De Minister van Infrastructuur en Milieu, Gelet op de artikelen 2.3, eerste lid, en 2.12, vierde lid, van de Waterwet; BESLUIT:

Transcriptie

1 Regeling van de Minister van Infrastructuur en Milieu, van 2 december 2016, nr., ter uitvoering van de artikelen 2.3, eerste lid, en 2.12, vierde lid, van de Waterwet, houdende regels voor het bepalen van de hydraulische belasting en de sterkte en procedurele regels voor de beoordeling van de veiligheid van primaire waterkeringen (Regeling veiligheid primaire waterkeringen 2017) HOOFDDIRECTIE BESTUURLIJKE EN JURIDISCHE ZAKEN De Minister van Infrastructuur en Milieu, Gelet op de artikelen 2.3, eerste lid, en 2.12, vierde lid, van de Waterwet; BESLUIT: Artikel 1 De door de beheerder te verrichten beoordeling van de veiligheid van een primaire waterkering, bedoeld in artikel 2.12, vierde lid, van de Waterwet, geschiedt volgens de in bijlage I bij deze regeling opgenomen Procedure beoordeling veiligheid primaire waterkeringen. Artikel 2 Bij het bepalen van de hydraulische belasting op een primaire waterkering, bedoeld in artikel 2.3, eerste lid, van de Waterwet, gaat de beheerder uit van de in bijlage II bij deze regeling opgenomen Voorschriften bepaling hydraulische belastingen primaire waterkeringen. Artikel 3 Bij het bepalen van de sterkte van een primaire waterkering, bedoeld in artikel 2.3, eerste lid, van de Waterwet, gaat de beheerder uit van de in bijlage III bij deze regeling opgenomen Voorschriften bepaling sterkte en veiligheid primaire waterkeringen. Artikel 4 De Regeling veiligheid primaire waterkeringen wordt ingetrokken. Artikel 5 Deze regeling treedt in werking op het tijdstip waarop de Wet van 2 november 2016 tot wijziging van de Waterwet en enkele andere wetten (nieuwe normering primaire waterkeringen) in werking treedt. Indien die wet in werking treedt na 1 januari 2017, werkt deze regeling terug tot en met die datum.

2 Artikel 6 Deze regeling wordt aangehaald als: Regeling veiligheid primaire waterkeringen Deze regeling zal met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst. DE MINISTER VAN INFRASTRUCTUUR EN MILIEU, mw. drs. M.H. Schultz van Haegen

3 Bijlage I Procedure beoordeling veiligheid primaire waterkeringen (Bijlage bij artikel 1 van de Regeling veiligheid primaire waterkeringen 2017) Bijlage II Voorschriften bepaling hydraulische belastingen primaire waterkeringen (Bijlage bij artikel 2 van de Regeling veiligheid primaire waterkeringen 2017) Bijlage III Voorschriften bepaling sterkte en veiligheid primaire waterkeringen (Bijlage bij artikel 3 van de Regeling veiligheid primaire waterkeringen 2017)

4 Toelichting 1. Inleiding 1.1 Doel van het beoordelingsinstrumentarium De onderhavige Regeling veiligheid primaire waterkeringen 2017 bevat regels inzake de beoordeling van de primaire waterkeringen op veiligheid (hierna: beoordelingsinstrumentarium). Elke kering wordt ten minste eenmaal per twaalf jaar beoordeeld met het oog op de twaalfjaarlijkse verslaglegging die dient plaats te vinden op grond van artikel 2.12, eerste lid, van de Waterwet. Het beoordelingsinstrumentarium stelt de keringbeheerders in staat om de beoordeling op een goede manier uit te voeren en hierover te rapporteren aan de Minister van Infrastructuur en Milieu (I en M). De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) houdt namens de minister toezicht op de beoordeling en controleert of de beoordelingen voldoen aan de gestelde voorwaarden in de Waterwet en het beoordelingsinstrumentarium. De resultaten van de eerstvolgende beoordeling van alle primaire keringen worden uiterlijk in 2023 aan de Eerste en Tweede Kamer aangeboden (artikel 2.12, zevende lid, van de Waterwet). 1.2 Achtergrond van het beoordelingsinstrumentarium De wijzigingen van de Waterwet die met ingang van 1 januari respectievelijk 1 januari van kracht zijn, hebben een aantal veranderingen tot gevolg in de beoordeling van de veiligheid van de primaire keringen, zoals die voordien plaatsvond. De veranderingen door de beide wetswijzigingen tezamen leiden tot een systeemwijziging voor de beoordeling. De genoemde wijziging van de Waterwet in 2014 heeft geleid tot een Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) waarvoor continu maatregelen kunnen worden aangemeld. Daarnaast is de beoordelingsperiode verlengd van zes naar twaalf jaar. Ook is met deze wijziging het toezicht op de primaire keringen volledig bij het Rijk komen te liggen. Bij de wijziging van de Waterwet van 2017 zijn de normen per dijkring, gebaseerd op de overschrijdingskansbenadering, vervangen door normen per dijktraject, gebaseerd op de overstromingskansbenadering. Vanwege deze wijziging van zowel de hoogte als de vorm van de normen was het nodig ook het instrumentarium aan te passen waarmee de veiligheid van de primaire keringen wordt beoordeeld. Om een nieuw beoordelingsinstrumentarium vast te kunnen stellen is bij de laatstgenoemde wijziging van de Waterwet artikel 2.3, eerste lid, van die wet gewijzigd. Hierin is 1 Wet van 15 mei 2013 tot wijziging van de Waterwet (doelmatigheid en bekostiging hoogwaterbescherming), Stb. 2013, 280, in werking getreden op 1 januari 2014 (Stb. 2014, 281). 2 Wet van 2 november 2016 tot wijziging van de Waterwet en enkele andere wetten (nieuwe normering primaire waterkeringen), Stb. 2016, 431.

5 bepaald dat bij ministeriële regeling regels worden gesteld voor het bepalen van de hydraulische belasting en de sterkte van de dijktrajecten. De bedoelde regels zijn vastgelegd in de onderhavige regeling. Daarnaast bevat deze regeling procedurele voorschriften met betrekking tot de beoordeling, die gebaseerd zijn op artikel 2.12, vierde lid, van de Waterwet. Deze regeling vervangt de Regeling veiligheid primaire waterkeringen uit Opbouw beoordelingsinstrumentarium Het beoordelingsinstrumentarium bevat zowel de regels voor het bepalen van de hydraulische belasting en de sterkte, als de procedurele regels voor de beoordeling van de veiligheid van de primaire waterkeringen. De regels voor de beoordeling van de veiligheid van de primaire waterkeringen zijn vastgelegd in drie bijlagen: - Bijlage I: Procedure beoordeling veiligheid primaire keringen (hierna: Bijlage I Procedure). - Bijlage II: Voorschriften bepaling hydraulische belastingen primaire waterkeringen (hierna: Bijlage II Hydraulische belastingen). - Bijlage III: Voorschriften bepaling sterkte en veiligheid primaire waterkeringen (hierna: bijlage III Sterkte en veiligheid). Bijlage I Procedure beschrijft de procedure die moet worden doorlopen voor de beoordeling. Ook worden daarin de rapportageverplichtingen beschreven. In deze bijlage is verder een begrippenlijst opgenomen met een uitleg van alle begrippen die in het beoordelingsinstrumentarium worden gebruikt. In Bijlage I Procedure, appendix A, is een overzicht opgenomen van de documenten en software applicaties die de beheerder moet gebruiken bij het uitvoeren van de beoordeling. Deze worden beschikbaar gesteld via de website van de Helpdesk Water. 3 Bijlage II Hydraulische belastingen beschrijft de methode om de hydraulische belastingen te bepalen. Tot slot beschrijft Bijlage III Sterkte en veiligheid op welke manier de verschillende onderdelen waaruit een dijktraject bestaat, moeten worden beoordeeld om te komen tot een veiligheidsoordeel over het gehele dijktraject. Ter ondersteuning van de beheerder bij het toepassen van het beoordelingsinstrumentarium zijn verschillende softwareapplicaties ontwikkeld. In Bijlage III Sterkte en veiligheid wordt tevens aangegeven welke applicaties waarvoor moeten worden gebruikt. Onderstaand figuur geeft de samenhang tussen de verschillende bijlagen weer. 3

6 Figuur 1 Het WBI Rollen in het beoordelingsproces In onderstaande tabel worden de rollen van de verschillende partijen in het beoordelingsproces beschreven. Voor een meer uitgebreide beschrijving wordt verwezen naar het Draaiboek Beoordeling op waterveiligheid voor de beoordelingsperiode Helpdeskwater (

7 Partij Organisatie Beheerders Onderdeel Rol Waterschappen - Beoordelen primaire keringen en rapporteren aan de Minister. - Signaleren problemen en aandachtspunten voor het proces of in het instrumentarium. - Maken afspraken over de beoordeling van trajecten die onder meerdere beheerders vallen. Ministerie van I en M Rijkswaterstaat - Beoordeelt primaire keringen en rapporteert aan de Minister. - Signaleert problemen en aandachtspunten voor het proces of in het instrumentarium. - Maakt afspraken over de beoordeling van trajecten die onder meerdere beheerders vallen. - Rapporteert over de ligging van het rivierbed. Toezichthouder en rapporteur Ministerie van I en M Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) Procesregisseur Ministerie van I en M Directoraat-Generaal Ruimte en Water - Checkt of veiligheidsoordeel conform het Wettelijk Beoordelingsinstrumentarium (WBI) 2017 tot stand is gekomen. - Stelt de landelijke rapportage op, waarin de rapportages van de beheerders worden geaggregeerd tot een landelijk beeld en rapporteert over haar bevindingen bij het beoordelingsproces. - Brengt de rapportage uit aan de Minister van I en M. - Regisseur van het gehele proces en bewaakt vanuit deze rol de voortgang van het proces. - Verantwoordelijk voor WBI. - Verantwoordelijk voor communicatie. - Stelt beleidsnota op bij de rapportage van ILT met een duiding van de resultaten. - Verantwoordelijk voor het (laten) evalueren van het doorlopen proces.

8 1.5 Beheerprocessen naast beoordeling Zorgplicht De beheerder heeft de wettelijke taak om de veiligheid tegen overstromingen te borgen door het dijktraject aan de veiligheidseisen te laten voldoen. Dit wordt ook wel de zorgplicht genoemd. Het is de taak van de beheerder om te zorgen voor het noodzakelijke beheer en onderhoud van de keringen. Ook moet de beheerder ten minste eenmaal per twaalf jaar de waterstaatkundige toestand van zijn keringen beoordelen. Het resultaat van de beoordeling kan aanleiding zijn voor het programmeren en uitvoeren van verbetermaatregelen binnen het HWBP, maar kan ook leiden tot het treffen van maatregelen ten behoeve van instandhouding van de kering, die onder de zorgplicht vallen. In de rapportage geeft de beheerder aan of de maatregelen die hij gaat treffen worden aangemeld bij het HWBP of dat deze onder de zorgplicht vallen (zie voor meer informatie Bijlage I, Procedure, paragraaf 4.4). In de periode voordat de noodzakelijke versterkingsmaatregelen zijn uitgevoerd zorgt de keringbeheerder via beheer en onderhoud dat de kering in stand wordt gehouden en treft de beheerder bij crisissituaties noodmaatregelen Legger Op basis van artikel 5.1 van de Waterwet draagt de beheerder zorg voor de vaststelling van een legger, waarin is omschreven waaraan waterstaatswerken naar ligging, vorm, afmeting en constructie moeten voldoen. De legger gaat vergezeld van een beheerregister waarin de kenmerkende gegevens van de constructie en de actuele toestand nader zijn omschreven. 1.6 Relatie met het hoogwaterbeschermingsprogramma De beheerder bepaalt zelf in welke volgorde en op welk moment de keringen worden beoordeeld. Gedurende de beoordelingsperiode kunnen de beheerders op ieder moment hun resultaten aanleveren bij de ILT. Indien uit de beoordeling blijkt dat een verbetermaatregel nodig is vanwege wijzigingen van de norm of de onderhavige ministeriële regeling, kan de beheerder de maatregel aanmelden voor het HWBP. Op basis van artikel 7.23 van de Waterwet heeft de beheerder in het jaar van plaatsing van de maatregel op het jaarlijkse subsidieprogramma recht op subsidiëring van de kosten conform de daarvoor geldende subsidieregels. Deze subsidieregels zijn vastgelegd in de Regeling subsidies hoogwaterbescherming Beoordelingstermijn Tot de inwerkingtreding van de Waterwet in 2009 was de verslagleggingstermijn op grond van de Wet op de Waterkering vijf jaar. In 2009 is deze vastgesteld op zes jaar en in 2014 is de termijn gewijzigd in twaalf jaar. De derde (inclusief verlengde) beoordelingsronde van de primaire waterkeringen vond plaats van 2006 tot en met 2011/13. Normaliter begint een volgende beoordelingsronde in het jaar volgend op het jaar waarin de vorige is geëindigd. In 2011 is in het Bestuursakkoord Water echter afgesproken dat de volgende beoordelingsronde zou worden uitgesteld in afwachting van de totstandkoming van een nieuw

9 normenstelsel. 5 Nu het nieuwe normenstelsel van kracht is, start de volgende beoordelingsronde waarbij de nieuwe normen het uitgangpunt zijn. Hierover zal in 2023 twaalf jaar na de vorige verslaglegging 6 - verslag aan de Eerste en Tweede Kamer worden uitgebracht. 5 Bestuursakkoord Water 2011, p. 24; zie ook Kamerstukken II 2012/13, , nr. 3, blz Derde toets primaire waterkeringen. De landelijke toets is in november 2011 aan de Staten-Generaal aangeboden (bijlage bij Kamerstukken II, 2011/12, , nr. 22).

10 2. Hoofdlijnen Regeling veiligheid primaire waterkeringen 2.1 Grondslagen van het beoordelingsinstrumentarium De beoordeling van de primaire waterkeringen vloeit voort uit artikel 2.12 van de Waterwet. Dit artikel bepaalt dat elke twaalf jaar de waterstaatkundige toestand van alle primaire waterkeringen in beeld wordt gebracht. De beheerders van de primaire keringen beoordelen de toestand van de keringen en brengen hierover verslag uit aan de Minister van I en M. De beoordelingsresultaten van de beheerders vormen de basis voor de landelijke rapportage die de Minister van I en M opstelt voor de beide Kamers der Staten-Generaal. Het verslag van de beheerder aan de Minister bevat een beoordeling van de veiligheid onder meer in het licht van de wettelijke normen en de regels voor de hydraulische belasting en de sterkte (artikel 2.3 van de Waterwet). De bijlagen bij deze ministeriële regeling geven invulling aan de bevoegdheid van de Minister om regels te stellen voor het bepalen van de hydraulische belasting en de sterkte (artikel 2.3, eerste lid, van de Waterwet) en nadere regels over de beoordeling van de veiligheid van de primaire keringen (artikel 2.12, vierde lid, van de Waterwet). 2.2 Realistische ambitie en strategie voor de komende beoordelingsronde Gezien de grote veranderingen die nodig waren en de beperkte tijd die beschikbaar was voor de ontwikkeling van het nieuwe beoordelingsinstrumentarium, heeft het Ministerie van I en M samen met de waterkeringbeheerders een beoordelingsprocedure ontwikkeld met een realistische ambitie en strategie voor de komende beoordelingsronde. Een procedure waarmee de volgende strategische doelen voor de beoordeling bereikt kunnen worden: - Inzicht krijgen in de veiligheid die de primaire keringen bieden in het licht van de nieuwe normen en inzichten in de sterkte en de belastingen. - Hierover tijdig (2023) verantwoording afleggen aan de Minister van I en M en hierover verslag uitbrengen aan de Eerste en Tweede Kamer middels de twaalfjaarlijkse rapportage. - Mogelijk maken dat keringbeheerders jaarlijks trajecten kunnen aanmelden, zodat bijgedragen wordt aan een stabiel en voortrollend HWBP, waarmee de beheerders voortvarend aan de slag kunnen met het verbeteren van de meest urgente projecten. 2.3 Primaire waterkeringen en dijktrajecten Het beoordelingsinstrumentarium stelt regels waarmee alle primaire waterkeringen beoordeeld kunnen worden. Primaire waterkeringen beschermen het achterland tegen overstromingen vanuit het buitenwater. Met buitenwater wordt bedoeld de zee, de grote rivieren en grote meren (artikel 1.1 van de Waterwet). Deze wateren zijn gevoelig voor stormvloed of hoog water of hebben een dusdanig oppervlak dat overstroming vanuit die wateren tot aanzienlijke schade of slachtoffers kan leiden in het achterliggende gebied. Per 1 januari 2017 worden ook het Volkerak-Zoommeer, het Grevelingenmeer, het getijdedeel van de Hollandse IJssel en de Veluwerandmeren in de Waterwet als buitenwater aangemerkt (artikel 1.1, eerste lid, van de Waterwet). De keringen die langs deze wateren liggen, hebben daarmee de status primaire keringen gekregen. Voor de normering zijn de primaire waterkeringen ingedeeld in dijktrajecten. Op basis van artikel 2.2 van de Waterwet zijn in bijlagen II en III bij die wet voor elk dijktraject de normen vastgelegd.

11 Voor de ligging van de dijktrajecten, de rijksdriehoekcoördinaten van de begin- en eindpunten van de dijktrajecten en de norm of normen per dijktraject wordt verwezen naar bijlagen I, IA, II en III bij de Waterwet. Voor de exacte ligging van de primaire waterkeringen wordt verwezen naar de leggers die de beheerders krachtens artikel 5.1 van de Waterwet hebben opgesteld. 2.4 Hoge gronden In het oude systeem werden dijkringen mede gevormd door hoge gronden. Deze hoge gronden zijn veelal natuurlijk aanwezige hooggelegen delen in het landschap die niet worden bedreigd door een hoge waterstand van de zee, een meer of een grote rivier. Ze worden in het wettelijke systeem beschouwd als fysischgeografisch gegeven. 7 Het nieuwe systeem gaat uit van dijktrajecten, maar ook daarvoor is het van belang om vast te leggen waar de waterkering eindigt en de hoge grond begint. In de loop van de tijd kan het aansluitpunt van een dijktraject op de hoge grond veranderen, bijvoorbeeld als gevolg van een stijging van de waterstand door klimaatverandering. Daarom is het van belang dat de waterkeringbeheerder in elke beoordelingsronde nagaat of de ligging van het aansluitpunt van de primaire kering op de hoge grond, zoals aangegeven in bijlage IA bij de Waterwet, nog actueel is. Daar waar hoge gronden onderdeel zijn van een keringtraject worden de betreffende hoge gronden meegenomen in de beoordeling. 2.5 Tussentijdse wijzigingen Het beoordelingsinstrumentarium wordt gedurende een lopende beoordelingsperiode in principe niet gewijzigd. Mocht tijdens deze periode nieuwe kennis worden opgedaan waardoor het inzicht in de veiligheid van de keringen significant verandert, dan heeft de Minister van I en M de bevoegdheid om tussentijds aanvullende regels te stellen. De onderhavige ministeriële regeling wordt in dat geval gewijzigd. Significante nieuwe kennis wil in dit geval zeggen dat een nieuw faalmechanisme wordt onderkend of dat de regels op basis van nieuwe inzichten niet meer toereikend zijn. Om te bepalen of dit aan de orde is, wordt in opdracht van de Minister van I en M een effectanalyse uitgevoerd voor dit nieuwe inzicht. De verwachting is dat een dergelijke tussentijdse wijziging slechts bij hoge uitzondering zal plaatsvinden. In geval van tussentijdse aanpassing van het beoordelingsinstrumentarium dient de beheerder na te gaan of de keringen die hij beheert, voldoen aan de nieuwe voorschriften, tenzij daarbij wordt bepaald dat de wijziging niet van toepassing is op dijktrajecten die tijdens de lopende beoordelingsronde reeds zijn beoordeeld. In dat kader kan het nodig zijn dat de beheerder extra informatie aan de toezichthouder verschaft. Indien er tijdens de beoordeling wijzigingen of aanvullingen zijn in software applicaties of onderliggende documenten, zoals opgenomen in Bijlage I 7 Memorie van toelichting bij de Wet op de waterkering, Kamerstukken II 1988/89, , nr. 3, blz. 8.

12 Procedure, Appendix A of anderszins, is het aan de beheerder om te bepalen of het nodig is een reeds uitgevoerd beoordeling te actualiseren en te rapporteren.

13 3. Evaluatie In de eerder genoemde wijziging van de Waterwet van 2017 is geregeld dat de evaluatie van die bepalingen die daarin gewijzigd zijn, verschoven wordt tot na afloop van de eerstvolgende beoordelingsronde ( ) en de landelijke rapportage in De evaluatie van de nieuwe normering zal daarom plaatsvinden in 2024 en uiterlijk op 1 januari 2025 gereed zijn. Zoals opgenomen in het draaiboek voor de beoordelingsronde zullen tussentijdse evaluaties worden uitgevoerd. Deze dragen onder andere bij aan het verbeteren en aanpassen van het WBI ten behoeve van de beoordelingronde Het draaiboek bevat afspraken over de rollen en verantwoordelijkheden tijdens de eerste beoordelingsronde en zal bestuurlijk worden vastgesteld door de Minister en de Unie van Waterschappen.

14 4. Effectbeoordeling Het beoordelingsinstrumentarium stelt de keringbeheerders in staat de veiligheid van de primaire keringen te beoordelen. De overstap van een overschrijdingskansnorm naar een overstromingskansnorm betekent dat de wijze waarop een kering moet worden beoordeeld verandert. Ook zijn nieuwe inzichten opgenomen in deze ministeriële regeling en de bijbehorende bijlagen. Het Ministerie van I en M en STOWA 8 hebben opleidingen ontwikkeld om de beheerders te begeleiden in deze transitie. De administratieve lasten nemen als gevolg van deze regeling niet toe. Er is namelijk geen sprake van kosten voor burgers en bedrijven. Na de inwerkingtreding kunnen in het begin de bestuurlijke lasten toenemen, omdat deze regeling invulling geeft aan de nieuwe normering en er nog ervaring moet worden opgebouwd met het nieuwe systeem. Om deze bestuurlijke lasten te beperken is een realistische ambitie gekozen voor deze eerste beoordelingsronde, worden opleidingen gegeven om kennisoverdracht te versnellen, wordt ondersteuning geleverd via de Helpdesk Water aan beheerders en zullen aanvullende Technische Rapporten en software beschikbaar worden gesteld als uit de evaluatiemomenten blijkt dat dit voor de uitvoerbaarheid noodzakelijk is. 8 De Stichting Toegepast Onderzoek Waterbeheer (STOWA) is het kenniscentrum van regionale waterbeheerders in Nederland.

15 5. Consultatie In de artikelen 2.3, tweede lid, en 2.12, vierde lid, van de Waterwet is bepaald dat bij de voorbereiding van de regeling de besturen van de waterschappen worden gehoord. In de periode 8 juni 2016 tot 20 juli 2016 hebben alle waterschappen de mogelijkheid gehad te reageren op (de uitvoerbaarheid van) de regeling. Aan de ILT is gevraagd een Handhaafbaarheids-, Uitvoerings- en Fraudebestendigheidstoets (HUF-toets) uit te voeren. De regeling is ook voorgelegd aan het Expertise Netwerk Waterveiligheid (ENW). De waterschappen hebben gereageerd op het concept van de ministeriële regeling van 30 april Zij hebben hun ambitie kenbaar gemaakt en aangeven dat het belangrijk is om deze eerste beoordelingsronde te leren, een beeld van de veiligheid te krijgen en urgente trajecten voortvarend te beoordelen. Verder is opgeroepen om ook de onderliggende rapporten en software beschikbaar te stellen en een balans te vinden tussen uniformiteit en flexibiliteit. Ook is gevraagd om dubbel werk naar aanleiding van eventuele verbeteringen of aanvullingen in onderliggende rapporten, software en de ministeriële regeling te vermijden. De ILT heeft een HUF-toets uitgevoerd en concludeert dat een hoop werk is verzet. Het is daarom volgens de ILT van groot belang om aan de slag te gaan en ervaring op te doen met het instrumentarium. Gezien de systeemsprong was het voor de ILT lastig om harde uitspraken te doen over de uitvoerbaarheid en de handhaafbaarheid van de regeling. De ILT benadrukt dat haar rol is (onafhankelijk) toezicht te houden op basis van heldere, eenduidige en handhaafbare afspraken en voorschriften en daarover eenduidig te rapporteren aan de bewindspersoon. In het draaiboek dat bestuurlijk is vastgesteld zijn afspraken gemaakt over evaluatiemomenten en een escalatieprocedure om op handhaafbaarheid en uitvoeringsbestendigheid verbeteringen door te kunnen voeren als dat nodig blijkt. Het ENW is positief over de systematische uitwerking in bouwstenen en de conceptuele opzet van de regeling. Voor een adequate beoordeling benadrukt het ENW het belang van de beschikbaarheid van achterliggende bouwstenen en software waar in de ministeriële regeling ook naar verwezen wordt. Het ENW stelt een beheerste invoering voor waarbij vanaf begin 2017 een beperkte groep gebruikers ervaring opdoet met de werking van het instrumentarium. Ook stelt het ENW voor om verbeteringen door te voeren als uit gebruikerservaring blijkt dat dit nodig is. Uit de reacties blijkt dat er voldoende draagvlak is voor de onderhavige regeling. Om het door de waterschappen genoemde ambitieniveau te bereiken en tijdens het beoordelen te kunnen leren van de ervaringen van beheerders, wordt een draaiboek opgesteld waarin tussenevaluaties van het beoordelingsproces worden opgenomen. Bij deze tussenevaluaties kunnen de strategische doelen indien nodig worden geconcretiseerd. Bij de eerste en tweede beoordelingsronde op grond van de Wet op de waterkering (1996) is gebleken dat het bij een nieuw systeem niet altijd mogelijk is om in de eerste beoordelingsronde tot een veiligheidsoordeel te komen. Ook nu is sprake van een grote verandering. Ondanks de inspanning van de beheerder bij

16 het beoordelen en van IenM bij de ontwikkeling van het instrumentarium, kan het voorkomen dat in de eerstvolgende beoordelingsronde bij een beperkt aantal trajecten niet tot een veiligheidsoordeel conform paragraaf 3.3 van Bijlage I Procedure kan worden gekomen. In dat geval is het van belang dat de beheerder wel uiterlijk in 2022 inzicht in de veiligheid biedt en aantoont dat er geen sprake is van een urgente veiligheidsopgave door een voorlopig oordeel af te geven. Vervolgens kan de beheerder in de daaropvolgende beoordeling ( ) het veiligheidsoordeel afronden met het dan geldende instrumentarium en daar waar de signaleringswaarde is overschreden projecten uit het betreffende traject aanmelden voor het HWBP, zodat alle primaire waterkeringen uiterlijk in 2050 het beoogde beschermingsniveau bieden. De onderliggende documenten en software zijn beschikbaar gesteld, gebruikt in een generale repetitie in het najaar van 2016 en besproken met een vertegenwoordiging van de waterschappen en voorgelegd aan het ENW. De balans tussen flexibiliteit en uniformiteit komt in de reactie van zowel waterschappen, ENW als ILT aan bod. Hiervoor zijn voorbeelden uitgewerkt in het voorbeeldenboek. Daarnaast zijn verwijzingen naar technische rapporten opgenomen die de uniformiteit en efficiënte uitvoering van een Toets op Maat ondersteunen. Ook zullen in samenspraak met de waterschappen enkele aanvullende technische rapporten worden ontwikkeld.

17 6. Inwerkingtreding Vanwege de nauwe samenhang met de Wet van 2 november 2016 tot wijziging van de Waterwet en enkele andere wetten (nieuwe normering primaire waterkeringen) 9 treedt deze wijzigingsregeling gelijktijdig met die wet in werking. Indien die wet na 1 januari 2017 in werking treedt, werkt artikel I van de wet terug tot en met die datum. De terugwerkende kracht van die wet wordt geregeld bij koninklijk besluit krachtens artikel IV van die wet. Voor deze regeling is de eventuele terugwerkende kracht geregeld in artikel 5. Als de nieuwe normen voor de primaire waterkeringen gaan gelden, is het wenselijk dat beheerders van dijktrajecten waarbij de overstromingskans naar verwachting sterk afwijkt van de nieuwe norm, snel met versterkingsmaatregelen kunnen beginnen. Om voor subsidie in aanmerking te kunnen komen, dient eerst de veiligheid van een dijktraject te worden beoordeeld aan de hand van de regels in deze ministeriële regeling. Zonder dit veiligheidsoordeel is het niet mogelijk subsidie aan te vragen. Voor een waterschap is het starten met versterkingsmaatregelen zonder subsidie alleen mogelijk met hoge bijkomende kosten. De waterschappen zijn dus gebaat bij een spoedige inwerkingtreding van deze regeling. Om die reden wordt afwijking van de vaste verandermomenten gerechtvaardigd geacht, mocht de wetswijziging pas na 1 januari 2017 in werking kunnen treden. De waterschappen zijn op de hoogte van deze regeling. De waterschappen zijn conform artikel 2.3, tweede lid, en artikel 2.12, vierde lid, van de Waterwet betrokken bij de voorbereiding. Daarmee kan ook worden gerechtvaardigd dat wordt afgeweken van de minimuminvoeringstermijn van drie maanden. DE MINISTER VAN INFRASTRUCTUUR EN MILIEU, mw. drs. M.H. Schultz van Haegen 9 Stb. 2016, 431.