Jaarverslag 2007 Stichting Pensioenfonds van De Nederlandsche Bank NV

Transcriptie

1 Jaarverslag 2007 Stichting Pensioenfonds van De Nederlandsche Bank NV Datum rapport 23 juni 2008 Nummer/versie Definitief Auteur Bestuur Telefoon

2 Profielschets De Stichting Pensioenfonds van De Nederlandsche Bank NV (het pensioenfonds) is een ondernemingspensioenfonds en voert de pensioenovereenkomst uit die is opgenomen in de CAO van De Nederlandsche Bank NV te Amsterdam (DNB). Het pensioenfonds heeft als doel het verlenen van pensioenaanspraken en het verstrekken van pensioenen aan deelnemers, gewezen deelnemers en pensioengerechtigden. Het pensioenfonds voert de pensioenregeling uit voor het personeel van DNB. Het beleid van het pensioenfonds wordt bepaald door het bestuur. De uitvoering van de pensioenregeling en de bestuursondersteuning heeft het bestuur volledig uitbesteed aan TKP Pensioen BV (TKP) en het vermogensbeheer heeft het bestuur volledig uitbesteed aan BlackRock Netherlands BV (BlackRock). Daarnaast maakt het bestuur gebruik van de werkzaamheden van de externe actuaris en accountant. Het bestuur bestaat uit acht leden. De bestuursleden werken onafhankelijk van de benoemende partijen en zijn collectief verantwoordelijk. Het fonds kent een middelloonregeling. De opbouw voor actieve deelnemers is onvoorwaardelijk geïndexeerd en de uitkering voor gepensioneerden is voorwaardelijk geïndexeerd. De premie voor deze regeling wordt ingebracht door de werkgever en de werknemers. Deelnemers aan de pensioenregeling zijn alle werknemers die vallen onder de werkingssfeer van de CAO van DNB. De doelstelling van het pensioenfonds is het op lange termijn garanderen van de nominale pensioenaanspraken en pensioenrechten, alsmede het streven (voorwaardelijk: voor zover de middelen van het fonds het toelaten en afhankelijk van de dekkingsgraad) naar het gedurig waardevast houden van de pensioenrechten. De indexatie van de uitkeringen is voorwaardelijk. Er is geen recht op indexatie en het is voor de langere termijn niet zeker of en in hoeverre indexatie zal plaatsvinden. Om deze doelstelling te bereiken, wordt op zo n manier belegd dat een optimaal rendement wordt behaald tegen aanvaardbare risico s. Het fonds belegt wereldwijd in aandelen en vastrentende waarden. 1

3 Inhoudsopgave 1. Kerncijfers 3 2. Structuur pensioenfonds 5 3. Verslag Verantwoordingsorgaan 9 4. Verslag Raad van Toezicht Verslag van het bestuur Inleiding Organisatie Algemeen Wettelijk verplichte mededelingen omtrent aanwijzingen, dwangsommen en/of boetes Goed Pensioenfonds Bestuur Bestuursaangelegenheden Risicobeheer Deskundigheids- en integriteittoets en opleiding Organisatie, uitvoering en evaluatie Financiering Financieel Toetsingskader (FTK) Financieringssysteem Premiebeleid Ontwikkeling vermogenspositie Pensioenen Externe ontwikkelingen Pensioenregeling Deelnemersbestand Beleggingen Algemeen Beleggingsbeleid Aandelen Vastrentende waarden Beleggingsbeleid Verwachte gang van zaken Jaarrekening Balans (na bestemming van het saldo van baten en lasten) Staat van baten en lasten Kasstroomoverzicht Toelichting op de jaarrekening Algemeen Waarderings- en berekeningsgrondslagen Toelichting Staat van Baten en Lasten Actuariële toelichting analyse Overige gegevens Resultaatbestemming Actuariële verklaring Accountantsverklaring Bijzondere statutaire zeggenschapsrechten Begrippenlijst 59 2

4 1. Kerncijfers Bedragen x 1,0 miljoen 2007 * 2006 * 2005 */** Balanswaarde van de beleggingen*** Aandelen Obligaties Overige beleggingen Totaal Percentages van totaal beleggingen Aandelen 34% 38% 38% Obligaties 65% 60% 60% Overige beleggingen 1% 2% 2% Totaal 100% 100% 100% Rendement 0,6% 4,7% 12,5% Saldo van baten en lasten Eigen vermogen Voorziening Pensioenverplichtingen Voorziening WAO-hiaat Overig 0-32 Totaal Dekkingsgraad op basis van 4%**** - 128,5% 124,3% Dekkingsgraad op basis van FTK 135,5% 129,0% - Pensioenbijdrage van de Bank Onderverdeling van de Voorziening Pensioenverplichtingen voor deelnemers 55,6% 48,0% 46,7% voor gewezen deelnemers 44,4% 52,0% 53,3% Totaal 100,0% 100,0% 100,0% 3

5 Aantal deelnemers Aantal pensioengerechtigden Aantal slapers Totaal Standen zijn per het einde van het genoemde jaar; stromen betreffen de gehele verslagperiode * Cijfers 2007 op basis van FTK, cijfers 2005 en 2006 op basis van APP. ** De cijfers over 2005 betreffen de samengestelde cijfers van Pensioenfonds DNB en Pensioenfonds PVK met uitzondering van de kengetallen rendement en weerstandsvermogen. Deze laatste zijn cijfers 2005 Pensioenfonds DNB. De cijfers over 2003 en 2004 (voor de fusie met PVK) zijn niet herrekenbaar en daarom weggelaten. *** De samenstelling van de beleggingsportefeuille in dit overzicht wijkt af van de samenstelling zoals deze wordt gepresenteerd in de jaarrekening, omdat hier de economische samenstelling wordt getoond waarin de derivaten zijn toegerekend aan de verschillende beleggingscategorieën terwijl in de jaarrekening op grond van de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving (RJ610) de derivaten als aparte beleggingscategorie worden getoond. *** * Formule dekkingsgraad: ((eigen vermogen + Totaal Technische voorzieningen) / Totaal Technische voorzieningen) * 100% 4

6 2. Structuur pensioenfonds Bestuur Op grond van de statuten bestaat het bestuur uit minimaal acht leden, waarvan de helft wordt benoemd door de werkgever en de andere helft wordt gekozen uit de (oud-)deelnemers. De verdeling van de bestuursleden namens de (oud-)deelnemers weerspiegelt de aantallen van de actieve deelnemers, pensioengerechtigden en oud-deelnemers. Het bestuur kiest statutair de (plaatsvervangend) voorzitter en (plaatsvervangend) secretaris. De bestuursleden hebben ten hoogste vier jaren zitting in het bestuur, waarna zij vervolgens het lidmaatschap éénmalig kunnen verlengen. In verband met de (continuering van) deskundigheid binnen het bestuur is er een rooster van aftreden opgesteld, waarin elke twee jaren twee bestuursleden aftreden, en wel zodanig dat er telkens twee bestuursleden namens de werkgever dan wel twee bestuursleden namens de (gewezen) deelnemers aftreden. Daarnaast heeft het bestuur een onafhankelijk voorzitter benoemd die geen deel uitmaakt van het bestuur. Het bestuur van het pensioenfonds bestaat uit acht leden. Namens de werkgever (De Nederlandsche Bank NV) Naam Functie in bestuur Bestuurslid vanaf Bestuurslid tot Dhr. W.L. Benard Lid 15 mei januari 2008 Dhr. E.W. Lindeijer Lid 1 oktober 1 januari Dhr. P.D. van Loo Lid 1 januari 2008 Dhr. J. Seeleman Lid namens 1 oktober werknemers / 2004 werkgever 1 Mw. G.F.T. Tiellemans Dhr. J.G. van der Veer Dhr. G.C.M. Siegelaer Lid Secretaris Lid1 1 januari januari maart januari januari januari januari januari 2007 Auditcommissie Auditcommissie Functie/in dienst van Gepensioneerd Divisiedirecteur Financiële Markten bij DNB Gepensioneerd Lid van commissie Beleggingscommissie Beleggingscommissie (voorzitter) Beleggingscommissie Auditcommissie Beleidsmedewerker Afd. Accounting Grb&vstl bij DNB Hoofd Interne Accountantsdienst bij DNB Plv. Directiesecretaris en compliance officer bij DNB Beleidsmedewerker Toezicht bij DNB 1 De heer Seeleman is de heer Siegelaer opgevolgd als werkgeverslid. Tot 31 januari 2007 was de heer Seeleman in het bestuur vertegenwoordigd als werknemerslid. 5

7 Benoemd namens de deelnemers Dhr. P.A.A.M. Cornet Dhr. H.A. Nieuwenhuis Dhr. R.A.A. Rammeloo Plaatsvervangend voorzitter / Lid (namens gewezen deelnemers) Plaatsvervangend secretaris Mw. M.E.J. Schuit Lid / Plaatsvervangend voorzitter (vanaf 1 januari 2008) 12 november januari april januari 2009 Naam Functie in bestuur Bestuurslid vanaf Bestuurslid tot Lid van commissie Functie/in dienst van Dhr. G. van Ankeren Lid (namens pensioengerechtigden) 1 juli juli 2011 Auditcommissie Gepensioneerd Beleggingscommissie Auditcommissie Oud deelnemer Toezichthouder verzekeringsmaatschappijen bij DNB 1 juli juli 2007 Auditcommissie Gepensioneerd 1 januari januari 2011 Lid (namens pensioengerechtigden) Beleggingscommissie Beleidsmedewerker bij DNB Naam Dhr. H.J.P. Penders Functie in bestuur Onafhankelijk voorzitter Voorzitter vanaf Benoemd per 1 april 2007, lid sinds 20 september 2006 Voorzitter tot 1 januari 2009 Lid van commissie Auditcommissie (voorzitter) Het bestuur heeft in 2007 volgens een jaarplan gewerkt waarbij per onderwerp twee bestuursleden (in overeenstemming met het 4-ogen principe) verantwoordelijk waren. Hetzelfde 4-ogen principe is ook toegepast bij de uitvoering van het fondsbeleid. Beleggingscommissie Het bestuur heeft een Beleggingscommissie ingesteld, die uit tenminste twee bestuursleden namens werkgever en twee bestuursleden namens de (gewezen) deelnemers bestaat. Daarnaast kunnen adviseurs deel uitmaken van de Beleggingscommissie. De Beleggingscommissie staat het bestuur bij terzake van de voorbereiding van besluiten betreffende beleggingen. Daarnaast ziet de beleggingscommissie toe op de uitvoering van dergelijke besluiten. Als adviseur van de Beleggingscommissie treedt op mevrouw C.P.M. van Oorschot, werkzaam bij de afdeling Asset Management, Financial Markets Division van DNB. Auditcommissie Het bestuur heeft een Auditcommissie ingesteld, welke uit tenminste drie (bestuurs)leden bestaat, waaronder de voorzitter, een bestuurslid namens werkgever en een bestuurslid namens de (gewezen) deelnemers. De Auditcommissie houdt toezicht op de algemene 6

8 financiële gang van zaken binnen het fonds en toetst de werking van de interne risicobeheersings- en controlesystemen, de financiële verslaglegging van het fonds, de naleving van wet- en regelgeving en de werking van de gedragscode en de naleving van de principes voor een goed pensioenfondsbestuur. Raad van Toezicht De Raad van Toezicht is ingesteld per 1 augustus De Raad van Toezicht toetst en beoordeelt het functioneren van het bestuur en de algemene gang van zaken in het fonds. De Raad bestaat uit drie onafhankelijke leden. De leden van de Raad worden benoemd door het Verantwoordingsorgaan, op voordracht van de Raad van Toezicht. De eerste Raad van Toezicht is benoemd door het bestuur. De samenstelling van de Raad van Toezicht is als volgt: - de heer J.Th. van Niekerk (voorzitter) - de heer B.F. Dessing - de heer H.M. Geukers Verantwoordingsorgaan Het Verantwoordingsorgaan is ingesteld per 1 januari 2008 en zal in samenwerking met het bestuur en de andere pensioenorganen in 2008 verder inhoud geven aan haar eerste doelstelling, te weten het vaststellen in hoeverre het bestuur bij de genomen besluiten op evenwichtige wijze rekening heeft gehouden met de belangen van alle belanghebbenden bij het pensioenfonds. Het Verantwoordingsorgaan bestaat uit negen leden. Drie leden worden benoemd door de werkgever, drie leden worden benoemd door en uit de deelnemers en drie leden worden benoemd door en uit de pensioengerechtigden en/of gewezen deelnemers. Het Verantwoordingsorgaan heeft mevrouw Banning als voorzitter aangewezen. De samenstelling van het Verantwoordingsorgaan is als volgt. Namens de werkgever zijn benoemd: - mevrouw M.L.F.J. Banning (voorzitter) - de heer J.E. Berndsen - mevrouw S. Butzke Namens de deelnemers zijn benoemd: - de heer J.J. van Buggenum - de heer R.A. Vink - de heer F.C. Zwart Namens de pensioengerechtigden en/of gewezen deelnemers zijn benoemd: - de heer F.A. von Dewall - de heer A. van Dorssen - de heer M.A. Santema Pensioenbeheer TKP Pensioen BV 7

9 Vermogensbeheer Blackrock Netherlands BV Accountant PricewaterhouseCoopers Accountants NV Certificerend actuaris Towers Perrin Forster & Crosby Inc. 8

10 3. Verslag Verantwoordingsorgaan Het Verantwoordingsorgaan maakt sinds 1 januari 2008 deel uit van de bestuursstructuur van het pensioenfonds (zie hoofdstuk 2 van dit jaarverslag voor een beschrijving van deze bestuursstructuur). Voor het Verantwoordingsorgaan is een reglement vastgesteld op basis van de uitgangspunten van Goed Pensioenfondsbestuur. Hierin zijn de frequentie van het overleg met het bestuur, de te behandelen onderwerpen met betrekking tot het beleid en de verantwoording van het bestuur aan het Verantwoordingsorgaan vastgelegd. Het Verantwoordingsorgaan heeft als eerste taak om te beoordelen of het bestuur van het fonds op evenwichtige wijze rekening houdt met de belangen van alle belanghebbenden bij het fonds. Dit zijn de deelnemers, de gewezen deelnemers (de zogenoemde slapers ), de gepensioneerden en de werkgever. Het Verantwoordingsorgaan benoemt de leden van de Raad van Toezicht 2 en heeft het recht advies uit te brengen over: het vaststellen en wijzigen van de vergoedingsregeling van de bestuursleden; het wijzigen van het beleid ten aanzien van het Verantwoordingsorgaan de vorm, inrichting en samenstelling van het intern toezicht; het vaststellen en wijzigen van een interne klachten- en geschillenprocedure; het vaststellen en wijzigen van het communicatie- en voorlichtingsbeleid. Ook stelt het bestuur het Verantwoordingsorgaan op de hoogte van de beleidsvoornemens voor de toekomst. Om zijn taken te kunnen uitvoeren heeft het Verantwoordingsorgaan recht op alle informatie die het nodig acht en ook recht op overleg met het bestuur, de Raad van Toezicht, de externe accountant en de externe actuaris. In het reglement van het Verantwoordingsorgaan is bepaald dat dat orgaan zijn oordeel over het handelen van het bestuur, over het gevoerde en te voeren beleid alsook over het naleven van de zogenoemde Principes voor Goed Pensioenfondsbestuur, zoals die zijn vastgelegd door de Stichting van de Arbeid, schriftelijk kenbaar maakt aan het bestuur en dat het bestuur daarop een schriftelijke en beargumenteerde reactie geeft. Beide stukken zullen worden opgenomen in het jaarverslag van het fonds. Onderstaand geeft het Verantwoordingsorgaan zijn bevindingen weer. Bevindingen Het Verantwoordingsorgaan stelt het op prijs om nu al verslag te doen van zijn eerste bevindingen, ondanks het feit dat het het jaarverslag van het pensioenfonds over 2007 betreft en het Verantwoordingsorgaan pas op 1 januari 2008 is opgericht. Als gevolg hiervan kan het Verantwoordingsorgaan dit keer echter nog geen oordeel geven over alle aspecten die van belang zijn en is de rapportage beperkt van omvang. 2 De eerste keer is de Raad van Toezicht bij wijze van uitzondering door het bestuur benoemd. 9

11 Evenwichtige belangenbehartiging Het Verantwoordingsorgaan heeft kennis genomen van de uitvoeringsovereenkomst tussen het pensioenfonds van de Nederlandsche Bank en de Nederlandsche Bank als werkgever, met de daarbij behorende premie-, toeslag- en beleggingsstaffel zoals die ook is weergegeven in paragraaf van dit jaarverslag. Deze beleggingsstaffel is, gegeven de gerealiseerde dekkingsgraad aan het eind van het verslagjaar, bepalend voor de vaststelling van de hoogte van de pensioenpremie en voor het, al dan niet geheel, indexeren van de ingegane pensioenen. Het Verantwoordingsorgaan heeft geconstateerd dat het bestuur op basis van de uitvoeringsovereenkomst pensioenaanspraken heeft verleend en pensioenen heeft verstrekt. Er is het Verantwoordingsorgaan daarbij niet gebleken dat er geen sprake zou zijn geweest van een evenwichtige belangenbehartiging. Bestuursstructuur Het Verantwoordingsorgaan heeft verder kennis genomen van de bestuursstructuur van het pensioenfonds en in het bijzonder van de wijze waarop het intern toezicht, met onder meer zowel een Raad van Toezicht en een Verantwoordingsorgaan, heeft vorm gekregen. Daarbij wordt het in het bijzonder van belang geacht dat er een goede taakafbakening tot stand komt tussen beide organen om overlap van activiteiten te voorkomen. In 2008 zal hierover afstemming plaatsvinden. Klachtenregeling In het voorjaar van 2008 heeft het bestuur een voorgenomen wijziging van de klachtenregeling in het huishoudelijk reglement van het fonds voor advies voorgelegd aan het Verantwoordingsorgaan. De door het Verantwoordingsorgaan voorgestelde wijzigingen zijn door het bestuur overgenomen in de definitieve tekst. Communicatie- en voorlichtingsbeleid Het Verantwoordingsorgaan heeft uitgebreid aandacht besteed aan het concept jaarverslag van het fonds en het bestuur een aantal voorstellen gedaan voor aanpassingen. In zijn algemeenheid is het Verantwoordingsorgaan van mening dat de leesbaarheid van het jaarverslag vergroot dient te worden om het beter toegankelijk te maken voor de leden van alle groepen waarvoor het is bestemd. Gelet op de tijd tot het moment van publiceren zal dat voor het jaarverslag over 2007 nog maar in beperkte mate kunnen plaatsvinden, maar het Verantwoordingsorgaan adviseeert het bestuur om hieraan volgend jaar tijdig aandacht te besteden. Een goed leesbaar jaarverslag, waarin op heldere wijze wordt uiteengezet welke ontwikkelingen zich hebben voorgedaan en wat de gevolgen daarvan zijn voor bijvoorbeeld de te betalen pensioenpremies en het indexeren van pensioenen wordt gezien als een belangrijk onderdeel van het communicatie- en voorlichtingsbeleid van het fonds. Tot slot stelt het Verantwoordingsorgaan het op prijs te vermelden dat het de communicatie met (de voorzitter van) het bestuur, de informatieverschaffing en de administratieve ondersteuning als zeer positief heeft ervaren. Dit schept de verwachting dat het Verantwoordingsorgaan in de loop van dit jaar een optimale bijdrage zal kunnen gaan leveren aan het goed functioneren van het pensioenfonds van de Nederlandsche Bank. 10

12 Amsterdam, 23 juni 2008 M.L.F.J. Banning J.E. Berndsen J.J. van Buggenum S. Butzke F.A. von Dewall A. van Dorssen M.A. Santema R.A. Vink F.C. Zwart 11

13 4. Verslag Raad van Toezicht De Raad van Toezicht is ingesteld op 1 augustus De leden zijn benoemd voor ten hoogste vier jaren. Herbenoeming is één maal mogelijk. De Raad van Toezicht heeft een rooster van aftreden opgesteld, waarbij het uitgangspunt is dat niet alle leden op hetzelfde moment aftreden. Het rooster van aftreden is als volgt: de heer Van Niekerk treedt af op 1 augustus 2009; de heer Geukers treedt af op 1 augustus 2010; de heer Dessing treedt af op 1 augustus De samenstelling, taken, rechten en werkwijze zijn vastgelegd in een reglement. De Raad van Toezicht toetst en beoordeelt het functioneren van het bestuur en de algemene gang van zaken in het fonds. Hiervoor adviseert de Raad van Toezicht het bestuur desgevraagd of uit eigen beweging over: - het beoordelen van beleids- en bestuursprocessen en de checks en balances binnen het fonds; - het beoordelen van de wijze waarop het fonds wordt aangestuurd; - het beoordelen van de wijze waarop door het bestuur wordt omgegaan met de risico's op de lange termijn. Om deze taken goed te kunnen uitvoeren, heeft de Raad van Toezicht recht op alle informatie die hij hiertoe nodig acht. Ook heeft de Raad van Toezicht recht op overleg met het bestuur, het Verantwoordingsorgaan, de externe accountant en externe actuaris en de organisaties waaraan de uitvoering is uitbesteed. De Raad van Toezicht heeft in 2007 vier maal vergaderd. Daarnaast heeft de Raad twee maal overleg gehad met (een delegatie van) het bestuur. De Raad van Toezicht is van mening dat, gezien de transitie van de pensioenuitvoering en het vermogensbeheer en het moment van aantreden van de Raad van Toezicht, er geen gefundeerd generaal oordeel over 2007 kan worden gegeven. Wel stelt de Raad van Toezicht het op prijs aan te geven welke onderwerpen al besproken zijn en de bevindingen hieromtrent. Governance Aan de hand van de verschillende documenten heeft de Raad van Toezicht een beeld gekregen hoe het bestuur dient te functioneren. De governance structuur is goed georganiseerd. Er is een goede verhouding tussen de verschillende organen. Het bestuur is nog doende de structuur nader in te vullen. De structuur is grotendeels in 2007 geïmplementeerd, maar zal in 2008 haar eerste vruchten afwerpen. De uitbesteding van het pensioen- en vermogensbeheer heeft eind 2007 zijn beslag gekregen is als een transitiejaar aan te merken. Het bestuur dient in 2008 in zijn rol van een beleidsbepalend en toezichthoudend bestuur te groeien. Hiervoor was het een meer uitvoerend bestuur. In het kader van dit ingroeitraject kan nog niet naar alle in de beleidsdocumenten vastgelegde procedures gehandeld worden. 12

14 Het bestuur heeft blijk gegeven oog te hebben voor deskundigheidsontwikkeling, de continuïteit binnen het bestuur, het onderling functioneren en de commissiestructuur. Risicomanagement De Raad van Toezicht heeft uitgebreid samen met het bestuur stilgestaan bij de risico's die het pensioenfonds loopt en hoe het bestuur de risico's tracht te beheersen en te borgen. Het bestuur heeft een uitgebreide risicoanalyse opgesteld en heeft een voldoende overzicht van de risico's die het pensioenfonds loopt nu de werkzaamheden zijn uitbesteed. Er is met het bestuur gesproken over het feit dat er beheersmaatregelen zijn. Het uitvoeringsbeleid van onderkende risico s zal geactualiseerd worden. In de ABTN van 2008 zal dit opgenomen worden. Uitbesteding Het proces van voorbereiding en het selectieproces voor de uitvoeringsorganisaties voor het pensioen- en vermogensbeheer is goed verlopen. Er is daartoe een goed beleid opgesteld en er is volgens dat beleid geacteerd. Het bestuur staat nu voor de uitdaging om hier operationeel invulling aan te geven. De door het bestuur opgestelde evaluatie van de uitbesteding en toelichting geven de Raad geen aanleiding tot opmerkingen. Eigen functioneren van de Raad van Toezicht De leden van de Raad van Toezicht zijn benoemd na een zorgvuldig selectieproces door het bestuur van het pensioenfonds. De Raad is samengesteld uit leden uit verschillende disciplines. Als team heeft de Raad ervaring in de aandachtsvelden besturen, pensioenen, beleggen en risicomanagement. Onderling, en in overleg met het bestuur, zijn er duidelijke (werk)afspraken gemaakt. De Raad van Toezicht heeft gekozen voor een thematische aanpak. Dit houdt in dat telkens bepaalde thema's in hun totaliteit besproken en beoordeeld worden. De Raad heeft een Plan van Werkzaamheden opgesteld voor 2007 en 2008, waarin een planning van de te behandelen thema's is opgenomen. De Raad zal deze aanpak evalueren als de Raad ongeveer een jaar in functie is (augustus 2008). Dan zal ook het functioneren van de Raad en diens leden geëvalueerd worden. Conclusie en vooruitblik 2008 De Raad van Toezicht heeft op onderdelen hiervoor een oordeel uitgesproken. Een generaal oordeel over 2007 is niet mogelijk, omdat met name de transitiefase nog niet voltooid is. Daarbij dient aangetekend te worden dat de Raad van Toezicht zelf pas sinds 1 augustus 2007 actief is. De Raad van Toezicht heeft de open en transparante wijze van communiceren en samenwerken met het bestuur en het verstrekken van informatie als zeer constructief ervaren. In 2008 zal de Raad van Toezicht zich onder andere richten op het risicobeheer op lange termijn. Dit zal mede aan de hand van de continuïteitsanalyse, die in 2008 opgesteld wordt, gebeuren. Daarnaast zal de Raad het communicatiebeleid en de uitvoering daarvan nader 13

15 beschouwen. Aandachtspunt blijft de groei in het nieuwe rolmodel voor het bestuur (van uitvoerend naar beleidsbepalend/toezichthoudend). Amsterdam, 23 juni 2008 J.Th. van Niekerk B.F. Dessing H.M. Geukers 14

16 5. Verslag van het bestuur 5.1 Inleiding In het project Op afstandplaatsen Pensioenfonds DNB is in 2007 gewerkt aan het uitbesteden van de uitvoeringstaken van het pensioenfonds. Het doel van dit project was om het pensioenfonds zowel wat de besturing van het fonds (fase 1) als de uitvoerende werkzaamheden (fase 2) betreft op afstand van DNB te plaatsen. Eind 2006 was fase 1 gerealiseerd. Gedurende het verslagjaar 2007 is de uitbesteding van het pensioenbeheer en het vermogensbeheer (fase 2) gerealiseerd. Aan de hand van opgestelde criteria is het uitbestedingproces vormgegeven door een projectgroep uitbesteding met begeleiding van externe adviseurs van Watson Wyatt. Teneinde te komen tot een optimale uitvoering, heeft het bestuur gekozen het pensioenbeheer en het vermogensbeheer apart uit te besteden. Het gehele proces is in het jaar 2007 afgerond en per 1 januari 2008 zijn de projectgroepen uitbesteding pensioenbeheer en uitbesteding beleggingen opgeheven. De pensioenuitvoering is door het bestuur uitbesteed aan TKP Pensioen BV te Groningen. In de eerste 9 maanden van 2007 heeft het Pensioenbureau van het pensioenfonds te Amsterdam de administratie verricht, waarna de overdracht per 1 oktober 2007 heeft plaatsgevonden. Het bestuur heeft door middel van een uitbestedingovereenkomst tussen het pensioenfonds en TKP Pensioen BV de uitbesteding van pensioenbeheer vormgegeven en afspraken gemaakt over de dienstverlening. De uitbesteding van pensioenbeheer omvat de dienstverlening in het kader van pensioenadministratie, - communicatie, bestuursadvisering en ondersteuning en financiële administratie en verantwoording. Het beheer van de beleggingen van het PVK-fonds is ultimo 2006 overgedragen aan de toenmalige vermogensbeheerder: DNB. De middelen van het PVK-fonds zijn samengevoegd met de middelen van het DNB-fonds en werden in overeenstemming met het gevoerde beleggingsbeleid belegd. Het bestuur heeft het beheer van het gehele vermogen medio september 2007 uitbesteed aan BlackRock Netherlands BV in de rol van fiduciair manager. Gegeven het beschikbare risicobudget heeft het bestuur eind 2007 het beleggingsbeleid voor 2008 nader uitgewerkt. Dat beleid is begin 2008 geïmplementeerd. Tot de implementatie van dit beleggingsbeleid is het bestaande beleid gecontinueerd. Ten gevolge van het uitbesteden van de pensioenuitvoering is het Pensioenbureau met ingang van 1 januari 2008 opgeheven. Tevens is een aantal bestuursleden afgetreden in Wij zijn de heren Benard, Rammeloo, Seeleman en Siegelaer zeer erkentelijk voor hun jarenlange deskundige en collegiale bijdrage in het bestuur. Evenzo zijn wij de heren Dekker, Konincks en Verwoerd en mevrouw Van de Veer van het Pensioenbureau, de divisie Financiële Markten en de Interne Accountantsdienst zeer erkentelijk voor hun jarenlange deskundige bijdrage. Het onderwerp van goed pensioenfondsbestuur heeft in 2007 bijzonder aandacht gehad van het bestuur. Per 1 januari 2008 is het Verantwoordingsorgaan ingesteld. Daarnaast heeft het 15

17 bestuur voor intern toezicht gekozen voor de optie van Raad van Toezicht. Verdere implementatie zal in de loop van 2008 plaatsvinden. Door invoering van nieuwe wet- en regelgeving zijn de formele eisen die aan het pensioenfondsbestuur worden gesteld hoger geworden. Desondanks is het huidige bestuur van mening dat het in de huidige samenstelling over voldoende draagvlak en deskundigheid beschikt om aan deze wettelijke eisen tegemoet te komen en het fonds adequaat te kunnen besturen. 5.2 Organisatie Algemeen Het fonds draagt de verantwoording voor een goede uitvoering van de pensioenregeling voor (gewezen) deelnemers, pensioengerechtigden en hun nabestaanden, in overeenstemming met wet- en regelgeving. De inhoud van de pensioenregeling is het resultaat van het overleg tussen CAO-partijen bij DNB. Het bestuur is verantwoordelijk voor de verwezenlijking van de doelstelling van het pensioenfonds, de strategie, het beleid en de uitvoering hiervan Wettelijk verplichte mededelingen omtrent aanwijzingen, dwangsommen en/of boetes De pensioenfondsen zijn op grond van de Pensioenwet verplicht de volgende mededelingen in het jaarverslag op te nemen. Het afgelopen jaar zijn aan het pensioenfonds geen dwangsommen of boetes opgelegd. Er zijn door de toezichthouder geen aanwijzingen aan het fonds gegeven, noch is een bewindvoerder aangesteld of is bevoegdheidsuitoefening van organen van het fonds gebonden aan toestemming van de toezichthouder. De vermogenspositie is zodanig dat er geen lange- of kortetermijnherstelplan van toepassing is Goed Pensioenfonds Bestuur Het bestuur is zich bewust van zijn verantwoordelijkheid voor het goed besturen van het pensioenfonds en zal alles doen wat nodig is voor de handhaving van het vertrouwen in het pensioenfonds. Daarnaast zal het bestuur er altijd naar streven om de principes van Goed Pensioenfonds Bestuur na te leven, zoals het integer en transparant handelen door het bestuur, het geven van rekenschap en het afleggen van verantwoording. Dit onderwerp heeft de bijzondere aandacht van het bestuur van het fonds gehad in Zo is de bestaande organisatie van het fonds onderzocht in relatie tot gedane aanbevelingen door de Stichting van de Arbeid. Het bestuur wil uitdrukkelijk deze aanbevelingen goed invullen en nakomen en heeft de pensioenfondsstructuur daarop aangepast. Het Nationaal Register Commissarissen en Toezichthouders heeft op verzoek van het bestuur voorstellen gedaan voor een profielschets van de leden van de Raad van Toezicht en aansluitend is een searchopdracht naar geschikte kandidaten uitgegaan ter vervulling van drie 16

18 vacatures in de Raad van Toezicht. Een commissie uit het bestuur, bestaande uit mevrouw Schuit, namens de beleggingscommissie, de heer Van der Veer, namens de auditcommissie en de voorzitter heeft vervolgens de selectie van de kandidaten voor haar rekening genomen. Op grond van de statuten heeft benoeming plaatsgevonden door het bestuur, maar opvolgende benoemingen zullen worden gedaan door het Verantwoordingsorgaan op voordracht van de Raad van Toezicht. Een belangrijk selectiecriterium is geweest, dat de Raad van Toezicht van toegevoegde waarde moet zijn voor het bestuur. Ten aanzien van het Verantwoordingsorgaan heeft het bestuur besloten om uit drie geledingen (werkgever, deelnemers en pensioengerechtigden) elk drie afgevaardigden te laten benoemen. In de loop van 2008 vindt de verdere implementatie hiervan plaats. Het bestuur heeft in de vergadering van 23 juni 2008 met instemming kennis genomen van het oordeel van de Raad van Toezicht en het Verantwoordingsorgaan Bestuursaangelegenheden In 2007 is de bestuurssamenstelling gewijzigd. De heer H.J.P. Penders is per 1 april 2007 benoemd tot voorzitter tot Mevrouw Schuit is benoemd als plaatsvervangend voorzitter met ingang van In 2007 was de heer Cornet plaatsvervangend voorzitter. De heren W.L. Benard, R.A.A. Rammeloo, J. Seeleman en G.C.M. Siegelaer hebben hun functie als bestuurslid neergelegd. Nieuw toegetreden tot het bestuur zijn de heren P.D. van Loo, G. van Ankeren en mevrouw G.F.T. Tiellemans. Tevens zijn door het bestuur het huishoudelijk reglement van het bestuur, het reglement van het verantwoordingsorgaan en het reglement van de Raad van Toezicht vastgesteld. Het bestuur vergadert ten minste één keer per kwartaal. In 2007 is er 7 keer vergaderd. Gemiddeld waren 8 van de 9 bestuursleden aanwezig tijdens de bestuursvergaderingen. In alle vergaderingen is het voor besluitvorming noodzakelijke quorum aanwezig geweest. De toezichthouder heeft regels vastgesteld om besturen van pensioenfondsen te toetsen. Concreet houden deze regels in dat bestuurders van pensioenfondsen, voordat zij worden benoemd, worden getoetst op integriteit en deskundigheid door de toezichthouder. De bestuursleden van het pensioenfonds zijn getoetst en de toezichthouder heeft met de benoeming van alle bestuursleden ingestemd. Het bestuur vindt het belangrijk dat zijn deskundigheid op peil wordt gehouden, mede gezien de ontwikkelingen op pensioen- en beleggingsgebied. Het bestuur volgt hiertoe actief de voor het fonds relevante, nieuwe pensioenontwikkelingen en tevens worden bestuursleden in de gelegenheid gesteld (vervolg)cursussen, seminars, regio- en themabijeenkomsten bij te wonen. Volgens artikel 23 van de Statuten is er sprake van een geschillenregeling. Van deze regeling is in 2007 geen gebruik gemaakt. 17

19 5.2.5 Risicobeheer Belangrijke taak van het bestuur is het beheersen van de risico s die het fonds loopt, te onderscheiden in beleggingsrisico s, verzekeringsrisico s (waaronder financiering en actuarieel) en operationele risico s. In de paragrafen Beleggingen en Financiering wordt nader verantwoording afgelegd over het beleid van het bestuur in deze. In de jaarrekening is een afzonderlijke risicoparagraaf opgenomen waarin diverse risico s nader worden beschreven. Tevens is in de jaarrekening de actuariële analyse opgenomen Deskundigheids- en integriteittoets en opleiding Het pensioenfonds beschikt over een gedragscode. Het doel van de gedragscode is het bijdragen aan het transparant en integer handelen van de bestuurders ten behoeve van al diegenen die bij het pensioenfonds belang hebben en tot het waarborgen van de goede naam en reputatie van het pensioenfonds als marktpartij. De gedragscode bevat onder meer regels over hoe een bestuurslid moet omgaan met vertrouwelijke informatie, voorwetenschap, relatiegeschenken en het vervullen van nevenfuncties bij andere ondernemingen en instellingen. De heer A. Bruijnis (toezichthouder DNB) is door het bestuur aangewezen als compliance officer. Hij rapporteert rechtstreeks aan de voorzitter en is belast met het toezicht op de naleving van de op grond van de gedragscode geldende bepalingen. In 2007 heeft de compliance officer de naleving van de gedragscode gedurende 2006 onderzocht en daaruit bleken geen overtredingen van de gedragscode. In 2008 zal opnieuw de naleving over 2007 worden onderzocht. De gedane aanbevelingen van de compliance officer zijn door het bestuur overgenomen. De voornaamste aanbeveling betreft het eveneens van toepassing verklaren van de gedragscode voor de leden van de Raad van Toezicht en het Verantwoordingsorgaan. Daarnaast is de aanbeveling overgenomen om in het deskundigheidsplan voor het bestuur het aanwezige deskundigheidsniveau meer genuanceerd vast te leggen. In 2008 zal de gedragscode aangepast worden aan de gewijzigde wet- en regelgeving en de uitbesteding. In 2007 heeft het merendeel van het bestuur deelgenomen aan de kennisreflector van Stichting Pensioenopleidingen. De uitkomsten geven het beeld dat de kennis van het bestuur van pensioenfonds DNB bovengemiddeld is Organisatie, uitvoering en evaluatie Zoals eerder in dit jaarverslag vermeld is gedurende het verslagjaar het pensioenbeheer uitbesteed aan TKP en is het vermogensbeheer uitbesteed aan BlackRock. Door de projectgroep uitbesteden is een evaluatie opgesteld aan de hand van het uitbestedingbeleid zoals opgenomen in de ABTN. Ten aanzien van de risico s die uitbesteding met zich meebrengt, is de conclusie dat de uitbesteding heeft plaatsgevonden met een voldoende beheersing van de onderkende risico s en dat het fonds heeft voldaan aan hetgeen de toezichthouder voorschrijft in de beleidsregel uitbesteding. 18

20 De uitbesteding heeft betrekking gehad op de uitbesteding van pensioen- en vermogensbeheer en bestuursondersteuning. De inhuur van adviseurs die het bestuur hebben ondersteund heeft weloverwogen plaatsgevonden. Omdat vooraf is bijgestuurd op het formuleren van een programma van eisen, heeft de uitbesteding niet helemaal conform het vastgestelde beleid plaatsgevonden. De aanvankelijke voorkeur voor een gebundelde uitbesteding is in het begin van het traject namelijk bewust losgelaten. Deze bijsturingen hebben geleid tot een efficiënter uitbestedingtraject en een kwalitatief betere selectie. In de uiteindelijke uitbestedingovereenkomsten zijn alle onderwerpen die vooraf zijn benoemd opgenomen. De beleidsbepaling, de controle en het toezicht op de uitvoerders blijven bij het fonds. Alle voor uitbesteding in aanmerking komende activiteiten zijn ook daadwerkelijk uitbesteed. Samengevat kan worden gesteld, dat de evaluatie van de uitbesteding positief is. Het bestuur heeft in de bestuursvergadering van 4 april 2008 met instemming kennis genomen van de conclusies van de projectgroep. 19

21 5.3 Financiering Financieel Toetsingskader (FTK) Op 1 januari 2007 zijn de Actuariële Principes Pensioenfondsen vervangen door het Financieel Toetsingskader. Eén van de belangrijkste wijzigingen betreft de wijze van vaststelling van de voorziening pensioenverplichtingen (VPV). Onder het FTK wordt de VPV op marktwaarde vastgesteld. Een andere belangrijke wijziging betreft de solvabiliteitseisen. Onder het FTK wordt het aanwezige vermogen vergeleken met het vereiste vermogen. Aan het vereiste vermogen ligt een zekerheidsmaatstaf van 97,5% ten grondslag met daaraan gekoppeld een hersteltermijn van 15 jaren. Een andere wijziging die volgt uit de voorschriften van het FTK is dat bij de bepaling van de VPV en de kostendekkende premie rekening gehouden moet worden met de voorzienbare sterftetrend. Om te voldoen aan deze bepaling worden de sterftekansen met ingang van 2007 ontleend aan de door het Actuarieel Genootschap gepubliceerde prognosetafels Financieringssysteem De verschillende sturingsmiddelen van het fonds zijn geïntegreerd in een premie-, toeslag- en beleggingsstaffel. De staffel is hieronder weergegeven. Trede Premie als % van salaris Toeslagverlening als % van prijsindex Risicobudget 1 dg < 105% VPV N 28% 0% 2,7% 2 105% VPV N < dg < VPV 20%R 28% 0% 2,7% 3 VPV 20%R < dg < VPV 40%R 25,5% 33,3% 3,95% 4 VPV 40%R < dg < VPV 60%R 24% 66,7% 5,2% 5 VPV 60%R < dg < VPV 80%R 22,5% 100% 6,5% 6 VPV 80%R < dg < 115% VPV 80%R 18% 100% plus inhaal 7,4% tot max.50% v.d. prijsindex 7 115% VPV 80%R < dg < 125% VPV 80%R 13,5% 100% plus inhaal 8,1% tot max.100% v.d. prijsindex 8 125% VPV 80%R < dg < 135% VPV 80%R 9% 100% plus inhaal 9,9% tot max.100% v.d. prijsindex 9 135% VPV 80%R < dg < 145% VPV 80%R 4,5% 100% plus inhaal 9,9% tot max.100% v.d. prijsindex 10 Dg > 145%VPV 80%R 0% 100% plus inhaal tot max.100% v.d. prijsindex 9,9% 20

22 Hierbij geldt dat het beleggingsbeleid van het pensioenfonds zodanig is ingericht, dat hoe hoger de dekkingsgraad is, hoe meer risico er genomen kan worden ten aanzien van het vermogensbeheer. De samenstelling van de portefeuille wordt hier dan ook op aangepast. Het streefvermogen is gelijk aan de contante waarde van de pensioenaanspraken op basis van een rente die voor 20% gebaseerd is op de nominale marktrente (rentetermijnstructuur) en voor 80% op de reële marktrente (VPV 80%R ). De staffelpremie is een percentage van het pensioengevend inkomen (vast en variabel). De evenwichtspremie volgens de staffel bedraagt 18%. Dit is de premie die nodig is om het streefvermogen in stand te houden, terwijl de pensioenen volledig worden geïndexeerd. Zodra de dekkingsgraad onder het streefvermogen komt, wordt er een hogere premie betaald. De maximale premie bedraagt 28%. Andere sturingsmiddelen die worden gebruikt voor herstel van de vermogenspositie zijn minder risicovol beleggen en beperking van de toeslagverlening van de pensioenaanspraken van niet-actieven. De staffel is een leidraad voor de besluitvorming in het bestuur over het premieniveau, de voorwaardelijke toeslagverlening en het beleggingsbeleid in enig jaar, uitgaande van de dekkingsgraad op 1 januari van het betreffende jaar. Het bestuur kan gemotiveerd en gehoord de certificerende actuaris besluiten tot afwijking van de geldende staffel. Omdat in die situatie wordt afgeweken van de uitvoeringovereenkomst, vindt daarover ook overleg plaats met de werkgever Premiebeleid In afwijking van het vastgestelde beleid is in 2007 een premie van 22,1% betaald. De premie kon nog niet vastgesteld worden op basis van de afgesproken staffel, vanwege het feit dat er nog geen sprake was van een aangepast beleggingsbeleid. Premiekosten tot 15% van de loonsom zijn voor rekening van de werkgever. Premiekosten boven 15% worden op basis verdeeld tussen werkgever en werknemers met voor de werknemers een maximum van 5% van de pensioengrondslag. De kostendekkende premie voor 2007 bestaat uit de volgende onderdelen: - de opbouw van pensioenaanspraken voor deelnemers in 2007; - de toeslagen in 2007 op de reeds opgebouwde aanspraken voor deelnemers; - de risicopremie voor nabestaandenpensioen, arbeidsongeschiktheidspensioen en het recht op premievrijstelling; - de solvabiliteitsopslag over bovenstaande onderdelen; - een opslag voor uitvoeringskosten. De kostendekkende premie is ex post vastgesteld op basis van het actuariële jaarwerk. Dit houdt in dat deze premie bepaald is met behulp van de rentetermijnstructuur per ultimo Bij de bepaling van de gedempte premie is rekening gehouden met een discontovoet van 4% en een risicopremie van 2,5%. Er is rekening gehouden met de lange termijn verwachte indexatie van 3%. 21

23 Kostendekkende premie Gedempte premie Feitelijke premie 29,2 mln 31,4 mln 26,4 mln De gedempte kostendekkende premie is hoger dan de feitelijke premie. Er is een premiekorting verleend van 5,0 miljoen. Conform artikel 36a van het Besluit financieel toetsingskader pensioenfondsen is het voor 2007 en 2008 toegestaan om premiekorting te verlenen ter grootte van de buffervrijval als gevolg van het doen van uitkeringen. De buffervrijval bedraagt 5,8 miljoen dit is 16,3% (het vereist eigen vermogen aan het begin van het boekjaar) van de uitkeringen in het boekjaar. De verleende premiekorting is lager dan de buffervrijval en daarmee is de feitelijke premie voor 2007 toereikend Ontwikkeling vermogenspositie Vanwege de invoering van het FTK aan het begin van het verslagjaar, zijn de verplichtingen van het fonds gevoelig geworden voor de fluctuatie van de marktrente. De marktrente is in 2007 behoorlijk gestegen. De voor het fonds relevante rente is in 2007 gestegen van 4,3% naar 4,9%. De invoering van het FTK en de RJ 610 heeft aan het begin van het verslagjaar geleid tot een stijging van het eigen vermogen met 13,8 miljoen. Een specificatie is opgenomen in de jaarrekening op pagina 38. Een andere wijziging aan het begin van het verslagjaar betreft de verhoging van het opslagpercentage voor administratie- en excassokosten van 1% van de VPV naar 1,75% van de VPV. Dit zorgt voor een stijging van de VPV met 5,2 miljoen. De dekkingsgraad is in 2007 gestegen van 128,5% naar 135,5%. Dit valt als volgt nader te specificeren: Dekkingsgraad per ultimo ,5% Stelselwijziging: effect marktrente 4,3% Stelselwijziging: effect generatietafels -1,8% Dekkingsgraad 1 januari 2007 na stelselwijziging 131,0% Mutatie door beleggingsresultaat -3,1% Mutatie door verzekeringstechnische ontwikkelingen -2,0% Mutatie door waardevermeerdering verplichtingen 1,1% Mutatie door rentetermijnstructuur (marktwaarde) 7,8% Overige oorzaken 0,5% Dekkingsgraad per 31 december ,5% 22

24 5.4 Pensioenen Externe ontwikkelingen Pensioenwet Op 1 januari 2007 is de Pensioenwet, als vervanger van de Pensioen- en spaarfondsenwet (PSW) in werking getreden. De herziening van de PSW was noodzakelijk vanwege de vele ontwikkelingen die zich sinds de invoering van de PSW (1952) op pensioenterrein hebben voorgedaan. De Pensioenwet heeft tot doel de waarborgen te verschaffen voor financiële zekerheid, individuele zekerheid en uitvoeringzekerheid. In de Pensioenwet is het aantal informatievoorschriften sterk uitgebreid. De pensioenreglementen van het fonds zijn aangepast aan de bepalingen in de Pensioenwet die gelden met ingang van 1 januari De belangrijkste aanpassingen in de pensioenreglementen betreffen: - het artikel waarin werd geregeld dat pensioenen die niet binnen tien jaar zijn opgeëist vervallen, is geschrapt; - opname van een nieuw artikel waarin is bepaald dat het pensioenfonds de informatie als bedoeld in de Pensioenwet op verzoek verstrekt. Dit betekent dat het pensioenfonds vanaf 1 januari 2007 op verzoek aan de deelnemer, de gewezen deelnemer, de gewezen partner of de pensioengerechtigde ondermeer het eventuele korte- of langetermijnherstelplan, het jaarverslag, de jaarrekening, de uitvoeringovereenkomst, informatie over de hoogte van de dekkingsgraad, alsmede informatie over eventuele aanwijzingen door de toezichthouder en over de consequenties van uitruil of gebruikmaking van keuzemogelijkheden, verstrekt. Voorts heeft in 2007 besluitvorming plaatsgevonden omtrent aanpassingen van de statuten en de ABTN aan de bepalingen in de Pensioenwet die op 1 januari 2008 in werking treden. FVP-bijdrage regeling Het bestuur van de Stichting Financiering Voortzetting Pensioenverzekering (FVP) heeft in 2007 aangekondigd dat, wegens gebrek aan voldoende financiële middelen, de bijdragen van het FVP in de pensioenopbouw van werkloze werknemers per 1 januari 2010 wordt beëindigd. De FVP-bijdrage blijft wel voorwaardelijk. Er gelden geen harde garanties Pensioenregeling De belangrijkste kenmerken van de pensioenregeling 2006 zijn: Geïndexeerde middelloonregeling Opbouwpercentage ouderdomspensioen 2,15% per jaar Franchise van per 1 januari 2007 Pensioenleeftijd 65 jaar Partnerpensioen op kapitaaldekkingsbasis Tijdelijk partnerpensioen 23

25 Overgangsbepalingen gelden voor medewerkers op wie de tot 1 januari 2006 geldende regelingen (pensioenregeling 2003 (oud DNB) of pensioenregeling 2005 (oud PVK)) van toepassing waren. Daarbij wordt een onderscheid gemaakt tussen medewerkers geboren op of na en medewerkers geboren vóór De aanpassingen van de pensioenreglementen P2003 en P2005 zijn in de vergadering van mei 2007 vastgesteld. Overgangsbepalingen voor medewerkers geboren op of na 1 januari 1950 Voor medewerkers geboren op of na 1 januari 1950 op wie de tot 1 januari 2006 geldende regelingen (pensioenregeling 2003 of pensioenregeling 2005) van toepassing waren, geldt dat de voor 1 januari opgebouwde pensioenaanspraken behouden blijven. Ook voor deze aanspraken gelden de toeslagen en kan de deelnemer de opgebouwde rechten vervroegen of uitstellen. Overgangsbepalingen voor medewerkers geboren vóór 1 januari 1950 Voor medewerkers geboren vóór 1 januari 1950 op wie de tot 1 januari 2006 geldende regelingen van toepassing waren (pensioenregeling 2003 of pensioenregeling 2005), blijft pensioenregeling 2003 respectievelijk pensioenregeling 2005 van kracht. De belangrijkste kenmerken van de pensioenregeling 2003 (oud DNB) zijn: Deelnemer in de regeling, diegene die op 31 januari 2005 en 1 januari 2006 in dienst waren bij de werkgever en op die datum deelnamen bij het fonds aan het geldende pensioenreglement 2003 Geïndexeerde middelloonregeling Opbouwpercentage ouderdomspensioen 2,0% per jaar Franchise van per 1 januari 2007 Prepensioen gemaximeerd op 85% van de laatst geldende inkomensgrondslag Prepensioen ingangsdatum 60 jaar (deelnemer geboren voor 1 januari 1948) en 60,25 (deelnemer geboren op of na 1 januari 1948, doch voor 1 januari 1950) Pensioenleeftijd 65 jaar Partnerpensioen op kapitaalbasis Tijdelijk partnerpensioen op risicobasis gebaseerd op het product van 2% per jaar van de franchise en het totaal aantal te behalen deelnemingstijd. De belangrijkste kenmerken van de pensioenregeling 2005 (oud PVK) zijn: Deelnemer in de regeling, diegene die op 31 januari 2005 en 1 januari 2006 in dienst waren bij de werkgever en per 31 december 2004 deelnamen bij het fonds aan het toen geldende pensioenreglement Geïndexeerde middelloonregeling Opbouwpercentage ouderdomspensioen 2,0% per jaar Franchise van per 1 januari 2007 Prepensioen gemaximeerd op 85% van de laatst geldende inkomensgrondslag Prepensioen ingangsdatum 62 jaar Pensioenleeftijd 65 jaar Partnerpensioen op kapitaalbasis Tijdelijk partnerpensioen op risicobasis gebaseerd op het product van 2% per jaar van de franchise en het totaal aantal te behalen deelnemingstijd 24

26 Indexering De hoogte van de toeslagverlening van de pensioenen is voor actieve deelnemers reglementair gekoppeld aan de algemene loonontwikkeling binnen de DNB-CAO. Er is sprake van een onvoorwaardelijke toezegging zolang de deelnemer als werknemer in dienst is bij DNB. De hoogte van de toeslagverlening van de pensioenen is voor gewezen deelnemers en pensioengerechtigden reglementair gekoppeld aan de consumentenprijsindex voor alle huishoudens in het betreffende jaar (meetperiode maand oktober voorgaande jaar tot en met de maand september in het betreffende jaar). Of toeslagverlening zal worden toegekend is afhankelijk van de financiële positie van het pensioenfonds. Als de middelen van het fonds, naar het oordeel van het bestuur, het toelaten kan het bestuur overgaan tot toeslagverlening. Het betreft een voorwaardelijke toeslagverlening. Dit betekent dat er geen recht op toeslagverlening is en het ook op lange termijn niet zeker is of en in welke mate toeslagverlening zal plaatsvinden. Er is geen geld gereserveerd voor toekomstige toeslagverlening. Het beleggingsbeleid van het fonds is er mede op gericht om ingegane pensioenen en premievrije pensioenaanspraken zo veel mogelijk waardevast te houden. De pensioenaanspraken van actieve deelnemers zijn per april 2007 verhoogd met de algemene salarisaanpassing van 1,5%. De ingegane pensioenen toegekend voor 1 januari 2003 en de pensioenen van ex-pvk deelnemers zijn, gegeven de financiële positie van het pensioenfonds (conform de premie- en toeslagstaffel), per april 2007 verhoogd met de algemene salarisaanpassing van 1,5%. De ingegane pensioenen toegekend na 1 januari 2003 en de premievrije aanspraken van gewezen deelnemers van DNB zijn, gegeven de financiële positie van het pensioenfonds (conform de premie- en toeslagstaffel), verhoogd met de consumentenprijsindex per 31 december 2007, en wel met 2,3%. 25

27 5.4.3 Deelnemersbestand Stand ultimo vorig verslagjaar Bij Af Stand ultimo verslagjaar Actieven Slapers Gepensioneerden waarvan: (tijdelijk) ouderdomspensioen Partnerpensioen Arbeidsongeschiktheidspensioen Wezenpensioen Totaal: