5. Verwijzing technische documentatie

Transcriptie

1 Bijlage 17: Technische documentatie 1. Mixers 2. Heftrucks 3. Verwarmingscontainer 4. Inventarisatie afvullijn 5. Verwijzing technische documentatie 6. P&ID telene afvullijn vulgebouw 7A 7. Risicobeoordeling Telene-lijn

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14 AANVULLING RI&E Inventarisatie Arbeidsmiddelen ELD B.V te Oosterhout H. Kwakernaak KWA Spijksedijk 18c 4207 GN Gorinchem T F info@kwakamp.nl ELD-A-MAV fvz/hkw 1/18

15 INHOUDSOPGAVE Inleiding Werkwijze Situatie Conclusies Aanbevelingen Bijlage 1 Latente gevaren en latente gevaarlijke gebeurtenissen Bijlage 2 Minimumvoorschriften Bijlage 3 Invulblad "Risicoschatting" Bijlage 4 Invulblad "Actieplan voor risicoverlaging" ELD-A-MAV fvz/hkw 2/18

16 1 Inleiding Op basis van de Arbowet (art. 4) dient de werkgever over een schriftelijke risico-inventarisatie en - evaluatie (RI&E) te beschikken van alle gevaren die de arbeid voor de veiligheid, de gezondheid en het welzijn van de werknemers met zich brengt. Onder die gevaren worden onder meer begrepen de gevaren van de arbeidsmiddelen. Voor ELD B.V. is een RI&E opgesteld onder nummer ELD-A-RIE-044 d.d. 15 november Dit rapport beschrijft uitgebreider de gevaren die het werken met de nieuwe afvullijn met zich mee brengt, dan in de eerdere rapportage het geval was. Beide rapporten tezamen vormen de complete RI&E. Op basis van de RI&E, waar deze rapportage deel van uitmaakt, dient door de werkgever een plan van aanpak te worden opgesteld, waarin de voornemens staan vermeld om de geconstateerde risico's te voorkomen of zoveel mogelijk te beperken. Een aanzet hiervoor is in dit rapport te vinden in de vorm van een actieplan. Doelstellingen van deze aanvulling van de RI&E op het punt van de arbeidsmiddelen zijn: een completer inzicht geven in de gevaren van bepaalde arbeidsmiddelen die belangrijke risico's vormen voor de veiligheid, de gezondheid en het welzijn (VGW) van werknemers en derden in het bedrijf; maatregelen aangeven ter beperking van deze risico's; prioriteit aangeven van de te treffen maatregelen. In deze aanvulling van de RI&E is gekeken naar de afvullijnen 2 en 3. Deze afvullijnen zijn door de technische dienst van ELD samengesteld uit componenten In bijlage 1 zijn de gevaren en gevaarlijke gebeurtenissen aangegeven die zich mogelijk zouden kunnen voordoen bij de afvullijnen. De inventarisatie van deze gevaren is uitgevoerd aan de hand van een checklist die is afgeleid van bijlage A van NEN-EN Of het arbeidsmiddel voldoet aan de minimumvoorschriften op grond van de Arbo-wetgeving is nagegaan in bijlage 2 aan de hand van een checklist die is gebaseerd op de Checklist Richtlijn Arbeidsmiddelen van uitgeverij Kerckebosch. De checklist is aangepast aan de wijziging in het Arbobesluit van 5 december 1998, Staatsblad 1998 nr.589. De risico-inschatting van de mogelijke gevaren en gebeurtenissen gebeurt in bijlage 3. Risicoinschatting is gedaan aan de hand van het risicomodel van Fine en Kenneth, waarbij het risico het resultaat is van de waarschijnlijkheid, de duur van de blootstelling en de grootte van het mogelijke letsel. De beschrijving van het risicomodel is eveneens opgenomen in bijlage 3. Bijlage 4 bevat een actieplan voor verlaging van de gesignaleerde risico's. Dit actieplan maakt deel uit van het Plan van Aanpak op basis van de RI&E. ELD-A-MAV fvz/hkw 3/18

17 2 Werkwijze De gevaren van de afvullijnen zijn geïnventariseerd aan de hand van een checklist die is afgeleid van NEN-EN Vervolgens is aan de hand van een checklist nagegaan of de afvullijnen voldoen aan de minimumvoorschriften van hoofdstuk 7 van het Arbobesluit. Vervolgens is een risico-inschatting gemaakt van de latente gevaren en gebeurtenissen. Voor het verlagen van de gesignaleerde risico's is een actieplan opgenomen. De afvullijnen zijn op 1 november beoordeeld door de heren A.J. van Zaanen en H. Kwakernaak, beide veiligheidskundigen van KWA Gegevens over keuring, onderhoud, voorlichting enz. werden verkregen van de heer H. Maters, hoofd technische dienst en de gebruikers van de afvullijnen. 3 Situatie De risicobeoordeling in dit rapport heeft betrekking op de afvullijnen die zijn samengesteld uit losse componenten. De engineering is uitgevoerd door de heer H. Maters. De afvullijnen bevinden zich op het terrein van ELD B.V. aan de Zeilmakerijweg 1 te Oosterhout. 4 Conclusies Door de veiligheidskundigen zijn de volgende bevindingen geconstateerd: de afvullijnen voldoen op enkele kleine opmerkingen aan de minimumvoorschriften van het Arbobesluit; De geluidsbelasting overschrijdt bij het opzetten van de vaten de wettelijke norm van 80 db(a), bij deze werkzaamheden dient gehoorbescherming gedragen te worden. Het geluidsniveau bij het afvullen is niet gemeten. In de praktijk moet blijken, eventueel aangevuld met werkplekmetingen, af de afzuiging afdoende is; De afvullansen kunnen worden bediend (menselijk falen) indien geen emballage is geplaatst. Dit kan een gevaarlijke situatie geven; De gebruikershandleiding (instructie en onderhoudshandleiding zijn nog niet opgesteld. er zijn voldoende preventieve veiligheidsmaatregelen getroffen; 5 Aanbevelingen Het projectteam adviseert de volgende maatregelen uit te voeren: Beoordeel de gemaakt technische opmerkingen; Stel een instructie op voor gebruik (Gebruikershandleiding) stel het technisch constructiedossier samen; Stel handleiding op voor onderhoud en keuring. ELD-A-MAV fvz/hkw 4/18

18 Bijlage 1 Latente gevaren en latente gevaarlijke gebeurtenissen Arbeidsmiddel : Afvullijnen 2 en 3 Merk en type : Eigen ontwerp Identificatienummer : - Opmerkingen vooraf De aspecten genoemd in 1.1 en 1.2 zijn mogelijke bronnen resp. oorzaken van latente mechanische gevaren (onder 1.3). De latente gevaren genoemd in 1 t/m 9 zijn elementaire gevaren (genoemd in NEN-EN 1050). De latente gevaarlijke gebeurtenissen genoemd in 10 t/m 19 kunnen resulteren in risico s die zijn afgeleid van de gevaren genoemd in 1 t/m 9. De latente gevaren en latent gevaarlijke gebeurtenissen genoemd in 20 t/m 29 zijn verbijzonderingen van de gevaren 1 t/m 9, resp. voor mobiele machines (al dan niet zelfaangedreven) en machines voor het hijsen/heffen van lasten. Deze gevaren zijn niet van toepassing op de afvullijnen 2 en 3. ELD-A-MAV fvz/hkw 5/18

19 Afvullijnen 2 en 3 Merk en type : Eigen Identificatienummer : - Nr. Latent gevaar vlg. NEN-EN 1050 Aanwezig Ja Nee 1 MECHANISCHE GEVAREN 1.1 Voortkomend uit machineonderdelen of werkstukken veroorzaakt door: Vorm (stoten) X Relatieve plaats X Massa en stabiliteit (potentiële energie van onderdelen) X Massa en snelheid (kinetische energie van onderdelen) X Onvoldoende mechanische sterkte X 1.2 Ophoping van energie in de machine, veroorzaakt door: Elastische elementen (veren) X Vloeistoffen en gassen onder druk (lucht) X Het effect van vacuüm X 1.3 Elementaire vormen van mechanische gevaren Gevaar voor verbrijzelen X Gevaar voor afhakken van ledematen X Snijgevaar X Gevaar van verstrikt raken X Gevaar van intrekken of opgesloten raken X Stootgevaar X Steekgevaar X Wrijvings- of schaafgevaar X Injectie of uitwerpen van vloeistof onder hoge druk X 2 ELEKTRISCHE GEVAREN, VEROORZAAKT DOOR 2.1 Direct elektrisch contact X 2.2 Indirect elektrisch contact X 2.3 Naderen van delen onder hoge spanning X 2.4 Elektrostatische verschijnselen X 2.5 Thermische straling, wegspatten van gesmolten deeltjes, chemische effecten X 3 THERMISCHE GEVAREN, RESULTEREND IN 3.1 Brandwonden door direct contact, vlammen, explosies of thermische straling X 3.2 Hete of koude arbeidsomgeving X 4 GEVAREN DOOR LAWAAI, RESULTEREND IN ELD-A-MAV fvz/hkw 6/18

20 Nr. Latent gevaar vlg. NEN-EN 1050 Aanwezig Ja Nee 4.1 Doofheid of andere fysiologische stoornissen X 4.2 Verstoring van gesproken communicatie, akoestische signalen e.d. X 5 GEVAREN DOOR TRILLINGEN 5.1 Diverse zenuw- en vaataandoeningen door het gebruik van handgedragen of -geleide machines X 5.2 Trilling van het hele lichaam, vooral in combinatie met een slechte houding X 6 GEVAREN DOOR STRALING 6.1 Lage frequentie, straling op radiofrequenties, microgolven X 6.2 Infrarood, zichtbaar en ultraviolet licht X 6.3 X- en gammastralen X 6.4 Alfa- en bètastralen, elektronen- of ionenbundels, neutronen X 6.5 Lasers X 7 GEVAREN DOOR MATERIALEN EN STOFFEN, DIE WORDEN VOORTGEBRACHT OF GEBRUIKT DOOR DE MACHINE EN DOOR DE MATERIALEN VAN DE MACHINE ZELF 7.1 Contact met inhaleren van schadelijke vloeistoffen, gassen, nevels, dampen en stof X 7.2 Brand- en explosiegevaar X 7.3 Biologische of microbiologische gevaren X 8 ERGONOMISCHE GEVAREN, BIJVOORBEELD VEROORZAAKT DOOR: 8.1 Ongezonde houding of te grote krachtinspanning X 8.2 Onvoldoende rekening houden met de hand-arm of voet-been-anatomie X 8.3 Verwaarlozen van het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen X 8.4 Onvoldoende verlichting van de werkplek X 8.5 Geestelijke over- of onderbelasting, stress X 8.6 Menselijke fouten, menselijk gedrag X 9 COMBINATIES VAN LATENTE GEVAREN X Gebeurtenissen die kunnen resulteren in risico's vanuit één of meerdere genoemde latente gevaren in GEVAREN DOOR ONVERWACHT OPSTARTEN OF TE SNEL DRAAIEN EN VERGELIJKBARE STORINGEN 10.1 Storing in de energievoorziening X 10.2 Hervatten van de energievoorziening na een onderbreking X 10.3 Externe invloeden op de elektrische uitrusting X 10.4 Andere externe invloeden (zwaartekracht, wind, e.d.) X 10.5 Fouten in de programmatuur X 10.6 Fouten van de bediener door een slechte afstemming tussen machine- X ELD-A-MAV fvz/hkw 7/18

21 Nr. Latent gevaar vlg. NEN-EN 1050 Aanwezig eigenschappen en menselijke kenmerken en vaardigheden. 11 ONMOGELIJKHEID OM DE MACHINE IN DE BEST MOGELIJKE OMSTANDIGHEDEN STIL TE ZETTEN Ja Nee X 12 VARIATIES IN DE DRAAISNELHEID VAN GEREEDSCHAPPEN X 13 STORING IN DE ENERGIEVOORZIENING X 14 STORING IN HET BEDIENINGSCIRCUIT X 15 FOUTEN IN DE MONTAGE X 16 BREKEN TIJDENS GEBRUIK X 17 VALLENDE OF UITGEWORPEN VOORWERPEN OF VLOEISTOFFEN X 18 VERLIES VAN STABILITEIT/OMVALLEN VAN DE MACHINE X 19 UITGLIJDEN, STRUIKELEN EN VALLEN VAN PERSONEN IN VERBAND MET DE MACHINE X ELD-A-MAV fvz/hkw 8/18

22 Afvullijnen 2 en 3 Merk en type : Eigen Identificatienummer : - Nr. Aanvullende latente gevaren en latent gevaarlijke gebeurtenissen door mobiliteit vlg. NEN-EN 1050 Aanwezig Ja Nee 20 IN VERBAND MET DE VERPLAATSINGSFUNCTIE 21 IN VERBAND MET DE WERKPLEK (INCLUSIEF DE BESTUURDERSPLAATS) OP DE MACHINE 22 IN VERBAND MET HET BEDIENINGSSYSTEEM 23 IN VERBAND MET HET HANTEREN VAN DE MACHINE (ONVOLDOENDE STABILITEIT) 24 IN VERBAND MET DE KRACHTBRON EN -OVERBRENGING 25 VAN OF AAN DERDEN 26 ONVOLDOENDE INSTRUCTIE VOOR DE BESTUURDER/BEDIENER Nr. Aanvullende gevaren en gevaarlijke gebeurtenissen door heffen of hijsen vlg. NEN-EN 1050 Aanwezig Ja Nee 27 MECHANISCHE GEVAREN EN GEVAARLIJKE GEBEURTENISSEN 28 ELEKTRISCH GEVAAR 29 GEVAREN DOOR HET VERWAARLOZEN VAN ERGONOMISCHE PRINCIPES De aanvullende latente gevaren genoemd in de checklist van 20 tot en met 29 zijn niet van toepassing op de afvullijnen 2 en 3. ELD-A-MAV fvz/hkw 9/18

23 Bijlage 2 Minimumvoorschriften Arbeidsmiddel : Afvullijnen 2 en 3 Merk en type : Eigen Identificatienummer : - Alle controlepunten dienen te worden beoordeeld met "in orde", "voor verbetering vatbaar" of "niet van toepassing". De punten die worden beoordeeld met "voor verbetering vatbaar" kunnen als volgt worden behandeld. Indien er direct gevaar bestaat voor de werknemer; onmiddellijke stopzetting van het arbeidsmiddel en aanpassen van de tekortkomingen. Indien het een kleine aanpassing betreft; actie op korte termijn om deze aanpassing uit te voeren. Indien het een dure, complexe of tijdrovende aanpassing betreft; zoeken naar mogelijkheden om op termijn deze aanpassing uit te voeren of het arbeidsmiddel te vervangen. ELD-A-MAV fvz/hkw 10/18

24 Afvullijnen 2 en 3 Merk en type : Eigen Identificatienummer : - Beoordeling = in orde x = voor verbetering vatbaar = niet van toepassing Nummer Minimum voorschrift Beoordeling Opmerkingen 1 ALLE ARBEIDSMIDDELEN 1.1 Algemeen Arbeidsmiddel staat stabiel Arbeidsmiddel is voldoende verlicht Duidelijke alarmsignalen Misbruik is bijna onmogelijk X Vullen is mogelijk indien vullans niet in emballage bevindt Duidelijke mogelijkheid voor afkoppelen van de energievoorziening Waarschuwingen en signaleringstekens aangebracht X Risico van ontploffing voorkomen Onderhoud kan plaatsvinden bij uitgeschakelde machine Op de afvullijnen zijn nog geen pictogrammen aangebracht voor veilig gebruik Bij het arbeidsmiddel horende onderhoudsboekjes consequent bijgehouden Alle punten veilig bereikbaar voor productie-, afstel- en onderhoudswerkzaamheden X Bij afvullijnen is nog geen onderhoudsregister aanwezig ELD-A-MAV fvz/hkw 11/18

25 Nummer Minimum voorschrift Beoordeling Opmerkingen Montage en demontage vindt op veilige wijze plaats, met inachtneming van eventuele wijzigingen van de fabrikant 1.2 Bedieningssystemen Bedieningselementen duidelijk zichtbaar, herkenbaar en op passende wijze gemerkt X De aanduiding van de bedieningselementen is aanwezig maar niet goed leesbaar Buiten de gevaarlijke zone geplaatst X De bedieningselementen zijn in de gevarenzonen aangebracht Geen gevaar door onopzettelijke handelingen X Afvullijnen kunnen opzettelijk onveilig worden bediend Controle van de gevaarlijke zone mogelijk vanuit de hoofdbedieningspost Storing of beschadiging mag niet tot gevaarlijke situatie leiden (Opnieuw) in werking stellen mag alleen door opzettelijke handelingen Er is een stopinrichting aanwezig die voorrang heeft op startsignalen Indien nodig; een functionele noodstop Afvullijnen kunnen vanuit centrale ruimte, buiten gevarenzone worden stop gezet 1.3 Beschermingen Bescherming tegen wegschietende en/of vallende voorwerpen Bescherming tegen brand of verhitting Bescherming tegen gas, stof of damp Afzuiging is rond de vullansen aangebracht Bescherming tegen vrijkomen van (vloei)stoffen Onder de vullansen zijn lekbakken aangebracht Bescherming tegen (in)direct contact met elektriciteit ELD-A-MAV fvz/hkw 12/18

26 Nummer Minimum voorschrift Beoordeling Opmerkingen Beveiliging tegen uiteenspringen of breken van machine-onderdelen Deugdelijke afscherming van bewegende delen Afscherming van delen met een zeer hoge of lage temperatuur 1.4 Keuringen Keuring op de juiste wijze van installatie en goed en veilig functioneren: X Afvullijnen zijn nog niet in gebruik. Er wordt proefgedraaid met de afvullijnen na de installatie; na elke montage op een nieuwe locatie of plek Periodieke keuring en zonodig beproeving wanneer de aard, duur en intensiteit van het gebruik aanleiding kunnen geven tot gevaarlijke situaties Bijzondere keuring en zonodig beproeving na uitzonderlijke gebeurtenissen die schadelijke gevolgen kunnen hebben (ongeval, langdurige buitengebruikstelling e.d.) n.v.t. n.v.t. 1.5 Voorlichting Gebruiksaanwijzing wordt in begrijpelijke vorm ter kennis gebracht aan degene die er mee werkt Bij gevaar voor de onmiddellijke werkomgeving worden de werknemers binnen die omgeving op het gevaar gewezen X X Gebruiksaanwijzing is nog niet aanwezig. Momenteel worden instructies voor het gebruik door een operator opgesteld. Gevaren moeten worden opgenomen in gebruiksaanwijzing ELD-A-MAV fvz/hkw 13/18

27 Nummer Minimum voorschrift Beoordeling Opmerkingen Keuringen uitgevoerd door een deskundig natuurlijke persoon, rechtspersoon of instelling Schriftelijke bewijsstukken van de uitgevoerde keuringen zijn aanwezig X X Aard en frequentie van keuringen moeten worden vastgelegd in onderhoudshandleiding Nog niet uitgevoerd. ELD-A-MAV fvz/hkw 14/18

28 Bijlage 3 Invulblad "Risicoschatting" Arbeidsmiddel: Afvullijnen 2 en 3 : Ingevuld door: A.J. van Zaanen/ H. Kwakernaak : Merk en type: eigen : Datum : 1 november 2006 Identificatienr. - : Paraaf : De referenties verwijzen naar de nummers uit de tabel van bijlage 1 (latente gevaren volgens NEN-EN 1050) Latent gevaar Risicoschatting volgens Fine & Kenneth Toelichting Nr. Ref. Latent gevaar/gevaarlijke situatie Gebruiksfase P E C R Opmerking/verwijzing Bijlage 1 Latente gevaren Vloeistoffen worden onder druk in emballage gebracht Afvullijnen staan in koude of warme arbeidsomgeving Afvullijnen kunnen gehoorschade veroorzaken Goede instructie aan medewerkers (dragen gehoorbescherming) Akoestische signalen kunnen door hoge geluidsniveau niet hoorbaar zijn Afvullijn kan worden bediend indien afvullans zich niet in het vat bevindt Ongezonde houding (bij vaten op rollerband plaatsen) Akoestische signalen indien noodzakelijk ook visueel maken Technische voorziening of goede instructie Trachten looppad aan te passen Menselijke fouten kunnen leiden tot grote risico s Duidelijke instructie opstellen Bijlage 2 Minimumvoorschriften ELD-A-MAV fvz/hkw 15/18

29 Latent gevaar Risicoschatting volgens Fine & Kenneth Toelichting Nr. Ref. Latent gevaar/gevaarlijke situatie Gebruiksfase P E C R Opmerking/verwijzing Misbruik is mogelijk door vloeistof te vullen zonder emballage Pictogrammen met veiligheidsaanduidingen zijn nog niet aangebracht Tracht technische voorziening te vinden om vullen zonder emballage te voorkomen. En stel duidelijke instructie op Breng gevaarsaanduidingen in de vorm van pictogrammen aan Bedieningselementen zijn niet goed leesbaar Tracht bedieningselementen duidelijker leesbaar te maken Bedieningselementen kunnen door vloeistof worden geraakt Overweeg bedieningselementen af te schermen Keuringen zijn nog niet uitgevoerd Zet keuringsregime op voor nieuwe afvullijnen Voorlichting aan medewerkers dient nog plaats te vinden Stel instructie op. Instrueer medewerkers voor bedienen afvullijnen en herhaal instructie periodiek ELD-A-MAV fvz/hkw 16/18

30 Risicomodel volgens Fine & Kenneth R = P x E x C P Waarschijnlijkheid van het risico E Duur van blootstelling aan het risico C Grootte van het mogelijke letsel 10 Kan worden verwacht; bijna zeker 10 Voortdurend 100 Catastrofaal, vele doden 6 Goed mogelijk 6 Dagelijks tijdens de werkuren 40 Ramp, verscheidene doden 3 Ongewoon, maar mogelijk 3 Wekelijks of incidenteel 15 Zeer ernstig, één dode 1 Alleen mogelijk op lange termijn 2 Maandelijks 7 Aanzienlijk, ernstig letsel 0,5 Zeer onwaarschijnlijk 1 Enkele malen per jaar 3 Belangrijk, verzuim 0,2 Vrijwel onmogelijk 0,5 Zeer zelden 1 Betekenisvol, eerst hulp vereist 0,1 Virtueel onmogelijk R Risico Aard van de te nemen maatregelen > 320 Zeer hoog Overweeg stopzetten activiteit Hoog Onmiddellijk maatregelen vereist Substantieel Correctie is nodig Mogelijk Aandacht < 20 Licht Misschien aanvaardbaar ELD-A-MAV fvz/hkw 17/18

31 Bijlage 4 Invulblad "Actieplan voor risicoverlaging" Arbeidsmiddel : Ingevuld door : Merk en type : Datum : Identificatie nr. : Paraaf : Toelichting Actie Prioriteit Gereedmelding Categorie Nr. Cat 1. Bron 2. Veiligheidscomponenten 3. Persoonlijke beschermingsmiddelen 4. Procedures 5. Instructies/pictogrammen 6. Opleiding/training Prioriteit S W M K J Uitgevoerd binnen 48 uur 1 week 1 maand 3 maanden 1 jaar. Actie Uit te voeren door S W M K J Datum gereed Paraaf ELD-A-MAV fvz/hkw 18/18

32 Zie technische documentatie klappers ELD. KWA keuring afvulinstallatie opgenomen. Data sheet roerwerk mengtanks opgenomen. Data verwarmingscontainer eventueel opgenomen. CE verklaring heftrucks opgenomen.

33

34 Risicobeoordeling Telene-lijn ELD B.V te Oosterhout KWA Spijksedijk 18c 4207 GN Gorinchem T F info@kwakamp.nl ELD-A-AMV-002 (1) fvz 1/18

35 INHOUDSOPGAVE Inleiding Werkwijze Situatie Conclusies Aanbevelingen Bijlage 1 Latente gevaren en latente gevaarlijke gebeurtenissen Bijlage 2 Minimumvoorschriften Bijlage 3 Invulblad "Risicoschatting" Bijlage 4 Invulblad "Actieplan voor risicoverlaging" ELD-A-AMV-002 (1) fvz 2/18

36 1 Inleiding Op basis van de Arbowet (art. 4) dient de werkgever over een schriftelijke risico-inventarisatie en - evaluatie (RI&E) te beschikken van alle gevaren die de arbeid voor de veiligheid, de gezondheid en het welzijn van de werknemers met zich brengt. Onder die gevaren worden onder meer begrepen de gevaren van de arbeidsmiddelen. Voor ELD B.V. is een RI&E opgesteld onder nummer ELD-A-RIE-044 d.d. 15 november 2005 met een update van 4 november Dit rapport beschrijft de risico s die het werken met de in 2011 geïnstalleerde Telene-afvullijn met zich mee brengt. Deze risico-beoordeling is een aanvulling op de RI&E. Op basis van de RI&E dient door de werkgever een plan van aanpak te worden opgesteld, waarin de voornemens staan vermeld om de geconstateerde risico's te voorkomen of zoveel mogelijk te beperken. Een aanzet hiervoor is in dit rapport te vinden in de vorm van een actieplan. Doelstellingen van deze aanvulling van de RI&E op het punt van de arbeidsmiddelen zijn: een completer inzicht geven in de gevaren van bepaalde arbeidsmiddelen die belangrijke risico's vormen voor de veiligheid, de gezondheid en het welzijn (VGW) van werknemers en derden in het bedrijf; maatregelen aangeven ter beperking van deze risico's; prioriteit aangeven van de te treffen maatregelen. Door de installateur is een technisch constructiedossier en een gebruikershandleiding meegeleverd. In bijlage 1 zijn de gevaren en gevaarlijke gebeurtenissen aangegeven die zich mogelijk zouden kunnen voordoen bij de afvullijn. De inventarisatie van deze gevaren is uitgevoerd aan de hand van een checklist die is afgeleid van bijlage A van NEN-EN Of het arbeidsmiddel voldoet aan de minimumvoorschriften op grond van de Arbo-wetgeving is nagegaan in bijlage 2 aan de hand van een checklist die is gebaseerd op de Checklist Richtlijn Arbeidsmiddelen van uitgeverij Kerckebosch. De checklist is aangepast aan de wijziging in het Arbobesluit van 5 december 1998, Staatsblad 1998 nr.589. De risico-inschatting van de mogelijke gevaren en gebeurtenissen gebeurt in bijlage 3. Risicoinschatting is gedaan aan de hand van het risicomodel van Fine en Kenneth, waarbij het risico het resultaat is van de waarschijnlijkheid, de duur van de blootstelling en de grootte van het mogelijke letsel. De beschrijving van het risicomodel is eveneens opgenomen in bijlage 3. Bijlage 4 bevat een actieplan voor verlaging van de gesignaleerde risico's. Dit actieplan maakt deel uit van het Plan van Aanpak op basis van de RI&E. ELD-A-AMV-002 (1) fvz 3/18

37 2 Werkwijze De gevaren van de afvullijn zijn geïnventariseerd aan de hand van een checklist die is afgeleid van NEN-EN Vervolgens is aan de hand van een checklist nagegaan of de afvullijnen voldoen aan de minimumvoorschriften van hoofdstuk 7 van het Arbobesluit. Vervolgens is een risicoinschatting gemaakt van de latente gevaren en gebeurtenissen. Voor het verlagen van de gesignaleerde risico's is een actieplan opgenomen. De afvullijn is op 23 november 2011 beoordeeld door de heren F. van Zaanen, veiligheidskundige van KWA, en H. Maters, Team Leader Maintenance. Gegevens over keuring, onderhoud, voorlichting enz. werden verkregen van de heer H. Maters en de medewerkers van de afvullijn. 3 Situatie De Telene-afvullijn bevindt zich in afvulgebouw 7A van ELD B.V. aan de Zeilmakerijweg 1 te Oosterhout. 4 Conclusies De volgende bevindingen zijn geconstateerd: Het openzetten van de afsluiter (ontluchting) op de te vullen IBC is een handeling die afhankelijk is van de operator. De handeling is opgenomen in de SOP. Op de afvullijn zelf wordt de operator niet herinnerd aan deze handeling waardoor het gevaar bestaat dat de afsluiter niet wordt opengezet. Er is een knelgevaar op de ketting(rollen)baan. Afscherming van de bewegende delen is niet mogelijk gezien de grootte van de IBC s. Een lichtbord komt niet in aanmerking omdat bij onderbreking van de lichtstraal de hele lijn wordt stopgezet met gevaar voor afbreukrisico. De IBC s met hulpstoffen staan permanent onder een overdruk van 0,2 bar. De mogelijkheid van het ontstaan van een hogere overdruk is aangepast door het aanbrengen van een bypass. Nog niet zeker is of de reactiesnelheid van het druk/vacuüm ventiel (voor transport) hoog genoeg om eventuele overdruk tijdig te kunnen afblazen. 5 Aanbevelingen Geadviseerd wordt de volgende maatregelen uit te voeren: Waarschuwingsborden uitbreiden met een herinneringswaarschuwing voor het vergeten van het openzetten van de kraan op de IBC. Een bordje met de tekst AFSLUITER OP DE IBC GEOPEND? aanbrengen bij de startknop VULLEN. Waarschuwingsbordjes of stickers gevaar voor knellen (afmeting 10 x 10 cm) aanbrengen op de ketting(rollen)baan bij elk kettingdeel. Nagaan of reactiesnelheid van de druk/vacuümventielen op de hulpstoffen IBC s voldoende hoog is. ELD-A-AMV-002 (1) fvz 4/18

38 Bijlage 1 Latente gevaren en latente gevaarlijke gebeurtenissen Arbeidsmiddel : Telene-afvullijn Merk en type : Axflow Identificatienummer : Opmerkingen vooraf. De aspecten genoemd in 1.1 en 1.2 zijn mogelijke bronnen resp. oorzaken van latente mechanische gevaren (onder 1.3). De latente gevaren genoemd in 1 t/m 9 zijn elementaire gevaren (genoemd in NEN-EN 1050). De latente gevaarlijke gebeurtenissen genoemd in 10 t/m 19 kunnen resulteren in risico s die zijn afgeleid van de gevaren genoemd in 1 t/m 9. De latente gevaren en latent gevaarlijke gebeurtenissen genoemd in 20 t/m 29 zijn verbijzonderingen van de gevaren 1 t/m 9, resp. voor mobiele machines (al dan niet zelfaangedreven) en machines voor het hijsen/heffen van lasten. Deze gevaren zijn niet van toepassing op de Telene-afvullijn. ELD-A-AMV-002 (1) fvz 5/18

39 Telene-afvullijn Merk en type : Axflow Identificatienummer : Nr. Latent gevaar vlg. NEN-EN 1050 Aanwezig Ja Nee 1 MECHANISCHE GEVAREN 1.1 Voortkomend uit machineonderdelen of werkstukken veroorzaakt door: Vorm (stoten) X Relatieve plaats X Massa en stabiliteit (potentiële energie van onderdelen) X Massa en snelheid (kinetische energie van onderdelen) X Onvoldoende mechanische sterkte X 1.2 Ophoping van energie in de machine, veroorzaakt door: Elastische elementen (veren) X Vloeistoffen en gassen onder druk (lucht) X Het effect van vacuüm X 1.3 Elementaire vormen van mechanische gevaren Gevaar voor verbrijzelen / knellen X Gevaar voor afhakken van ledematen X Snijgevaar X Gevaar van verstrikt raken X Gevaar van intrekken of opgesloten raken X Stootgevaar X Steekgevaar X Wrijvings- of schaafgevaar X Injectie of uitwerpen van vloeistof onder hoge druk X 2 ELEKTRISCHE GEVAREN, VEROORZAAKT DOOR 2.1 Direct elektrisch contact X 2.2 Indirect elektrisch contact X 2.3 Naderen van delen onder hoge spanning X 2.4 Elektrostatische verschijnselen X 2.5 Thermische straling, wegspatten van gesmolten deeltjes, chemische effecten X 3 THERMISCHE GEVAREN, RESULTEREND IN 3.1 Brandwonden door direct contact, vlammen, explosies of thermische straling X ELD-A-AMV-002 (1) fvz 6/18

40 Nr. Latent gevaar vlg. NEN-EN 1050 Aanwezig Ja Nee 3.2 Hete of koude arbeidsomgeving X 4 GEVAREN DOOR LAWAAI, RESULTEREND IN 4.1 Doofheid of andere fysiologische stoornissen X 4.2 Verstoring van gesproken communicatie, akoestische signalen e.d. X 5 GEVAREN DOOR TRILLINGEN 5.1 Diverse zenuw- en vaataandoeningen door het gebruik van handgedragen of -geleide machines X 5.2 Trilling van het hele lichaam, vooral in combinatie met een slechte houding X 6 GEVAREN DOOR STRALING 6.1 Lage frequentie, straling op radiofrequenties, microgolven X 6.2 Infrarood, zichtbaar en ultraviolet licht X 6.3 X- en gammastralen X 6.4 Alfa- en bètastralen, elektronen- of ionenbundels, neutronen X 6.5 Lasers X 7 GEVAREN DOOR MATERIALEN EN STOFFEN, DIE WORDEN VOORTGEBRACHT OF GEBRUIKT DOOR DE MACHINE EN DOOR DE MATERIALEN VAN DE MACHINE ZELF 7.1 Blootstelling aan gevaarlijke stoffen door inhaleren van schadelijke vloeistoffen, gassen, nevels, dampen en stof X 7.2 Brand- en explosiegevaar X 7.3 Biologische of microbiologische gevaren X 8 ERGONOMISCHE GEVAREN, BIJVOORBEELD VEROORZAAKT DOOR: 8.1 Ongezonde houding of te grote krachtinspanning X 8.2 Onvoldoende rekening houden met de hand-arm of voet-been-anatomie X 8.3 Verwaarlozen van het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen X 8.4 Onvoldoende verlichting van de werkplek X 8.5 Geestelijke over- of onderbelasting, stress X 8.6 Menselijke fouten, menselijk gedrag X 9 COMBINATIES VAN LATENTE GEVAREN X Gebeurtenissen die kunnen resulteren in risico's vanuit één of meerdere genoemde latente gevaren in GEVAREN DOOR ONVERWACHT OPSTARTEN OF TE SNEL DRAAIEN EN VERGELIJKBARE STORINGEN 10.1 Storing in de energievoorziening X 10.2 Hervatten van de energievoorziening na een onderbreking X 10.3 Externe invloeden op de elektrische uitrusting X ELD-A-AMV-002 (1) fvz 7/18

41 Nr. Latent gevaar vlg. NEN-EN 1050 Aanwezig Ja Nee 10.4 Andere externe invloeden (zwaartekracht, wind, e.d.) X 10.5 Fouten in de programmatuur X 10.6 Fouten van de bediener door een slechte afstemming tussen machineeigenschappen en menselijke kenmerken en vaardigheden. X 11 ONMOGELIJKHEID OM DE MACHINE IN DE BEST MOGELIJKE OMSTANDIGHEDEN STIL TE ZETTEN X 12 VARIATIES IN DE DRAAISNELHEID VAN GEREEDSCHAPPEN X 13 STORING IN DE ENERGIEVOORZIENING X 14 STORING IN HET BEDIENINGSCIRCUIT X 15 FOUTEN IN DE MONTAGE X 16 BREKEN TIJDENS GEBRUIK X 17 VALLENDE OF UITGEWORPEN VOORWERPEN OF VLOEISTOFFEN X 18 VERLIES VAN STABILITEIT/OMVALLEN VAN DE MACHINE X 19 UITGLIJDEN, STRUIKELEN EN VALLEN VAN PERSONEN IN VERBAND MET DE MACHINE X ELD-A-AMV-002 (1) fvz 8/18

42 Telene-afvullijn Merk en type : Axflow Identificatienummer : Nr. Aanvullende latente gevaren en latent gevaarlijke gebeurtenissen door mobiliteit vlg. NEN-EN 1050 Aanwezig Ja Nee 20 IN VERBAND MET DE VERPLAATSINGSFUNCTIE Niet van toepassing 21 IN VERBAND MET DE WERKPLEK (INCLUSIEF DE BESTUURDERSPLAATS) OP DE MACHINE 22 IN VERBAND MET HET BEDIENINGSSYSTEEM 23 IN VERBAND MET HET HANTEREN VAN DE MACHINE (ONVOLDOENDE STABILITEIT) 24 IN VERBAND MET DE KRACHTBRON EN -OVERBRENGING 25 VAN OF AAN DERDEN 26 ONVOLDOENDE INSTRUCTIE VOOR DE BESTUURDER/BEDIENER Nr. Aanvullende gevaren en gevaarlijke gebeurtenissen door heffen of hijsen vlg. NEN-EN 1050 Aanwezig Ja Nee 27 MECHANISCHE GEVAREN EN GEVAARLIJKE GEBEURTENISSEN Niet van toepassing 28 ELEKTRISCH GEVAAR 29 GEVAREN DOOR HET VERWAARLOZEN VAN ERGONOMISCHE PRINCIPES De aanvullende latente gevaren genoemd in de checklist van 20 tot en met 29 zijn niet van toepassing op de Telene- afvullijn. ELD-A-AMV-002 (1) fvz 9/18

43 Bijlage 2 Minimumvoorschriften Arbeidsmiddel : Telene-afvullijn Merk en type : Axflow Identificatienummer : Alle controlepunten dienen te worden beoordeeld met "in orde", "voor verbetering vatbaar" of "niet van toepassing". De punten die worden beoordeeld met "voor verbetering vatbaar" kunnen als volgt worden behandeld. Indien er direct gevaar bestaat voor de werknemer; onmiddellijke stopzetting van het arbeidsmiddel en aanpassen van de tekortkomingen. Indien het een kleine aanpassing betreft; actie op korte termijn om deze aanpassing uit te voeren. Indien het een dure, complexe of tijdrovende aanpassing betreft; zoeken naar mogelijkheden om op termijn deze aanpassing uit te voeren of het arbeidsmiddel te vervangen. ELD-A-AMV-002 (1) fvz 10/18

44 Telene-afvullijn Merk en type : Axflow Identificatienummer : Beoordeling = in orde x = voor verbetering vatbaar = niet van toepassing Nummer Minimum voorschrift Beoordeling Opmerkingen 1 ALLE ARBEIDSMIDDELEN 1.1 Algemeen Arbeidsmiddel staat stabiel Arbeidsmiddel is voldoende verlicht Duidelijke alarmsignalen Misbruik is bijna onmogelijk Telkens moet de volgende stap bevestigd worden op de desbetreffende werkplek Duidelijke mogelijkheid voor afkoppelen van de energievoorziening Waarschuwingen en signaleringstekens aangebracht x 0-spanningsbeveiliging Advies: Waarschuwingen uitbreiden met een herinneringswaarschuwing voor het vergeten van het openzetten van de kraan op de IBC. Een bordje met de tekst AFSLUITER OP DE IBC GEOPEND? aanbrengen bij de startknop VULLEN. Waarschuwingsbordjes knelgevaar (afmeting 10 x 10 cm) aanbrengen op de ketting(rollen)baan bij elk kettingdeel Risico van ontploffing/openbarsten voorkomen x De afvullijn is geaard en de VNB-IBC is ATEX uitgevoerd. De IBC s met hulpstoffen staan permanent onder een overdruk van 0,2 bar. De mogelijkheid van het ontstaan van een hogere overdruk is aangepast door het aanbrengen van een by-pass. Nog niet zeker is of de reactiesnelheid van het ELD-A-AMV-002 (1) fvz 11/18

45 Nummer Minimum voorschrift Beoordeling Opmerkingen Onderhoud kan plaatsvinden bij uitgeschakelde machine Bij het arbeidsmiddel horende onderhoudsboekjes consequent bijgehouden Alle punten veilig bereikbaar voor productie-, afstel- en onderhoudswerkzaamheden Montage en demontage vindt op veilige wijze plaats, met inachtneming van eventuele wijzigingen van de fabrikant 1.2 Bedieningssystemen druk/vacuüm ventiel (voor transport) hoog genoeg om eventuele overdruk tijdig te kunnen afblazen Bedieningselementen duidelijk zichtbaar, herkenbaar en op passende wijze gemerkt Buiten de gevaarlijke zone geplaatst Geen gevaar door onopzettelijke handelingen x Kraan op de IBC vergeten open te zetten (zie ook 1.1.6) Controle van de gevaarlijke zone mogelijk vanuit de hoofdbedieningspost Storing of beschadiging mag niet tot gevaarlijke situatie leiden (Opnieuw) in werking stellen mag alleen door opzettelijke handelingen Er is een stopinrichting aanwezig die voorrang heeft op startsignalen Alle handelingen staan beschreven in een SOP. Er is ook een check bij het aansluiten van de dampretour waarbij een knop ingedrukt moet worden. Een verkeerde aansluiting is optisch en akoestisch beveiligd. Afvullijn kan buiten gevarenzone worden stop gezet ELD-A-AMV-002 (1) fvz 12/18

46 Nummer Minimum voorschrift Beoordeling Opmerkingen Indien nodig; een functionele noodstop 1.3 Beschermingen Bescherming tegen wegschietende en/of vallende voorwerpen Bescherming tegen brand of verhitting Bescherming tegen gas, stof of damp Afzuiging en dampretour aanwezig Bescherming tegen vrijkomen van (vloei)stoffen Lekbakken worden toegepast Bescherming tegen (in)direct contact met elektriciteit Beveiliging tegen uiteenspringen of breken van machine-onderdelen Deugdelijke afscherming van bewegende delen x Er is een knelgevaar op de ketting(rollen)baan. Afscherming van de bewegende delen is niet mogelijk gezien de grootte van de IBC s. Een lichtbord komt niet in aanmerking omdat bij onderbreking van de lichtstraal de hele lijn wordt stopgezet met gevaar voor afbreukrisico. Zie ook Afscherming van delen met een zeer hoge of lage temperatuur 1.4 Keuringen Keuring op de juiste wijze van installatie en goed en veilig functioneren: na de installatie; na elke montage op een nieuwe plek Periodieke keuring en zonodig beproeving wanneer de aard, duur en intensiteit van het gebruik aanleiding kunnen geven tot gevaarlijke situaties ELD-A-AMV-002 (1) fvz 13/18

47 Nummer Minimum voorschrift Beoordeling Opmerkingen Bijzondere keuring en zonodig beproeving na uitzonderlijke gebeurtenissen die schadelijke gevolgen kunnen hebben (ongeval, langdurige buitengebruikstelling e.d.). 1.5 Voorlichting Gebruiksaanwijzing wordt in begrijpelijke vorm ter kennis gebracht aan degene die er mee werkt Bij gevaar voor de onmiddellijke werkomgeving worden de werknemers binnen die omgeving op het gevaar gewezen Keuringen uitgevoerd door een deskundig natuurlijke persoon, rechtspersoon of instelling Schriftelijke bewijsstukken van de uitgevoerde keuringen zijn aanwezig NEN 3140 (veiligheidsaarding) ELD-A-AMV-002 (1) fvz 14/18

48 Bijlage 3 Invulblad "Risicoschatting" Arbeidsmiddel : Telene-afvullijn Ingevuld door : F. van Zaanen Merk en type : Axflow Datum : 6 december 2011 Identificatienr. : Paraaf : De referenties verwijzen naar de nummers uit de tabel van bijlage 1 (latente gevaren volgens NEN-EN 1050) Latent gevaar Risicoschatting volgens Fine & Kenneth Toelichting Nr. Ref. Latent gevaar/gevaarlijke situatie Gebruiksfase P E C R Opmerking/verwijzing Bijlage 3.1 Latente gevaren Vloeistoffen en gassen onder druk De IBC s met hulpstoffen kunnen wellicht onder druk komen te staan wanneer de drukvacuümventielen traag reageren. Voor de nemen maatregel zie punt Gevaar voor verbrijzelen / knellen Knellen van de hand op de ketting(rollen)baan is mogelijk. Voor te nemen maatregel zie punt Elektrostatische verschijnselen 0, Installatie is geaard Blootstelling aan gevaarlijke stoffen door inhaleren van schadelijke vloeistoffen, gassen, nevels, dampen en stof De plaatsen waar vloeistof vrijkomt worden plaatselijk afgezogen. Ook wordt een dampretoursysteem toegepast Brand- en explosiegevaar Zie punt 10. ELD-A-AMV-002 (1) fvz 15/18

49 Latent gevaar Risicoschatting volgens Fine & Kenneth Toelichting Nr. Ref. Latent gevaar/gevaarlijke situatie Gebruiksfase P E C R Opmerking/verwijzing Verwaarlozen van het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen Vastgelegd in de SOP, gebodsborden en frequent toezicht Menselijke fouten, menselijk gedrag Vergeten van het openzetten van de afsluiter op de IBC is mogelijk. Voor te nemen maatregel zie punt Fouten van de bediener door een slechte afstemming tussen machine-eigenschappen en menselijke kenmerken en vaardigheden De handelingen worden door de PLC gestuurde bedieningskast handeling voor handeling aangegeven. De handeling moet vervolgens bevestigd worden op de desbetreffende werkplek. Zie ook punt 7. Bijlage 3.2 Minimumvoorschriften Waarschuwingen en signaleringstekens aangebracht Nog herinnerings gevaarsbordje en waarschuwingsbordjes aanbrengen Risico van ontploffing / openbarsten voorkomen Nagaan of reactiesnelheid van de druk/vacuümventielen op de hulpstoffen IBC s voldoende hoog is Geen gevaar door onopzettelijke handelingen Zie punt 7. ELD-A-AMV-002 (1) fvz 16/18

50 Risicomodel volgens Fine & Kenneth R = P x E x C P Waarschijnlijkheid van het risico E Duur van blootstelling aan het risico C Grootte van het mogelijke letsel 10 Kan worden verwacht; bijna zeker 10 Voortdurend 100 Catastrofaal, vele doden 6 Goed mogelijk 6 Dagelijks tijdens de werkuren 40 Ramp, verscheidene doden 3 Ongewoon, maar mogelijk 3 Wekelijks of incidenteel 15 Zeer ernstig, één dode 1 Alleen mogelijk op lange termijn 2 Maandelijks 7 Aanzienlijk, ernstig letsel 0,5 Zeer onwaarschijnlijk 1 Enkele malen per jaar 3 Belangrijk, verzuim 0,2 Vrijwel onmogelijk 0,5 Zeer zelden 1 Betekenisvol, eerst hulp vereist 0,1 Virtueel onmogelijk R Risico Aard van de te nemen maatregelen > 320 Zeer hoog Overweeg stopzetten activiteit Hoog Onmiddellijk maatregelen vereist Substantieel Correctie is nodig Mogelijk Aandacht < 20 Licht Misschien aanvaardbaar ELD-A-AMV-002 (1) fvz 17/18

51 Bijlage 4 Invulblad "Actieplan voor risicoverlaging" Arbeidsmiddel : Telene-afvullijn Ingevuld door : Merk en type : Axflow Datum : Identificatie nr. : Paraaf : Toelichting Actie Prioriteit Gereedmelding Categorie Nr. Cat Actie Uit te S W M K J Datum Paraaf. voeren door gereed 1. Bron 2. Veiligheidscomponenten 3. Persoonlijke beschermingsmiddelen 4. Procedures 5. Instructies/pictogrammen 6. Opleiding/training Prioriteit Uitgevoerd binnen S 48 uur W 1 week M 1 maand K 3 maanden J 1 jaar ELD-A-AMV-002 (1) fvz 18/18