscategorie jaar is in heel Aanschot juist ondervertegenwoordigd. Bewoners van middelbare leeftijd wonen veelal in Blixembosch, terwijl 60+ers vooral Woenselse Heide of De Tempel wonen. Waar het percentage autochtonen in Woenselse Heide en De Tempel overeenkomt met het Eindhovense gemiddelde, ligt het in Blixembosch fors hoger evenals de verhouding huur- en koopwoningen. Ook de gezinssamenstellingen laten grote verschillen zien. De sportparticipatie in Aanschot ligt op 66% en 74% van de bewoners haalt de gezondbewegennorm. Leefstijlen: Zowel Blixembosch Oost als West bevinden zich in de blauwe leefstijl, kenmerken: zakelijke houding, zelfverzekerd, succes en status. De overige buurten bevinden zich in de groene leefstijl, kenmerken: conservatief, op zoek naar zekerheid in de eigen woonomgeving, veiligheid en bescherming (Leefstijlen in Eindhoven) Vanwege de grote onderlinge verschillen tussen de buurten, geven wij van alle buurten een korte gebiedsschets. 6

7 A Blixembosch Blixembosch is gebouwd in de jaren 80 en 90 en bestaat uit twee buurten die door het Aanschotpark worden gescheiden in Blixembosch West en Blixembosch Oost. Binnen Blixembosch liggen twee basisscholen, De Boschuil en De Vuurvlinder, in totaal krijgen zo n 2000 leerlingen onderwijs op deze scholen.. Verder zijn er goede maatschappelijke voorzieningen in de vorm van kinderopvang, vrijetijdsaccommodatie, gymzalen, diverse medische voorzieningen, speelvoorzieningen en een winkelcentrum. Blixembosch is een wijk met een sterk vrijwilligersnetwerk en heeft een goede wijkvereniging. Blixembosch wordt over het algemeen ervaren als een rustige, groene en veilige buurt om te verblijven en wonen. Het zijn relatief jonge buurten. Kenmerkend voor jonge buurten is dat zij vaak relatief jonge bewoners hebben, zo ook in Blixembosch. Dit brengt specifieke jongerenproblematiek met zich mee (overlast in en schade aan de openbare ruimte). Het wederzijdse begrip tussen jongeren en ouderen in de wijk kan beter. Blixembosch West Deze wijk is in de jaren 90 gebouwd. In dit gedeelte van de wijk zijn de straatnamen vernoemd naar edelstenen vandaar dat dit ook wel de diamantenbuurt genoemd wordt. De buurt ligt opgesloten door de wegen Hondsruglaan en Huizingalaan en het Aanschotpark. De Diamantring is de ontsluitingsweg van deze buurt. In het midden van de buurt ligt een plantsoen met een trapveldje en een speelvoorziening. Blixembosch Oost Deze buurt is in de jaren 80 gebouwd tegen de oude Philipswijk, de straatnamen zijn vernoemd naar sprookjes. Later zijn in verschillende fasen, de Engelse, Franse, Italiaanse en Amerikaanse buurt gebouwd. In het midden ligt een winkelcentrum met verschillende andere maatschappelijke voorzieningen. Met uitzondering van de omgeving van het winkelcentrum waar verschillende appartementencomplexen (Ouverture en Stiffelio) liggen kenmerkt de buurt zich door grondgebonden (koop-) woningen. De waarde van de woningen ligt in het middeldure tot dure segment. Er zijn veel maatschappelijke voorzieningen, 2 basisscholen, kinderopvang, vta, gymzalen, medische voorzieningen, speelvoorzieningen en een winkelcentrum. De Shakespearelaan en Sprookjesbosch zijn de ontsluitingswegen van deze buurt. In het midden van de buurt ligt een waterpartij die buurt doorsnijdt Woenselse Heide Woenselse Heide is gebouwd in de jaren en ruim opgezet. Er zijn veel ruime doorzonwoningen. In de buurt liggen woonzorgcentrum De Eerdbrand en het complex de Bevelanden. Verder is er een klein winkelcentrum aan het Nederlandplein en ligt de autowijk (bedrijventerrein met autodealers/garagebedrijven) aan de noordwestzijde van de buurt. De buurt heeft drie basisscholen en een school voor voortgezet onderwijs. Ook is in de buurt de VTA Heidehonk en een het zorgcentrum Den Eerdbrand. De buurt ligt ten westen van het Henri Dunantpark en vlakbij WOENSXL en SEN (Sportpark Eindhoven Noord). Woenselse Heide is een rustig

8 April 2014 Aanschot - woongebied met een duidelijke wegenstructuur en daarnaast groen- en speelvoorzieningen. Bewoners verdelen zelf de buurt in 3 gedeelten: Woenselse Heide 1 en 2 en De Bergen. Bewoners en professionals werken goed samen in de buurt. Twee bewonersorganisaties zijn onlangs gefuseerd, na jaren van ups en downs te hebben gekend. In de Woenselse Heide is het belangrijk om met behoud van de eigen identiteit en eigenheid van elke organisatie toch te kijken hoe de buurtbelangen gediend kunnen worden. Daarnaast is het belangrijk om jong en oud met elkaar te verbinden door bijvoorbeeld bestaande initiatieven te versterken met nieuwe aanwas uit de buurt. Opvallend is het dat de jeugd vanaf een jaar of 13 aansluiting zoekt en vindt bij activiteiten in omliggende buurten. Bewoners en professionals werken samen aan meer activiteiten en spelgelegenheid voor de jeugd De Tempel Ten oosten van het Henri Dunantpark ligt de buurt De Tempel. De Tempel is een typische jaren 60 buurt De buurt kent voornamelijk grondgebonden woningen met uitzondering van de in de jaren 90 gebouwde appartementencomplexen (Houthalenlaan, Beverloweg, Bokrijkstraat en Tempellaan). Aan de Mechelenlaan liggen seniorencomplexen en het ontmoetingscentrum Vivaldi. Hier worden veel activiteiten georganiseerd voor senioren uit de buurt. Midden in de buurt ligt winkelcentrum (Belgiëplein) met een grote supermarkt als publiekstrekker. Er is een basisschool en een VTA. In het noordoostelijke gedeelte ligt het Stedelijk College Eindhoven. Ten zuiden van het Henri Dunantpark ligt het speelpark De Splinter. De Tempel is een buurt die aan het veranderen is. De nieuwe bewoners zijn voornamelijk mensen tussen de 30 en 50 jaar met kinderen. Bewoners ervaren hun buurt als prettig en rustig. Het is een populaire woonbuurt. In het zuidoostelijke gedeelte ligt Bedrijventerrein De Tempel. Dit is een van de bedrijventerreinen die van kleur mogen verschieten. Dit betekent een ander en een meer divers ondernemerschap. Dit kan spanningen opleveren met vooral aanwonende- bewoners van het bedrijventerrein. Waar in Blixembosch veel jongeren wonen, wonen in De Tempel veel ouderen. De Tempel heeft veel vrijwilligers georganiseerd in verschillende buurtorganisaties, een huurderscommissie en een leefbaarheidsteam. Zij dragen ieder de verantwoordelijkheid voor een eigen deel van de buurt. Dit maakt dat er een aantal zaken georganiseerd zijn, maar werkt niet bevorderlijk voor de samenhang in de wijk. In De Tempel is het belangrijk om jong en oud met elkaar te verbinden onder andere door bestaande bewonersinitiatieven te versterken met nieuwe aanwas uit de buurt Castiliëlaan Dit is het noordwestelijke gedeelte van de wijk. En als enige buurt in de wijk geen echte woonbuurt met slechts 150 inwoners. In deze buurt liggen vooral maatschappelijke voorzieningen. Zoals een revalidatiecentrum, een mytylschool, 8

9 A verpleeghuis en instituut St. Marie. Ook ligt hier een woonwagencentrum. Deze buurt kent een geïsoleerde ligging met slechts één ontsluitingsweg (Castiliëlaan) die aansluit op de Huizingalaan. De buurt wordt omzoomd door landerijen. 2.2 Rol van de gemeente De rol van de overheid en dus ook van de verschuift van een overheid die alles bepaalt (government) naar beleid dat wordt ontwikkeld in coalities (governance). In governance staat de gebruiker centraal. In een coalitie kan de gemeente verschillende rollen aannemen. Binnen coalities in het domein van maatschappelijke voorzieningen onderscheidt Van Leent (2012) vier rollen voor de gemeente. Ze zijn geordend naar twee dimensies, te weten hardware (hoe actief stuurt de gemeente op het vastgoed) en software (hoe actief stuurt de gemeente op programma s en subsidie). Leidinggevende gemeente: deze vervult een actieve rol. Ze initieert, coördineert en selecteert partijen waarmee ze samen wil werken. Ze kan de leidende rol zelf ambiëren of kan deze opgelegd krijgen (burgers en maatschappelijke partners gaan er vanuit dat gemeente deze rol oppakt) onder het motto daar hebben we de overheid toch voor?. Voorwaardenscheppende gemeente: staat haaks op de leidinggevende gemeente en initieert en coördineert juist niet, maar laat ze over aan de bedrijven, instellingen en particulieren. Ondersteunen kan de gemeente hierin wel. Slapende initiatieven en ambities worden losgemaakt en waar mogelijk met elkaar verbonden.

10 April 2014 Aanschot - Accommoderende gemeente: hier ontstaat de overeenkomst met de openbare ruimte. De gemeente zoekt binnen iedere wijk naar aantrekkelijke plekken waar burgers, instellingen en bedrijven elkaar kunnen treffen voor uiteenlopende activiteiten. Ze laat de verantwoordelijkheid voor activiteiten en programma s bij de partijen zelf. Programmerende gemeente: deze staat tegenover de accommoderende gemeente en concentreert zich op programma s en activiteiten. Instrument hiervoor is bijvoorbeeld de subsidieverordening, waarmee de gemeente de meest geschikte partij selecteert en afspraken maakt om haar maatschappelijke doelen te bereiken Rol van de gemeente in Aanschot Voor de gebiedsverkenningen zoekt de gemeente de samenwerking met haar partners in het gebied. De gemeente ziet in Aanschot een voorwaarde scheppende rol weggelegd. 3 Bouwstenen voor Aanschot De gemeente heeft op verschillende onderwerpen beleid voor de stad. De gemeente wil dit beleid op een goede wijze vertaald krijgen in de wijk. Hoe zorg je voor een goede uitvoering van het beleid in de wijk Aanschot? De hiervoor gegeven gebiedsschets dient daarbij als uitgangspunt, samen met een overzicht wat er al in de wijk aanwezig is en wat er nog ontbreekt (hoofdstuk 4). - De gemeente wil een netwerk van ontmoetingsplaatsen voor sociaalmaatschappelijke activiteiten over de hele stad. Dit betekent niet dat er automatisch in elke buurt een ontmoetingsplaats moet zijn. - De gemeente wil de sportparticipatie verhogen en zo ook bijdragen aan het gezondheidsniveau in de wijk. Onder andere door inzet van Sportformule Eindhoven. Deze formule wil het bewegingsonderwijs bij het basis- en speciaal onderwijs verbeteren, de doorontwikkeling van verenigingen aanjagen en het maatschappelijk verantwoord ondernemen door bedrijven ten behoeve van sport vergroten. Uiteindelijk leidt dat tot een stijgende sportparticipatie, waardoor er meer maatschappelijk rendement op accommodaties, activiteiten en sportgebieden wordt gerealiseerd aangevuld met een optimale sociale cohesie op wijkniveau. - De gemeente nodigt sportverenigingen uit om, in het verlengde van hun kernactiviteiten, de maatschappelijke focus nog verder te verbreden naar en voor hun (directe) omgeving. Het komend jaar beginnen we met die sportverenigingen die zélf aangeven daaraan toe te zijn om het vervolgens op langere termijn (vraaggericht) uit te breiden naar alle sportverenigingen - De gemeente ziet voor haar partners en voor haar zelf een Aanschot voorwaardenscheppende rol weggelegd. 10

11 A 4 De gemeente heeft veel informatie over gebieden, wijken en buurten, deze gegevens zijn echter over de hele organisatie verspreid. De eerste stap is dus om beschikbare informatie uit de organisatie op te halen en deze te bundelen. Vervolgens wordt beoordeeld of de informatie actueel en compleet is. 4.1 Activiteiten en gemeentelijk maatschappelijk vastgoed Per gebied brengen we activiteiten in kaart en welke maatschappelijk vastgoed in het gebied zitten. De gemeente onderscheidt 5 type activiteiten. Elke activiteit draagt bij aan een of meerdere gemeentelijke doelstellingen: 1 sociaal-maatschappelijke activiteiten: gericht op meedoen en participeren; 2 sportactiviteiten: bevorderen van sport en bewegen 3 economische activiteiten (niet meegenomen in deze verkenningen, hebben geen rol in maatschappelijk vastgoed): 4 culturele activiteiten: dragen bij aan culturele participatie en educatie van bewoners 5 leefbaarheidsactiviteiten: behouden en verbeteren van de leefbaarheid in een gebied NB. Ondernemers welke commerciële doelstellingen nastreven en hun activiteiten hierop afstemmen, ook al zijn deze op sociaal-maatschappelijk gebied (zorg- en kinderopvang) komen in eerste instantie niet in aanmerking voor huisvesting in gemeentelijke (maatschappelijke) accommodatie en worden daarom verwezen naar de vrije markt. Voordat we tot de inventarisatie overgaan is het goed om ook het begrip maatschappelijk vastgoed duidelijk te definiëren: Maatschappelijk vastgoed is verwant aan het begrip publiek vastgoed. Deze termen komen vaak in het spraakgebruik met elkaar overeen, maar hebben nader beschouwd in de kern een verschillende betekenis. Van Leent (2012) geeft aan dat onder het begrip publiek vastgoed het vastgoed met een publieksfunctie moet worden verstaan. De financiering met betrekking tot het vastgoed speelt hierbij eveneens een belangrijke rol om de scheiding tussen publiek en maatschappelijk vastgoed te duiden. Publiek vastgoed (zoals een bakkerij) wordt particulier gefinancierd, terwijl maatschappelijk vastgoed (zoals scholen) via collectieve middelen worden gefinancierd. Uiteindelijk is de definitie die door Van Leent (2012) gegeven kan worden aan het begrip maatschappelijk vastgoed het vastgoed dat nodig is om collectief

12 April 2014 Aanschot - gedefinieerde doelen te realiseren. Dat vastgoed kan een publieksfunctie hebben, zoals bij een school, maar kan ook privaat van aard zijn, zoals bij sociale woningbouw. Daarmee is de definitie primair een beleidsmatig en bestuurskundig vraagstuk, waarbij de verhouding tussen de in te zetten middelen en de te realiseren effecten zo goed mogelijk afgestemd moet worden. 4.2 Wat is er in Aanschot Activiteiten In Aanschot zijn ontzettende veel uiteenlopende sociaal-maatschappelijke activiteiten geïnventariseerd. Per activiteit bracht de gemeente in kaart of deze buurt-/wijk-, gebieds-, stedelijk of regionaal/landelijk georiënteerd is Maatschappelijk vastgoed De wijk heeft verschillende ontmoetingsplekken. U vindt deze terug op de ontmoetingskaart Aanschot. Fig. Ontmoetingskaart Aanschot eigendommen Eigendom gemeente Een deel van de activiteiten vindt plaats/heeft plaatsgevonden maatschappelijk vastgoed van de. 12

13 A Adres Accommodatie BVO M2 Belgiëplein 20 VTA t Trefpunt Ca m2 Grebbeberglaan 55A Gymzaal Ca. 458 m2 Jonathan Swiftlaan 16 Basisschool De Boschuil Ca m2 Noordzeelaan 35 VTA Het Heidehonk Ca. 501 m2 Ouverture 2 VTA Blixems Ca m2 Rode Kruislaan 2 Speeltuin De Splinter Ca. 240 m2 Vuurvogel 25 Wisselschool Ca m2 Blixembosch VTA Blixems, Ouverture 2 Wijkcentrum Blixems ligt centraal in Blixembosch aan het plein van het winkelcentrum en moet steeds meer een wijkcentrum van en voor de buurt worden.. Iedere maand zijn er ruim 200 activiteiten waarvan het merendeel (77%) buurtgericht is. Er zitten veel huurdergroepen in het wijkcentrum, van sport, spel en dansen tot cursussen en trainingen. Daardoor is er een verscheidenheid aan bezoekers, van jong tot oud. Gemiddeld zijn er 2760 bezoekers er week. De bezettingsgraad is gemiddeld 41%. Vooral de vergaderzalen kunnen in de middag nog geprogrammeerd worden. Blixems heeft 4 zalen voor multifunctioneel gebruik, een permanent jongerencentrum en een complete vleugel met kinderopvang (verhuurd aan Korein).Er is ook een sporthal. Het wijkcentrum is inzetbaar voor grote en kleine activiteiten en evenementen. Blixems heeft een gebruikersraad die mee beslist over keuzes rondom het wijkcentrum. De gebruikersraad ontwikkelt zich stap voor stap. Of de gebruikersraad in de toekomst volledig zelfstandig kan draaien is nog onduidelijk. De gemeente Eindhoven is apart in gesprek met Lumens Groep en Korein om een huurcontract aan te gaan voor apart het VTA-gedeelte en kinderdagverblijf-gedeelte conform de huidige huurstellingen. In Blixembosch is een grote wijkvereniging actief die vrijwel alle buurtactiviteiten organiseert. Het Jongerencentrum is onderdeel van wijkcentrum Blixems en biedt veel mogelijkheden voor jeugd en jongeren van 6 tot 21 jaar. Lumens groep exploiteert het jongerencentrum. Het jongerencentrum is ontstaan na actieve inzet vanuit de buurt. Het moet een bruisend centrum worden waar de jeugd leuke activiteiten kan doen die aansluiten bij hun behoeften en waar ze een plaats hebben om zich veilig en thuis voelen. Daarnaast biedt het jongerencentrum ook mogelijkheden voor buurtbewoners en vrijwilligers om iets te organiseren voor en met de jeugd. Het jongerencentrum is een faciliteit voor iedereen in de buurt, bewoners en organisaties. Bewoners en jongeren kunnen gratis gebruik maken van het jongerencentrum. Verschillende organisaties gebruiken het jongerencentrum als werkplek en hebben er klant afspraken. Activiteiten vinden vooral op doordeweekse middagen plaats.

14 April 2014 Aanschot - De Tempel De Tempel heeft een actief leefbaarheidsteam dat vooral senioren aan zich weet te binden. Wijkcentrum t Trefpunt, Belgiëplein 20 Het wijkcentrum biedt een gevarieerd aanbod activiteiten op stads- en wijk- en buurtniveau. De meeste van deze activiteiten vinden in de namiddag en avonden plaats. Met name in de ochtenden en middagen en in het weekend lijkt er nog ruimte voor nieuwe activiteiten te zijn. Speelpark De Splinter, Rode Kruislaan 2 Speelpark de Splinter is het openlucht speelparadijs van Eindhoven en omgeving. Alle kinderen, tot ongeveer 12 jaar, krijgen hier de ruimte om heerlijk te spelen. Spelen in een natuurlijke omgeving staat bij de Splinter centraal. De Splinter ligt in het Henri Dunantpark,en is zo'n 7 voetbalvelden groot. In 2013 hebben bezoekers de Splinter bezocht. Lumens groep exploiteert de speeltuin. Henri Dunantpark, Rode Kruislaan Het Henri Dunantpark is een park in het noorden van Eindhoven. Het park werd in 1972 aangelegd en is 22 hectare groot. Met als doel: een stukje natuur in de stad dat een zekere intimiteit bood en een contrast vormde met de rechtlijnige ordening van de bebouwing dat het park omgeeft. Het park verbindt twee woonwijken via wandel- en fietspaden met elkaar. Sinds mei 2013 is er een ANWB Groenplein in het Henri Dunantpark. Het ANWB Groenplein Eindhoven is een initiatief van de ANWB in samenwerking met de én de direct omwonenden. Het is een plek waar mensen elkaar kunnen ontmoeten en van het groen in hun buurt kunnen genieten en biedt ruimte voor activiteiten in het park. Woenselse Heide De Woenselse Heide heeft veel vrijwilligers, georganiseerd in verschillende buurtorganisaties. Elke buurt organisatie draagt de verantwoordelijkheid voor zijn eigen gebied in de buurt. Dat verloopt goed en maakt dat voor een aantal straten zaken georganiseerd zijn. Anderzijds bevordert het de samenwerking op buurtniveau niet optimaal In de Woenselse Heide is het belangrijk om met behoud van de eigen identiteit en eigenheid van elke organisatie toch te kijken hoe de buurtbelangen gediend kunnen worden. Daarnaast is het belangrijk om jong en oud met elkaar te verbinden door bijvoorbeeld bestaande initiatieven te versterken met nieuwe aanwas uit de buurt. VTA Heidehonk, Noordzeelaan 35 Het gemeenschapshuis Het Heidehonk maakte in januari 2013 een doorstart met een nieuw bestuur. En heeft de potentie verder uit te groeien tot een betekenisvolle voorziening voor de buurt. 14

15 A Er vinden verschillende activiteiten in Heidenhonk plaats, waarvan ongeveer de helft wijk- of buurtgericht zijn. De overige activiteiten hebben een stedelijke of zelfs landelijke insteek. Ook een kinderopvangorganisatie maakt dagelijks gebruik van de VTA. Kinderopvangorganisaties worden echter gezien als commerciële partijen, waarvan men zich kan afvragen of deze in een VTA thuishoren. Daarom heeft de gemeente Eindhoven de intentie om zo spoedig mogelijk twee aparte huurovereenkomsten te sluiten; één voor het VTA-gedeelte en één voor het kinderdagverblijf-gedeelte. De ontwikkelingen bij Heidehonk zijn momenteel turbulent, een actuele stand van zaken is daarom in dit kader moeilijk te geven. Scholen en Spilcentra Alle scholen in het gebied zijn eigendom van derden: Adres Accommodatie BVO m2 Baarle Hertoglaan 1 Salto/Montessorischool "De Tempel" Ca m2 Hettenheuvellaan 2/A Salto basisschool "De Ontmoeting" Ca m2 Kiplinglaan 1 Basisschool De Boschuil Ca m2 Opera 60/B Salto basisschool "De Vuurvlinder" Ca m2 Shakespearelaan 47 Basisschool de Boschuil Ca m2 Toledolaan SO/VSO De Horst/ Ekkersbeek/ de Beemden Ca m2 Toledolaan 4 Mytylschool Ca m2 Torenberglaan 52/Broodberglaan 3 Christiaan Huygens College Ca m2 Waddenzeelaan 4 Salto school "De Vijfkamp" Ca m2 Zuiderzeelaan 3 Basisschool De Schelp Ca m2 In het gebied zijn 6 basisscholen (de Vijfkamp, de Schelp, de Tempel, de Ontmoeting, de Vuurvlinder en de Boschuil). De Boschuil bestaat uit drie gebouwen en is deels Spilcentrum. Er wordt onderzocht of het in zijn geheel Spil kan worden door bestaande ruimte intensiever te gebruiken en aan te vullen met andere ruimten in de directe omgeving. Bij de andere basisscholen zijn geen ontwikkelingen en is de huisvesting op orde ontwikkelingen. Ook heeft de wijk 2 scholen voor speciaal (voortgezet) onderwijs, SO/SVO de Horst/Ekkersbeek/De Beemden en SO/VSO Mytylschool. Ook voor deze scholen is de huisvesting op orde. Christiaan Huygens College gaat fuseren met Lyceum Bisschop Bekkers en verhuist naar Avignonlaan 1. Huidige locatie komt dan vrij. De Vijfkamp en de Schelp; geen bijzonderheden Sportaccommodaties In Aanschot liggen drie sporthallen: 1 Toledolaan, speciaal onderwijs

16 April 2014 Aanschot - Op het sportcomplex Toledolaan / revalidatiecentrum Blixembosch wordt door sportformule Eindhoven samen met de sportverenigingen sportactiviteiten aangeboden voor kinderen uit het speciaal onderwijs. Verder is de sportzaal van revalidatiecentrum Blixembosch in de Eindhoven ook vaak in gebruik door verenigingen of door het revalidatiecentrum zelf. Tevens wordt het zwembad van revalidatiecentrum Blixembosch gebruikt voor zwemlessen en voor duiklessen. 2 VTA Blixems (door Lumens in beheer) 3 Sporthal De Tempel: Sportbedrijf de Karpen beheert de sporthal in de avonden en weekenden en de school verzorgt overdag het beheer. De sporthal is 26,10% kostendekkend. Het sportcafé wordt ook voor en door de wijk gebruikt voor activiteiten. Deze sporthalkantine is een gezellig en sfeervol café dat speels van opzet en flexibel in haar mogelijkheden is. Het café biedt de mogelijkheid eindeloos te variëren in activiteiten en (sport-) evenementen, zodat in principe iedere activiteit kan worden verzorgd. In eerste instantie is de kantine er met als doel de sporter te voorzien van een drankje voor- en na het gebruik van de sporthal, maar gedurende de jaren is het gebruik veel veelzijdiger geworden. Verschillende (sport)verenigingen maken gebruik van het sportcafé. Er zijn 4 gymzalen in het gebied. Gymzaal Grebbeberglaan is in beheer bij de. De gymzaal wordt goed gebruikt en is 140% kostendekkend. De scholen gebruiken de gymzalen aan de Toledolaan, Zuiderzeelaan en Leuvenlaan voor bewegingsonderwijs. Ook hebben de scholen de gymzalen in beheer. Naast bewegingsonderwijs, worden de gymzalen ingezet voor diverse sportclubs/verenigingen m.n. voor buurt/wijkactiviteiten. Sportformule verzorgt het bewegingsonderwijs op Basisschool de Vuurvlinder. Het bewegingsonderwijs en de naschoolse activiteiten vinden plaats in de gymzaal in het VTA Blixems. Er wordt 1dag per week bewegingsonderwijs verzorgd en eenmaal naschoolse activiteiten waarbij er getracht wordt de koppeling met verenigingen in de buurt te maken om doorstroom te bevorderen. Maatschappelijk vastgoed derden De gemeente is niet de enige partij die maatschappelijk vastgoed in de stad bezit. Voor zover de gemeente de informatie heeft over het maatschappelijk vastgoed van derden is dit opgenomen in de ontmoetingskaart. In de co-creatie met de partners in de stad is een van de eerste stappen het overzicht aanvullen en actualiseren. Blixembosch La Scala, Ouverture La Scala is eigendom van Wooninc. Alle activiteiten zijn wijk- of buurtgericht. De Tempel Ontmoetingscentrum Vivaldi, Mechelenlaan 16

17 A Woonbedrijf is eigenaar van ontmoetingscentrum Vivaldi. Vereniging 55+ organiseert hier dagelijks activiteiten voor senioren. Er is een gevarieerd aanbod aan activiteiten en alle activiteiten zijn wijk- en buurtgericht. Woenselse Heide De Eerdbrand, Waddenzeelaan 2 Archipel wil met De Eerdbrand een ankerpunt voor ontmoeten in de wijk zijn. Opvallend is dat de activiteiten die in de Eerdbrand plaatsvinden vaak een stedelijk of landelijk karakter hebben en dat het aantal wijk- en buurtgerichte activiteiten beperkt is. 5 Constatering Op basis van de kennis over de wijk, de geformuleerde bouwstenen, de inventarisatie van de activiteiten, het gemeentelijke maatschappelijk vastgoed en de rol die de gemeente voor zichzelf in het gebied ziet, komt de gemeente tot de volgende propositie: - In Aanschot zijn voldoende plaatsen waar bewoners elkaar kunnen ontmoeten en kunnen deelnemen aan activiteiten. In Blixembosch is een groot aandeel jeugd en in De Tempel is een hoger aandeel oudere bewoners. Zij kunnen terecht bij de doelgroepspecifieke voorzieningen in de wijk. Het is verstandig om in samenspraak met onze maatschappelijke partners te kijken hoe deze ontmoetingsplaatsen ingezet en geprogrammeerd zijn. Daarnaast halen wij de wensen en ontwikkelingen van onze maatschappelijke partners op om samen te beoordelen of de huidige panden efficiënter of anders geprogrammeerd kunnen worden in het belang van de buurt. Als vanuit deze zoektocht maatschappelijk vastgoed van derden en/of de vrijvalt, is het aan de desbetreffende partij hoe hier verder mee om te gaan. 6 Kansen en bedreigingen De gemeente ziet kansen, en ook bedreigingen voor het gebied. Met haar partners in de stad wil zij alle kansen en bedreigingen aanvullend onderzoeken en gezamenlijk bepalen welke kansen gegrepen dienen te worden en hoe bedreigingen afgewenteld kunnen worden. 6.1 Kansen - Optimalisatie in programmering en efficiënter ruimtegebruik zorgt voor beter te exploiteren objecten en op deze manier wordt er ruimte vrijgespeeld, waardoor

18 April 2014 Aanschot - objecten vrij van huur en gebruik aangeboden kunnen worden aan de markt (verkoop, structurele verhuur tegen kostprijsdekkende huur, etc.). - sterke bewonersvertegenwoordiging in de buurten - netwerksamenwerking tussen buurt en professionals is goed. - goed maatschappelijk voorzieningen niveau - nieuwbouw Blixembosch Buiten is gestart (binnenkort eerste bewoners) - HOV II Huizingalaan - Operationele bezetting van buurtpreventie in groot gedeelte van het gebied - Groot aanbod in onderwijsinstellingen - herinrichting bedrijventerrein De Tempel - Zorgcentrum De Eerdbrand richt zich op de buurt - De bibliotheekfunctie wordt door de Eerdbrand overgenomen. - Het sluiten van twee aparte huurovereenkomsten voor het VTA-gedeelte en Kinderdagverblijf-gedeelte binnen Ouverture 2 en Noordzeelaan 35. Hiermee worden commerciële activiteiten gescheiden van buurtactiviteiten met de bijbehorende huurstellingen. 6.2 Bedreigingen - Zonder duidelijke uitgangspunten krijgen partners verkeerde verwachtingen over wat er mogelijk is en hun eigen rol. Partners willen duidelijke uitgangspunten en uitspraken: Wat wil de gemeente doen met het leegstaande maatschappelijke vastgoed: verkopen, tenzij! Is dit onduidelijk dan gaat hier veel verloren energie inzitten. - De veranderingen in de buurten en ten opzichte van elkaar. De buurten onderling kennen grote verschillen (inkomen, werkeloosheid, waarde woningen); - Acceptatie van jeugd en hun gedragingen door oudere bewoners is vaak gering 7 Proces: realiseren gebiedsvisie Niet langer bepaalt de overheid het gemeentelijk het maatschappelijk perspectief, maar de burger met zijn vraag. En voor de gebiedsverkenning is dat de burger met een behoefte aan sociaal-maatschappelijke, culturele, sportieve en educatieve activiteiten. Waren sporten, spelen, onderwijs, vrijetijdsbesteding, zorg voor ouderen en jeugdbegeleiding voorheen gescheiden werelden, nu wordt er gebiedsgericht geprogrammeerd. Bij gebiedsgericht programmeren wordt per buurt of wijk bekeken hoe sport-, beweeg- en Vrijetijdsaccommodaties passen in het totale wijk- of buurtconcept. Daarbij is de gemeente slechts een van de spelers in het veld. Dat betekent dat zij niet alleen de visie op de stad en het gebied kan en wil bepalen. Daarom zoekt zij de samenwerking met de bewoners en de partners in de stad. 18

19 A 7.1 Co-creatie: wat is dat en met wie doe je dat? Co-creatie is een vorm van samenwerking, waarbij alle deelnemers invloed hebben op het proces en het resultaat van dit proces, zoals een plan, advies of product. Kenmerken van co-creatie zijn dialoog, 'common ground', enthousiasme, daadkracht en focus op resultaat. Voorwaarden voor succesvolle co-creatie zijn gelijkwaardigheid van de deelnemers, wederkerigheid, openheid en vertrouwen. Voor de gebiedsverkenningen zoekt de gemeente de samenwerking met haar partners in het gebied. 7.2 Co-creëren in Aanschot Doel van de co-creatie is om te komen tot gezamenlijk en gedragen beeld van het gebied en wat we met elkaar in het gebied willen, hoe we daar invulling aan geven, wanneer we dat doen en wie dat doet. Er is een inspanningsverplichting om met elkaar het beste voor de wijk te doen. Dat betekent dat zowel de partners als gemeente hun verantwoordelijkheid nemen om hier invulling aan te geven. Niet langer is het de gemeente die alleen bepaald en doet. De gemeente heeft daarom voor zichzelf in kaart gebracht hoe zij de wijk ziet, welke activiteiten er zijn en of deze activiteiten bijdrage aan de beleidsdoelstellingen, wat het gemeentelijk maatschappelijk vastgoed hier is en met welk maatschappelijk vastgoed zij kan deelnemen aan de volgende stap, de co-creatie. De gemeente vraagt haar partners in de eerste co-creatiestap om hetzelfde te doen voor het vastgoed van haar partners en ook om het overzicht met activiteiten compleet te maken. Zodat er een totaal overzicht komt van wat er op dit moment in de wijk aan activiteiten en maatschappelijk vastgoed is. Het beeld van de huidige situatie is de basis het co-creatieproces. Van hieruit werken we gezamenlijk aan de toekomst voor de wijk. Wat gaat er goed, wat kan beter? Waar liggen kansen en belemmeringen? Wat kan nu en wat kan later? 8 Tot slot - Deze verkenning is een momentopname. Wil dit instrument haar toegevoegde waarde voor de stad en de behouden, dan dient de gebiedsverkenning een structurele plaats in de beleidsontwikkeling te krijgen; - Verschillende beleidsterreinen zijn op stedelijk niveau ingestoken, waarbij gekeken wordt naar de inhoud en niet naar gebied of buurt en wijk. Voor een goede gebiedsgerichte aanpak is een heldere vertaling van stedelijk beleid naar gebiedsgericht beleid een must.

20 April 2014 Aanschot - - De verbanden tussen parallel lopende verschillende ontwikkelingen moet worden georganiseerd en geborgd: Integraal Huisvestingsplan onderwijs (IHP), drie decentralisaties (jeugdzorg/awbz/wmo), bibliotheek, WIJeindoven (scope: valt buiten de opdracht van de gebiedsverkenningen, maar heeft wel effect op activiteiten, vastgoed en partners in de stad). 9 Bijlagen 1 Buurt in cijfers: Aanschot; 2 Leefstijlen in Eindhoven; 20