Kurzweil 3000 v13 voor Windows

Transcriptie

1 Kurzweil 3000 v13 voor Windows Snelstartgids Gebruiksrechtovereenkomst Kurzweil 3000 installeren en activeren Aan de slag met K3000 Aan de slag met KES-Tools Instructiefiches en video s: K3000 in een notendop Volledige handleiding: zie folder Documentation op installatie-dvd

2 Kurzweil 3000 Snelstartgids Kurzweil 3000 v13 voor Windows - Snelstartgids Copyright 2013 Sensotec NV Alle rechten voorbehouden. Andere in dit document genoemde product- of bedrijfsnamen zijn handelsmerken of geregistreerde merken van hun respectievelijke eigenaren. Versie: v13-nl-snelstartgids Contactgegevens van de producent: Sensotec NV - Vlamingveld 8 - B 8490 Jabbeke info@sensotec.be - Hoofdzetel: Vlamingveld 8, B 8490 Jabbeke T F sales@sensotec.be Nevenvestigingen: Antwerpse Steenweg 96, B 2940 Hoevenen-Stabroek T F Rue de la Croix Rouge 39, B 5100 Namen T F p. 2

3 Kurzweil 3000 Snelstartgids Inhoud I. Gebruiksrechtovereenkomst Kurzweil KES-Tools... 7 II. Kurzweil 3000 installeren en activeren Productbeschrijving Kurzweil 3000 installeren en activeren Verdere installatieopties Actief Van Dale verklarend woordenboek wijzigen Beheer van gebruikers III. Aan de slag met K Kurzweil 3000 opstarten en afsluiten Het Kurzweil 3000 venster Kurzweil 3000 werkbalken Kurzweil 3000 personaliseren Hulp op elk moment Lezen met Kurzweil Opzoekhulpmiddelen gebruiken Online functies gebruiken Studiehulpmiddelen gebruiken Beschikbare studiehulpmiddelen Werken met notities Extra opties voor Markeerstiften, Tekstnotities en Kleefnotities Tekstballonnen Hyperlinks Kolomnotities Notitiefragmenten Een tekstschema of samenvatting maken Schrijven met Kurzweil Startpunten voor het schrijven Mindmap Hoofdlijnen De eigenlijke tekst schrijven Een kladtekst afwerken met de controlechecklist Bestandsbeheer Opties in het menu Bestand Een document openen en bekijken (beeldopties) Documenten openen die gecreëerd werden met een ander programma Tekstdocumenten creëren en bewerken p. 3

4 Kurzweil 3000 Snelstartgids 12. Schrijfondersteunende hulpmiddelen gebruiken Woordvoorspelling gebruiken Woordenlijsten Zwevende woordenlijsten Homofonen zoeken Scannen Basis Taalinstellingen aanpassen Extra scanopties Documenten voorbereiden De leesvolgorde in een document veranderen (Gebiedsbewerker) Scan/herkenningsfouten corrigeren Toetsen De leerkracht maakt een toets aan in KES-formaat De leerkracht past de instellingen van de toets aan De leerling legt de toets af Snelkoppelingen en functietoetsen IV. Aan de slag met KES-Tools PDFtoKES Tag-KES Fix-KES Print-KES V. Instructiefiches en video s: K3000 in een notendop Hoe gebruik je de fiches? Fiche 1: Kurzweil 3000 aanpassen Fiche 2: Scannen met Kurzweil Fiche 3: Lezen met Kurzweil Fiche 4: Begrijpend lezen en vreemde talen leren met Kurzweil Fiche 5: Studeren met Kurzweil Fiche 6: Schrijven met Kurzweil Fiche 7: Examens met Kurzweil p. 4

5 Kurzweil 3000 Gebruiksrechtovereenkomst I. Gebruiksrechtovereenkomst 1. Kurzweil 3000 Dit is een rechtsgeldige overeenkomst, verder Overeenkomst genoemd, tussen enerzijds u, als Gebruiksrechthouder, en anderzijds Kurzweil/IntelliTools, Inc, en haar aangestelde verdelers, verder K/I genoemd. Door het SOFTWAREPRODUCT te installeren, te kopiëren, te downloaden, er toegang toe te hebben of anderszins te gebruiken, stemt u ermee in aan de bepalingen van deze Overeenkomst gebonden te zijn. Indien u niet instemt met de bepalingen van deze Overeenkomst, mag u het SOFTWAREPRODUCT niet installeren of gebruiken. In dat geval dient u het SOFTWAREPRODUCT en alle bijhorigheden te retourneren naar uw leverancier. Verlening van het gebruiksrecht Deze K/I Gebruiksrechtovereenkomst laat de Gebruiksrechthouder toe om één (1) kopie van het SOFTWAREPRODUCT ingesloten bij de Gebruiksrechtovereenkomst te gebruiken, dit uitsluitend ten behoeve van zijn of haar eigen gebruik. Het SOFTWAREPRODUCT omvat software en documentatie. Dit niet exclusief gebruiksrecht, zonder het recht tot sublicentie of toekenning aan derden van het gebruiksrecht, beperkt zich tot het installeren en gebruiken van de software op één enkele computer, voorzien van een besturingssysteem waarvoor een rechtsgeldige Gebruiksrechtovereenkomst bestaat. Gelijktijdig gebruik op twee of meer computers is niet toegelaten zonder een voorafgaande geschreven toestemming van K/I en de betaling van een bijkomende gebruiksrechtvergoeding. De Gebruiksrechthouder, hoofdgebruiker van de computer waarop het SOFTWAREPRODUCT is geïnstalleerd, mag andere kopieën van het SOFTWAREPRODUCT installeren voor zijn of haar exclusief gebruik op ofwel een vaste ofwel een draagbare computer, maar de Gebruiksrechthouder mag maar één (1) kopie tegelijkertijd gebruiken. Als de Gebruiksrechthouder beschikt over een meervoudige licentie, dan mag de Gebruiksrechthouder zoveel kopieën in gebruik hebben als toegestaan in zijn meervoudige licentie. In het geval dat het SOFTWAREPRODUCT een netwerkversie betreft, mag de Gebruiksrechthouder het SOFTWAREPRODUCT op een onbeperkt aantal computers installeren in een netwerk, hoewel het aantal gelijktijdige gebruikers maximum het toegestaan aantal (gekochte) gebruikers mag bedragen. De rechten van K/I De Gebruiksrechthouder erkent dat het SOFTWAREPRODUCT, software en documentatie, bestaat uit producten eigendom van K/I, of derden aangegeven in deze overeenkomst, beschermd door de auteursrechtwetten en internationale auteursrechtverdragen, alsmede door andere intellectuele eigendomswetten en verdragen. De Gebruiksrechthouder erkent verder dat alle rechten, titels en belangen betreffende het SOFTWAREPRODUCT, software en documentatie, eigendom zijn en zullen blijven van K/I. Deze overeenkomst verleent de Gebruiksrechthouder geen belang in het SOFTWAREPRODUCT, maar alleen een beperkt gebruiksrecht, herroepbaar in overeenstemming met de bepalingen van deze overeenkomst. Termijn Deze Gebruiksrechtovereenkomst neemt een aanvang bij het eerste gebruik van het SOFTWAREPRODUCT, de software of de documentatie, en loopt tot de beëindiging van de overeenkomst. De Gebruiksrechthouder kan op elk ogenblik de Gebruiksrechtovereenkomst beëindigen door het SOFTWAREPRODUCT terug te sturen naar zijn leverancier. Softwareoverdracht De Gebruiksrechthouder mag op elk ogenblik alle rechten van de Gebruiksovereenkomst overdragen, op voorwaarde dat de Gebruiksrechthouder geen kopieën behoudt en dat hij het SOFTWAREPRODUCT volledig overdraagt (met inbegrip van alle onderdelen, de dragers, de documentatie, de upgrades en deze Gebruiksrechtovereenkomst), en dat de overnemer akkoord gaat met alle voorwaarden van deze Gebruiksrechtovereenkomst. Als het SOFTWAREPRODUCT een upgrade betreft, dan moet de overdracht met inbegrip van alle vorige versies gebeuren. Upgrades Als het SOFTWAREPRODUCT als een upgrade wordt bestempeld, dient u te beschikken over een gebruiksrecht van een product dat door K/I wordt erkend als in aanmerking komende voor de betreffende upgrade, vooraleer u gerechtigd bent het SOFTWAREPRODUCT te gebruiken. Een SOFTWAREPRODUCT bestempeld als upgrade vervangt en/of vult een product aan dat de basis vormde om in aanmerking te komen voor een upgrade. U mag het resulterende product na upgrade enkel gebruiken in overeenstemming met de voorwaarden van de Gebruiksrechtovereenkomst. Als het SOFTWAREPRODUCT een upgrade is van een onderdeel van een pakket aan SOFTWAREPRODUCTEN waarvoor u een gebruiksrecht als geheel hebt, dan mag het SOFTWAREPRODUCT enkel gebruikt en overgedragen worden als deel van het voormelde pakket aan SOFTWAREPRODUCTEN en mag het er niet van gescheiden worden voor gebruik op meer dan één computer. p. 5

6 Kurzweil 3000 Gebruiksrechtovereenkomst Andere beperkingen: Deze Gebruiksrechtovereenkomst is voor de Gebruiksrechthouder het bewijs dat hij gerechtigd is om de rechten uit te oefenen in deze overeenkomst toegekend en moet door hem bijgehouden worden. De Gebruiksrechthouder mag op generlei wijze het SOFTWAREPRODUCT, de software en/of de documentatie, verhuren, in lease geven, uitlenen of op een andere wijze commercialiseren. De Gebruiksrechthouder mag het SOFTWAREPRODUCT niet reverse-engineeren, decompileren of disassembleren, tenzij en voor zover dit, niettegenstaande deze beperking, uitdrukkelijk is toegestaan op grond van toepasselijk dwingend recht. De Gebruiksrechthouder mag het SOFTWAREPRODUCT, of de software en/of de documentatie, niet exporteren, of overdragen aan derden die het exporteren, in strijd met het toepasselijke recht. Het gebruik van het SOFTWAREPRODUCT door de Gebruiksrechthouder om elektronische versies of gedrukte versies van een document te maken mag geen inbreuk plegen op de auteursrechten en eigendomsrechten die gelden op de oorspronkelijke documenten. Beperkte garantie. K/I garandeert dat het SOFTWAREPRODUCT in hoofdzaak functioneert overeenkomstig de bijhorende schriftelijke materialen en vrij zal zijn van gebreken aan materialen en afwerking, wanneer gebruikt op een normale en voorziene manier, gedurende een periode van negentig (90) dagen na de datum van ontvangst van het SOFTWAREPRODUCT door de Gebruiksrechthouder. K/I stemt er in toe, naar eigen believen, te herstellen of te vervangen, zonder verdere kosten voor de Gebruiksrechthouder, alle defecte componenten van het SOFTWAREPRODUCT, op voorwaarde dat de Gebruiksrechthouder binnen de garantieperiode zijn leverancier schriftelijk op de hoogte brengt van het defect. K/I of de leverancier van de K/I producten heeft niet de verplichting om herstellingen of vervangingen door te voeren voor defecten die geheel of gedeeltelijk te wijten zijn aan rampen, software virussen, fout of onachtzaamheid van de gebruiker, of door oneigenlijk of ongeoorloofd gebruik van het SOFTWAREPRODUCT (met inbegrip van elk gebruik door derden, of werknemers van de Gebruiksrechthouder, of consulenten die geen geautoriseerd gebruiker zijn), of door oorzaken extern aan het SOFTWAREPRODUCT. Beperking van de aansprakelijkheid Voor zover is toegestaan op grond van toepasselijk recht, wijzen K/I en haar aangestelde verdelers alle aansprakelijkheid van de hand voor bijzondere, incidentele of indirecte schade of gevolgschade (inclusief maar niet beperkt tot schade als gevolg van winstderving, bedrijfsonderbreking, verlies van bedrijfsinformatie of enig ander geldelijk verlies) als gevolg van het gebruik of de verhindering tot gebruik van het softwareproduct, of als gevolg van het verstrekken of niet verstrekken van productondersteuning, zelfs als K/I of zijn leverancier op de hoogte was gesteld van de mogelijkheid van die schade. De gehele aansprakelijkheid van K/I of zijn leverancier op grond van enige bepaling van deze overeenkomst zal steeds beperkt worden tot het werkelijke bedrag door de Gebruiksrechthouder betaald voor het SOFTWAREPRODUCT. Tenzij expliciet aangegeven in deze overeenkomst geeft K/I geen garanties, en ontvangt de licentienemer geen garanties, expliciet of impliciet, van rechtswege of anders, met betrekking tot de software of tot enig andere materiaal aangeleverd aan de licentienemer. K/I wijst alle impliciete garanties, waaronder, maar niet beperkt tot, deze betreffende verkoopbaarheid of geschiktheid voor een bepaald doel. Geen enkele representatie, waaronder, maar niet beperkt tot, verklaring betreffende capaciteit, geschiktheid voor gebruik of prestaties van de software, gemaakt door K/I, zijn werknemers, vertegenwoordigers of wederverkopers die niet is opgenomen in deze overeenkomst kan beschouwd worden als een door K/I verstrekte garantie. Verhaling van rechten Indien de Gebruiksrechthouder deze overeenkomst verbreekt is hij gehouden het SOFTWAREPRODUCT onmiddellijk terug te bezorgen aan K/I of zijn leverancier. Een inbreuk door de Gebruiksrechthouder schaadt op onherroepelijke wijze K/I en verleent K/I het recht op het nemen van de nodige maatregelen tot stopzetting van de inbreuk of elke andere redelijke actie om de schade te herstellen, dit in aanvulling op andere door de wet toegestane acties. Nietigheid van het geheel versus nietigheid van een deel Indien een deel van deze overeenkomst nietig wordt verklaard door de rechtbanken of eender welke andere bevoegde instelling of persoon, houdt dit niet de nietigheid in van de gehele overeenkomst: de overige bepalingen zullen uitvoerbaar blijven, in zoverre dit redelijkerwijze mogelijk is. Geen verklaring van afstand Het verzuim van een der partijen om gebruik te maken van om het even welk recht vastgelegd in deze overeenkomst, of het verzuim om actie te nemen tegen de andere partij in geval van een inbreuk kan niet beschouwd worden als een verklaring van afstand van rechten of toekomstige acties verhinderen in geval van een volgende inbreuk. Bevoegde rechtbank Elk geschil betreffende de geldigheid, de interpretatie of de uitvoering van deze overeenkomst die niet in der minne kan geregeld, zal naar keuze van K/I en zijn leverancier ofwel worden voorgelegd aan de bevoegde rechtbank van Brugge ofwel aan een bevoegde rechtbank in de US, door K/I te bepalen. p. 6

7 Kurzweil 3000 Gebruiksrechtovereenkomst Technologie en data van derden Dit SOFTWAREPRODUCT maakt gebruik van bepaalde technologieën eigendom van derden of van door K/I aangepaste technologieën met toestemming van de betreffende derden. Eigenaars van de betreffende technologieën zijn ABBYY USA, Cartesian Products, Inc, Houghton Mifflin Company, IBM Corporation, Data Viz, Inc, ExperVision Inc, Bennet-Tec Information Systems, NeoSpeech Inc, Oxford University Press, Nuance Communications, Van Dale Pocketwoordenboeken en opvraagsysteem, Fonix Corporation, Stellent Chicago Incorporation, Vantage Technologies, ScanSoft Inc., Marco Piovanelli, Working Software, Inc, Emmy Allemeersch, Sclera VZW, Uitgeverij Lannoo nv en/of Sensotec NV. Eigendom en aanspraak of deze technologieën van derden blijven ten allen tijde bij deze derden. De Nederlandse, Franse en Duitse gelokaliseerde versies van het SOFTWAREPRODUCT kunnen ook gelokaliseerde inhoud bevatten door Sensotec NV, waarnaar verwezen wordt als derde en naar wiens inhoud ook verwezen wordt als technologie van derden. De Gebruiksrechthouder zal deze technologieën van derde partijen niet reverse-engineeren, decompileren of disassembleren, tenzij en voor zover dit, niettegenstaande deze beperking, uitdrukkelijk is toegestaan op grond van toepasselijk dwingend recht. Derden zijn, voor zover is toegestaan op grond van toepasselijk recht, niet aansprakelijk voor enige directe, indirecte, incidentele, speciale of gevolgschade ten gevolge van het gebruik van het SOFTWAREPRODUCT. Alle voorzieningen en beperkingen van deze overeenkomst zijn ook van toepassing op deze technologieën van derden, en, door het aanvaarden van deze Gebruiksrechtovereenkomst stemt de Gebruiksrechthouder er ook in toe om deze technologieën van derden enkel te gebruiken als een onderdeel van het SOFTWAREPRODUCT, dat enkel zal gebruikt worden zoals expliciet toegestaan in deze overeenkomst. Gehele en enige overeenkomst Alle meldingen aangaande deze overeenkomst dienen schriftelijk te gebeuren en zijn van kracht bij ontvangst. Dit document bevat de gehele overeenkomst tussen de partijen aangaande de gerelateerde zaken en vervangt alle mondelinge of schriftelijke overeenkomsten, voorstellen of andere communicatie tussen de Kurzweil/IntelliTools, Inc en Sensotec nv. Alle rechten voorbehouden. Alle merknamen, bedrijfsnamen en productnamen hierin vernoemd zijn handelsmerken van Kurzweil/IntelliTools, Inc. 2. KES-Tools Dit is een rechtsgeldige overeenkomst, verder Overeenkomst genoemd, tussen enerzijds u, als Gebruiksrechthouder, en anderzijds Sensotec nv, en haar aangestelde verdelers, verder SENSOTEC genoemd. Door het softwareproduct KES- Tools te installeren, te kopiëren, te downloaden, er toegang toe te hebben of anderszins te gebruiken, stemt u ermee in aan de bepalingen van deze Overeenkomst gebonden te zijn. Indien u niet instemt met de bepalingen van deze Overeenkomst, mag u KES-Tools niet installeren of gebruiken. In dat geval dient u KES-Tools en alle bijhorigheden te retourneren naar uw leverancier. Verlening van het gebruiksrecht Deze SENSOTEC Gebruiksrechtovereenkomst laat de Gebruiksrechthouder toe om één (1) kopie van KES-Tools ingesloten bij de Gebruiksrechtovereenkomst te gebruiken, dit uitsluitend ten behoeve van zijn of haar eigen gebruik. KES- Tools omvat software en documentatie. Dit niet exclusieve gebruiksrecht, zonder het recht tot sublicentie of toekenning aan derden van het gebruiksrecht, beperkt zich tot het installeren en gebruiken van de software op één enkele computer, voorzien van een besturingssysteem waarvoor een rechtsgeldige Gebruiksrechtovereenkomst bestaat. Gelijktijdig gebruik op twee of meer computers is niet toegelaten zonder een voorafgaande geschreven toestemming van SENSOTEC en de betaling van een bijkomende gebruiksrechtvergoeding. De Gebruiksrechthouder, hoofdgebruiker van de computer waarop KES-Tools is geïnstalleerd, mag een tweede kopie van KES-Tools installeren voor zijn of haar exclusief gebruik op ofwel een vaste ofwel een draagbare computer, maar de Gebruiksrechthouder mag maar één (1) kopie tegelijkertijd gebruiken. Als de Gebruiksrechthouder beschikt over een meervoudige Gebruiksrechtovereenkomst, dan mag de Gebruiksrechthouder zoveel kopieën in gebruik hebben als toegestaan in zijn meervoudige Gebruiksrechtovereenkomst. In het geval dat KES- Tools versie een netwerkversie betreft, mag de Gebruiksrechthouder KES-Tools op een onbeperkt aantal computers installeren in een netwerk, hoewel het aantal gelijktijdige gebruikers maximum het toegestaan aantal gebruikers (gekocht aantal) mag bedragen. De rechten van SENSOTEC De Gebruiksrechthouder erkent dat KES-Tools, software en documentatie, bestaat uit producten die eigendom zijn van SENSOTEC, of van derden aangegeven in deze overeenkomst, beschermd door de auteursrechtwetten en internationale auteursrechtverdragen, alsmede door andere intellectuele eigendomswetten en verdragen. De Gebruiksrechthouder erkent verder dat alle rechten, titels en belangen betreffende KES-Tools, software en documentatie, eigendom zijn en zullen blijven van SENSOTEC. Deze overeenkomst verleent de Gebruiksrechthouder geen belang in KES-Tools, maar alleen een beperkt gebruiksrecht, herroepbaar in overeenstemming met de bepalingen van deze overeenkomst. Termijn Deze Gebruiksrechtovereenkomst neemt een aanvang bij het eerste gebruik van KES-Tools, de software of de documentatie, en loopt tot de beëindiging van de overeenkomst. De Gebruiksrechthouder kan op elk ogenblik de Gebruiksrechtovereenkomst beëindigen door KES-Tools terug te sturen naar zijn leverancier. p. 7

8 Kurzweil 3000 Gebruiksrechtovereenkomst Softwareoverdracht De Gebruiksrechthouder mag op elk ogenblik alle rechten van de Gebruiksovereenkomst overdragen, op voorwaarde dat de Gebruiksrechthouder geen kopieën behoudt en dat hij KES-Tools volledig overdraagt (met inbegrip van alle onderdelen, de dragers, de documentatie, de upgrades en deze Gebruiksrechtovereenkomst) en dat de overnemer akkoord gaat met alle voorwaarden van deze Gebruiksrechtovereenkomst. Als KES-Tools een upgrade betreft, dan moet de overdracht met inbegrip van alle vorige versies gebeuren. Upgrades Als KES-Tools als een upgrade wordt bestempeld, dient u te beschikken over een gebruiksrecht van een product dat door SENSOTEC wordt erkend als in aanmerking komende voor de betreffende upgrade, vooraleer u gerechtigd bent KES-Tools te gebruiken. Een SOFTWAREPRODUCT bestempeld als upgrade vervangt en/of vult een product aan dat de basis vormde om in aanmerking te komen voor een upgrade. U mag het resulterende product na upgrade enkel gebruiken in overeenstemming met de voorwaarden van de Gebruiksrechtovereenkomst. Als KES-Tools een upgrade is van een onderdeel van een pakket aan SOFTWAREPRODUCTEN waarvoor u een gebruiksrecht als geheel hebt, dan mag KES- Tools enkel gebruikt en overgedragen worden als deel van het voormelde pakket aan SOFTWAREPRODUCTEN en mag het er niet van gescheiden worden voor gebruik op meer dan één computer. Andere beperkingen: Deze Gebruiksrechtovereenkomst is voor de Gebruiksrechthouder het bewijs dat hij gerechtigd is om de rechten uit te oefenen in deze overeenkomst toegekend en moet door hem bijgehouden worden. De Gebruiksrechthouder mag op generlei wijze KES-Tools, de software en/of de documentatie, verhuren, in lease geven, uitlenen of op een andere wijze commercialiseren. De Gebruiksrechthouder mag KES-Tools niet reverse-engineeren, decompileren of disassembleren, tenzij en voor zover dit, niettegenstaande deze beperking, uitdrukkelijk is toegestaan op grond van toepasselijk dwingend recht. De Gebruiksrechthouder mag KES-Tools, of de software en/of de documentatie, niet exporteren, noch overdragen aan derden die het exporteren, in strijd met het toepasselijke recht. Het gebruik van KES-Tools door de Gebruiksrechthouder om elektronische versies of gedrukte versies van een document te maken mag geen inbreuk plegen op de auteursrechten en eigendomsrechten die gelden op de oorspronkelijke documenten. Beperkte garantie. SENSOTEC garandeert dat KES-Tools in hoofdzaak functioneert overeenkomstig de bijhorende schriftelijke materialen en vrij zal zijn van gebreken aan materialen en afwerking, wanneer gebruikt op een normale en voorziene manier, gedurende een periode van negentig (90) dagen na de datum van ontvangst van KES-Tools door de Gebruiksrechthouder. SENSOTEC stemt er in toe, naar eigen believen, te herstellen of te vervangen, zonder verdere kosten voor de Gebruiksrechthouder, alle defecte componenten van KES-Tools, op voorwaarde dat de Gebruiksrechthouder binnen de garantieperiode zijn leverancier schriftelijk op de hoogte brengt van het defect. SENSOTEC of de leverancier van de SENSOTEC producten heeft niet de verplichting om herstellingen of vervangingen door te voeren voor defecten die geheel of gedeeltelijk te wijten zijn aan rampen, software virussen, fout of onachtzaamheid van de gebruiker, of door oneigenlijk of ongeoorloofd gebruik van KES-Tools (met inbegrip van elk gebruik door derden, of werknemers van de Gebruiksrechthouder, of consulenten die geen geautoriseerd gebruiker zijn), of door oorzaken extern aan KES-Tools. Beperking van de aansprakelijkheid Voor zover is toegestaan op grond van toepasselijk recht, wijzen SENSOTEC en haar aangestelde verdelers alle aansprakelijkheid van de hand voor bijzondere, incidentele of indirecte schade of gevolgschade (inclusief maar niet beperkt tot schade als gevolg van winstderving, bedrijfsonderbreking, verlies van bedrijfsinformatie of enig ander geldelijk verlies) als gevolg van het gebruik of de verhindering tot gebruik van KES-Tools, of als gevolg van het verstrekken of niet verstrekken van productondersteuning, zelfs als SENSOTEC of zijn leverancier op de hoogte was gesteld van de mogelijkheid van die schade. De gehele aansprakelijkheid van SENSOTEC of zijn leverancier op grond van enige bepaling van deze overeenkomst zal steeds beperkt worden tot het werkelijke bedrag door de Gebruiksrechthouder betaald voor KES-Tools. Verhaling van rechten Indien de Gebruiksrechthouder deze overeenkomst verbreekt, is hij gehouden KES-Tools onmiddellijk terug te bezorgen aan SENSOTEC of zijn leverancier. Een inbreuk door de Gebruiksrechthouder schaadt op onherroepelijke wijze SENSOTEC en verleent SENSOTEC het recht op het nemen van de nodige maatregelen tot stopzetting van de inbreuk of elke andere redelijke actie om de schade te herstellen, dit in aanvulling op andere door de wet toegestane acties. Nietigheid van het geheel versus nietigheid van een deel Indien een deel van deze overeenkomst nietig wordt verklaard door de rechtbanken of eender welke andere bevoegde instelling of persoon, houdt dit niet de nietigheid in van de gehele overeenkomst: de overige bepalingen zullen uitvoerbaar blijven, in zoverre dit redelijkerwijze mogelijk is. p. 8

9 Kurzweil 3000 Gebruiksrechtovereenkomst Geen verklaring van afstand Het verzuim van een der partijen om gebruik te maken van om het even welk recht vastgelegd in deze overeenkomst, of het verzuim om actie te nemen tegen de andere partij in geval van een inbreuk kan niet beschouwd worden als een verklaring van afstand van rechten of toekomstige acties verhinderen in geval van een volgende inbreuk. Bevoegde rechtbank Elk geschil betreffende de geldigheid, de interpretatie of de uitvoering van deze overeenkomst die niet in der minne kan geregeld, zal worden voorgelegd aan de bevoegde rechtbank van Brugge. Technologie en data van derden Dit SOFTWAREPRODUCT maakt gebruik van bepaalde technologieën, data en grafische werken eigendom van derden of van door SENSOTEC aangepaste technologieën, data en grafische werken met toestemming van de betreffende derden. Eigenaars van de betreffende technologieën en data zijn KURZWEIL/INTELLITOOLS Inc. en PDFTron Systems Inc. Eigendom en aanspraak of deze technologieën, data en grafische werken van derden blijven ten allen tijde bij deze derden. De Gebruiksrechthouder zal deze technologieën van derde partijen niet reverse-engineeren, decompileren of disassembleren, tenzij en voor zover dit,niettegenstaande deze beperking, uitdrukkelijk is toegestaan op grond van toepasselijk dwingend recht. De Gebruiksrechthouder zal deze data en grafische werken niet reproduceren, distribueren, het bezit ervan over dragen of anderszins een kopie beschikbaar maken aan derden en geen wijzigingen, aanpassingen, verbeteringen, veranderingen of afgeleide Producten van deze data maken. Schending van de bepalingen in deze paragraaf vormt aanleiding voor de onmiddellijke beëindiging van de onderhavige overeenkomst. Alle voorzieningen en beperkingen van deze overeenkomst zijn ook van toepassing op deze technologieën, data en grafische werken van derden, en, door het aanvaarden van deze Gebruiksrechtovereenkomst stemt de Gebruiksrechthouder er ook in toe om deze technologieën, data en grafische werken van derden enkel te gebruiken als een onderdeel van KES-Tools, dat enkel zal gebruikt worden zoals expliciet toegestaan in deze overeenkomst. Gehele en enige overeenkomst Alle meldingen aangaande deze overeenkomst dienen schriftelijk te gebeuren, en zijn van kracht bij ontvangst. Dit document bevat de gehele overeenkomst tussen de partijen aangaande de gerelateerde zaken, en vervangt alle mondelinge of schriftelijke overeenkomsten, voorstellen of andere communicatie tussen de Sensotec nv. Alle rechten voorbehouden. p. 9

10 Kurzweil 3000 Algemene informatie II. Kurzweil 3000 installeren en activeren 1. Productbeschrijving 1. Inhoud van het productpakket Wat hierna volgt is een algemene lijst van de inhoud. Het pakket dat je ontvangt, kan bestaan uit een deel van de lijst en verschilt naargelang je een nieuwe gebruiker bent of een upgrade aangekocht hebt. Kurzweil 3000 installatie-dvd En/of Kurzweil 3000 usb-stick Kurzweil 3000 Snelstartgids (met verkorte handleiding en fiches) Sticker met serienummer 2. Minimale systeemvereisten Processor: Core 2 Duo RAM: 2 GB Video RAM: 256 MB Vrije Schijfruimte: 10 GB Besturingssysteem: o Microsoft Windows XP met Service Pack 3 o Microsoft Windows Vista met Service Pack 1 o Microsoft Windows 7 o Microsoft Windows 8 Schermresolutie: 1024 x 768 pixels Kleurkwaliteit: Hoge Kleuren (24-bit) Geluidskaart: 16-bit geluidskaart met luidsprekers en microfoon Dvd-station: Vereist voor installatie (enkel voor dvd-versie) Usb 2.0 poort (enkel voor usb-versie) Voor scannen van teksten (PRO-versie): TWAIN-compatibele scanner Internetverbinding voor registratie en sommige functies Snelheid 10/100 Mbs o Google vertaling o Online boeken zoeken o Lees het web Enkele opmerkingen en tips Je verkrijgt het beste resultaat wanneer het werkgeheugen (RAM) en videogeheugen (video-ram) van je pc naast elkaar kunnen werken. Wil je ten volle de kracht van je processor benutten, wijzig dan het energiebeheerschema naar Hoge prestaties. Opmerking: bij laptops zal de batterij hierdoor meer verbruiken. Indien je een upgrade uitvoert van een v10 of v12 en je computer voldoet slechts aan de systeemvereisten van één van deze versies, zal K3000 v13 minder snel werken. p. 10

11 Kurzweil 3000 Installeren en registreren 2. Kurzweil 3000 installeren en activeren Heb je Kurzweil 3000 als dvd-versie, installeer dan eerst het programma op je computer. Registreer daarna je licentie (via het internet of telefonisch) om Kurzweil 3000 te activeren. Pas na activering kun je Kurzweil 3000 opstarten. Heb je Kurzweil 3000 op usb-stick, dan hoef je niets te installeren, je hoeft enkel je usb-stick op je computer in te pluggen. Registreer meteen je licentie (via het internet) om Kurzweil 3000 te activeren. Pas na activering kun je Kurzweil 3000 opstarten. 1. Kurzweil 3000 dvd-versie installeren Vooraleer je installeert Beschik je over een Kurzweil 3000 PRO-versie, zorg er dan voor de je scanner correct geïnstalleerd is vooraleer je Kurzweil 3000 installeert. Raadpleeg eventueel de instructies van de producent van de scanner en test je scanner met de software die bij de scanner hoorts. Kurzweil 3000 werkt met vrijwel alle scanners met een TWAIN-compatibele driver. Kurzweil 3000 versie 13 is een nieuw programma. Had je vroeger al Kurzweil 3000 op je computer staan, dan moet je de vorige versies van je computer verwijderen. Dit geldt zowel voor Kurzweil 3000, de Van Dale woordenboeken voor Kurzweil, de RealSpeak stemmen, Print-KES en KES-Tools. Verwijder op 64- bit systemen ook vorige versies van de Kurzweil Taakbalk en de KESI Virtual Printer. Vorige programmaversies verwijderen Vorige versies van Kurzweil 3000 verwijderen Op Windows XP: o Open het menu Start via de Windows taakbalk. o Ga naar het menu Instellingen en klik op Configuratiescherm. o Dubbelklik op Software. Op Windows Vista en Windows 7: o Open het menu Start via de Windows taakbalk. o Klik op Configuratiescherm. o Klik op Een programma verwijderen. Op Windows 8: o Open de Windows Verkenner. o Klik op Configuratiescherm openen op het tabblad Computer. o Klik op Een programma verwijderen. Selecteer Kurzweil 3000 v.x (X staat voor het versienummer) in de lijst van programma s. Klik op Verwijderen. Op Windows Vista, Windows 7 en Windows 8: o Volg het verwijderen. Indien het venster Gebruikersaccountbeheer verschijnt, klik op Toestaan om toe te staan dat het programma verwijderd wordt. Vorige versies van Van Dale woordenboeken voor Kurzweil verwijderen Op Windows XP: o Open het menu Start via de Windows taakbalk. o Ga naar het menu Instellingen en klik op Configuratiescherm. o Dubbelklik op Software. Op Windows Vista en Windows 7: o Open het menu Start via de Windows taakbalk. o Klik op Configuratiescherm. o Klik op Een programma verwijderen. p. 11

12 Kurzweil 3000 Installeren en registreren Op Windows 8: o Open de Windows Verkenner. o Klik op Configuratiescherm openen op het tabblad Computer. o Klik op Een programma verwijderen. Selecteer Van Dale woordenboeken voor Kurzweil in de lijst van programma s. Klik op Verwijderen. Op Windows Vista, Windows 7 en Windows 8: o Volg het verwijderen. Indien het venster Gebruikersaccountbeheer verschijnt, klik op Toestaan om toe te staan dat het programma verwijderd wordt. RealSpeak stemmen voor Kurzweil verwijderen Op Windows XP: o Open het menu Start via de Windows taakbalk. o Ga naar het menu Instellingen en klik op Configuratiescherm. o Dubbelklik op Software. Op Windows Vista en Windows 7: o Open het menu Start via de Windows taakbalk. o Klik op Configuratiescherm. o Klik op Een programma verwijderen. Op Windows 8: o Open de Windows Verkenner. o Klik op Configuratiescherm openen op het tabblad Computer. o Klik op Een programma verwijderen. Indien je een upgrade uitvoert vanaf K3000 v9 of vroeger, selecteer RealSpeakAll in de lijst van programma s. Indien je een upgrade uitvoert vanaf K3000 v10, selecteer RealSpeak Europe V4 in de lijst van programma s. Klik op Verwijderen. Op Windows Vista, Windows 7 en Windows 8: o Volg het verwijderen. Indien het venster Gebruikersaccountbeheer verschijnt, klik op Toestaan om toe te staan dat het programma verwijderd wordt. Print-KES verwijderen Op Windows XP: o Open het menu Start via de Windows taakbalk. o Ga naar het menu Instellingen en klik op Configuratiescherm. o Dubbelklik op Software. Op Windows Vista en Windows 7: o Open het menu Start via de Windows taakbalk. o Klik op Configuratiescherm. o Klik op Een programma verwijderen. Op Windows 8: o Open de Windows Verkenner. o Klik op Configuratiescherm openen op het tabblad Computer. o Klik op Een programma verwijderen. Selecteer Print-KES in de lijst van programma s (in oudere versies vind je dit programma onder de naam KES Print). Klik op Verwijderen. Op Windows Vista, Windows 7 en Windows 8: o Volg het verwijderen. Indien het venster Gebruikersaccountbeheer verschijnt, klik op Toestaan om toe te staan dat het programma verwijderd wordt. p. 12

13 Kurzweil 3000 Installeren en registreren KES-Tools verwijderen Op Windows XP: o Open het menu Start via de Windows taakbalk. o Ga naar het menu Instellingen en klik op Configuratiescherm. o Dubbelklik op Software. Op Windows Vista en Windows 7: o Open het menu Start via de Windows taakbalk. o Klik op Configuratiescherm. o Klik op Een programma verwijderen. Op Windows 8: o Open de Windows Verkenner. o Klik op Configuratiescherm openen op het tabblad Computer. o Klik op Een programma verwijderen. Selecteer KES-Tools in de lijst van programma s. Klik op Verwijderen. Op Windows Vista, Windows 7 en Windows 8: o Volg het verwijderen. Indien het venster Gebruikersaccountbeheer verschijnt, klik op Toestaan om toe te staan dat het programma verwijderd wordt. Kurzweil Taakbalk verwijderen (enkel nodig op 64-bit systemen) Op Windows Vista en Windows 7: o Open het menu Start via de Windows taakbalk. o Klik op Configuratiescherm. o Klik op Een programma verwijderen. Op Windows 8: o o o Open de Windows Verkenner. Klik op Configuratiescherm openen op het tabblad Computer. Klik op Een programma verwijderen. Selecteer KESI Taskbar x64 in de lijst van programma s. Klik op Verwijderen. Volg het verwijderen. Indien het venster Gebruikersaccountbeheer verschijnt, klik op Toestaan om toe te staan dat het programma verwijderd wordt. KESI Virtual Printer verwijderen (enkel nodig op 64-bit systemen) Op Windows Vista en Windows 7: o Open het menu Start via de Windows taakbalk. o Klik op Configuratiescherm. o Klik op Een programma verwijderen. Op Windows 8: o Open de Windows Verkenner. o Klik op Configuratiescherm openen op het tabblad Computer. o Klik op Een programma verwijderen. Selecteer KESI Virtual Printer x64 in de lijst van programma s. Klik op Verwijderen. Volg het verwijderen. Indien het venster Gebruikersaccountbeheer verschijnt, klik op Toestaan om toe te staan dat het programma verwijderd wordt. p. 13

14 Kurzweil 3000 Installeren en registreren Kurzweil 3000 installeren Om de software te installeren moet je over Administratorrechten beschikken.. Sluit alle toepassingen af. Plaats de Kurzweil 3000 installatie-dvd in het dvd-station. De installatie start automatisch. Indien de installatie niet automatisch opstart, kies dan Uitvoeren in het Windows Startmenu en tik het volgende pad in: <dvd-station>:\setup.exe (bv. D:\setup.exe), druk daarna op de Enter-toets om de installatie te starten. Voor de installatie moeten enkele keuzes gemaakt worden. o Selecteer 'Installeer Kurzweil 3000'. Volg de installatie-instructies. Tijdens de verschillende stappen moeten enkele keuzes gemaakt worden. Klik telkens op Volgende om naar de volgende stap te gaan. o o o o Klik op Installeren. Bij Kurzweil 3000-versie, selecteer Standalone. Bij Gebruikersniveau, maak een keuze tussen Basisonderwijs, Secundair onderwijs of VO, Hoger onderwijs of Volwassenen. Bij standaard voorleesstem, maak een keuze tussen Nuance Vocalizer Ellen, Nuance Vocalizer Claire, Nuance Vocalizer Xander. Bij woordenboek, maak een keuze tussen Verklarend Nederlands, Nederlands voor de basisschool, Nederlands als tweede taal. Nadat de installatie voltooid is, wordt je gevraagd om de pc opnieuw op te starten. Start de pc opnieuw op. Verwijder de dvd uit het dvd-station. K3000 is nu geïnstalleerd, samen met de Vocalizer stemmen voor Nederlands (Vlaanderen en Nederland), Frans, Engels, Duits, Italiaans, Spaans, Portugees, Fins, Noors en Zweeds. Samen met Kurzweil 3000 werden ook de Van Dale woordenboeken, KES-Tools en de Sensotec Diagnostics mee geïnstalleerd. De standaardinstallatie installeert ook volgende programma s: Nuance Vocalizer Premium, ScanSoft OCR en FineReader OCR. 2. Kurzweil 3000 registreren en activeren Vooraleer je Kurzweil 3000 kunt gebruiken, moet je jouw versie registreren om het programma te activeren. Belangrijk: Houd het serienummer van het programma bij de hand. Je vindt dit serienummer op de buitenzijde van de Kurzweil 3000 verpakking. Dvd-versie registreren en activeren Op de computer waarop je het programma wenst te activeren moet je beschikken over Administrator rechten. Op Windows Vista, Windows 7 en Windows 8 moet je Kurzweil 3000 opstarten met de hoogste rechten (dit is niet gelijk aan Administrator rechten). Volg onderstaande stappen om Kurzweil 3000 te registreren en te activeren: Start Windows Verkenner op. Indien je op een 32-bit systeem werkt, ga naar de map c:\program Files\Kurzweil Educational Systems\Kurzweil Indien je op een 64-bit systeem werkt, ga naar de map c:\program Files (x86)\kurzweil Educational Systems\Kurzweil Selecteer het bestand Kurzweil 3000.exe. Dit bestand is te herkennen aan het K3000-icoontje. Voor Windows XP: dubbelklik op het icoontje. Voor Windows Vista, Windows 7 of Windows 8: o Klik op de rechtermuisknop. o Selecteer Als administrator uitvoeren. Deze optie is te herkennen aan het Windows-icoontje. De registratie- en activeringsprocedure wordt gestart. p. 14

15 Kurzweil 3000 Installeren en registreren Neem jouw serienummer bij de hand. Kies voor een activering Online of via Telefoon. Indien je voor een Online activering kiest, volg dan de onderstaande stappen: o Meld je aan op de server van Kurzweil. Gebruik een bestaande gebruiker of creëer een nieuwe gebruiker. o Controleer jouw persoonlijke gegevens. (Wijzig indien nodig.) o Vul de gegevens in van jouw Kurzweil 3000 product. o Bevestig jouw activering. Kies je voor een activering via Telefoon, volg dan de onderstaande stappen: o Er verschijnt een venster waarin je jouw serienummer en activeringscode moet ingeven. In datzelfde venster verschijnt ook jouw systeemcode. o Bel naar Sensotec nv op het nummer o Voor de activering zal je de volgende gegevens moeten doorgeven: Naam en voornaam Serienummer Systeemcode o Je ontvangt een activeringscode die je moet ingeven. o Bevestig de activering. Usb-versie registreren en activeren Kurzweil 3000 usb registreren kan enkel online. Je dient dus over een werkende internetverbinding te beschikken om de registratie te kunnen uitvoeren. Om te registreren heb je het serienummer van de Kurzweil 3000 usb nodig. Houd dit serienummer bij de hand vooraleer je de registratie start. Je vindt het serienummer op de productverpakking en op de aankoopfactuur. Plaats de Kurzweil 3000 usb-stick in een usb 2.0 poort. Start Windows Verkenner op. Ga naar de map <usb drive>:\kurzweil. Selecteer het bestand USBSentinel.exe. Voor Windows XP: dubbelklik op het icoontje. Voor Windows Vista, Windows 7, Windows 8: o Klik op de rechtermuisknop. o Selecteer Als administrator uitvoeren. Deze optie is te herkennen aan het Windows-icoontje. Meld je aan op de server van Kurzweil. Gebruik een bestaande gebruiker of creëer een nieuwe gebruiker. Controleer jouw persoonlijke gegevens. (Wijzig indien nodig) Vul de gegevens in van jouw Kurzweil 3000 product. Bevestig jouw activering. Sluit Kurzweil 3000 af. Start Kurzweil 3000 via het bestand Kurzweil 3000 USB.exe. Bij het opnieuw opstarten van Kurzweil 3000 na registratie wordt de effectieve activering doorgevoerd. Hiervoor is uiteraard ook een werkende internetverbinding noodzakelijk. 3. KES-Tools installeren (enkel van toepassing voor pc's zonder K3000) Download de KES-Tools setup vanaf onze website: Voer de setup uit. o Installeer de vereiste onderdelen o Installeer het softwarepakket o Installeer de licentie : Kies voor 'licentie installeren op deze pc' Voltooi de installatie. p. 15

16 Kurzweil 3000 Installeren en registreren 4. KES-Tools registreren en activeren (enkel van toepassing voor pc's zonder K3000) Vergewis je ervan dat je computer met het internet verbonden is. Start Tag-KES op. Kies voor Online activeren. Vul je serienummer en gebruikersgegevens in. Vul adresgegevens in. Klik op Online activeren. Je krijgt het bericht 'Product succesvol geactiveerd'. Indien je er niet in slaagt om online te activeren, neem dan contact op met Sensotec. p. 16

17 Kurzweil 3000 Installeren en registreren 3. Verdere installatieopties 1. Gebruik van de KESI Virtual Printer met usb-versie Wat is de KESI Virtual Printer? Indien je de KESI Virtual Printer wenst te gebruiken met Kurzweil 3000 usb (enkel PRO-versie) dan moet je deze eerst installeren op de computer(s) waarop je de KESI Virtual Printer wenst te gebruiken. Indien je Kurzweil 3000 usb gebruikt op een computer waarop Kurzweil 3000 reeds geïnstalleerd is, moet Kurzweil 3000 usb opgestart zijn voordat je de KESI Virtual Printer kan gebruiken. Opmerking: De KESI Virtual Printer kan enkel gebruikt worden met een K3000 Pro-licentie. Indien je een K3000 usb Pro gebruikt op een computer waarop reeds een K3000 Leerstation is geïnstalleerd, dan moet ook daar de KESI Virtual Printer geïnstalleerd worden. Installatie Start de Windows Verkenner. Ga naar de map <dvd-station>:\kesi Virtual Printer - enkel voor PRO versie\kesivp. Opgelet: indien je over een 64-bit computer beschikt, open dan de map KESIVP x64. Dubbelklik op setup.exe. Volg de verdere instructies van de installatie wizard. Je kan de KESI Virtual Printer gebruiken op deze computer met jouw Kurzweil 3000 usb. Opgelet: om de printer te kunnen gebruiken, moet de Kurzweil 3000 usb op de computer aangesloten en opgestart zijn. 2. Gebruik van KES-Tools met usb-versie Wat is KES-Tools? KES-Tools is een softwarepakket dat bestaat uit 4 programma s: PDFtoKES, Tag-KES, Fix-KES en Print-KES. Deze programma s werden ontwikkeld voor het maken, bewerken en weergeven van bestanden in KESformaat en SEK-formaat (hierna KES-bestanden genoemd). PDFtoKES Met dit programma kan je tekst-pdf-bestanden omzetten naar KES-bestanden zonder installatie van K3000 PRO. Opgelet: PDFtoKES bevat geen tekstherkenningssoftware (OCR). Het is daarom niet zinvol om met dit programma foto-pdf s om te zetten. Wens je dit toch te doen, gebruik dan Kurzweil 3000 PRO. De leesvolgorde kan je instellen met K3000 PRO; de taaltagging met elke K3000-versie of nog sneller met Tag- KES. Tag-KES Dit programma laat je toe om (met of zonder K3000-installatie) KES-bestanden weer te geven en de taal van de tekst in te stellen. Tijdens het voorlezen met K3000 wordt automatisch de juiste voorleesstem gekozen aan de hand van de ingestelde taal. Fix-KES Bij het converteren van pdf-bestanden met K3000 versie 10 werden sommige bestanden met zwart-witpagina s niet in de juiste bestandsgrootte opgeslagen. Fix-KES converteert de te grote KES-bestanden naar de correcte grootte. p. 17

18 Kurzweil 3000 Installeren en registreren Print-KES Dit programma laat je toe om (met of zonder K3000-installatie) KES-bestanden weer te geven en af te drukken. Installatie Start de Windows Verkenner. Ga naar de map <usb-station>:\kestools. Dubbelklik op KES-Tools_v1.5.exe. Volg de verdere instructies van de installatie wizard. Je kan KES-Tools gebruiken op deze computer met jouw Kurzweil 3000 usb. Opgelet: om KES-Tools te kunnen gebruiken, moet de Kurzweil 3000 usb op de computer aangesloten en opgestart zijn. 3. Afdrukken in kleur naar pdf Het afdrukken van documenten naar pdf gebeurt standaard in zwart/wit. Om in kleur af te drukken naar pdf, moet er een instelling gewijzigd worden. Dvd-versie Open Windows Verkenner. Voor 32-bit systemen: ga naar de map c:\program Files\Kurzweil Educational Systems\Diags. Voor 64-bit systemen: ga naar de map c:\program Files (x86)\kurzweil Educational Systems\Diags. Selecteer het bestand PrRender.exe. Voor Windows XP: dubbelklik op het icoontje. Voor Windows Vista, Windows 7 of Windows 8: o Klik op de rechtermuisknop. o Selecteer Als administrator uitvoeren. Deze optie is te herkennen aan het Windows-icoontje. Selecteer de pdf-printer die je wenst te gebruiken om in kleur naar pdf af te drukken, vb. CutePDF Writer. Vink Use memory only if the page has annotations uit. In de lijst Color Depth, selecteer Color. Klik op OK. Usb-versie Open Windows Verkenner. Ga naar de map <usb drive>:\kurzweil. Selecteer het bestand PrRender.exe. Voor Windows XP: dubbelklik op het icoontje. Voor Windows Vista, Windows 7 of Windows 8: o Klik op de rechtermuisknop. o Selecteer Als administrator uitvoeren. Deze optie is te herkennen aan het Windows-icoontje. Selecteer de pdf-printer die je wenst te gebruiken om in kleur naar pdf af te drukken, vb. CutePDF Writer. Vink Use memory only if the page has annotations uit. In de lijst Color Depth, selecteer Color. Klik op OK. p. 18

19 Kurzweil 3000 Installeren en registreren 4. Kurzweil 3000 Taakbalk Deze installatieoptie is enkel van toepassing voor de dvd-versie. Wat is de Kurzweil 3000 Taakbalk? Met de Kurzweil 3000 Taakbalk heb je toegang tot een aantal basisfuncties van Kurzweil 3000: Lezen, Opzoeken, Spellingcontrole en de Screenshot-lezer (tekstherkenning). Lezen Sleep en drop (of kopieer en plak) geselecteerde tekst vanuit een toepassing zoals Microsoft Word, Excel, PorwerPoint, Outlook of een webbrowser naar het tekstveld van de Taakbalk. Dit kan 1 woord of een grotere hoeveelheid zijn. De tekst wordt direct voorgelezen. Klik op de knop Lezen om het voorlezen te herhalen. Woord opzoeken Selecteer het woord dat je wil opzoeken. Sleep het naar de knop Woord opzoeken. Het woordenboek van Kurzweil 3000 verschijnt, de uitleg wordt voorgelezen. Spellingcontrole Selecteer het woord of de tekst die je wil controleren. Sleep de selectie naar de knop Spellingcontrole om de spelling van de tekst na te gaan. Indien de tekst fouten bevat, verschijnt het venster Spellingcontrole. Je krjigt er suggesties te zien voor de foutief gespelde woorden. Kies een suggestie en klik dan op de knop Vervangen. Deze suggestie vervangt het foutieve woord in het venster Spellingcontrole. Je kan het gecorrigeerde woord nu selecteren en naar de originele toepassing slepen en droppen. Screenshot-lezer De Screenshot-lezer kan alle getypte tekst vanop het scherm voorlezen. Ook tekst die zich in een afbeelding, een beveiligde pdf of een foto-pdf bevindt. Klik op het menu-item Screenshot-lezer in het menu Lezen of op de knop Screenshot-lezer in de Kurzweil 3000 Taakbalk. De muisaanwijzer verandert in een richtkruis. Hou de linkermuisknop ingedrukt en markeer het gebied op jouw scherm dat je wil laten voorlezen. Indien je via de Kurzweil 3000 Taakbalk werkt, verschijnt het Hoofdvenster van de Kurzweil 3000 Taakbalk met daarin de herkende tekst. Kurzweil 3000 leest de tekst onmiddellijk voor. Indien je via het menu Lezen werkt, wordt een nieuw KES-bestand in Kurzweil 3000 geopend. De herkende tekst wordt weergegeven. Klik op de knop Lezen of op F3 om de tekst te laten voorlezen. Indien je Kurzweil 3000 geïnstalleerd hebt op een computer met Windows Vista, Windows 7 of Windows 8, en de Kurzweil 3000 Taakbalk is niet automatisch opgestart, doe dan het volgende: Plaats de muisaanwijzer op de Windows taakbalk. Druk op de rechtermuisknop om het snelmenu te openen.selecteer Werkbalken. Selecteer in het submenu Kurzweil Taakbalk. De Kurzweil 3000 Taakbalk wordt opgestart met de screenshot-lezer. p. 19

20 Kurzweil 3000 Installeren en registreren 5. Automatische updates aan- of uitzetten Vanaf versie 13 wordt bij opstarten van Kurzweil 3000 automatisch gezocht naar beschikbare updates. Je moet over Administratorrechten beschikken om de updates te kunnen installeren. Opmerking: Op Windows Vista, Windows 7 of Windows 8 moet je Kurzweil 3000 opstarten met hogere rechten om te kunnen zoeken naar beschikbare updates. Instelling automatische updates wijzigen Open Windows Verkenner. Voor 32-bit systemen: ga naar de map c:\program Files\Kurzweil Educational Systems\Diags. Voor 64-bit systemen: ga naar de map c:\program Files (x86)\kurzweil Educational Systems\Diags. Selecteer het bestand SettingAutoUpdate.exe. Voor Windows XP: dubbelklik op het icoontje. Voor Windows Vista, Windows 7 of Windows 8: o Klik op de rechtermuisknop. o Selecteer Als administrator uitvoeren. Deze optie is te herkennen aan het Windows-icoontje. Selecteer de gewenste optie: o Aan: bij het opstarten van Kurzweil 3000 wordt naar nieuwe updates gezocht. o Uit: bij het opstarten van Kurzweil 3000 wordt niet naar nieuwe updates gezocht. Klik op OK om de instelling te bewaren. Klik Afsluiten. p. 20

21 Kurzweil 3000 Installeren en registreren 4. Actief Van Dale verklarend woordenboek wijzigen Bij installatie van de Van Dale woordenboeken worden 3 verklarende woordenboeken geïnstalleerd: Verklarend Nederlands, Van Dale woordenboek voor de basisschool en Van Dale woordenboek voor Nederlands als tweede taal (NT2). Per K3000-sessie kan slechts 1 van de 3 verklarende woordenboeken Nederlands actief zijn. 1. Dvd-versie Bij de installatie van Kurzweil 3000 heb je een keuze moeten maken tussen de één van de 3 verklarende woordenboeken. Het gekozen woordenboek wordt jouw standaard woordenboek. Wens je een ander woordenboek te gebruiken, dan kan je de selectie van het actieve woordenboek wijzigen. Van Dale woordenboek wijzigen Wens je een ander woordenboek te gebruiken, dan kan je de selectie van het actieve woordenboek wijzigen: Open Windows Verkenner. Voor 32-bit systemen: ga naar de map c:\program Files\Kurzweil Educational Systems\Diags. Voor 64-bit systemen: ga naar de map c:\program Files (x86)\kurzweil Educational Systems\Diags. Selecteer het bestand ChooseActiveVanDale.exe. Voor Windows XP: dubbelklik op het icoontje. Voor Windows Vista, Windows 7 of Windows 8: o Klik op de rechtermuisknop. o Selecteer Als administrator uitvoeren. Deze optie is te herkennen aan het Windows-icoontje. Selecteer het gewenste Van Dale verklarend woordenboek: o Van Dale Verklarend Nederlands o Van Dale Nederlands voor de basisschool o Van Dale Nederlands als tweede taal Klik op Wijzigen om het actieve woordenboek in te stellen. Klik Afsluiten. 2. Usb-versie Wanneer je K3000 usb voor de eerste keer opstart, kan je als gebruiker een keuze maken tussen de verschillende verklarende woordenboeken. Het gekozen woordenboek wordt jouw standaard woordenboek. Van Dale woordenboek wijzigen Wens je een ander woordenboek te gebruiken, dan kan je de selectie van het actieve woordenboek wijzigen: Plaats de Kurzweil usb-stick in een usb-slot. Of, indien Kurzweil 3000 usb reeds opgestart was: sluit Kurzweil 3000 usb af. Ga via Windows Verkenner naar de map Kurzweil op de Kurzweil usb-stick. Start het programma VanDaleUSB.exe op. Selecteer het gewenste Van Dale verklarend woordenboek: o Van Dale Verklarend Nederlands o Van Dale Nederlands voor de basisschool o Van Dale Nederlands als tweede taal Bevestig je keuze. p. 21

22 Kurzweil 3000 Installeren en registreren 5. Beheer van gebruikers 1. Gebruikersniveaus Wat zijn de gebruikersniveaus? De gebruikersniveaus bepalen de standaard werkbalkset bij het aanmaken van een nieuwe gebruiker. Er zijn 4 verschillende niveaus, elk met hun eigen werkbalkset. Basisonderwijs Secundair onderwijs of VO Hoger onderwijs Volwassenen Gebruikersniveau selecteren Bij installatie van Kurzweil 3000 stel je een gebruikersniveau in. Dit gebruikersniveau wordt gebruikt bij het aanmaken van een nieuwe gebruiker. De standaard werkbalkset wordt gelinkt aan het gebruikersniveau. Gebruikersniveau wijzigen Het is onmogeljik om het gebruikersniveau na installatie te wijzigen. Indien je na het aanmaken van een nieuwe gebruiker een andere werkbalkset dan de standaard werkbalkset wenst te gebruiken, kan je deze wijzigen via Hulpmiddelen Aanpassen Gebruik werkbalkset. p. 22

23 Kurzweil 3000 Installeren en registreren 2. Dvd-versie Kurzweil 3000 kan door meerdere personen gebruikt worden, ook al is het programma slechts op één computer geïnstalleerd. Standaard zal Kurzweil 3000 echter werken alsof er maar één gebruiker met het programma werkt. Om een tweede, derde, gebruiker toe te voegen, moet de optie Gebruiker vragen bij opstart geactiveerd worden. Optie Gebruiker vragen bij opstart activeren of deactiveren Open Kurzweil Kies Opties in het menu Hulpmiddelen. Klik op Algemeen in de linkerkolom. Vink het vakje aan of uit naast Gebruiker vragen bij opstart. Bij aanvinken: bevestig dat je de optie wenst in te schakelen. Gebruiker toevoegen Start Kurzweil 3000 op. Zorg ervoor dat de optie Gebruiker vragen bij opstart reeds geactiveerd is. Geef een nieuwe gebruikersnaam in het opstartvenster. Klik op OK of druk op Enter. Bevestig dat je een nieuwe gebruiker wenst toe te voegen. Gebruiker wijzigen na het opstarten van Kurzweil 3000 Opgelet: Kurzweil 3000 kan niet tegelijkertijd door meerdere gebruikers op dezelfde computer gebruikt worden. Indien er reeds een gebruiker ingelogd is, moet deze gebruiker de documenten die geopend zijn in Kurzweil 3000 eerst afsluiten alvorens een tweede gebruiker kan inloggen. Mogelijkheid 1 Sluit Kurzweil 3000 af. Start Kurzweil 3000 opnieuw op. Selecteer een andere gebruiker. Bevestig met OK of Enter. Mogelijkheid 2 Sluit alle documenten in Kurzweil 3000 af. Kies Wijzig gebruiker in het menu Bestand. Selecteer een andere gebruiker. Bevestig met OK of Enter. Gebruiker verwijderen Zorg ervoor dat Kurzweil 3000 niet opgestart is. Sluit het programma indien nodig af. Open Windows Verkenner. Ga naar de map Mijn documenten\kesi\kurzweil Verwijder de map van de gebruiker die je wenst te verwijderen. Opgelet: het verwijderen van de map houdt in dat ook alle bestanden in deze map verwijderd worden. Wil je deze bestanden bewaren, kopieer ze dan eerst naar een andere plaats. Ga naar de map %AppData%\KESI\Kurzweil 3000 Opgelet: dit is een verborgen map. Je kan deze map enkel bereiken door het adres in te tikken in de adresbalk van jouw verkenner. Verwijder de map van de gebruiker die je wenst te verwijderen. Opgelet: deze map bewaart alle instellingen van de gebruiker. Hiermee verwijder je alle instellingen (woordenlijsten, uitspraakwoordenboeken, ) van de verwijderde gebruiker. p. 23

24 Kurzweil 3000 Installeren en registreren 3. Usb-versie Eén licentie van Kurzweil 3000 kan door meerdere personen gebruikt worden, waarbij de voorkeuren, woordenlijsten, enz. van deze persoon bijgehouden worden. Gebruiker toevoegen Start Kurzweil 3000 op. Geef een nieuwe gebruikersnaam in het opstartvenster. Klik op OK of druk op Enter. Gebruiker wijzigen na het opstarten van Kurzweil 3000 Opgelet: Kurzweil 3000 kan niet tegelijkertijd door meerdere gebruikers op dezelfde computer gebruikt worden. Indien er reeds een gebruiker ingelogd is, moet deze gebruiker de documenten die geopend zijn in Kurzweil 3000 eerst afsluiten alvorens een tweede gebruiker kan inloggen. Sluit Kurzweil 3000 af. Start Kurzweil 3000 opnieuw op. Selecteer een andere gebruiker. Klik op OK of druk op Enter. Gebruiker verwijderen Zorg ervoor dat Kurzweil 3000 niet opgestart is. Sluit het programma indien nodig af. Open Windows Verkenner. Ga naar de map <usb drive>:\kurzweil\users Verwijder de map van de gebruiker die je wenst te verwijderen. Opgelet: deze map bewaart alle instellingen van de gebruiker. Hiermee verwijder je alle instellingen (woordenlijsten, uitspraakwoordenboeken, ) van de verwijderde gebruiker. Ga naar de map <usb drive>:\usb Documents. Verwijder de map van de gebruiker (naam: Documenten - <GEBRUIKERSNAAM>). Opgelet: het verwijderen van de map houdt in dat ook alle bestanden in deze map verwijderd worden. Wil je deze bestanden bewaren, kopieer ze dan eerst naar een andere plaats. p. 24

25 Kurzweil 3000 Aan de slag met K3000 III. Aan de slag met K3000 In deze snelstartgids leer je hoe je met Kurzweil 3000 aan de slag kunt. De volledige handleiding vind je terug in de folder documentation op de installatie-dvd. 1. Kurzweil 3000 opstarten en afsluiten Voor het gewone gebruik van Kurzweil 3000 heb je geen speciale rechten nodig. Je kunt het programma dan op volgende manier opstarten en afsluiten. 1. Dvd-versie Opstarten Afsluiten Wanneer je Kurzweil 3000 op je computer geïnstalleerd hebt, verschijnt het K3000-icoontje op het bureaublad van je computer. Dubbelklik op het K3000-icoontje op je bureaublad om het programma op te starten. Je kunt Kurzweil 3000 ook opstarten via het Windows Startmenu: Start - Programma s - Kurzweil Educational Systems. Om Kurzweil 3000 af te sluiten, sluit je eerst de openstaande documenten af. Daarna klik je op Bestand Afsluiten of op het kruisje in het rode blokje in de rechter bovenhoek van het K3000-venster. 2. Usb-versie Opstarten 1. Plaats de Kurzweil 3000 usb-stick in een usb 2.0 poort. 2. Het opstartvenster van Kurzweil 3000 opent automatisch. Indien dit niet gebeurt, dubbelklik dan op het bestand Kurzweil 3000 usb.exe in de map K3000 usb. 3. Bevestig of wijzig de voorgestelde gebruikersnaam of creëer een nieuwe gebruiker. 4. Klik op 'OK' of druk op Enter. Opmerking: Kurzweil 3000 usb kan slechts een beperkt aantal keer na elkaar opgestart worden zonder werkende internetverbinding. Telkens je opstart zonder werkende internetverbinding verschijnt er een waarschuwing. Na twintig keer opstarten zonder werkende internetverbinding kan je niet meer opstarten zonder werkende internetverbinding. Van zodra er daarna opgestart wordt met een werkende internetverbinding zal Kurzweil 3000 opnieuw correct opstarten en kan men opnieuw twintig keer opstarten zonder werkende internetverbinding. Hou er steeds rekening mee dat wanneer je Kurzweil 3000 usb opstart in combinatie met een antivirusprogramma, het opstarten vertraging kan oplopen. Onderbreek de opstartprocedure niet en verwijder in geen geval de K3000 usb-stick uit de computer. Blijf je problemen ondervinden, kijk dan na op de FAQpagina van de website of er voor jouw antivirusprogramma een specifieke oplossing gekend is. Afsluiten Om Kurzweil 3000 af te sluiten, sluit je eerst de openstaande documenten af. Daarna klik je op Bestand Afsluiten of op het kruisje in het rode blokje in de rechter bovenhoek van het K3000-venster. p. 25

26 Kurzweil 3000 Aan de slag met K Kurzweil 3000 usb stoppen Stop de usb-stick via Hardware veilig verwijderen. Deze functie is beschikbaar in het Windows systeemvak. of De usb-stick verwijderen zonder hem vooraf te stoppen kan jouw werkbestanden beschadigen; de programmabestanden worden hierdoor niet beschadigd. 4. Een snelkoppeling voor de usb-versie op je bureaublad installeren Wanneer je de usb-versie vaak op een zelfde computer gebruikt, is het handig om een snelkoppeling naar K3000 op het bureaublad van je computer te installeren. Op je usb-stick vind je het bestand 'shortcut2k3000usb.exe' waarmee je 2 snelkoppelingen kunt installeren. Start K3000 usb: via deze snelkoppeling kan je Kurzweil 3000 opstarten vanop je bureaublad. Safely Remove K3000 usb: via deze snelkoppeling kan je vanop je bureaublad de Kurzweil 3000 usbstick veilig uit je computer verwijderen. Dubbelklik op het bestand 'shortcut2k3000usb.exe' en volg de instructies op het scherm om de 2 snelkoppelingen te installeren. p. 26

27 Kurzweil 3000 Aan de slag met K Het Kurzweil 3000 venster (A) Menubalk: toegang tot alle Kurzweil 3000 functies. Heel wat Kurzweil 3000 items en functies hebben een snelkoppeling. Zie Snelkoppelingen en functietoetsen op pagina 28. (B) Hoofdwerkbalk: toegang tot veelgebruikte algemene functies. (C) Werkbalk Lezen: toegang tot veelgebruikte leesfuncties. (D) Werkbalkschakels: klik op de werkbalkschakels om werkbalken te tonen of te verbergen. De rode schakel wordt gebruikt voor de hoofdwerkbalk, geel voor de werkbalk Lezen, groen voor de werkbalk Studie en blauw voor de werkbalk Schrijven. Er zijn ook sneltoetsen voor het tonen/verbergen van deze werkbalken. Zie Werkbalken tonen en verbergen op pagina 28. (E) Werkbalk Schrijven: toegang tot veelgebruikte schrijffuncties (F) Het documentgebied toont het huidig geopende document (G) Statusbalk: met informatie over leestaal, herkenningstaal, enz.. p. 27

28 Kurzweil 3000 Aan de slag met K Kurzweil 3000 werkbalken Kurzweil 3000 is voorzien van vier standaard werkbalken die je toegang geven tot de knoppen van de meest gebruikte functies. 1. De standaard hoofdwerkbalk De standaard hoofdwerkbalk wordt bepaald door het ingestelde gebruikersniveau. Deze biedt toegang tot de volgende functies en instellingen. Klik op de gewenste knop. Basisonderwijs Secundair onderwijs of VO Hoger onderwijs of Volwassenen A: bestandsbeheer, scanknop en documentvoorbereidshulpmiddelen B: leeshulpmiddelen C: schrijfhulpmiddelen D: opzoekhulpmiddelen Voor meer informatie over het gebruik van: Leeshulpmiddelen: zie Lezen met Kurzweil 3000 op pagina 33. Schrijfhulpmiddelen: zie Schrijven met Kurzweil 3000 op pagina 41 Opzoekhulpmiddelen: zie Opzoekhulpmiddelen op pagina 34. Bestandsbeheer: zie Bestandsbeheer op pagina 44. Scannen: zie Scannen op pagina 50. Opmerking: Alle Kurzweil 3000 werkbalken zijn aanpasbaar; zie Werkbalken aanpassen op pagina Werkbalken tonen en verbergen Naast de Hoofdwerkbalk voorziet Kurzweil 3000 nog drie andere standaardwerkbalken, die je kunt tonen of verbergen: de werkbalk Lezen de werkbalk Studie de werkbalk Schrijven p. 28

29 Kurzweil 3000 Aan de slag met K3000 Om een werkbalk te tonen of te verbergen: Klik op een schakel aan de linkerkant van het werkbalkgebied of gebruik hun sneltoetsen: Rode schakel: hoofdwerkbalk; CTRL+SHIFT+F9 Gele schakel: werkbalk Lezen; CTRL+SHIFT+F10 Groene schakel: werkbalk Studie; CTRL+SHIFT+F11 Blauwe schakel: werkbalk Schrijven; CTRL+SHIFT+F12 Opmerking: Je kunt het menu Werkbalken gebruiken om de grootte van de hoofdwerkbalk of de studiewerkbalk aan te passen en om de namen van de werkbalken te wijzigen. Plaats de cursor rechts van de knoppen in een van de werkbalken en klik met de rechtermuisknop. Kies Werkbalken aanpassen. 3. Werkbalksets gebruiken Kurzweil 3000 beschikt over een aantal werkbalksets voor specifieke taken zoals documentvoorbereiding en toetsafname. Om een werkbalkset te gebruiken: Kies Gebruik werkbalkset in het menu Hulpmiddelen / Aanpassen en selecteer de gewenste werkbalkset Om de klassieke Hoofd- en Leeswerkbalk te tonen: Kies Gebruik werkbalkset in het menu Hulpmiddelen / Aanpassen en selecteer Klassiek. p. 29

30 Kurzweil 3000 Aan de slag met K Werkbalken aanpassen Het is mogelijk om werkbalken aan te passen door knoppen te verwijderen of toe te voegen. Om een werkbalk aan te passen in het dialoogvenster Werkbalken aanpassen: 1. Open het menu Hulpmiddelen, selecteer Aanpassen, Werkbalken om het dialoogvenster Werkbalken aanpassen te openen. 2. Selecteer de werkbalk die je wenst aan te passen. 3. In het gebied Knoppen kan je: een knop verwijderen: selecteer de knop in het gebied actieve knoppen en klik op de naar beneden wijzende pijl (of dubbelklik). een knop toevoegen: selecteer de knop in het gebied inactieve knoppen en klik op de naar boven wijzende pijl (of dubbelklik). een knop verplaatsen: selecteer de knop en verplaats hem door op de pijlen Links of Rechts te klikken. 4. Klik op Toepassen of OK. Voor uitgebreide informatie over het aanpassen van werkbalken en het creëren van werkbalksets, zie de Kurzweil 3000 Handleiding of Online Help (hoofdstuk 14). Om werkbalkschakels te verbergen: Vink Toon werkbalkschakels uit in het dialoogvenster Werkbalken aanpassen. Klik op Toepassen of OK. Om werkbalken boven- of onderaan in het Kurzweil 3000 venster te plaatsen: Selecteer Boven of Onder in de lijst Plaats werkbalk in het dialoogvenster Werkbalken aanpassen. Klik op Toepassen of OK. p. 30

31 Kurzweil 3000 Aan de slag met K Kurzweil 3000 personaliseren 1. Het rechtermuisknopmenu aanpassen Om het rechtermuisknopmenu te tonen: Klik rechts terwijl de cursor in een document staat. Afhankelijk van het document kunnen sommige rechtermuisknopmenuopties niet beschikbaar zijn. Zo is de functie Bewerk onderliggende tekst enkel beschikbaar in beelddocumenten. Om menuopties toe te voegen of te verwijderen: 1. Ga naar het menu Hulpmiddelen, kies Aanpassen, Rechtermuisknop. 2. Selecteer de gewenste items. 3. Klik op OK. p. 31

32 Kurzweil 3000 Aan de slag met K Opties instellen in Kurzweil 3000 Voor heel wat Kurzweil 3000 functies kan je extra opties instellen; de meeste daarvan vind je op de tabbladen Opties via het menu Hulpmiddelen. Om een tabblad Opties te openen: 1. Open het menu Hulpmiddelen en selecteer Opties om het dialoogvenster Opties te openen. 2. Klik op het pictogram voor de gewenste categorie: Algemeen, Lezen, Tekst, Beeld, Vergroter, Markeerstiften, Spellingcontrole, Scannen, Woordvoorspelling of Afpuntlijst controle. Opmerking: Indien je vaak opties wijzigt, kan je de knop Opties toevoegen aan een van de werkbalken. Zie Werkbalken aanpassen op pagina Hulp op elk moment Om de Kurzweil 3000 Online Help pagina s te openen: Klik op het Help pictogram in de hoofdwerkbalk. Voor hulp bij een specifiek dialoogvenster: klik op de Help knop in het dialoogvenster. Om multimedia Hoe? video s te bekijken: Selecteer Hoe? Video s in het menu Help. Kies daarna de gewenste videoclip. Om de Handleiding in PDF-formaat te openen: In de map Documentatie op de installatie-dvd vind je de Kurzweil 3000 Handleiding in PDF-formaat. Om de Handleiding in KES-formaat te openen: In de map Voorbeelddocumenten vind je de Kurzweil 3000 Handleiding in KES-formaat. p. 32

33 Kurzweil 3000 Aan de slag met K Lezen met Kurzweil Basis 1. Klik in een geopend document. 2. Klik in de hoofdwerkbalk op gevolgd door gevolgd door Om te Starten met het lezen van het document van de cursorpositie (de knop lezen verandert in pauzeren) Om het Lezen te pauzeren (de knop pauzeren verandert in lezen) Om de Vorige leeseenheid te lezen Om de Volgende leeseenheid te lezen Om te wisselen tussen Luidop lezen en Stil lezen en 3. Om naar een bepaalde bladzijde te bladeren, kan je de Page Up/Down toetsen op het toetsenbord gebruiken of de knoppen Vorige/Volgende pagina op de werkbalk Lezen. 2. Instellingen op de werkbalk Lezen A. Leesstem: kies de gewenste voorleesstem. B. Leesmode: bepaal hoe je Kurzweil 3000 wilt laten voorlezen. C. Leeseenheid: bepaal hoeveel tekst Kurzweil 3000 markeert bij het voorlezen. D. Leessnelheid: bepaal de snelheid waarmee voorgelezen wordt. E. Zoomniveau: vergroot of verklein het beeld. Opmerking: Deze instellingen zijn ook beschikbaar via het menu Lezen. 3. Extra leesopties Op het tabblad Opties: Lezen (zie Opties instellen in Kurzweil 3000 op pagina 32) kan je o.a. de volgende instellingen kiezen: Taal: om andere voorleestalen te selecteren. Spreker: om de voorleesstem te wijzigen. Pauzeren bij lege notities: om het lezen te pauzeren bij lege notities. Gebruik deze optie in combinatie met tekstnotities bij invultoetsen. Gesproken woord markeren: om de woorden die Kurzweil 3000 voorleest al dan niet te markeren. In het menu Beeld kan je Vergroot het gesproken woord selecteren om het huidige woord weer te geven in een apart vergrotingsvenster. Taalknop: je kunt deze knop toevoegen aan de werkbalk Lezen of aan de werkbalk Schrijven (zie Werkbalken aanpassen op pagina 30). Met deze functie kan je een taal toewijzen aan geselecteerde tekst. Bij het voorlezen wordt automatisch overgeschakeld naar de stem van deze taal. Je kunt de voorleestaal ook wijzigen vanuit het menu Lezen (in de menubalk bovenaan het K3000-venster). p. 33

34 Kurzweil 3000 Aan de slag met K Opzoekhulpmiddelen gebruiken Selecteer een woord in het document en klik op het gewenste opzoekhulpmiddel in de hoofdwerkbalk, of klik eerst op het hulpmiddel en typ daarna het woord waarover je informatie wilt. Klik op: Knop Functie Om de verklaring van een woord op te zoeken. Deze optie vind je ook in het menu Opzoeken. Om één of meerdere synoniemen op te zoeken. Deze optie vind je ook in het menu Opzoeken. Om de lettergrepen van een (Engels) woord te zien en te horen Om een woord luidop te horen spellen. Ook in het menu Opzoeken. Om de afbeelding van een bepaald woord te zien. Deze optie vind je ook in het menu Opzoeken. Om een woord of tekst te vertalen. Deze optie vind je ook in het menu Online. Voor deze functie heb je internetverbinding nodig. Of kies Woord intikken en opzoeken in het menu Opzoeken. Typ het woord en klik op de knop met het gewenste opzoekhulpmiddel. Extra opties in het menu Opzoeken Het menu Opzoeken bevat naast de opzoekhulpmiddelen van de hoofdwerkbalk ook de optie Selecteer woordenboek om een Nederlands of tweetalig woordenboek te openen of om een Beeldwoordenboek te installeren of te selecteren. Informatie opzoeken in Onlineencyclopedieën 1. Selecteer een woord en kies Online opzoeken in het menu Online. 2. Selecteer de gewenste site: 3. Klik op Zoeken. p. 34

35 Kurzweil 3000 Aan de slag met K Online functies gebruiken 1. Websites lezen De functie Lees het Web laat je toe websites te lezen met Kurzweil 3000 en de webbrowsers Internet Explorer of Mozilla Firefox. Je hebt toegang tot een beperkte set met lees- en opzoekhulpmiddelen van Kurzweil Opmerking: Meer gedetailleerde informatie over het gebruik van Mozilla Firefox vind je in de Online Help. Indien Mozilla Firefox reeds geïnstalleerd werd, gebruikt Kurzweil 3000 standaard deze browser. Om websites te lezen: 1. Open het menu Lezen en kies Lees het web. 2. De webbrowser opent en verbindt je met jouw home page. De Kurzweil 3000 werkbalk verschijnt onderaan de pagina. In Firefox verschijnt de Lees het web werkbalk onder de browser werkbalken. 3. Klik Om te Starten met lezen Om terug te keren naar de vorige leeseenheid op de webpagina Om naar de volgende leeseenheid op de webpagina te gaan Om de definitie op te vragen van het gemarkeerde woord Om het huidige woord te vergroten in een apart venster 2. Online vertalen Met de vertaalfunctie van Kurzweil 3000 kan je een tekst in meer dan zes talen laten vertalen. Voor deze functie heb je internetverbinding nodig. 1. Selecteer de tekst die je wilt vertalen. 2. Klik op de knop Vertalen in de Hoofdwerkbalk om het dialoogvenster Online Vertaling te openen. De geselecteerde tekst verschijnt in het linkervenster. Je kunt ook rechtstreeks tekst intikken in het linkervenster. 3. Selecteer de taal van je tekst of laat Kurzweil 3000 zelf de taal detecteren. Kies hiervoor Taal detecteren uit de lijst. p. 35

36 Kurzweil 3000 Aan de slag met K Selecteer de taal waarin de tekst vertaald moet worden in de lijst Naar.5. Klik op Vertalen. De vertaling verschijnt in het rechtervenster. 6. Klik op Lezen om de vertaalde tekst te lezen en op Openen als een document om deze vertaling in een nieuw document te openen. 3. Toegang tot elektronische boeken en online materiaal Met Kurzweil 3000 kan je elektronische teksten zoeken op verschillende websites, o.a. Project Gutenberg, Bookshare.org en andere online boeken- en tijdschriftensites (voor sommige sites moet je je al dan niet gratis abonneren). Je kunt ook de map Classic Literature doorzoeken die je vindt op de installatie-dvd. Om te zoeken naar boeken en ander materiaal op websites en in de Classic Literature map: 1. Kies Zoeken naar boeken in het menu Online om het dialoogvenster Online zoeken te openen. 2. Stel zoekcriteria, zoals Auteur en/of Titel, in. 3. Selecteer de sites en klik op OK. 4. Na een geslaagde opzoeking zie je alle onderwerpen in het dialoogvenster Download status. Klik in de selectievakjes van de gewenste titels. Klik daarna op OK om de bestanden te downloaden. 5. In het menu Bestand kies je Openen om de bestanden te openen. Opmerking: Voor sites met een abonnement moet je je gebruikersnaam en wachtwoord invoeren. p. 36

37 Kurzweil 3000 Aan de slag met K Studiehulpmiddelen gebruiken Klik op de groene schakel aan de linkerkant van het werkbalkgebied in het Kurzweil 3000 venster om de werkbalk Studie zichtbaar te maken en de studiehulpmiddelen te gebruiken. 1. De volgende studiehulpmiddelen zijn beschikbaar: A: Markeringswisser B: Markeerstiften C: Notities, van links naar rechts: Voetnoot Kleefnotitie Tekstnotitie Voetnoot sluiten Gesproken notitie Hyperlink Notitie wissen Bladwijzer Kolomnotities Opmerking: Markeerstiften, notities, notitie opties, bladwijzers, hyperlinks, kolomnotities en notitiefragmenten zijn ook beschikbaar in het menu Hulpmiddelen. 2. Werken met notities Om notities te openen, te beluisteren en te sluiten: Tekst- of kleefnotitie Voetnoot Tekstballonnen Gesproken notitie Klik in de notitie en daarna op de knop Lezen. Om te sluiten: klik buiten de notitie. Dubbelklik op het anker; Kurzweil 3000 leest automatisch. Om te sluiten: klik op de knop Sluiten in het voetnootvenster. Dubbelklik op het anker of de onderlijnde tekst; Kurzweil 3000 leest automatisch. Om te sluiten: klik op OK. Dubbelklik op het anker; Kurzweil 3000 leest automatisch. Om te sluiten: klik op OK. 3. Extra opties voor Markeerstiften, Tekstnotities en Kleefnotities Om extra markeerstiften en cirkelkleuren toe te voegen: Selecteer de gewenste optie in het menu Hulpmiddelen, submenu Markering. Om de bijschriften van de markeerstiften en cirkels te wijzigen: Gebruik het tabblad Opties: Markeerstiften vanuit het menu Hulpmiddelen, submenu Opties. Zie zie Opties instellen in Kurzweil 3000 op pagina 32. Om het lettertype, de leesvolgorde en andere opties voor notities te wijzigen: Gebruik het dialoogvenster Standaard Notitie opties vanuit het menu Hulpmiddelen, submenu Notitie. p. 37

38 Kurzweil 3000 Aan de slag met K Tekstballonnen Om tekstballonnen ter instructie en/of interactieve notities toe te voegen: 1. Klik in de tekst op de plaats waar je de notitie wilt toevoegen. 2. Klik in het menu Hulpmiddelen op Notitie, kies daarna Tekstballon toevoegen. 3. Selecteer de gewenste opties in het dialoogvenster Tekstballonnen. 4. Klik op OK. Om tekstballonnen te openen en te lezen: Standaard opent en leest Kurzweil 3000 een tekstballon wanneer het programma deze tegenkomt (in onafgebroken leesmodus). Om een specifieke tekstballon te openen en te lezen: In een tekstdocument: dubbelklik op de onderlijnde paarse tekst. In een beelddocument: dubbelklik op het paarse vraagtekenanker. Om de eigenschappen van een tekstballon te bewerken of te wijzigen: 1. Selecteer de onderlijnde paarse tekst of het paarse vraagteken van de tekstballon. 2. In het menu Hulpmiddelen klik je op Notitie en daarna op Tekstballon bewerken. 3. In het dialoogvenster Tekstballonnen kan je de gewenste wijzigingen uitvoeren. Voor aanvullende informatie over tekstballonnen, zie Kurzweil 3000 Handleiding of Online Help. Vragen in tekstballonnen beantwoorden Sommige tekstballonnen kunnen vragen en verschillende antwoordopties bevatten. Om antwoorden te selecteren of te typen: Meerkeuze / radioknoppen Meerkeuze / vakjes Antwoorden koppelen (parallel) Tekstantwoorden Klik in de cirkel. Klik in het vakje. Klik op het gewenste item links. Er verschijnt een lijn die je kunt verslepen naar het correcte antwoord in de rechterkolom. Klik in het tekstvak en typ het antwoord. 5. Hyperlinks Met Kurzweil 3000 kan je drie soorten hyperlinks in je tekst invoegen: naar een webpagina, naar een bestand en naar een link binnen een document. In tekstbestanden wordt de tekst van de hyperlink in het blauw onderlijnd. In beeldbestanden wordt de tekst met hyperlink onderlijnd. Om een hyperlink toe te voegen: Klik in de Werkbalk Studie op de knop Hyperlink of selecteer in het menu Hulpmiddelen: Hyperlink toevoegen/bewerken. Hyperlink naar een webpagina: Selecteer de optie Webpagina (standaard). Typ of plak het internetadres in het vak Link naar. Klik op Toevoegen. Hyperlink naar een bestand: Selecteer de optie Bestand. Klik op Bladeren en selecteer het bestand waarnaar je een link wilt. De padnaam van het bestand verschijnt in het vak Link naar. Klik op Toevoegen. p. 38

39 Kurzweil 3000 Aan de slag met K3000 Hyperlink binnen een bestand: Plaats eerst een bladwijzer op de plaats in het document waarnaar je met de hyperlink wilt verwijzen (Meer informatie over bladwijzers: zie Kurzweil 3000 Handleiding of Online Help). Klik in hetzelfde document op de plaats waar je een hyperlink wilt invoegen. Selecteer de optie Link binnen dit document. Klik op Lokaliseren, selecteer de Bladwijzerbeschrijving waarnaar je een link wilt en klik OK. Klik op Toevoegen. Om een hyperlink te bewerken: Klik op de tekst van de hyperlink of het anker, open het rechtermuisknopmenu en kies Hyperlink toevoegen/bewerken. Maak de gewenste wijziging(en) en klik op Wijzigen. 6. Kolomnotities Kolomnotities zijn een handig hulpmiddel om notities te maken. Je kunt ze ook gebruiken om woordenschatlijsten te maken of als basis voor het schrijven van je eigen teksten. Een kolomnotitie bestand bevat maximaal drie kolommen en wordt onderaan het K3000 venster geopend. Een nieuw kolomnotitiebestand openen: Klik op de knop Kolomnotities in de Werkbalk Studie en kies Een nieuw notitiebestand openen, of selecteer Kolomnotities in het menu Hulpmiddelen of via het menu Bestand, Nieuw, Kolomnotitiebestand. Tekst invoeren in een kolomnotitiebestand: Klik in een cel en typ de tekst in. Of: Knip/Plak of sleep/drop tekst in een cel. Of: Zet de markeringen in je tekst automatisch om naar kolomnotities via Uittreksel: markeringen naar kolomnotities in het menu Bestand. Meer informatie: zie Kurzweil 3000 Handleiding of Online Help. Een kolomnotitiebestand opslaan: Kolomnotities zijn afzonderlijke bestanden en zijn niet afhankelijk van een hoofddocument. Ze moeten dus afzonderlijk worden opgeslagen (bestandsextensie.k3c). Kolomnotitiebestanden samenvoegen: Als je in meerdere documenten en bronnen notities maakt, kan je verschillende kolomnotitie bestanden in één bestand samenbrengen. 1. Open het Kolomnotitie bestand dat je wilt samenvoegen met een ander kolomnotitiebestand. 2. Klik in het Kolomnotitie venster om het te activeren. 3. Selecteer Kolomnotities in het menu Hulpmiddelen en kies dan Kolomnotities samenvoegen. 4. Selecteer het kolomnotitiebestand waaraan je de geopende notities wilt toevoegen. 5. Klik op Samenvoegen. Eén kolomnotitiebestand voor meerdere documenten gebruiken: Gebruik deze methode om notities te maken vanuit meerdere documenten of hoofdstukken in een boek. 1. Open het kolomnotitiebestand waaraan je informatie wilt toevoegen (of maak een nieuw bestand). 2. Open de documenten van waaruit je informatie wenst toe te voegen. 3. Voeg je notities toe (door te typen, een uittreksel te maken van de gemarkeerde tekst, te kopiëren/plakken en/of te slepen/droppen) in het kolomnotitiebestand. 4. Sla het kolomnotitiebestand op. Extra opties voor kolomnotities: Meer informatie: zie Kurzweil 3000 Handleiding of Online Help. p. 39

40 Kurzweil 3000 Aan de slag met K Notitiefragmenten Een notitiefragment is een zwevend venster dat de inhoud van een kolomnotitiebestand in alleen-lezen modus en hiërarchisch weergeeft. Dit is handig bij het schrijven in Kurzweil 3000, want het houdt de hoofdlijnen en notities binnen handbereik. Vanuit het venster Notitiefragmenten kan je gemakkelijk tekst kopiëren en plakken of slepen en droppen. Kolomnotities in notitiefragmenten openen: 1. Open een tekstbestand via de knop Nieuw. 2. Klik op de knop Notitiefragmenten in de werkbalk of in het menu Hulpmiddelen en selecteer Notitiefragmenten. 3. Selecteer het Kolomnotitie bestand dat je wilt weergeven en klik op Openen. Als er zich onder een hoofdlijn sublijnen en andere details bevinden, kan je: - deze tonen door te klikken op het plusteken (+). - deze verbergen door te klikken op het minteken (-) of door te dubbelklikken op de tekstlijn 8. Een tekstschema of samenvatting maken Volg onderstaande procedure geheel of gedeeltelijk om een samenvatting of een studiedocument te maken: 1. Gebruik de markeerstiften om de gewenste tekst aan te duiden in het document. 2. Ga naar het menu Bestand en kies Uittreksel: notities en markeringen om het dialoogvenster Uittreksel: notities te openen. 3. Klik op Markeringen en selecteer daarna de gewenste opties, o.a. Insprong en Voorvoegsel om het formaat van je schema in te stellen p. 40

41 Kurzweil 3000 Aan de slag met K Schrijven met Kurzweil 3000 Schrijven begint bij het bedenken van ideeën en het structureren van je ideeën. Op de werkbalk Schrijven vind je een aantal hulpmiddelen waarmee je snel je ideeën kunt bundelen en structureren. Uitgebreide informatie over deze schrijfhulpmiddelen vind je in de K3000 Handleiding of de Online help. 1. Startpunten voor het schrijven Starten met schrijven kan op de volgende manieren: Klik op de knop Start schrijven in de werkbalk Schrijven. Of: Ga naar het menu Bestand en kies Nieuw. Of: Ga naar het menu Schrijven en kies Nieuw. Kies daarna of je wil schrijven op basis van een Mindmapdocument, een Hoofdlijnendocument of een Tekstdocument. Voor elk van deze opties kan je kiezen om ofwel van een leeg document ofwel van een sjabloon te starten. Kurzweil 3000 beschikt over een set van sjablonen voor verschillende soorten teksten. Elk sjabloon bevat instructies en tips voor het schrijven. Werk je met een Mindmap- of Hoofdlijnendocument, structureer dan eerst daar je ideeën en schrijf daarna je tekst door te klikken op de knop Gesplitst scherm en te schrijven in het venster Tekst aan de rechterkant (vanuit Mindmap) of door te klikken op de knop Tekst maken in het Palet Hoofdlijnen (vanuit Hoofdlijnen). 2. Mindmap Mindmap is een grafische organisator waarmee je snel je ideeën kunt bundelen en organiseren. Je hebt toegang tot de lees- en bewerkfuncties, een hulpmiddelenpalet en een uitgebreid aantal sneltoetsen. De op een grafiek gebaseerde Mindmap die je aanmaakt, deelt informatie met de tekstgebaseerde Hoofdlijn. Je kunt wisselen tussen de twee beeldstanden zonder gegevens te verliezen. Een mindmap aanmaken Een nieuw Mindmapdocument starten: Klik op de knop Start schrijven in de werkbalk Schrijven, of ga naar het menu Schrijven of het menu Bestand. Selecteer Nieuwe Mindmap. Kies leeg om te starten van een leeg document of sjabloon om te starten vanaf een K3000 sjabloon. Ideeën, hoofdlijnen, sublijnen en details maken en bewerken: Gebruik de knop Snelle Uitbreiding Ideeën linken: Ideeën organiseren en schikken: Gebruik de knop Ideeën verbinden Gebruik de knop Schikken p. 41

42 Kurzweil 3000 Aan de slag met K3000 Van Mindmap naar andere weergaven wisselen: In Mindmap kan je overschakelen naar andere weergaven door op de gewenste weergaveknop in de werkbalk Schrijven te klikken of door de gewenste optie in het rechtermuisknopmenu of het menu Schrijven te selecteren. Mindmap naar Hoofdlijnen Klik op de knop Hoofdlijnen, selecteer Hoofdlijnen in het rechtermuisknopmenu of gebruik de sneltoets CTRL+SHIFT+T. Mindmap naar Tekst Klik op de knop Tekst om te beginnen schrijven. Mindmap naar Tekst met het Gesplitst scherm Klik op de knop Gesplitst scherm ongeacht of er al dan niet een hoofdlijn voor dit diagram bestaat. In het venster Gesplitst scherm verschijnt de Hoofdlijn voor deze Mindmap in het linkervenster. Begin te schrijven in het tekstgebied in het rechtervenster. Een tekst vanuit Mindmap maken Klik op de knop Hoofdlijnen in de Mindmapweergave. Klik daarna op de knop Tekst maken in het hulpmiddelenpalet. De hoofdlijntekst verschijnt in klad en kan in tekst worden omgezet. 3. Hoofdlijnen Hoofdlijnen zijn een alternatief om te beginnen met schrijven. Met Kurzweil 3000 Hoofdlijnen kan je je ideeën neerpennen en in een schrijfplan structureren. Als je met Hoofdlijnen werkt, heb je toegang tot de lees- en bewerkfuncties, een hulpmiddelenpalet en een uitgebreid aantal sneltoetsen. De tekstgebaseerde Hoofdlijnen die je aanmaakt, delen informatie met de grafiekgebaseerde Mindmap, zodat je kunt wisselen tussen de twee weergaves zonder gegevens te verliezen. Een nieuw Hoofdlijnendocument starten: Klik op de knop Start schrijven in de werkbalk Schrijven, of ga naar het menu Schrijven of het menu Bestand. Selecteer Nieuwe Hoofdlijn. Kies leeg om te starten van een leeg document of sjabloon om te starten vanaf een K3000 sjabloon. Lijnen, sublijnen en details toevoegen: Lijnen organiseren en reorganiseren: Subonderwerpen tonen of verbergen Gebruik de knoppen Onderwerp toevoegen/subonderwerp toevoegen op p. 61 Gebruik de knoppen uit Onderwerp verplaatsen Klik op het plus- of het minteken Van Hoofdlijnen naar andere weergaven wisselen: Vanuit de Hoofdlijnen weergave kan je overschakelen naar andere weergaven door op de gewenste beeldknop in de werkbalk Schrijven te klikken of door de gewenste optie in het rechtermuisknopmenu of het menu Schrijven te selecteren. Zie Van Mindmap naar andere weergaven wisselen op pagina 42. Een tekst schrijven vanuit de Hoofdlijnenweergave: Klik op de knop Tekst maken in het hulpmiddelenpalet van de geopende hoofdlijn. De hoofdlijntekst verschijnt en kan verder aangevuld worden. p. 42

43 Kurzweil 3000 Aan de slag met K De eigenlijke tekst schrijven Op basis van het schema dat je met Mindmap of Hoofdlijnen hebt aangemaakt, kan je nu starten met het eigenlijke schrijven van je tekst. Daarnaast kan je ook een nieuwe tekst schrijven op basis van een leeg document of op basis van een K3000 sjabloon. Een tekst aanmaken vanuit: Werkwijze: Leeg document Sjabloon Mindmap- of Hoofdlijnendocument Klik op de knop Start schrijven in de werkbalk Schrijven, of ga naar het menu Schrijven of het menu Bestand. Selecteer Nieuwe Tekst. Kies leeg om te starten van een leeg document. Klik op de knop Start schrijven in de werkbalk Schrijven, of ga naar het menu Schrijven of het menu Bestand. Selecteer Nieuwe Hoofdlijn. Kies sjabloon om te starten vanaf een K3000 sjabloon. Typ je tekst in de tekstvelden met instructies. Alle schrijf- en bewerkfuncties zijn beschikbaar. Deze optie is enkel beschikbaar als je al een Mindmap of Hoofdlijn hebt gemaakt. Als je enkel een Mindmap hebt gemaakt, moet je de mindmap eerst nog omzetten naar hoofdlijnformaat. Vanuit Mindmap: Klik op de knop Hoofdlijnen. Klik daarna op de knop Maak Tekst in het palet Hoofdlijnen. Vanuit Hoofdlijnen: Klik op de knop Maak Tekst in het palet Hoofdlijnen. Van Tekst naar andere weergaven wisselen: In Tekstweergave kan je overschakelen naar de volgende weergaven door te klikken op de gewenste beeldknop in de werkbalk Schrijven of door de gewenste optie te selecteren in het rechtermuisknopmenu of via het menu Schrijven: Van Tekst naar Mindmap Klik op de knop Mindmap in de werkbalk Schrijven. Van Tekst naar Hoofdlijn Klik op de knop Hoofdlijnen in de werkbalk Schrijven. Van Tekst naar Controle Klik op Controle in de werkbalk Schrijven om de controlechecklist te activeren. 5. Een kladtekst afwerken met de controlechecklist Het eigenlijke schrijfproces is een cyclus: schrijven, controleren en herschrijven waar nodig. De functie Controleer schrijven helpt je hierbij. 1. Ga in het tekstbestand naar het menu Schrijven en selecteer Controleer schrijven. 2. Voer elke taak in de checklist uit (bijv. spellingcontrole). 3. Als je een taak hebt volbracht, klik dan op het overeenkomstige aankruisvak in Checklist controleren. Je kunt de items uit de checklist over meerdere sessies afwerken. Kurzweil 3000 slaat de huidige lijststatus op voor volgende sessies. p. 43

44 Kurzweil 3000 Aan de slag met K Bestandsbeheer Klik in de hoofdwerkbalk op: om een document te openen om een nieuw tekstdocument te creëren om een document te bewaren om een document af te drukken 1. Opties in het menu Bestand Opslaan paginabereik: Bewaar het gespecificeerde deel van het document. Configureer bibliotheek: configureer de Universele bibliotheek op de gewenste locatie. Daarna kan je Open vanuit en Bewaar in Bibliotheek kiezen. Uittreksel: Maak automatisch een uittreksel van tekst, notities, markeringen en bladwijzers in een nieuw bestand. Samenvoegen: Voeg twee documenten samen. Open met tekstverwerker: Open een tekst of RTF document met Microsoft WordPad of Microsoft Word. Verzenden naar: Verzend het actuele document als of als bijlage. Eigenschappen: Beveilig het bestand tegen kopiëren en/of afdrukken of beveilig het bestand met een wachtwoord. Bewaar werkbalken en/of geblokkeerde functies in een document. Geluidsbestanden: Maak MP3 of WAV of DAISY-bestanden van je documenten. Recente bestanden: Open een recent gebruikt bestand. Registreert max. 25 bestanden. Om het aantal bestanden te wijzigen, open het menu Hulpmiddelen, kies Opties en klik op Algemeen. Wijzig daar het aantal Recente bestanden. Wijzig gebruiker: Selecteer een bestaande gebruiker of creëer een nieuwe gebruiker. Afsluiten: Sluit Kurzweil 3000 af. p. 44

45 Kurzweil 3000 Aan de slag met K Een document openen en bekijken (beeldopties) Klik op in de hoofdwerkbalk om een document te openen. In het dialoogvenster kan je het gewenste bestand zoeken en openen. Beeldopties Het menu Beeld bevat de volgende opties: In- of uitzoomen tot: Bepaal hoe een beeldbestand in het documentvenster wordt getoond. Draaien: Draai een beeldbestand 90 naar links of rechts, of ondersteboven. Pagina: Ga naar een bepaalde pagina in het document. Miniaturen: Toon een miniatuurweergave van de actuele pagina rechts van het documentvenster, of toon het volledige document als miniatuurpagina s. Beeldinstellingen: Onthoud de zoominstellingen voor een beelddocument. Bij het sluiten wordt het document met de gekozen beeldinstellingen opgeslagen. Notities: Toon of verberg notities, gesproken notities, markeringen, cirkels en bladwijzers in een beelddocument. Vergroot het gesproken woord: Toon het voorgelezen woord in een apart vergroot venster. Meerdere documenten tegelijk bekijken Gebruik de opties Trapsgewijs, Horizontaal of Verticaal splitsen in het menu Venster. 3. Documenten openen die gecreëerd werden met een ander programma Kurzweil 3000 (alle versies) opent automatisch volgende bestandsformaten: KES, SEK, RTF, TXT, DOC, DOCX, OPF (DAISY of NIMAS), HTML, EPUB. In de PRO-versie kan je ook rechtstreeks PDF, TIF, BMP en JPG bestanden openen. Onderstaande informatie is enkel van toepassing op de Kurzweil 3000 PRO-versie. Voer de volgende stappen uit om andere bestandtypes (bijv. PPT, PPTX) te openen of bijv. om MS Word documenten (toetsen, werkblaadjes) om te zetten naar KES: 1. Open het programma dat gebruikt werd om het document te creëren dat je wil openen. 2. Open het document. 3. Selecteer KESI virtual printer in de Print Setup of in het dialoogvenster Afdrukken. 4. Print het document. Kurzweil 3000 opent en toont het beelddocument. Om een document in kleur te reproduceren met de KESI Virtual Printer (enkel mogelijk met Kurzweil 3000 Professional Kleur): p. 45

46 Kurzweil 3000 Aan de slag met K3000 Selecteer Kleur in de Print Setup of in het dialoogvenster Afdrukken. 4. Tekstdocumenten creëren en bewerken Wanneer je een getypt document creëert of bewerkt, kan je de werkbalk Schrijven activeren door op de blauwe schakel aan de linkerkant van het werkbalkgebied te klikken. Kies daarna één van de volgende menulijsten en knoppen: A: Lettertype, Lettergrootte Vet, Cursief, Onderlijnd B: Aliniëring C: Regelafstand D: Schrijfhulpmiddelen E: Spellingcontrole, Woordvoorspelling, Woordenlijsten Overige Bewerkopties De volgende opties zijn beschikbaar in het menu Bewerken. Naargelang je in een beeld- of tekstdocument werkt, zijn er andere opties zichtbaar. Ongedaan maken: Maak de voorgaande actie ongedaan. Knippen: Knip de geselecteerde tekst uit een tekstdocument. Kopiëren: Kopieer de geselecteerde tekst. Plakken: Plak de geknipte of gekopieerde tekst in een tekstdocument. Alles selecteren: Selecteer de hele tekst van een document. Afbeelding selecteren: Selecteer een deel van een beelddocument om het naar een beeldbewerkingprogramma te kopiëren of om het in een document te plakken. Voeg pagina-einde in: Plaats een pagina-einde op de actuele cursorpositie; in tekstdocumenten. Voeg een afbeelding in: Voeg een afbeelding toe aan tekstdocumenten. Eigenschappen van afbeelding: Verander de eigenschappen, zoals de afmetingen, of voorzie een kader rond de geselecteerde afbeelding. Bewerken activeren: Bewerken toelaten of verhinderen. Verplaats bestaande pagina: Herschik de pagina s in beelddocumenten. Corrigeer OCR: Corrigeer de onderliggende tekst in beelddocumenten. Zoek: Zoek en vervang tekst en zoek markeringen in tekstdocumenten. Zoek tekst, notities, markeringen, bladwijzers of woorden uit woordenschatlijsten (bijv. homofonen) in beelddocumenten. Kurzweil 3000 voorziet ook opties voor aanpassingen aan de wensen van de gebruiker en opties voor zelfcorrectie: Stel de Woordspatiëring en andere opties voor tekstformaten en beeld in op het tabblad Opties: Tekst in het menu Hulpmiddelen. Zie zie Opties instellen in Kurzweil 3000 op pagina 32. p. 46

47 Kurzweil 3000 Aan de slag met K3000 Zoek Homofonen. Zie Homofonen op pagina 50. p. 47

48 Kurzweil 3000 Aan de slag met K Schrijfondersteunende hulpmiddelen gebruiken 1. Woordvoorspelling gebruiken Om het dialoogvenster Woordvoorspelling te openen: Wanneer je in een document aan het typen bent, kan je Woordvoorspelling selecteren in het menu Hulpmiddelen of klikken op de knop Woordvoorspelling op de werkbalk Schrijven. Terwijl je typt, toont Kurzweil 3000 een lijst van bruikbare woorden in het dialoogvenster Woordvoorspelling. Om een woord te selecteren: Dubbelklik op het woord in de lijst, druk op een numerieke toets of druk op CTRL + het nummer. Om woordvoorspellingslijsten te exporteren of te importeren: Ga naar het menu Hulpmiddelen en kies Opties. Klik op Bewerk woordenlijst Woordvoorspelling in het venster Woordvoorspelling. Klik daarna op: Exporteer. Typ de naam van de woordenlijst in het dialoogvenster Opslaan als, gevolgd door.kwp. Specificeer de plaats waar je het bestand wenst op te slaan. Importeer. Blader naar de plaats van de woordenlijst in het dialoogvenster Openen. Selecteer en open de lijst. 2. Woordenlijsten De functie Woordenlijsten is ideaal om speciale, geïndividualiseerde of klassikale woordenlijsten te creëren. Voor de meeste taken met woordenschatlijsten in Kurzweil 3000 gebruik je het dialoogvenster Woordenlijsten. Om het dialoogvenster Woordenlijsten te openen: Selecteer Woordenlijsten configureren in het menu Hulpmiddelen. Om een lijst te creëren: Klik op Nieuw in het dialoogvenster Woordenlijsten. Creëer de lijst vanaf nul of met de woorden uit een geopend document. Om een lijst in of uit te schakelen: Klik in het dialoogvenster Woordenlijsten in het selectievakje voor de naam van de lijst om die lijst in (vink aan) of uit (vink uit) te schakelen. Klik daarna op Toepassen of OK. Om een lijst toe te voegen aan de menu s Zoek en/of Markeren en/of aan de Woordvoorspelling: 1. Klik in het dialoogvenster Woordenlijsten op de naam van de lijst en klik daarna op Opties. 2. Klik in het dialoogvenster Opties op het gewenste selectievakje. 3. Klik op OK om toe te passen en opnieuw op OK om het venster te sluiten. Om een lijst te bewerken: 1. Klik in het dialoogvenster Woordenlijsten op de naam van de lijst en klik daarna op Opties. 2. In het dialoogvenster Opties kan je een nieuw woord aan de lijst toevoegen door het woord in het vak Woord te typen. Je kunt een woord wissen door het in de lijst te selecteren en te klikken op Wis invoer. 3. Klik op OK om toe te passen en opnieuw op OK om het venster te sluiten. p. 48

49 Kurzweil 3000 Aan de slag met K3000 Om een verklaring of gerelateerde woorden toe te voegen: 1. Klik in het dialoogvenster Woordenlijsten op de naam van de lijst en klik daarna op Opties. 2. In het dialoogvenster Opties selecteer je het gewenste woord en typ (of plak) je de definitie in het vak Verklaring of voer je één of meer woorden in (Enter) in de vakjes Gerelateerde woorden. 3. Klik op OK om toe te passen en opnieuw op OK om het venster te sluiten. 3. Zwevende woordenlijsten De zwevende woordenlijst is een nuttig venster dat je kunt openzetten voor autocorrectie bij het schrijven en bewerken in teksten, inclusief teksten uit andere toepassingen zoals Microsoft Word. Het kan zelfs blijven openstaan als je in verschillende documenten werkt. Deze functie is beschikbaar via het menu Hulpmiddelen en geeft woorden weer uit een geselecteerde woordenlijst. Met een zwevende woordenlijst werken: 1. Open een tekstdocument. 2. Selecteer Zwevende woordenlijsten in het menu Hulpmiddelen of klik op de knop in de werkbalk Studie. 3. Selecteer de gewenste woordenlijst door op het tabblad te klikken. 4. Wat je kunt doen: Schrijven in je tekstdocument. De optie Gebruikte woorden markeren is standaard geselecteerd, zodat Kurzweil 3000 woorden in de lijst tijdens het typen markeert. Woorden van het venster in je werkdocument slepen en droppen. Een woord in de lijst opzoeken door erop te dubbelklikken. Het venster open laten staan zelfs wanneer je documenten opent en sluit, of als je een andere toepassing zoals Microsoft Word gebruikt. Een zwevende woordenlijst toevoegen of verwijderen: 1. Klik in het venster Zwevende woordenlijst op Woordenlijsten bewerken om het dialoogvenster te openen. 2. Voer een van de volgende handelingen uit: 3. Klik op OK. Om een woordenlijst toe te voegen en die als verplicht of optioneel aan te duiden, klik je op de gewenste woordenlijst in de lijst Alle woordenlijsten. i. Een verplichte lijst is een lijst waarvan studenten alle woorden (verplicht) moeten gebruiken voor een schrijfopdracht. Klik op Toevoegen als Verplicht. ii. Een optionele lijst is een lijst waarvan studenten niet alle woorden hoeven te gebruiken. Klik op Toevoegen als Optioneel. De lijstnaam verschijnt in de kolom Geselecteerde woordenlijsten. Het overeenkomstige vakje wordt aangevinkt, wat betekent dat de lijst als tabblad in het venster Zwevende woordenlijst verschijnt. Opmerking: er kunnen tot vier tabbladen met lijstnamen in het venster worden weergegeven. Selecteer de gewenste woordenlijst en klik op Verwijder om die te verwijderen. Als er slechts één lijst overblijft, verwijder die dan niet. Doe je dit toch, dan kan je de zwevende woordenlijst opnieuw openen in het dialoogvenster Bewerken. p. 49

50 Kurzweil 3000 Aan de slag met K Homofonen zoeken Kurzweil 3000 voorziet een standaardlijst met homofonen. Om homofonen te zoeken in een document: In het menu Bewerken kies je Zoeken, daarna Homofonen. (zie Woordenlijsten gebruiken op pagina 48) Om een nieuwe woordenlijst te exporteren of te importeren: In het menu Hulpmiddelen selecteer je Woordenlijsten configureren. In het dialoogvenster Woordenlijsten klik je op: De naam van de gewenste lijst. Klik op Exporteer. In het dialoogvenster Opslaan als bepaal je de naam en of een andere plaats voor de lijst. Klik daarna op Opslaan. Importeer. In het dialoogvenster Openen blader je naar de plaats van de lijst, selecteer en open. 13. Scannen 1. Basis 1. Zorg ervoor dat de scanner ingeschakeld is. 2. Plaats het te scannen materiaal op de glasplaat van de scanner. 3. Klik op de knop Scannen in de hoofdwerkbalk. Terwijl Kurzweil 3000 het beeld opneemt en herkent, verschijnen berichten over de vooruitgang van de scanprocedure. Van zodra het scannen voltooid is, verschijnt de foto van de pagina in het Kurzweil 3000 documentgebied. Elke nieuw gescande pagina wordt aan het eind van het document ingevoegd. Standaard scant Kurzweil 3000 in zwart/wit. Om een kleurenscan te nemen: zie extra scanopties hieronder. Klik op de knop Annuleren om het scannen te annuleren. 2. Taalinstellingen aanpassen Kurzweil 3000 laat je toe anderstalige documenten te scannen en te lezen. Stel vooraleer je het document inscant, de taal van het document in. Wanneer het document één taal bevat: Duid via het menu Lezen in de menubalk (bovenste balk van het K3000-venster) aan in welke taal je aan het werk bent. De scantaal zal nu automatisch mee wijzigen met de leestaal. Wanner het document meerdere talen bevat: 1. Selecteer Opties in het menu Hulpmiddelen om het dialoogvenster Opties te openen. 2. Klik op het pictogram Scannen om Opties: Scannen te openen. 3. Onder OCR selecteer je de taal of meerdere talen van de documenten die je wilt scannen. 4. Klik op Toepassen en daarna op OK. p. 50

51 Kurzweil 3000 Aan de slag met K Extra scanopties Scanverloop via menu Scannen Het menu Scannen bevat de volgende opties: Pagina herscannen: Scan de pagina opnieuw. Vervangt de huidige pagina i.p.v. ze toe te voegen na de huidige pagina. Pagina invoegen: Scan een pagina en voeg die in voor de huidige pagina. Beeldpagina invoegen: Voeg een beeldbestand (TIFF, JPEG, BMP) in. Pagina wissen: Wis de huidige pagina. Correcties: Automatische correctie van tekstherkenningsfouten. Pagina opnieuw herkennen: Herhaal het OCR-(herkennings)proces om te zien of je betere resultaten bekomt. Kleur gebruiken: Scan een gekleurd document en toon het in kleur. Dubbelzijdig: Dubbelzijdige documenten scannen, al dan niet met ADF en/of duplex-scanner. Twee pagina s mode: Scan pagina s naast elkaar van originelen in klein formaat (bijv. pocketboeken). Kurzweil 3000 verknipt de pagina s en plaatst ze na elkaar. Enkel in Z/W. Herhaald scannen: Scant automatisch de ene pagina na de andere, met pauze tussen de verschillende scans. Scannerinstellingen: Selecteer een scanner, stel de afmetingen van de gescande pagina in of maak proefscans om de beste instellingen te vinden (optimaliseren). Afbeelding opvullen: Gebruik deze optie om krassen, stippen of andere ongewenste tekens in beelddocumenten te verwijderen. Je kunt ook woorden camoufleren, om een gatentekst of gatendictee te maken. Gebiedsbewerker: Herschik de leesgebieden. Zie pagina 19. Koptekst/voettekst bewerker: Wijzig koptekst en/of voettekst. p. 51

52 Kurzweil 3000 Aan de slag met K3000 Scaninstellingen via Opties: Scannen Op het tabblad Opties: Scannen (via Hulpmiddelen: Opties) kan je volgende instellingen aanpassen: De helderheid instellen (pagina donkerder of helderder weergeven) De pauze voor herhaald scannen instellen De oriëntatie van een pagina op de glasplaat van de scanner instellen (kan de scansnelheid verhogen) De PDF-verwerking instellen OCR software selecteren (Kurzweil 3000 bevat twee OCR machines) Scans van sommige gekleurde originelen en kranten verbeteren (Stippen verwijderen: filter voor zwarte puntjes). Kolomherkenning in- of uit schakelen. p. 52

53 Kurzweil 3000 Aan de slag met K Documenten voorbereiden Wanneer je documenten voorbereidt voor leerlingen, voer dan de volgende stappen uit om er zeker van te zijn dat de documenten gelezen worden zoals jij het wilt en ervoor te zorgen dat het document geen herkenningsfouten bevat: 1. Breng het document in Kurzweil 3000 door het te scannen (zie Scannen op pagina 50) of met behulp van de KESI Virtual Printer (zie pagina 17). Je kunt boeken of materiaal ook online opzoeken, zodat je het materiaal niet moet scannen. (Zie Toegang tot elektronische boeken en online materiaal op pagina 36). 2. Klik op Lees om te horen of er wijzigingen aangebracht moeten worden in de leesvolgorde of om uitspraakfouten op te sporen. 3. Bewerk eventueel de leesvolgorde met de Gebiedsbewerker uit het menu Scannen. Zie Leesvolgorde bewerken op pagina Na de gebiedsbewerking kan je de onderliggende tekst bewerken met behulp van de volgende functies: Spellingcontrole uit het menu Hulpmiddelen. Zoek en Vervang uit het menu Bewerken. Correcties uit het menu Scannen. Je kunt nieuwe correcties aan de lijst toevoegen. Uitspraken uit het menu Hulpmiddelen. Je kunt nieuwe uitspraakcorrecties toevoegen en de lijst importeren of exporteren om met andere gebruikers te delen. Wijzig onderliggende tekst uit het submenu Corrigeer OCR in het menu Bewerken. Zie Scan/herkenningsfouten corrigeren op pagina 54. Voor een snelle en gemakkelijke toegang tot alle functies voor documentvoorbereiding: gebruik de werkbalkset Document voorbereiden. Zie Werkbalksets gebruiken op pagina De leesvolgorde in een document veranderen (Gebiedsbewerker) De gebiedsbewerker, een onderdeel van de procedure voor documentvoorbereiding, laat je toe in te stellen hoe Kurzweil 3000 tekstblokken of gebieden in een gescand of virtueel geprint document leest. Om gebieden te bewerken: 1. Open een document in Kurzweil 3000, ga naar het menu Scannen en kies Gebiedsbewerker. Het document wordt weergegeven in verschillende gebieden. De gebieden zijn zichtbaar in genummerde omlijnde blokken. 2. Klik op een gebied om het te selecteren. 3. Klik op de rechtermuisknop om het menu Gebiedsbewerker te activeren. 4. Selecteer Eigenschappen. 5. In het dialoogvenster Gebiedskenmerken kan je de eigenschappen van het geselecteerde gebied instellen: Primaire tekst: primaire tekst wordt gelezen in de door jou aangegeven volgorde. Secundaire tekst: secundaire tekst wordt enkel gelezen indien je die aanklikt. Grafisch: een grafisch gebied wordt nooit voorgelezen. OCR uitschakelen: om een toegevoegd gebied direct te bewerken (typen). Leesvolgorde: het cijfer bepaalt de volgorde waarin Kurzweil 3000 de gebieden leest. Om toegang te krijgen tot andere functies, bijv. gebieden toevoegen en wissen: Nadat je de gebiedsbewerker geactiveerd hebt, klik je op de rechtermuisknop om het menu Gebiedsbewerker te tonen. Opmerking: In de gebiedsbewerker zijn enkele snelkoppelingen beschikbaar. Zie Gebiedsbewerker snelkoppelingen op pagina 58. p. 53

54 Kurzweil 3000 Aan de slag met K Scan/herkenningsfouten corrigeren Het OCR-gedeelte (Optical Character Recognition), onderdeel van het scanproces en van de KESI Virtual Printer, kan niet altijd een volledig foutloze scan genereren. Indien je foutieve uitspraken hoort wanneer Kurzweil 3000 een document leest, zal je de OCR-tekst moeten corrigeren. Gebruik eerst gewone bewerkingsfuncties zoals Spellingcontrole en Zoeken en Vervangen. Voor fouten die met deze functies niet gecorrigeerd kunnen worden, gebruik je Wijzig onderliggende tekst. Om de onderliggende tekst van een beelddocument te bewerken: 1. Open het beelddocument dat je wilt bewerken. 2. Open het menu Bewerken, kies Corrigeer OCR en Wijzig onderliggende tekst. Het dialoogvenster Onderliggende tekst bewerken verschijnt onderaan. 3. In het gebied Onderliggende tekst klik je op het woord dat je wilt corrigeren. Het geselecteerde woord verschijnt in het vak Geselecteerd woord. 4. Klik in dit vak en wijzig het woord om de fout te corrigeren. Om vaak voorkomende OCR-fouten te corrigeren: Kies Correcties in het menu Scannen en doe daarna het volgende: Klik op het woord dat je wilt wijzigen in het vak Zoeken en typ de wijziging in het vak Vervangen door. Klik vervolgens op OK. Of klik op de knop Nieuw om het dialoogvenster Voeg een correctie toe te openen. Typ het woord of de fout in het veld Vervang, typ de wijziging in het veld Door en klik daarna op OK. p. 54

55 Kurzweil 3000 Aan de slag met K Toetsen 1. De leerkracht maakt een toets aan in KES-formaat Taak Een test in Kurzweil 3000 openen Alle hulpmiddelen voor het voorbereiden van een toets tonen De leesvolgorde optimaliseren Hoe? Scan een bestaande test of gebruik de KESI Virtual Printer om een test, aangemaakt in een ander programma, te openen. Zie pagina 45. Open het submenu Aanpassen in het menu Hulpmiddelen en kies Gebruik Werkbalkset. Selecteer Toetsvoorbereiding. Gebruik de gebiedsbewerker om de leesvolgorde te bepalen en om ongewenste tekst te verwijderen. Zie pagina 53. Herkenningsfouten verbeteren Zie Scan/herkenningsfouten verbeteren op pagina 54. Het lezen onderbreken na elke vraag Vul in velden toevoegen aan de vragen Voeg Gesproken Notities toe voor gebruikers die hun antwoorden willen/moeten inspreken Voeg speciale instructies aan de test toe Voeg bladwijzers of lege notities toe bij elke vraag en selecteer (aanvinken) Pauzeren bij bladwijzers of Pauzeren bij lege notities in het tabblad Opties: Lezen. Selecteer de optie Vul in in het menu Hulpmiddelen om lege notitievelden of gesproken notities toe te voegen op de antwoordlijn van elke vraag. Kies Gesproken notitie toevoegen in het submenu Notitie (in het menu Hulpmiddelen). Voeg om het even welk type notitie toe om, waar nodig, extra instructies of begeleiding te voorzien. Zie pagina De leerkracht past de instellingen van de toets aan Aanpassing Leessnelheid aanpassen Knoppen, berichten en menu s voorlezen Een speciale test-werkbalk tonen Andere hulpmiddelen of werkbalken tonen/verbergen Spreken tijdens intikken aan - of uitzetten Opties voor Toetsafname aan of uit Een wachtwoord instellen om toegang tot opties voor Toetsafname te verkrijgen of te blokkeren Een wachtwoord instellen om toegang tot bestanden te beveiligen Waar instellen? Tabblad Opties: Lezen Tabblad Opties: Algemeen Vanuit Hulpmiddelen: Aanpassen kies je werkbalkset. Daarna selecteer je Afname testen. Tabblad Opties: Algemeen Tabblad Opties: Algemeen Dialoogvenster Functies blokkeren in het menu Hulpmiddelen Dialoogvenster Functies blokkeren in het menu Hulpmiddelen In het menu Bestand klik je op Eigenschappen. In het dialoogvenster Eigenschappen klik je op Bestandsbeveiliging. Voer een wachtwoord in, selecteer het encryptietype en klik op OK. p. 55

56 Kurzweil 3000 Aan de slag met K De leerling legt de toets af Met Kurzweil 3000 kunnen leerlingen op verschillende manieren hun antwoorden in een document inbrengen: Markeren Omcirkelen Typen Navigeren tussen tekstnotities Opname Verslepen Knip en plak Printen Gebruik de markeerstiften om antwoorden aan te duiden bij bijv. meerkeuzevragen. Gebruik de rode of blauwe cirkel vanuit het menu Hulpmiddelen / Markering Leerlingen kunnen antwoorden in een tekstnotitie veld typen. Tekstnotities kunnen ook vooraf worden voorzien met de optie Vul in (menu Hulpmiddelen). Gebruik de TAB toets om naar de volgende tekstnotitie te gaan. Gebruik SHIFT + TAB om naar de vorige tekstnotitie te gaan. Kies Gesproken Notitie of, indien er al gesproken notities in het document geplaatst werden, klik op het luidspreker-pictogram en spreek jouw antwoord in. Bij invuloefeningen kan je ook het antwoord vanuit de tekst of vanuit een reeks mogelijkheden naar de invullijn verslepen. Ideaal voor open boek -toetsen. Leerlingen kunnen een gescand document openen en informatie uit dat document in de toets plakken. Gebruik de optie Aanpassen aan papierformaat in het dialoogvenster Afdrukken (menu Bestand) om ervoor te zorgen dat een test wordt afgedrukt zonder verlies aan informatie. p. 56

57 Kurzweil 3000 Aan de slag met K Snelkoppelingen en functietoetsen Functietoetsen Help openen F1 10% inzoomen F7 Ga één leeseenheid terug F2 10% uitzoomen F8 Lezen/pauzeren F3 Nieuwe scan starten F9 Ga één leeseenheid vooruit F4 Sneller lezen F11 Beeld aanpassen aan tekstbreedte F5 Trager lezen F12 Beeld aanpassen aan teksthoogte F6 Sneltoetsen Scannen Nieuwe scan starten F9 Gebiedsbewerker; zie ook Snelkoppelingen voor gebiedsbewerker (p. 58) CTRL + F5 Scan annuleren SHIFT+F9 Koptekst/Voettekst bewerker CTRL + F8 Herhaald scannen CTRL+F9 Sneltoetsen Lezen Lezen/Pauzeren F3 Sneller lezen F11 Leeseenheid terug F2 Trager lezen F12 Leeseenheid vooruit F4 Lees/Pauzeer in Lees het Web CTRL+ SHIFT+Z Sneltoetsen Opzoeken Definitie CTRL+D Lettergrepen lezen CTRL+Y Synoniemen CTRL+Q Woord spellen CTRL+L Sneltoetsen Notitie Dialoogvenster Standaard Notitie opties openen CTRL+F3 Bladwijzers CTRL+F12 Voetnoot toevoegen SHIFT+F5 Ga naar volgende tekstnotitie of kleefnotitie in beelddocument Voetnoot sluiten SHIFT+F6 Ga naar vorige tekstnotitie of kleefnotitie in beelddocument Gesproken notitie toevoegen SHIFT+F7 TAB-toets SHIFT + TAB-toets Sneltoetsen Hulpmiddelen Bladwijzers CTRL+F12 Uitspraak bewerken CTRL+F7 Spellingcontrole SHIFT+F8 Dialoogvenster Opties CTRL+F1 Woordvoorspelling SHIFT+F11 p. 57

58 Kurzweil 3000 Aan de slag met K3000 Sneltoetsen Schrijven en bewerken Ongedaan maken CTRL+Z Tekst zoeken CTRL+F Knippen CTRL+X Tekst vervangen CTRL+H Kopiëren CTRL+C Wijzig onderliggend woord CTRL + W Plakken CTRL+V Bewerk onderliggende tekst CTRL + F10 Alles selecteren CTRL+A Sneltoetsen Beeld Beeld aanpassen aan tekstbreedte F5 Ga naar volgende pagina CTRL+E Beeld aanpassen aan teksthoogte F6 Ga naar vorige pagina CTRL+R 10% inzoomen F7 Ga naar pagina CTRL+G 10% uitzoomen F8 Gesproken woord vergroten CTRL+K Zoom (Mijn voorkeurszoom) CTRL+M Sneltoetsen Bestand Openen CTRL+O Sluiten CTRL+F4 Opslaan CTRL+S Ga naar volgend document CTRL+TAB Afdrukken CTRL+P Open nieuw tekstdocument CTRL+N Sneltoetsen Gebied bewerken in beelddocumenten Activeer modus gebiedsbewerker CTRL+F5 Zet de geselecteerde zone op OCR uitschakelen. CTRL+4 Ga naar volgende zone en selecteer deze Ga naar vorige zone en selecteer deze TAB Stel het geselecteerde gebied in op OCR uitschakelen en typ tekst in Toets letter T SHIFT+TAB Wis geselecteerde zone DELETE Maak de geselecteerde zone primair CTRL+1 Wis alle zones SHIFT+DELETE Maak de geselecteerde zone secundair en zet deze als laatste Maak de geselecteerde zone grafisch CTRL+3 CTRL+2 Open dialoogeigenschappen Toets letter E Sneltoetsen Onderliggende tekst bewerken in beelddocumenten Wijzig het onderliggende woord in een document CTRL+W Bewerker afsluiten ESC Open Onderliggende tekst bewerken CTRL+F10 Sneltoetsen die je in de Bewerker kunt gebruiken: Naar vorig woord of vorige eenheid F9 Ga een regel omhoog F11 Naar volgend woord of volgende eenheid F10 Ga een regel naar beneden F12 p. 58

59 Kurzweil 3000 Aan de slag met K3000 Sneltoetsen Overige Toon menu met sneltoetsen (rechtermuisknop) Menu-toets (links van CTRLtoets rechts) Haal de geselecteerde tekst uit een andere toepassing CTRL+SHIFT+R Haal tekst uit een andere toepassing CTRL+ALT+R Start een scan vanuit een andere toepassing terwijl Kurzweil actief is CTRL+ALT+S Schakelen tussen het documentvenster en het venster Woordvoorspelling CTRL+% ( toets rechts van M) Sneltoetsen Kolomnotities Cursor een cel hoger in dezelfde kolom verplaatsen Cursor naar volgende cel/cel rechts verplaatsen Pijl naar boven TAB of Pijl naar rechts Cursor een cel lager in dezelfde kolom verplaatsen Cursor naar vorige cel/cel links verplaatsen Pijl naar beneden SHIFT+TAB of Pijl naar links Sneltoetsen Mindmap Idee aanmaken of wijzigen naar: Ovaal CTRL+1 Rechthoek CTRL+2 Afgeronde rechthoek CTRL+3 Diamant CTRL+4 Een nieuwe link voor idee aanmaken: Links van geselecteerde idee Boven geselecteerde idee CTRL+pijl naar links CTRL+pijl naar boven Rechts van geselecteerde idee CTRL+pijl naar rechts Onder geselecteerde idee CTRL+pijl naar beneden Modus Snelle uitbreiding Modus Snelle uitbreiding voor een geselecteerd idee activeren CTRL+SHIFT+Q Modus Snelle uitbreiding afsluiten ESC Modus linken en mindmap automatisch schikken Modus Linken aan/uit CTRL+\ Cursor voor link verplaatsen als modus linken actief is Pijltoetsen Selecteer hoger of lager idee als modus linken actief is ENTER Mindmap schikken CTRL+7 Grootte van ideeën aanpassen Verbreden of versmallen ALT+Pijl naar rechts of links Vergroten of verkorten ALT+Pijl naar beneden of boven p. 59

60 Kurzweil 3000 Aan de slag met K3000 Lettertype en lettergrootte aanpassen Vet CTRL+B Cursief CTRL+I Onderlijnd CTRL+U Lettergrootte vergroten/verkleinen CTRL+SHIFT+>of +< Selectie verplaatsen Naar links/rechts CTRL+SHIFT +Pijl naar links of rechts Naar boven/beneden CTRL+SHIFT +Pijl naar boven of beneden Ideeën en Mindmapnotities selecteren Selecteer alle ideeën CTRL+A Selecteer alle ideeën op huidige niveau Selecteer eerste hoofdidee Home Selecteer dichtste idee links of rechts CTRL+SHIFT+A SHIFT+Pijl naar links of rechts Selecteer dichtste idee boven of onder SHIFT+Pijl naar beneden of boven Selecteer of deselecteer een notitie Spatie Geselecteerd idee verplaatsen: Naar links/rechts Pijl naar links / rechts Naar boven/beneden Pijl naar boven / beneden Sneltoetsen Mindmap (vervolg) standaardinstellingen definiëren en toepassen Standaardinstellingen definiëren voor geselecteerd idee CTRL+Shift+8 Standaardinstellingen op geselecteerd idee toepassen CTRL+8 Door diagram verplaatsen, scrollen: Naar linkerbovenhoek CTRL+Home Naar rechteronderhoek CTRL+End Een pagina naar boven Page Up Een pagina naar beneden Page Down Een pagina naar links CTRL+Page Up Een pagina naar rechts CTRL+Page Down Beeld Inzoomen tot 10% CTRL++ Diagrambreedte aan venster aanpassen Uitzoomen tot 10% CTRL+- Subonderwerpen tonen of verbergen CTRL+W CTRL+H Werken met Mindmapnotities Een notitie maken, tonen of verbergen CTRL+T Tekst voor geselecteerde notities beginnen schrijven; Sluiten ENTER ESC p. 60

61 Kurzweil 3000 Aan de slag met K3000 Sneltoetsen Hoofdlijnen Een onderwerp toevoegen CTRL+G Een Subonderwerp toevoegen CTRL+K Onderwerp niveau lager verplaatsen (cf. rechtse knop op palet) Subonderwerpen weergeven of verbergen Een notitie aanmaken, weergeven of verbergen TAB CTRL+H CTRL+T Onderwerp niveau hoger verplaatsen (cf. linkse knop op palet) Vervangen door stijl label voorvoegsel Onderwerp of notitie selecteren/deselecteren Ongedaan maken CTRL+Z Geselecteerd onderwerp of geselecteerde notitie verwijderen Vet, cursief of onderlijnd CTRL+B, CTRL+I, of CTRL+U SHIFT+TAB CTRL+1 CTRL+Space DELETE p. 61

62 Kurzweil 3000 Aan de slag met KES-Tools IV. Aan de slag met KES-Tools 1. PDFtoKES 1. Wat is PDFtoKES? Met PDFtoKES kan je tekst-pdf-bestanden omzetten naar KESbestanden, zodat je ze met K3000 kunt lezen en bewerken, ook al heb je geen K3000 PRO-versie op je computer. Het programma zet zowel getagde als niet-getagde pdf-bestanden om naar KES-bestanden. Tekst-pdf of foto-pdf Een tekst-pdf is een pdf waarin je de tekst kunt selecteren en laten voorlezen. Op een foto-pdf zie je op het scherm hoe de pagina eruitziet, maar kun je geen tekst selecteren. Opgelet: PDFtoKES bevat geen tekstherkenningssoftware (OCR). Het is daarom niet zinvol om foto-pdf s met PDFtoKES om te zetten naar KES-bestanden, omdat de tekst niet zal herkend worden. Wens je dit toch te doen, gebruik dan Kurzweil 3000 PRO. Getagde of niet-getagde pdf-bestanden Een getagd pdf-bestand bevat extra informatie, zoals taalaanduiding, leesvolgorde, informatie bij afbeeldingen. Een niet-getagd pdf-bestand bevat geen extra informatie en is bijgevolg niet voorzien van een logische leesvolgorde en/of taalinstellingen. 2. Hoe werkt PDFtoKES? PDFtoKES kan bij het omzetten van tekst-pdf s enkel de onderliggende tekst van het pdf-bestand gebruiken. Het programma zal de tekst en afbeeldingen dus niet opnieuw herkennen. Het gebruik van enkel de onderliggende tekst heeft enkele voordelen: Er wordt geen tekst overgenomen die niet tot de echte tekst van het document behoort (tekst op foto s, achtergrondafbeeldingen, ) De leesvolgorde van een getagd document wordt overgenomen in het KES-bestand De taalinstellingen van het pdf-document worden overgenomen 3. Wanneer PDFtoKES en wanneer K3000 Pro? Omdat PDFtoKES geen tekstherkenningssoftware (OCR) bevat, kun je er geen foto-pdf s mee omzetten naar KES-bestanden. Kurzweil 3000 PRO doet dit wel. PDFtoKES kan bij het omzetten van een getagde pdf alle tags overnemen. K3000 doet dit niet. Heb je dus een pdf waarin de tekst reeds van tags voorzien is en wil je deze tags behouden, zet dan om via PDFtoKES. Wil je de tekst zelf nieuwe tags geven, zet dan om via K3000 PRO. Als er aan de pdf een paginanummering is toegekend, dan wordt deze bij het omzetten via PDFtoKES overgenomen in het KES-bestand. p. 62

63 Kurzweil 3000 Aan de slag met KES-Tools 4. Hoe gebruik ik PDFtoKES? 4. Klik op de eerste blauwe pijl om de map te selecteren met de pdf-bestanden die je wil omzetten naar KES. Het volgende dialoogvenster verschijnt: a. Het dialoogvenster toont een lijst van alle pdf-bestanden in de geselecteerde map. b. Het geselecteerde bestand wordt rechts weergegeven. c. Standaard zijn alle pdf-bestanden die zich in deze bronmap bevinden aangevinkt. Je kan elk pdfbestand afzonderlijk selecteren of via de knop Niets selecteren/alles selecteren alle bestanden tegelijk aan- of uitvinken. d. Klik op de knop Accepteren of Annuleren om je keuze te bevestigen of te annuleren. p. 63

64 Kurzweil 3000 Aan de slag met KES-Tools 5. Klik op de tweede blauwe pijl om de map te selecteren waarin je de bestanden wil opslaan nadat ze naar KES geconverteerd werden. Standaard worden de geconverteerde bestanden in de map c:\sensotec\geconverteerd opgeslagen. 6. Vink de gewenste opties aan of uit. a. Neem de pdf-taaltags over (standaard aan): Bij getagde pdf-documenten kan er per tag een taal worden toegekend aan de tekst. Vink deze optie aan om de taaltags die zich in het pdf-bestand bevinden, over te nemen in het KESbestand. b. Neem de pdf-leesvolgordetags over (standaard aan): Bij getagde pdf-documenten kan de leesvolgorde worden overgenomen in het KES-bestand. Vink deze optie aan om de leesvolgordetags die zich in het pdf-bestand vinden, over te nemen in het KES-bestand. c. Kolomherkenning bij getagde pdf-documenten (standaard aan): Wanneer de kolomherkenning ingeschakeld is, zal PDFtoKES kolommen proberen te herkennen bij conversie van een getagd pdf-document. Wanneer deze optie uitgeschakeld is zal de tekst in de normale leesvolgorde (van links naar rechts en van boven naar onder) worden geconverteerd. Vink deze optie aan om de kolomherkenning in te schakelen. d. Kolomherkenning bij niet-getagde pdf-documenten (standaard aan): Wanneer de kolomherkenning ingeschakeld is, zal PDFtoKES kolommen proberen te herkennen bij conversie van een niet-getagd pdf-document. Wanneer deze optie uitgeschakeld is zal de tekst in de normale leesvolgorde (van links naar rechts en van boven naar onder) worden geconverteerd. Vink deze optie aan om de kolomherkenning in te schakelen. e. Toetsbeveiliging (standaard uit): Wanneer je deze optie aanvinkt, worden de KES-bestanden beveiligd. Open je het resulterende KES-bestand in K3000 dan: Kan je niet meer online werken vanuit K3000 (geen webtoegang, geen online referenties,...) Kan je de synoniemenlijst van K3000 niet raadplegen Kan je de woordenboeken van K3000 niet raadplegen p. 64

65 Kurzweil 3000 Aan de slag met KES-Tools Deze toetsbeveiliging blijft binnen K3000 actief tot je K3000 opnieuw opstart. De toetsbeveiliging werkt voor alle in K3000 geopende documenten, ook al zijn die andere documenten niet toetsbeveiligd. f. Converteren naar zwart-wit KES-bestand (standaard uit): Wanneer je deze optie inschakelt, dan zullen alle pdf-bestanden in zwart-wit geconverteerd worden naar KES-formaat. Deze optie is handig indien je gebruik wenst te maken van de optie 'Vul in' in Kurzweil 3000 (enkel beschikbaar bij zwart-wit bestanden). g. Na conversie een rapport weergeven (standaard aan): Wanneer je een pdf-document converteert, wordt een logboek bijgehouden. Vink deze optie aan om het logboek na conversie weer te geven. 7. Klik op de knop 'Conversie starten' om de conversie van de pdf-bestanden te starten. Een statusbalk toont de voortgang van de conversie. Na de conversie wordt de map waarin de geconverteerde bestanden zich bevinden automatisch geopend. p. 65

66 Kurzweil 3000 Aan de slag met KES-Tools 2. Tag-KES 1. Wat is Tag-KES? Tag-KES laat je toe om taaltags te plaatsen in meertalige KES-bestanden. Tag-KES geeft de taalinstellingen zichtbaar weer en laat je toe om de taal in te stellen per geselecteerd gebied of per woord. Je kunt dus aan aparte woorden, kolommen of zinnen een andere taal toewijzen dan aan de rest van de tekst. Deze methode verschilt met de taaltagging in Kurzweil 3000, waar de taaltagging verbonden is aan de tekstgebieden (OCR) in het KES-bestand. Tijdens het voorlezen met K3000 zal de voorleesstem automatisch wijzigen in functie van de ingestelde taal van de woorden en zinnen. 2. Hoe gebruik ik Tag-KES? Tabblad Bestand Bovenaan het tabblad Bestand vind je een reeks knoppen waarmee je de taaltagging van het document kunt uitvoeren. De knoppen 1. Met de eerste knoppengroep Bestand kun je KES-bestanden openen, bewaren en bewaren onder een nieuwe naam. 2. De knoppengroep Taal dient om het KES-bestand van de taaltags te voorzien: a. De knop wis : klik op deze knop om het wissen van taaltags te activeren. (Hoe wissen: zie 'Hoe taggen?') b. Taalknoppen: klik op de gewenste taalknop om het taaltaggen te activeren. Standaardtalen zijn Nederlands, Frans, Engels en Duits. (zie 'Hoe taggen?') Om de talen aan te passen: zie tabblad Instellingen. c. Deze 2 knoppen dienen om het volledige document of een volledige pagina te taggen in de geselecteerde taal. De eerder aangebrachte taaltags in dat document of op die pagina worden hierdoor gewist. 3. Met de knop Tags kun je de taaltags tijdelijk verbergen of opnieuw weergeven. 4. Met de knoppengroep Acties kan je de laatste bewerking(en) ongedaan maken of opnieuw uitvoeren. 5. Gebruik de knoppengroep Pagina om door het document te bladeren of tik de gewenste pagina in om onmiddellijk naar een bepaalde pagina te gaan. 6. Gebruik de knoppengroep 'Beeld' om in- of uit te zoomen op de pagina, de pagina over de volledige breedte van het scherm weer te geven of de volledige pagina op het scherm weer te geven. 7. Elke pagina in het document krijgt bovenaan een label met het paginanummer. Zo krijg je een horizontaal overzicht van alle pagina s in het document. Klik op de gewenste pagina om onmiddellijk naar een pagina te gaan. 8. Klik op het pijltje rechtsboven in het document om de lijst van pagina s weer te geven. Zo krijg je een verticaal overzicht van alle pagina s in het document. Selecteer daarna de gewenste pagina om naar een pagina te gaan. p. 66

67 Kurzweil 3000 Aan de slag met KES-Tools Hoe taggen? Tags aanbrengen Klik op de knop van de gewenste taal, klik dan op de te taggen tekst: Tags wissen - Om aparte woorden te taggen: klik op het woord. - Om grote gebieden te taggen: hou de linkermuisknop ingedrukt en sleep de cursor over het gewenste gebied. - Om een taaltag te wissen: klik op de knop wis en klik daarna op het getagde woord. - Om meerdere taaltags tegelijk te wissen: klik op de knop wis en verplaats de muis naar het te wissen gebied. Hou nu de linkermuisknop ingedrukt en sleep de cursor over het gewenste gebied. Tabblad Instellingen Via het tabblad instellingen kan je de knoppen verbinden met de gewenste taal. De instellingen die je hier kiest, worden onmiddellijk toegepast op het tabblad Bestand. De beschikbare talen zijn die talen die bij Kurzweil 3000 als leestaal beschikbaar zijn. Hoewel de kleuren van de tagmarkeringen beperkt zijn tot vier, kun je de tekst in meer talen taggen. In dat geval worden taaltags van meerdere talen in eenzelfde markeerkleur getoond. Indien je de tekst in meer dan 4 talen wil taggen, kies dan eerst 4 talen op het tabblad Instellingen. Doe dan de taalmarkering voor die 4 talen. Kies daarna op het tabblad Instellingen de andere talen. De tekst die je markeert krijgt de taal die je laatst gekozen hebt. p. 67

68 Kurzweil 3000 Aan de slag met KES-Tools 3. Fix-KES 1. Wat is Fix-KES? Fix-KES past voor jou de optimale compressie van KES-bestanden met zwart-wit pagina s toe. Sommige KES-bestanden met zwart-wit pagina s aangemaakt met K3000 versie 10 hebben een niet-optimale compressie. Dit zorgt voor een te groot KES-bestand. Fix-KES lost dit voor jou op. 2. Hoe gebruik ik Fix-KES? 1. Klik op de knop Stap 1: Selecteer KES- of SEK-bestanden om één of meerdere KES- of SEK-bestanden te selecteren. 2. De geselecteerde KES- of SEK-bestanden worden weergegeven. 3. Klik op de rode knop om een geselecteerd bestand uit de lijst te verwijderen. 4. Klik op de knop Stap 2: Selecteer doelmap om de map te selecteren waarin je de gecomprimeerde bestanden wil opslaan. Standaard worden de gecomprimeerde bestanden in de map C:\FIXED opgeslagen. 5. Klik op de groene knop Stap 3: Compressie starten om de compressie te starten. Fix-KES laat je weten welke bestanden gecomprimeerd werden en welke bestanden geen compressie meer nodig hadden. De gecomprimeerde KES-bestanden vind je terug in de doelmap. p. 68

69 Kurzweil 3000 Aan de slag met KES-Tools 4. Print-KES 1. Wat is Print-KES? Met Print-KES kan je KES-bestanden bekijken en afdrukken, ook wanneer Kurzweil 3000 niet op je computer geïnstalleerd is. 2. Hoe gebruik ik Print-KES? Je kunt Print-KES op twee manieren opstarten: of a. Selecteer een KES-bestand in Windows Verkenner. Klik op de rechtermuisknop en selecteer de optie Print-KES. b. Start Print-KES vanaf je bureaublad. Selecteer het KES-bestand dat je wil afdrukken. 1. Wanneer het bestand meerdere pagina s bevat, kan je door het document bladeren via de pijltjestoetsen onderaan het dialoogvenster. 2. Druk op de Print-knop en selecteer de gewenste instellingen voor het afdrukken van je document. p. 69

70 Kurzweil Instructiefiches V. Instructiefiches en video s: K3000 in een notendop Hoe gebruik je de fiches? De fiches zijn bedoeld als ondersteuning voor gebruikers en begeleiders van Kurzweil Ze leren je snel en efficiënt kennis maken met de basiselementen van Kurzweil In combinatie met de Hoe? Video s krijg je met deze instructiefiches zeer snel alle nodige handelingen voor het gebruik van Kurzweil 3000 in de vingers. Welke fiches zijn er beschikbaar? Fiche 1: Kurzweil 3000 AANPASSEN Fiche 2: SCANNEN met Kurzweil 3000 Fiche 3: LEZEN met Kurzweil 3000 Fiche 4: BEGRIJPEND LEZEN en VREEMDE TALEN LEREN met Kurzweil 3000 Fiche 5: STUDEREN met Kurzweil 3000 Fiche 6: SCHRIJVEN met Kurzweil 3000 Fiche 7: EXAMENS met Kurzweil 3000 Welke Hoe? Video s zijn er beschikbaar? Werken met Kurzweil 3000 Werkbalken tonen en verbergen De leesstem veranderen op de werkbalk Iezen Woorden opzoeken Kleefnotities en tekstnotities aanmaken Markeerstiften gebruiken om te studeren Een toets voorbereiden Werken met toetsen met invullijnen Schrijfmiddelen gebruiken Meertalige ondersteuning Kolomnotities gebruiken Werken met mindmap Werken met hoofdlijnen Waar vind je de Hoe? Video s? De Hoe? Video s zijn beschikbaar in het Menu Help in Kurzweil De Hoe? Video s zijn ook beschikbaar op de website van Sensotec op Je hebt Adobe Flash Player nodig om de video s te kunnen bekijken. Indien je deze nog niet geïnstalleerd hebt, kan je deze gratis downloaden. Op onze website is hiervoor een link voorzien. p. 70

71 Kurzweil 3000 Fiche 1: Kurzweil 3000 aanpassen Fiche 1: Kurzweil 3000 aanpassen Hoe kan ik Kurzweil 3000 aanpassen? 1. Welke voordelen biedt deze werkwijze? Je kunt voor elk vak een andere gebruiker aanmaken. voor elke leerling een andere gebruiker aanmaken. alle documenten netjes ordenen. voor elke gebruiker alle instellingen en eigen woordenlijsten bewaren. elke werkbalk aanpassen en nieuwe creaties bewaren als vaste werkbalkset, die elke gebruiker kan activeren. werkbalken koppelen aan documenten. 2. Stappenplannen 2.1. Stappenplan bij creëren van gebruikersnamen Gebruiker opvragen activeren 1. Klik in het menu Hulpmiddelen op Opties. 2. Klik op het tabblad Algemeen. 3. Vink Gebruiker vragen bij opstart aan. 4. K3000 start voortaan op met een inlog venster Nieuwe gebruikers creëren 1. Klik in het menu Bestand op Wijzig gebruiker. 2. Vul een nieuwe naam in en bevestig met OK. 3. Je kunt zoveel gebruikers aanmaken als je wilt. p. 71

72 Kurzweil 3000 Fiche 1: Kurzweil 3000 aanpassen 2.2 Stappenplan bij aanpassen van werkbalken Werkbalken aanpassen 1. Klik met de rechtermuisknop in het werkbalkgebied (of ga naar Hulpmiddelen / Aanpassen). 2. Het contextmenu werkbalken verschijnt. Bovenin kun je werkbalken tonen of verbergen. 3. Klik Werkbalken aanpassen. 4. In het dialoogvenster kan je op elke werkbalk knoppen toevoegen (a), verwijderen (b) en verplaatsen (c). Je kunt ook alle knoppen in één keer verwijderen (d) of de standaardinstelling (e) activeren. Verder kan je schakels (f) toevoegen om werkbalken weg te klappen, de werkbalken onder in het scherm (g) plaatsen of scheidingslijntjes (h) instellen om knoppen te groeperen. h Nieuwe werkbalk bewaren 1. Klik in het dialoogvenster Werkbalken aanpassen op Bewaar. 2. Typ een nieuwe naam in en bevestig met OK (bijv. Spelling trainen). 3. Klik in het contextmenu werkbalken op Gebruik werkbalkset. 4. Klik op de gewenste set om deze te activeren. 3. Extra mogelijkheden K3000 is een autonoom, alles-in-één programma. Alle functies zitten binnen muisbereik in één en hetzelfde programma. Je kunt vanuit het K3000 menu Bestand direct een versturen en naar een andere tekstverwerker dan de K3000 tekstverwerker (MS Word en WordPad) gaan. Verder kan je direct scannen (zie: fiche Scannen) en direct naar het internet gaan of online vertalen (zie: fiche Lezen). K3000 heeft een ingebouwde schermlezer die alle knoppen, menu s, dialoogvensters en berichten voorleest. Om K3000 te bedienen hoef je geen letter zelf te lezen! (Activeren in Hulpmiddelen / Opties / Algemeen). Je kunt het voorgelezen woord (of meerdere woorden) in een apart vergrotingsvenster laten verschijnen (activeren in het menu Beeld en/of met aparte knop). 4. Tips Zet de schermlezer aan wanneer je het programma leert kennen, je vindt de knoppen nog sneller! Verwijder knoppen die je zelden gebruikt. Of start met een lege werkbalk, die je laat meegroeien met de functies die je hebt leren gebruiken. Bekijk ook de video Werkbalken tonen en verbergen via het Menu Help / Hoe? Video s. p. 72

73 Kurzweil 3000 Fiche 2: Scannen met Kurzweil 3000 Fiche 2: Scannen met Kurzweil 3000 Hoe kan ik teksten scannen met Kurzweil 3000? 1. Welke voordelen biedt deze werkwijze? Je kunt zelfstandig scannen. Scannen in K3000 is even gemakkelijk als fotokopiëren! De foto van jouw blad, met behoud van alle lay-out, komt op het scherm. Het tekstherkenningsproces (OCR) wordt op de achtergrond uitgevoerd. Daardoor moet je niet leren werken met software van andere scanners. In K3000 zijn FineReader en Omnipage ingebouwd. hetzelfde doen met elk digitaal document. In elk programma met een afdrukfunctie kan je de KESI Virtuele Printer gebruiken. Deze scant het document op de unieke K3000-manier in het Kurzweil 3000 venster (dubbele laag: foto en herkende tekst). een document dat in meerdere talen is opgesteld in die verschillende talen laten herkennen. Daarna duid je aan welke stukken tekst in welke taal voorgelezen moeten worden. op de scan werken zoals op het originele blad: lezen waar je de cursor plaatst (of automatisch lezen), tekst markeren, tekst invullen. Dit alles uiteraard zonder de oorspronkelijke tekst te wijzigen. meer doen dan op een blad papier: bijv. tekst verslepen en tekst inspreken (gesproken notitie). 2. Stappenplan 2.1 Scannen van gedrukte documenten 1. Leg een document op de scanner. 2. Klik op à 15 seconden later (30 à 40 voor een kleurenscan) staat de foto van jouw document in het K3000 venster. 2.2 Scannen van digitale documenten 1. Open een document in een programma met een afdrukfunctie. 2. Klik op Afdrukken en selecteer KESI Virtual Printer. Je kunt deze printer ook als standaardprinter instellen. Dan hoef je enkel op de printerknop te klikken. 3. +/- 10 seconden later (30 voor kleurenscan) staat de foto van jouw document in het K3000 venster. p. 73

74 Kurzweil 3000 Fiche 2: Scannen met Kurzweil Extra mogelijkheden Bij het omzetten van PDF-documenten naar KES-formaat worden de oorspronkelijke bladwijzers uit het PDF-document automatisch mee overgezet en het laden kan onderbroken worden. Gebruik de optie Twee pagina s om pocketboeken, waarbij je 2 pagina s naast elkaar op de glasplaat kunt leggen, in te scannen. Beide pagina s komen op 1 scan. K3000 verknipt dit automatisch in twee aparte pagina s. Gebruik Herhaald scannen om meerdere pagina s na elkaar te scannen. De pauze tussen twee scans kun je zelf instellen. Gebruik Dubbelzijdig indien je over een duplex scanner en/of een scanner met automatische documenttoevoer (ADF) beschikt. Met een dergelijke scanner kun je per minuut 5 pagina s recto/verso scannen. Heel belangrijk: de scantaal wijzigt automatisch mee met de leestaal. Wanneer je bijv. een Franse tekst scant, dan moet je Franse tekstherkenning gebruiken. Je kunt ook meerdere scantalen aanvinken. 4. Tips De ingebouwde tekstherkenning is accuraat en zeer krachtig. Voor gewone tekst tekst waarbij het contrast met de achtergrond normaal is hoef je niets aan de instellingen te wijzigen. FineReader moet minstens 98% van de woorden correct herkennen. Voor moeilijke documenten, die gelukkig meer uitzondering dan regel zijn, heb je een heel pak hulpmiddelen. Vuistregel: scan het originele document. Denk aan fotokopiëren! Is het contrast tussen tekst en achtergrond niet groot genoeg? Pas de helderheid aan! Heb je werkblaadjes met veel invulruimte in zinnen? Schakel kolomherkenning uit! Twijfel je over de instellingen? Laat K3000 zelf uitzoeken hoe er best gescand wordt (functie Scanner optimaliseren). Snel opsporen en corrigeren van fouten kan met de overzichtslijst spellingcontrole (zie fiche SCHRIJVEN met Kurzweil 3000 ). Of gebruik de opdracht Zoek en Vervang (menu Bewerken). Tekstherkenning neemt soms nogal wat tijd in beslag. Wanneer je met grote PDF-documenten werkt, kun je de tekstherkenning onderbreken. Bij een volgende sessie hervat je de tekstherkenning waar je gebleven was. Vaak voorkomende herkenningsfouten kunnen automatisch gecorrigeerd worden. Gebruik de lijst scancorrecties in het menu Scannen. Voor elke scantaal kan je een dergelijke lijst aanleggen. Voor het Nederlands en het Engels zijn lijsten ingebouwd. p. 74

75 Kurzweil 3000 Fiche 3: Lezen met Kurzweil 3000 Fiche 3: Lezen met Kurzweil 3000 Hoe kan ik teksten laten voorlezen door Kurzweil 3000? 1. Welke voordelen biedt deze werkwijze? Je kunt zelfstandig teksten lezen. op eigen tempo teksten lezen. Het tempo kan je heel nauwkeurig en heel persoonlijk aanpassen. Tussen 50 woorden/minuut en 500 woorden/minuut in tussenstapjes van 5 woorden/minuut. bij vreemde talen: luisteren naar de correcte uitspraak. Standaard leest K3000 in 10 talen: Nederlands, Frans, Duits, Engels, Italiaans, Spaans, Noors, Portugees, Fins en Zweeds. bij een meertalig document Kurzweil 3000 automatisch laten omschakelen van leestaal (zie fiche Begrijpend Lezen en Vreemde Talen leren met K3000). 2. Stappenplan bij het lezen van tekst op je computerscherm 2.1 Lezen vanaf de cursor 1. Klik op de plaats waar je wilt starten met lezen. Opmerking: - Rode cursor: beelddocument (foto, scan, PDF). - Zwarte cursor: tekstdocument. 2. Klik op 2.2 Lezen onderbreken De knop Lezen verandert in Pauzeren tijdens het lezen. Starten en stoppen met lezen kan dus met één knop. 3. Extra mogelijkheden In K3000 kan je verschillende bestandsformaten direct openen en lezen, zowel tekst- als beelddocumenten (bijv. MS Word, tekst- en foto-pdf, KES, JPG, EPUB, ). Met de KESI Virtual Printer maak je van elk document op jouw computer een KES-document. Dit doe je met 1 druk op de knop. Zo kan je bijv. bladzijden van Internetpagina s (virtueel) printen en scannen naar K3000 (zie fiche: SCANNEN met Kurzweil 3000). Dit is heel belangrijk wanneer de lay-out en de tekst niet gewijzigd mag worden (bijv. bij het invullen van toetsen en examens). Met een sneltoetskoppeling kan je ook alle tekst (CTRL+ALT+R) of enkel geselecteerde tekst (CTRL+SHIFT+R) overbrengen naar Kurzweil Je kunt K3000 ook direct in alle Windowstoepassingen gebruiken. Op de Windows taakbalk vind je een K3000- venstertje. Selecteer en sleep (of kopieer en plak) tekst naar dit venster. Het hoofdvenster van de Kurzweil 3000 Taakbalk verschijnt. Daarin wordt de gekozen tekst weergegeven. Kurzweil leest die tekst direct voor met dubbele markering. De leeseenheid (woord, zin, regel, alinea, titel, markering) is geel gemarkeerd, het voorgelezen woord groen. p. 75

76 Kurzweil 3000 Fiche 3: Lezen met Kurzweil 3000 Met de Screenshot-lezer kan je ook tekst lezen die zich in een afbeelding, een beveiligde pdf of een foto-pdf bevindt. Klik op het menu-item Screenshot-lezer in het menu Lezen of op de knop Screenshot-lezer in de Kurzweil 3000 Taakbalk. De muisaanwijzer verandert in een richtkruis. Hou de linkermuisknop ingedrukt en markeer een gebied op je scherm dat je wil laten voorlezen. Als voorbeeld een foto van één van onze affiches. Indien je via de Kurzweil 3000 Taakbalk werkt, verschijnt het Hoofdvenster van de Kurzweil 3000 Taakbalk met daarin de herkende tekst. Kurzweil 3000 leest de tekst onmiddellijk voor met dubbele markering. Indien je via het menu Lezen werkt, wordt een nieuw KES-bestand in Kurzweil 3000 geopend. De herkende tekst wordt weergegeven. Klik op de knop Lezen of op F3 om de tekst te laten voorlezen met dubbele markering. Je kunt K3000 rechtstreeks op het internet gebruiken. Klik op. Jouw homepage opent met een Kurzweil 3000 werkbalk onderaan. Op deze werkbalk vind je K3000 leesfuncties en -instellingen. Je hebt ook direct toegang tot de woordenboeken en het vergrotingsvenster. Je kunt zowel Internet Explorer als Mozilla Firefox gebruiken. Je kunt de luidspreker uitschakelen en enkel meekijken. Dit kan gecombineerd worden met lezen bij dubbelklik. Zo kan je K3000 enkel de moeilijke woorden laten voorlezen door te dubbelklikken. Je kunt voor eenzelfde taal verschillende sprekers/stemmen kiezen. K3000 bevat Nuance Vocalizer Premium stemmen in 10 talen (dvd-versie). 4. Tips Je kunt samen met de computer een tekst leren lezen. Hierbij kan je geleidelijk het tempo opdrijven. K3000 leest en bewaart teksten zowel in tekst- als geluidsformaat (wave, mp3). Deze teksten en geluidsbestanden kun je opslaan in Daisy 2-formaat. Je kunt met een hoge snelheid lezen als je terug wilt zoeken waar een bepaald stuk tekst staat. Bijvoorbeeld: je hebt een boek gelezen en je zoekt een bepaalde passage. Je kunt daar ook een bladwijzer plaatsen (zie fiche: STUDEREN met K3000). Je kunt met een hoge snelheid lezen als je wilt luisteren of een boek je bevalt. Als de inhoud leuk lijkt, kan je het boek met een normale snelheid laten voorlezen. Je kunt zelf correcties aangeven voor het herkennen en uitspreken van bepaalde woorden (bijv. woorden van Engelse oorsprong die hun Engelse uitspraak behouden). Deze correcties kun je ook toepassen op woordgroepen en zinnen. Je kunt rechtstreeks vanuit K3000 (gratis) literatuur downloaden (menu Online Zoeken naar boeken). Op de K3000 installatie-dvd vind je de map Classic Literature met honderden Engelstalige boeken. In hetzelfde menu kan je elektronische krantenartikels en tijdschriften downloaden (Talking Newspapers UK, abonnement). Bekijk de Hoe? Video s via het Menu Help en ervaar hoe je de leesopties kunt veranderen op de werkbalk lezen. p. 76

77 Kurzweil 3000 Fiche 4: Begrijpend lezen en vreemde talen Fiche 4: Begrijpend lezen en vreemde talen leren met Kurzweil Welke voordelen biedt deze werkwijze? Je kunt zelfstandig en met één muisklik een woordverklaring en/of vertaling in je K3000 opvragen. gebruik maken van de online vertaalfunctie met de knop vertalen op de hoofdwerkbalk, deze verklaring/vertaling heel snel opzoeken en laten voorlezen. 27 ingebouwde woordenboeken raadplegen (o.a. 7 Van Dale woordenboeken), synoniemenlijsten in 4 talen en 14 online encyclopedieën (o.a. Wikipedia in 7 talen). altijd het correcte woordbeeld zien in combinatie met de correcte uitspraak dankzij de taalmodule. In de vertalende woordenboeken schakelt K3000 automatisch om naar de juiste voorleestaal / stem. een niet-verbale uitleg krijgen door een afbeelding op te vragen (beeldwoordenboek met 1300 afbeeldingen, ook voor homofonen). Een foto zegt immers vaak veel meer dan woorden! 2. Stappenplan bij het opzoeken van een woord in het woordenboek 2.1 Keuze van het woordenboek 1. Klik in het hoofdmenu op Opzoeken. 2. Klik op Selecteer woordenboek. 3. Vink het woordenboek van jouw keuze aan. Opm.: de keuzelijst wordt bepaald door de leestaal. In dit geval (Nederlands) zie je enkel de woordenboeken die vertrekken vanuit het Nederlands. 2.2 Opzoeken 1. Dubbelklik om het woord te selecteren. 2. Klik op 3. Het venster met de definitie of vertaling verschijnt. 4. Klik op. De Nederlandse tekst wordt door de Vlaamse stem gelezen. De Engelse tekst wordt automatisch door de Engelse stem gelezen. p. 77

78 Kurzweil 3000 Fiche 4: Begrijpend lezen en vreemde talen 3. Extra mogelijkheden Je kunt de verklaring of vertaling naar het document slepen. De uitleg wordt als een tekstnotitie toegevoegd (bij beelddocument). In een tekstdocument komt de uitleg tussen de tekst. Deze tekstnotities kan je uit het document trekken (functie in het menu Bestand / Uittreksel notities). Je kunt de woorden uit het originele document naar dit nieuwe tekstbestand (bijv. Word:.DOCX) slepen. Op deze manier kan je een verklarende of vertalende woordenlijst maken zonder te typen. Wil je de woorden online opzoeken, dan gebruik je de functie Lees het Web, waarmee zowel Firefox als Internet Explorer 7 en 8 helemaal toegankelijk zijn. Taalmodule in meertalige documenten. In alle beeld- én tekstdocumenten kan je een taal toewijzen aan geselecteerde tekst. Deze taaletiketten worden bij het document bewaard. De voorleestaal wijzigt automatisch, maar ook de spellingcontrole en de woordenboeken passen zich aan. 4. Tips Wanneer je behalve de meer dan 1000 Kurzweil-afbeeldingen en meer dan Sclera-pictogrammen (beschikbaar in het Nederlands, Frans, Engels en Duits), ook met eigen beeldmateriaal wil werken, kun je vrijwel alle mappen met grafische bestanden als een beeldwoordenboek aan K3000 linken. Specifieke woordenschat kan je in een online encyclopedie opzoeken: Selecteer het woord. Klik op Online opzoeken (in het menu Online). De informatie over het woord wordt als tekst in het K3000-venster getoond, met behoud van alle links. Je kunt alles laten voorlezen. Maar je kunt ook de links aanklikken om nieuwe informatie te downloaden. Je kunt rechtstreeks vanuit K3000 (gratis) literatuur downloaden (menu Online / Zoeken naar boeken). Op de dvd vind je een map Classic Literature met honderden Engelstalige boeken. In hetzelfde menu kan je ook elektronische krantenartikels en tijdschriften downloaden (Talking Newspapers UK, abonnement). p. 78

79 Kurzweil 3000 Fiche 5: Studeren met Kurzweil 3000 Fiche 5: Studeren met Kurzweil 3000 Hoe kan ik studeren met Kurzweil 3000? 1. Welke voordelen biedt deze werkwijze? Je kunt structuur aanbrengen in jouw documenten. Je kunt hoofd- en bijzaken markeren en/of bladwijzers plaatsen. een samenvatting maken zonder te moeten typen. Je kunt daarna een uittreksel en kolomnotities of een mindmap maken van deze markeringen. hyperlinks toevoegen. Hiermee kun je snelkoppelingen maken naar webpagina s, andere bestanden of bladwijzers in het document waarin je aan het werk bent. informatie en/of vragen toevoegen aan jouw document door tekstnotities, voetnoten, kleefnotities en tekstballonnen te gebruiken. informatie en/of vragen (en antwoorden) ook mondeling toevoegen met gesproken notities. 2. Stappenplan bij het maken van een samenvatting aan de hand van (een uittreksel van) markeringen Bekijk ook de video Markeerstiften 2.1 Markeren 1. Kies een markeerstift. 2. De cursor verandert in een stift. Houd de linkermuisknop ingedrukt. Beweeg de stift over de te markeren tekst. Of dubbelklik op één woord. 3. Kies eventueel een volgende markeerkleur Samenvatting 1. Klik op Uittreksel, klik daarna in het dialoogvenster op Uittreksel: notities en markeringen. 2. Kies Markeringen. 3. Je kunt insprongen en voorvoegsels toevoegen (vergelijk met automatische nummering). 4. Klik op OK. Het resultaat is een nieuw tekstdocument (bijv. Word: DOC) met jouw samenvatting. 2.3 Kolomnotitie Bekijk de video Kolomnotities gebruiken via het menu Help / Hoe? Video s p. 79

80 Kurzweil 3000 Fiche 5: Studeren met Kurzweil Extra mogelijkheden In K3000 heb je 6 markeerstiften en 2 kleuren om te omcirkelen. Je kunt structuur aanbrengen op 8 niveaus. De samenvatting kan je ook als voetnoot in het originele document bewaren i.p.v. als apart tekstdocument. Uiteraard kan je de samenvatting ook omzetten naar MP3, om bijv. op weg naar school (op de bus, in de trein) jouw synthese te beluisteren. Je kunt de leeseenheid instellen op Markering. Nu zal K3000 enkel de gemarkeerde tekst voorlezen. Zeer interessant om enkel de hoofdzaken eens door te nemen net voor het examen. Je kunt tekstnotities gebruiken om te typen op scans (foto s). Wanneer je tekst selecteert en versleept op scan, maak je automatisch een tekstnotitie. Deze tekstnotities worden gelezen waar ze staan. Kleefnotities kun je gebruiken op tekeningen bijv. in vakken als biologie, WO, anatomie, enz. Voordeel van kleefnotities: ze zijn niet doorzichtig. De opties (lettertype, grootte, kleur, leesvolgorde) van tekst- en kleefnotities kan je aanpassen. Je kunt ze voor elk document afzonderlijk vastleggen. Notities kan je ook in een apart uittreksel weergeven. Je kunt werken met bladwijzers en hyperlinks. De bladwijzers zijn toegankelijk via de hyperlink tool. Bladwijzers bieden naast structuur ook de mogelijkheid om snel in een document te bladeren, bijv. van titel naar titel. Bladwijzers kan je ook in een apart uittreksel weergeven. Gebruik je de bladwijzers enkel voor titels, dan heb je snel een duidelijke hoofdstructuur van elk document. Je kunt deze structuur aanvullen met uittreksels van markeringen. Tekstballonnen maken het lezen interactief. Leerkrachten kunnen instructies, meerkeuzevragen, informatie toevoegen aan een tekst. De tekstballon komt als een pop-up tevoorschijn tijdens het lezen van het document. De leerling kan de antwoorden op meerkeuzevragen aanstippen of zelf het antwoord typen. Gesproken notities worden gebruikt om commentaar, vraag en antwoord in te spreken in een document. Op deze manier kunnen toetsen ook volledig mondeling ingevuld worden. In beelddocumenten wordt de gesproken notitie voorgesteld door een luidspreker. 4. Tips Je kunt gesproken notities ook ter plaatse laten lezen (instelbaar in Hulpmiddelen / Opties / Lezen). Je krijgt dan een combinatie van tekst gelezen door K3000, afgewisseld met het commentaar en de antwoorden die je zelf hebt ingesproken. Met bladwijzers kan je heel snel in een document bladeren. Klik op de knop Bladwijzer en daarna op de gewenste link en Ga naar (of dubbelklik op de link). Afdekblaadje nodig (bijv. om woordenschat te studeren)? Neem een kleefnotitie en wijzig de afmetingen (breedte: uitrekken, hoogte: Enter). Nu kan je de antwoorden op het scherm bedekken, net zoals op papier! p. 80

81 Kurzweil 3000 Fiche 6: Schrijven met Kurzweil 3000 Fiche 6: Schrijven met Kurzweil 3000 Hoe kan ik schrijven met Kurzweil 3000? 1. Welke voordelen biedt deze werkwijze? Je kunt zelfstandig jouw ideeën, opmerkingen en antwoorden op papier zetten. schrijven met een minimum aan typewerk. Je kunt kopiëren en plakken, antwoorden verslepen, uittreksels maken van de volledige tekst, van notities en markeringen. horen wat je typt (letters, woorden en/of zinnen). hoorbare spellingcontrole gebruiken en met een aanpasbare checklist jouw tekst controleren. (hoorbare) woordvoorspelling gebruiken om woorden automatisch aan te vullen (vergelijk met namen zoeken op een GSM). de woordvoorspellingslijst aanvullen met woordenlijsten en/of zwevende woordenlijsten. De woordvoorspellingslijst kan groot, gemiddeld of klein zijn qua omvang. 2. Stappenplan bij het gebruik van woordvoorspelling in combinatie met woordenlijsten 2.1 Woordvoorspellingslijst maken / aanvullen 1. Klik op de knop bij een geopend tekst- of beelddocument. 2. Klik op Alle correct gespelde woorden uit het document worden aan de woordvoorspellingslijst (voor deze gebruiker) toegevoegd. 2.2 Woordenlijst maken / gebruiken Standaard is de lijst Homofoon toegevoegd aan de woordvoorspelling. Je kunt ook andere lijsten toevoegen Woordenlijsten maken 1. Klik op Woordenlijsten configureren (menu Hulpmiddelen). 2. Klik op Nieuw. Nu kun je kiezen: zelf woorden typen of woorden (allemaal of alleen gemarkeerde woorden) uit de tekst trekken. 3. In onderstaand voorbeeld werd tekst getypt en geplakt. De lijst Homofoon zit standaard in K3000. De lijsten Aardrijkskunde, Belgisch koningshuis en Dorpsleven werden door de gebruiker aangemaakt. p. 81

82 Kurzweil 3000 Fiche 6: Schrijven met Kurzweil Woordenlijsten gebruiken Woorden uit woordenlijsten kun je automatisch laten markeren of laten zoeken door K3000. Naast homofonen kun je in dit voorbeeld ook namen van het Belgische koningshuis of aardrijkskundige namen laten markeren. De markeerkleur komt overeen met de instelling (opties) die gekozen werd in het bovenstaande dialoogvenster. De spellingsuggesties worden voorgelezen wanneer je erop klikt. 2.3 Schrijven met woordvoorspelling 1. Klik op om een nieuw tekstdocument te openen. 2. Klik op om de woordvoorspelling te activeren. 3. Klik in de lijst om het woord (en de verklaring) te horen of dubbelklik om de verklaring ook te zien. 4. Klik op het cijfer (of op je numeriek toetsenbord) om het woord in je tekst in te voegen. p. 82

83 Kurzweil 3000 Fiche 6: Schrijven met Kurzweil Extra mogelijkheden Je kunt gebruik maken van de hoorbare spellingcontrole via de rechtermuisknop. Hiervoor moet de schermlezer geactiveerd zijn: dit doe je via Hulpmiddelen, Opties, blad Algemeen. Door de gevulde woordenlijsten te gebruiken beschik je over veel meer woorden. Wanneer je bovendien de Zwevende woordenlijsten naast jouw schrijfblad zet, met maximum 4 woordenlijsten, kun je ook van deze lijst woorden naar jouw tekst slepen en gebruikte woorden eventueel markeren in de lijst. Verder kun je jouw eigen notitiefragmenten, dit is de gestructureerde inhoud van je Kolomnotitiebestand, naar je document slepen. Ook rechtstreeks bruikbaar in bv. MS Word. Onder de knop Starten met schrijven vind je verschillende sjablonen voor nieuwe documenten. Je kiest tussen een: o Mindmapsjabloon waarin je ideeën schematisch weergeeft o of een meer klassiek tekstsjabloon p. 83

84 Kurzweil 3000 Fiche 6: Schrijven met Kurzweil 3000 Deze Mindmapsjablonen kun je ook weergeven via de knop Hoofdlijnen en met behulp van de knop Gesplitst scherm kun je een nieuw leeg tekstdocument openen. Links zie je de structuur voor je tekst, rechts kun je zelf tekst schrijven. De knop Controleer schrijven opent een aanpasbare checklist om jouw document te controleren. 4. Tips Je kunt alle spellingfouten in één lijst weergeven met de optie Overzicht spellingcontrole (menu Hulpmiddelen). Ook hier worden de suggesties voorgelezen. Vaak voorkomende fouten kun je in één keer vervangen. Werk met verschillende gebruikers. Elke gebruiker, elk vak, elke taal heeft zijn eigen woordvoorspellingslijst + een (onbeperkt) aantal woordenlijsten. (zie fiche: Kurzweil 3000 aanpassen). Bekijk de Hoe? Video s Werken met mindmap en Werken met hoofdlijnen via het menu Help / Hoe? Video s p. 84

85 Kurzweil 3000 Fiche 7: Examens met Kurzweil 3000 Fiche 7: Examens met Kurzweil 3000 Hoe kan ik examens en toetsen afleggen met Kurzweil 3000? 1. Welke voordelen biedt deze werkwijze? Je kunt toetsen en examens laten voorlezen. toetsen en examens invullen zonder de originele tekst te wijzigen. antwoorden uit de tekst naar de antwoordlijn verslepen. schriftelijke toetsen mondeling afleggen door antwoorden in te spreken. De leraar / docent kan zelf bepalen welke K3000 hulpmiddelen de leerling mag gebruiken. Alle ongeoorloofde hulpmiddelen kunnen geblokkeerd worden met een wachtwoord. Deze beveiliging kan zowel op computerniveau als op documentniveau. alle handelingen laten registreren in het logboek. het examen beveiligen tegen afdrukken en kopiëren. 2. Stappenplan bij het afleggen van examens met de computer 2.1 Het antwoord staat in de tekst 1. Selecteer het antwoord (dubbelklik). 2. Houd de linkermuisknop ingedrukt. Sleep het antwoord naar de antwoordlijn. De cursor verandert in 3. Laat de linkermuisknop los. De tekstnotitie verschijnt op de antwoordlijn. 2.2 Het antwoord staat niet in de tekst 1. Klik op (tekstnotitie). 2. Typ het antwoord in. p. 85

86 Kurzweil 3000 Fiche 7: Examens met Kurzweil Extra mogelijkheden Gebruik de Vul In knop (of: menu Hulpmiddelen: Vul in). Deze functie zet tekstnotities (oranje blokjes) automatisch op volle invullijnen. Met de TAB-toets spring je snel van het ene vakje naar het andere. Gebruik de knop Gesproken notitie om jouw antwoord in te spreken. Klik op en spreek het antwoord in. Klik op om de opname te stoppen. Je kunt tot 2 minuten inspreken. Dubbelklik op om jouw opname te beluisteren. Onderbreek met, ga verder met. Je kunt deze gesproken notities ook automatisch op volle lijnen zetten. In Hulpmiddelen / Opties / Beeld / Extra klik je op Gesproken notities (Vul de lege velden in). Klik op de knop Blanco. Vul in. Op de volle lijnen verschijnen luidsprekertjes. Je kunt de voorleesfunctie van K3000 combineren met jouw opnames. Ga naar Hulpmiddelen / Opties / Lezen. Vink Lees gesproken notitie ter plaatse aan. Klik op : K3000 leest de tekst voor. Wanneer de cursor een luidsprekertje tegenkomt, hoor je jouw eigen opname. Daarna leest K3000 de tekst verder, enz. Met tekstnotities kan je ook antwoorden onderlijnen. Gebruik markeerstiften en gekleurde cirkels om meerkeuzevragen op te lossen. 4. Tips Leerkrachten kunnen hun toetsen en examens blijven maken in het programma van hun keuze (bijv. MS Word, MS PowerPoint). Overbrengen naar K3000 kan met één klik op de printerknop (KESI Virtual Printer, zie fiche SCANNEN). Kies voor volle lijnen i.p.v. stippellijnen of puntlijnen. Zo kan de leerling de functie vul in gebruiken, om snel notities in te voegen. In Hulpmiddelen / Functies blokkeren bepaal je zelf welke functies een leerling niet mag gebruiken op een toetsmoment. Deze beveiliging kun je samen met een document bewaren via Bestand / Eigenschappen. Op elke K3000 pc wordt je toets geopend met de geblokkeerde functies. Bekijk de Hoe? Video s Een toets voorbereiden en Werken met toetsen met invullijnen via het Menu Help. p. 86