Good practise: intakeprocedure verdiepte intake'

Transcriptie

1 Good practise: intakeprocedure verdiepte intake' Good practise De onderstaand beschreven intakeprocedure betreft een verdiepte intakeprocedure voor zorgleerlingen. Het is een initiatief van de lokatie Houten. Aanleiding Een procedure ontwerpen omdat er centraal geen richtlijn is voor de intake van zorgleerlingen. Doel Door de verdiepte intake de juiste begeleiding en afspraken verkrijgen voor een leerling met een beperking. Korte omschrijving Voordat een leerling zich daadwerkelijk aanmeldt, kan de leerling een oriënterend gesprek met de decaan hebben. Tijdens het gesprek wordt uitleg gegeven over de school en het onderwijs dat er gegeven wordt. Verder vertelt de leerling over zichzelf. Er wordt gevraagd naar het beroepsbeeld van de leerling, is dit reëel of niet. Het resultaat van dit gesprek is een advies, waarin staat of de school wel/ niet een geschikte keuze is en welke richting bij de leerling past. Eventueel is ook nog een oriënterende stage mogelijk. Vervolgens vult de leerling een aanmeldingsformulier in.naast het aanmeldingsformulier wordt ook nog gebruik gemaakt van het doorstroomdossier. Het is vervolgens aan de ouder/ leerling om te kiezen voor een verdiepte intake. Voor leerlingen van een praktijkschool (uit de regio Utrecht) geldt een warme overdracht en zij komen niet meer op een verdiepte intake. Op het overdrachtsformulier wordt namelijk al precies inzichtelijk gemaakt waarin de beperkingen van de leerling zitten en waar rekening mee moet worden gehouden. Dit geldt overigens alleen voor leerlingen met een zwakke cognitie. Mocht een Pro-leerling ook nog een gediagnosticeerd probleem hebben, dan wordt de leerling alsnog uitgenodigd voor een verdiepte intake. Tijdens de verdiepte intake wordt vervolgens gekeken waar nu precies het probleem zit en hoe hier rekening mee kan worden gehouden. Er wordt bekeken welke begeleidingsvormen en aanpassingen nodig zijn en afspraken hierover worden vastgelegd. Hierbij wordt gekeken naar zowel het eindpunt van de opleiding (eisen van het beroep) als naar de eisen van de opleiding zelf. Juist ook dit eindpunt wordt als belangrijke input beschouwd, omdat aanname toch verwachtingen schept. Uiteraard moet altijd voorkomen worden dat niet aan deze verwachtingen voldaan kan 1/7

2 worden en de leerling uiteindelijk geen diploma kan krijgen. Deze verwachtingen moeten dus meteen al tijdens de verdiepte intake correct zijn. Naar aanleiding van de verdiepte intake wordt een voorlopig handelingsplan opgesteld. In dit voorlopig handelingsplan staan de aanpassingen die nodig zijn tijdens de opleiding zelf en tijdens de examinering. De ambulant begeleider van de leerling maakt uiteindelijk het definitieve handelingsplan, wat veel uitgebreider is. Bij twijfel over geschiktheid van de leerling kan er nog een test worden afgenomen. Het gaat hier om een beroepskeuzetest (indien de afleverende school dit niet aanlevert) en/ of capaciteitstest (allemaal digitaal) Bij alle leerlingen, ook degenen waarbij een verdiepte intake is afgenomen en die de test nog niet gemaakt hebben, wordt de digitale capaciteitstest. De uitslag wordt gebruikt om te bekijken of een leerling op het juiste niveau geplaatst wordt en wordt vervolgens gezien als startpunt voor de begeleiding van deze leerling. Succesvolle activiteiten De verdiepte intake wordt door slechts 2 deskundigen gedaan (twee decanen), samen met vakdocenten. Vakdocenten worden bewust betrokken tijdens de verdiepte intake, omdat dit voor een zo volledig mogelijk beeld zorgt en omdat de docent zo niet het idee krijgt dat hij met een leerling wordt opgezadeld. Daarnaast kijkt de decaan ook altijd per klas hoeveel zorgleerlingen er al in zitten. Als er al veel zorgleerlingen in een groep zitten, overlegt ze van tevoren goed met de docenten of er nog een leerling bij kan en wat deze leerling specifiek aan begeleiding nodig heeft. Als uit de verdiepte intake blijkt dat een leerling niet geschikt is voor een gekozen opleiding, wordt eerst overlegd met de collega-decaan en daarna nog met een vakdocent van een andere opleiding, die meer geschikt lijkt. Er werd vaak gezegd door docenten ze nemen alles maar aan De decaan probeert dit nu om te buigen in wij : ook docenten zijn verantwoordelijk voor de aanname en goede plaatsing van de leerling. het is ook hun pakkie aan. Na de verdiepte intake vindt aan het begin van het schooljaar informatieoverdracht plaats naar de mentoren en docenten. Het gaat hier om het voorlopig handelingsplan, maar ook een uitdraai van het leerlingvolgsysteem Noise. Verder krijgen ze handreikingen/ tips over hoe om te gaan met de specifieke beperking. De docenten worden ook tijdens het eerste docentenoverleg door de decaan ingelicht over de zorgleerlingen en hun problematiek. Tijdens het eerste bpv-bezoek aan de bpv-begeleider wordt een brochure over de betreffende handicap overhandigd ( Speciale Aandacht gevraagd ) en besproken. Tijdens dit eerste gesprek gaat ook vaak de ambulant begeleider mee om toe te lichten wat de beperking inhoudt. 2/7

3 Uitgebreide omschrijving van de verdiepte intakeprocedure van het Wellant college Lokatiegebonden intake voor zorgleerlingen De onderstaand beschreven intakeprocedure voor zorgleerlingen (de zogenaamde verdiepende intake) is een initiatief van lokatie Houten. Bij de andere lokaties wordt dit (nog) niet gedaan en kan het op een hele andere wijze geregeld zijn. Sommige lokaties die heel klein zijn gaan bijvoorbeeld bij alle toeleverende scholen langs om zo een beter beeld te krijgen van de leerling en de begeleiding, andere lokaties doen helemaal niets aan de intake voor zorgleerlingen. Het enige wat voor alle lokaties hetzelfde is, is het aanmeldingsformulier. Op dit moment wordt er wel nog over gesproken om allemaal standaard gebruik te maken van het doorstroomdossier, maar dat is nu nog niet het geval. Aansturing vanuit CvB: er moeten voor alle leerlingen intakegesprekken worden gehouden. Hier gaat het echter om de intakegesprekkken met de vakdocent van een kwartier, waarbij geen specifieke aandacht is voor de beperkingen van een leerling. Voor de verdiepte intake wordt er niets centraal aangestuurd, met name ook omdat Cvb een nieuwe visie heeft waarbij de nadruk ligt op het niet meer bekend willen staan als een school voor zwakke leerlingen. Omdat ze zo niet bekend willen staan, wordt er ook niet echt op gehamerd om de zorgintake heel goed te doen. Daar waar het nu al draait en goed loopt, zal het worden voortgezet. Daar waar het nu nog niet draait is het niet de bedoeling dat er extra aandacht aan wordt besteed. Houten heeft momenteel 1200 leerlingen (wellant in totaal leerlingen). Stappenplan verdiepte intake Bij de intake wordt gebruik gemaakt van een stappenplan (zie document). Dit document is ongeveer twee jaar geleden ontwikkeld en in de tussentijd verder bijgesteld: 1. Voordat een leerling zich daadwerkelijk aanmeldt, kan de leerling een oriënterend gesprek met de decaan hebben. In dit gesprek wordt gekeken of de leerling goed past bij de school en welke opleiding geschikt voor hem zal zijn gezien zijn beperking. Het is een wederzijdse oriëntatie, waarbij zowel vanuit de kant van school als vanuit de kant van de leerling/ ouder bekeken kan worden welke opleiding een goede keuze kan zijn. Er wordt dan ook al gekeken naar het beroepsbeeld dat de leerling heeft en of deze wel realistisch is. Het resultaat van dit gesprek is een advies, waarin staat of de school wel/ niet een geschikte keuze is en welke richting bij de leerling past. Eventueel is ook nog een oriënterende stage mogelijk. 2. Vervolgens vult de leerling een aanmeldingsformulier in. Op dit formulier vult de leerling in voor welke opleiding hij zich aanmeldt en of de leerling te maken heeft met bepaalde problematiek. De leerling vult vervolgens in of de school wel/ geen rekening dient te houden met deze problematiek. Indien de leerling invult dat er wel sprake is van 3/7

4 problematiek, maar dat de school hier geen rekening mee hoeft te houden wordt in ieder geval wel telefonisch contact gezocht met de leerling. Naast het aanmeldingsformulier wordt ook nog gebruik gemaakt van het doorstroomdossier. De leerling vult dit gedeeltelijk zelf in en geeft hierin meer informatie over zichzelf, vooropleidingen, hobbies, thuissituatie, motivatie voor beroep en opleiding en zijn problematiek en de gewenste begeleiding. De decaan van de vooropleiding vult ook een gedeelte van het formulier in (over de mate waarin de leerling zelfstandig kan werken, kan samen werken en informatie kan verwerken). Indien het een leerling is die al lang van school is, wordt het ingevuld door de werkgever van een bedrijf waar de leerling werkzaam is. Het komt nogal eens voor dat de problematiek en de gewenste begeleiding in het aanmeldingsformulier niet genoemd wordt en in het doorstroomdossier wel. Indien uit het doorstroomdossier blijkt dat er sprake is van problematiek wordt er ook altijd telefonisch contact opgenomen met de ouder/ leerling. Het is vervolgens aan de ouder/ leerling om te kiezen voor een verdiepte intake. Indien er voor wordt gekozen om geen verdiepte intake te doen (ondanks dat uit het aanmeldingsformulier en/ of doorstroomdossier dus blijkt dat er problematiek is), wordt er een aantekening gemaakt in het dossier van de leerling dat er geen extra begeleiding nodig is en dat de ouders/ leerling op de hoogte zijn van het bijhorend risico. De leerling krijgt dan enkel de reguliere begeleiding. Overigens moet worden opgemerkt dat leerlingen van een vso-school, LWOO-leerlingen en leerlingen met LGF, PGB en Wajong altijd worden aangemeld voor een verdiepte intake (onafhankelijk van wat zij invullen op het aanmeldingsformulier en doorstroomdossier). Voor leerlingen van een praktijkschool (uit de regio Utrecht) geldt een warme overdracht en zij komen niet meer op een verdiepte intake. Op het overdrachtsformulier wordt namelijk al precies inzichtelijk gemaakt waarin de beperkingen van de leerling zitten en waar rekening mee moet worden gehouden. Dit geldt overigens alleen voor leerlingen met een zwakke cognitie. Mocht een Pro-leerling ook nog een gediagnosticeerd probleem hebben, dan wordt de leerling alsnog uitgenodigd voor een verdiepte intake. 3. Tijdens de verdiepte intake wordt vervolgens gekeken waar nu precies het probleem zit en hoe hier rekening mee kan worden gehouden. Er wordt bekeken welke begeleidingsvormen en aanpassingen nodig zijn en afspraken hierover worden vastgelegd. Hierbij wordt gekeken naar zowel het eindpunt van de opleiding (eisen van het beroep) als naar de eisen van de opleiding zelf. Juist ook dit eindpunt wordt als belangrijke input beschouwd, omdat aanname toch verwachtingen schept. Uiteraard moet altijd voorkomen worden dat niet aan deze verwachtingen voldaan kan worden en de leerling uiteindelijk geen diploma kan krijgen. Deze verwachtingen moeten dus meteen al tijdens de verdiepte intake correct zijn. De verdiepte intake is in de vorm van een gesprek en wordt gevoerd aan hand van een Formulier verdiepte intake. Op dit formulier wordt het volgende aangegeven: - vooropleiding en de begeleiding die de leerling toen heeft gekregen - waar is de leerling goed in? (belangrijk om voor de leerling het ijs te breken) - werkervaring en eventuele begeleiding daarin - thuissituatie en sociale omgeving - waarom de leerling denkt dat hij geschikt is voor het beroep - beroepsbeeld van de leerling 4/7

5 - welke competenties de leerling wel/ niet al denkt te bezitten voor het beroep - welke aanpassingen nodig zijn om het beroep goed uit te kunnen oefenen - welke aanpassingen nodig zijn tijdens het onderwijsprogramma, examinering en in de bpv Op het formulier staan per onderwerp richtvragen, waardoor ieder gesprek dezelfde structuur kent. Bij het gesprek zitten naast de leerling en de decaan (Sjanie) zo veel mogelijk steeds de ouders, ambulant begeleider en jobcoach van de leerling (indien van toepassing), de nieuwe ambulant begeleider (indien van toepassing) en de vakleerkracht van de opleiding waar de leerling voor gekozen heeft. De decaan en de vakleerkracht geven uiteindelijk het advies, waarin onderbouwd wordt aangegeven of de keuze wel/ niet geschikt is. Ondanks dit advies, mag een leerling niet geweigerd worden in het kader van de Wet op Gelijke Behandeling. Van de 30 gesprekken op jaarbasis krijgen ongeveer 3 leerlingen per jaar een negatief advies. De ervaring is dat de ouders en leerling uiteindelijk dit negatieve advies opvolgen, met name omdat er goed in wordt aangegeven waarom het geen verstandige keuze is. Bij het negatieve advies wordt ook gekeken naar alternatieven binnen de gekozen richting (bijvoorbeeld: externe opleidingen, opleidingen van branche-organisaties) of alternatieven binnen een andere richting of niveau. Hierbij vindt ook overleg met de collega-decaan plaats, om samen echt alle mogelijkheden goed op een rijtje te hebben. Tijdens de verdiepte intake is het aanvragen van LGF tevens een belangrijk punt, zodat de leerling ook echt die begeleiding kan krijgen die nodig is en waar hij recht op heeft. Naar aanleiding van de verdiepte intake wordt een voorlopig handelingsplan opgesteld. In dit voorlopig handelingsplan staan de aanpassingen die nodig zijn tijdens de opleiding zelf en tijdens de examinering. Het voorlopig handelingsplan is nooit meer dan een A4-tje, omdat dit voorlopig handelingsplan ook naar de docenten gaat. Zij krijgen dit aan het begin van het schooljaar uitgereikt en worden dan dus op de hoogte gebracht van de noodzakelijke aanpassingen. Het voorlopig handelingsplan is bewust beknopt opgesteld, zodat docenten er ook goed mee uit de voeten kunnen. Het is eigenlijk een samenvatting van wat er aan de hand is met de leerlingen en wat er nodig is. De ambulant begeleider van de leerling maakt uiteindelijk het definitieve handelingsplan, wat veel uitgebreider is. Bij twijfel over geschiktheid van de leerling kan er nog een test worden afgenomen. Het gaat hier om een beroepskeuzetest (indien de afleverende school dit niet aanlevert) en/ of capaciteitstest (allemaal digitaal) 4. Na de verdiepte intake wordt er standaard voor iedereen een digitale intake afgenomen (dus zowel voor zorgleerlingen als de reguliere leerlingen). Deze zogenaamde AMN-test toetst per instroomniveau wat leerlingen willen en kunnen. Deze test wordt door alle niveaus en opleidingen in juni afgenomen bij de aangemelde leerlingen. Op basis van deze testen kan er uiteindelijk nog een bijstelling van het advies volgen. Het gaat hier dan met name om een wijziging in niveau en over het algemeen niet meer voor de beroepskeuze. Als uit de test blijkt dat er twijfels zijn over de gekozen opleiding, volgt 5/7

6 voor de reguliere leerling een gesprek. De zorgleerling krijgt geen gesprek meer, maar wel een bijstelling van het advies. De verdiepte intake is afhankelijk van wat de leerling invult op het aanmeldformulier en het doorstroomdossier. Als hij daarin invult dat er geen sprake is van een beperking, komen ze dus ook niet bij de verdiepte intake. De uitslagen van de digitale intake zijn soms echter zo tegenstrijdig aan de vooropleiding, dat hierdoor alsnog de zorgleerlingen naar voren kunnen komen. Echter, op basis van deze test krijgen ze geen verdiepte intake meer maar een gesprek dat een reguliere leerling ook zou krijgen. Dit gesprek wordt gevoerd door de vakdocent. Mocht dan echter blijken dat het bijvoorbeeld om een autistische leerling gaat, dan kan er alsnog een verdiepte intake komen. Voor vakdocenten is het echter lastig om goed door te vragen tijdens het gesprek en is het niet altijd mogelijk om de problematiek te achterhalen. 5. Na de verdiepte intake vindt aan het begin van het schooljaar informatieoverdracht plaats naar de mentoren en docenten. Het gaat hier om het voorlopig handelingsplan, maar ook een uitdraai van het leerlingvolgsysteem Noise. In deze uitdraai staat de bijzondere informatie over de leerling. Verder krijgen ze handreikingen/ tips over hoe om te gaan met de specifieke beperking. De docenten worden ook tijdens het eerste docentenoverleg door de decaan ingelicht over de zorgleerlingen en hun problematiek. Tijdens het eerste bpv-bezoek aan de bpv-begeleider wordt een brochure over de betreffende handicap overhandigd ( Speciale Aandacht gevraagd ) en besproken. Tijdens dit eerste gesprek gaat ook vaak de ambulant begeleider mee om toe te lichten wat de beperking inhoudt. Algemeen: Wellant-college (groene school) kent relatief veel zorgleerlingen. Met name voor de richting Dier melden veel zorgleerlingen zich aan. Voorbeeld van een autistische leerling die zich aanmeldt voor Dier : dieren accepteren mij zoals ik ben. De leerling vergeet echter vervolgens dat ze in het beroep ook met mensen moeten werken en hebben dus een ideaalplaatje van het beroep. Casus: Tijdens de intake heb ik een keer een autistische leerling gehad die een enorm trage informatieverwerking had. Zo traag, dat het echt een probleem zou zijn in het volgen van de lessen maar ook in de omgang van de leerlingen op de lagere niveaus. Op die lagere niveaus zijn leerlingen toch heel erg gevoelig voor leerlingen die anders zijn en dan is het heel lastig om te voorkomen dat er een pestsituatie ontstaat. Ik heb dus ook gezegd dat ik de veiligheid van deze jongen niet kon garanderen en dat het daarom geen verstandig keuze is om voor deze school te kiezen. Ik heb hem dus echt ontraden om hier te komen. Dit was even heftig, met name voor de jongen, maar uiteindelijk zagen de ouders ook in 6/7

7 dat het beter was zo. Als alternatief is er toen een externe niveau-1 opleiding geadviseerd aan de jongen, waarbij de opleiding op het werk zelf wordt aangeboden. NB. Schooljaar gaan we werken met een digitaal doorstroomdossier. Dit zal weinig veranderen aan de verdiepte intake voor zorgleerlingen, maar het zal zeker invloed hebben op de algemene aanmeldingsprocedure. 7/7