De melkveehouderij. Biologie en Verzorging. vmbo onderbouw

Transcriptie

1 De melkveehouderij Biologie en Verzorging vmbo onderbouw

2 De melkveehouderij Uitleg In deze module ben je journalist. Je kunt kiezen bij wat voor blad je werkt. pagina 3 t/m 9 pagina 10 t/m 17 pagina 18 t/m 24 pagina 25 t/m 31 Journalist voor Metro Journalist voor een Huis-aan-huis blad Journalist voor TKMST vmbo Journalist voor Pauze Print de pagina s van je keuze. De melkveehouderij pagina 2

3 De melkveehouderij Journalist voor Metro Biologie en Verzorging vmbo onderbouw

4 De melkveehouderij - Journalist voor Metro Groep Werken in groepjes van twee Tijdsbesteding - 2 SLU voorbereiding - excursie - 2 SLU afronden artikel, en presenteren aan klasgenoten Nodig - Voldoende computers met internetaansluiting - Datum plannen voor de excursie naar de melkveehouderij Doel In de komende lessen ben je een journalist. Een journalist van de gratis krant Metro. Deze krant komt elke dag uit en ligt overal in Nederland op stations. Metro wordt elke dag door meer dan een miljoen Nederlanders gelezen. Inleiding Je hebt van de hoofdredacteur van Metro de opdracht gekregen om een artikel te schrijven over nieuwe ontwikkelingen in de melkveehouderij. Je let extra op het milieu. Hoe houden melkveehouders rekening met het milieu? In de eerste les krijg je informatie over de werkzaamheden van de melkveehouders en de manier waarop zij omgaan met het milieu. In de tweede les ga je het artikel schrijven. De dingen die je niet weet kun je daarna, tijdens de excursie aan de veehouderij, te weten komen. Je maakt dan je artikel af en levert het in bij je docent. Als laatste geef je een korte presentatie aan je klasgenoten waarin je de vragen van de hoofdredacteur beantwoordt. De presentatie maak je in PowerPoint. De melkveehouderij pagina 4

5 Werkblad Zelfstandig werken Deel 1 - De melkveehouderij en het milieu 1 Ga naar de website studiekeuze.schoolweb.nl. Vul bij trefwoord melkveehouder in en ga naar de pagina over de melkveehouder. Surf naar zuivelonline.nl en klik op de foto van boer Arno. Bekijk het filmpje Waar komt de melk vandaan?. Na het lezen over het beroep melkveehouder en het bekijken van het filmpje maak je onderstaande vragen. a Noem twee werkzaamheden van een melkveehouder. b Je hebt gelezen dat het beroep van melkveehouder geen negen-tot-vijf-baan is. Hoe ziet een werkdag van een melkveehouder eruit? Tijd Werkzaamheden 2 Lees meer informatie over de melkveehouderij en het milieu in het verhaal hieronder. De melkveehouderij en het milieu In Nederland moet iedereen rekening houden met het milieu. Ook de melkveehouders. Vroeger waren de melkveehouderijen vervuilers maar tegenwoordig is dat niet meer zo. Koeien moeten poepen. We noemen dat mest. In de mest zitten stoffen als ammoniak. Ammoniak is heel zuur en slecht voor het milieu. Het veroorzaakt verzuring van de grond. Omdat ammoniak een soort gas is gaat het ook de lucht in. Het komt dan met de regen weer terug op de grond. Zure regen tast de bomen aan, die krijgen daardoor kale kruinen. Tegenwoordig moeten de melkveehouders een boekhouding bijhouden voor hun mest. Ze mogen niet meer dan een afgesproken hoeveelheid mest per jaar maken op hun bedrijf. Daardoor is de hoeveelheid mest die elk jaar door de melkveehouderijen wordt gemaakt minder geworden. En dat is beter voor het milieu. De melkveehouders proberen ook goed te letten op de gezondheid van de dieren. Ze controleren de dieren bijvoorbeeld op ziekten. Veel boeren proberen hun koeien ook zoveel mogelijk in de wei te laten staan in de zomer. In ieder geval moeten de koeien altijd op een diervriendelijke manier worden behandeld. Er gaan ook steeds meer melkveehouders biologisch produceren. Dat betekent dat ze in hun bedrijf geen bestrijdingsmiddelen gebruiken. Er zijn in Nederland meer dan 400 biologische boeren. Die maken samen ongeveer 125 miljoen liter biologische melk. Bron: De melkveehouderij pagina 5

6 a Leg uit waarom de mest van koeien slecht is voor het milieu. b Waardoor is de totale hoeveelheid mest die de melkveehouderijen per jaar maken minder geworden? c Op welke manieren letten melkveehouders op de gezondheid van hun dieren? 3 Duurzaamheid betekent dat je rekening houdt met het milieu. Je zorgt er dan voor dat je de natuur en de lucht niet vervuilt, zodat jouw kinderen later niet met de ellende zitten. Lees het verhaal hieronder over duurzame zuivelproductie. Duurzame zuivelproductie De zuivelbedrijven in Nederland produceren zoveel mogelijk op duurzame wijze. De producten die ze maken moeten daarom aan een heleboel eisen voldoen: de producten moeten economisch rendabel zijn. De melkveehouder moet er dus genoeg aan kunnen verdienen. de producten moeten veilig zijn voor de consument. de producten moeten op een diervriendelijke manier gemaakt zijn. de producten moeten zo min mogelijk het milieu vervuilen. De zuivelbedrijven hebben met de Nederlandse overheid afspraken gemaakt die goed zijn voor het milieu. Afspraken over de hoeveelheid mest bijvoorbeeld. Maar ook hebben de bedrijven afgesproken om zo min mogelijk energie te gebruiken en het gebruik van verpakkingsmaterialen te beperken. Bron: a Aan welke eisen moeten de zuivelproducten voldoen? Noem er twee. b Welke afspraken hebben de zuivelbedrijven met de overheid gemaakt die goed zijn voor het milieu? De melkveehouderij pagina 6

7 Deel 2 - Het artikel voorbereiden - De melkveehouderij en het milieu Voor Metro schrijf je een artikel over hoe melkveehouders rekening houden met het milieu. 1 Surf naar en lees Over Metro. a Wie zijn de lezers van Metro? b Wat voor soort artikelen vind je in Metro? c Ga je een nieuwsartikel of een achtergrondartikel maken? Wat betekent dit voor jouw artikel? Moet je het moeilijk maken, leuk, makkelijk, diepgaand? 2 Je hebt nu een idee hoe een artikel voor Metro eruit zou kunnen zien. Jouw artikel gaat over melkveehouderijen en de verbeteringen voor het milieu. Je bouwt je artikel als volgt op: a. Bedenk een boeiende inleiding bij je artikel. Dan heb je meteen de aandacht van de lezers te pakken. De inleiding eindigt met de hoofdvraag. Weet je de hoofdvraag niet meer? Kijk dan terug onder de inleiding van dit werkblad naar de opdracht van de hoofdredacteur. b. Je geeft een korte schets van de situatie. Dit haal je uit deel 1 van dit werkblad. c. Je geeft een sfeerbeschrijving van de excursie. Wat vond je leuk, wat vond je vies of mooi, hoe keken de koeien, alles wat jou opviel kan je gebruiken. d. Je geeft antwoord op de twee vragen die je tijdens de excursie hebt gesteld. e. Je eindigt met je eigen mening. Het artikel mag tussen de 400 en de 500 woorden lang zijn. Dat is ongeveer één kantje als je een gewoon lettertype gebruikt. In Word kan je onder Extra automatisch het aantal woorden tellen. Je kunt beginnen met het schrijven van je artikel. Je schrijft nu alleen deel a en b. De melkveehouderij pagina 7

8 Deel 3 - Voorbereiding van de excursie naar een melkveehouderij Voordat je op excursie gaat bedenk je welke informatie je voor je artikel wilt verzamelen en hoe je dat gaan doen. 1 Noem drie dingen waar je tijdens de excursie ZELF op gaat letten. 2 Welke TWEE vragen ga je stellen aan de veehouder tijdens het bezoek? Bereid ze goed voor want je kan echt maar twee vragen stellen. 3 Om je artikel zo aantrekkelijk mogelijk te maken kan je er leuke foto s bij zoeken. Of maak zelf een foto met je mobieltje of digitale camera tijdens de excursie. De melkveehouderij pagina 8

9 Deel 4 - Het artikel aanpassen na het bezoek aan de melkveehouderij Nu kan je deel c tot en met e van het artikel afmaken (zie pagina 7). Maak daarna een korte PowerPoint presentatie over de vraag die je in je artikel hebt behandeld. Gebruik alleen steekwoorden in de PowerPoint. Je vertelt de rest erbij tijdens je presentatie. Doe er ook een paar leuke foto s bij. Eindig de PowerPoint met je eigen mening. Je levert je artikel tijdens de laatste les van dit project in bij je docent. Ook geef je in deze les je presentatie. De melkveehouderij pagina 9

10 De melkveehouderij Journalist voor een Huis-aan-huis blad Biologie en Verzorging vmbo onderbouw

11 De melkveehouderij - Journalist voor een Huis-aan-huis blad Groep Werken in groepjes van twee Tijdsbesteding - 2 SLU voorbereiding - excursie - 2 SLU afronden artikel, en presenteren aan klasgenoten Nodig - Voldoende computers met internetaansluiting - Datum plannen voor de excursie naar de melkveehouderij Doel In de komende lessen ben je een journalist. Een journalist van een gratis huis-aan-huis blad bij jou in de buurt. Deze krant komt één keer in de week uit en wordt bij iedereen gratis bezorgd. De krant wordt door veel inwoners gelezen. Inleiding Je hebt de opdracht gekregen om een artikel te schrijven over de melkveehouderij. De hoofdredacteur wil dat je uitzoekt of de melkveehouders belangrijk zijn voor de economie. En wat ze eraan doen om het landschap in stand te houden. In de eerste les krijg je informatie over de werkzaamheden van de veehouder, de economie en het landschap. In de tweede les ga je het artikel schrijven. De dingen die je nog niet weet kun je tijdens de excursie aan de melkveehouderij te weten komen. Je maakt je artikel af en levert het in bij je docent. Als laatste geef je een korte presentatie aan je klasgenoten. Hierin beantwoord je de vragen van de hoofdredacteur. De presentatie maak je in PowerPoint. De melkveehouderij pagina 11

12 Werkblad Zelfstandig werken Deel 1 - De melkveehouderij en de omgeving 1 Ga naar de website studiekeuze.schoolweb.nl. Vul bij trefwoord melkveehouder in en ga naar de pagina over de melkveehouder. Surf naar zuivelonline.nl en klik op de foto van boer Arno. Bekijk het filmpje Waar komt de melk vandaan?. Na het lezen over het beroep melkveehouder en het bekijken van het filmpje maak je onderstaande vragen. a Noem twee werkzaamheden van een melkveehouder. b Je hebt gelezen dat het beroep van melkveehouder geen negen-tot-vijf-baan is. Hoe ziet een werkdag van een melkveehouder eruit? Tijd Werkzaamheden 2 Lees meer over de melkveehouderij en het Nederlandse landschap in het verhaal hieronder. Koeien in de wei Koeien vinden het heerlijk om in de wei te zijn. Vooral in het voorjaar is dat goed te zien. Nadat ze een winter lang op stal hebben gestaan, komen ze dansend en springend weer naar buiten. Natuurmonumenten is een organisatie die de natuur in Nederland bewaakt. Zij vindt dat koeien zoveel mogelijk de wei in moeten. Dat is niet alleen goed voor de koeien. Grazende en herkauwende koeien horen ook gewoon bij ons landschap. Typisch Hollands zo n koe in de wei! Maar in de moderne veehouderij is het niet meer vanzelfsprekend dat het melkvee naar buiten kan. Om ervoor te zorgen dat koeien toch een groot deel van het jaar buiten zijn, heeft Natuurmonumenten samen met andere partijen de stichting Weidegang opgericht. De stichting wil boeren stimuleren om hun koeien in de wei te laten grazen. Boeren krijgen een geldbedrag als ze hun koeien 120 dagen per jaar, 6 uur per dag in de wei laten lopen. Bron: a Waarom vindt Natuurmonumenten het belangrijk dat koeien zoveel mogelijk in de wei staan? b Ben je het eens met Natuurmonumenten en vind jij ook dat koeien in de wei moeten staan? Of vind je dat niet nodig? Waarom vind je dat? De melkveehouderij pagina 12

13 3 Lees onderstaande tekst over toerisme op het platteland. Plattelandstoerisme Plattelandstoerisme is populair in Nederland. Elk jaar kiezen mensen ervoor om hun vakantie op het platteland door te brengen. Voor veel boeren is plattelandstoerisme een goede manier om iets bij te verdienen. Als het werk op de boerderij niet genoeg oplevert is dit een goede manier om iets extra s te verdienen. Vaak is de rol van vrouwen erg belangrijk. De vrouw is vaak degene die voor de gasten op de boerderij zorgt. Plattelandstoerisme is ook goed voor de omgeving van de boerderij. Dit komt door het geld dat toeristen uitgeven. Daarnaast komt er meer aandacht voor de lokale monumenten, producten uit de eigen omgeving, het behoud van oude boerderijen en het behoud van het landschap. Bron: a Waarom laten sommige boeren toeristen op of bij de boerderij overnachten, denk je? b Waarom is het plattelandstoerisme goed voor de omgeving waarin de boerderij staat? Noem tenminste twee redenen. 4 Lees de tekst hieronder over economie en de melkveehouderij. De economie en de melkveehouderij De melkveehouderij is belangrijk voor de Nederlandse economie. De helft van de landbouwgrond in Nederland bestaat namelijk uit weiland. Weiland waar koeien kunnen grazen en hun melk kunnen geven. Nederland is één van de grootste producenten van zuivel ter wereld. Elk jaar exporteert Nederland voor 3,4 miljard euro aan zuivelproducten naar de rest van de wereld. De laatste vijftig jaar zijn de melkveehouderijen een stuk groter geworden. Dit was nodig om melk en andere zuivelproducten zo goedkoop mogelijk te kunnen maken. De melkveehouderijen zijn ook goed voor de economie. Ten eerste omdat er werk is voor mensen de boerderij zelf. Ten tweede omdat het ook goed is voor andere bedrijven in de buurt van de melkveehouder. Bedrijven die het voer leveren voor de koeien, of bedrijven die voor het transport zorgen of die de melk ophalen. Bron: & Cowmunnity De melkveehouderij pagina 13

14 a Waarom is de melkveehouderij belangrijk voor de Nederlandse economie? Noem minimaal twee redenen. b Waarom is de aanwezigheid van melkveehouderijen ook goed voor de economie in de omgeving van de boerderij? Noem tenminste één reden. De melkveehouderij pagina 14

15 Deel 2 - Het artikel voorbereiden 1 Surf naar en lees de tekst onder de button Achtergrond. a Wie zijn de lezers van een huis-aan-huis blad? b Wat voor soort artikelen vind je meestal in huis-aan-huis bladen? c Ga je een nieuwsartikel of een achtergrondartikel maken? Wat betekent dit voor jouw artikel? Moet je het moeilijk maken, leuk, makkelijk, diepgaand? 2 Je hebt nu een idee hoe een artikel voor een huis-aan-huis blad eruit zou kunnen zien. Jouw artikel gaat over hoe goed de melkveehouderij is voor de economie en het landschap. Je bouwt je artikel als volgt op: a. Bedenk een boeiende inleiding bij je artikel. Dan heb je meteen de aandacht van de lezers te pakken. De inleiding eindigt met de hoofdvraag. Weet je de hoofdvraag niet meer? Kijk dan terug onder de inleiding van dit werkblad naar de opdracht van de hoofdredacteur. b. Je geeft een korte schets van de situatie. Dit haal je uit deel 1 van dit werkblad. c. Je geeft een sfeerbeschrijving van de excursie. Wat vond je leuk, wat vond je vies of mooi, hoe keken de koeien. Alles wat jou opviel kan je gebruiken. d. Je geeft antwoord op de twee vragen die je tijdens de excursie hebt gesteld. e. Je eindigt met je eigen mening. Het artikel mag tussen de 400 en 500 woorden lang zijn. Dat is ongeveer één kantje als je een gewoon lettertype gebruikt. In Word kan je onder Extra automatisch het aantal woorden tellen. Je kunt beginnen met het schrijven van je artikel. Je schrijft nu alleen deel a en b. De melkveehouderij pagina 15

16 Deel 3 - Voorbereiding van de excursie naar een melkveehouderij Voordat je op excursie gaat bedenk je welke informatie je voor je artikel wilt verzamelen en hoe je dat gaan doen. 1 Noem drie dingen waar je tijdens de excursie ZELF op gaat letten. 2 Welke TWEE vragen ga je stellen aan de veehouder tijdens het bezoek? Bereid ze goed voor want je kan echt maar twee vragen stellen. 3 Om je artikel zo aantrekkelijk mogelijk te maken kan je er leuke foto s bij zoeken. Of maak zelf een foto met je mobieltje of digitale camera tijdens de excursie. De melkveehouderij pagina 16

17 Deel 4 - Het artikel aanpassen na het bezoek aan de melkveehouderij Nu kan je deel c tot en met e van het artikel afmaken (zie pagina 15). Maak daarna een korte PowerPoint presentatie over de vraag die je in je artikel hebt behandeld. Gebruik alleen steekwoorden in de PowerPoint. Je vertelt de rest erbij tijdens je presentatie. Doe er ook een paar leuke foto s bij. Eindig de PowerPoint met je eigen mening. Je levert je artikel tijdens de laatste les van dit project in bij je docent. Ook geef je in deze les je presentatie. De melkveehouderij pagina 17

18 De melkveehouderij Journalist voor TKMST vmbo Biologie en Verzorging vmbo onderbouw

19 De melkveehouderij - Journalist voor TKMST vmbo Groep Werken in groepjes van twee Tijdsbesteding - 2 SLU voorbereiding - excursie - 2 SLU afronden artikel, en presenteren aan klasgenoten Nodig - Voldoende computers met internetaansluiting - Datum plannen voor de excursie naar de melkveehouderij Doel In de komende lessen ben je een journalist. Een journalist van TKMST vmbo. TKMST vmbo geeft info over studiekeuze en beroepsoriëntatie. Ze geven informatie over beroepen en laten zien dat er meer vervolgopleidingen zijn dan je denkt. Inleiding Je hebt de opdracht gekregen om een artikel te schrijven over de rol van vrouwen op de boerderij. Wat is de rol van vrouwen op een melkveehouderij? Maar ook vertel je iets over het beroep van melkveehouder. Wat doet een melkveehouder eigenlijk voor werk? In de eerste les krijg je informatie over de werkzaamheden van de veehouder en de positie van vrouwen op de boerderij. In de tweede les ga je een artikel schrijven. De dingen die je niet weet kun je daarna, tijdens de excursie aan de veehouderij, te weten komen. Daarna maak je het artikel en lever je het in bij je docent. Als laatste geef je een korte presentatie aan je klasgenoten waarin je de vragen van de hoofdredacteur beantwoordt. Die presentatie maak je in PowerPoint. De melkveehouderij pagina 19

20 Werkblad Zelfstandig werken Deel 1 - Vrouwen en de melkveehouderij 1 Ga naar de website studiekeuze.schoolweb.nl. Vul bij trefwoord melkveehouder in en ga naar de pagina over de melkveehouder. Surf naar zuivelonline.nl en klik op de foto van boer Arno. Bekijk het filmpje Waar komt de melk vandaan?. Na het lezen over het beroep melkveehouder en het bekijken van het filmpje maak je onderstaande vragen. a Noem twee werkzaamheden van een melkveehouder. b Je hebt gelezen dat het beroep van melkveehouder geen negen-tot-vijf-baan is. Hoe ziet een werkdag van een melkveehouder eruit? Tijd Werkzaamheden 2 Lees meer informatie over de rol van vrouwen op de boerderij in het verhaal hieronder. Vrouwen vaker bedrijfshoofd boerderij Boerinnen zijn steeds vaker mede-eigenaar van een landbouwbedrijf. In 2001 was in een kwart van alle boerenbedrijven een vrouw de baas. Dit is de laatste jaren sterk veranderd. In de jaren negentig werkten veel vrouwen mee op de boerderij, maar waren ze niet de baas. Dat steeds meer vrouwen de baas zijn komt ook door de belastingdienst. Zij bieden een voordeel wanneer man en vrouw samen de baas zijn op de boerderij. Het totaal aantal vrouwen dat in de landbouw werkt is niet veranderd. Er werken ongeveer vrouwen in de landbouw, tegenover mannen. Een van de drie mensen is dus één vrouw. Bron: Webmagazine 9 september 2002 a Eén op de drie mensen is dus een vrouw in de landbouwsector. Vind je dat veel of weinig? Waarom vind je dat? b Vind je de landbouw een typisch mannenberoep, of niet? Licht je antwoord toe. De melkveehouderij pagina 20

21 3 Lees het verhaal hieronder. Mijn vader vond het hartstikke mooi Diana Burgers is nog maar drieëntwintig en staat al aan het hoofd van een bedrijf met vijfenzestig melkkoeien en vijfenvijftig stuks jongvee. Op een prachtige oude herenboerderij in de Achterhoek. Ik ben bezig het bedrijf over te nemen van mijn vader. Ik ben nu voor zeventig procent eigenaar. Vroeger dacht ik nooit dat ik op de boerderij zou gaan werken. Maar ik ben toch bij een melkveebedrijf stage gaan lopen, en dat vond ik zo leuk dat ik het bedrijf over wilde nemen. Mijn vader vond het hartstikke mooi. Anders had hij het bedrijf moeten verkopen. Nu helpt mijn vader waar hij kan, en we wonen hier ook allebei. Diana s vriend weet gelukkig ook van aanpakken. Hij is loonwerker, hij ploegt het land bij andere boeren. Daardoor kan hij mij heel goed helpen met de machines, en met dingen die te zwaar voor mij zijn. Maar het meeste kun je tegenwoordig als vrouw gewoon zelf, juist vanwege de machines. Ik weet zeker dat ik het alleen zou kunnen. Diana noemt zichzelf geen boerin. Boerin is een negatief woord, dat stamt nog uit het verleden. En boer vind ik te mannelijk klinken. Ik zeg meestal dat ik een melkveebedrijf heb. Ik krijg dan altijd positieve reacties, mensen vinden het knap van me. Maar misschien houden ze de negatieve reacties binnen hoor, haha! Als ik uit ga, zijn mensen altijd verbaasd dat ik op een boerderij werk. Alleen omdat ik dan kleren aantrek, ik loop echt niet de hele dag in een overall. Bron: boerin zoekt geen boer, gepubliceerd in Intermediair in januari 2007 a Waarom kan een vrouw het werk op de boerderij ook alleen doen? b Klopt het verhaal van Diana Burgers met het beeld dat jezelf hebt van vrouwen op een boerderij? Wat klopte er wel, en wat niet? De melkveehouderij pagina 21

22 Deel 2 - Het artikel voorbereiden - Vrouwen op de boerderij Voor TKMST schrijf je een artikel over de nieuwe rol van vrouwen in de melkveehouderij. TKMST heeft op de website van Schoolweb informatie staan over de inhoud van het nieuwe nummer. Zoek in Google op TKMST vmbo schoolweb, en je vindt de website. 1 Bezoek de website of kijk of je het blad op school ziet liggen. a Wie zijn volgens jou de lezers van TKMST vmbo? b Wat voor soort artikelen vind je in TKMST vmbo? c Ga je een nieuwsartikel of een achtergrondartikel maken? Wat betekent dit voor jouw artikel? Moet je het moeilijk maken, leuk, makkelijk, diepgaand? 2 Je hebt nu een idee hoe een artikel voor TKMST eruit zou kunnen zien. Jouw artikel gaat over vrouwen op de melkveehouderij. Je bouwt je artikel als volgt op: a. Bedenk een boeiende inleiding bij je artikel. Dan heb je meteen de aandacht van de lezers te pakken. De inleiding eindigt met de hoofdvraag. Weet je de hoofdvraag niet meer? Kijk dan terug onder de inleiding van dit werkblad naar de opdracht van de hoofdredacteur. b. Je geeft een korte schets van de situatie. Dit haal je uit deel 1 van dit werkblad. c. Je geeft een sfeerbeschrijving van de excursie. Wat vond je leuk, wat vond je vies of mooi, hoe keken de koeien. Alles wat jou opviel kan je gebruiken. d. Je geeft antwoord op de twee vragen die je tijdens de excursie hebt gesteld. e. Je eindigt met je eigen mening. Het artikel mag tussen de 400 en 500 woorden lang zijn. Dat is ongeveer één kantje als je een gewoon lettertype gebruikt. In Word kan je onder Extra automatisch het aantal woorden tellen. Je kunt beginnen met het schrijven van je artikel. Je schrijft nu alleen deel a en b. De melkveehouderij pagina 22

23 Deel 3 - Voorbereiding van de excursie naar een melkveehouderij Voordat je op excursie gaat bedenk je welke informatie je voor je artikel wilt verzamelen en hoe je dat gaan doen. 1 Noem drie dingen waar je tijdens de excursie ZELF op gaat letten. 2 Welke TWEE vragen ga je stellen aan de veehouder tijdens het bezoek? Bereid ze goed voor want je kan echt maar twee vragen stellen. 3 Om je artikel zo aantrekkelijk mogelijk te maken kan je er leuke foto s bij zoeken. Of maak zelf een foto met je mobieltje of digitale camera tijdens de excursie. De melkveehouderij pagina 23

24 Deel 4 - Het artikel aanpassen na het bezoek aan de melkveehouderij Nu kan je deel c tot en met e van het artikel afmaken (zie pagina 22). Eindig het artikel met je mening. Wat is de rol van vrouwen op de melkveehouderij? Is die rol goed of slecht? Wat zou er volgens jou aan moeten veranderen? Maak daarna een korte PowerPoint presentatie over de vraag die je in je artikel hebt behandeld. Gebruik alleen steekwoorden in de PowerPoint. Je vertelt de rest erbij tijdens je presentatie. Doe er ook een paar leuke foto s bij. Eindig de PowerPoint met je eigen mening. Je levert je artikel tijdens de laatste les van dit project in bij je docent. Ook geef je in deze les je presentatie. De melkveehouderij pagina 24

25 De melkveehouderij Journalist voor Pauze Biologie en Verzorging vmbo onderbouw

26 De melkveehouderij - Journalist voor Pauze Groep Werken in groepjes van twee Tijdsbesteding - 2 SLU voorbereiding - excursie - 2 SLU afronden artikel, en presenteren aan klasgenoten Nodig - Voldoende computers met internetaansluiting - Datum plannen voor de excursie naar de melkveehouderij Doel In de komende lessen ben je een journalist. Een journalist van het blad Pauze. Dit blad komt zes keer per jaar uit en wordt geschreven voor jongeren. Inleiding Je hebt van de hoofdredacteur van Pauze de opdracht gekregen om een quiz te maken over het beroep van melkveehouder. Wat moet je allemaal kunnen als veehouder? In de eerste les krijg je informatie over de werkzaamheden van de veehouder. In de tweede les ga je de quiz maken. De dingen die je niet weet kun je daarna, tijdens de excursie aan de veehouderij, te weten komen. Je maakt dan je quiz af en laat je klasgenoten de quiz invullen. Dankzij jouw quiz weet iedereen na afloop of hij of zij geschikt is voor het beroep van melkveehouder. De melkveehouderij pagina 26

27 Werkblad Zelfstandig werken Deel 1 - Het beroep van de melkveehouder 1 Ga naar de website studiekeuze.schoolweb.nl. Vul bij trefwoord melkveehouder in en ga naar de pagina over de melkveehouder. Surf naar zuivelonline.nl en klik op de foto van boer Arno. Bekijk het filmpje Waar komt de melk vandaan?. Na het lezen over het beroep melkveehouder en het bekijken van het filmpje maak je onderstaande vragen. a Noem twee werkzaamheden van een melkveehouder. b Je hebt gelezen dat het beroep van melkveehouder geen negen-tot-vijf-baan is. Hoe ziet een werkdag van een melkveehouder eruit? Tijd Werkzaamheden 2 Lees meer informatie over de inhoud van het beroep melkveehouder in het verhaal hieronder van boer Martijn uit het televisieprogramma Boer zoekt Vrouw. De boerderij van boer Martijn Mijn boerderij bestaat al sinds Het bedrijf is door mijn vader, oom en opa samen opgebouwd. Na het overlijden van mijn vader kwam ik er alleen voor te staan. Door m n leergierigheid, doorzettingsvermogen en veel hulp van buitenaf ligt de boerderij er nu nog altijd mooi bij, al zeg ik het zelf! De veestapel Op dit moment heb ik 100 melkkoeien, 80 stuks jongvee en 15 droge koeien. De droge koeien hebben 7 maanden geleden kennisgemaakt met de stier of KI (kunstmatige inseminatie). Ze zijn nu drachtig (zwanger, voor de niet boeren onder ons) en drachtige koeien geven nog geen melk. Wanneer deze koeien gekalfd (gebaard) hebben, geven ze weer melk. Om melk te mogen leveren moet je investeren in het zogenaamde melkquotum. Ga je over het maximum heen dan krijg je een boete. Je moet goed in de gaten houden wanneer de koeien ophouden met melk geven en wanneer een koe drachtig moet worden. Naast het produceren van melk is er nog een ander bijproduct waar de consument niet echt op zit te wachten poep. Gelukkig ligt er een behoorlijke lap grond rondom de boerderij, waarop de poep verspreid kan worden. De hoeveelheid mest die over het land uitgereden mag worden is gebonden aan regels. Als je weinig land hebt kun je daarom maar weinig koeien houden. De melkveehouderij pagina 27

28 Melken Iedere ochtend om zeven uur en iedere avond om half zeven is het tijd om te melken. De melkkoeien worden in een aparte stal (de wachtruimte) gedreven. Daar wachten ze totdat ze aan de beurt zijn. Vroeger moest de boer de melkstal uit om de koeien de melkstal in te drijven. De laatste jaren maak ik gebruik van een opdrijfhek ; door één druk op de knop wordt een hek naar voren geduwd, waardoor de koeien automatisch de melkstal inlopen. De koeien zijn er nu zo aan gewend dat ze alleen al bij het geluid van het opdrijfhek naar voren lopen. Het systeem werkt perfect en scheelt veel tijd. Bron: a Noem twee leuke kanten aan het beroep van melkveehouder. b Noem twee minder leuke kanten aan het beroep van melkveehouder. 3 Lees het verhaal hieronder over hoe je boer kunt worden. Hoe word je boer? De meeste boeren hebben de boerderij van hun vader en moeder overgenomen. In de Betuwe staat een boerderij waar al acht keer de zoon van de boer het bedrijf overnam. Al driehonderd jaar woont dezelfde familie op die boerderij. Natuurlijk gebeurt het ook dat de dochter van de boer en de boerin op de boerderij komt. Het is maar net hoe de familie het afspreekt. Wordt er bij jullie thuis gepraat over oefenen, kostuums en publiek? Dan is een van je ouders vast een toneelspeler. Wanneer je opgroeit op de boerderij hoor je vaak deze woorden: veehandelaar, schapen scheren, kalfjes voeren, eieren rapen, hok uitmesten. Door al dat gepraat leer je al als klein jochie of meisje van alles over de boerderij. Een boer moet van een heleboel dingen verstand hebben. Hij moet kunnen boekhouden, machines kunnen repareren, met geld kunnen omgaan, verstand hebben van dierziekten en veevoeding en nog veel meer. In de winter volgen veel boeren een cursus om wat bij te leren. Bron: Het Kleine Loo a Noem drie dingen waar een boer verstand van moet hebben. De melkveehouderij pagina 28

29 Deel 2 - De quiz voorbereiden - In de huid van de melkveehouder Voor Pauze maak je een quiz over het beroep van melkveehouder. Pauze is een blad voor jongeren, dat zes keer per jaar uitgebracht wordt. 1 Zoek op internet naar voorbeelden van quizzen. Kijk hoe ze gemaakt zijn. Kijk in ieder geval ook op en kijk hoe de quizzen er daar uit zien. a Je hebt nu een idee hoe een quiz er zou kunnen uitzien. Met de quiz die jij maakt kunnen de lezers testen of ze geschikt zijn voor het beroep van melkveehouder. De titel van de quiz is: Ben jij geschikt voor een leven op de boerderij?. Maak minimaal tien vragen. Aan het einde komt er een score uit. Verzin zelf bij welke score iemand geschikt is voor het leven op de boerderij. In de quiz kan je de volgende onderwerpen opnemen: de opleiding die je nodig hebt om melkveehouder te worden de dagindeling van een melkveehouder de leuke en minder leuke kanten van het werk de belangrijkste zaken bij het verzorgen en het voeren van het vee de bedrijfsadministratie: wat moet er allemaal bijgehouden worden? melken, hoe gaat dat eigenlijk? b Maak de eerste vragen voor de quiz. De informatie haal je uit deel 1 van dit werkblad. De melkveehouderij pagina 29

30 Deel 3 - Voorbereiding van de excursie naar een melkveehouderij 1 Voordat je op excursie gaat bedenk je welke informatie je voor je artikel wilt verzamelen en hoe je dat gaan doen. a Noem drie dingen waar je tijdens de excursie ZELF op gaat letten. b Welke TWEE vragen ga je stellen aan de veehouder tijdens het bezoek? Bereid ze goed voor want je kan echt maar twee vragen stellen. c In de quiz kan je natuurlijk ook foto s gebruiken. Zoek een paar leuke foto s op internet. Of maak zelf een foto met je mobieltje of digitale camera tijdens de excursie. De melkveehouderij pagina 30

31 Deel 4 - De quiz aanpassen na het bezoek aan de melkveehouderij Tijdens je bezoek aan de melkveehouderij heb je goed rondgekeken op het bedrijf en je vragen gesteld. Hiermee kan je de quiz die je maakte in deel 2 verbeteren en afmaken. Eindig de quiz met de score. Is degene die de quiz maakt geschikt voor het leven op de boerderij? Waarom wel of niet? Je laat de quiz tijdens de laatste les van dit project door je klasgenoten en de docent invullen. Hoeveel mensen zijn er geschikt zijn voor het leven als melkveehouder? De melkveehouderij pagina 31