Faculteit Bouwkunde. Masteropleiding: Building Services. Opleidingsgids

Transcriptie

1 Faculteit Bouwkunde Masteropleiding: Building Services Opleidingsgids

2 Inhoudsopgave: HOOFDSTUK 1 DE MASTER OPLEIDING BUILDING SERVICES Algemeen Doelstelling van de opleiding Competenties Afstudeermogelijkheden Toegang tot de opleidingen Voltijd, deeltijd en duaal...4 HOOFDSTUK 2 ORGANISATIE VAN DE MASTEROPLEIDING BUILDING SERVICES Algemeen Coordinatie Opleidingscommissie opleiding Building Services Examencommissie Installatietechnologie / Building Services...5 HOOFDSTUK 3 DE MASTER STUDIE Algemeen Onderwijsmethode Studiepunten en studielast Studiekosten Studiebegeleiding Studievaardigheden Studievertraging Afstuderen masteropleiding Studeren in het buitenland...7 HOOFDSTUK 4 DE PROGRAMMA S Algemeen Het programma voor studenten die direct tot de master Building Services worden toegelaten Het programma voor studenten die niet direct tot de master Building Services worden toegelaten Het duale programma voor studenten die direct tot de master building services toegelaten worden Duaal programma voor studenten die niet direct tot het masterprogramma worden toegelaten Keuzevakken in de master opleiding Te kiezen accenten in de master-opleiding Afstudeerdocenten...16 HOOFDSTUK 5. EXAMINERING VAN HET ONDERWIJS OER en Examenreglement masteropleiding Tentamens Examens Bezwaar en beroep...17

3 Hoofdstuk 1 De master opleiding building services 1.1 Algemeen De opleiding Installatietechnologie is een multidisciplinaire ingenieursopleiding van de TU/e. De faculteiten Bouwkunde, Werktuigbouwkunde, Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica en Techniek en Maatschappij zijn direct betrokken bij het onderwijsprogramma. De masteropleiding building services is bestuurlijk ondergebracht bij de faculteit Bouwkunde.. Afgestudeerden van een geschikte HBO-opleiding kunnen via een schakelprogramma van 30 ects toegelaten worden tot het masterprogramma. De master biedt de mogelijkheid tot profilering naar wens. De master kan zowel voltijd, deeltijd als duaal gevolgd worden. 1.2 Doelstelling van de opleiding De opleiding richt zich op de wetenschappelijke beoefening van de Installatietechnologie met als doel de voorbereiding tot het functioneren in de installatietechnische beroepspraktijk en de wetenschappelijke onderzoekspraktijk. Bij de wetenschappelijke beoefening staat de toepassingsgerichte integratie van kennis uit de bouwkunde, werktuigbouw en elektrotechniek centraal. Communicatie met verschillende actoren, inzicht in de aard van ontwerpprocessen en het kunnen functioneren in een multidisciplinair, projectmatig werkverband vormen een belangrijk onderdeel van de opleiding. 1.3 Competenties De student moet in staat zijn tot zelfstandige uitoefening van de installatietechnologische ingenieurswetenschap, met name het toepassen van relevante wetenschappelijke kennis om te komen tot optimale oplossingen op het gebied van technische voorzieningen in directe relatie met de gebouwde omgeving in de ruimste zin. De studie vormt een voorbereiding op het kunnen functioneren in de installatietechnische ingenieurspraktijk. Onderzoek, advies en ontwerp vormen de verschillende modi van deze praktijk; relevante kennis wordt toegeleverd uit een aantal basisdisciplines, met name de bouwkunde, de werktuigbouwkunde en de elektrotechniek. 1.4 Afstudeermogelijkheden In het mastertraject bestaat de mogelijkheid zich te richten op één van de volgende afstudeervarianten: - Comfortabele, gezonde en duurzame gebouwen - Gebouwveiligheid - Telematica en gebouwautomatisering - Integraal ontwerpen van gebouw en installaties - Installatietechnologie gecombineerd met bedrijfskunde 1.5 Toegang tot de opleidingen a. Toelatingeisen op grond waarvan een bewijs van toelating kan worden afgegeven Een bewijs van toelating kan worden afgegeven aan: o HBO afgestudeerden van Algemene Operationele Technologie, Autotechniek, Bouwkunde, Elektrotechniek, Technische Natuurkunde, Scheepsbouw, de Hogeschool voor Installatietechniek (HIT, ATO) en Werktuigbouwkunde, die aan de TU/e een doorstroomminor of een schakelprogramma met succes hebben afgelegd. o Studenten van alle andere opleidingen in binnen- en buitenland dienen een verzoek tot toelating in bij de Facultaire Toelatings Commissie. b. Bachelorgetuigschriften die toegang geven: De volgende bachelorgetuigschriften van de daarbij genoemde instellingen voor hoger onderwijs geven rechtstreeks toegang tot de masteropleiding: - Installatietechnologie (TU/e) - Civiele Techniek (TUD, UT) De volgende bachelorgetuigschriften van de daarbij genoemde instellingen voor hoger onderwijs geven toegang tot de masteropleiding met maximaal 30 studiepunten deficiëntie: - Bouwkunde (TUD, TU/e*) - Biomedische Technologie (UT, TU/e) - Life Science & Technology (TUD)

4 - Elektrotechniek (TUD, UT, TU/e*) - Maritieme Techniek (TUD) - Technische Natuurwetenschappen (UT) - Technische Innovatiewetenschappen (TU/e) - Technische Natuurkunde (TUD, UT, TU/e*) - Scheikundige Technologie (TU/e*) - Werktuigbouwkunde (TUD, UT, TU/e*) *) rechtstreeks toegang als minor Climatic Design is gevolgd. Zie major-minorsite Voltijd, deeltijd en duaal De masteropleiding BS kan zowel in voltijd, deeltijd als duaal gevolgd worden.

5 Hoofdstuk 2 Organisatie van de masteropleiding building services 2.1 Algemeen Bestuur en organisatie van de master Building Services is ondergebracht bij de Faculteit Bouwkunde. De student heeft op verschillende manieren met het bestuur en de organisatie van het onderwijs te maken. Naast het Opleidingsinstituut Bouwkunde zijn voor de opleiding installatietechnologie de hieronder genoemde commissies van belang. 2.2 Coordinatie Studenten met vragen over de masteropleiding building services kunnen terecht bij Dr.ir.M.A. van Houten Gebouw Vertigo Kamer Vrt Telefoon m.a.v..houten@bwk.tue.nl 2.3 Opleidingscommissie opleiding Building Services De opleidingscommissie wordt door het Faculteitsbestuur ingesteld en heeft als wettelijke taak het gevraagd en ongevraagd advies uitbrengen aan de Faculteitsraad en het Faculteitsbestuur, de opleidingsdirecteur en de Unitgroepbesturen, over alle aangelegenheden betreffende het onderwijs van de opleiding. Samenstelling Opleidingscommissie MSc Building Services Voorzitter: <vacant> Leden: dr. A. Kastelein <docent: (vacant).> ir. G. Boxem Studentleden: twee studenten van de opleiding installatietechnologie Secretaris: <vacant.> Secretariaat: 2.4 Examencommissie Installatietechnologie / Building Services De taken en bevoegdheden van examencommissie zijn wettelijk vastgelegd. Ook staat in het algemene deel van dit statuut hoe dit verder op de Technische Universiteit Eindhoven geregeld is. Samenstelling van de Examencommissie : Voorzitter: Leden: prof. ir. C.S. Kleinman ir. A.W.J. Borgers, ir. H.J.M. Janssen, dr. A.G. van Asch, ir. A.W.C. Timmermans, ir. A.W.M. van Schijndel drs. W.J. Buurke, dhr. J.C.Th. Marks Adviseurs: Secretaris: A.M. Kingma (VRT 2.12) Secretariaat: telnr

6 Hoofdstuk 3 De master studie 3.1 Algemeen De Technische Universiteit Eindhoven biedt als enige Nederlandse universiteit een wetenschappelijke masteropleiding building services aan. 3.2 Onderwijsmethode De onderwijsmethode die gehanteerd wordt is een mix van studentactiverend onderwijs, in de vorm van projecten, en docent gestuurd onderwijs, in de vorm van hoorcolleges en skill-labs. In de master building services worden 7 kernvakken, 6 kernkeuzevakken en 2 keuzevakken aangeboden. In het eerste jaar wordt er gewerkt aan twee masterprojecten. Het tweede masterproject heeft als thema integral design of buildings and buildingsystems en is een verplicht project. Voor het eerste masterproject wordt gekozen uit de thema s Sustainable buildingsystems, Health and comfort, Building performance simulation, Building safety en Intelligence buidings. Vaardigheden in ontwerpen, meten en modelleren worden getraind. In het tweede jaar werkt de student hoofdzakelijk aan zijn afstudeeropdracht. 3.3 Studiepunten en studielast Het onderwijs- en examenprogramma is nominaal te volgen. De roosters zijn zo ingericht dat de studiebelasting zoveel mogelijk gespreid wordt. Evenredig met deze indeling van de studiebelasting worden, bij een voldoende afronding van een onderdeel, studiepunten toegekend. Een studiejaar omvat 60 studiepunten. Een semester is 30 sp. Per vak wordt de opdeling gemaakt tussen contact uren en zelfstudie-uren. Uit het studiepuntenstelsel worden de exameneisen afgeleid. Studielast van afstuderen: de onderverdeling in het totaal te behalen aantal studiepunten bij het afstuderen staat vermeld in de paragraaf Afstuderen. 3.4 Studiekosten Voor algemene kosten die gelden op de Technische Universiteit Eindhoven wordt verwezen naar het algemene deel van dit statuut. De totale kosten aan studiematerialen van de studierichting komt niet uit boven het door de Informatie Beheer Groep gegeven normbedrag van ruim 600,-- Euro voor het studiejaar Studiebegeleiding Binnen de opleiding wordt op verschillende wijzen begeleiding geboden aan de student. De op vaardigheden en oriëntatie gerichte begeleiding vindt plaats binnen het projectwerk. Met betrekking tot de studievoortgang speelt de studieadviseur een belangrijke rol. Tel. studieadviseurs: /5981 Studieadviseur master opleiding: drs. W. Buurke, VRT 2.12 Studieadviseurs De studieadviseurs helpen de studenten van de faculteit bij de problemen, die zich tijdens de studie kunnen voordoen. Nauwe contacten worden onderhouden met de centrale bureaus van studentendecanen en studentenpsychologen. De studieadviseur is betrokken bij alle commissies op faculteitsniveau, die zich met onderwijszaken bezighouden. Hij kent alle docenten van de faculteit. De studieadviseur heeft geen beoordelende taak ten aanzien van studenten. Iedere student met eventuele studieproblemen wordt aangeraden direct contact met de studieadviseur op te nemen. In principe is het mogelijk om binnen een week een afspraak te hebben met de studieadviseur. Docenten Studenten hebben recht op begeleiding van een docent, zowel in groepsverband als individueel. Een student heeft het recht binnen drie weken na een verzoek daartoe, een gesprek te voeren met een docent die belast is met het onderwijs waaraan de student participeert. Indien de docent voor langere tijd afwezig is dan moet de capaciteitsgroep of studierichting voor vervanging zorgen.

7 3.6 Studievaardigheden Voor het opdoen van specifieke studievaardigheden is het mogelijk een algemene cursus studievaardigheden te volgen bij het Studenten Service Centrum. Studenten kunnen voor hulp bij problemen met studievaardigheden direct contact opnemen met het Studenten Service Centrum ( ) of met de studieadviseur ( /5981). 3.7 Studievertraging Er is sprake van studievertraging als in een studiejaar niet het volledige aantal onderwijsprogrammaonderdelen van dat jaar met een voldoende wordt afgerond Voor advies over voorkomen of wegwerken van vertraging kan de student terecht bij de studieadviseur. Indien studievertraging optreedt door bijzondere omstandigheden (ziekte, familieomstandigheden, handicap, bestuurswerk) kan hiervoor financiële ondersteuning worden aangevraagd bij de TU/e. Meer informatie hierover is te vinden in het algemene deel van de studentenstatuten (zie Universiteitsgids). 3.8 Afstuderen masteropleiding Het doel van het afstuderen is het bereiken van de eindtermen van de masteropleiding Building Services. Het afstuderen geschiedt in het tweede jaar van de opleiding. Het derde masterproject (9 ects, semester 2.1 blok A, B) kan aan de afstudeeropdracht gekoppeld worden. Het afstudeerproject omvat 40 ects. Het project kent een begincolloquium, een tussencolloquium en een eindcolloquium. Voorafgaand aan het eindcolloquium is er een groenlicht bespreking. Meer informatie over het afstuderen vindt u in de map: Richtlijnen voor Afstuderen. 3.9 Studeren in het buitenland Het is mogelijk om vakken te volgen in het buitenland. Het is raadzaam om dit te doen in overleg met de examencommissie. De student moet aan kunnen tonen het vak gehaald te hebben, alsmede de omvang van het vak kunnen aangeven. Daarnaast moet er niet een al te grote overlap zijn met al in de eigen opleiding gehaalde vakken. Bij terugkomst in Nederland legt de student het vak en de resultaten voor ter beoordeling van de examencommissie. Deze bepaalt of er studiepunten uitgegeven kunnen worden voor het vak. Voor meer informatie: dr. ir. M.A. van Houten, tel

8 Hoofdstuk 4 De programma s 4.1 Algemeen Het masterprogramma van de opleiding omvat 2 studiejaren. Op het programma staan zes kernvakken (24 ects) waarin de professionele installatietechnologische verbreding gestalten krijgt, zes kernkeuzevakken (19 ects) waarin de specialisatie plaats vindt en twee keuzevakken (6 ects). De zes kernkeuzevakken betreft vakken uit de architectuur, bouwfysica, werktuigbouwkunde, elektrotechniek/informatica, comfort en gezondheid. De twee keuzevakken zijn vakken naar eigen interesse. De vakken van de faculteit TM en TDO worden aanbevolen. Masterproject 2 is het integraal ontwerpproject en is een verplicht masterproject. Masterproject 1 is een meet- of modelleringsproject met een afstudeerprofileringsthema (zie paragraaf 12.9). Masterproject 3 mag aan het afstudeerproject gekoppeld worden. Voor het kiezen van een masterproject gelieve contact op te nemen met de masterprojectcoördinator dr.ir. M.A. van Houten. Het kernkeuzevakkenpakket wordt in overleg met de afstudeerhoogleraar vastgesteld. 4.2 Het programma voor studenten die direct tot de master Building Services worden toegelaten Masterprogramma Building Services 2008/2009 Semester 1.1 7YS15 Masterproject 1 14 A B C 7Y400 Design methodology 3 A B C 7S532 Heat and moisture transfer in building envelopes & exercise 5 A B C State of the art in building performance simulation for 7S750 integrated solutions 3 B C 7Y900 Health and comfort 4 A B C Keuzevakken 1 Totaal semester Semester 1.2 7YS25 Masterproject 2 14 D E F 7Y320 Building safety 3 D E F 7Y700 Sustainable building systems 3 D E F Keuzevakken 10 D E F Totaal semester Semester 2.1 7YS35 Masterproject 3 (mag gekoppeld worden aan afstudeeropdracht) 9 A B 7Y410 Intelligent Buildings 3 A B 7S892 CFD for building engineering 3 A B C Keuzevakken 5 A B 7YY40 Afstudeeropdracht 10 C Totaal semester

9 Semester 2.2 7YY40 Afstudeeropdracht 30 C D E F Totaal semester Totaal mastervakken 27 Totaal masterprojecten 37 Totaal afstuderen 40 Totaal keuzevakken 16 Totaal 120

10 4.3 Het programma voor studenten die niet direct tot de master Building Services worden toegelaten De HBO afgestudeerden Werktuigbouwkunde, Bouwkunde, Elektrotechniek, Technische Natuurkunde, Scheepsbouw en de Hogeschool voor Installatietechniek (HIT, ATO) hebben toegang tot een schakelprogramma van 30 sp. Schakelprogramma Building Services 2008/2009 Semester 1.1 2DL03 Basiswiskunde 3 A 2DL04 Calculus A 3 B 2DL06 Lineaire algebra 3 C 4B440 Thermodynamica 3 B C 2Z820 Programmeren 1 3 A B C 7Y116 Schakelproject 6 A B C Semester 1.2 2DL05 Calculus B 3 D E 3B470 Fysische transportverschijnselen 3 D E 7Y100 Elektriciteitsleer voor BS 3 D E F Totaal 30 Jaarprogramma Building Services 2008/2009 voor studenten die niet direct tot de master worden toegelaten Semester 1.1 2DL03 S: Basiswiskunde 3 A 2DL04 S: Calculus A 3 B 2DL06 S: Lineaire algebra 3 C 4B440 S: Thermodynamica 3 B C 2Z820 S: Programmeren 1 3 A B C 7Y400 M: Design methodology 3 A B C 7S750 M: State of the art in building performance simulation for integrated solutions 3 B C 7Y900 M: Health and comfort 4 A B C 7Y116 S: Schakelproject 6 A B C studiepunten schakelprogramma 21 studiepunten master 10 Totaal semester Semester 1.2 2DL05 S: Calculus B 3 D E 3B470 S: Fysische transportverschijnselen 3 D E 7Y100 S: Elektriciteitsleer voor BS 3 D E F

11 7Y320 M: Building safety 3 D E F 7Y700 M: Sustainable building systems 3 D E F 7YS15 M: Masterproject 1 14 D E F studiepunten schakelprogramma 9 studiepunten master 20 Totaal semester Semester 2.1 M: Heat and moisture transfer in building envelopes & 7S532 exercise 5 A B C 7Y410 M: Intelligent Buildings 3 A B 7S892 M: CFD for building engineering 3 A B C M: Keuzevakken 5 A B 7YS25 M: Masterproject 2 [verplicht] 14 D E F studiepunten master 30 Totaal semester Semester 2.2 7YY40 M: Afstudeeropdracht 10 F M: Masterproject 3 (mag gekoppeld worden aan 9 D E 7YS35 afstudeeropdracht) M: Keuzevakken 11 studiepunten master 30 Totaal semester Semester 3.1 7YY40 M: Afstudeeropdracht 30 C D E F studiepunten master 30 Totaal semester Totaal schakelprogramma 30 Totaal mastervakken 27 Totaal masterprojecten 37 Totaal afstuderen 40 Totaal keuzevakken 16 Totaal Het duale programma voor studenten die direct tot de master building services toegelaten worden De masteropleiding Building Services kan ook duaal gevolgd worden. Duaal wil zeggen dat een student studie en werk combineert. Meestal komt een duale student één dag per week om minimaal 2 colleges te volgen. Daarnaast krijg hij studiepunten voor (master) projecten die hem vormen in een specialisatie die samenvalt met het strategisch belang van het bedrijf waar hij

12 werkzaam is. Masterprojectopdrachten en de afstudeeropdracht worden in overleg met student, bedrijfscoach en een universitaire coach geformuleerd. 4.4 Duaal programma voor studenten die niet direct tot het masterprogramma worden toegelaten Duaalprogramma Building Services 2008/2009 Masterprogramma + schakelprogramma Semester 1.1 2DL03 S: Basiswiskunde 3 A 2DL04 S: Calculus A 3 B 2DL06 S: Lineaire algebra 3 C 4B440 S: Thermodynamica 3 B C 2Z820 S: Programmeren 1 3 A B C 7Y116 S: Schakelproject 2 A B C Totaal semester Semester 1.2 7Y116 S: Schakelproject 4 D E F 2DL05 S: Calculus B 3 D E 3B470 S: Fysische transportverschijnselen 3 D E 7Y100 S: Elektriciteitsleer voor BS 3 D E F 7Y320 M: Building safety 3 D E F Totaal semester Semester 2.1 7YS15 M: Masterproject 1 9 D E F 7Y400 M: Design methodology 3 A B C 7Y900 M: Health and comfort 4 A B C Totaal semester Semester 2.2 M: Keuzevakken 5 7YS25 M: Masterproject 2 [verplicht] 14 D E F Totaal semester Semester 3.1 7S892 M: CFD for building engineering 3 A B C 7S750 M: State of the art in building performance simulation for integrated solutions 3 B C 7Y410 M: Intelligent Buildings 3 A B C M: Keuzevakken 8 A B Totaal semester

13 Semester 3.2 7Y700 M: Sustainable building systems 3 D E F 7YS35 M: Masterproject 3 (mag gekoppeld worden aan afstudeeropdracht) 14 D E F M: Keuzevakken 3 A B Totaal semester Semester 4.1 7S532 M: Heat and moisture transfer in building envelopes & exercise 5 A B C 7YY40 M: Afstudeeropdracht 20 A B C Totaal semester Semester 4.2 7YY40 M: Afstudeeropdracht 20 D E F Totaal semester Totaal schakelprogramma 30 Totaal mastervakken 27 Totaal masterprojecten 37 Totaal afstuderen 40 Totaal keuzevakken 16 Totaal Keuzevakken in de master opleiding Studenten mogen 6 sp keuzevakken vrij kiezen. Samen met de afstudeerdocent stelt de studenten een specialisatie programma (10 sp) vast. Mogelijke keuzevakken kunnen gekozen worden uit de programma s van het derde jaar en de masterprogramma s van de TU/e. Keuzevakken Building Services 2008/2009 Algemene vorming (maximaal 6 sp) Vakcode Vaknaam sp 0T400 Academic skills in English 1 3 0T500 Academic skills in English 2 3 0SG06 Universiteitscollege big history 4 0SG05 Universitycollege big images 4 0K350 Beoordeling van technologische ontwikkelingen 3 0L140 Filosofie 3 0C903 Energy and consumer 3

14 Wiskunde Vakcode Vaknaam sp 2DE08 Functional analysis 3 2IF25 Formal methods 5 2N460 Numerieke methoden 3 2DN08 Numerieke methoden 4 2DE09 Nonlinear optimization 3 2DE11 Numerical mathematics 3 2P450 Sequencing and scheduling 3 Fysica Vakcode Vaknaam sp 3CC60 Fysische verschijnselen 2 3 3T280 Turbulente stromingsverschijnselen 3 4N750 Fundamentals of the Internal Combustion 3 Engineering 4P570 Energy Conversion 3 4A460 Mechanische trillingen 3 4B680 Warmteoverdracht 3 4L810 Fundamentals of systematic low noise 3 4P710 Micro-heat Transfer 3 4S580 Verbrandingstechnologie 3 4L810 Basiskennis geluidsarm construeren 3 7S570 Praktische Verlichtingskunde (aanmelden 3 studyweb) 0H020 Licht en geluid 4 8S020 Materiaalkunde 3 5MJ20 Electromagnetic compatibility 3 Modelvorming en regeltechniek Vakcode Vaknaam sp 2Z830 Programmeren 2 4 4A550 Regeltechniek 3 4A560 Regelen van multivariabele systemen 3 4K560 Modelling in Systems and Control 3 4K140 Capita Selecta in Control 3 4J820 Advanced Control 3 4J100 Regelen van niet-lineaire mechanische systemen 3 4K160 Modeling, analysis and control of hybrid 3 dynamical systems 4K580 System theory for control 3 5CC70 Adaptieve Systemen 3 5SC21 Modeling and Predictive control 3

15 Energie en Duurzaamheid Vakcode Vaknaam sp 3P250 Energie en duurzaamheid 3 4P510 Renewable Energy Sources 3 4S610 Energy from Biomass 4 5P510 Elektrische energie en milieu 3 5FF00 Underground power systems 4 5N510 Decentrale energieopwekking 4 5N480 Duurzame ontwikkeling voor E 3 0C943 Reflecties op duurzaamheid 4 0C944 Ontwikkelpatronen van energiesystemen 3 0C950 Design of sustainable energy systems for the built 4 environment 0LM10 Energy, production and process integration 5 Management Vakcode Vaknaam sp 1A360 Bouweconomie en kostenbeheersing 3 7T750 Productontwikkeling (industrie en bouwmarkt) 3 1A350 Bedrijfseconomie voor technici 4 0C940 Systeem innovaties en strategisch niche 3 management 0C941 Systeem innovatie: governance of transitions 3 0C942 Industriële ecologie 3 1L100 Bedrijfsethiek 3 1J210 Inleiding in de organisatiepsychologie 3 Gebouwbeheer Vakcode Vaknaam sp 4J530 Engineering optimization: concepts and 3 applications 4K300 Data acquisitie 3 4L160 Introduction robotics 4 7y910 Robotics and home automation 3 5JJ90 Computernetwerken 3 5P540 Audio- en spraakcodering 3 1BM31 Multi-agent systems for e-business 5 0H610 Agents and interfaces 3 Ontwerpen Vakcode Vaknaam sp 0C950 Design of sustainable energy systems for the built 3 environment 7y420 Climatic Design 3 4P640 Innovative process design 3

16 7X272 Beeldende kunst en architectuur 2 7S510 Akoestiek 3 7T205 Bouwsystemen en productontwikkeling 3 7X700 Architectuur en Filosofie 3 7X220 Architectuuranalyse 3 7R603 Kostenbeheersing in de ontwerpfase 3 7X200 Architectuurgeschiedenis 2 0K400 Geschiedenis van de Techniek voor bouwkunde 3 7S670 Gevels en daken 3 7X830 Architectuur: de kunst van het schrijven Te kiezen accenten in de master-opleiding De masteropleiding Building Services heeft 5 afstudeerprofielen - Integraal ontwerpen van gebouw en installaties [Zeiler, Rutten] (de Installatiearchitect; met nadruk op bouwkunde en installatietechnologie) - Intelligente gebouwen [Zeiler, Van Houten, xxx] (gebouwautomatisering, regeltechniek en telematica) - Comfortabele gezonde en duurzame gebouwen [Bronswijk, De Wit, Van Schijndel] (installaties, bouwfysica en menswetenschappen) - Installatietechnologie en bouwfysica [De Wit, Van Schijndel] - Installatietechnologisch bedrijfskundig [Rutten, Zeiler, bedrijfskundig) Bij elke opleiding van de TUE, dus ook bij de opleiding installatietechnologie, zijn accenten in de afstudeerspecialisatie te kiezen. Dit zijn: - Technologie voor Duurzame Ontwikkeling (TDO) - Technisch Management (TM) 4.7 Afstudeerdocenten Gebruikelijk is dat een student begeleid wordt door een afstudeercommissie. Een afstudeercommissie bestaat uit een hoogleraar/uhd, een ud en een extern/intern deskundige op het vakgebied. Zo zal een student die als bedrijfskundig installatietechnoloog een afstudeerdocent bij de opleiding Installatietechnologie kiezen en daar aangekoppeld een docent van de opleiding Bedrijfskunde. Met deze twee docenten stelt de student zijn afstudeerpakket samen. De afstudeerdocenten van de opleiding Installatietechnologie zijn: Hoogleraar Prof. ir. W. Zeiler Prof. ir. P.G.S. Rutten Prof.dr. J.E.M.H. van Bronswijk Prof. M.H. de Wit Prof. dr. ir. J.M.L. Hensen Universitair hoofddocent Dr. Ir. H.L. Schellen Leerstoel Installaties Ontwerpen van het Binnenmilieu Gezondheidstechniek voor het Gebouw Bouwfysica Prestatiegericht ontwerpen Bouwfysica van monumentale gebouwen

17 Hoofdstuk 5. Examinering van het onderwijs 5. 1 OER en Examenreglement masteropleiding Afspraken die gemaakt zijn en regels die vastgesteld zijn met betrekking tot tentamens en examens zijn vastgelegd in de Onderwijs- en Examenregeling (OER) en in het Examenreglement. 5.2 Tentamens Aanmelding De aanmelding voor een centraal georganiseerd tentamen geschiedt via Internet. Dit moet gebeuren voor de sluitingsdatum van aanmeldingen die op de tentamenroosters vermeld staat en te raadplegen is via internet: http//owinfo.tue.nl/. Indien een student deelneemt aan een tentamen zonder zich te hebben aangemeld, vindt in principe geen beoordeling van het gemaakte werk plaats. (Zie ook Examenreglement artikel 2.1 lid 5) Verder is de student verplicht tijdens het tentamen zijn/haar collegekaart mee te nemen (zie bijlage 2 van het Examenreglement punt 3). Ook mogen studenten drie pogingen doen voor het afleggen van een tentamen. Als er meer pogingen nodig zijn dient er een vezoek te worden ingediend en een studieplan bij de studieadviseur (zie artikel 2.1 Examenreglement, lid 3). Tentamendata De data waarop een tentamen wordt afgenomen, worden voor aanvang van het studiejaar bekend gemaakt. Slechts in gevallen van organisatorische overmacht kan van deze hoofdregel worden afgeweken. Tentamenroosters zijn te raadplegen via het gebruikelijke internetadres (zie hiervoor bij aanmelding). De tijden waarop een tentamen wordt afgenomen moeten voor aanvang van het onderwijs in het desbetreffende vak aan de student bekend gemaakt worden. Voor de schriftelijke tentamens worden in het algemeen de volgende tijden gehanteerd: s ochtends van 9.00 tot uur of s middags van tot uur. Slechts enkele tentamens wijken hiervan af, dit is dan van te voren bekend. (Zie ook Examenreglement artikelen 2.1, 2.2 en 2.3) Volgtijdelijkheid De wet gebruikt de term volgtijdelijkheid om de mogelijkheid te omschrijven voor opleidingen om bepaalde tentamens verplicht te stellen voordat een student een ander tentamen mag afleggen. Zie artikel 2.1 Examenreglement). Geldigheidsduur van tentamens Met goed gevolg afgelegde tentamens hebben in principe een onbeperkte geldigheid. (Zie ook OER art. 2.2). Inzage Gedurende ten hoogste twintig werkdagen na de bekendmaking van de uitslag van een schriftelijk (deel)tentamen heeft de student het recht op inzage in zijn beoordeelde werk. Tevens wordt hem op zijn verzoek tegen kostprijs een kopie verschaft van dat werk. (Zie ook OER art. 2.5) Fraude Fraude is het opzettelijk handelen of nalaten van een examinandus dat er op is gericht het vormen van een juist oordeel omtrent zijn/haar kennis, inzicht en vaardigheden geheel of gedeeltelijk onmogelijk te maken. De examencommissie kan de student voor ten hoogste een jaar uitsluiten van verdere deelneming aan het desbetreffende tentamen. (Zie ook Examenreglement art. 3.2) 5.3 Examens Masteropleiding In de masteropleiding kan alleen het afsluitend examen worden afgelegd.

18 Aanmelding examens Masteropleiding De examencommissie onderzoekt of de student de tot de masteropleiding behorende examenonderdelen met goed gevolg heeft afgelegd. Is dat het geval, dan is het examen gehaald. Om voor dit onderzoek in aanmerking te komen dient de student zich uiterlijk 4 weken voor de examenvergadering aan te melden via internet: (Zie de sluitingsdata die hier vermeld zijn voor de aanmelding voor het examen). Aanmelding voor uitslag examen In artikel 5.1 van de OER is de frequentie vastgelegd waarmee de examencommissie de uitslag van de examens vaststelt. 5.4 Bezwaar en beroep Bij alle beslissingen inzake tentamens en examens is het voor de student mogelijk om bezwaar aan te tekenen en beroep in te stellen bij de examencommissie. Zie verder voor beroep in verband met beslissingen van examencommissies en examinatoren hoofdstuk 7 van het instellingsdeel van het studentenstatuut.

19 Certificaatprogramma Ontwikkelingsproblematiek & Techniek Uitgangspunten Technologische verandering vormt een belangrijke dimensie van ontwikkelingsproblematiek. De ontwikkeling, overdracht en implementatie van technologie levert potentieel een wezenlijke bijdrage aan de verbetering van leefomstandigheden en de vergroting van de economische en technologische dynamiek in ontwikkelingslanden. Nederland is van oudsher sterk in kennisexport. Veel Nederlandse ingenieurs hebben in het kader van hun werkzaamheden bij industriële ondernemingen, ingenieursbureaus, dienst-verlenende organisaties in de profit en non-profit sector, internationale instellingen en ontwikkelingsorganisaties te maken met ontwikkelingslanden. Met de verdere internationalisering van de economie zal deze trend zich in de komende jaren verder voortzetten. Het werkveld van veel ingenieurs zal zich dan ook verder uitbreiden naar de opkomende industrielanden in Azië, Latijns Amerika en de voormalige Oostbloklanden, alsmede naar minder ontwikkelde gebieden in Afrika. Om hun taken goed te kunnen verrichten zullen ingenieurs kennis moeten hebben van de specifieke problematiek van ontwikkelingslanden en zullen zij inzicht moeten hebben in de randvoorwaarden waarbinnen zij als ingenieur effectief in zo n omgeving kunnen functioneren. Een goed inzicht in de factoren die het ontwikkelingssucces bepalen is noodzakelijk. Doelstellingen Naast een eerste kennismaking met en een oriëntatie op de ontwikkelingsproblematiek, biedt het Certificaatprogramma de mogelijkheid aan TU/e studenten om, met als basis het specifieke technisch domein van de betreffende faculteit, kennis en vaardigheden te verwerven om projecten in ontwikkelingslanden te formuleren, te beoordelen en uit te voeren. Daarnaast moeten zij de resultaten van die projecten kunnen evalueren. Voor studenten Techniek & Maatschappij die het MSc programma Technology and Policy gaan volgen, betekent het Certificaatprogramma een verdieping en verdere focussering op de problemen van ontwikkelingslanden in het algemeen en beleidsaspecten van ontwikkeling in het bijzonder. Doelgroep en werkkring Het Certificaatprogramma is bedoeld voor studenten die in hun toekomstige werkkring op enigerlei wijze met minder ontwikkelde gebieden in aanraking zullen komen. Dit kan zijn vanuit een baan in het bedrijfsleven, maar ook als werknemer bij overheidsinstellingen, internationale organisaties en non-profit instellingen (NGOs). Het programma is zeker niet alleen van belang voor diegenen die belangstelling hebben voor directe uitzending overzee, maar ook voor mensen die vanuit een werkkring in Nederland zelf te maken krijgen met ontwikkelingsproblematiek, bijvoorbeeld door middel van samenwerking met overzeese partnerbedrijven of andere organisaties op het gebied van R&D en/of internationale marktontwikkeling. Vanwege de steeds verdergaande globalisering is er met name vanuit het bedrijfsleven in toenemende mate vraag naar ingenieurs die kennis en vaardigheden hebben om in verschillende institutionele en culturele gebieden effectief te kunnen opereren, en die goed kunnen functioneren in multinationaal samengestelde projectteams. Vakkenpakket In het Certificaatprogramma wordt voor een belangrijk deel gebruik gemaakt van modulen uit de MSc-opleiding Technology and Policy van de opleiding Techniek & Maatschappij. Daarnaast worden in een aantal van deze vakken elementen toegevoegd die speciaal voor het Certificaatprogramma zijn ontwikkeld. De totale omvang van het programma bedraagt 21 ECTS. Die studiepunten kunnen over verschillende jaren worden verdeeld.

20 Het vakkenpakket is gestructureerd van breed naar smal. Men begint met een algemene oriëntatie die gericht is op het verwerven van brede basiskennis over ontwikkelingsproblematiek, alsmede een goed gevoel voor wetmatigheden en problemen die zich ongeacht het specifieke technische probleemveld plegen voor te doen bij het ontwerpen, de transfer en de diffusie van nieuwe techniek. In de loop van het programma worden de vakken praktischer en specialistischer van aard, en valt er steeds meer nadruk op de toepassing van de kennis op concrete techniekgebieden en het leggen van verbanden met de eigen technische opleiding. Dit is met name het geval in de afsluitende casus (het Project), die in nauwe samenwerking met docenten van verschillende andere faculteiten zal worden uitgevoerd. Vakkenpakket: Inleiding in de ontwikkelingsproblematiek 0N440 4 ECTS (3 SP) Technologie, innovatie en cultuur * 0N531 3 ECTS (2 SP) Ontwikkelingseconomie 1 * 0N420 3 ECTS (2 SP) Technologietransfer * 0N461 3 ECTS (2 SP) Afrondend projectvak Certificaatprogramma 0N450 8 ECTS Ontwikkelingsproblematiek en Techniek. Eén van de met * gemerkte vakken kan in overleg met de coördinator van het certificaatprogramma in principe worden vervangen door een ander geschikt vak van 2 SP. In uitzonderlijke gevallen is het mogelijk om een additionele 2,9 ECTS (2 SP) uit te ruilen met een ander geschikt keuzevak. In het kader van de MSc-opleiding Technology and Policy van de opleiding Techniek & Maatschappij worden enige vakken aangeboden die hiervoor zeer geschikt zijn: 1 Technologiebeleid 0N470 3 ECTS (2 SP) Multidisciplinaire ontwikkelingstheorieën 0N421 3 ECTS (2 SP) Bouwtechniek voor de tropen 0N365 3 ECTS (2 SP) Het is ook mogelijk om een vervangend vak te kiezen dat aan een andere faculteit aan de TU/e of aan een andere universiteit worden gedoceerd. Zo n vak moet wel altijd door de coördinator van het Certificaatprogramma vooraf worden goedgekeurd. Ter illustratie zijn hieronder enige geschikte externe vervangende keuzevakken opgenomen: Bouwen, huisvesten en informatiesystemen in ontwikkelingslanden (Fac. Bouwkunde) (7W900) 2 ECTS (1 SP) Inleiding rampenstudies (Univ. Wageningen) 3 ECTS (2 SP) Aanmelding en informatie Voor aanmelding voor het certificaatprogramma dient een registratieformulier ingevuld te worden en opgestuurd naar de coördinator: Mevr. S.E. Repelaer van Driel (s.e.repelaer@tm.tue.nl) Ten tijde van de aanmelding is het nog niet nodig om de keuzevakken al vast te leggen. Wel dient het uiteindelijke vakkenpakket aan de coördinator te worden voorgelegd ter goedkeuring op het moment dat de keuzevakken worden gekozen. Voor meer informatie wende men zich tot de coördinator, Mevr. S.E. Repelaer van Driel, tel , DG 1.03, s.e.repelaer@tm.tue.nl. Aanwezig: Ma-, di-, wo-, donderdagmiddag van uur. 1 In het nieuwe internationale MSc programma Technology and Policy zullen enkele van deze vakken niet meer als afzonderlijke vakken worden aangeboden, maar naar verwachting zullen substantiële onderdelen van deze vakken wel worden opgenomen als modules in grotere nieuwe vakken. Te zijner tijd zal het hierboven gegeven lijstje met keuzevakken worden aangepast aan de nieuwe situatie.