EEN GOED ROOSTER. Een kwantitatief onderzoek naar de mening van HvA-studenten over het rooster

Transcriptie

1 EEN GOED ROOSTER Een kwantitatief onderzoek naar de mening van HvA-studenten over het rooster CAROLINE VAN TEEFFELEN FERNANDO MCDOUGAL AMSTERDAM, MAART 2016

2 VOORAF

3 VOORAF AANLEIDING EN DOEL ONDERZOEK Naar aanleiding van een lage NSE-score voor de Hogeschool van Amsterdam op het thema roostering zijn er kwaliteitsstandaarden voor het rooster geformuleerd. Deze standaarden richten zich met name op de communicatie over, en tussentijdse wijzigingen van het rooster. Toch mist de HvA nog kennis over de wensen en behoefte van studenten als het gaat om de inhoudelijke roostering. Doel onderzoek Het doel van dit onderzoek is inzicht krijgen in wanneer een rooster goed of wanneer een rooster niet goed wordt bevonden. De resultaten van het onderzoek worden meegenomen in de optimalisatie van het rooster voor studenten. Het streven hierbij is om uiteindelijk te komen tot stabiele en voorspelbare roosters. 3

4 VOORAF AANLEIDING EN DOEL ONDERZOEK Onderzoeksvraag Wat zorgt ervoor dat HvA-studenten positief, dan wel negatief over hun rooster zijn? Deze hoofdvraag valt uiteen in de volgende subvragen: Welke aspecten spelen een rol bij de beoordeling van de kwaliteit van een rooster? Hoe beoordelen studenten het huidige rooster? Welke verbeteringen van het rooster ziet de student? Methode Om de onderzoeksvraag te beantwoorden hebben we kwalitatief en kwantitatief onderzoek ingezet. Het kwalitatieve onderzoek (individuele diepte-interviews) is uitgevoerd in januari Dit onderzoek diende om een eerste reactie, de beleving bij en de beoordeling van het rooster onder de studenten te zien. Vervolgens is er een kwantitatief online onderzoek uitgevoerd om onder andere de kwalitatieve inzichten te toetsen. Het kwantitatieve onderzoek is uitgevoerd onder leden van het HvA-studentenpanel. De doelgroep voor dit onderzoek bestaat uit alle HvA-studenten. Relevante en significante verschillen tussen doelgroepen worden in het rapport genoemd. Een overzicht van alle uitsplitsingen is terug te vinden in de tabellen in de bijlage. In totaal hebben 481 HvA-studenten de vragenlijst helemaal ingevuld. In de bijlage is een uitgebreide onderzoeksverantwoording opgenomen. 4

5 VOORAF OVER DIT RAPPORT We hebben dit rapport geschreven op basis van het principe van Pyramid Thinking. Hoofdconclusie Onze visie Deelconclusies Bijlagen We starten met een overzicht van de hoofdconclusie en de daarbij horende deelconclusies van dit onderzoek. De hoofdconclusie is het antwoord op de hoofdvraag: Wat zorgt ervoor dat HvA-studenten positief, dan wel negatief over hun rooster zijn? Na dit overzicht presenteren we onze visie, waar we de resultaten van het onderzoek in een breder kader plaatsen en onze aanbevelingen geven. In de hoofdstukken daarna bespreken we de deelconclusies. Als we in dit rapport spreken over studenten, dan bedoelen we hiermee de studenten die op dit moment een regulier rooster volgen (voltijd of duaal). Deeltijd studenten worden niet meegenomen in de grafieken. Relevante en significante verschillen met de reguliere studenten worden genoemd in de tekst. De antwoorden op de open vragen zijn op een kwalitatieve wijze geanalyseerd. Hierbij geven we een indicatie van de meest gegeven antwoorden, maar kijken we ook naar inhoudelijke redenen, geïllustreerd door relevante quotes. Deze hebben we in de rapportage cursief weergegeven. De percentages in het rapport zijn afgerond. Daardoor kan het totaal incidenteel optellen tot meer of minder dan 100%. Resultaten van de kwalitatieve interviews zijn, waar relevant, verwerkt in het rapport. In de bijlage hebben we een uitgebreide onderzoeksverantwoording opgenomen. Hierin zijn ook de gebruikte vragenlijst, de tabellen en een uitdraai van alle antwoorden op de open vragen terug te vinden. Ook de samenvatting van het kwalitatieve onderzoek is opgenomen als bijlage. 5

6 HOOFDCONCLUSIE EN ONZE VISIE

7 HOOFDCONCLUSIE EN ONZE VISIE Een goed rooster is vooral efficiënt, maar is ook gebalanceerd en biedt zekerheid. Het huidige rooster heeft op deze aspecten een aantal sterke punten, maar ook een aantal verbeterpunten. 1. Niet alle studenten zien het huidige rooster als een goed rooster 2. Efficiëntie in het rooster is key. Het huidige rooster heeft hierop een aantal verbeterpunten die actie behoeven 3. Studenten hebben behoefte aan zekerheid in hun rooster, dit is een sterk punt in het huidige rooster 4. Studenten hebben behoefte aan een gebalanceerd rooster Pagina Pagina Pagina Pagina Van alle studenten met een regulier rooster is een derde (zeer) tevreden, maar ook een derde (zeer) ontevreden Studenten hebben behoefte aan een efficiënte indeling van het rooster zodat er tijd overblijft voor activiteiten buiten de opleiding Studenten vinden vaste regelmaat in hun rooster door de weken belangrijk. Twee derde van de studenten beoordeelt de regelmaat in hun huidige rooster goed Een goed rooster biedt dagen die in balans zijn als het gaat om de variatie in onderwijsactiviteiten en de belasting van de student De tevredenheid over het rooster is niet bij elke faculteit hetzelfde Bijna de helft van de studenten is van mening dat binnen het huidige rooster te weinig mogelijkheid is om naast de opleiding andere dingen te doen. Inefficiënte indelingen van het rooster zijn een belangrijke oorzaak Studenten hebben het liefst elke week op dezelfde dag vrij zodat zij zekerheid hebben en andere activiteiten gemakkelijk kunnen inplannen Studenten vinden variatie in onderwijsactiviteiten en docenten redelijk belangrijk, maar ervaren dit in hun huidige rooster als precies goed Studenten die doordeweeks een sport beoefenen zijn vaker ontevreden over het rooster Studenten hebben behoefte aan een efficiënte indeling van het rooster zodat dagen nuttig besteed kunnen worden Studenten hebben behoefte aan zekerheid over hun onderwijslocatie. Zij vinden het prettig om zoveel mogelijk onderwijsactiviteiten in hetzelfde gebouw te hebben Studenten worden het liefst zwaarder belast aan het begin van de dagen, weken en het semester dan aan het einde 7 Studenten die deeltijd studeren zijn vaker tevreden over hun rooster dan reguliere studenten Het aantal tussenuren, beperkt aantal lesuren op een dag en een latere starttijd belangrijke oorzaken van ontevredenheid over de efficiëntie van het huidige rooster Studenten hebben gedurende de week behoefte aan een balans tussen onderwijsactiviteiten en zelfstudie

8 oordeel HOOFDCONCLUSIE EN ONZE VISIE HET HUIDIGE ROOSTER HEEFT EEN AANTAL STERKE PUNTEN, MAAR OOK EEN AANTAL VERBETERPUNTEN Op basis van de beoordeling van het huidige rooster en het belang van bepaalde eigenschappen van een rooster is een prioriteitenmatrix samengesteld. Het doel van deze matrix is sterke punten en verbeterpunten (prioriteiten) vaststellen voor het rooster. Een prioriteitenmatrix bestaat uit vier verschillende kwadranten die elk een specifieke strategie vertegenwoordigen. Door elk van de items in één van de vier kwadranten te positioneren, kunnen succes- en probleemgebieden van het rooster worden geïdentificeerd. Studenten met een regulier rooster (n=256) BENUTTEN Afwisseling in docenten Variatie van onderwijsactiviteiten VASTHOUDEN Vaste regelmaat door de weken heen Sterke punten De vaste regelmaat door de weken heen is voor studenten belangrijk en het huidige rooster wordt hierop bovengemiddeld beoordeeld. Dit is iets dat wij adviseren in het rooster vast te houden. De variatie van onderwijsactiviteiten en afwisseling van studenten wordt ook goed beoordeeld, maar is minder belangrijk voor studenten. Dit zijn eigenschappen die de HvA moet benutten. Volgorde van de onderwijsactiviteiten van Aantal tussenuren belang Mogelijkheid om naast opleiding andere dingen te kunnen doen Verbeterpunten De mogelijkheid om naast de opleiding andere dingen te kunnen doen is voor studenten de belangrijkste eigenschap in hun rooster, maar wordt op dit moment onder gemiddeld beoordeeld. Ook het aantal tussenuren is belangrijk, maar scoort relatief slecht. Dit zijn belangrijke actiepunten voor de HvA. De volgorde van de onderwijsactiviteiten van week tot week wordt onder gemiddeld beoordeeld, maar is ook minder belangrijk voor studenten. Dit is een aandachtspunt bij het verbeteren van de roosters. AANDACHT De vier kwadranten van deze prioriteitenmatrix zijn: Benutten: items met een minder groot belang en een bovengemiddelde waardering Vasthouden: items met een minder groot belang en een bovengemiddelde waardering Aandacht: items met een minder groot belang en een onder gemiddelde waardering Actie: items met een groot belang en een onder gemiddelde waardering ACTIE Actiepunten kunnen worden gezien als items die als eerste verbeterd dienen te worden. Het verbeteren van deze items levert het meeste resultaat op in de overall beoordeling van het rooster. 8

9 HOOFDCONCLUSIE EN ONZE VISIE ONZE VISIE CREËER MEER VRIJE TIJD EN BEPERK HET AANTAL TUSSENUREN De behoefte van studenten aan verbetering van het rooster is zowel in het kwalitatieve als kwantitatieve onderzoek duidelijk naar voren gekomen. Wij zouden dan ook adviseren het project om te komen tot stabiele en voorspelbare roosters voort te zetten. Wij zijn van mening dat de HvA het rooster op verschillende manieren kan verbeteren en dat twee verbeterpunten hierbij prioriteit moeten hebben: CREËER RUIMTE VOOR ANDERE ACTIVITEITEN VAN DE STUDENTEN Deze verbetering heeft een hoge prioriteit en kan worden gezien als actiepunt. Gezien studenten belang hechten aan de mogelijkheid om andere dingen naast hun opleiding te kunnen doen, maar hier op dit moment niet tevreden over zijn, is hier verbetering wenselijk. Op het moment dat studenten het idee hebben genoeg ruimte te hebben voor andere activiteiten is ook de kans groot dat zij hun mening over het rooster bijstellen. Ruimte creëren voor andere dingen kan bijvoorbeeld gerealiseerd worden door dagen efficiënter in te delen waardoor er vrije dagen of ruimte in de avonduren ontstaat. Ook een roostering per dagdeel (bijvoorbeeld alleen in de ochtend of alleen in de middag) kan bijdragen om studenten meer mogelijkheden te bieden. VERMINDER HET AANTAL TUSSENUREN Ook een verbetering in het aantal tussenuren heeft prioriteit. Tussenuren zijn niet alleen de meest genoemde overweging bij de beslissing om een onderwijsactiviteit bij te wonen of niet, studenten geven ook vaak aan dat zij deze uren zien als nutteloos. Studenten besteden hun dagen op de hogeschool het liefst zo nuttig mogelijk. Zij zien het liefst een rooster dat vroeg begint en op elkaar aansluit, zodat er meer ruimte aan het einde van de dag ontstaat. Zo kunnen ze zelf beslissen waar en wanneer zij huiswerk maken. Studenten hebben het liefst geen tussenuren, maar een kortere pauze. Toch is op langere dagen een tussenuur nog acceptabel om bijvoorbeeld iets meer rust te kunnen pakken. Twee of meer tussenuren op een dag is voor veel minder studenten acceptabel. Een balans vinden in het aantal tussenuren in het rooster kan zorgen voor een verbetering in het oordeel over het rooster in zijn geheel. 9

10 HET HUIDIGE ROOSTER

11 BEOORDELING HUIDIG ROOSTER NIET ALLE STUDENTEN VINDEN HUN HUIDIGE ROOSTER EEN GOED ROOSTER De tevredenheid van studenten over het huidige rooster is verdeeld. Ruim een derde (36%) van de studenten is (zeer) tevreden over het rooster. Daarentegen is ongeveer hetzelfde aantal (33%) (zeer) ontevreden over hun huidige rooster. In vergelijking met studenten uit het tweede jaar, zijn eerstejaarsstudenten minder vaak (zeer) tevreden over hun rooster (51% versus 35%). Daarnaast is de beoordeling van het rooster ook faculteit afhankelijk. Zo zijn studenten van de faculteiten FDMCI (57%) en FOO (46%) relatief vaak (zeer) tevreden en zijn studenten van FT (41%) relatief vaak ontevreden. Hoe tevreden of ontevreden ben je over je huidige rooster in het algemeen? Basis: Regulier (n=448) 5% 38% 28% 21% 6% 2% Zeer tevreden Tevreden Neutraal Ontevreden Zeer ontevreden Weet niet, geen mening Er zit geen verschil in de beoordeling van het rooster tussen studenten die alleen maar vakken volgen en studenten die een minor volgen of stage lopen. Ook maakt het niet uit of de bijbaan of sociale activiteiten doordeweeks of in het weekend plaatsvinden en heeft reistijd geen invloed op de beoordeling van het rooster. Wel zijn studenten die doordeweeks sporten vaker (zeer) ontevreden over hun rooster dan studenten die niet of alleen in het weekend sporten (36% versus 26%). Studenten met een regulier rooster (n=448) FBSV (n=29) FBE (n=75) FG (n=70) FMR (n=94) FDMCI (n=59) FOO (n=43) FT (n=78) (zeer) tevreden ** 38% 32% 39% 57% 54% 36% (zeer) ontevreden ** 27% 22% 29% 13% 21% 41% Deeltijd studenten (n=33) zijn vaker (zeer) tevreden over hun rooster dan reguliere studenten (70% versus 43%). **Geen betrouwbare uitspraken over te doen vanwege het lage aantal waarnemingen 11

12 EEN EFFICIENT ROOSTER

13 EEN EFFICIËNT ROOSTER EEN EFFICIËNT ROOSTER IS KEY Uit het kwalitatieve onderzoek naar een goed rooster komt naar voren dat studenten hun rooster op het eerste gezicht beoordelen op mate van efficiency. Ook in het kwantitatieve gedeelte kom naar voren dat de efficiëntie van het rooster het belangrijkste aspect is bij de boordeling van hun rooster. Studenten hebben qua efficiëntie in hun rooster behoefte aan: 1. Een efficiënte indeling van het rooster zodat er ruimte overblijft voor activiteiten buiten de opleiding (werk, sport en/of sociale activiteiten). 2. Een efficiënte indeling zodat dagen nuttig besteed kunnen worden. Deze twee beoordelingsaspecten worden op de volgende pagina s verder uitgediept. Ik kijk meteen of ik s avonds ook nog kan sporten en werken. Geef mij maar goed gevulde dagen, dan krijg je het gevoel dat je meer doet. 13

14 EEN EFFICIËNT ROOSTER STUDENTEN VINDEN HET ZEER BELANGRIJK DAT HET ROOSTER EFFICIENT IS OPGEBOUWD ZODAT ZIJ DE MOGELIJKHEID HEBBEN NAAST HUN OPLEIDING ANDERE DINGEN TE KUNNEN DOEN Een van de eerste elementen waar studenten hun rooster op beoordelen is de ruimte die het rooster biedt voor activiteiten naast de studie: Ik kijk meteen of ik s avonds ook nog kan sporten en werken. Hoe belangrijk vind jij de mogelijkheid om naast je opleiding andere dingen te doen (sociale activiteiten, werken en/of sporten)? Basis: allen (Regulier (n=448) Vrijwel alle studenten vinden het dan ook (zeer) belangrijk dat zij in hun rooster de mogelijkheid hebben om naast hun opleiding nog andere dingen te doen. Studenten geven aan het belangrijk te vinden dat hun rooster efficiënt is opgebouwd zodat er ruimte ontstaat in de avonden en/of gedurende de week. Zo kan er bijvoorbeeld een dag(deel) gewerkt worden of kan men deze tijd besteden aan sociale activiteiten en/of sport. We zien geen verschil in het belang tussen studenten die doordeweeks activiteiten hebben (werken, sporten en/of bijbaan) en studenten die dit niet of in het weekend doen. Zeer belangrijk Niet belangrijk, niet onbelangrijk Zeer onbelangrijk Niet van toepassing 57% 34% 5%1%1% Belangrijk Onbelangrijk Weet ik niet Voorbeelden die studenten noemen om in het rooster tijd vrij te maken voor andere activiteiten: Een aantal langere dagen waardoor er een vrije dag ontstaat. Lesblokken indelen in dagdelen: dus bijvoorbeeld alleen in de ochtend les of alleen in de middag les (zo niet beide). Zo kan er in het andere dagdeel gesport of gewerkt worden. Roosters laten eindigen om

15 EEN EFFICIËNT ROOSTER BIJNA DE HELFT VAN DE STUDENTEN IS VAN MENING DAT ER BINNEN HET HUIDIGE ROOSTER TE WEINIG MOGELIJKHEID IS OM NAAST DE OPLEIDING ANDERE DINGEN TE DOEN De helft van de studenten (46%) vinden dat zij in hun huidige rooster precies genoeg mogelijkheid hebben om dingen naast hun opleiding te doen. Toch geeft bijna de helft (42%) aan dat zij hier te weinig mogelijkheid voor hebben. Doordat de lessen midden op de dag zijn, heb je net niks aan je ochtend en net niks aan je avond. Zo blijft er geen ruimte over voor andere dingen. Elke week verandert het rooster waardoor het moeilijk is een vaste baan ernaast te hebben omdat je niet elke week op dezelfde dag en tijden beschikbaar bent. Eerstejaarsstudenten geven minder vaak dan tweedejaarsstudenten de mogelijkheden die zij hebben precies goed zijn (42% versus 55%). Als we kijken naar de faculteiten zien we dat vooral studenten van FT (54%) en FOO (51%) van mening zijn dat zij weinig mogelijkheid hebben om naast hun studie andere dingen te doen. Een aantal studenten is van mening dat de beperkte ruimte voor andere dingen vaak samenhangt met het aantal tussenuren: Vooral door de tussenuren kan ik vaak niks anders doen. Dan worden er bijvoorbeeld twee lessen over de hele dag verdeeld waardoor er soms wel drie uur gewacht moet worden. Hoe beoordeel jij het huidige rooster tot nu toe op basis van de mogelijkheid om naast je opleiding andere dingen te doen (sociale activiteiten, werken en/of sporten)? Basis: Regulier (n=448) Precies goed Teveel 46% 42% Niet van toepassing Studenten met een regulier rooster (n=448) Precies goed Te weinig FBSV (n=29) FBE (n=82) FG (n=70) FMR (n=101) Te weinig 2% 4% 6% Weet niet, geen mening FDMCI (n=64) FOO (n=56) FT (n=79) ** 40% 46% 48% 61% 35% 42% ** 44% 43% 41% 24% 51% 53% Teveel ** 1% 1% 3% 2% 0% 1% **Geen betrouwbare uitspraken over te doen vanwege het lage aantal waarnemingen 15.

16 EEN EFFICIËNT ROOSTER HET AANTAL TUSSENUREN IS BELANGRIJK BIJ DE OVERWEGING OM EEN ONDERWIJSACTIVITEIT WEL OF NIET BIJ TE WONEN Een inefficiënte indeling van een onderwijsdag heeft invloed op de afweging van studenten om een onderwijsactiviteit wel of niet bij te wonen. Studenten willen de dagen die ze op de HvA doorbrengen nuttig besteden: Geef mij maar goed gevulde dagen, dan krijg je het gevoel dat je meer doet. Het aantal tussenuren is voor bijna twee derde van de studenten (63%) bij deze overweging belangrijk. Ook uit het kwalitatieve onderzoek blijkt dat studenten tussenuren niet altijd zien als een efficiënte tijdsbesteding: Sommige tussenuren zijn een te korte tijdspanne om echt aan projecten te besteden, maar te lang voor enkel een pauze. Deze tijd ervaar ik als wachttijd. Ook het moment van de onderwijsactiviteit (55%), of het hebben van andere studieafspraken (41%) kan bepalend zijn bij de overweging om wel of niet te gaan. Welke van onderstaande zaken zijn belangrijk in jouw afweging een onderwijsactiviteit wel of niet bij te wonen? Basis: Regulier (n=448) Het aantal tussenuren 63% Of aanwezigheid verplicht is 62% Het moment waarop de onderwijsactiviteit is 55% Of het vak boeiend genoeg is 52% De docent die les geeft 49% Het hebben van andere studieafspraken die 41% dag De mogelijkheid om van webcollege gebruik 37% te maken De kans om het onderwijs een andere keer te 31% volgen De locatie van de onderwijsactiviteit 17% De reistijd die studenten hebben (minder versus meer dan een uur) zorgt niet voor een andere afweging als het gaat om het wel of niet bijwonen van onderwijsactiviteiten. Anders, namelijk: Weet niet, geen mening 1% 6% 16

17 EEN EFFICIËNT ROOSTER TWEE DERDE VAN DE STUDENTEN START LIEVER VROEG ZODAT ZIJ OP TIJD KLAAR ZIJN DAN DAT ZIJ S OCHTENDS VRIJ ZIJN EN LANGER DOORGAAN Het merendeel van de studenten start liever vroeg in de ochtend met hun onderwijsactiviteiten. Dit zorgt ervoor dat zij in de middag ook wat eerder klaar zijn en deze tijd dus kunnen besteden aan huiswerk of een andere activiteit. Waar gaat jouw voorkeur naar uit? Basis: Regulier (n=448) Veel studenten zien vrije uren in de ochtend als nutteloos en inefficiënt omdat zij over het algemeen dan toch niets anders doen: Vaak begint het rooster pas rond een uur of een/half twee. Vooraf kan je geen afspraken maken en doe ik meestal toch niks voor school. Bovendien ben je in de middag dan meestal pas laat klaar. Uit het kwalitatieve onderzoek blijkt dat studenten het liefst starten tussen 9.00 uur en 9.30 uur. In het kwalitatieve onderzoek leken studenten met een langere reistijd voorkeur te hebben voor een latere starttijd. Uit het kwantitatieve onderzoek blijkt echter dat studenten met een reistijd langer dan een uur juist vaker de voorkeur hebben voor vroeg beginnen dan studenten die op minder dan een uur van de hogeschool wonen (70% versus 61%). 64% 21% 15% Ik start liever vroeg, zodat ik op tijd klaar ben Ik ben liever s ochtends vrij en ga wat langer door Ik heb geen specifieke voorkeur Studenten met een regulier rooster (n=448) FBSV (n=29) FBE (n=75) FG (n=70) FMR (n=94) FDMCI (n=59) FOO (n=43) FT (n=78) Ik start liever vroeg ** 53% 73% 63% 63% 67% 67% Ik ben liever s ochtends vrij ** 31% 16% 23% 20% 19% 18% Ik heb geen voorkeur ** 16% 11% 14% 17% 14% 15% **Geen betrouwbare uitspraken over te doen vanwege het lage aantal waarnemingen 17

18 EEN EFFICIËNT ROOSTER STUDENTEN VINDEN HET AANTAL TUSSENUREN DAT ZIJ HEBBEN (ZEER) BELANGRIJK Studenten hechten er waarde aan dat de dagen die ze op de HvA spenderen, ook nuttig besteed worden. Een efficiënte indeling van de dag geeft studenten het gevoel dat zij zichzelf deze dag nuttig hebben kunnen maken. Hoe belangrijk vind jij het aantal tussenuren? Basis: allen (Regulier (n=448) Het aantal tussenuren voor studenten een zeer belangrijk aspect die zeer bepalend is voor hoe de efficiëntie van een dag beoordeeld wordt. 78% van de studenten vindt het aantal tussenuren dat zij in hun rooster hebben (zeer) belangrijk. Enkele studenten benadrukken het belang van het beperken van tussenuren. Zij denken dat het roosteren van tussenuren invloed heeft op het gedrag van de studenten: Lessen moeten aaneengesloten zijn. Tussenuren werken averechts en leiden ertoe dat studenten niet naar de les gaan. Als men toch op school is, zijn zij sneller geneigd om naar de volgende les te gaan. 30% 48% 15% 3%1% 18% Zeer belangrijk Belangrijk Niet belangrijk, niet onbelangrijk Onbelangrijk Zeer onbelangrijk Weet ik niet Niet van toepassing 18

19 EEN EFFICIËNT ROOSTER DE HELFT VAN DE STUDENTEN IS VAN MENING DAT HET HUIDIGE ROOSTER TEVEEL TUSSENUREN BEVAT Het aantal tussenuren in het huidige rooster wordt niet door alle studenten goed beoordeeld. Terwijl bijna twee vijfde (37%) van mening is dat het aantal tussenuren op dit moment precies goed is, vindt 45% dat het er teveel zijn. Studenten die spreken over teveel tussenuren hebben vaak een aantal tussenuren achter elkaar. Vooral als het gaat om een dag die beperkt is tot enkele lessen levert dit vaak ergernis op: Ik heb elke dag een of meer tussenuren en twee dagen in de week maar een uur les, ik heb vaak het gevoel dat het nut van naar school gaan ontbreekt. De week zou veel efficiënter ingedeeld kunnen worden. Veel tussenuren, elke keer voor één uur naar school met twee uur reistijd, ik ga liever niet naar school door mijn huidige rooster. Ik wil in plaats van tussenuren dat de lessen aansluiten en dat ik dan na de lessen kan beslissen hoe lang en vooral waar ik verder ga werken aan een project. Vooral studenten van FT (60%) en FG (49%) geven aan dat zij teveel tussenuren hebben in hun huidige rooster. Hoe beoordeel jij het huidige rooster tot nu toe op basis van het aantal tussenuren? Basis Regulier (n=448) 37% 4% 45% 2% 12% Precies goed Teveel Niet van toepassing Studenten met een regulier rooster (n=448) FBSV (n=29) FBE (n=75) FG (n=70) FMR (n=94) Te weinig Weet niet, geen mening FDMCI (n=59) FOO (n=43) FT (n=78) Precies goed ** 35% 43% 36% 51% 42% 29% Te weinig Teveel ** 7% 0% 5% 0% 7% 3% ** 43% 49% 37% 31% 33% 60% **Geen betrouwbare uitspraken over te doen vanwege het lage aantal waarnemingen 19

20 EEN EFFICIËNT ROOSTER STUDENTEN HEBBEN DE VOORKEUR VOOR EEN ROOSTER ZONDER TUSSENUREN OF VINDEN MAXIMAAL EEN TUSSENUUR PER DAG ACCEPTABEL Ruim twee vijfde (45%) van de studenten is van mening dat één tussenuur per dag acceptabel is, een derde (32%) heeft zelfs liever helemaal geen tussenuren. Stel dat je een tussenuur hebt, hoeveel tussenuren (per dag) vind je dan acceptabel? Basis: Regulier (n=448) Meer dan twee tussenuren per dag is voor slechts een enkele (1%) student acceptabel, dit zien we ook terug in de antwoorden op open vragen: 1 tussenuur Op dinsdag heb ik les om 08:30, vijf tussenuren en dan om weer les. Dit is het slechtste dagrooster wat er maar mogelijk is. Ik heb 11 tussenuren per week, waarvan op sommige dagen vier achter elkaar. Dit werk voor mij zeer demotiverend. Ik vind niet dat dit zou moeten kunnen. 32% 1% 21% 45% 2 tussenuren Meer dan 2 tussenuren Ik heb liever helemaal geen tussenuur Ook uit het kwalitatieve onderzoek kwam naar voren dat studenten een goede aansluiting tussen de lessen (geen gatenkaas ) belangrijk vindt. Studenten hebben wel behoefte aan een rustmoment maar dit zien zij liever in de vorm van een (kortere) pauze. De behoefte aan een rustmoment ontstaat na twee lessen (vier uur in totaal). Weet niet, geen mening 20

21 EEN EFFICIËNT ROOSTER HET MERENDEEL VAN DE STUDENTEN IS HET LIEFST NIET ALLE DOORDEWEEKSE DAGEN OP DE HOGESCHOOL Een productieve dag betekent voor studenten ook dat lessen efficiënt zijn ingedeeld, en niet zijn uitgesmeerd over de week. Ruim twee derde (69%) van de studenten geeft dan ook aan het liefst niet alle doordeweekse dagen op de hogeschool te moeten zijn. Slechts een op de tien (11%) studenten spreekt deze voorkeur uit. In hoeverre ben je het eens of oneens met de volgende stellingen? Basis: regulier (n=481) Ik ben bij voorkeur alle doordeweekse dagen op de hogeschool 9% 19% 43% 26% Uit het kwalitatieve onderzoek komt naar voren dat studenten het hebben van één les op een dag niet prettig vinden omdat dit voor hen wat nutteloos voelt. Toch blijkt uit het kwantitatieve onderzoek dat het hebben van een onderwijsactiviteit op een dag niet per se samenhangt met het overslaan van deze activiteit. Hoewel ruim een kwart (29%) van de studenten aangeeft dat zij hiervoor niet naar de hogeschool komen, geeft twee vijfde (41%) aan dat het hebben van één les op een dag voor hen geen reden is bij voorbaat niet te gaan. Dit hangt wel samen met de aanwezigheidsplicht bij sommige vakken: Ik heb een paar dagen per week slechts één verplicht vak per dag, waardoor ik daarvoor wel elke keer naar school moet komen. Voor één onderwijsactiviteit op één dag ga ik niet naar de hogeschool 10% 19% 28% 28% 13% Helemaal eens Eens Niet eens, niet oneens Oneens Helemaal oneens Weet ik niet 21

22 ZEKERHEID IN HET ROOSTER

23 EEN EFFICIËNT ROOSTER STUDENTEN HEBBEN BEHOEFTE AAN EEN ROOSTER DAT ZEKERHEID BIEDT Uit het kwalitatieve onderzoek komt tevens naar voren dat studenten hun rooster beoordelen op de zekerheden die het biedt. Onder zekerheid in hun rooster verstaan studenten: 1. Een vaste regelmaat in hun rooster door de weken heen. 2. Zekerheid over de locatie van de onderwijsactiviteit. Ook in het kwantitatieve gedeelte kom naar voren dat de zekerheid die het rooster biedt meespeelt in de beoordeling van het rooster in zijn geheel. Deze twee aspecten worden op de volgende pagina s verder uitgediept. Dat het elke week hetzelfde is vind ik heel praktisch en prettig. Anders denk je van oooh, ik moet m n werk weer afzeggen. Je zit met z n allen op dezelfde locatie, weet alles te vinden en je hoeft je niet telkens te verplaatsen 23

24 RUIMTE VOOR ACTIVITEITEN BUITEN DE OPLEIDING STUDENTEN VINDEN REGELMAAT VAN EEN ROOSTER DOOR DE WEKEN HEEN (ZEER) BELANGRIJK De regelmaat die een rooster biedt door de weken heen is voor studenten een belangrijk aspect van het rooster. 81% van de studenten geeft aan dit (zeer) belangrijk te vinden. Ook uit het kwalitatieve onderzoek komt naar voren dat studenten een bepaalde zekerheid in het rooster belangrijk vinden. Een redelijk vast rooster (geen variatie in de weken) heeft als voordeel dat men gemakkelijk andere activiteiten uit het persoonlijke leven kan inplannen zoals een bijbaan, sport en bestuurswerk (vergadermomenten). Het belang voor studenten van de vaste regelmaat door de weken heen is ook terug te zien in de stelling of studenten het liefst iedere week op dezelfde dag vrij zijn of niet. Twee derde van de studenten (66%) is het hier helemaal mee eens, nog eens 23% is het met de stelling eens: Er zit nu geen ritme in het aantal dagen vrij per werk. De ene week heb je geen een dag vrij en de andere week opeens twee dagen. Met het inplannen van werk is dit heel lastig. Al mijn hele schoolperiode wisselen de roosters wekelijks, dit is zeer onhandig in verband met bijbaantjes. Hoe belangrijk vind jij de vaste regelmaat van een rooster door de weken heen? Basis: regulier (n=481) Zeer belangrijk 38% 43% 13% 4%1% Niet belangrijk, niet onbelangrijk Zeer onbelangrijk Niet van toepassing Belangrijk Onbelangrijk Weet ik niet In hoeverre ben je het eens of oneens met de volgende stelling? Basis: regulier (n=481) Ik heb het liefst iedere week op dezelfde dag vrij voor bijvoorbeeld mijn bijbaan of sociale activiteit 66% 23% 7% 2% 1% Helemaal eens Eens Niet eens, niet oneens Oneens Helemaal oneens Weet ik niet 24

25 ZEKERHEID IN HET ROOSTER DE REGELMAAT DOOR DE WEKEN HEEN IN HET HUIDIGE ROOSTER IS VOOR DRIE VIJFDE VAN DE STUDENTEN PRECIES GOED Studenten zijn over het algemeen tevreden over de vaste regelmaat door de weken heen van het huidige rooster. 57% van de studenten noemt deze regelmaat precies goed: Ik vind de regelmaat van vaste roosters en elke vrijdag vrij zijn erg fijn om te combineren met werk. Ruim een kwart (29%) vindt dat er te weinig regelmaat is in het huidige rooster. Dit heeft ook betrekking op de hoeveelheid verschillende lokalen waar de studenten les hebben: De vaste regelmaat geldt vooral voor lokalen, dit wisselt vaak en staat vaak zeer slecht aangegeven. Hoe beoordeel jij het huidige rooster tot nu toe op basis van de vaste regelmaat door de weken heen? Basis: regulier (n=481) 57% 29% 3% 4% 6% Precies goed Te weinig Teveel Weet niet, geen mening Niet van toepassing Studenten van FG missen vaker dan studenten van andere faculteiten de regelmaat in hun rooster (60% vindt er te weinig regelmaat in zitten). Studenten met een regulier rooster (n=448) FBSV (n=29) FBE (n=75) FG (n=70) FMR (n=94) FDMCI (n=59) FOO (n=43) FT (n=78) Precies goed ** 56% 27% 60% 59% 72% 67% Te weinig ** 25% 60% 27% 31% 21% 19% Teveel ** 1% 1% 4% 2% 2% 6% **Geen betrouwbare uitspraken over te doen vanwege het lage aantal waarnemingen 25

26 ZEKERHEID IN HET ROOSTER STUDENTEN VINDEN HET PRETTIG OM ZOVEEL MOGELIJK VAN DE ONDERWIJSACTIVTITEN OP EEN DAG IN HETZELFDE GEBOUW TE HEBBEN Uit het kwalitatieve onderzoek kwam naar voren dat studenten behoefte hebben aan zekerheid als het gaat om de locatie van hun onderwijsactiviteiten. Een vaste locatie (gebouw of liever nog verdieping) heeft de voorkeur boven enkele/verschillende locaties. Men hoeft minder te zoeken en vindt het prettig om tijd van een pauze niet te hoeven gebruiken voor een reis naar een andere locatie. Bovendien voelt men zich op een vaste locatie sneller thuis en biedt het een logische en vertrouwde plek om met projectgroepen samen te komen. Het kwantitatieve onderzoek bevestigt deze voorkeur. Drie vijfde (61%) van de studenten is het helemaal eens met de stelling dat het prettig is om op een dag zoveel mogelijk onderwijsactiviteiten in één gebouw te hebben, nog een 28% is het hiermee eens. In hoeverre ben je het eens of oneens met de volgende stelling? Basis: regulier (n=481) Ik vind het prettig om op een dag zoveel mogelijk onderwijsactiviteiten in een gebouw te hebben 61% 28% 7% 2% Helemaal eens Eens Niet eens, niet oneens Oneens Helemaal oneens Weet ik niet 26

27 EEN GEBALANCEERD ROOSTER

28 EEN GEBALANCEERD ROOSTER STUDENTEN HEBBEN BEHOEFTE AAN EEN GEBALANCEERD ROOSTER Uit het kwalitatieve onderzoek komt ook naar voren dat studenten waarde hechten aan een goede balans in hun rooster. Zij beoordelen hun rooster op basis van een balans in: 1. De variatie in het type onderwijsactiviteit en docenten. 2. De belasting op dag, week en semesterniveau. Deze twee beoordelingsaspecten worden op de volgende pagina s verder uitgediept. Twee hoorcolleges achter elkaar is veel luisteren en meeschrijven. Ik heb gemerkt dat laat in de middag de concentratie weg is. Ik ben blij met een dag vrij aan het weekend vast. 28

29 EEN GEBALANCEERD ROOSTER STUDENTEN VINDEN VARIATIE REDELIJK BELANGRIJK, MAAR ERVAREN DIT IN HUN HUIDIGE ROOSTER ALS PRECIES GOED De variatie van onderwijsactiviteiten is voor twee derde (65%) van de studenten (zeer) belangrijk. Dit betekent dat er sprake is van afwisseling in het type les. Oftewel hoorcolleges (passief) en practica (actief) wisselen elkaar af. De variatie van onderwijsactiviteiten Hoe belangrijk vind jij deze aspecten? Basis: regulier (n=481) 11% 54% 24% 6% 1% 2% De afwisseling in docenten is voor studenten een minder belangrijk aspect. Twee vijfde (41%) geeft aan deze afwisseling (zeer) belangrijk te vinden, terwijl 17% dit (zeer) onbelangrijk vindt. De afwisseling in docenten 8% 33% 40% 16% 1% In de beoordeling van het huidige rooster op deze aspecten zien we dat studenten op dit moment tevreden zijn over de variatie van onderwijsactiviteiten (67%) en afwisseling in docenten (73%). Zeer belangrijk Niet belangrijk, niet onbelangrijk Zeer onbelangrijk Belangrijk Onbelangrijk Weet ik niet Hoe beoordeel jij het huidige rooster tot nu toe op basis deze aspecten? Basis: regulier (n=481) De variatie van onderwijsactiviteiten 67% 17% 3% 5% 8% De afwisseling in docenten 73% 10% 3% 6% 7% Precies goed Te weinig Teveel Weet niet, geen mening Niet van toepassing 29

30 EEN GEBALANCEERD ROOSTER DE INHOUD VAN HET VAK EN DE DOCENT WORDEN REGELMATIG IN ACHT GENOMEN BIJ DE OVERWEGING OM EEN ONDERWIJSACTIVITEIT BIJ TE WONEN OF NIET Variatie bieden om het lesprogramma voor de student interessant te houden levert mogelijk een bijdrage in de overweging van studenten om een onderwijsactiviteit wel of niet bij te wonen. Als er een saai hoorcollege tussen practica of andere boeiende hoorcolleges zit heb ik veel meer het gevoel van ik ben er toch al. Ook bij de vraag welke elementen een rol spelen bij deze overweging noemt de helft van de studenten (52%) of het vak boeiend genoeg is een afweging. Ook de docent die les geeft heeft invloed op deze keuze (49%). Welke van onderstaande zaken zijn belangrijk in jouw afweging een onderwijsactiviteit wel of niet bij te wonen? Basis: Regulier (n=448) Het aantal tussenuren 63% Of aanwezigheid verplicht is 62% Het moment waarop de onderwijsactiviteit is 55% Of het vak boeiend genoeg is 52% De docent die les geeft 49% Het hebben van andere studieafspraken die dag De mogelijkheid om van webcollege gebruik te maken De kans om het onderwijs een andere keer te volgen 31% 41% 37% De locatie van de onderwijsactiviteit 17% Anders, namelijk: 6% Weet niet, geen mening 1% 30

31 EEN GEBALANCEERD ROOSTER EEN GOED ROOSTER BIEDT DAGEN DIE IN BALANS ZIJN ALS HET GAAT OM VARIATIE EN DE BELASTING Een gebalanceerde dag bestaat voor studenten uit genoeg variatie gedurende de dag, maar biedt tevens een goede balans in de belasting gedurende de dag: hoorcolleges zien studenten bijvoorbeeld het liefst aan het begin van de dag of middag. Een hoorcollege later in de middag is niet wenselijk vanwege een verminderde concentratie. Een onderwijsdag die in balans is begint in de ochtend en eindigt halverwege de middag (tussen en 15.30), zodat men aansluitend thuis of op school verder kan werken aan projecten/huiswerk. Ook zorgt dit ervoor dat men nog even rust kan nemen voordat men bijvoorbeeld gaat sporten of moet werken als eindtijd is ook nog acceptabel. Een meer gevulde dag bevat bij voorkeur één iets langere pauze (50 minuten) om goed te kunnen ontspannen. Op kortere dagen zijn de pauzes ook korter (10 tot 30 minuten). Als er een practicum tussen zit, hoef je niet altijd naar een docent te luisteren. De concentratie zakt weg en de kwaliteit neemt af als je drie uur naar dezelfde persoon zit te staren. 31

32 EEN GEBALANCEERD ROOSTER STUDENTEN VINDEN DE VOLGORDE VAN DE ONDERWIJSACTIVITEITEN VAN WEEK TOT WEEK REDELIJK BELANGRIJK De helft van de studenten vindt het belangrijk dat er in de weekplanning stil wordt gestaan bij de volgorde van de onderwijsactiviteiten. Hoe belangrijk vind jij de volgorde van de onderwijsactiviteiten van week tot week? Basis: Regulier (n=448) Uit het kwalitatieve onderzoek geven studenten aan dat het begin van de week iets zwaarder belast mag zijn dan richting het einde van de week, bijvoorbeeld door meer gevulde dagen. 10% 42% 29% 13% 2% Studenten geven de voorkeur aan een of twee dagen die vrij zijn van onderwijsactiviteiten. Het liefst ziet men deze dagen op maanden en/of vrijdag zodat men een lang weekend heeft. Een woensdag als rustpunt in de week waardeert men ook. Vrije dagen gedurende de week geven studenten een gevoel van minder druk en een beter beheersbare planning gedurende de week. Zeer belangrijk Niet belangrijk, niet onbelangrijk Zeer onbelangrijk Niet van toepassing Belangrijk Onbelangrijk Weet ik niet 32

33 EEN GEBALANCEERD ROOSTER DE VOLGORDE VAN DE ONDERWIJSACTIVITEITEN VAN WEEK TOT WEEK IN HET HUIDIGE ROOSTER WORDT VERSCHILLEND BEOORDEELD DOOR STUDENTEN Studenten die positief zijn over de volgorde van de onderwijsactiviteiten noemen met name dat zij altijd dezelfde volgorde in hun rooster hebben of dat de zwaarte van de studielast aan het begin of in het midden van de week zit: Ik heb een redelijk constant rooster qua volgorde. Al mijn lessen zijn in drie dagen gepland aan het begin van de week, hier ben ik heel blij mee. Ik ben op maandag en vrijdag vrij en de vakken zijn doordeweeks goed verspreid qua studielast. Hoe beoordeel jij je rooster tot nu toe als het gaat om de volgorde van de onderwijsactiviteiten van week tot week? Basis: Regulier (n=448) 3% 40% 29% 14% 4% 8% Studenten die niet tevreden zijn met de volgorde van de onderwijsactiviteiten noemen dat de volgorde soms onlogisch is of dat er spreiding mist: Soms is de chronologische volgorde van de lessen niet goed. Dat je bepaalde vakken eerst moet hebben gevolgd voordat je de andere vakken kan snappen. De spreiding kan beter, mijn hoorcolleges zijn nu allemaal op één dag. Dit is behoorlijk zwaar. Aan het begin van mijn week zijn vrij makkelijke lessen ingeroosterd, en aan het eind van de week moeilijke. Ik had hier graag een andere volgorde in gezien. Zeer goed Goed Niet goed, niet slecht Slecht Zeer slecht Weet niet, geen mening Niet van toepassing Studenten met een regulier rooster (n=448) (zeer) goed (zeer) slecht FBSV (n=29) FBE (n=75) FG (n=70) FMR (n=94) FDMCI (n=59) FOO (n=43) FT (n=78) ** 41% 41% 48% 44% 32% 41% ** 18% 19% 13% 20% 17% 24% **Geen betrouwbare uitspraken over te doen vanwege het lage aantal waarnemingen 33

34 EEN GEBALANCEERD ROOSTER STUDENTEN HEBBEN OP WEEKNIVEAU BEHOEFTE AAN EEN BALANS TUSSEN ONDERWIJSACTIVITEITEN EN ZELFSTUDIE De meeste studenten (90%) hebben het liefst een volledige roostervrije dag voor zelfstudie. Hiervan geeft zelfs 63% aan het helemaal eens te zijn met deze stelling. Studenten geven aan dat het prettig is om zelf te kunnen bepalen hoe deze dag ingedeeld kan worden: Ik zou het liefst een hele dag vrij zijn door de weeks voor zelf studie of andere activiteiten (voor AMFI moet ik bijvoorbeeld field research doen, daar heb ik dan de hele dag voor nodig) In hoeverre ben je het eens of oneens met de volgende stelling? Basis: Regulier (n=448) Ik heb het liefst een volledig roostervrije dag voor zelfstudie 63% 27% 5% 3%1% Helemaal eens Eens Niet eens, niet oneens Oneens Helemaal oneens Weet ik niet 34

35 EEN GEBALANCEERD ROOSTER HET MERENDEEL VAN DE STUDENTEN IS VAN MENING DAT HET BEGIN VAN DE PERIODE ZWAARDER BELAST MAG ZIJN DAN HET EINDE VAN HET SEMESTER Net zoals studenten de voorkeur hebben voor een zwaardere belasting aan het begin van de dag en aan het begin van de week, geldt dit eigenlijk ook voor semester in zijn geheel. Studenten zijn het eens (70%) met de stelling dat het begin van de periode zwaarder belast mag zijn zodat er aan het einde van het semester ruimte is voor bijvoorbeeld deadlines. De voorkeur voor een goede opbouw van het semester zien we ook terug in de antwoorden op open vragen: De studielast wordt vaak niet goed verspreid over de verschillende weken. Ook is er vaak te weinig vrije tijd na een blok om goed te leren voor de toetsweek. In hoeverre ben je het eens of oneens met de volgende stelling? Basis: Regulier (n=448) Het begin van de periode mag zwaarder belast zijn zodat ik aan het einde van het semester ruimte heb voor deadlines 24% 46% 17% 10% Helemaal eens Eens Niet eens, niet oneens Oneens Helemaal oneens Weet ik niet 35

36 BIJLAGEN

37 BIJLAGEN ONDERZOEKSVERANTWOORDING Centrale vraag en afgeleide vraagstellingen Voor het onderzoek geldt de volgende onderzoeksvraag: Wat zorgt ervoor dat HvA-studenten positief, dan wel negatief over hun rooster zijn? Methode Het kwantitatieve onderzoek is online uitgevoerd onder leden van het HvA-studentenpanel. De doelgroep voor dit onderzoek bestaat uit alle HvA-studenten. In totaal hebben 481 HvA-studenten de vragenlijst helemaal ingevuld. Vragenlijst De vragenlijst heeft online gestaan van 17 februari 2016 tot 1 maart De vragenlijst is in nauw overleg met Harko van den Hende (HvA) tot stand gekomen. Gemiddeld hebben studenten 8 minuten nodig gehad om de vragenlijst in te vullen. 37

38 BIJLAGEN ONDERZOEKSVERANTWOORDING Respons In totaal hebben 481 HvA-studenten de vragenlijst helemaal ingevuld. Er zijn 1139 uitnodigingen voor het onderzoek verstuurd. De respons bedraagt 42%. Omschrijving Aantal Aantal uitnodigingen (bruto steekproef) 1139 Bouncers (niet bereikt) 0 Gestart met vragenlijst 525 Afgehaakt 44 Gekwalificeerde respondenten (netto steekproef)

39 BIJLAGEN ONDERZOEKSVERANTWOORDING Steekproefomvang en betrouwbaarheid Voor het onderzoek is gebruik gemaakt van een steekproef, niet iedereen uit de populatie heeft zijn of haar mening gegeven. Als de uitkomsten van dit onderzoek worden gebruikt om over de populatie uitspraken te doen, dan moeten betrouwbaarheidsmarges in acht worden genomen. Bij een steekproefomvang van n=481 bedraagt de maximale marge bij 95% betrouwbaarheid 4,5%. Bij n=256 is de maximale marge 6,1%. Steekproef en steekproefkader Als steekproefkader hebben we gebruik gemaakt van het HvA-studentenpanel. Alle leden van het panel zijn uitgenodigd voor het onderzoek. 39

40 BIJLAGEN PROFIEL REGULIER ROOSTER (n=448) Studiejaar 1 e jaar 45% 2 e jaar 24% 3 e jaar 15% 4 e jaar 15% Anders 2% Reistijd 0-30 minuten 18% minuten 43% minuten 28% 91 minuten of langer 11% Bijbaan Nee 18% Met name doordeweeks 25% Met name in het weekend 31% Evenveel doordeweeks/ 27% weekend Sociale activiteiten op een vast tijdstip Nee 16% Met name doordeweeks 15% Met name in het weekend 39% Evenveel doordeweeks/ 31% weekend Sport Nee 26% Met name doordeweeks 29% Met name in het weekend 6% Evenveel doordeweeks/ 39% weekend Ik studeer Voltijd 98% Duaal 2% Loop je op dit moment stage? Ja 37% Nee 63% 40

41 COLOFON COLOFON In opdracht van Harko van den Hende, 11 maart 2016 Caroline van Teeffelen, Fernando McDougal, Silodam 1a, 1013 AL Amsterdam, Telefoon , KvK , BTW B01, Bank