Anti-oxidanten en bescherming van de huid tegen zonlicht.
|
|
- Tobias Koning
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Anti-oxidanten en bescherming van de huid tegen zonlicht. Aerenhouts Dirk, Barel Andre, Taeymans Jan, Clarys Peter, VUB Onze huid vervult verschillende functies, zoals signalen doorgeven, temperatuur regeling, immunologisch afweersysteem en bescherming tegen mechanische, chemische (vb. zuren), micro organismen (bacteriën, virussen, schimmels) en UV straling. Bovendien zorgt de huid ervoor dat het lichaam geen overtollig vocht verliest en is zij verantwoordelijk voor de aanmaak van vitamine D. Het bovenste deel van de huid wordt gevormd door de epidermis waar keratinocyten, melanocyten en zintuiglijke cellen gelokaliseerd zijn.
2 NutriFacts 2013 Keratinocyten worden gevormd in de onderste, basale, laag van de epidermis door continue celdeling en ze zijn kubusvormig. Na de celdeling schuiven ze gelijkmatig op naar de oppervlakte. Tijdens dit proces worden de cellen geleidelijk aan platter en verliezen zij hun kern, organellen en cytoplasma zodat zij als dode cellen aan de oppervlakte, de hoornlaag, arriveren waar zij afschilferen. De afgifte van de cel inhoud aan de extracellulaire omgeving zorgt voor een intercellulaire omgeving met veel lipiden die fungeert als een barrière tegen indringers maar even goed om vocht in het lichaam vast te houden. Melanocyten zijn cellen die tussen de keratinocyten in de basale laag van de epidermis liggen en zij zorgen voor de aanmaak van melanine. Melanine korrels worden aangemaakt na blootstelling aan UV licht en geïnjecteerd in de naburige keratinocyten. Deze melanine zal zich vestigen tussen de kern (met DNA) en de oppervlakte om zodoende het genetisch materiaal van de cellen te beschermen door de UV stralen te absorberen. Zodoende vervult de epidermis, met zijn vele lagen van met melanine gevulde keratinocyten, zintuiglijke sensoren en intercellulaire barrière alreeds een belangrijk deel van de functies van de huid. Onder de epidermis ligt de dermis en in tegenstelling tot de epidermis is de dermis wel goed gevasculariseerd. Via deze bloedvaten worden dan ook de onderste cellen in de epidermis voorzien van hun voedingsstoffen. Behalve veel bloedvaten bevat de dermis eveneens fibroblasten. Dit zijn cellen die instaan voor de aanmaak van collagene en elastine vezels die de extracellulaire matrix vormen. Collagene vezels zorgen voor trekvastheid en geven de huid haar textuur terwijl elastine vezels de huid haar souplesse geven waardoor zij steeds kan terugkeren naar haar normale vorm. Zonlicht bestaat uit een breed spectrum van golflengten, waarin we het zichtbare licht kunnen onderscheiden tussen 400 en 700nm. UV stralen kunnen worden opgedeeld in 3 categorieën. UVA stralen hebben een golflengte van nm, UVB stralen een golflengte van nm en UVC stralen van nm. Vanwege hun fysieke verschillen hebben deze stralen ook verschillende eigenschappen. UVC stralen bereiken in principe het aardoppervlak niet omdat zij worden geabsorbeerd in de atmosfeer. UVB stralen bereiken ons wel en dringen door tot in de epidermis en in mindere mate het bovenste deel van de dermis waar zij zorgen voor schade aan het DNA. UVA stralen dringen nog dieper door en bereiken de gehele dermis en ook zij kunnen DNA schade veroorzaken maar zij gaan vooral de oorzaak zijn van de productie van reactive oxygen species (ROS). Zonlicht-beschadiging en zonlicht-veroudering van de huid treden op na blootstelling aan UV stralen en worden gekenmerkt door inflammatie, zonnebrand, verdikking van de epidermis, oxidatieve stress, afbraak van de extracellulaire matrix en een toegenomen risico op huidkanker. UVA gegenereerde ROS en lipiden peroxidatie veroorzaken eveneens DNA schade, maar dan op een indirecte manier. ROS worden geassocieerd met de initiatie, maar ook met de promotie en progressie van tumor groei. De indirecte factoren die het ontstaan van huidkanker in de hand werken zijn inflammatoire cytokines en oxidatieve mutaties van het DNA en eiwitten. Aanhoudende oxidatieve stress op een kankergezwel kan de activatie van transcriptiefactoren veroorzaken evenals genetische instabiliteit. Zulke stress kan bijdragen aan de kwaadaardige ontwikkeling van de tumor. Zonlicht-verouderde huid heeft een lederachtig oppervlak met diepe rimpels en is gelig verkleurd met vlekken. Intrinsieke kenmerken van een zonlicht verouderde huid zijn epidermale afsterving, een afname van het collageen en glycosylaminoglycanen (moleculen die zorgen voor de viscositeit), een afname van de tonus en elasticiteit. In een vergevorderd stadium spreekt Zonlicht beschadiging en zonlicht veroudering van de huid treden op na blootstelling aan UV stralen
3 men van elastosis solaris. Na de melanine geproduceerd door de melanocyten, vervullen anti-oxidanten in de huid een tweede bescherming omdat zij de ROS vrije radicalen zullen neutraliseren. Tenslotte, wanneer er toch schade aan het DNA optreedt zullen speciale herstelenzymen deze schade eventueel nog kunnen herstellen vooraleer de celdeling gebeurt. Endogene antioxidanten aanwezig in de huid zijn onder andere alfa lipoeenzuur, glutathione, melatonine en coenzym Q. Primaire anti-oxidanten die via het bloed worden aangeleverd zijn carotenoiden, polyphenolen, vitaminen E en C. Het is algemeen geweten dat de beste bescherming tegen UV stralen erin bestaat om tijdig uit de zon te gaan en om geregeld een zonnecrème te gebruiken met een voldoende hoge UV filter. De huidige zonnecrèmes bevatten bovendien eveneens anti-oxidanten die worden verondersteld om in de huid door te dringen om daar hun werking uit te oefenen. Jammer genoeg geraken niet al deze anti-oxidanten doorheen de lipidenbarrière en de verhoornde laag keratinocyten, of zijn ze niet in staat om diep genoeg door te dringen. Daarom is het mogelijk efficiënter om de anti-oxidanten via de voeding en zo verder via het bloed tot in de huid te brengen. Het potentieel effect van voedingsstoffen op de bescherming van de huid tegen UV schade wordt erkend door de European Food Safety Authority (EFSA). Nutraceuticals zijn voedingsmiddelen of bestanddelen die een medisch - of gezondheidsvoordeel bieden, waaronder de preventie en behandeling van ziekte en aandoeningen. De voedselindustrie brengt zodoende meer en meer producten op de markt die, vooral op basis van hun anti-oxidatieve werking, claimen dat ze een bescherming bieden tegen zonlicht-veroudering van de huid en/of ontstaan van huidkanker. Nochtans is het moeilijk om zulke positieve eigenschappen met voldoende evidentie te staven. Biobeschikbaarheid en metabole processen zorgen ervoor dat men niet zomaar een effect kan aantonen van een voedingsmiddel of voedingssupplement. Studies op dieren en in vitro studies volstaan duidelijk niet om de beweerde effecten van nutraceuticals te bekrachtigen of te ontkrachten. Observatie studies op mensen kunnen de talrijke beïnvloedende factoren niet controleren en zijn daarom evenmin geschikt om een oorzakelijk verband tussen een nutraceutical en een effect aan te tonen. Alleen interventiestudies die voldoende methodologische kwaliteit (voldoende proefpersonen, gerandomiseerd placebo gecontroleerd, dubbel blind) hebben zijn hiertoe in staat. Omdat een éénmalige inname van een nutraceutical geen effect heeft is het nodig om longitudinaal te werken. Bij longitudinale studies, waar de proefpersonen gedurende langere tijd dagelijks een nutraceutical dienen te nemen, is het belangrijk om nauwgezet op te volgen of de proefpersonen voldoen aan de opgelegde voorschriften. Via bloedstalen of controle van de verpakking kan men controleren of de betreffende nutraceutical effectief genomen werd zoals voorgeschreven. Bovendien dient men rekening te houden met seizoensinvloeden en een volledige controle op alle mogelijke storende parameters is niet mogelijk. Studies die de effecten van UV blootstelling van de huid nagaan maken vaak gebruik van gesofisticeerde meetmethoden zoals ultrasound metingen, huid biopten met histologische analyse, fotometrie van de huid (kleur meten) en de bepaling van de minimale UV dosis die zonnebrand veroorzaakt (UV sensitiviteit). Op de dag van vandaag bestaat er voldoende wetenschappelijke evidentie om aan te nemen dat vitamine E (α tocoferol), polyfenolen (flavonoïden) en carotenoïden (β caroteen, lycopeen en luteïne) voedingsstoffen zijn die een beschermend effect uitoefenen in de huid tegen UV blootstelling. 1-4 Alfa tocoferol is aanwezig in de verschillende lagen van de huid en is gekend voor zijn anti-oxidatieve capaciteiten op meervoudig onverzadigde vetzuren van de celmembraan en het heeft de capaciteit om een effect uit te oefenen op de genetische expressie. Vaak wordt vitamine E toegediend in combinatie met een andere anti-oxidant, zoals vitamine C, om het geoxideerde vitamine E op zijn beurt te neutraliseren. Geschikte bronnen van vitamine C zijn noten en zaden zoals amandelen en zonnebloempitten en hun betreffende oliën, maar ook groene bladgroenten zoals spinazie en broccoli welk voedingsmiddelen zijn die in grotere hoeveelheden geconsumeerd kunnen worden. Flavonoïden zijn een belangrijke groep van polyfenolen. Verschillende flavonoïden zijn reeds geïdentificeerd als belangrijke beschermers tegen UV licht. Epicatechine en catechine vinden we terug in cacao bonen en groene en in iets mindere mate zwarte thee. Ook rode bessen en vruchten zijn goede bronnen van deze
4 NutriFacts 2013 flavonoïden. Verschillende studies hebben aangetoond dat cacao flavonoïden aanwezig in chocolade een beschermend effect hebben door de UV sensitiviteit significant te verhogen. 5,6 Jammer genoeg gaan de meeste flavonoïden in conventionele chocolade verloren door de verhitting van de cacao tijdens het productie proces. Daardoor zouden we te grote hoeveelheden (donkere) chocolade moeten consumeren om aan de nodige dosis anti-oxidanten te geraken dan goed voor ons zou zijn. Van groene en zwarte thee is reeds aangetoond dat zij een tumor verlagend effect hebben bij muizen en ook in studies op mensen lijken de resultaten in die richting te gaan. Bovendien heeft men aangetoond dat een gecombineerd gebruik van een groene thee crème die dagelijks op de huid werd aangebracht samen met een groene thee supplement resulteerde in een verbeterde elastische eigenschap van de huid na 8 weken. 7 Carotenoïden zijn aanwezig in de huid waar zij mede met het hemoglobine in het bloed en uiteraard de aanwezige melanine de kleur van de huid bepalen. Bovendien hebben zij een sterk anti-oxidatief potentieel en beïnvloeden zij de genetische expressie op cellulair niveau. De volgende 2 vergelijkingen tonen hoe een carotenoïde in twee stappen een veel voorkomende vrij radicaal in de huid kan neutraliseren: (1) (2) Carotenoïde kan een veel voorkomende vrij radicaal in de huid neutraliseren 1 + CAR + 3 CAR 3 CAR CAR + heat 1 = singlet molecular oxygen; = ground state oxygen; CAR = carotenoid ground state; 3 CAR = triplet excited carotenoid
5 Beta caroteen, lycopeen en luteïne zijn de verschillende carotenoïden die worden geassocieerd met bescherming van de huid tegen ROS. Het blijft echter moeilijk om hun individuele rol te bepalen omdat de betreffende studies vaak een combinatie van verschillende carotenoïden hebben onderzocht. Beta caroteen inhibeert lipiden peroxidatie en er wordt verondersteld dat het de opeenvolgende oxidatieve reacties in de epidermis kan stoppen na UV blootstelling. Bronnen van beta caroteen zijn geel en oranje gekleurde fruit en groenten. Lycopeen is vooral aanwezig in tomaten en heeft aangetoond om over anti-tumor activiteit te beschikken in in vitro studies. In verschillende studies op mensen is aangetoond dat zowel beta caroteen als lycopeen de UV sensitiviteit doen afnemen. 8 Ook luteïne vindt men terug in zowel de epidermis als de dermis en het draagt eveneens bij tot de kleur van de huid, en vooral ook van de iris (ogen). Proeven op dieren tonen dat luteïne een bescherming biedt tegen het ontstaan en ontwikkelen van huidkanker. Eigeel, mais, oranje paprika en groen gebladerde groenten zijn de voornaamste bronnen van luteïne. We kunnen concluderen dat er voldoende wetenschappelijke evidentie bestaat over het beschermende effect van vitamine E, polyfenolen en carotenoïden tegen UV blootstelling en haar effecten. Toekomstig onderzoek dient uit te wijzen wat de effectieve dosissen zijn en wat het effect is van de interactie met andere nutriënten. Voorzichtigheid blijft geboden daar nutraceuticals het effect van tijdig uit de zon te gaan en het regelmatig aanbrengen van een goede zonnecrème niet kunnen evenaren. Het gecombineerde gebruik van een zonnecrème met een voldoende inname van betreffende anti-oxidanten op langere termijn kan de beste bescherming bieden in vergelijking tot het gebruik van slechts het ene of het andere. Ten slotte is het veiliger om via een combinatie van geschikte voedingsmiddelen rijk aan anti-oxidanten aan een voldoende hoge inname te komen in de plaats van door het gebruik van voedingssupplementen, om zodoende een potentiële overdosis te vermijden. Referenties: 1. Anunciato TP & da Rocha Filho PA. Carotenoids and polyphenols in nutricosmetics, nutraceuticals, and cosmeceuticals. J Cosmetic Dermatol 2012, 11(1), Evans JA & Johnson EJ. The Role of Phytonutrients in Skin Health. Nutrients 2010, 2, Stahl W & Sies H. Carotenoids and protection against solar UV radiation. Skin Pharmacol Appl Skin Physiol 2002, 15(5), Stahl W & Sies H. Photoprotection by dietary carotenoids: concept, mechanisms, evidence and future development. Mol Nutr Food Res 2012, 56(2), Heinrich U, Neukam K, Tronnier H, Sies H, & Stahl W. Long-term ingestion of high flavanol cocoa provides photoprotection against UV-induced erythema and improves skin condition in women. J Nutr 2006, 136, Williams S, Tamburic S, & Lally C. Eating chocolate can significantly protect the skin from UV light. J Cosmet Dermatol 2009, 8(3), Chiu AE, Chan JL, Kern DG, Kohler S, Rehmus WE, & Kimball AB. Double-blinded, placebo-controlled trial of green tea extracts in the clinical and histologic appearance of photoaging skin. Dermatol Surg 2005, 31, Stahl W, Heinrich U, Aust O, Tronnier H, & Sies H. Lycopene-rich products and dietary photoprotection. Photochem Photobiol Sci 2006, 5,
«Oenobiol, schoonheid komt van van binnen uit» Lut Van Lierde
«Oenobiol, schoonheid komt van van binnen uit» Lut Van Lierde Oenobiol Is het verhaal van Marie Béjot «Nous sommes ce que nous mangeons. La nutrition est la meilleure amie de votre beauté» Dct Marie Béjot
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting 157 N ederlandse samenvatting Nederlandse Samenvatting 158 Nederlandse samenvatting Het aantal gevallen van huidkanker, waaronder melanoom, neemt nog steeds toe in de westerse
Nadere informatieVerstandig zonnen. J.L.M. van Houtum, dermatoloog. 8 mei 2012
Verstandig zonnen J.L.M. van Houtum, dermatoloog 8 mei 2012 Inhoud Wat is zonlicht? Ultraviolet licht Huidtypes Effecten van zonlicht: acuut en chronisch Zonnebrandcrèmes Hoe beschermt u uw huid het best
Nadere informatieBESCHERMEN VOEDINGSSUPPLEMENTEN TEGEN LEEFTIJDGEBONDEN MACULA-DEGENERATIE?
BESCHERMEN VOEDINGSSUPPLEMENTEN TEGEN LEEFTIJDGEBONDEN MACULA-DEGENERATIE? special van de MaculaVereniging MaculaVereniging Postbus 2034 3500 GA Utrecht 030-298 07 07 info@maculavereniging www.maculavereniging.nl
Nadere informatieBiomarkers voor leeftijdsgebonden maculadegeneratie Afdelingen Oogheelkunde en Genetica Radboudumc, Nijmegen
Biomarkers voor leeftijdsgebonden maculadegeneratie Afdelingen Oogheelkunde en Genetica Radboudumc, Nijmegen Anneke I den Hollander Wat is een biomarker? Een biomarker, of biologische marker, is een meetbare
Nadere informatieVoorstel van resolutie tegen huidkanker als gevolg van een langdurige blootstelling aan de zon. Toelichting
Voorstel van resolutie tegen huidkanker als gevolg van een langdurige blootstelling aan de zon (Ingediend door mevrouw Hilde Dierickx) Toelichting Zonnestralen Zonnestralen kunnen volgens hun golflengte
Nadere informatieVeilig in de zon met Mylène
Veilig in de zon met Mylène D9809 1 2 3 De zon belicht: het spectrum van het zonlicht Reactie van de huid tegen de zon - De vorming van melanine Wat gebeurt er als onze huid wordt blootgesteld aan UV-straling?
Nadere informatieGeheimen van de ACTICOA Chocoladeparels
Geheimen van de ACTICOA Chocoladeparels Oorsprong van het onderzoek: The French Paradox Wetenschappers stelden vast dat de gemiddelde Fransman minder last heeft van gezondheidsproblemen met hart- en bloedvaten
Nadere informatieLeeftijd en de huid. K.C. Timm, Verpleegkundig specialist intensieve zorg, Allerzorg m.m.v. Dhr. dr. V. Sigurdsson
Leeftijd en de huid K.C. Timm, Verpleegkundig specialist intensieve zorg, Allerzorg m.m.v. Dhr. dr. V. Sigurdsson Verwachte vergrijzing in 2025 Het aantal personen 65 jaar en ouder 2014: 2.9 miljoen (17,3%)
Nadere informatieNieuw product CELLULAR PEEL-OFF FACE MASK met fruitstamcellen en fruitextracten 150g pot, 700g emmer Hydraterend en anti-oxidatief peel-off masker met de stamcellen van een zeldzame rode druivensoort (Gamay
Nadere informatieNieuw: Guylian Extra Donkere Zeevruchten met 74% cacao en extra antioxidanten
Nieuw: Guylian Extra Donkere Zeevruchten met 74% cacao en extra antioxidanten Volop genieten zonder schuldgevoel Guylian, wereldberoemd om zijn Originele gemarmerde chocolade Zeevruchten, stelt zijn nieuwe
Nadere informatieMitochondriën en oxidatieve stress
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. Ons richten op oxidatieve stress bij de ziekte van Huntington Celschade
Nadere informatieWerkzaamheid in vivo getest
FACT SHEETS Werkzaamheid in vivo getest Peeling effect Skin Renewal werkstofcomplex (oranje) versus glycolzuur (blauw). Het laat een hogere vermindering zien in huidschilfers en dode huidcellen, na een
Nadere informatieDe vroegtijdige diagnose van huidkankers is primordiaal!
De vroegtijdige diagnose van huidkankers is primordiaal! Dr. I. Tromme UCL 2009 Dr. I. Tromme UCL 2009 Pr. Dr. G.E. Piérard ULg 2009 Met de medewerking van De verschillende types zonnestraling. UVA- en
Nadere informatieEEN GEZONDE HUID VAN BINNENUIT. Door: HENK VAN HEEL
Door: HENK VAN HEEL VOOR ONS EEN NIEUW TERREIN HET WAS DAAROM LASTIG IN TE SCHATTEN HOE DIEP WE OP DE MATERIE KONDEN INGAAN ONS UITGANGSPUNT IS VRIJWEL ALTIJD HET WERKEN VANUIT KWALITEIT (GMP) EN WETENSCHAPPELIJK
Nadere informatieSamenvatting De kleurverandering van bladeren is een van de opvallendste kenmerken van de herfst voordat ze afsterven en afvallen. Tijdens de herfst worden de bouwstoffen die aanwezig zijn in het blad
Nadere informatieOenobiol Zon Intensief of MooieTeint? Zorg voor je teint het hele jaar door maar wat moet ik nemen?
Oenobiol Zon Intensief of MooieTeint? Zorg voor je teint het hele jaar door maar wat moet ik nemen? Enkele vragen die ik me stel... Oenobiol Mooie Teint: Na hoeveel dagen zie ik resultaat? De progressieve
Nadere informatieageloc TRU FACE ESSENCE ULTRA PRODUCTOPLEIDING
ageloc TRU FACE ESSENCE ULTRA PRODUCTOPLEIDING DE HUID IS ONS OMHULSEL EN DUS DE ZICHTBARE UITING VAN ONZE PERSOONLIJKE IDENTITEIT DE EUROPESE BEVOLKING WORDT OUDER DE HELFT VAN DE BURGERS IS 40-plusser
Nadere informatiemetabole en cardiovasculaire aandoeningen info voor patiënten Zonnebescherming
metabole en cardiovasculaire aandoeningen info voor patiënten Zonnebescherming Inhoud 01 Zonnebescherming... 04 02 Natuurlijke bescherming... 04 03 Sneeuw, water, zand en kledij... 05 04 Wat kunt u zelf
Nadere informatieI y i GROENTEN EN FRUIT, OOK GOED VOOR ONZE OGEN EET ER ELKE DAG VAN, EEN ADVIES VAN DE BRAILLELIGA, Lunch Garden. Week van de Brailleliga
_ - 4 - I y i GROENTEN EN FRUIT, OOK GOED VOOR ONZE OGEN EET ER ELKE DAG VAN, EEN ADVIES VAN DE BRAILLELIGA, MET DE STEUN VAN V Lunch Garden RESTAU R A NT Week van de Brailleliga Het is algemeen geweten
Nadere informatieLichttherapie UVA-1 Radboud universitair medisch centrum
Lichttherapie UVA-1 In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten een afspraak te maken bij de afdeling Lichttherapie van het Radboudumc. Deze folder bevat informatie over therapie met langgolvig
Nadere informatieMELATONINE. Het natuurlijke slaapmiddel
MELATONINE Het natuurlijke slaapmiddel Wat is Melatonine Melatonine is een hormoon dat in de pijnappelklier (epifyse) geproduceerd wordt uit serotonine (neurotransmitter betrokken bij stemming en pijn)
Nadere informatieCellulaire Innovatie Optimale Hydratatie Fruitzuren en PH-balans zorgen voor optimale Celvernieuwing in 28 dagen
Cellulaire Innovatie Optimale Hydratatie Fruitzuren en PH-balans zorgen voor optimale Celvernieuwing in 28 dagen Een uniek huidverbetering- en Anti-Aging programma met een duidelijke visie en medische
Nadere informatieZonnestraling. Samenvatting. Elektromagnetisme
Zonnestraling Samenvatting De Zon zendt elektromagnetische straling uit. Hierbij verplaatst energie zich via elektromagnetische golven. De golflengte van de straling hangt samen met de energie-inhoud.
Nadere informatieSunline zonneproducten
Sunline zonneproducten De Sunline zonneproducten van Mylène zorgen ervoor dat het hele gezin optimaal beschermd is tegen de zon. In het gamma wordt gewerkt met speciale zonnefilters die lang houden en
Nadere informatieSamenvatting. Samenvatting
121 Samenvatting Antioxidanten spelen een belangrijke rol in tal van biochemische processen, variërend van het ontstaan van ziekten tot het verouderen van voedingsmiddelen. Om deze rol accuraat te kunnen
Nadere informatieMeso Roller Een nieuwe techniek voor Anti Aging en Alopecia.
Meso Roller Een nieuwe techniek voor Anti Aging en Alopecia. In het Laboratorium hebben ze de mesoneedling geperfectioneerd met een nieuwe procedure, die zeer duidelijke richtlijnen aangeeft, snel en effectief
Nadere informatieUw ogen, een waardevol bezit, geef ze de juiste voeding
Uw ogen, een waardevol bezit, geef ze de juiste voeding MorDHA Vision helpt uw gezichtsvermogen gezond houden* *bij dagelijks gebruik van minstens 250 mg DHA (EFSA, European Food Safety Authority) 2 U
Nadere informatieVoeding en Gezondheid. Een bewuste weg naar een betere leefstijl
Voeding en Gezondheid Een bewuste weg naar een betere leefstijl Een goede leefstijl Het geheim van gezondheid zit 'm in het juiste evenwicht. MINDER STRESS/ MEER RELAXEN MEER BEWEGEN BETERE VOEDING 2 Uitgebalanceerde
Nadere informatieGezondheid & Voeding
Hart en vaatziekten bestrijden en voorkomen met vitamine C Een goedkope en effectieve aanpak van hart en vaatziekten is heel goed mogelijk. En dan niet met farmaceutische middelen, die eigenlijk alleen
Nadere informatie17/01/2011. niet altijd dezelfde bronnen. Preventie? Goed gezien! Oftalmologie : preventie? Goed gezien! Dokter L. Van Eyck
niet altijd dezelfde bronnen Preventie? Goed gezien! Oftalmologie : preventie? Goed gezien! Dokter L. Van Eyck 1 Oftalmologie : preventie? Goed gezien! VROEGGEBORENEN Prematuren Retinopathy (ROP) 0 1 jaar
Nadere informatieNederlandse samenvatting. Inleiding
Nederlandse samenvatting 157 Inleiding Het immuunsysteem (afweersysteem) is een systeem in het lichaam dat werkt om infecties en ziekten af te weren. Het Latijnse woord immunis betekent vrijgesteld, een
Nadere informatieDe 27 onmisbare vitaminen en mineralen
Page 1 of 5 De 27 onmisbare vitaminen en mineralen zaterdag 05 september 2009 Wist je dat een kiwi in verhouding veel meer vitamine C bevat dan een sinaasappel? Week&nd start het nieuwe schooljaar gezond,
Nadere informatieHet voorkomen en behandelen van verslapping van het gelaat en lichaam
FIRMING TREATMENT VERSLAPPING: DAESES Het voorkomen en behandelen van verslapping van het gelaat en lichaam VERSLAPPING VERLIES AAN ELASTICITEIT EN STEVIGHEID Chronologische veroudering kritische leeftijd
Nadere informatiePhospoinositides and Lipid Kinases in Oxidative Stress Signalling and Cancer W.J.H. Keune
Phospoinositides and Lipid Kinases in Oxidative Stress Signalling and Cancer W.J.H. Keune Nederlandse samenvatting Het menselijk lichaam bestaat uit meer dan 100.000 miljard cellen die we in grote groepen
Nadere informatieVoedingssupplementen ter verzorging van de ogen
Voedingssupplementen ter verzorging van de ogen voordelig & thuisbezorgd Macula degeneratie Macula degeneratie (MD) is een aandoening van het centrale gedeelte van het netvlies, de gele vlek (macula lutea).
Nadere informatiePREVENTIE: ZON EN KANKER
PREVENTIE: ZON EN KANKER ONCOLOGISCH CENTRUM Onco_dermato_015 INHOUDSTAFEL 01 Wat doet de straling van de zon met onze huid? 3 02 Praktische tips 8 03 Veel gestelde vragen 8 Preventie: zon en kanker 2
Nadere informatieGezondheid & Voeding
Welke noten zijn gezond, onderzoek gezonde vetten Noten zijn gezond en rijk aan gezonde, onverzadigde vetten die je helpen om af te vallen! Eet 20 gram noten per dag voor je gezondheid en krijg daardoor
Nadere informatieANTI-AGING SUN CARE WERKSTOFCONCEPT
SUN CARE / AFTER SUN februari 2015 ANTI-AGING SUN CARE WERKSTOFCONCEPT De mens heeft de zon nodig en de mens houdt van de zon. Ze bevordert de vorming van lichaamseigen gelukshormonen, de endorfinen, en
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting Het spectrum van de zon kan opgesplitst worden in drie delen: het zichtbare licht, de infra-rode straling en aan de andere kant van het spectrum, bij golflengten van minder dan
Nadere informatieDe vroegtijdige diagnose van huidkankers is primordiaal!
De vroegtijdige diagnose van huidkankers is primordiaal! Dr. I. Tromme UCL 2009 Dr. I. Tromme UCL 2009 Pr. Dr. G.E. Piérard ULg 2009 Met de medewerking van De verschillende types zonnestraling. UVA- en
Nadere informatieSamenvat ting en Conclusies
Samenvat ting en Conclusies Samenvatting en Conclusies 125 SAMENVAT TING EN CONCLUSIES In dit proefschrift werd de invloed van viscerale obesitas en daarmee samenhangende metabole ontregelingen, en het
Nadere informatieJava Project on Periodontal Disease. Periodontal Condition in Relation to Vitamin C, Systemic Conditions and Tooth Loss Amaliya
Java Project on Periodontal Disease. Periodontal Condition in Relation to Vitamin C, Systemic Conditions and Tooth Loss Amaliya Samenvatting en conclusie In vele studies is een verband aangetoond tussen
Nadere informatieSamenvatting de Wit :25 Pagina Optima Grafische Communicatie. Nederlandse Samenvatting
de Wit 30-01-2001 12:25 Pagina 121 - Optima Grafische Communicatie Nederlandse de Wit 30-01-2001 12:25 Pagina 122 - Optima Grafische Communicatie Onze atmosfeer bestaat voor 21% uit zuurstof en dit maakt
Nadere informatieSAMENVATTING IN HET NEDERLANDS
SAMENVATTING IN HET NEDERLANDS Een organisme bestaat uit verschillende weefsels, die opgebouwd zijn uit cellen. Cellen zijn dus de bouwblokken van elk levend organisme. De ontwikkeling van slechts een
Nadere informatieChapter 9. General discussion in Dutch
Chapter 9 General discussion in Dutch 147 General discussion in Dutch Samenvatting De veronderstelling, dat geïsoleerde cellen eigenschappen van het menselijke lichaam kunnen afspiegelen en als model voor
Nadere informatieDe overeenkomsten tussen de ziekte van Parkinson en de ziekte van Huntington
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. Succesvolle gentherapiestudie bij de ziekte van Parkinson geeft
Nadere informatieINFO VOOR PATIËNTEN ZONNEBESCHERMING
INFO VOOR PATIËNTEN ZONNEBESCHERMING INHOUD 01 Zonnebescherming 4 02 Natuurlijke bescherming 4 03 Sneeuw, water, zand en kledij 5 04 Wat kunt u zelf doen? 6 4 / 01 ZONNEBESCHERMING Onze huid wordt continu
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Fibrose, oftewel verlittekening van weefsels, is een proces dat tot uitval van belangrijke organen kan leiden, met de dood tot gevolg. In feite ligt het aantal sterfgevallen veroorzaakt door fibrose hoger
Nadere informatieCosmetica en huidverzorgingsproducten: deze bevatten vaak allerlei chemische bestanddelen zoals geur- en kleurstoffen waar je huid niet tegen kan
1 Huidproblemen ontstaan vaak als reactie op een tekort aan vitamines en mineralen, vergiftigingen, oxidatieve stress of ontstekingsprocessen in je lichaam. De belangrijkste oorzaken zijn: Voeding: gluten,
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/37233 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Tummers, Bart Title: Human papillomavirus targets crossroads in immune signaling
Nadere informatieS C H I J F V A N V I J F
SCHIJF VAN VIJF DE SCHIJF VAN VIJF, GOED VOOR JE LIJF! V o o r i e d e r e e n i s e e n v o e d i n g s k e u z e v a n b e l a n g w a a r a l l e b e n o d i g d e voedingsstoffen in zitten. Dit zijn
Nadere informatieNoten en gedroogde zuidvruchten passen in een gezond voedingspatroon
Noten en gedroogde zuidvruchten passen in een gezond voedingspatroon Noten, rozijnen, gedroogde pruimen en andere gedroogde zuidvruchten bevatten veel gezonde vetten, vezels, vitamines en mineralen. Uit
Nadere informatieIn dit nummer: Jaarverslag 2006 Reglement Kwaliteitsvisitatie Pulmopen: Hoe gaan we door?
Officieel orgaan van de NVALT Jaargang 17, nummer 3, september 2007 In dit nummer: Jaarverslag 2006 Reglement Kwaliteitsvisitatie Pulmopen: Hoe gaan we door? 32 Health effects of quercetin: from mechanism
Nadere informatieministerie van de Vlaamse Gemeenschap administratie Gezondheidszorg
I N F O R M A T I E F O L D E R Overdaad schaadt ZON SPRING ER VERSTANDIG MEE OM! ministerie van de Vlaamse Gemeenschap administratie Gezondheidszorg EVEN UW AANDACHT GRAAG!!! De meeste mensen houden van
Nadere informatieVOEL DE VERANDERING IN JEZELF
VOEL DE VERANDERING IN JEZELF SIMPELWEG GOED SCHUDDEN (DE ZADEN KUNNEN ALLEMAAL ONDERIN ZITTEN) SCHEUR DE BOVENKANT ERAF KNIJP EN ERVAAR PURE ZAADVOEDING ACTIVEERT VERFRIST ONTGIFT WE VERDIENEN ALLEMAAL
Nadere informatieOathie. de opvolger van brood. Oathie is een product van:
Oathie de opvolger van brood Oathie is een product van: 2 3 Oathie is een revolutionair voedingsmiddel In tegenstelling tot brood is het niet opgebouwd uit tarwe of meel. Het bevat vooral havermout, vezels,
Nadere informatieNEWSFLASH DEBA PHARMA NEW PRODUCTS VOEDINGSSUPPLEMENTEN & SPORTVOEDING
VOEDINGSSUPPLEMENTEN & SPORTVOEDING NEWSFLASH DEBA PHARMA NEW PRODUCTS MELATONINE-FORTE MELATONINE-COMPLEX HYDROXYTYROSOL-FORTE MACA 500 MAGNESIUMASCORBAAT POEDER UITGAVE 1-2017 1.MELATONINE Melatonine
Nadere informatieVoedingssupplement met vitaminen, mineralen en plantaardige extracten
LifePak + Voedingssupplement met vitaminen, mineralen en plantaardige extracten POSITIEVERKLARING Gezond zijn en blijven begint met een goede voeding. Steeds meer wetenschappelijke studies tonen de gezondheidsvoordelen
Nadere informatieHuidkanker. Melanoom. Plaveiselcelcarcinoom Basaalcelcarcinoom. Diagnostiek en behandeling
Huidkanker Melanoom Plaveiselcelcarcinoom Basaalcelcarcinoom Diagnostiek en behandeling Is het huidkanker? Welke huidkanker? Hoe wordt de diagnose gesteld? Verhaal Hoe lang bestaat de afwijking? Verandering?
Nadere informatieKffiMAË' I._ " l jl: Ai.l : i \' Cr {{ tct)l.r\ï L"
KffiMAË' I._ " l jl: Ai.l : i \' Cr {{ tct)l.r\ï L" Cacao = supedood De Maya's en de Azteken wisten het duizenden jaren geleden al: cacao is van nature heel gezond. Maar doordat gewone chocolade veel bewerkingen
Nadere informatieVoeding en personalized prevention
Voeding en personalized prevention Dr. Simone G.J. van Breda Afdeling Toxicogenomics, Universiteit Maastricht 17 mei 2018. Inhoud Personalized nutrition Het meten van gezondheid in relatie tot voeding
Nadere informatieHuid: Ouderwordende huid
Huid: Ouderwordende huid 1. Proces huidveroudering 1 rimpelig en uitdrogen elasticiteit en rek verzakken vlekkerig 2 Anatomie Zichtbare effecten Jonge huid Rimpels Elasticiteit Stevigheid Dikte Hydratatie
Nadere informatieSamenvatting. Chapter 8
Samenvatting Chapter 8 154 Het dopaminerge systeem is betrokken bij de controle over een heel scala aan fysiologische functies, variërend van motorische activiteit tot de productie van hormonen en het
Nadere informatieSamenvatting voor niet-ingewijden
Het immuun systeem Het immuun systeem is erg complex en vele celtypes dragen bij aan de bescherming tegen virussen en bacteriën. Voor het begrip van dit proefschrift zijn vooral de T cellen van belang.
Nadere informatiewelcome to the future of personal care
welcome to the future of personal care GELAAT Professional Oneffenheden Vette/acne huid Doffe/vale huid Rimpels Professional Intensive Home Care Oneffenheden Vette/acne huid Doffe/vale huid Rimpels Professional
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting Het mucosale immuunsysteem Het afweersysteem beschermt het lichaam tegen infecties met bacteriën, virussen, schimmels en parasieten. De huid en de mucosale weefsels zoals bijvoorbeeld
Nadere informatieCHAPTER 10. Nederlandse samenvatting
CHAPTER 10 Nederlandse samenvatting Om uit te groeien tot een kwaadaardige tumor met uitzaaiïngen moeten kankercellen een aantal karakteristieken verwerven. Eén daarvan is het vermogen om angiogenese,
Nadere informatieInspire Change in Life
Inspire Change in Life Klantpresentatie Nederlands Fitness Supplementen Anti-veroudering We hebben veel belangstelling voor onze gezondheid. Wat dat betreft komen we voor steeds grotere uitdagingen te
Nadere informatielyondellbasell.com Eet dit Dat niet Verbeter je gezondheid
Eet dit Dat niet Verbeter je gezondheid Verander je keuzes, verander je leven Deze presentatie heeft als doel om u betere beslissingen te laten nemen m.b.t. voeding om zo uw gezondheid te verbeteren. Belangrijke
Nadere informatieBij hoeveel procent vochtverlies gaat de sportprestatie achteruit? Ong. 1% Bart van der Meer WM/SM theorie les 11 Amice
Bij hoeveel procent vochtverlies gaat de sportprestatie achteruit? Ong. 1% Bart van der Meer WM/SM theorie les 11 Amice Bij hoeveel procent vochtverlies krijg je een dorstsignaal? Ong. 2% Bewerkt door
Nadere informatieederlandse samenvatting
ederlandse samenvatting In hoofdstuk 1 wordt algemene achtergrond informatie gegeven over de diagnose, histologie, pathogenese en behandeling van constitutioneel eczeem (CE). CE is een veel voorkomende
Nadere informatieVOEL DE VERANDERING IN JEZELF
VOEL DE VERANDERING IN JEZELF SIMPELWEG GOED SCHUDDEN (DE ZADEN KUNNEN ALLEMAAL ONDERIN ZITTEN) SCHEUR DE BOVENKANT ERAF KNIJP EN ERVAAR PURE ZAADVOEDING ACTIVEERT VERFRIST ONTGIFT WE VERDIENEN ALLEMAAL
Nadere informatieLifePak + 9 functies in 1 formule
LifePak + 9 functies in 1 formule Eén product voor Europa Vereenvoudigde uitleg voor EMEAactiviteiten Verbeterde formule Een uitgebreid voedings- en wellnessprogramma dat gebruik maakt van vernieuwende
Nadere informatieAppendices. Nederlandse samenvatting 148. Dit proefschrift op één pagina 152. Dankwoord 153. About the author 155. List of publications 156
Appendices Nederlandse samenvatting 148 Dit proefschrift op één pagina 152 Dankwoord 153 About the author 155 List of publications 156 148 Nederlandse samenvatting Dendritische cellen en macrofagen in
Nadere informatieGRATIS E-BOOK DOOR BEAUTYHOME ANGELIQUE & YOLANDA 10 SIMPELE TIPS OM ER STRALEND UIT TE ZIEN
GRATIS E-BOOK DOOR BEAUTYHOME ANGELIQUE & YOLANDA 10 SIMPELE TIPS OM ER STRALEND UIT TE ZIEN Bij Beautyhome Angelique & Yolanda staat de mens centraal. Uitganspunt van een optimale huidverzorging is de
Nadere informatieNEDERLANDSE SAMENVATTING
112 NEDERLANDSE SAMENVATTING Immuunsysteem Het immuunsysteem bestaat uit een samenwerkingsverband tussen verschillende cellen in het lichaam die samenwerken om schadelijke cellen en organismen (kankercellen,
Nadere informatieWat zijn liposomen? Een gezonde en mooie huid Liposomen Fosfolipiden
Wat zijn liposomen? Een gezonde en mooie huid is altijd een goed gehydrateerde en goed gevoede huid. Maar vocht en voedingsstoffen kunnen enkel maximaal door de huid worden opgenomen door gebruik te maken
Nadere informatieBuitenste bekleding van ons lichaam
Huidveroudering De huid een levend orgaan Buitenste bekleding van ons lichaam Gemiddelde dikte: 1,5 mm Rond de ogen: 0,5 mm Op de voeten tot: 6 mm Grootste orgaan Qua gewicht Bij volwassenen: 2 m 2 De
Nadere informatieDe beschermende invloed van flavonoïden op ons brein
Prof. dr. Jerome Hendriks Universiteit Hasselt An apple a day keeps the doctor away De beschermende invloed van flavonoïden op ons brein Jerome Hendriks Vitamine C Flavonoïden Albert Szent-Györgyi 1 Flavonoïden
Nadere informatieParagraaf 6.1 en 6.2. 2. Osmotische waarde, ph weefselvloeistof, glucosegehalte
Paragraaf 6.1 en 6.2 1. Neem de volgende begrippen over in je schrift en geef een omschrijving Homeostase In stand houden van het interne milieu opperhuid Bovenste laag van de huid chitine Koolhydraat
Nadere informatiebasische crème Zuur-base in balans! Voor de basische huidverzorging: ph 8.2
Crème basische crème Zuur-base in balans! Voor de basische huidverzorging: ph 8.2 Beschermt, anti-oxideert en geeft de huid energie: Vitamine E Co-enzym Q10 Verzorgt en verzacht de huid door de natuurlijke
Nadere informatieNederlandse Samenvatting. Nederlandse Samenvatting
Nederlandse Samenvatting Nederlandse Samenvatting 145 Nederlandse samenvatting De nieren hebben een belangrijke functie in het menselijk lichaam: ze zijn onder andere verantwoordelijk voor het zuiveren
Nadere informatieNutritie en Sarcopenie Maurits Vandewoude MD, PhD
Nutritie en Sarcopenie Maurits Vandewoude MD, PhD Universiteit Antwerpen Ziekenhuis Netwerk Antwerpen Sarcopenie Proces Diagnose/Toestand Sarcopenie Proces = continu Diagnose/Toestand = categorisch Spier
Nadere informatieV OEDING. De juiste keuzes. om de risico s te verminderen EN KANKER
V OEDING EN KANKER De juiste keuzes om de risico s te verminderen Een studie van het Documentatie- en Informatiecentrum van de Tiense Suikerraffinaderij I N H O U D Waarom kanker? Wat is kanker eigenlijk?
Nadere informatieH :58 Pagina 113. Chapter. Nederlandse Samenvatting
H8 03-12-2002 16:58 Pagina 113 8 Chapter Nederlandse Samenvatting H8 03-12-2002 16:58 Pagina 114 Chapter 8 Nederlandse Samenvatting Een roestige fiets, een ranzig stukje boter, zomaar twee voorbeelden
Nadere informatieSUN Natuurlijk genieten van de zon
SUN Natuurlijk genieten van de zon Annemarie Börlind maakt voor de SUN productlijn gebruik van Öko-Test conforme synthetische lichtbeschermingsfilters. Bovendien bevatten de producten waardevolle ingrediënten
Nadere informatieComplexiteit Meerdere variaties. Peter van den Hazel
Complexiteit Meerdere variaties Peter van den Hazel Voorbeelden Kunstgras GenX Asbestdaken en asbestdumping PUR slachtoffers Windturbines Bodemverontreiniging EMV Meerdere dimensies Sociaal Cultureel Politiek
Nadere informatieIn search for biomarkers of aging: A proteomics approach Rinse Klooster
Samenvatting Het begrijpen van het verouderingsproces Onderzoek aan zowel hoge als lage eukaryotische modelsystemen heeft laten zien dat verschillende processen bij het verouderingsproces betrokken zijn.
Nadere informatieSamenvatting. Samenvatting
Samenvatting Samenvatting De gist Saccharomyces cerevisiae is bij de meeste mensen bekend onder de naam bakkersgist. De bekendste toepassing van deze gist is het gebruik voor het rijzen van brood, maar
Nadere informatieCrossCamp Amsterdam. Voedingsleer
CrossCamp Amsterdam Voedingsleer CrossCamp Amsterdam Voel je Fit, voel je Sterk,, Gemotiveerd trainen met stimulerende begeleiding. Voedinsleer Wat halen we uit voeding? Koolhydraten Vetten Eiwitten Voedingsmiddelen
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/48860 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Rotman, M. Title: Crossing barriers, delivery of llama antibody fragments into
Nadere informatieGoede voeding. Hans van Kuijk sportarts
Goede voeding Hans van Kuijk sportarts Goede voeding Hans van Kuijk sportarts Chronische aandoeningen Hart- en vaatziekten Hoge bloeddruk Diabetes 2 Overgewicht? Relatie met voeding & bewegen? DM2; dramatische
Nadere informatieCEL COSMETICA. van.de BUITENKANT. de BINNENKANT in Subcutis en Dermis. Cel Herstel Stamcel Concentraat Oog + Lippenmasker
CEL COSMETICA Innovatieve Cosmetische Concentraten (alle actieve ingrediënten in hoogste concentratie) celactief Q10 is enkel beschikbaar in UNIQ10UE cosmetica (100% natuurlijk, 100% effectief, 50 hoger
Nadere informatieActinische keratosen. Poli Dermatologie
00 Actinische keratosen Poli Dermatologie Wat zijn actinische keratosen? Actinische keratosen zijn plekjes op de huid die ontstaan door schade van zonlicht. Deze plekjes ontstaan op delen van het lichaam
Nadere informatieMICRO-NEEDLING. www.nimeb.nl
MICRO-NEEDLING Soorten Microneelding Er zijn verschillende soorten apparaten en voorwerpen op de markt die gebruik maken van deze naald techniek. Bij een huidroller wordt er bijvoorbeeld gebruik gemaakt
Nadere informatieZON EN HUIDKANKER KANKERCENTRUM UZ GENT. Onco_dermato_011
ZON EN HUIDKANKER KANKERCENTRUM UZ GENT Onco_dermato_011 INHOUDSTAFEL 01 Inleiding 3 02 Wat zijn risicofactoren voor het ontstaan van huidkanker? 3 03 Wat doet de straling van de zon met onze huid? 4 04
Nadere informatieGezondheid & Voeding
Vetten zijn gezond en noodzakelijk laat je niets wijsmaken Vet heeft een slecht imago en dat is vreemd omdat vet noodzakelijk is en zeker niet alleen maar slecht is en het het is niet iets wat je zoveel
Nadere informatieDesinfectie. met. Plasmatechnologie
Desinfectie met Plasmatechnologie Introductie Filtex - Glovebox filters ISS - Brandstof beveiligingssystemen voor Airbus & Boeing - Ontwikkeling kunstlongen - Sterilisatie met ozon (Ozonizer) - Luchtdesinfectie
Nadere informatieBelangrijke functies van vitale celstoffen
Vitale celstofsynergieën (de synergie tussen bepaalde vitale stoffen zoals, vitamines en andere micronutriënten) voor de verzorging van de lichaamscellen Hoofdstuk 3 Belangrijke functies van vitale celstoffen
Nadere informatie