Beeldkwaliteitplan. Melssinghdreef 10 Tuil Gemeente Neerijnen

Transcriptie

1 Beeldkwaliteitplan Melssinghdreef 10 Tuil Gemeente Neerijnen

2 COLOFON Beeldkwaliteitplan Melssinghdreef 10 Tuil 6 juli 2016 BOE C Opdrachtgever: Gemeente Neerijnen Louis Loyensstraat 5 Beneluxweg 125 Postbus 959 Postbus AZ Maastricht 4900 AA Oosterhout T (043) T (0162) F (043) e info@croonenburo5.com E info@croonenburo5.com

3 INHOUD 1 inleiding Aanleiding 1.2 DOel 2 analyse bestaande situatie 3 toekomstige situatie 11 4 beeldkwaliteit bebouwing 4.2 buitenruimte 3

4 Plangebied TUIL

5 1 1.1 INLEIDING aanleiding De aanleiding voor dit plan is het voornemen om aan de Melssinghdreef 10 te Tuil, het agrarisch ensemble dat hier aanwezig was te reconstrueren. Thans bevindt zich op het perceel een T-boerderij met bijgebouwen, die in bouwkundig slechte staat verkeren. Van de T-boerderij is het oorspronkelijk karakter door verbouwing verdwenen. Van het ensemble is het oorspronkelijke karakter aangetast doordat de oorspronkelijke bijgebouwen zijn verdwenen en later bijgebouwen op een andere plaats zijn opgetrokken. 1.2 Doel Het doel van deze notitie is om de stedenbouwkundigruimtelijke kaders voor de verdere planuitwerking van de hiernaast afgebeelde locatie vast te leggen en met name om de herkenbaarheid en ruimtelijke kwaliteit voor deze locatie vast te leggen. De focus ligt daarbij op het vastleggen van de kwaliteitseisen voor de gebouwen en de buitenruimte. HIermee wordt een inspiratiekader geboden voor toekomstige ontwikkelingen. Met het terugbrengen van het oorspronkelijke ensemble zal op een positieve manier bijgedragen worden aan het beeld aan de westentree tot Tuil. De T-boerderij wordt gereconstrueerd, waarbij ruimte wordt geboden aan een woning en woonruimte ten behoeve van mantelzorg. Deze notitie is in opdracht van de gemeente Neerijnen door CroonenBuro5 opgesteld. 5

6 6

7 2 2.1 ANALYSE oorspronkelijke situatie Algemeen Tuil ligt met Haaften en Hellouw in de kernenreeks langs de Waal en maakte vóór 1978 onderdeel uit van de gemeente Haaften. In tegenstelling echter tot Haaften en Hellouw is Tuil niet als een typisch dijkdorp ontstaan, het dorp ligt ten opzichte van de Waalbandijk duidelijk landinwaarts, mede als gevolg van de aanleg van de spoorbrug over de Waal. De nabijheid van het oorspronkelijke veer naar Zaltbommel heeft in het verleden duidelijke vestigingsvoorwaarden geschapen. De drie kernen binnen de voormalige gemeente Haaften zijn onderling verbonden door de in oost-westrichting door het gebied lopende Waalbandijk en de provinciale weg N830. Bij Tuil vallen deze verbindingswegen samen. Ondanks de kleine omvang van het dorp, had Tuil al vroeg een eigen kerk. Hierdoor was Tuil hoofdplaats van de Ring van Tuil in de hervormde classis Bommel. De kerken van Gameren, Haaften, Hellouw en Nieuwaal waren dochterkerken van de kerk van Tuil. De ontginningsgeschiedenis van het gebied Van oudsher vond de ontginning van het rivierengebied plaats vanaf de hoger gelegen stroomruggen en oeverwallen. Op deze hoger gelegen zandige gronden werden akkers en boomgaarden aangelegd. De oudste ontginningen bestaan uit onregelmatig gevormde kavels (kromakkers) ten zuiden van de huidige Buitenweg. Het gebied ten noorden van deze weg heeft een waaiervormig verkavelingspatroon van bijna parallelle sloten in oostelijke, noordelijke en noordwestelijke richting. De bewoning van het landschap (Bron: Masterplan) De historische dorpsstructuur van Tuil is van oudsher gegroeid langs twee parallelle straten (Langstraat en Sint Antonie Steeg-Kortestraat), die haaks op de rivier landinwaarts lopen en vorkvormig aaneensluiten. Ter plaatse van de rivier eindigden de dorpsstraten bij het veer naar Zaltbommel. Dwars op deze langgerekte topstructuur is een historische lijn zichtbaar die van het voormalige kasteel Den Est, via de oude dorpskern, naar het kasteel Nieuw Klingelenberg ten oosten van het dorp loopt. Rond Tuil hebben in het verleden drie verschillende kastelen gestaan (Nieuw Klingelenberg, Bleijenburg en Den Est). De karakteristieke dorpstructuur van Tuil werd kort na 1866 aangetast door de verlegging van de Waaldijk. In de periode na 1850 vond er in Tuil nauwelijks uitbreiding van bebouwing plaats. Hierdoor heeft de dorpskern een kleinschalig en dorps karakter en heeft het een groen en agrarisch buitengebied. In dit agrarische buitengebied rondom de dorpskern van Tuil ontwikkelde zich de afgelopen decennia voornamelijk tuinbouw (fruitteelt en glastuinbouw). Nevenstaande luchtfoto laat de oorspronkelijke situatie in het plangebied zien. Intentie is om deze situatie qua bebouwing weer terug te brengen. 7

8 8

9 2 2.2 Bestaande stuatie Het plangebied ligt in de gemeente Neerijnen, in de kern Tuil en grenst aan de Melssinghdreef en de Langstraat. Het plangebied is circa 0,6 hectare groot. De Melssinghdreef is de weg richting het agrarisch gebied ten westen van de kern Tuil. De Graaf Reinaldweg, de provinciale weg N830, gelegen op een dijk, ligt op circa 170 m vanaf de Melssinghdreef. Het plangebied ligt aan de Melssinghdreef aan de westkant van Tuil. Ten zuiden van het plangebied ligt op enige afstand de N830. Op het perceel is een T-boerderij aanwezig, die in bouwkundig slechte staat verkeert en die verkleind is ten opzichte van de oorspronkelijke situatie (zie foto s huidige situatie en de vogelvluchtfoto in de vorige paragraaf, die de oorspronkelijke situatie laat zien). Ook de op het perceel aanwezige bijgebouwen verkeren in slechte staat en bevinden zich op een andere plaats dan de oorspronkelijke bijgebouwen. Situatie rond

10 De oorspronkelijke situatie, die vertrekpunt is voor de herontwikkeling Het plangebied met T-boerderij, hooiberg en schapenschuur 10

11 3 STEDENBOUWKUNDIGE VISIE Intentie is om een agrarisch ensemble in het plangebied terug te brengen dat zoveel mogelijk recht doet aan de historische situatie. Vertrekpunt hierbij is de historische luchtfoto, zoals afgebeeld op nevenstaande bladzijde. De situering hiervan dient overeen te stemmen met de locatie van de huidige T-boerderij, die ook de oorspronkelijke locatie is. De afstand tot de Melssinghdreef dient gelijk te blijven. De voorgevel van de nieuwe T-boerderij wordt derhalve Op deze luchtfoto is een agrarisch ensemble te zien, dat gesitueerd op de plaats van de huidige voorgevel. bestaat uit 3 gebouwen: - Een T-boerderij Hooiberg: - Een hooiberg De hooiberg wordt zoveel mogelijk in overeenstemming met - Een schapenschuur de oorspronkelijke locatie gesitueerd: achter de achtergevel van de T-boerderij en op een afstand tot de T-boerderij die Deze gebouwen dienen, in hoofdlijnen in hun oorspronkelijke verschijning (massaopbouw, structuur), terug te komen in het plangebied De bestaande opstallen zullen hiertoe worden gesloopt. overeenstemt met de oorspronkelijke situatie. Dit betekent dat de hooiberg meer naar het zuiden wordt gesitueerd ten opzichte van de oorspronkelijke situatie en aan de oostrand van het plangebied. Bij de situering van de bebouwing speelt een aantal aspecten een rol: - Ten oosten van het plangebied is een nieuw woongebied in ontwikkeling (locatie Kruijt). Dit woongebied bevindt zich deels op de locatie van de oorspronkelijke hooiberg. Deze moet derhalve op een andere plek komen. - De afstand tot de Melssinghdreef. - De afstand tot de Waalbandijk. Bij de situering van de bebouwing zijn de volgende afwegingen gemaakt: T-boerderij: De T-boerderij is het belangrijkste gebouw in het plangebied. Schapenschuur: Indien de schapenschuur ten opzichte van de hooiberg wordt gesitueerd, zoals afgebeeld op de historische luchtfoto, dan komt deze helemaal aan de zuidrand van het plangebied te liggen en buiten het beslag van de bebouwing aan de zuidziijde van de Melssinghdreef ten oosten en westen van het plangebied. De afstand van de bebouwing tot de Waalbandijk wordt dan relatief klein. Daarom wordt een andere situering van de schapenschuur vanuit stedenbouwkundig-ruimtelijke optiek verantwoord geacht. Een situering aan de zuidwestzijde van de T-boerderij (vergelijkbaar met de situering van de bestaande schuur) ligt daarbij het meest voor de hand om tot groepering van gebouwen rond een achterf te komen. 11

12 BEELDKWALITEIT 4.1 beeldkwaliteit gebouwen Plaats/situering/karakteristiek: In de oorspronkelijke situatie is sprake van een T-boerderij, een schapenschuur en een hooiberg. Deze gebouwen dienen in de nieuwe situatie terug te komen in een verschijning die in hoofdlijnen overeenstemt met de oorspronkelijke bebouwing. De nieuwe T-boerderij wordt in de rooilijn van de huidige T- boerderij gebouwd. De middellijn van de huidige en de nieuwe T-boerderij stemmen met elkaar overeen. De goothoogte van het voorhuis van de T-boerderij is duidelijk hoger dan de goothoogte van het achterhuis (verschil minimaal 1.5 meter). De hooiberg wordt teruggebracht als grote schuurberg die specifiek is voor de regio: met een schuur onder de tasvloer voor vee en, typisch voor het gebied: met schuurruimte rondom de berg (gezien de situering op de perceelsrand aan 3 zijden van de berg). De schapenschuur wordt gekenmerkt door een kap zonder goot, die aan de zijkanten op maximaal 2 m boven de grond eindigt. Aan de voorzijde eindigt de kap in een wolfseind en is er voldoende hoogte om met schapen en wagens naar binnen te kunnen (3 à 4 m). De minimum en maximum maten voor bouwwerken zijn conform het bestemmingsplan. Massavorm/compositie massaonderdelen: De T-boerderij is opgedeeld in een voorhuis, dat zich oriënteert op de Melssinghdreef en waarvan de nok parallel loopt met de Melssinghdreef. Haaks hierop staat het achterhuis/de deel. Het dak van het voorhuis heeft als vorm een tentdak. Het achterhuis heeft een zadeldak dat aan de achterzijde eindigt in een grote dakoversteek. Dakvlakken dienen als geheel herkenbaar te blijven. Dakramen zijn ondergeschikt aan het dak en dienen in het dakvlak te worden geplaatst. De gebouwen worden gesitueerd aan een erf op voldoende afstand van elkaar (minimumafstanden conform oorspronkelijke situatie). De bebouwing krijgt een ingetogen vormgeving.

13 4 Gevelopbouw en gevelindeling: De gevelopbouw van de nieuw te bouwen T-boerderij stemt in hoofdopbouw overeen met de gevelopbouw van de oorspronkelijke T-boerderij: Het voorhuis manifesteert zich als woonhuis met verticale gevelopeningen op de begane grond en kleine horizontale gevelopeningen onder de kap op de eerste verdieping. Het achterhuis/de deel kent aan de zijde van het voorhuis op de begane grond verticale gevelopeningen, net als het voorhuis. De achterhelft van het achterhuis kent kleine gevelopeningen, net als de deel in de oorspronkeljke boerderij. De schapenschuur kent een hoofdtoegang met dubbele deuren en is verder gesloten van karakter (alleen kleine gevelopeningen). De schuurhooiberg heeft eveneens een gesloten karakter (toegangen en kleine gevelopeningen). Detaillering, materiaal en kleur Zorgvuldige detaillering. Toepassing van subtiele detailleringen in het metselwerk (b.v. rollagen, afwijkende verbanden) bij ramen, deuren, gevelbeëindiging en schoorsteen. De gevels van de boerderij worden opgetrokken uit baksteen in rood-bruintint, eventueel in een lichte kleur gekeimd of gestuct. De kleur van de kozijnen constrasteert met de gevel, evenals de kleur van de luiken. Kozijnen zijn van hout. Toepassing van kunststof is mogelijk mits de kozijnen qua uiterlijk en profiel niet van houten kozijnen zijn te onderscheiden. De gevels van schuurhooiberg en schapenschuur worden opgetrokken uit metselwerk (rood-bruine baksteen) of hout (in een donkere kleur geschilderd). De daken van de boerderij en schapenschuur worden afgedekt met riet. Het dak van de hooiberg zelf wordt afgedekt met riet, de lager gelegen daken van de schuur onder de hooiberg met donkere keramische dakpannen. Natuurlijk / ingetogen kleurgebruik, felle kleuren zijn niet toegestaan. 13

14 14

15 4 4.2 beeldkwaliteit buitenruimte Het voorterrein met grasland en bomen bij de toerit kan onveranderd blijven. Achter de T-boerderij komt een achtererf waaromheen de bebouwing gegroepeerd is. De bebouwing wordt aan de achterzijde andschappelijk ingepast door de aanplant van groen dat past bij een agrarisch ensemble. Hier kan met name aan fruitbomen worden gedacht. Schuttingen zijn niet toegestaan. Afscheidingen worden gerealiseerd middels hagen van inheemse beplanting aan de voorzijde betreft dit bijv. beuk, haagbeuk, veldesdoorn, liguster. Langs de zij en achterkant kan ook inheemse beplanting worden aagebracht die meer uitstoelt. Te denken valt bijvoorbeeld aan kleinfruit en sleedoorn. 15

16 COLOFON Beeldkwaliteitplan Melssinghdreef 10 Tuil 6 juli 2016 BOE C Opdrachtgever: Gemeente Neerijnen Wim Duisenbergplantsoen 21 Beneluxweg 125 Postbus 959 Postbus SE Maastricht 4904 SJ Oosterhout T (043) T (0162) F (043) e info@croonenburo5.com E info@croonenburo5.com