Ministerie van Veiligheid en Justitie

Transcriptie

1 Ministerie van Veiligheid en Justitie > Retouradres Postbus EH Den Haag Algemene Rekenkamer t.a.v. drs. A.P. Visser wnd. president Postbus EA Den Haag Turfmarkt DP Den Haag Postbus EH Den Haag www. rijksoverheid. nl/venj Contactpersoon M m.a.m.van.ast@minvenj.nl Onderwerp Conceptrapport Huisvesting Nationale Geachte heer Visser, Graag wil ik u, mede namens de korpschef van de Nationale, bedanken voor het rapport "Huisvesting Nationale ". Met belangstelling heb ik kennis genomen van uw rapport. Projectnaam Conceptrapport Huisvesting Nationale Uw kenmerk Conceptrapportage Huisvesting Nationale dd. 3 juni 2015 Bij beantwoording de datum en ons kenmerk vermelden. Wilt u slechts één zaak in uw brief behandelen. Ik deel uw conclusie dat er door de politie op het gebied van de huisvesting al flinke stappen zijn gezet in de goede richting. De politie voert daartoe een Strategisch Huisvestingplan (SHP) uit. Het vastgestelde dienstverleningsconcept en de werkprocessen zijn daarbij leidend voor huisvestingskeuzes. De uitgangspunten voor de dienstvehening van de politie en voor de keuzes in huisvesting van de basisteams zijn eind 2014 overeengekomen met het gezag. Dit heeft zich vertaald in een met het gezag afgesproken huisvestingsplan voor de basisteams per eenheid. In uw conceptrapport omschrijft u mijn verantwoordelijkheid als minister aan de hand van twee rollen: enerzijds als kaderstellend voor de politie, anderzijds als beheerder van de politie. In reactie op uw conceptrapport hecht ik eraan te benadrukken dat ik niet de beheerder van de politie ben. De korpschef is op basis van de wet 2012 (art. 27, eerste lid) immers belast met de leiding en het beheer van de politie. Daarmee is de korpschef de beheerder van de politie en voert hij het beheer binnen de door mij afgegeven kaders. Mijn verantwoordelijkheid voor het beheer van de politie vloeit eenduidig voort uit de wet 2012 en ondehiggende regelgeving. Ik ben vanuit mijn politieke eindverantwoordelijkheid te allen tijde volledig aanspreekbaar op (de goede inrichting en werking van) het beheer van de politie. Zo worden de jaarlijkse aanschrijving, de begroting, het beheersplan, de jaarrekening en het jaarverslag door mij vastgesteld. Gedurende het jaar stuur ik de politie zo nodig bij op basis van onder meer periodieke financiële en beheerrapportages van de politie dan wel signalen van de Commissie Toezicht op het Beheer politie. Binnen deze context onderschrijf ik uw aanbevelingen uit het conceptrapport grotendeels. Uw aanbevelingen zie ik als een ondersteuning van de door de politie genomen stappen om geconstateerde knelpunten op te lossen. Onderstaand licht ik mijn reactie op de aanbevelingen uit het conceptrapport toe.

2 1. Wij bevelen de Minister van VenJ als beheerder Nationale aan om, voordat zij verder gaat met haar vastgoedoperatie, een pas op de plaats te maken en eerst een aantal zaken op orde te brengen. Daarmee wordt voorkomen dat onomkeerbare beslissingen worden genomen met ongunstige financiële gevolgen. Als zou blijken dat kostenbesparende investeringen niet gedaan kunnen worden vanwege budgettaire krapte, dan kan overwogen worden om een bestemmingsreserve te vormen en aan te houden bij het Ministerie van Wonen en Rijksdienst. In uw rapport schetst u een beeld van de ontwikkeling van de politie tot en met januari Een beeld dat in grote lijnen overeenkomt met de bevindingen van de toezichthouders van de politie en mijn eigen waarnemingen van de ontwikkelingen bij de politie. Zoals u weet heeft mijn ambtsvoorganger de politie gevraagd een pas op de plaats te maken en in juni 2015 te komen tot een herijking van het realisatieplan van de politie. Uw aanbeveling om eerst een aantal zaken op orde te brengen heb ik reeds ter harte genomen door de afgelopen maanden aan een nadere uitwerking van de huisvestingsplannen prioriteit te geven. Hiermee wordt ook de vorming van de politie zo optimaal mogelijk gefacillteerd. Het bereiken van de beoogde en reeds ingeboekte besparingen voor huisvesting maken het noodzakelijk om in de uitvoering van de huisvestingsplannen voortgang te blijven houden. Nadat besluitvorming over de herijking van het realisatieplan heeft plaatsgevonden, kan aan het verder vormgeven van o.a. de personele reorganisatie, het P.olitiedienstencentrum (PDC) en de stafonderdelen van de politieorganisatie uitvoer worden gegeven. De uitkomst van de besluitvorming hierover is relevant voor de verdere vormgeving van de huisvesting. Indien blijkt dat er onvoldoende budgettaire ruimte is om de huisvestingstransitie op basis van het Strategisch Huisvestingsplan te realiseren in het tempo dat nu is voorzien zal ik andere financieringsmogelijkheden laten onderzoeken. Uw aanbeveling voor het aanhouden van een bestemmingsreserve bij het ministerie van Wonen en Rijksdienst zal ik nader verkennen, waarbij ik wel wijs op de wettelijke en financiële positie van de politie. De politie kent een eigen rechtspersoonlijkheid welke geregeld is in de wet Het aanhouden van bestemmingsreserves bij anderen dan op de eigen balans van de politie, lijkt in strijd met dit uitgangspunt. 2. Actualiseer het beeld van de financiële doelstelling, maak duidelijk welk deel van de besparingsdoelstelling is ingevuld met concrete maatregelen en hoe het resterende deel van de besparing wordt ingevuld. Jaarlijks stelt de politie een begroting en een meerjarenraming op welke inzicht geeft in het verloop van de besparingen in de komende vijfjaren. Dit geeft inzicht in zowel de besparingsdoelstellingen als de maatregelen die hiervoor nodig zijn. Zoals u terecht aangeeft is een gedeelte van de te Pagina 2 van 7

3 realiseren besparingen op de middellange termijn (na 2020 tot en met 2025) nog niet met concrete maatregelen belegd. Na vaststelling in december 2014 van het huisvestingsplan voor de basisteams per eenheid is 60,1 miljoen aan besparingen vanaf 2025 met concrete maatregelen ingevuld. Momenteel worden de overige politie specifieke huisvestingsegmenten zoals cellencomplexen, ruimte voor forensische opsporing, integrale beroepsvaardigheids-trainingscentra e.d. nader uitgewerkt. Verdere optimalisatie van het kantorensegment én optimalisatie van de huisvesting van deze 'specials', zullen samen met de uitwerking van de bijna gereed zijnde schuifplannen en de daaruit bijgestelde investeringsplannen, naar verwachting gaan leiden tot de beoogde besparingsdoelstelling van 76,5 miljoen vanaf 2025, op de totale huisvestingslasten. In de meerjarenraming van de politie bij de begroting 2017, worden de resterende besparingen vanaf 2020 meer inzichtelijk gemaakt. Ontwikkel een integraal programma voor de uitvoering van het huisvestingsplan en neem daarin de volgende onderdelen op: een meerjaren investeringsprogramma waarin de uitvoering van de vastgoedoperatie is uitgewerkt, met de meest actuele ramingen; elementen uit de huisvestingsplannen die op het 'kritieke pad' liggen (waarvan een vertraging gevolgen heeft voor alle andere plannen); de belangrijkste financiële en planningsrisico's; een afstootplanning waaruit blijkt welke panden in welk jaar afgestoten worden; inzicht in de staat van het onderhoud van panden met de koppeling aan het toekomstig gebruik; periodieke rapportages waardoor er over bovengenoemde elementen in samenhang actueel zicht is op de voortgang van de vastgoedoperatie. Ik onderschrijf de door u geconstateerde noodzaak om tot een integraal programma te komen en daarbij zicht te hebben op de belangrijkste risico's. Eind 2014 is begonnen met het inrichten van een programmabureau voor de uitvoering van het Strategisch Huisvestingsplan (SHP), met als opdracht om allereerst het proces van de personele reorganisatie te faciliteren waarmee de personele bezetting op peil komt. Dit programmabureau werkt toe naar het bereiken van de huisvestingsdoelstellingen conform het SHP. De door u benoemde elementen, de ontwikkeling van een meerjaren investeringsprogramma, een risicoparagraaf en de planning zijn opgenomen in het programmaplan. Dit programmaplan wordt naar verwachting rond de zomer 2015 door de korpsleiding vastgesteld. Om de personele reorganisatie te faciliteren zijn schuifplannen voor de huisvesting opgesteld. Dit ter ondersteuning van het formeren van basisteams en centralisatie van diensten. Daar waar onderdelen al gezamenlijk gehuisvest kunnen worden, wordt dat gedaan. Bestaande panden worden Pagina 3 van 7

4 hiermee beter benut. Hierdoor valt gefaseerd structurele ruimte vrij. In 2015 zal op basis van de schuifplannen worden bepaald welke ruimte of locaties structureel vrijvallen tot en met Hiervoor wordt een afstootlijst inclusief een afstootplanning samengesteld voor de periode tot Na de zomer 2015 wordt gestart met de huisvestingsplannen per eenheid waarin de huisvestingsprojectenportfolio, het afstootprogramma en het meerjaren investeringsprogramma tot 2025 wordt uitgewerkt. De onderhoudskaders voor huisvesting zijn vastgelegd in het Strategisch Huisvestingsplan. Om hieraan verder uitwerking te geven bestaat het voornemen nog dit jaar te starten met een landelijke conditiemeting per pand. Dit is nodig voor het opstellen van een landelijke meerjaren onderhoudsplanning en de daaruit volgende financiële planning. Er wordt naar een landelijke standaard voor onderhoud toegewerkt. Bij de uitvoering van huisvestingsprojecten is de staat van onderhoud van panden een onderdeel van het huisvestingsproject en relevant voor de besluitvorming over het huisvestingsproject. Naast de huidige binnen de politie vastgestelde rapportagelijnen richting mijn ministerie wordt, vanaf het voorjaar 2015, door het programmabureau van de politie, circa 5 keer per jaar een interne voortgangsrapportage opgesteld, waarin de hiervoor genoemde elementen zijn verwerkt. De voortgangsrapportage wordt besproken met de leden van de stuurgroep, om zo sturing te kunnen houden op de voortgang van de beoogde politiebrede huisvestingsdoelstellingen. 4. Gebruik het meerjaren investeringsprogramma om de meerjarenbegroting van de Nationale te herijken. Daarnaast zou de begroting van VenJ de risico's voor de Nationale inzichtelijk moeten maken, ook waar het de balansrisico's betreft. In uw conceptrapport beveelt u opname van een meerjaren investeringsprogramma én (balans)risico's van de politie in de begroting van VenJ. Ik onderken het belang om inzicht te hebben in de risico's voor de politie. Mede daarom is reeds in een meerjaren investeringsprogramma én inzicht in de (balans) risico's voor de politie voorzien in de begroting van de politie. Het streven is om het inzicht in de risico's verder te optimaliseren. Ik beoordeel op dit moment de mogelijkheden om risico's voor de politie inzichtelijk te maken in de begroting van VenJ. Op dit moment wordt de politiebegroting conform de regelgeving als bijlage met de VenJ begroting aan de Staten-Generaal gezonden. Hiermee wordt inzicht geboden in de risico's en kan ik hierop worden aangesproken. 5. Onderzoek of samenwerking met het Rijksvastgoedbedrijf een oplossing biedt om op de korte termijn voor professionele capaciteit te zorgen en expertise te ontwikkelen voor grote afstootvolumes. Dan kan tevens afstemming plaatsvinden zodat gelijktijdige afstoot door het Rijksvastgoedbedrijf en de Nationale niet tot een lagere verkoopopbrengst, verstoring van de vastgoedmarkt en veel leegstand in een gemeente leidt. Pagina 4 van 7

5 Ik ben het eens met uw aanbeveling. De politie stemt op dit moment af met het Rijksvastgoedbedrijf (RVB) over meer samenwerking ten behoeve van marktafstemming en expertise-inbreng. Samen met het RVB heeft de politie afspraken gemaakt om na het zomerreces een pilot te starten voor de afstoot van vastgoed conform de methodiek van het KORV (Kader Overname Rijksvastgoed) als onderdeel van het zoeken naar samenwerking in het kader van de dispositieopgave. Hierbij zal zowel expertise als capaciteitsinbreng van het RVB worden ingezet. Tevens zal er afstemming op het gebied van waardeontwikkeling en maatschappelijke belangen plaats gaanvinden, waaronder afspraken met gemeenten. Ook de deelname van de politie in de Raad voor Vastgoed Rijksoverheid (RVR) draagt hieraan bij. 6. Maak alle kosten van een pand in de vastgoedadministratie inzichtelijk door de vastgoed- en de financiële administratie te koppelen en er een integraal beeld ontstaat van de relevante kosten die aan de panden verbonden zijn. Vervolgens kunnen ook de meerkosten van beslissingen voor extra maatschappelijke voorzieningen inzichtelijk worden gemaakt". U doet in uw rapport een aantal waardevolle aanbevelingen aan de politie voor de verbetering van de administratie van de vastgoedportefeuille en daaraan gekoppeld, de aansluiting op de financiële administratie. Zoals bekend is de politie in 2013 ontstaan uit de regionale politiekorpsen, het korps landelijke politiediensten en de vtspn. Vooruitlopend op de vorming van de nationale politie is reeds een aanvang gemaakt met het opzetten van een integrale vastgoedadministratie. Deze administratie is destijds noodgedwongen zelfstandig opgezet. De politie zal uw aanbevelingen om deze administratie te verrijken met additionele gegevens zoveel mogelijk overnemen. Het huisvestingsprogramma binnen de politie heeft een analyse gemaakt van de kosten die per pand worden geboekt. Momenteel wordt 90% van de kosten per pand/object geboekt. De politie streeft ernaar om dit percentage verder te laten stijgen, waardoor een hoge betrouwbaarheid van de totale kosten per pand ontstaat. Zoals aangegeven stelt de politie momenteel een herijking van het realisatieplan op. Hierin worden een aantal prioriteiten gesteld, waarbij de prioriteitstelling van deze aanbeveling moet worden meegewogen. Direct na de vorming van de Nationale is gestart met samenvoeging van de diverse, zeer uiteenlopend georganiseerde facilitaire en financiële administraties. Deze samenvoeging zal naar verwachting in de loop van 2015 zijn beslag krijgen. Hiermee wordt de weg vrijgemaakt voor de integratie van de financiële en de huisvestingsadministratie. Samenvattend kan ik uw aanbevelingen ondersteunen en constateer ik dat de politie die al voor een groot deel heeft op gepakt. Pagina 5 van 7

6 Ik dank u nogmaals, mede namens de korpschef, voor uw rapportage en de opgenomen aanbevelingen. Deze zullen zeker bijdragen aan het verder optimaliseren van de huisvesting bij de politie. ^gachtend, linister van Veiligheid en Justitie, Pagina 6 van 7

7 Bijlage - opmerl<ingen ten aanzien van in het rapport gehanteerde gegevens pag. 4: De vorming van de Nationale... is een complexe reorganisatie...naar 10 regionale eenheden Reactie: De politie wordt naar 1 korps gereorganiseerd, met verschillende onderdelen. Ik verwijs hiervoor naar het Inrichtingsplan van de politie. pag. 5: Om haar...beschikt de Nationale over circa fte... Reactie: Conform het jaarverslag politie 2014 zijn er circa fte. pag. 5 e.v.: Er worden op deze pagina's een aantal getallen en grootheden benoemd die vrij grofmazig zijn weergegeven. Beter zou het zijn deze getallen te laten aansluiten op de in de begroting van de politie opgenomen aantallen. De door u genoemde taakstelling van 230 miljoen euro is niet volledig. Deze taakstelling is inderdaad afgesproken bij de aanvang van de politie, maar inmiddels is deze taakstelling door rijksbrede bezuinigingen en andere omstandigheden, opgelopen naar circa 0,5 miljard euro. In de reeds genoemde begroting is dit nader inzichtelijk gemaakt. Ik verzoek u deze inzichten te gebruiken in uw rapportage, ter voorkoming van onduidelijkheden. pag. 8: Met de vorming van de Nationale is een start gemaakt met een nieuw dienstverleningsconcept. Volgens dat concept zullen burgers meer gebruik maken van internet, waardoor er minder politiebureaus nodig zijn. Reactie: Het dienstverleningsconcept politie bevat veel meer dan de toename van het gebruik van internet door burgers. Ik verwijs u hiervoor naar mijn brief van 15 december 2014 (kamerstuk , nr. 497) waarin de hoofdlijnen van het dienstveheningsconcept zijn aangegeven. pag. 11: We vinden dat de meerkosten van extra wensen inzichtelijk moeten zijn en dat deze moeten worden neergelegd bij de vragende partij. Reactie: U geeft in uw rapport aan dat de politie bij de vastgoedoperatie afhankelijk is van besluitvorming door de minister en het lokaal en regionaal bestuur. U meldt dat bestuurders zo ook invloed hebben op het wel of niet bereiken van de besparingsdoelstelling door de politie en dat daarom eventuele meerkosten van 'extra wensen' inzichtelijk moeten zijn en moeten worden neergelegd bij de vragende partij. Ik wil u erop wijzen dat de korpschef en de Minister er gezamenlijk voor zorgdragen dat het gezag bediend wordt. Dit gaat in onderling overleg tussen de korpschef, de Minister en het gezag. Daarbij is de Minister de enige financier van de politie. Het past dan ook niet in het bestel en het dienstverleningsconcept van de politie dat het gezag zelf extra huisvesting financiert, zo ontstaan er namelijk onwenselijke verschillen tussen rijke en arme gemeenten met betrekking tot huisvesting en dienstverlening aan burgers. Pagina 7 van 7