ONDERZOEKSVERSLAG. Rapportage van de Toets Nieuwe Opleiding van. HBO Master Leren & Innoveren Hogeschool Driestar Educatief

Transcriptie

1 ONDERZOEKSVERSLAG Rapportage van de Toets Nieuwe Opleiding van HBO Master Leren & Innoveren aan het NVAO Toetsingskader voor nieuwe opleidingen De visitatie vond plaats op 15 oktober 2008 Inhoud van het verslag Identificatie...2 Managementsamenvatting...3 Overzicht van Certiked beoordelingen HBO Master Leren & Innoveren [deeltijd]...5 Bijlage 1: Programma...26 Bijlage 2: Documenten...28 Bijlage 3: Domeinspecifiek referentiekader...29 Bijlage 4: Visitatieteam...37 Bijlage 5: Deskundigheid...38 Bijlage 6: Onafhankelijkheidsverklaringen...41 De verantwoordelijke teamleider: mw. dr. M.S. Leloux namens deze, Mw. M. Lathouwers Certiked vbi november 2008 Pagina 1 van 41

2 Identificatie De opleiding wordt verzorgd door: Burgemeester Jamessingel 2, 2803 PD Gouda Postbus 368, 2800 AJ Gouda Telefoon Website Voor kwaliteit verantwoordelijke bestuurder: drs. L.N. Rottier, voorzitter college van bestuur Kwaliteitsfunctionaris: dr. N.A. Broer, manager kwaliteitszorg Contactpersoon HBO Master Leren & Innoveren: dr. A. de Kock, senior beleidsmedewerker Scope en doel De visitatie heeft betrekking op: HBO Master Leren & Innoveren Deeltijd Gouda Doel van het onderzoek is te beoordelen in welke mate de aspecten uit het NVAO Beoordelingskader Nieuwe Opleidingen (februari 2003) adequaat worden afgedekt. Teamsamenstelling Teamleider: mw. dr. M.S. Leloux Extern deskundigen: prof.dr. T. Bergen, dhr. A. Klein Willink, dr. C. Vreugdenhil, prof.dr. J.L. van der Walt Secretaris: drs. W.J.J.C. Vercouteren RC Werkwijze In de aanloop naar de visitatie is er een bijeenkomst geweest tussen leden van het visitatieteam en vertegenwoordigers van de opleiding. Deze bijeenkomst had een voorlichtend en planningstechnisch karakter. Het opleidingsinstituut heeft een zelfevaluatie opgesteld ten aanzien van de gevisiteerde opleiding, en deze doen toekomen aan het visitatieteam op 2 oktober De visitatie is uitgevoerd op 15 oktober Het conceptrapport is op 10 november 2008 toegezonden aan het management van de opleiding. Op 18 november 2008 heeft de opleiding op het conceptrapport gereageerd, waarna deze definitieve versie van het rapport is opgesteld. Pagina 2 van 41

3 Managementsamenvatting Op 15 oktober 2008 heeft een visitatieteam van Certiked een visitatie uitgevoerd bij de opleiding HBO Master Leren & Innoveren van. De doelstelling was een toetsing uit te voeren van de kwaliteit van de opleiding, gerelateerd aan het toetsingskader nieuwe opleidingen hoger onderwijs van NVAO. Algemeen beeld De is een monodisciplinaire hogeschool in de zin dat de hogeschool alleen lerarenopleidingen aanbiedt. De hogeschool bestaat al sedert In 2004 is de hogeschool, toen nog geheten Christelijke Hogeschool De Driestar, gefuseerd met de schoolbegeleidingsdienst Gereformeerd Schoolonderwijs (BGS). Sedertdien heet de hogeschool Driestar Educatief. De hogeschool is een christelijke hogeschool op gereformeerde grondslag die zich op het reformatorisch en protestants-christelijk onderwijs richt. De grondslag is voor de hogeschool belangrijk en is een leidend beginsel in de door haar aangeboden opleidingen. Dat wordt ook weerspiegeld in de samenstelling van de studentenpopulatie. Het merendeel van de studenten is van reformatorische of protestants-christelijke huize. De hogeschool heeft deze grondslag vertaald in een beroepsbeeld van de christelijke leraar en dit beroepsbeeld neergelegd in een publicatie, geheten Essenties van christelijk leraarschap. Aan deze publicatie is door de opleiding samen met vertegenwoordigers vanuit het beroepenveld meer dan twee jaar gewerkt. De Essenties zijn sinds het verschijnen van de publicatie richtinggevend voor het aangeboden onderwijs. Naast de christelijke grondslag zijn onderscheidende kenmerken van de hogeschool de aandacht voor het welbevinden van de studenten en het persoonlijk contact tussen studenten en docenten, een programma met samenhang en diepgang naast een duidelijke relatie met de beroepspraktijk en het aanbieden van keuzemogelijkheden waardoor de talenten van studenten tot hun recht kunnen komen. De hogeschool Driestar Educatief is een kleinschalige hogeschool. Het totaal aantal studenten bedraagt ruim (cijfers 2007). Van deze volgen iets meer dan studenten de Lerarenopleiding Basisonderwijs en een kleine 400 studenten de Lerarenopleidingen Voortgezet Onderwijs. De hogeschool heeft samen met de Christelijke Hogeschool Ede en de Gereformeerde Hogeschool in Zwolle het initiatief genomen om te komen tot de nieuwe opleiding HBO Master Leren & Innoveren. Het doel is een kwalitatief hoogwaardige opleiding aan te bieden die kan voorzien in de behoefte aan docenten die de innovatie van het onderwijs in christelijke basisscholen, scholen voor het voortgezet onderwijs (VMBO, HAVO, VWO) en voor het middelbaar beroepsonderwijs mede gestalte kunnen geven. De samenwerking tussen de hogescholen is enerzijds geënt op de gemeenschappelijke christelijke visie van de hogescholen en is anderzijds een middel om de opleiding HBO Master Leren & Innoveren breed te kunnen aanbieden. De inhoudelijke en logistieke mogelijkheden van de hogescholen vullen elkaar aan, zodat ook studenten in het Noorden en Oosten van het land de opleiding zullen kunnen volgen. Pagina 3 van 41

4 De redenen waarom de hogeschool (in samenwerking met de andere twee genoemde hogescholen) de opleiding wil ontwikkelen en wil aanbieden zijn de volgende. De toegenomen autonomie van scholen in het basisonderwijs, voortgezet onderwijs en de BVE maakt dat zij steeds meer zelf het eigen onderwijskundig beleid en het innovatiebeleid willen en moeten gaan bepalen. Dat vraagt kennis daarover binnen de scholen. Vaak vervullen schoolleiders, teamleiders of directieleden deze rol. Het is echter belangrijk dat bij de docenten zelf mensen zijn die dat beleid mede kunnen vormgeven, kunnen uitdragen onder hun collega s en kunnen vertalen naar de praktijk van de school. Het is voor getalenteerde en ambitieuze leraren een mooie kans om een interessante invulling aan hun beroep te geven en om de mogelijkheden om door te stromen binnen het onderwijs, te vergroten. Deze mogelijkheid is een derde mogelijkheid om door te stromen in het onderwijs naast de route in de richting van onderwijsmanagement (onder andere schooldirecteur) en de route in de richting van een zorgfunctie (onder andere remedial teacher) in het onderwijs. en de samenwerkingspartners zien voor zichzelf een belangrijke taak om een opleiding te ontwikkelen die docenten met deze kwaliteiten kan opleiden voor de protestants-christelijke en reformatorische basisscholen, scholen voor voortgezet onderwijs en scholen voor het middelbaar beroepsonderwijs. De drie hogescholen rekenen om en nabij scholen voor primair, voortgezet en BVE onderwijs binnen het bereik van hun activiteiten. De drie hogescholen bouwen in de vorm van onder meer lectoraten veel kennis op over de inhoud en de vorm van het onderwijs en over de innovatie van het onderwijs. De opleiding Leren & Innoveren biedt de mogelijkheid deze kennis naar de scholen te brengen en daar te verankeren. De Masteropleiding Leren & Innoveren heeft een zelfevaluatie en een aantal bijlagen geschreven. Deze waren gezamenlijk instructief en boden het visitatieteam een voldoende basis voor de bevindingen. Het visitatieteam is in de gelegenheid geweest te spreken met alle geledingen die bij de opleiding betrokken zijn. De gesprekken zijn in een goede sfeer verlopen. De gesprekken boden meer dan voldoende informatie voor het visitatieteam. Het visitatieteam van Certiked heeft vastgesteld dat de opleiding HBO Master Leren & Innoveren ten aanzien van alle facetten van het toetsingskader nieuwe opleidingen hoger onderwijs van de NVAO een voldoende heeft behaald. Daarmee concludeert het visitatieteam van Certiked dat de opleiding HBO Master Leren & Innoveren van de aan de eisen van het toetsingskader nieuwe opleidingen hoger onderwijs van de NVAO beantwoordt. Pagina 4 van 41

5 Bevindingen Voor de NVAO-onderwerpen zijn hierna de bevindingen van het visitatieteam weergegeven. Per onderwerp en facet uit het NVAO-kader is in een kader een omschrijving van de NVAO-criteria gegeven, waarna een puntsgewijze opsomming volgt van de bevindingen. Voor elk facet en elk onderwerp wordt vervolgens het oordeel van het visitatieteam gegeven. Overzicht van Certiked beoordelingen HBO Master Leren & Innoveren [deeltijd] Onderwerp en facet Doelstellingen opleiding Domeinspecifieke eisen Niveau Oriëntatie HBO Programma Eisen HBO Relatie doelstellingen / inhoud Samenhang programma Studielast Instroom Duur Inzet van personeel Eisen HBO Kwantiteit personeel Kwaliteit personeel Voorzieningen Materiële voorzieningen Studiebegeleiding Interne kwaliteitszorg Systematische aanpak Betrekken van medewerkers, studenten, alumni en beroepenveld Condities voor continuïteit Afstudeergarantie Investeringen Financiële voorzieningen Deeltijd Positief Voldoende Voldoende Voldoende Positief Voldoende Voldoende Voldoende Voldoende Voldoende Voldoende Positief Voldoende Voldoende Voldoende Positief Voldoende Voldoende Positief Voldoende Voldoende Positief Voldoende Voldoende Voldoende Pagina 5 van 41

6 1. Onderwerp: doelstellingen opleiding 1.1 Domeinspecifieke eisen Domeinspecifieke eisen: de beoogde eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: De opleiding heeft de eindkwalificaties opgesteld. Deze eindkwalificaties heeft de opleiding ontleend aan het landelijke beroeps- en competentieprofiel. Dit profiel is neergelegd in het document van de HBO Raad uit november 2006, met de titel Kwaliteit vergt keuzes; bijlagen Bestuurscharter Lerarenopleidingen en van dat document Bijlage E met de titel Eindrapportage programmalijn masters en van die bijlage dan weer Deel B Competentieprofiel Master Leren & Innoveren. De eindkwalificaties bestaan uit een zevental competenties, waaraan de toekomstige beroepsbeoefenaar dient te voldoen. Deze zeven competenties zijn (1) de interpersoonlijke competentie (de afgestudeerde heeft oog voor zijn eigen rol in de schoolorganisatie en in veranderingsprocessen daarbinnen en kan zonodig zijn handelingen variëren), (2) de pedagogische competentie (de afgestudeerde weet de leerprocessen van leerlingen en studenten te optimaliseren en het effect van veranderingen op het pedagogisch klimaat op de school en op de leerprestaties van leerlingen te beoordelen en te verbeteren), (3) de didactische competentie (de afgestudeerde kan de kwaliteit van het bestaande onderwijs beoordelen, kan nieuwe didactische vormen, materialen, begeleidingsmodellen en toetsvormen, die bij onderwijsveranderingen behoren, initiëren en kan collega s daarin begeleiden en scholen), (4) de organisatorische competentie (de afgestudeerde weet onderwijsveranderingen doelgericht en met gevoel voor verhoudingen te begeleiden), (5) de teamontwikkelingscompetentie (de afgestudeerde draagt bij aan het creëren en organiseren van leergemeenschappen in de school, gericht op concrete gedeelde en gedragen resultaten en op zelfsturing van het team), (6) de omgevingscompetentie (de afgestudeerde herkent en erkent de belangen van extern betrokkenen bij het onderwijs en (veranderingsprocessen binnen) school en kan hier evenwichtig mee omgaan) en (7) de reflectie- en onderzoekscompetentie (de afgestudeerde is zich bewust van zijn taken en bevoegdheden en zijn verantwoordelijkheid in de richting leerlingen, ouders en collega s en zijn kwetsbare positie daarin; de afgestudeerde is ook in staat om het bestaande onderwijs en veranderingen adequaat te voorzien van onderzoek om evidence op te bouwen met betrekking tot leereffecten van zijn onderwijs op korte en lange termijn). Het landelijke beroeps- en competentieprofiel is mede gebaseerd op een uitgebreide consultatie van het beroepenveld. Deze consultatie is in het genoemde stuk gedocumenteerd. Pagina 6 van 41

7 De opleiding heeft de competenties uit het landelijke beroeps- en competentieprofiel omgezet naar een drietal doelen waaraan de afgestudeerden dienen te voldoen en drie rollen die de afgestudeerden in de komende beroepspraktijk dienen te kunnen spelen. Deze doelen zijn (a) kritisch reflecteren op het eigen handelen (de afgestudeerden zijn specialist die de kwaliteit van zijn vak hoog houdt), (b) optimaliseren van leerprocessen (optimaliseren van het leren van leerlingen en van de inbreng van de docenten daarbij) en (c) innoveren van het onderwijs (innoveren van het onderwijs en van de identiteit). De rollen die de opleiding heeft onderscheiden, zijn (a) de voorbeeldrol (de afgestudeerden zijn excellente docenten die bekwaam handelen kunnen modelleren), (b) de begeleidende rol (de afgestudeerden zijn bekwame begeleiders voor collega s en adviseur voor de schoolleiding op het gebied van het innoveren van het onderwijs) en (c) de onderzoekende rol (de afgestudeerden zijn kundige onderzoekers die onder andere het effect van interventies kunnen onderzoeken). Beoordeling door het visitatieteam: De eindkwalificaties van de opleiding, zo heeft het visitatieteam vastgesteld, zijn volledig afgestemd met het landelijke beroeps- en competentieprofiel. Dit landelijke profiel is opgesteld door de HBO Raad als onderdeel van het Bestuurscharter Lerarenopleidingen en weerspiegelt als zodanig volledig de geldende opvattingen van vakgenoten en het beroepenveld over de eisen die aan deze opleiding gesteld moeten worden. De doelen en de rollen die de opleiding heeft geformuleerd voor de afgestudeerden zijn naar de mening van het visitatieteam een volledige en correcte afspiegeling van het landelijke beroeps- en competentieprofiel. Het visitatieteam beoordeelt de domeinspecifieke eisen van de opleiding om deze redenen als voldoende. 1.2 Niveau De beoogde eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een Bachelor of een Master. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: Het landelijke beroeps- en competentieprofiel heeft de competenties van de afgestudeerden voor elk van de aspecten van kennis en inzicht, het toepassen van kennis en inzicht, oordeelsvorming, de communicatie en de leervaardigheden opgenomen die de afgestudeerde nodig heeft om aan deze competenties te kunnen voldoen. Het landelijk beroeps- en competentieprofiel heeft de voornoemde aspecten op een wijze verwoord dat deze kunnen worden vergeleken met de algemeen, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van de Master. De opleiding heeft in een overzichtsmatrix uiteengezet in welke relatie de landelijke competenties staan tot de voornoemde aspecten. Pagina 7 van 41

8 Uit zowel het landelijk profiel als de overzichtsmatrix van de opleiding komt naar voren dat de afgestudeerden geacht worden brede kennis en inzicht te hebben van onderwerpen op het gebied van leren, organisatievraagstukken, groepsdynamica, beleidsontwikkeling en onderzoek. De afgestudeerden worden daarnaast geacht deze kennis en inzichten op een effectieve en verantwoorde wijze te kunnen toepassen. De afgestudeerden zijn ook in staat een weloverwogen keuze te maken welke van de beschikbare theorieën en instrumenten hij in concrete situaties het beste in kan zetten. De afgestudeerden zijn in staat met alle geledingen in en rond de school op een effectieve wijze te communiceren. Tot slot zetten de afgestudeerden de eigen ervaringen en de ervaringen van, bijvoorbeeld, teams van docenten in om tot verbeteringen te komen. Beoordeling door het visitatieteam: Het visitatieteam heeft kennisgenomen van het landelijke beroeps- en competentieprofiel en heeft vastgesteld dat daarin de verschillende aspecten van kennis en inzicht, toepassing van kennis en inzicht, oordeelsvorming, communicatie en leervaardigheden aan de orde komen. Het visitatieteam heeft vervolgens, mede op basis van de overzichtsmatrix die de opleiding heeft opgesteld, vastgesteld dat deze aspecten in voldoende mate overeenkomen met de algemeen, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een Master, zoals deze tot uitdrukking komen in de Dublin descriptoren. Om deze redenen beoordeelt het visitatieteam het niveau van de eindkwalificaties als voldoende. 1.3 Oriëntatie HBO/WO De beoogde eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de volgende beschrijvingen van een bachelor en een master in HBO en WO: HBO: De eindkwalificaties van de opleiding zijn mede ontleend aan de door of met het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties. Een HBO-bachelor heeft de kwalificaties voor het niveau van een beginnend beroepsbeoefenaar in een specifiek beroep of in een samenhangend spectrum van beroepen waarvoor een HBO-opleiding vereist of dienstig is. Een HBO-master heeft de kwalificaties voor het niveau van zelfstandig en/of leidinggevend beroepsbeoefenaar in een beroep of spectrum van beroepen, dan wel het niveau van het functioneren in een multidisciplinaire omgeving waarin een HBO-opleiding vereist of dienstig is. WO: De eindkwalificaties zijn ontleend aan eisen vanuit de wetenschappelijke discipline, de internationale wetenschapsbeoefening en voor daarvoor in aanmerking komende opleidingen de relevante praktijk in het toekomstige beroepenveld. Een WO-bachelor heeft de kwalificaties voor toegang tot tenminste één verdere WO-studie op masterniveau en eventueel voor het betreden van de arbeidsmarkt. Een WO-master heeft de kwalificaties om zelfstandig wetenschappelijk onderzoek te verrichten of multien interdisciplinaire vraagstukken op te lossen in een beroepspraktijk waarvoor een WO-opleiding vereist is of dienstig is. Pagina 8 van 41

9 Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: Het landelijk beroeps- en competentieprofiel is, zoals gezegd, afgestemd met het relevante beroepenveld. De opleiding zelf heeft ook via een telefonische vragenronde, in twee ontwikkeldagen en via schriftelijke bevraging het beroepenveld input laten leveren voor de te ontwikkelen opleiding. De opleiding heeft ook een veldraadpleegstudie door een extern bureau laten uitvoeren. Het domein waar de afgestudeerde werkzaam is, kan sterk verschillen. Dat kan zijn zowel een functie in het basisonderwijs als in het voortgezet onderwijs alsook in het middelbaar beroepsonderwijs. Daarbinnen kan het domein van de afgestudeerde verschillen als het gaat om het vak, de plaats van de school en andere factoren. Dat neemt niet weg dat de rollen die de afgestudeerde speelt en de doelen die hij wenst te bereiken, een grote mate van overeenkomst hebben. De opleiding richt zich op deze gemeenschappelijke elementen maar slaat de brug naar de concrete beroepspraktijk van de afgestudeerden, onder meer door de persoonlijke leervraag van hen mede als uitgangspunt van de opleiding te nemen. De persoonlijke leervraag leidt tijdens de intervisiebijeenkomsten ook tot een grotere toegevoegde waarde voor andere studenten. De opleiding leidt de afgestudeerden op tot personen die zelf-geïnitieerd kunnen werken, door middel van zelfreflectie en een onderzoekende houding hun werk in zelfstandigheid kunnen doen, vraagstukken op een multidisciplinaire wijze kunnen aanpakken, de verschillende invalshoeken van de leerlingen, docenten en de school tot hun recht kunnen laten komen en kunnen werken aan nieuwe oplossingen. Beoordeling door het visitatieteam: Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de eindkwalificaties van de opleiding in samenspraak met het relevante beroepenveld tot stand zijn gekomen. Het visitatieteam heeft kennis genomen van de resultaten van dat veldraadpleegonderzoek. Het visitatieteam heeft daarnaast vastgesteld dat de afgestudeerden van de opleiding de kwalificaties bezitten om als zelfstandig beroepsbeoefenaar in hun functie werkzaam te zijn, bij verschillende typen onderwijs. Daarom beoordeelt het visitatieteam de HBO-oriëntatie van de eindkwalificaties als voldoende. Beoordeling van het onderwerp Doelstellingen opleiding De eindkwalificaties van de opleiding zijn afgestemd met het landelijke beroeps- en competentieprofiel, dat de HBO Raad als onderdeel van het Bestuurscharter Lerarenopleidingen voor deze opleidingen heeft opgesteld. De opleiding heeft het landelijke profiel vertaald naar eigen doelen en rollen. Deze vertaling is een goede weerspiegeling van het landelijke profiel. De eindkwalificaties van de opleiding komen overeen met de algemene beschrijvingen van het masterniveau, zoals deze blijken uit de Dublin descriptoren. De afgestudeerden worden opgeleid tot zelfstandige beroepsbeoefenaren, zoals onder meer naar voren komt uit de eisen die aan de afgestudeerden worden gesteld. Om deze redenen beoordeelt het visitatieteam het onderwerp Doelstellingen opleiding als positief. Pagina 9 van 41

10 2. Onderwerp: programma 2.1 Eisen HBO/WO Het beoogde programma sluit aan bij de volgende criteria voor het programma van een HBO- of een WO- opleiding: HBO: Kennisontwikkeling door studenten vindt plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek. Het programma heeft aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied / de discipline. Het programma waarborgt de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk. WO: Kennisontwikkeling door studenten vindt plaats in interactie tussen het onderwijs en het wetenschappelijk onderzoek binnen relevante disciplines. Het programma sluit aan bij ontwikkelingen in de relevante wetenschappelijke discipline(s) door aantoonbare verbanden met actuele wetenschappelijke theorieën. Het programma waarborgt de ontwikkeling van vaardigheden op het gebied van wetenschappelijk onderzoek. Bij daarvoor in aanmerking komende opleidingen heeft het programma aantoonbare verbanden met de actuele praktijk van de relevante beroepen. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: De opleiding is voornemens gezichtsbepalende, recente vakliteratuur in het programma op te nemen. Deze literatuur bestrijkt de gebieden waaruit de opleiding bestaat, zoals het doen van onderzoek, kennis en inzicht ten aanzien van leerprocessen en kennis en vaardigheid in innoveren van het onderwijs. Van deze literatuur is minstens de helft internationale, veelal Engelstalige literatuur. De opleiding heeft een eigen onderzoek onder het beroepenveld gehouden om na te gaan aan welke eisen het programma van de opleiding zou moeten voldoen. Dit onderzoek bestond uit een telefonische vragenronde bij schoolleiders uit het basisonderwijs en het voorgezet onderwijs uit de achterban van hogeschool Driestar Educatief en de Christelijke Hogeschool Ede. Daarenboven heeft de opleiding een tweetal ontwikkeldagen gehouden in juli en september 2008 en schriftelijk een aantal reacties gevraagd. Zowel de telefonische vragenronde als de gesprekken tijdens de twee ontwikkeldagen en de schriftelijke reacties hebben duidelijke inzichten opgeleverd over wat het beroepenveld in de opleiding bij voorkeur zou willen zien. In totaal hebben 17 leidinggevenden en leraren hun mening over het programma gegeven. De opleiding heeft de opmerkingen die de vertegenwoordigers van het beroepenveld over het concept van de opleiding hebben gemaakt, meegenomen in haar overwegingen. Het beroepenveld heeft onder meer aandacht gevraagd voor de christelijke identiteit bij (de innovatie van) het onderwijs en voor een integrale benadering van innovatie van het onderwijs. De opleiding is voornemens een werkveldcommissie in te stellen. Deze werkveldcommissie zal bestaan uit (acht) vertegenwoordigers van scholen voor basisonderwijs, voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs op het niveau van directie, schoolleiding en docent. De opleiding heeft ook al deze personen benaderd. Het grootste deel van hen heeft toegezegd zitting te nemen in deze commissie. Pagina 10 van 41

11 De studenten werken binnen de opleiding aan de hand van een persoonlijke leervraag. Deze leervraag komt naar voren uit de werksituatie van de studenten en wordt door zowel de opleiding als de school waar de studenten werkzaam zijn, getoetst op relevantie en diepgang. In de beantwoording van deze leervraag worden de studenten geacht de verbinding tussen de theorie die de opleiding aandraagt en de eigen beroepspraktijk van de studenten aan te brengen. Verder vindt een belangrijk deel van de opleiding plaats in de vorm van praktijkleren. Dit praktijkleren bestaat uit het uitvoeren van opdrachten in de werkpraktijk en het uitvoeren van het eigen onderzoek van de studenten. De opdrachten vloeien voort uit de onderzoeks- en inhoudelijke seminars en het tutoraat, terwijl het eigen onderzoek vanuit het tutoraat wordt aangestuurd. De docenten van de opleiding hebben ruime ervaring in de beroepspraktijk en zullen deze ervaring in de seminars inbrengen. Gastdocenten zijn deels afkomstig van universiteiten en brengen zo kennis uit de universitaire wereld mee. Naast de internationale vakliteratuur is de opleiding van plan buitenlandse expertdocenten voor gastcolleges uit te nodigen. Daarnaast is een internationale studiereis voorzien in het programma. Driestar educatief, de CHE en de GH zullen hun internationale contacten met universiteiten en hogescholen inzetten in het kader van deze studiereis. Beoordeling door het visitatieteam: Het visitatieteam heeft de vakliteratuur die de opleiding wil aanbieden gezien en heeft vastgesteld dat het gaat om bepalende, gezaghebbende literatuur die de stand van zaken op de verschillende (vak)gebieden van de opleiding goed weergeeft. Wel bepleit het visitatieteam uit de nu voorliggende literatuur nog een wat scherpere selectie te maken. Het visitatieteam heeft gezien dat gedegen consultaties zijn geweest met het beroepenveld en heeft vastgesteld dat de opleiding de opmerkingen van de vertegenwoordigers uit het beroepenveld heeft meegenomen in het programma. Het visitatieteam heeft ook een betrokken en goed ingevoerde vertegenwoordiging van het beroepenveld gesproken. Het instellen van een werkveldcommissie waarborgt een blijvend contact tussen de opleiding en het beroepenveld. In het programma zijn in de ogen van het visitatieteam ruim voldoende momenten opgenomen, waar de studenten de relatie tussen theorie en praktijk kunnen leggen. De docenten brengen de beroepspraktijk in hun onderwijsactiviteiten in. De internationale dimensie is, naar het oordeel van het visitatieteam, voldoende in het programma opgenomen. Om deze redenen voldoet het programma van de opleiding volgens het visitatieteam aan de HBO-eisen. Pagina 11 van 41

12 2.2 Relatie tussen doelstellingen en inhoud programma Het beoogde programma, het didactisch concept, de werkvormen en de wijze van toetsing weerspiegelen de te bereiken eindkwalificaties van de opleiding. De te bereiken eindkwalificaties zijn aantoonbaar vertaald in leerdoelen van (onderdelen van) het beoogde programma. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: Het programma van de opleiding bestaat een aantal blokken, te weten het tutoraat van 6 EC, de inhoudelijke seminars met in totaal 30 EC, de onderzoeksseminars met 12 EC en het in de beroepspraktijk uitvoeren van de opdrachten (praktijkleren) en het eigen onderzoek met samen 12 EC. Elk van deze onderdelen bestaat uit een aantal modulen. De opleiding heeft een overzicht opgesteld aan de hand waarvan de eindkwalificaties vertaald zijn in de doelen van de modulen. De opleiding heeft aan dat overzicht toegevoegd een aantal aspecten die zij zelf vanuit de christelijke identiteit belangrijk vindt. Deze aspecten komen in de modulen aan de orde. Uit het overzicht blijkt dat de eindkwalificaties in termen van de competenties en in termen van kennis en inzicht, toepassing daarvan, oordeelsvorming, communicatie en leervaardigheden alle en op een evenwichtige wijze in het programma te vinden zijn. De eindkwalificaties zijn ontleend aan de competenties die in het landelijk beroeps- en competentieprofiel staan en de aspecten fungeren als eindtermen voor wat de studenten in de modulen moeten bereiken. De opleiding heeft de inhoud van alle modulen volledig uitgeschreven. Bij elk van de modulen zijn de genoemde eindkwalificaties en de eindtermen aangegeven, waar de modulen betrekking op hebben en naar streven. De doelen en rollen die de opleiding als afgeleide van de eindkwalificaties heeft beschreven, doen dienst om het programma vorm te geven. Zo draagt het tutoraat vooral bij aan het doel (a) kritisch reflecteren op het eigen handelen, de inhoudelijke seminars dienen de doelen (b) optimaliseren van leerprocessen en (c) innoveren van het onderwijs en de onderzoeksseminars dragen bij aan doel (b) optimaliseren van leerprocessen, in het bijzonder door reflectie en onderzoek. De rollen die de opleiding heeft onderscheiden, komen in de modulen aan bod en geven het karakter van de betreffende module weer. Bijvoorbeeld, de modulen van het blok onderzoeksseminars gaan in op de onderzoekende rol en een module als Sociale processen in de schoolorganisatie gaat in op de begeleidende rol. De vormen van onderzoek die in de opleiding aan bod komen, zijn descriptief onderzoek, actieonderzoek, ontwerpgericht onderzoek en case-studies. Pagina 12 van 41

13 Het didactisch concept van de opleiding is primair gericht op het verbinden van de eigen leervraag en onderzoeksvraag van de student met de inhouden die in de verschillende modules aan bod komen. Deze leervraag en onderzoeksvraag zijn gewoonlijk nauw verbonden met vraagstukken die zich in de schoolorganisatie van de studenten voordoen. De studenten formuleren hun leervraag binnen het tutoraat en koppelen daaraan ook de inhoud van de modulen. De studenten leren aldus met name ook in de praktijk van de school, te midden van hun collega s. Zij doen dat vanuit een onderzoekende houding. Het kan overigens heel goed zijn dat de leervraag pas na verloop van ongeveer het eerste halfjaar van de opleiding geheel en al uitgekristalliseerd is. De inhoud van de modulen wordt mede aangestuurd vanuit die leervraag en ligt dus maar ten dele vast, alhoewel daarin wel voor het beroep benodigde kennis en vaardigheden van algemene aard worden overgedragen. Binnen het tutoraat werken de studenten toe naar het uitvoeren van de onderzoeksopdracht die in het vervolg van de leervraag ligt. De opleiding heeft een toetsplan opgesteld. In dit toetsplan zijn de uitvoeringsaspecten van de toetsing in de opleiding aangegeven. Het toetsplan omvat onder andere kwaliteitscriteria. Deze criteria dienen om de validiteit en de betrouwbaarheid van de toetsen te waarborgen. De opleiding streeft naar een voldoende variatie in toetsvormen. De aard en het doel van de toetsvormen zijn in het toetsplan omschreven, waaronder ook de aansluiting bij de te toetsen leerinhouden. Enkele toetsvormen die de opleiding toepast, zijn de kennistoets, schriftelijke opdracht, praktijkopdracht en essay. De opleiding heeft de vorm van toetsing voor elk van de modulen uitgewerkt en voorzien van een toetsmatrijs. De eindtoetsing van de opleiding bestaat uit het onderzoeksrapport waarin de studenten de leervraag/onderzoeksvraag in een onderzoek omzetten, de portfolio waarin de studenten hun leerontwikkeling beschrijven en de toetsen van alle modulen. De studenten zijn geslaagd, wanneer ze voor elk van deze elementen een voldoende hebben behaald. Beoordeling door het visitatieteam: Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de opleiding de eindkwalificaties heeft doorvertaald in het programma van de opleiding. Het visitatieteam heeft veel waardering voor de manier waarop de opleiding de modules heeft beschreven. Het visitatieteam ziet daarin ook een gedegen opleiding met een stevige kennisbasis. De opleiding heeft de eigen doelen en rollen op een passende wijze in het programma verwerkt. Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de vormen van onderzoek die de opleiding aanbiedt, toegepast onderzoek betreffen en aldus bijdragen aan de eindkwalificaties van de opleiding. Het visitatieteam pleit wel voor het nog uitdiepen van de relatie van de opleiding met de lectoraten van de hogescholen. Het visitatieteam heeft waardering voor de didactiek van de opleiding, waarin de opleiding volledig recht doet aan het principe van student-georiënteerd onderwijs (teaching community) en waarin de studenten in de gelegenheid worden gesteld aan de hand van hun leervraag/onderzoeksvraag de inhoud van de seminars mede daarop af te stemmen. De opleiding heeft het toetsbeleid en de toetsing op een gepaste wijze vormgegeven. Daarom beoordeelt het visitatieteam de relatie tussen doelstellingen en programma van de opleiding als voldoende. Pagina 13 van 41

14 2.3 Samenhang programma Het beoogde programma is inhoudelijk samenhangend. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: Bij de onderzoeksseminars en de inhoudelijke seminars bedraagt de contacttijd 9 EC op een totaal van 42 EC voor deze seminars (zijnde ruim 20 %). Bij deze seminars wordt relatief veel van de zelfwerkzaamheid van de studenten verwacht. Op een totaal van 6 EC voor het tutoraat zijn 4 EC gereserveerd voor contacttijd (zijnde 2/3). De verdeling tussen contacturen en uren zelfstudie valt voor het tutoraat in het voordeel van de contacturen uit. De tijd voor het praktijkleren en het uitvoeren van de onderzoeksopdracht bedraagt 12 EC. Deze tijd besteden de studenten in de eigen werksituatie, waarin zij hun praktisch gerichte opdrachten en onderzoek moeten uitvoeren. In totaal heeft het programma 22 modulen, die verdeeld zijn over 5 blokken. Deze blokken zijn het tutoraat, de onderzoeksseminars en de inhoudelijke seminars. De laatste zijn verdeeld in drie blokken en gaan achtereenvolgens over Leerprocessen en reflectie, Innoveren van onderwijs en Innoveren en identiteit. Elk van de genoemde blokken kent een eigen, interne samenhang waarin de modulen op elkaar voortbouwen. In het tutoraat vindt de intake van de studenten plaats, formuleren zij hun leervraag, ontwikkelen ze hun onderzoeksopzet en voeren ze hun onderzoek uit. De kennis en inzichten die de studenten verwerven in de onderzoeksseminars en de inhoudelijke seminars dragen mede bij aan het formuleren en het uitvoeren van de onderzoeksvraag. De studenten kunnen hun eigen vragen uit het tutoraat in de seminars kwijt. In het tutoraat wordt dan weer ingehaakt op de stof die in de modulen wordt aangeboden. De onderzoeksseminars bevinden zich in het eerste en tweede semester van de opleiding om de studenten zo veel mogelijk kans te bieden deze kennis mee te nemen in het uitvoeren van het onderzoek. Het praktijkleren en het uitvoeren van het onderzoek hangen samen met de blokken en de modulen binnen de blokken. Het praktijkleren omvat de opdrachten die van de inhoudelijke seminars, de onderzoeksseminars en het tutoraat afhangen. Het onderzoek is een logisch vervolg op de intake en de onderzoeksvraag binnen het tutoraat. De samenhang tussen de verschillende delen van het programma waarborgt de opleiding met name ook in de vorm van het tutoraat. In het tutoraat spreekt de tutor met de studenten in groepen van zes tot acht studenten over de voortgang van de studieactiviteiten. In het tutoraat komen de lijnen van het programma samen in de zin dat de studenten hun eigen leervraag daarin uitwerken en hun onderzoek daarop enten. De studenten dienen een portfolio bij te houden aan de hand waarvan zij hun eigen ontwikkeling tijdens de studie kunnen weergeven. De portfolio bestaat uit een aantal reflectiemomenten, die zich door de gehele opleiding heen bevinden. De portfolio is nauw verbonden aan het tutoraat. Pagina 14 van 41

15 Beoordeling door het visitatieteam: Het visitatieteam heeft gezien dat de opleiding een behoorlijk groot appèl doet op de zelfwerkzaamheid van de studenten. Dat stelt mede eisen aan de samenhang van het programma. Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de modulen binnen de blokken op elkaar voortbouwen. De relatie tussen de modulen en de opdrachten en het onderzoek is helder gemaakt. De samenhang tussen de blokken wordt met name gewaarborgd door het tutoraat. Het visitatieteam heeft vastgesteld dat het tutoraat en de eraan verbonden portfolio als een rode draad door het programma heenloopt en ook voor de nodige samenhang zorgt. Dat maakt het risico van versnippering door de relatief kleine eenheden waarin de opleiding is verdeeld, minder serieus. Het visitatieteam beoordeelt daarom de samenhang van het programma als voldoende. 2.4 Studielast Het beoogde programma is studeerbaar doordat factoren, die betrekking hebben op dat programma en die de studievoortgang belemmeren zoveel mogelijk worden weggenomen. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: De studenten zullen allen werkzaam zijn in de beroepspraktijk als docent. Omdat zij een volledige betrekking als docent hebben, is het programma verdeeld over twee studiejaren van elk 30 EC. Het tutoraat van de opleiding is intensief in de zin dat veel tijd is gereserveerd bij de tutoren om met de groep van studenten te overleggen, onder andere ook over de studievoortgang. Voor het tutoraat behoeven de studenten niet naar de hogeschool in Gouda te komen maar is het mogelijk om bijeenkomsten in de regio van de studenten te beleggen. De procedures ten aanzien van inschrijven, toetsing en herkansingen zijn vastgelegd in de Onderwijs- en Examenregeling van de opleiding. Beoordeling door het visitatieteam: Het visitatieteam is van mening dat deze studie een vrij zware studie is. Het is daarom in de ogen van het visitatieteam terecht dat de studielast over twee jaar is verdeeld. Het visitatieteam heeft waardering voor de wijze waarop de opleiding het tutoraat als een vorm van begeleiding inzet. De procedures die de opleiding hanteert met voor inschrijven, toetsing en herkansingen zijn voldoende. Het visitatieteam heeft bij de vertegenwoordigers van de scholen beluisterd dat zij bereid zijn studenten van deze opleiding voor een deel van de werkweek vrij te roosteren om deze opleiding te kunnen volgen. Daarom beoordeelt het visitatieteam de studielast van de opleiding als voldoende. Pagina 15 van 41

16 2.5 Instroom Het beoogde programma sluit qua vorm en inhoud aan bij de kwalificaties van de instromende studenten. HBO-bachelor: VWO, HAVO, middenkaderopleiding of specialistenopleiding (WEB) of daarmee vergelijkbare kwalificaties, blijkend uit toelatingsonderzoek. WO-bachelor: VWO, HBO-propedeuse of daarmee vergelijkbare kwalificaties, blijkend uit toelatingsonderzoek. HBO- en WO-master: bachelor en eventueel (inhoudelijke) selectie. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: De opleiding hanteert als formele toelatingseis dat de aankomende studenten beschikken over een bachelordiploma. Als aankomende studenten niet aan de formele toelatingseis voldoen, worden aan hen aanvullende eisen gesteld. Beide formele regels liggen vast in de Onderwijs- en examenregeling van de opleiding. De opleiding kent voor alle aankomende studenten een zeer uitgebreide intakeprocedure. Daarin gaat de opleiding onder meer na of de aankomende studenten reeds als docent werkzaam in de beroepspraktijk zijn, welke niveau van competenties de studenten hebben, welke motivatie zij hebben, welke leervraag zij hebben en of deze samenhangt met een vraagstuk dat zich in de school van de aankomende studenten voordoet. Aan de schoolleider van de school waar de studenten werkzaam zijn, wordt gevraagd het laatste aspect te bevestigen. Of de studenten over de nodige faciliteiten op hun werkplek beschikken, is ook een aspect van toelating. Als dat niet zo is, is toelating moeilijk zoniet onmogelijk. De studenten worden geacht als deel van de intakeprocedure een voorbereidende opdracht te maken, een intakegesprek te voeren en een reflectieverslag te schrijven. Beoordeling door het visitatieteam: Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de opleiding de juiste formele toelatingseisen hanteert. Daarnaast kent de opleiding een uitgebreide toelatingsprocedure. Het visitatieteam acht zulks gezien de zwaarte van de studie op zijn plaats. Het visitatieteam raadt de opleiding aan om de overwegingen ten aanzien van toelating van afzonderlijke schoolorganisaties te laten meewegen in de toelating. Het visitatieteam heeft gezien dat sommige scholen van potentiële deelnemers verlangen een aantal jaren werkervaring te hebben, terwijl sommige andere scholen deze eis niet of minder strak zouden hanteren. Deze diversiteit in het veld doet echter in geen geval afbreuk aan de deugdelijkheid van de toelating van de opleiding zelf. Het visitatieteam beoordeelt het facet van instroom daarom als voldoende. Pagina 16 van 41

17 2.6 Duur De opleiding voldoet aan de formele eisen met betrekking tot de omvang van het curriculum: HBO-bachelor: 240 studiepunten, WO-bachelor: in de regel 180 studiepunten, HBO-master: minimaal 60 studiepunten en WO-master minimaal 60 studiepunten, afhankelijk van de opleiding. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: Het programma van de opleiding beslaat in totaal 60 EC, zoals voor een masteropleiding gebruikelijk is. Het programma is verdeeld in twee studiejaren van elk 30 EC. Beoordeling door het visitatieteam: Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de opleiding aan de formele vereisten van de duur van het programma voldoet. Beoordeling van het onderwerp Programma De vakliteratuur is in de ogen van het visitatieteam van een goed niveau en geeft de verschillende (vak)gebieden van de opleiding goed weer. De betrokkenheid van het werkveld bij de opleiding is zeer sterk. De docenten brengen de beroepspraktijk aantoonbaar in hun onderwijsactiviteiten in. De studenten kunnen binnen de opleiding de relatie tussen theorie en praktijk leggen. De internationale dimensie is, naar het oordeel van het visitatieteam, voldoende in het programma opgenomen. De eindkwalificaties zijn op een passende wijze doorvertaald in het programma van de opleiding. Alle modulen zijn beschreven en daaruit blijkt een zeer gedegen programma met een stevige kennisbasis. De vormen van onderzoek in de opleiding dragen bij aan de eindkwalificaties. De didactiek van de opleiding is sterk en biedt de studenten de mogelijkheid hun eigen leerproces op een productieve wijze vorm te geven. De toetsing is van een voldoende niveau. De samenhang van het programma is goed in de zin zowel binnen de blokken als tussen de blokken. Het tutoraat en de eraan verbonden portfolio loopt als een rode draad door het programma heen en zorgt ook voor de nodige samenhang. De studie is in de ogen van het visitatieteam een zware studie is en is daarom terecht verdeeld over twee jaar. Het visitatieteam heeft waardering voor de wijze waarop de opleiding het tutoraat als een vorm van begeleiding inzet. De scholen zijn bereid studenten voor een deel vrij te roosteren. De opleiding hanteert de juiste formele toelatingseisen. Daarnaast kent de opleiding een uitgebreide toelatingsprocedure. Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de opleiding aan de formele vereisten van de duur van het programma voldoet. Om deze redenen beoordeelt het visitatieteam het onderwerp Programma als positief. Pagina 17 van 41

18 3. Onderwerp: inzet van personeel 3.1 Eisen HBO De opleiding sluit aan bij de volgende criteria voor de inzet van personeel van een HBO- of een WOopleiding: HBO: Het onderwijs wordt voor een belangrijk deel verzorgd door personeel dat een verbinding legt tussen de opleiding en de beroepspraktijk. WO: Het onderwijs wordt voor een belangrijk deel verzorgd door onderzoekers die een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van het vakgebied. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: De opleiding heeft een aantal docenten binnen de drie organiserende hogescholen bereid gevonden een functie te bekleden binnen de opleiding. Deze docenten hebben allen ervaring in het type onderwijs waar de studenten van de opleiding werkzaam zullen zijn, zoals het basisonderwijs en het voortgezet onderwijs. De docenten hebben verder veel kennis en ervaring op het gebied van het onderwijs en in het bijzonder op de thema s leren en innovatie, waardoor zij de kennis en ervaring bezitten om het verband tussen de opleiding en de beroepspraktijk aan te brengen. Beoordeling door het visitatieteam: Het visitatie heeft de curricula vitae van de personen die zich inmiddels bereid hebben verklaard aan de opleiding mee te werken, ingezien. Op grond van deze cv s heeft het visitatieteam vastgesteld dat zij in staat zijn het verband met de beroepspraktijk te leggen. Het visitatieteam beoordeelt daarom de HBOeisen van het personeel als voldoende. 3.2 Kwantiteit personeel Er wordt voldoende capaciteit vrijgemaakt om de nieuwe opleiding te kunnen starten en te continueren. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: De opleiding heeft voor het uitvoeren van het programma een formatieplan opgesteld. In dat formatieplan staat het aantal fte s aan docenten dat nodig is om de opleiding daadwerkelijk uit te voeren. De opleiding heeft daarbij een aantal scenario s uitgewerkt op basis van het aantal te verwachten studenten en de gemiddelde grootte van een groep studenten. Uit deze berekeningen blijkt een student/docent-ratio van tussen 20 en 26, afhankelijk van het scenario. De opleiding heeft voldoende gekwalificeerde personen inmiddels bereid gevonden om een plaats in deze opleiding in te nemen. Pagina 18 van 41

19 Beoordeling door het visitatieteam: Het visitatieteam heeft gezien dat de opleiding berekeningen heeft gemaakt voor het aantal aan te stellen docenten. Uit deze berekeningen blijkt een gebruikelijke student/docent-ratio. De opleiding heeft al een aantal personen gevonden die gekwalificeerd zijn om een functie in deze opleiding in te nemen. Daarom beoordeelt het visitatieteam de kwantiteit van het personeel als voldoende. 3.3 Kwaliteit personeel Het in te zetten personeel is gekwalificeerd voor een inhoudelijke, onderwijskundige en organisatorische realisatie van het programma. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: De opleiding heeft voor elk van de te onderscheiden functies binnen het programma een korte profielschets opgesteld. Het gaat om de functies tutor, kerndocent (algemeen aanspreekpunt voor een cohort studenten), moduledocent, themacoördinator (coördinator van een blok binnen het programma), (expert)gastdocent en opleidingsmanager (voor de opleiding verantwoordelijk). Uit de profielschetsen komen de eisen die de opleiding aan deze functionarissen stelt, naar voren. De eisen hebben betrekking op vakinhoudelijke kennis en inzicht, didactische vaardigheden en organisatorische capaciteiten. De docenten die zich bereid hebben verklaard aan de opleiding verbonden te zijn, beschikken over de kwaliteiten die in de profielschetsen staan. Van de 11 docenten die zich bereid hebben verklaard zijn vier gepromoveerd en zijn twee bezig met een promotie. Dat is een aanmerkelijk deel van het totaal aantal docenten. Beoordeling door het visitatieteam: Het visitatieteam heeft gezien dat de opleiding de eisen voor de docenten en andere functionarissen voor de opleiding heeft opgesteld. Deze eisen zijn volgens het visitatieteam passend voor deze functies. Uit de curricula vitae van de personen die zich bereid hebben verklaard een plaats in deze opleiding in te nemen, blijken hun vakinhoudelijke, didactische en organisatorische kennis en vaardigheden. Deze komen in de ogen van het visitatieteam beslist overeen met de eisen die aan de functies worden gesteld. Het visitatieteam was aangenaam getroffen door de hechtheid van het docententeam dat aan de basis van deze master staat, terwijl ze allen afkomstig zijn van verschillende hogescholen. Het visitatieteam beoordeelt daarom de kwaliteit personeel als voldoende. Beoordeling van het onderwerp Inzet van personeel De docenten weten het verband te leggen met de beroepspraktijk. Ze zijn ook goed in staat de opleiding in vakinhoudelijk, didactisch en organisatorisch opzicht vorm te geven. Het docententeam is een hecht team. Het aantal docenten is voldoende om de opleiding uit te voeren. Het visitatieteam beoordeelt om deze redenen het onderwerp Inzet van personeel als positief. Pagina 19 van 41

20 4. Onderwerp: voorzieningen 4.1 Materiële voorzieningen De beoogde huisvesting en materiële voorzieningen zijn toereikend om het programma te realiseren. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: De opleiding wordt ten dele centraal en ten dele decentraal verzorgd. De onderzoeksseminars en de inhoudelijke seminars vinden plaats in het gebouw van de hogeschool Driestar Educatief in Gouda. Het tutoraat vindt daarentegen decentraal plaats, in beginsel op een geschikte locatie die voor de studenten van de tutorgroep het meest eenvoudig te bereiken is. Voor wat het centraal georganiseerde deel van de opleiding betreft, dat zal plaatsvinden in een mooi, ruim en prettig gebouw uit 1996, met voldoende lokalen, praktijkruimtes en collegezalen. De opleiding heeft de beschikking over een ruime bibliotheek waarin boeken en tijdschriften staan die de studenten bij hun studie nodig kunnen hebben. Er zijn 170 computers in het gebouw van hogeschool Driestar Educatief. Dat zal voor een verwacht aantal van 30 tot 40 studenten voldoende zijn. Het decentrale gedeelte van de opleiding vereist geen bijzondere voorzieningen buiten een ruimte waar een groep personen een bespreking kan hebben. Beoordeling door het Certiked visitatieteam: Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de opleiding over een goed geoutilleerd gebouw beschikt met voldoende ruimte en daarbinnen een aantal goede voorzieningen. Het decentrale gedeelte vraagt geen bijzondere voorzieningen. De opleiding zal voor deze voorzieningen zorgen. Om die redenen beoordeelt het visitatieteam dit facet als voldoende. 4.2 Studiebegeleiding en informatievoorziening Er is voorzien in personele capaciteit voor studiebegeleiding en informatievoorziening aan studenten die adequaat zijn met het oog op studievoortgang. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: De student worden tijdens de opleiding intensief begeleid in de vorm van tutoraat. Er zijn regelmatige bijeenkomsten met de tutor en de bijbehorende tutorgroep in de eigen regio waarin ook zaken als studievoortgang onderwerp van gesprek kunnen zijn. De begeleiding van de tutor is erop gericht dat de student steeds zelfstandiger opereert. Daarnaast is er via digitale weg uiteraard mogelijkheid om van gedachten te wisselen met de tutor. Het digitale portaal dat binnen de opleiding functioneert kan daar een functie in vervullen. Pagina 20 van 41