Vaardigheidskaarten: Hulpmiddelen bij het leren toepassen van de vakvaardigheden van het vak Geschiedenis en Staatsinrichting

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Vaardigheidskaarten: Hulpmiddelen bij het leren toepassen van de vakvaardigheden van het vak Geschiedenis en Staatsinrichting"

Myriam Lemmens
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 1

2 2

3 Vaardigheidskaart 1.2 deel 1 [brugklas en hoger] Drie soorten vragen Gaan over:. Beschrijvende eee Gebeurtenis Verklarende Vergelijking en/of Verklaring en gevolgen Waarderende Eigen mening Kenmerk: Beschrijvend Verband tussen dingen (wat hebben ze met elkaar te maken) afweging op basis van argumenten Voorbeeld- Vragen: Wie Wat Welke Waar(in, onder..) Wanneer Hoelang Hoe (hoeveel) - Wat is het verschil tussen.? - Wat is de overeenkomst tussen.? - Waardoor? (=oorzaak) - Waarom? (=reden) - Hoe komt het dat? (oorzaak of reden) - Wanneer + gaat? (= aan-leiding) - Waartoe leidde? (=gevolg) - Verklaar, hoe..? (oorzaak + reden + aanleiding) IN HOEVERRE is.. belangrijk of onbelangrijk; geslaagd of mislukt; verstandig of onverstandig; goed / slecht. 3

4 Vaardigheidskaart 1.2 deel 2 [brugklas en hoger] Hoofd- en deelvragen Voorbeeld Opmerking 4

5 Vaardigheidskaart 2.1 [brugklas en hoger] Twee soorten bronnen: geschreven / ongeschreven Ongeschreven Geschreven Onderverdeling Voorbeelden Onderverdeling Voorbeelden Voorwerpen OBJECTIEF (-) Wapens: dolk, pijl en boog; tank Gereedschap: ploeg, computer Gebruiksvoorwerpen: kast, tafel, Kleding: jurk, broek, jas, sandalen Teksten, die bedoeld zijn om gegevens vast te leggen, zodat ze later als bewijs kunnen worden gebruikt Officiële: Paspoort, trouw/ geboorte akte, bekeuring, rijbewijs. Privé: diploma, testament, kassabon, hypotheekakte Bouwwerken OBJECTIEF (-) Woning: hut, flat, grot, kasteel Infrastructuur: weg, sloot, brug Teksten die bedoeld zijn om informatie te geven Journalistiek: krant, tijdschrift Wetenschap: boek, tijdschrift Bijzondere bouwsels: hunebed, kerk, Beeld en geluid INFORMATIEF (-)/ Beeld: foto, film, tekening, (stand)beeld Geluid: CD, radio, bandopname Teksten die bedoeld zijn om meningen en/of gevoelens te uiten Ego- (ik-) documenten: Dagboek, liefdesbrief Propaganda: pamfletten, Levende personen Ooggetuige Informatief / subjectief Objectief = niet beïnvloed door meningen of gevoelens (-) Informatief = matig beïnvloed (±) Subjectief = zeer beïnvloed 5

6 Vaardigheidskaart 2.2 [bovenbouw] Beoordeling van informatie = bronnenonderzoek 6

7 Vaardigheidskaarten: Hulpmiddelen bij het leren toepassen van de vakvaardigh vakvaardigheden Vaardigheidskaart 2.3 [brugklas] stap Bronnen beoordelen Stap 1 Ongeschreven en geschreven bronnen Stap 3 Primair / secundair 7

8 Vaardigheidskaarten: Hulpmiddelen bij het leren toepassen van de vakvaardigh vakvaardigheden Vaardigheidskaart 2.3 [klas 2] stap Bronnen B beoordelen Stap 1 Ongeschreven ven en geschreven bronnen Stap 2 Stap 3 8

9 Vaardigheidskaarten: Hulpmiddelen bij het leren toepassen van de vakvaardigh vakvaardigheden Vaardigheidskaart 2.3 totaal = stap [Klas 2 en 3] Bronnen beoordelen [kort stappenplan] Stap 1 Stap 2 Stap 3 Stap 4 Representativiteit. epresentativiteit. Is de bron representatief voor wat of wie? Ja = algemeen = de informatie geldt voor vele gevallen Nee = Uniek = de informatie geldt voor 1 of enkele gevallen 9

10 Vaardigheidskaart 2.3 extra [HAVO-bovenbouw en VWO] Standplaatsgebondenheid komt via een omweg ( [minstens] TWEE ZEVEN) tot ons Verleden [ZIJ] Heden [WIJ] volg de GROENE PIJLEN, de BLAUWE kan niet WERKELIJKHEID (= Gebeurtenis, feit ) 100 % BRON (= mens geeft werkelijkheid weer) Standplaats 1 = Welke plaats neemt de bron in t.o.v. de werkelijkheid? BRON (primair) beïnvloedt onbewust of bewust BEELD DOOR Onvolmaaktheid (je kunt niet alles waarnemen / onthouden Betrokkenheid (onbewust: je cultuur, klasse of sekse speelt op de achtergrond mee) Manipulatie (bewust: je hebt er belang bij de werkelijkheid min of meer anders voor te stellen) Dit is de tweede zeef Standplaats 2 = Hoe kijkt de hedendaagse bron aan tegen het verleden? Bron (secundair) beïnvloedt onbewust of bewust beeld door onbekwaamheid, betrokkenheid en/of manipulatie BEELD GEZIEN DOOR LEZER / LUISTERAAR / KIJKER Hoeveel % klopt dit beeld nog MET DE WERKELIJKHEID? Dit is de eerste zeef BEELD GEGEVEN DOOR DE BRON Hoeveel % klopt dit beeld nog MET DE WERKELIJKHEID? 10

11 Vaardigheidskaart 2.4 [klas 2 en hoger] Bruikbaarheid van bronnen 11

12 Vaardigheidskaart 3.1 [onderbouw en bovenbouw] Feit, mening en argument 12

13 Vaardigheidskaarten: Hulpmiddelen bij het leren toepassen van de vakvaardigh vakvaardigheden Vaardigheidskaart 3.2 [HAVO-bovenbouw bovenbouw en VWO] Feit, mening, vooroordeel, stereotype 13

14 Vaardigheidskaart 4.0 [brugklas en hoger] Oorzaakvraag, redenvraag en aanleidingvraag OORZAAKVRAAG: DOOR WELK PROBLEEM ONTSTAAT (hier komt de gebeurtenis).. WAARDOOR REDENVRAAG: WAAROM WILLEN PERSONEN / MENSEN MEEDOEN AAN..(hier komt de gebeurtenis). AANLEIDINGVRAAG: DOOR WELKE GEBEURTENIS GAAT.(hier komt de gebeurtenis)..beginnen? WANNEER GAAT Voorbeeld: Door welk probleem / welke problemen (waardoor) ontstaat de Tweede Wereldoorlog Waarom willen de Amerikanen deelnemen aan de Tweede Wereldoorlog? Door welke gebeurtenis (wanneer) gaat de Tweede Wereldoorlog beginnen? 14

15 15

Vaardigheidskaart 4.2 [brugklas en hoger] VERKLARING, GEBEURTENIS, GEVOLGEN Kijk eens naar de volgende tekening. Je ziet twee horizontale lijnen, die met elkaar verbonden zijn door een schuine lijn.

16 Vaardigheidskaart 4.2 [brugklas en hoger] VERKLARING, GEBEURTENIS, GEVOLGEN Kijk eens naar de volgende tekening. Je ziet twee horizontale lijnen, die met elkaar verbonden zijn door een schuine lijn. Het balletje zal nooit uit zichzelf gaan rollen, want het ligt op een horizontaal vlak. We spreken af, dat als het balletje van het schuine vlak rolt dat dat een gebeurtenis is. (De tweede horizontale lijn stelt de gevolgen voor!) Er moet dus kracht worden uitgeoefend op het balletje om de gebeurtenis te laten plaatsvinden. En er moet iemand zijn die die kracht wil gaan uitoefenen. Als je nu kijkt naar het balletje, zie je dat goed. Het linker mannetje lijdt onder een probleem (het balletje) en er is iemand die kracht op het balletje wil gaan uitoefenen om zo iets aan het probleem te doen. Het balletje wordt zo geduwd naar het einde van het horizontale vlak. Het balletje (= de oorzaak) en het poppetje (= de reden) zijn onderdeel van de verklaring van de gebeurtenis. De vragen hierbij zijn resp. waardoor en waarom? Als het balletje helemaal tot aan het eind is geduwd van het horizontale vlak dan is er alleen nog maar een laatste zetje nodig. Op dat moment gaat het balletje zelf rollen en is de gebeurtenis begonnen. Dat laatste zetje noemen we de aanleiding. De aanleiding is het laatste deel van de verklaring: DE VRAAG HIERBIJ IS: WANNEER GAAT DE GEBEURTENIS BEGINNEN? 16

17 17

18 18

19 Vaardigheidskaart 6. [brugklas en hoger] STAATSVORM EN REGERINGSVORM_ Staatsvorm Is er een gekroond staathoofd? Ja Gekroond: koning, keizer Nee Monarchie Republiek Regeringsvorm Een persoon Weinigen Velen Leiderschap Grondbezit Geldbezit Bezit/arbeid Autocratie Aristocratie Timocratie Democratie 19

Vergelijkbare documenten

Waar Bepaal ten slotte zo nauwkeurig mogelijk waar het onderwerp zich afspeelt. Gaat het om één plek of spelen meer plaatsen/gebieden een rol?

Waar Bepaal ten slotte zo nauwkeurig mogelijk waar het onderwerp zich afspeelt. Gaat het om één plek of spelen meer plaatsen/gebieden een rol? Hoe word ik beter in geschiedenis? Als je beter wilt worden in geschiedenis moet je weten wat er bij het vak geschiedenis van je wordt gevraagd, wat je bij een onderwerp precies moet kennen en kunnen.