De Bedrijfstoeslag. Resultaten peiling 5 Internetpanel Dienst Regelingen. Inleiding. 23 april 2009

Transcriptie

1 De Bedrijfstoeslag Resultaten peiling 5 Internetpanel Dienst Regelingen 23 april 2009 Inleiding In samenwerking met Dienst Regelingen heeft I&O Research een internetpanel opgezet voor relaties van Dienst Regelingen. Dit panel wordt periodiek bevraagd via online enquêtes over allerhande onderwerpen. Op deze manier wil Dienst Regelingen haar relaties nauwer betrekken bij de dienstverlening. Deze vijfde peiling had als onderwerp de bedrijfstoeslagenregeling (BTR) die sinds 2006 wordt uitgevoerd door Dienst Regelingen. Nederlandse agrariërs kregen te maken met de vaststelling van rechten en de jaarlijkse aanvraag en uitbetaling van de bedrijfstoeslag. De Europese ministers van Landbouw hebben in 2003 een akkoord afgesloten over hervorming van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) en de invoering van de bedrijfstoeslagregeling. Dit betekende een volledige verandering van de manier waarop de Europese Unie de landbouw ondersteunt. Kern van de verandering is dat subsidies niet meer op de productie gebaseerd zijn, maar dat er een uitkering per bedrijf (de bedrijfstoeslag) wordt uitbetaald. Tegelijk moet er meer geld worden vrijgemaakt voor plattelandsontwikkeling. Via de zogenaamde modulatie komen deze gelden beschikbaar voor steun aan het landelijk gebied. Deze peiling stond online van 2 tot en met 12 april. Omdat niet alle respondentgroepen te maken hebben met toeslagrechten is niet het complete panel uitgenodigd. De volgende groepen hebben een uitnodiging ontvangen: Melkveehouderij Akkerbouw of vollegrond of groenteteelt Rundveehouderij Schapen- en geitenhouderij Varkenshouderij Natuurbeheerders Vleeskalverenhouderij Pluimveehouderij Sierteelt, fruitteelt of boomkwekerij Glastuinbouw Overige dierhouderij Accountants Vervolgens is de peiling gestart met een aantal selectievragen. Geselecteerd zijn bedrijven die over toeslagrechten beschikken en die wel eens een aanvraag of wijziging van toeslagrechten hebben ingediend. In totaal voldeden 103 panelleden aan deze voorwaarden. 1

2 Toeslagrechten Alle panelleden met toeslagrechten hebben wel eens een verzoek tot wijziging hiervan ingediend en hebben zich ook wel eens toeslagrechten laten uitbetalen. De laatste keer dat men uitbetaling van toeslagrechten heeft aangevraagd is de aanvraag in 84 procent van de gevallen voor het hele bedrag goedgekeurd, 14 procent geeft aan dat de aanvraag voor deel van het bedrag is gehonoreerd. In 2 procent van de gevallen werd de laatste aanvraag tot uitbetaling afgekeurd. Bezwaar In drie op de tien gevallen (29 procent) is wel eens bezwaar ingediend tegen een besluit van Dienst Regelingen over de uitbetaling of wijziging van toeslagrechten (figuur 1). Figuur 1 Heeft u wel eens bezwaar aangetekend tegen de beslissing op uitbetaling of wijziging van toeslagrechten? (n=103) ja 29% nee 71% Zeven panelleden (7 procent) hebben bezwaar aangetekend tegen de laatste beslissing over hun aanvraag/wijziging toeslagrechten. Een van deze bezwaren was afgewezen. In de andere zes gevallen was er nog geen uitspraak bekend. Waardering uitvoering BTR Vervolgens is de panelleden gevraagd om de uitvoering van de BTR te beoordelen. Zeven op de tien (69 procent) vindt de aanvraagprocedure begrijpelijk. Een kleine meerderheid (55 procent) is van mening dat zij voldoende worden geïnformeerd over de aanvraagprocedure. Voornaamste verbeterpunt lijkt de snelheid van afhandeling van de vragen te zijn: 55 procent van de panelleden is hier ontevreden over. Omtrent de informatievoorziening in het algemeen is men verdeeld: de helft is tevreden, ruim een kwart neutraal en eenvijfde (22 procent) ontevreden. 2

3 Figuur 2 Oordeel over aspecten uitvoering BTR (n=101 tot n=103) de aanvraagprocedure is begrijpelijk 69% 14% 17% DR informeert mij tijdig over mijn aanvraag 55% 19% 26% ik ben tevreden over de informatievoorziening van DR 50% 22% 28% de beslissingstermijn is snel genoeg 27% 18% 55% 0% 25% 50% 75% 100% (zeer) eens neutraal (zeer) oneens Vervolgens is de panelleden gevraagd om een aantal specifieke dienstverleningsaspecten te waarderen met een rapportcijfer. Achtereenvolgens zijn dit: De communicatie over de BTR Documentatiemateriaal Procedure indienen aanvraag/wijziging toeslagrechten Behandeling aanvraag/wijziging Beslissing aanvraag/wijziging Afhandeling bezwaar op aanvraag (indien van toepassing) Behandeling aanvraag uitbetaling Beslissing aanvraag uitbetaling Afhandeling eventueel bezwaar op aanvraag uitbetaling. Per indicator is gevraagd deze op de volgende aspecten te beoordelen: kwaliteit, duidelijkheid, klantvriendelijkheid en slagvaardigheid. Bij elke indicator konden de panelleden verbeterpunten aangeven. In de tekst zijn de belangrijkste bij de grafieken genoemd. Hierbij is de kanttekening van toepassing dat het begrip slagvaardigheid niet altijd even relevant lijkt voor alle hierboven genoemde indicatoren (bijvoorbeeld de procedure en de behandeling van de aanvragen). 3

4 Informatie over BTR De algemene communicatie van Dienst Regelingen over de BTR krijgt van de panelleden een 6,4. Het documentatiemateriaal wordt gewaardeerd met een 6,8. Figuur 3 Waardering communicatie en documentatiemateriaal DR over de BTR (n=100 tot n=102) ,4 commnunicatie 6,8 documentatiemateriaal Aanvraag of wijziging toeslagrechten In het algemeen zijn panelleden het meest kritisch over de slagvaardigheid van Dienst Regelingen als het gaat om de aanvraag of wijziging van toeslagrechten. Gemiddeld wordt het indienen van toeslagrechten beoordeeld met een 6,6, de behandeling met een 6,5 en de uiteindelijke beslissing met een 6,4. Een eventueel bezwaar krijgt een krappe voldoende (5,7). Ook hier schort het volgens panelleden met name aan de slagvaardigheid. Figuur 4 Waardering aspecten wijziging toeslagrechten bij DR (n=27 tot n=95) ,6 6,5 6,3 indienen wijzigingen toeslagrechten behandeling wijzigingen beslissing op wijziging 5,7 (eventueel) bezwaar 4

5 Aanvraag tot uitbetaling Ook de behandeling van de aanvraag tot uitbetaling van de toeslagrechten kan volgens de betrokken panelleden meer slagvaardig: de waardering hiervan is onvoldoende (5,2). In het algemeen krijgt de behandeling van de aanvraag tot uitbetaling een 6,0, de beslissing een 6,4. De behandeling van een eventueel beroep tegen een beslissing op de aanvraag wordt beoordeeld met een onvoldoende (4,8). Figuur 5 Waardering aspecten aanvraag uitbetaling toeslagrechten (n=98 tot n=100) ,0 behandeling aanvraag uitbetaling 6,4 beslissing aanvraag 4,8 (eventueel) bezwaar Eindoordeel dienstverlening rond toeslagrechten Gebaseerd op het rekenkundig gemiddelde van de in figuur 3 tot en met 5 besproken aspecten van de dienstverlening aangaande de toeslagrechten is het algemene eindoordeel van de panelleden een 6,2. 5

6 Waardering naar leeftijd Om de resultaten verder te kunnen interpreteren is een onderscheid gemaakt naar de leeftijd van de panelleden. Omdat het om een kleine groep gaat is dit onderscheid vrij ruw: de knip is gelegd bij vijftig jaar: er waren 70 panelleden jonger dan 50 en 33 ouder. Tabel 1 geeft de resultaten. Oudere panelleden zijn over het algemeen iets positever over de uitvoering van de toeslagregeling door Dienst Regelingen: gemiddeld geven zij een 6,3. Onder de jongeren panelleden is dit een 6,1. Het grootste verschil in waardering is zichtbaar bij de behandeling van de aanvraag op uitbetaling: Panelleden tot 50 jaar waarderen dit aspect met een 5,9. Panelleden van 50 jaar en ouder geven hier een 6,4 voor. Tabel 1 Waardering aspecten BTR, naar leeftijd (n=103) tot 49 jaar 50 en ouder commnunicatie 6,3 6,6 documentatiemateriaal 6,7 7,0 indienen wijzigingen toeslagrechten 6,6 6,7 behandeling wijzigingen 6,4 6,6 beslissing op wijziging 6,3 6,5 (eventueel) bezwaar 5,8 5,7 behandeling aanvraag uitbetaling 5,9 6,4 beslissing aanvraag 6,3 6,6 (eventueel) bezwaar 4,9 4,7 Eindoordeel 6,1 6,3 Waardering naar bedrijfstak Ook is er onderscheid gemaakt in de waardering naar de bedrijfstak waarbinnen de panelleden werken. Ook in dit geval zijn groepen samengevoegd, bijvoorbeeld alle vormen van verbouw (akkerbouw) en het houden van dieren (veeteelt). Veeteeltbedrijven zijn dan het best vertegenwoordig (67 stuks) gevolgd door akkerbouw (19) en gemengde bedrijven (zowel akkerbouw als veeteelt, 13). Slechts 4 bedrijven vielen onder de categorie overig. Deze zijn dan ook buiten beschouwing gelaten. Tabel 2 Waardering aspecten BTR, naar bedrijfstak akkerbouw veeteelt gemengd commnunicatie 6,6 6,4 6,4 documentatiemateriaal 7,2 6,6 7,0 indienen wijzigingen toeslagrechten 6,8 6,7 7,0 behandeling wijzigingen 6,8 6,4 6,8 beslissing op wijziging 7,2 6,2 6,4 (eventueel) bezwaar 6,2 5,8 6,6 behandeling aanvraag uitbetaling 6,2 6,1 6,1 beslissing aanvraag 6,8 6,4 6,0 (eventueel) bezwaar 5,3 4,8 6,0 Eindoordeel 6,6 6,2 6,5 Uit tabel blijkt dat veeteeltbedrijven het minst positief zijn over de BTR, het gemiddelde totaaloordeel komt uit op een 6,2. Akkerbouw- en gemengde bedrijven geven respectievelijk een 6,6 en een 6,5. Vooral opvallend is dat deze bedrijven nog relatief positief oordelen over de behandeling van eventuele bezwaren tegen beslissingen van Dienst Regelingen over het indienen van wijzigingen of uitbetaling van/over toeslagrechten. 6

7 Waardering van veranderingen Vervolgens is nog in het algemeen gevraagd of de uitvoering van bepaalde zaken rond de BTR de afgelopen tijd is verbeterd. Panelleden zijn met name kritisch over de uitbetaling van de toeslagrechten: eenvijfde (19 procent) vindt dat dit de afgelopen jaren slechter is geworden. Hier staat tegenover dat 30 procent wel een verbetering ziet. Met name de communicatie over de BTR is (volgens meer dan de helft van de panelleden) verbeterd. Ook ten aanzien van documentatiemateriaal over de BTR en de procedure voor aanvraag/wijziging toeslagrechten is het aantal panelleden dat een vooruitgang ziet groter dan het aantal dat een achteruitgang ziet. Figuur 5 Verandering (uitvoering) aspecten BTR (n=103) Communicatie over de BTR 53% 38% 3% 6% Documentatiemateriaal over de BTR 31% 60% 5% 4% De procedure voor uitbetaling van toeslagrechten 30% 49% 19% 2% De procedure voor aanvraag/wijziging van toeslagrechten 30% 50% 8% 12% 0% 25% 50% 75% 100% vooruit gelijk achteruit weet niet Effecten van veranderingen De afgelopen jaren heeft Dienst Regelingen diverse zaken in de dienstverlening omtrent de BTR veranderd. Zo worden de toeslagrechten sneller uitbetaald, is er de mogelijkheid om mediation in geval van bezwaarprocedures toe te passen en is de verplichte braaklegging afgeschaft. De panelleden is gevraagd om te beoordelen of deze aspecten ook daadwerkelijk zijn verbeterd. Panelleden hebben nog weinig gebruik gemaakt van de mogelijkheid tot mediation, de bezwarentester en de verzilveringseis nationale reserve. Dit blijkt uit de hoge percentages weet niet bij deze zaken. Met name het afschaffen van de verplichte braakligging, van de 10-weken procedure, de langere openstelling van het LNV-loket tijdens de aanvraagprocedure van de BTR en de internetdienstverlening en Mijn dossier worden als verbeteringen gezien. 7

8 Figuur 6 Beoordeling: zijn veranderingen verbeteringen? (n=103) Afschaffing verplichte braaklegging 81% 7% 12% Afschaffing zogenaamde 10-maanden periode 79% 8% 14% Ruimere openstelling Loket tijdens aanvraagperiode 76% 15% 9% Internetdienstverlening en 'Mijn dossier' 69% 21% 5% Snellere uitbetaling 40% 32% 23% Verzilveringseis Nationale Reserve 25% 18% 12% 45% Bezwarentester 15% 32% 51% Mediation 12% 31% 55% 0% 25% 50% 75% 100% verbetering geen verandering verslechtering weet niet Tenslotte kon men algemene verbeterpunten over de dienstverlening van Dienst Regelingen aangeven. Hier wordt vaak nog eens ingegaan op de snelheid van afhandeling van diverse aanvragen en beslissingen op bezwaar. Verder wordt onder meer ingegaan op minder regels en procedures en een snellere uitbetaling van de toeslagrechten. 8