Innovatie in de fysiotherapie: Een nieuwe kijk op het afnemen van metingen!

Transcriptie

1 Innovatie in de fysiotherapie: Een nieuwe kijk op het afnemen van metingen! Deel 2. Draaiboek Beroepsopdracht van: Mitchel Straatman Rommie Kuiphof Hogeschool van Amsterdam, ASPH, opleiding Fysiotherapie Amsterdam, januari 2010

2 Inhoudsopgave 1. Inleiding Voorbereidingen meetdag Tijd/taak schema voor het aanleveren van patiënten Tijd/taak schema voor het werven, selecteren en opleiden van de studenten Tijd/taak schema voor de studenten Tijd/taak schema voor het inventariseren van de computers, hulpmiddelen en ruimten 7 3. De meetdag... 8 Bijlage 1. Schema metingen...10 Bijlage 2. Flyers studenten gezocht...11 Bijlage 3. Inschrijflijst studenten...12 Bijlage 4. Opzet tijd/taak schema...13 Bijlage 5. Bijlagen met meetinstrumenten Inschrijflijst patiënten door fysiotherapeuten Overzicht meetinstrumenten Chronische indicatie lijst Borst en de aanbevolen meetinstrumenten Meetinstrumenten...23 Bijlage 6. Lijst benodigde middelen meetinstrumenten Bijlage 7. Inhoud cursus

3 1. Inleiding Voor u ligt het draaiboek voor het organiseren van meetdagen bij Fysiotherapie Amsterdam Noord. Dit draaiboek is zowel te gebruiken voor de coördinator meetdagen vanuit de praktijk, de fysiotherapeuten, de contactpersoon vanuit de Hogeschool van Amsterdam en de studenten die de metingen uitvoeren. Dit draaiboek is opgedeeld in twee delen. Het eerste deel, in hoofdstuk twee zijn alle voorbereidingen voor de meetdag stapsgewijs beschreven, waarbij vermeld staat wie deze taken op zich dient te nemen. Het tweede deel, hoofdstuk drie beschrijft alle activiteiten welke uitgevoerd dienen te worden op de meetdagen met de daarbij behorende verantwoordelijke personen. Het draaiboek is gemaakt vanuit het oogpunt dat het eenvoudig te hanteren is in de praktijk. Voor vragen en/of opmerkingen kunt u contact opnemen met de makers van dit draaiboek: Rommie Kuiphof: Rommiek@hotmail.com of Mitchel Straatman: Mitchel.straatman@hva.nl of

4 2. Voorbereidingen meetdag 2.1 Tijd/taak schema voor het aanleveren van patiënten Taken voor de fysiotherapeuten Wanneer Tijdens de eerste afspraak met de patiënt. Uiterlijk één werkdag nadat de patiënt voor de eerste keer is geweest. Direct nadat de coördinator meetdagen terug heeft gekoppeld wanneer de overige drie metingen plaats zullen vinden. Voordat de patiënt voor de tweede maal komt bij de fysiotherapeut. Tijdens de tweede behandeling met de patiënt. Tijdens de tweede behandeling met de patiënt. Uiterlijk één werkdag nadat de tweede behandeling is geweest. Binnen 3 werkdagen nadat de coördinator gevraagd heeft om een update van de patiënt(en). Tijdens één van de behandelingen met de patiënt, wanneer de verwachting is dat de deze eerder uit behandeling gaat en er een eindmeting gedaan dient te worden. Taak Inplannen patiënt eerste meetdag met behulp van de lijst met daarop alle data voor de meetdagen van het gehele jaar (zie bijlage 1). (Er dienen minimaal 8 werkdagen tussen het moment van inschrijven en het uitvoeren van de metingen te zitten) Datum eerste meetdag patiënt doorgeven aan coördinator meetdagen inclusief locatie. Dit gebeurt door middel van het invullen van de inschrijflijst (zie nummer 1, bijlage 5). Noteren van patiënt in de agenda (digitaal dan wel schriftelijk) bij desbetreffende data. Vermelden dat het om de meetdag gaat. Maken van een afsprakenbriefje voor de patiënt, inclusief de vier meetdagen data. (overige drie data heeft de therapeut ontvangen van de coördinator meetdagen) Meegeven van afsprakenbriefje en verifiëren of de data mogelijk zijn voor de patiënt. Indien patiënt akkoord is met de vier data, volgen geen verdere acties. Indien de patiënt niet akkoord is maakt de fysiotherapeut, met behulp van de lijst met daarop alle data voor de meetdagen van het gehele jaar (bijlage 1), een nieuwe afspraak voor één of meerdere meetdagen. Vermelden in systeem wie een afsprakenbriefje heeft meegekregen. Indien de fysiotherapeut (een) nieuwe datum/data heeft gepland met de patiënten, deze doorgeven aan de coördinator meetdagen. Terugsturen van een update van de gegevens van de patiënt(en) door middel van de inschrijflijst (zie nummer 1, bijlage 5). (De oude inschrijflijst stuurt de coördinator meetdagen mee zodat deze aangepast kan worden) - Nakijken of er data van de meetdag(en) verplaatst moet worden. Het wordt nu immers een eindmeting. Er wordt in overleg met de patiënt bepaald wanneer dit mogelijk is aan de hand van de lijst met alle data voor de meetdagen van het gehele jaar (bijlage 1). (Er dient minimaal één meetdag te zitten tussen het moment van inschrijven en het uitvoeren van de metingen); 4

5 Uiterlijk één werkdag nadat er data van de metingen zijn veranderd. Uiterlijk 3 werkdagen van te voren. - Het verwijderen van de nog staande meetdagen in de agenda van de fysiotherapeut. Nieuwe datum eindmeting doorgeven aan coördinator meetdagen. Doorgeven van tijdstip voor de eerstvolgende meting aan de patiënt(en). (deze tijdstippen ontvangt de therapeut van de coördinator meetdagen) Taken voor de coördinator meetdagen (fysiotherapeut binnen de praktijk) Wanneer Voor 20 augustus van elk jaar. Voor 20 augustus van elk jaar. Binnen een week na indiensttreding nieuwe fysiotherapeut. Voor 20 augustus van elk jaar. Uiterlijk één werkdag nadat de fysiotherapeut de datum van de eerste meetdag heeft doorgekregen van de fysiotherapeut. Drie weken voordat de tweede en volgende metingen van een desbetreffende patiënt plaatsvindt. Uiterlijk 7 werkdagen voor een meetdag. Nadat de fysiotherapeut een wijziging van de meetdata heeft doorgegeven Taak Versturen van het schema met daarop alle data voor de meetdagen van het gehele jaar, inclusief locaties aan alle fysiotherapeuten (zie voorbeeld bijlage 1). De volgende onderdelen opsturen naar alle fysiotherapeuten: - de inschrijflijst voor patiënten; - het overzicht meetinstrumenten; - de chronische indicatie lijst Borst en de aanbevolen meetinstrumenten hierbij; - De meetprotocollen, meetinstrumenten en registratieformulieren. In bijlage 5 is dit gehele pakket samengevoegd. Versturen van het schema met daarop alle data voor de meetdagen van het gehele jaar. Bespreken en vastleggen welke zes fysiotherapeuten verantwoordelijk zijn voor de meetdagen op locatie Meteorenweg, IJdoornlaan en Oeverpad (twee fysiotherapeuten per locatie inclusief de coördinator meetdagen) Inplannen van vier metingen (zie voorbeeld schema, bijlage 1) gedurende het jaar en deze data terugsturen aan de betreffende fysiotherapeut. Een sturen naar de behandelend fysiotherapeut met daarin de volgende vraag: - Graag een update van de gegevens van de patiënt door middel van de inschrijflijst (zie nummer 1, bijlage 5). (De coördinator stuurt de oude gegevens mee, zodat de fysiotherapeut weinig werk heeft om dit up te daten) De inschrijflijsten van alle fysiotherapeuten verzamelen en in een Word-bestand zetten Verwerkt nieuwe datum in zijn schema (bijlage 1) en haalt de overige nog staande metingen van deze patiënt er uit. 5

6 Uiterlijk 4 werkdagen voor een meting, nadat de contactpersoon van de Hogeschool van Amsterdam het tijd/taakschema heeft opgestuurd. Doorgeven van tijdstippen voor de eerstvolgende meting aan de betreffende fysiotherapeuten 2.2 Tijd/taak schema voor het werven, selecteren en opleiden van de studenten Taken voor de coördinator meetdagen Wanneer Uiterlijk 7 werkdagen voor een meetdag. Taak Doorgeven van het aantal patiënten en de metingen die daarbij uitgevoerd gaan worden aan de contactpersoon van de Hogeschool van Amsterdam. Dit zijn de inschrijflijsten van alle fysiotherapeuten verzameld in een Word-bestand. Taken voor de contactpersoon van de Hogeschool van Amsterdam Wanneer Voor 1 juni van elk jaar Voor 10 augustus van elk jaar. Gedurende het gehele schooljaar. Nadat een student zich heeft aangemeld. Nadat een student zich heeft aangemeld. Nadat een student zich heeft aangemeld. In de week voor de eerste meetdag van de nieuwe groep studenten. Uiterlijk 4 werkdagen voor een meetdag, nadat de coördinator meetdagen de gegevens heeft doorgestuurd. Uiterlijk 4 werkdagen voor een meetdag. Taak Het ontwikkelen van een schema met daarop alle cursusuren voor het volgende schooljaar. Ontwikkelen en versturen van het schema met daarop alle data voor de meetdagen van het gehele jaar, inclusief locaties aan de coördinator meetdagen (zie voorbeeldschema, bijlage 1). Werven van studenten voor het uitvoeren van metingen door middel van flyers op prikborden, intranet berichten, etc. (zie voorbeeld flyer, bijlage 2). In de flyer dient minimaal de cursusdag en -tijdstip èn de meetdagen en tijdstippen vermeld te zijn. De gegevens van de studenten vermelden op de inschrijflijst studenten (zie bijlage 3). De naam van de student vermelden op het schema met alle meetdata (bijlage 1). Versturen van de bijlagen met meetinstrumenten (zie bijlage 5). In deze dient minimaal de bevestiging te staan van het aantal meetdag(en) waarop de student zich heeft ingeschreven en wanneer de cursusdag plaatsvindt. Tevens dient duidelijk vermeld te worden dat de student de bijlagen door moet hebben gelezen voordat de cursusmiddag plaatsvindt. Het opleiden van studenten door middel van een cursusmiddag op school. Zie bijlage 7. Het maken van drie verschillende tijd/taakschema voor de metingen voor de verschillende locaties (zie bijlage 4). De schema s versturen naar de coördinator meetdagen. 6

7 Uiterlijk 2 werkdagen voor een meetdag. Het maken van een lijstje per patiënt waar op staat hoe laat welke testen door wie afgenomen worden. Versturen naar coördinator meetdagen, die er voor zorgt dat dit lijstje op de meetdag aan de patiënt wordt gegeven. 2.3 Tijd/taak schema voor de studenten Taken voor de studenten die de metingen uitvoeren Wanneer Taak Voordat de cursusmiddag plaatsvindt. Doornemen van de bijlage met meetinstrumenten (zie bijlage 5). In de week voor de meetdag Cursusmiddag (zie bijlage 7). 2.4 Tijd/taak schema voor het inventariseren van de computers, hulpmiddelen en ruimten Taken voor de coördinator meetdagen Wanneer Tussen 10 en 20 augustus van elk jaar. Tussen 10 en 20 augustus van elk jaar Taak Reserveren van de oefenruimten op locatie Meteorenweg, IJdoornlaan en Oeverpad (Osdorp). Checken of er voldoende middelen (computers, meetinstrumenten) aanwezig zijn in de oefenruimten. Dit wordt gedaan aan de hand van lijst benodigde middelen (zie bijlage 6). Deze middelen dienen minimaal op elke locatie aanwezig te zijn. Indien tussentijds een meetinstrument wordt toegevoegd aan de lijst, dient de coördinator meetdagen deze lijst aan te passen. 7

8 3. De meetdag Taken voor de coördinator meetdagen en de verantwoordelijke fysiotherapeuten Wanneer In de ochtend of middag voorafgaand aan de meetdag. In de ochtend of middag voorafgaand aan de meetdag. In de ochtend of middag voorafgaand aan de meetdag. In de ochtend of middag voorafgaan aan de meetdag In de ochtend of middag voorafgaand aan de meetdag. Taak Inventariseren en uitprinten van de: - meetprotocollen; - meetinstrumenten en; - registratieformulieren (zie bijlage 5). Uitprinten: - tijd/taak schema (zie voorbeeld bijlage 4); - de gegevens van de patiënten; - de lijst benodigde middelen; (Voor elke student één setje) Uitprinten: - Lijsten per patiënt waar op staat hoe laat welke testen door wie afgenomen worden. Klaarzetten van de laptops en/of computers in de oefenzaal (4 in totaal) Gereed maken in de oefenruimte: - De opstellingen voor de verschillende meetinstrumenten; - Klaarleggen meetprotocollen, meetinstrumenten en registratieformulieren; - Een computer voor het invullen van de uitslagen in Abakus. 30 minuten voor aanvang van de meetdag Ontvangen van de studenten en uitleg en instructie geven over de volgende zaken: 1. Korte rondleiding: toilet en oefenzaal; 2. Het tijd/taakschema zal worden overhandigd (zie bijlage 4 voor een opzet); 3. Overhandigen gegevens patiënten; 4. Overhandigen materialen voor de meetinstrumenten (lijst benodigde middelen, meetprotocollen, meetinstrumenten, registratieformulieren); 5. Beschrijving van het meetproces: a. hoeveel stations zijn er; b. hoe wordt er gerouleerd; c. hoeveel tijd is er per station; d. uitleg per station welke meting daar uitgevoerd wordt; 6. Er wordt uitgelegd hoe de gegevens ingevoerd kunnen worden in Abakus. Voor aanvang van de metingen Bij binnenkomst van patiënten Ontvangen van de patiënten Het geven van het lijstje aan de patiënt waarop staat vermeld hoe laat welke testen afgenomen worden. 8

9 Stap 2. Taken voor de contactpersoon van de Hogeschool van Amsterdam Wanneer De meetdag Taak De contactpersoon van de Hogeschool van Amsterdam hoeft niet aanwezig te zijn op de meetdagen, maar een eerste keer is dit wel aan te raden, zodat hij of zij zich zo goed mogelijk kan inleven in de situatie. Taken voor de studenten die de metingen uitvoeren Wanneer Taak 30 minuten voor aanvang van de meetdag Aanwezig zijn. Tussen 30 minuten en 20 minuten voor aanvang van de meetdag. Rondleiding en uitleg en instructie van de fysiotherapeut in de praktijk. Tussen 20 minuten en 10 minuten voor aanvang van de meetdag. - Nakijken of alle spullen voor het uitvoeren van de metingen aanwezig zijn: hulpmiddelen, meetprotocollen, meetinstrumenten, registratieformulieren, tijd/taak schema en de gegevens van de patiënten. - Doorlezen van de gegevens van de patiënten. Tijdens de metingen Uitvoeren van metingen, zie onderstaand schema. Dit schema is gebruikt tijdens de pilot-meetdag. De studenten brengen de patiënten naar het volgende station. Tijdens de metingen Invullen van de gegevens in Abakus. Dit zal indien er voldoende studenten zijn gebeuren door één student. Indien er niet voldoende studenten zijn, dient de student zelf tussen de metingen door of aan het einde van de metingen de resultaten in de voeren. Na de laatste meting Opruimen van de spullen. Tijdens de eindmeting van een patiënt Afnemen GPE-7. 9

10 Bijlage 1. Schema metingen Meetdagen september 2010 Juni 2011 IJdoornlaan Meteorenweg Oeverpad Week 37, datum: Naam patiënt(en): Week 37, datum: Naam patiënt(en): Week 37, datum: Naam patiënt(en): Naam student(en): Week 39, datum: Naam patiënt(en): Naam student(en): Week 39, datum: Naam patiënt(en): Naam student(en): Week 39, datum: Naam patiënt(en): Naam student(en): Week 41, datum: Naam patiënt(en): Naam student(en): Week 41, datum: Naam patiënt(en): Naam student(en): Week 41, datum: Naam patiënt(en): Naam student(en): Week 43, datum: Naam patiënt(en): Naam student(en): Week 43, datum: Naam patiënt(en): Naam student(en): Week 43, datum: Naam patiënt(en): Naam student(en): Week 45, datum: Naam patiënt(en): Naam student(en): Week 45, datum: Naam patiënt(en): Naam student(en): Week 45, datum: Naam patiënt(en): Naam student(en): Week 47, datum: Naam patiënt(en): Naam student(en): Week 47, datum: Naam patiënt(en): Naam student(en): Week 47, datum: Naam patiënt(en): Naam student(en): Week 49, datum: Naam patiënt(en): Naam student(en): Week 49, datum: Naam patiënt(en): Naam student(en): Week 49, datum: Naam patiënt(en): Naam student(en): Naam student(en): Naam student(en): Enzovoort Enzovoort Enzovoort 10

11 Bijlage 2. Flyer studenten gezocht Gezocht: Studenten fysiotherapie hoofdfase Waarvoor: Het uitvoeren van metingen bij een praktijk in Amsterdam! Wat kun je er mee verdienen: 28 SBU Je taak bestaat uit het zelfstandig afnemen van verschillende metingen bij chronische patiënten. Ter voorbereiding volg je eenmalig een cursus: Wanneer: datum.. Hoe laat: van.. tot. Daarna breng je je vaardigheden in de praktijk en ga je viermaal metingen afnemen in de praktijk. Wanneer: datum 1:.. datum 2:.. datum 3:.. datum 4:... Hoe laat: van.. tot. Wat kunnen wij je bieden: - Een praktijkgerichte cursus; - Een mooie kans en gelegenheid om je kennis over meetinstrumenten op te halen dan wel je kennis te verbreden; - Het opdoen van praktijkervaring in één van de grotere particuliere praktijken in Amsterdam. - Deze informatie kun je erg goed gebruiken in stages en verder in het werkveld! Wat vragen wij: - Een professionele houding; - Goede communicatieve en sociale vaardigheden; - Een voorkeur voor studenten die reeds ervaring hebben met het werken met patiënten. Ben je geïnteresseerd of heb je vragen, stuur dan vóór datum. een naar naam contactpersoon:.. 11

12 Bijlage 3. Inschrijflijst studenten Naam student Mobiel tel.nummer adres Studiejaar (2, 3 of 4) Studentnummer Ervaring met patiënten: Ja / nee. Zo ja, welke 12

13 Bijlage 4. Opzet tijd/taak schema Opmerkingen: - Onderstaand schema is gebruikt voor de pilot-meetdag; - Tijden en meetinstrumenten dienen aangepast te worden aan de aanvragen, waarbij vermeld dient te worden dat het aan te raden is om voor de hand-held dynamometer en de goniometer 10 minuten extra tijd in te plannen; - Sommige meetinstrumenten kunnen door meerdere patiënten op hetzelfde moment worden afgenomen. Locatie IJdoornlaan Station 1, naam student: Station 2 naam student: Station 3 naam student: Station 4 naam student: 14:30-14:50 14:30-14:45 14:30-14:40 14:30-14:50 Rand 36 PSK VAS Hand-held dynamometer onderste extremiteit 10 metingen 6MWT Astrand-fiets test Naam patiënt(en). Naam patiënt. Naam patiënt. Naam patiënt. 14:50-15:10 14:55-15:20 14:40-14:50 14:55-15:00 Rand 36 PSK VAS Goniometer anteflexie schouder Hand-held dynamometer schouder 6 metingen 6MWT TUG Naam patiënt(en). Naam patiënt. Naam patiënt. Naam patiënt. 15:10-15:30 15:25-15:30 14:55-15:05 15:15-15:20 Rand 36 PSK VAS Knijpkracht 6MWT TUG Naam patiënt(en). Naam patiënt. Naam patiënt. Naam patiënt. 15:30-15:40 15:35-15:40 15:15-15:25 15:30-15:35 DASH Knijpkracht 6MWT TUG Naam patiënt(en). Naam patiënt. Naam patiënt. Naam patiënt. 15:45-16:05 15:40-16:00 15:30-15:40 Rand 36 PSK VAS Goniometer flexie & extensie knie Hand-held dynamometer onderste extremiteit 10 metingen 6MWT Naam patiënt(en). Naam patiënt. Naam patiënt. 16:05-16:25 16:05-16:30 15:45-15:55 Rand 36 PSK VAS Goniometer anteflexie schouder Hand-held dynamometer schouder 6 metingen TML Naam patiënt(en). Naam patiënt. Naam patiënt. 16:25-16:50 16:45-16:50 16:30-16:40 16:10-16:40 Algofunctional index Lysholm-score Tegner Naam patiënt(en). Knijpkracht Naam patiënt. 6MWT Naam patiënt. BBS Naam patiënt. 13

14 Bijlage 5. Bijlagen met meetinstrumenten Inhoudsopgave 1. Inschrijflijst patiënten door fysiotherapeuten Overzicht meetinstrumenten Chronische indicatie lijst Borst en de aanbevolen meetinstrumenten Meetinstrumenten 23 Patiënt Specifieke Klacht (PSK) 24 Visueel Analoge Schaal (VAS) 26 Goniometer 29 Hand-held dynamometer 33 Disabilities of the arm, shoulder and hand (DASH) 40 Shoulder Pain And Disability Index (SPADI) 46 Frenchay Arm Test (FAT) 48 Neck Disability Index (NDI) 50 Quebec Back Pain Disability Scale (QBPDS) 53 Algofunctional index 55 Lysholm-score 60 Tegner 62 Functional Ambulation Categories (FAC) 64 Tien Meter Looptest (TML) 66 Trunc Control Test (TCT) 68 Berg Balance Scale (BBS) 70 Time Up and Go test (TUG) 77 Elderly Mobility Scale (EMS) 79 Barthel Index (BI) 81 Zes Minuten Wandel Test (6 MWT) 84 De Åstrand Fietstest 86 Vier Dimensionale Klachten Lijst (4 DKL) 92 Tampa Scale for Kinesiofobie (TSK) 97 Dutch general Self Efficacy Scale (SES) 99 Rand Global Perceived Effect 7-punt schaal (GPE 7)

15 1. Inschrijflijst patiënten door fysiotherapeuten Opmerking: De fysiotherapeut is niet gebonden aan drie patiënten, zoals genoemd in onderstaande lijst. Dit is alleen een voorbeeld en kan uitgebreid worden. Datum meting: Naam patiënt: Achtergrond met minimaal de volgende gegevens: Geslacht: Leeftijd: Aandoening(en): 1: Geslacht: Bijzonderheden: (zijn er bijzonderheden waar de studenten die de metingen afnemen op dienen te letten?) Aanvraag meetinstrumenten: Ik wil graag dat jullie de volgende metingen uitvoeren bij deze patiënt: Reeds uitgevoerde metingen, inclusief datum: Locatie (vul hier de locatie in waar je de meting plaats wilt laten vinden: IJdoornlaan, Meteorenweg of Oeverpad) I Leeftijd: Aandoening(en): 2: Geslacht: Ik wil graag dat jullie de volgende metingen uitvoeren bij deze patiënt: Leeftijd: Aandoening(en): 3. Geslacht: Ik wil graag dat jullie de volgende metingen uitvoeren bij deze patiënt: Leeftijd: Aandoening(en): 15

16 2. Overzicht meetinstrumenten Domein Meetinstrument Opmerkingen Hulpvraag PSK (Patiënt Specifieke Klacht) Alle patiënten Pijn VAS (Visual Analogue Scale) Voor patiënten met pijn. ROM Kracht Regio: Schouder/Arm Cervicaal Lumbaal Heup/knie Knie Looppatroon Zitten Staan Goniometer Hand-held dynamometer DASH (Disability of Arm, Shoulder, Hand) SPADI (Shoulder Pain And Disability Index) FAT (Frenchay Arm Test) NDI (Neck Disability Index) QBPDQ (Quebec Back Pain Disability Scale) Algofunctional index Lysholm-score Tegner score FAC (Functional Ambulation Categories) Tien meter looptest (TML) TCT (Trunk Control Test) BBS (Berg Balance Scale) Voor patiënten met een mobiliteit beperking. Rekening houdend met een lage inter-betrouwbaarheid Voor patiënten met krachtsvermindering. Instrument is besteld, maar nog niet binnen. Meet de gehele bovenste extremiteit en is goed onderzocht. Daarom gaat de voorkeur uit naar de DASH boven de SPADI. Alleen gebruiken indien patiënten veel pijn ervaren, anders gaat de voorkeur uit naar de DASH. Alleen te gebruiken bij patiënten met een parese. Voor patiënten met nekklachten. Voor patiënten met lage rugklachten. Voor patiënten met heup en/of knie klachten met in het bijzonder artrose. Voor patiënten met een knie-instabiliteit. Alleen uit te voeren bij patiënten waarvan niet zeker is of ze zelfstandig kunnen lopen, dan wel fysieke of verbale hulp nodig hebben bij het lopen. Voor patiënten met neurologische aandoeningen en ouderen. De patiënt dient minimaal FAC 3 te scoren. Voor patiënten die moeite hebben met het zitten Voor patiënten met evenwichtsproblematiek 16

17 Transfers ADL Conditie Persoonlijke factoren TUG (Time get Up and Go test) EMS (Elderly Mobility Scale) BI (Barthel Index) 6 minutes walk test (6MWT) Åstrand fiets test 4 DSQ (The Four Dimensional Symptom Questionnaire) TSK (Tampa Scale for Kinesiofobie) Voor patiënten om te bepalen of ze hulp nodig hebben bij het lopen. Alleen bij ouderen, de patiënt dient minimaal FAC 2 te scoren. Alleen uitvoeren bij patiënten die problemen ervaren in de ADL. Conditioneel wat slechtere patiënten. Patiënten die conditioneel beter zijn en geen bètablokkers gebruiken. Een vragenlijst over disstress, angst, depressie en somatisatie. Patiënten met bewegingsangst bij lage rugklachten of fybromyalgie. Wij zijn van mening dat deze vragenlijst ook gebruikt kan worden om bewegingsangst bij andere aandoeningen in kaart te brengen. Self Efficacy Scale In kaart brengen van iemands denkwijze. Instrument staat nog niet in Abakus. Participatie Rand 36 Alle patiënten Alg. ervaren herstel GPE 7-punt schaal Om de mening te vergaren over de tot nu toe gegeven behandeling(en). 17

18 3. Chronische indicatie lijst Borst en de aanbevolen meetinstrumenten Aandoening per regio Meetinstrumenten Heup Pandakplastiek Total hip König (pandakplastiek) Perthes Ziekte van Calvé-Legg-Perthes Heupdysplasie Congenitale dysplasie heup Knie/onderbeen Patellaresectie Total knee Meniscectomie/Meniscusoperatie Kruisbandletsel Kruisbandruptuur Kruisbandplastiek Crurisfractuur, na opname Peroneus parese PSK / Rand-36 Optioneel voor alle aandoeningen (onze aanbeveling): VAS Algofunctional Index (Fysionet 2009) Goniometer Hand-held dynamometer PSK / Rand-36 Meniscectomie (KNGF richtlijn meniscectomie): VAS Lysholm-score Tegner score Kruisbandletsel (Fysionet 2009): Lysholm-score Tegner score Voor de andere aandoeningen raden wij ook bovenstaande meetinstrumenten aan. Voet/Enkel Haglund Achillespeesruptuur Spitsvoet Achillespeesverlenging/plastiek Klompvoet Schouder Total shoulder Acromionresectie Neerplastiek Frozen shoulder Capsulitis adhesiva Cuffruptuur, na opname of revalidatiebehandeling Hand Carpale tunnelsyndroom Dupuytren Ziekte van Quervin Tenolyse Optioneel voor alle aandoeningen (onze aanbeveling): Goniometer Hand-held dynamometer PSK / Rand-36 Optioneel voor alle aandoeningen (onze aanbeveling): VAS Goniometer Hand-held dynamometer PSK / Rand-36 Schouderproblematiek (Fysionet 2009): DASH SPADI Optioneel voor alle aandoeningen (onze aanbeveling): VAS Goniometer Hand-held dynamometer PSK / Rand-36 Schouderproblematiek (Fysionet 2009): DASH 18

19 Wervelkolom Hernia nucleï pulposi Fractuur wervelkolom Laminectomie Chemonucleolyse Fixatie wervels Spondylodese Progressieve scoliose Kyfoscoliose progressief Kyfoscoliose aangeboren Scoliose congenitaal Hyperostotische spondylose Ziekte van Scheuermann Ziekte van Forestier Wervelfractuur als gevolg van botmetastasen Osteoporose, alleen bij wervelfractuur Compressiefractuur, na opname HNP met motorische uitval Radiculair syndroom met motorische uitval Ziekte van Bechterew Spondylitis ankylopoetica, ankylose Meerdere gewrichten Artrose Optioneel voor alle aandoeningen (onze aanbeveling): VAS Goniometer Hand-held dynamometer PSK / Rand-36 Lage rugklachten (KNGF richtlijn lage rugpijn): QBPDQ TSK Voor de andere aandoeningen raden wij ook bovenstaande meetinstrumenten aan. Optioneel voor alle aandoeningen (onze aanbeveling): VAS 4DKL Osteoporose (KNGF richtlijn osteoporose): TUG PSK / Rand-36 Artrose (KNGF richtlijn artrose heup/knie): VAS Algofunctional index Optioneel (onze aanbeveling): Goniometer Hand-held dynamometer 6 MWT of Astrand fietstest Meerdere botten Osteogenesis imperfecta PSK / Rand-36 Optioneel (onze aanbeveling): VAS Hand-held dynamometer Goniometer Nek Klippel-Feil syndroom Whiplash PSK / Rand-36 Whiplash (KNGF richtlijn whiplash): VAS NDI Voor de andere aandoening raden wij ook bovenstaande meetinstrumenten aan. Optioneel voor alle aandoeningen (onze aanbeveling): 19

20 4DKL Hersenen Spastische parese Infantiele encephalitis/encephalopathie Ziekte van Little Hersentumor met parese Diplegia spastica Cerebrale parase Hersenstaminfarct Apoplexie Ziekte van Strumpell CVA PSK / Rand-36 CVA (KNGF richtlijn beroerte): FAT TML FAC BBS TCT BI TUG 6MLT Voor de andere aandoening raden wij ook bovenstaande meetinstrumenten aan. Optioneel voor alle aandoeningen (onze aanbeveling): VAS Bekken Bekkenfractuur, na opname Symfysiolyse Bekkeninstabiliteit Hart Hartinfarct Myocardinfarct CABG PTCA Status na hartklep operatie Status na operatief gecorrigeerde congenitale hartafwijkingen Claudicatio intermittens PSK / Rand-36 Optioneel voor alle aandoeningen (onze aanbeveling): VAS PSK / Rand-36 Hartrevalidatie (KNGF richtlijn hartrevalidatie): 6MWT VAS PSK / Rand-36 Long Mucoviscoidosis Pancreasfibrose, kystische fibrose Cystic fibrose Primaire ciliaire dyskinesie Tractus respiratoriuskystische fibrosetractus respiratorius, aangeboren afwijkingen Kystische fibrose Aangeboren afwijkingen Longfibrose Chronische bronchitis Astmatische bronchitis Emfyseem Bronchictasieën COPD CI (KNGF richtlijn claudicatio intermittens): 6MWT VAS PSK / Rand-36 COPD (KNGF richtlijn COPD): Hand-held dynamometer 6MWT Astrand-fiets test VAS Voor de andere aandoening raden wij ook bovenstaande meetinstrumenten aan. 20

21 Ziekte van Besnier Boeck Diffuse interstitiele longaandoening Sarcoidose Spieren McArdle Dystrofia myotonica Ziekte van Becker Duchenne Dystrofie Limb Girdle Dystrofie PSK / Rand-36 Optioneel voor alle aandoeningen (onze aanbeveling): VAS Hand-held dynamometer 6 MWT of Astrand fiets test Zenuw Poliomyelitis Ruggenmergtumor met parese Polyradiculo/-neuropathie Postpoliosyndroom Myasthenia gravis PSK / Rand-36 Optioneel voor alle aandoeningen (onze aanbeveling): VAS Hand-held dynamometer 6 MWT Goniometer Centraal neurologische aandoeningen Syringomyelie Spinale spieratrofieën Amyotrofisch lateraal sclerose( ALS) Spinale musculaire atrofieën Lateraal sclerose (LS) Multipele Sclerose (MS) PSK / Rand-36 MS (Guidline MS 2004): BI FAT BBS Voor de andere aandoening raden wij ook bovenstaande meetinstrumenten aan. Optioneel voor alle aandoeningen (onze aanbeveling): VAS Hand-held dynamometer 6 MWT Extra pyramidale aandoeningen Parkinson Parkinsonisme Ziekte van Huntington Extremiteits dystonieen Gegeneraliseerde dystonieen Torticollis spasmodica PSK / Rand-36 Parkinson (KNGF richtlijn parkinson): TML 6MWT TUG Voor de andere aandoening raden wij ook bovenstaande meetinstrumenten aan. Optioneel voor alle aandoeningen (onze aanbeveling): VAS Hand-held dynamometer Goniometer BBS BI Reuma Chronische reuma Reumatoide artritis PSK / Rand-36 Reumatoide artritis (KNGF richtlijn 21

22 Juveniele reuma Oligo-articulaire arthritis Chronische arthriden Reactieve arthriden Polyarticulaire arthritis Arthritis psoriatica Fibromyalgie reumatoide artritis): VAS TUG Fibromyalgie (Fysionet 2009): TSK Voor de andere aandoening raden wij ook bovenstaande meetinstrumenten aan. Optioneel voor alle aandoeningen (onze aanbeveling): Goniometer Hand-held dynamometer 6 MWT of Astrand fiets test SPADI DASH 22

23 4. Meetinstrumenten 23

24 Patiënt Specifieke Klacht (PSK) (Fysionet 2009) Afnameduur: Randvoorwaarden: Instructie: Afhankelijk van het aantal items. Ongeveer 5 minuten. De patiënt moet alleen, zonder hulp, de vragen invullen en de interviewer moet getraind zijn in het afnemen van dit meetinstrument. Patiënt kiest zelf drie tot maximaal vijf activiteiten uit waarbij hij of zij de meeste beperkingen ervaart. De activiteiten worden vervolgens in de woorden van de patiënt opgeschreven. Laat de patiënt zo specifiek mogelijk de activiteit beschrijven en zoveel mogelijk kwantificeren in tijd, gewicht etc. Bijvoorbeeld bij het poetsen: moeite met lang (> 10 minuten) gebukt staan. Elke patiënt mag ook andere, eigen specifieke activiteiten extra invullen. Wanneer de patiënt moeite heeft met het bedenken van activiteiten, kan hij tot aan de volgende afspraak bedenktijd krijgen waarin hij goed na kan gaan wat zijn specifieke probleemactiviteiten zijn. Bij de tweede afspraak volgt dan de definitieve selectie. LET OP: Indien de patiënt reeds eerder een PSK heeft ingevuld dienen deze activiteiten ook voor een volgende keer gebruikt te worden. Op deze manier kan namelijk worden vastgesteld of de patiënt vooruit is gegaan op deze activiteiten. In dat geval vult de therapeut alvast de activiteiten voor de patiënt in, de patiënt hoeft deze dan alleen nog te scoren. Scoring: Interpretatie: Het gaat om de problemen gedurende de afgelopen week. De score wordt gemeten volgens een VAS schaal (0mm-100mm) of volgens een 11 puntsschaal (0-10). 0mm of 0 is geen problemen en 100mm of 10 is onmogelijk. 24

25 Patiënt Specifieke Klachten (Fysionet 2009 / Fysiotherapie Amsterdam Noord) Uw klachten hebben invloed op de activiteiten en bewegingen die u dagelijks doet en moeilijk te vermijden zijn. De gevolgen van deze klachten zijn voor iedereen verschillend. Elk persoon zal bepaalde activiteiten en bewegingen graag zien verbeteren door de behandeling. Hieronder staan een aantal activiteiten en bewegingen als voorbeeld. Probeer de activiteiten te herkennen waar u de afgelopen week door uw klachten moeilijkheden mee had. Kleur of kruis het bolletje aan voor deze activiteit. We vragen u problemen aan te kruisen die u heel belangrijk vindt en die u het liefst zou zien veranderen in de komende weken. LET OP: Indien u reeds eerder een PSK heeft ingevuld dienen deze activiteiten ook voor een volgende keer gebruikt te worden. Op deze manier kan namelijk worden vastgesteld of u vooruit bent gegaan op deze activiteiten. In dit geval vult de therapeut de activiteiten voor u in die u de vorige keer heeft benoemd, u hoeft deze dan alleen nog op de volgende pagina te scoren. Naam: Datum: o o o o o o o o o o o o o o o o o o in bed liggen in het huis lopen omdraaien in bed wandelen opstaan uit bed hardlopen opstaan uit een stoel traplopen gaan zitten in een stoel dragen van een voorwerp lang achtereen zitten aan en uitkleden in/uit de auto stappen tillen rijden in een auto/bus reiken naar een hoge plank fietsen Uitgaan o o o o o o o o o o o o o o o o o knielen staan uitvoeren werk lang achtereen staan uitvoeren hobby's, nl... lang achtereen gebukt staan iets oprapen van de grond voorovergebogen staan bv. aanrecht uitvoeren huishoudelijk werk,nl... bukken met gedraaide rug sporten, nl..... licht werk in en om het huis, nl... op reis gaan zwaar werk in en om het huis, nl... ander activiteiten, nl... op bezoek gaan bij familie, vrienden of kennissen Anders, nl 5 belangrijkste activiteiten zijn:

26 PSK scoreformulier Selecteer de 3 belangrijkste activiteiten (moeilijk uitvoerbaar en vaak voorkomend) en rangschik ze naar mate van belangrijkheid: Extra: Invulvoorbeeld: Activiteit: wandelen Scoort u 0, dan kost het wandelen u geen enkele moeite geen enkele moeite onmogelijk Scoort u 10, dan is het wandelen onmogelijk voor u geen enkele moeite onmogelijk Score van de eerste 3 activiteiten Activiteit 1: Hoe moeilijk was het voor u in de afgelopen week om deze activiteit uit te voeren? geen enkele moeite onmogelijk Activiteit 2: Hoe moeilijk was het voor u in de afgelopen week om deze activiteit uit te voeren? geen enkele moeite onmogelijk Activiteit 3: Hoe moeilijk was het voor u in de afgelopen week om deze activiteit uit te voeren? geen enkele moeite onmogelijk 26

27 Visueel Analoge Schaal (VAS) (Fysionet 2009) Afnameduur: Randvoorwaarden: Instructie: 1 minuut Geen De patiënt wordt gevraagd om loodrecht op de lijn aan te strepen in welke mate hij of zij pijn beleefd. Scoring: Interpretatie: 100 is ernstige pijn en 0 is geen pijn. 27

28 Visueel Analoge Schaal (VAS) Naam:... Datum:. Instructie: Wilt u alstublieft op onderstaande lijn met een duidelijk zichtbare pen een haaks streepje zetten wat overeenkomt met de mate van uw pijn. Markeer met een duidelijke pen op onderstaande lijn hoeveel pijn u heeft ervaren afgelopen week. MAXIMALE PIJN, KLACHTEN OF BEPERKINGEN geen pijn maximaal MINIMALE PIJN, KLACHTEN OF BEPERKINGEN geen pijn maximaal HUIDIGE PIJN, KLACHTEN OF BEPERKINGEN geen pijn maximaal 28

29 Goniometer (Fysionet 2009) Afnameduur: Benodigdheden: Protocol: Randvoorwaarden: Afhankelijk van de hoeveelheid metingen. Goniometer De gegevens worden genoteerd volgens de 0-positie. geen 29

30 Uitvoeringen (Maissan et al 2006): Anteflexie schoudergordel. De patiënt zit op de stoel met zijn of haar arm in de anatomische stand. De therapeut staat lateraal van de patiënt. Vervolgens geeft de therapeut een gestandaardiseerde instructie en beweegt de patiënt zijn of haar schouder actief naar anteflexie. Hierbij staan de benen van de goniometer in het verlengde van de humerusschacht gericht op de laterale epicondyl en verticaal in de ruimte georiënteerd, het draaipunt van de goniometer is gecentreerd op het caput humorale; Flexie en extensie elleboog. De patiënt zit op de stoel met zijn schouder in 90 anteflexie. De therapeut staat lateraal van de patiënt. Vervolgens geeft de therapeut een gestandaardiseerde instructie en beweegt de patiënt zijn of haar elleboog actief naar flexie of extensie. Hierbij staan de benen van de goniometer in het verlengde van de humerusschacht gericht op het tuberculum majus en in het verlengde van de radiusschacht gericht op het processus styloideus radialis, het draaipunt van de goniometer bevind zich op de laterale epicondyl van de humerus; Flexie en extensie heup. De patiënt ligt in ruglig op de behandeltafel met voor flexie het bovenbeen in flexie tot het punt waar beide sias mee gaan bewegen en voor extensie het been afhangend van de tafel met het heterolaterale been in flexie in de heup en knie. De therapeut staat lateraal van de patiënt. Vervolgens geeft de therapeut een gestandaardiseerde instructie en beweegt de patiënt zijn of haar heup actief naar flexie of extensie. Hierbij staan de benen van de goniometer in het verlengde van femurschacht en parallel aan de behandeltafel, het draaipunt van de goniometer bevind zich op het laterale aspect van de trochanter major; Flexie en extensie knie. De patiënt ligt in ruglig op de behandeltafel met de heup in 90 (verticaal) en de knie ook in 90 (horizontaal). De therapeut staat lateraal van de patiënt. Vervolgens geeft de therapeut een gestandaardiseerde instructie en beweegt de patiënt zijn of haar knie actief naar flexie of extensie. Hierbij staan de benen van de goniometer in het verlengde van de femurschacht gericht op de trochanter major en in het verlengde van de fibula gericht op de malleolus lateralis, het draaipunt van de goniometer bevind zich op de laterale epicondyl van het femur; Plantairflexie en dorsaalflexie enkel. De patiënt ligt in ruglig op de tafel met de benen 20cm uitstekend. De therapeut staat lateraal van de patiënt. Vervolgens geeft de therapeut een gestandaardiseerde instructie en beweegt de patiënt zijn of haar enkel actief naar dorsaalflexie of plantairflexie. Hierbij staan de benen van de goniometer in het verlengde van de fibulaschacht gericht op de caput fibulae en parallel aan de schacht van metatarsale V, het draaipunt van de goniometer is gecentreerd op de calcaneus; Palmairflexie en dorsaalflexie hand. De patiënt zit op een stoel aan het korte eind van de behandeltafel met de arm in 80 abductie, de elleboog in 90 flexie en de pols en de hand over de rand van de tafel uitstekend. De therapeut staat lateraal van de patiënt. Vervolgens geeft de therapeut een gestandaardiseerde instructie en beweegt de patiënt zijn of haar pols actief naar palmairflexie of dorsaalflexie. Hierbij staan de benen van de goniometer in het verlengde van de ulnaschacht gericht op het processus olecranon en over de schacht van metacarpale V, het draaipunt van de goniometer bevind zich op het laterale aspect van de pols ter hoogte van het os triquetrum; 30

31 Flexie en extensie MCP II. De patiënt zit op een stoel aan het korte eind van de behandeltafel met de arm in 80 abductie, de elleboog in 90 flexie en de pols en de hand over de rand van de tafel uitstekend en de pols in 0 flexie. De therapeut staat lateraal van de patiënt. Vervolgens geeft de therapeut een gestandaardiseerde instructie en beweegt de patiënt zijn of haar MCP II actief naar flexie of extensie. Hierbij staan de benen van de goniometer aan de dorsale zijde van de schacht van het metacarpale II en aan de dorsale zijde van de schacht van de proximale phalanx digitus II, het draaipunt bevind zich ter hoogte van het MCP-gewricht. 31

32 Score formulier Goniometer Naam:... Datum:. Gewricht Links/Rechts Bewegingsrichting: Van. Naar. Passief/Actief Notatie / / / / Opmerkingen NNM: bv test niet afneembaar, reden: Naam:... Datum:. Gewricht Links/Rechts Bewegingsrichting: Van. Naar. Passief/Actief Notatie / / / / Opmerkingen NNM: bv test niet afneembaar, reden: Naam:... Datum:. Gewricht Links/Rechts Bewegingsrichting: Van. Naar. Passief/Actief Notatie / / / / Opmerkingen NNM: bv test niet afneembaar, reden: 32

33 Hand-held dynamometer (Fysionet 2009) Afnameduur: Benodigdheden: Randvoorwaarden: Instructie: Richtlijn: Interpretatie: Afhankelijk van de hoeveelheid metingen. Hand-held dynamometer, knijpkrachtmeter Geen De therapeut geeft met het apparaat weerstand tegen de desbetreffende spier(groep). De patiënt geeft dus een isometrische (Make-methode) contractie. De patiënt zit op een stoel zonder armleuningen. Elke meting wordt 3x herhaald. De score wordt neergezet in kg. De hoogste score is het belangrijkst. Leeftijd- en geslachtgerelateerde knijpkracht. Minimaal acceptabele knijpkrachtwaarden preoperatief per leeftijd en geslacht op 85% van de normaalwaarde. De onderstaande waarden zijn gebaseerd op deze 85%. Leeftijd (jaren) Vrouwen (kg) Mannen (kg)

34 Krachttesten m.b.v. de Microfet Handheld Dynamometer Schoudergewricht Anteflexie (Van der Tas 2009) Uitgangspositie: ruglig, schouder in 90 anteflexie, elleboog gestrekt. De FT stabiliseert in de oksel. Uitvoering: dynamometer net proximaal van epicondylen van de humerus. Retroflexie (Van der Tas 2009) Uitgangspositie: ruglig, schouder in 90 anteflexie, elleboog gestrekt. De FT stabiliseert de schoudertop Uitvoering: dynamometer net proximaal van epicondylen van de humerus. 34

35 Abductie (Van der Tas 2009) Uitgangspositie: ruglig, schouder in 45 abductie, elleboog gestrekt. De FT stabiliseert de schoudertop Uitvoering: dynamometer net proximaal van de laterale epicondyl van de humerus. Horizontale adductie (Brouwer 2008) Uitgangspositie: ruglig, schouder in 90 anteflexie, elleboog slap naar beneden hangend. De FT stabiliseert de schouder. Uitvoering: dynamometer op ventrale zijde van bovenarm, proximaal van de elleboog. Exorotatie (Van der Tas 2009) Uitgangspositie: ruglig, schouder in 45 abductie, elleboog in 90 flexie. De FT stabiliseert de elleboog/bovenarm. Uitvoering: dynamometer net proximaal van het processus styloideus. Endorotatie (Van der Tas 2009) Uitgangspositie: ruglig, schouder in 45 abductie, elleboog in 90 flexie. De FT stabiliseert de elleboog/bovenarm. Uitvoering: dynamometer net proximaal van het processus styloideus. 35

36 Elleboog Flexie (Van der Tas 2009) Uitgangspositie: ruglig, schouder in neutrale positie, elleboog in 90 flexie en supinatie. De FT stabiliseert de bovenarm. Uitvoering: dynamometer net proximaal van het processus styloideus. Extensie (Van der Tas 2009) Uitgangspositie: ruglig, schouder in neutrale positie, elleboog in 90 flexie en supinatie. De FT stabiliseert de bovenarm. Uitvoering: dynamometer net proximaal van het processus styloideus. Polsgewricht Dorsaalflexie (Van der Tas 2009) Uitgangspositie: ruglig, schouder in neutrale positie, elleboog in 90 flexie, pols in neutrale positie, vingers ontspannen. De FT stabiliseert distale onderarm. Uitvoering: dynamometer net proximaal MCP-gewrichten. Flexoren hand (Maissan et al 2006) Deze wordt gemeten met behulp van een knijpkrachtmeter. De patiënt zit op een stoel zonder armleuningen. De patiënt zit rechtop met zijn of haar voeten op de grond en zijn of haar elleboog in 90 flexie in de zij. De therapeut zit tegenover hem of haar op een kruk. Vervolgens knijpt de patiënt de knijpkrachtmeter samen, waarbij de knijpkrachtmeter zich bevind in de handpalm met de vingers omvattend. Gestart wordt met de dominante hand en vervolgens de andere hand. Per arm worden deze metingen drie maal verricht. Heupgewricht Flexie (Van der Tas 2009) Uitgangspositie: ruglig, heup in 90 flexie, knie ontspannen, andere been in neutrale positie. De FT stabiliseert het bekken. Uitvoering: dynamometer ter hoogte van femorale condylen. 36

37 Extensie (Brouwer 2008) Uitgangshouding: Buiklig, beide benen in neutrale positie. De FT stabiliseert het bekken. Uitvoering: Plaats dynamometer aan dorsale zijde van bovenbeen, proximaal van de knie. Abductie (Van der Tas 2009) Uitgangspositie: ruglig, beide benen in neutrale positie. De FT stabiliseert andere been in neutrale positie. Uitvoering: dynamometer tegen laterale zijde van femorale condylen. Adductie (Brouwer 2008) Uitgangshouding: Op de rechter zij om rechts te testen (en andersom voor links), lichaam in een rechte lijn. Uitvoering: De FT houdt het bovenste been in abductie. De patiënt moet de bank vasthouden om zich te stabiliseren. Plaats dynamometer aan mediale zijde van het bovenbeen, proximaal van de knie. Endorotatie (Kendall 2000) Uitgangshouding: Ruglig, heup in 90 flexie, knie ontspannen, andere been in neutrale positie. Uitvoering: Plaats dynamometer aan de laterale zijde van het onderbeen boven de enkel. FT geeft met één hand tegendruk aan de mediale zijde van het distale deel van het bovenbeen. Exorotatie (Kendall 2000) Uitgangshouding: Ruglig, heup in 90 flexie, knie ontspannen, andere been in neutrale positie. Uitvoering: Plaats dynamometer aan de mediale zijde van het onderbeen boven de enkel. FT geeft met één hand tegendruk aan de laterale zijde van het distale deel van het bovenbeen. 37

38 Kniegewricht Flexie (Van der Tas 2009) Uitgangspositie: zit, heupen en knieën in 90 flexie, handen ontspannen op bovenbenen. De collega-ft stabiliseert de schouders. Uitvoering: dynamometer net proximaal van malleoli. Extensie (Van der Tas 2009) Uitgangspositie: zit, heupen en knieën in 90 flexie, handen ontspannen op bovenbenen. De collega-ft stabiliseert de schouders. Uitvoering: dynamometer net proximaal van malleoli. Enkelgewricht Dorsaalflexie (Van der Tas 2009) Uitgangspositie: ruglig, heupen, knieën en enkels in 0. FT stabiliseert de knie in volledige extensie, been ondersteunt op de tafel met de voet over de rand. Uitvoering: dynamometer net proximaal van MTPgewrichten. Plantairflexie (Kendall 2000) Uitgangspositie: buiklig met gestrekte knie en de voet over de rand van de bank. Uitvoering: FT fixeert calcaneus, dynamometer ter hoogte van de bal van de voet. 38

39 Scoreformulier hand-held dynamometer Naam:... Datum:. Bovenste extremiteit Schouder flexoren Schouder extensoren Schouder abductoren Schouder hor. adductoren Schouder exorotatoren Schouder endorotatoren Elleboog flexoren Elleboog extensoren Pols palmairflexoren (knijpkracht) Pols dorsaalflexoren Links Rechts max max Onderste extremiteit Heup flexoren Heup extensoren Heup abductoren Heup adductoren Heup exorotatoren Heup endorotatoren Knie flexoren Knie extensoren Enkel plantairflexoren Enkel dorsaalflexoren Rechts Links max max Opmerkingen HHD: bv test niet afneembaar, reden: 39

40 Disabilities of the arm, shoulder and hand (DASH) (Fysionet 2009) Afnameduur: Randvoorwaarden: Instructie: Scoring: 6-10 minuten Geen. Per categorie wordt uitleg gegeven over het beantwoorden van de vragen. Per item: De items worden gescoord op een 5 puntsschaal (1-5). 1 is geen symptomen en/of beperkingen en 5 is extreem en/of niet uitvoerbaar. Totaalscore: In totaal kunnen er 100 punten gescoord worden. De totaalscore wordt als volgt berekend: {(somn/n) 1}x25. N is het aantal ingevulde antwoorden. De DASH score mag niet berekend worden wanneer er meer dan drie vragen niet ingevuld zijn. Optionele modules: Interpretatie: De optionele modules worden op dezelfde manier berekend als hierboven beschreven. Wanneer één vraag niet ingevuld is mag de score niet berekend worden. Hoe hoger de patiënt scoort des te groter zijn de klachten. 40

41 Disabilities of the Arm, Shoulder and Hand (DASH) Beperkingen van arm, schouder en hand Instructies: Deze vragenlijst heeft betrekking op zowel uw symptomen als uw mogelijkheid om bepaalde handelingen te verrichten. Beantwoord alle vragen door het juiste cijfer te omcirkelen, gebaseerd op uw conditie van de afgelopen week. Als u de afgelopen week geen activiteiten heeft uitgevoerd, schat dan het meest nauwkeurige antwoord. Het maakt niet uit welke hand of arm u gebruikt om de handeling te verrichten; baseer uw antwoord alstublieft op de mogelijkheid een opdracht uit te voeren ongeacht de manier waarop. 41

42 Naam:... Datum:. Bepaal alstublieft uw mogelijkheid om de volgende activiteiten uit te voeren gedurende de afgelopen week door het juiste vakje aan te kruisen Geen moeite Geringe moeite Meer moeite Zeer veel moeite Niet in staat 1. Een dichte of een nieuwe pot openen 2. Schrijven Een sleutel omdraaien Koken Een zware deur openen Een voorwerp op een plank boven uw hoofd plaatsen 7. Zwaar huishoudelijk werk doen (bv. tegels afwassen, vloeren schrobben) 8. Tuinieren Bed opmaken Boodschappen of aktetas dragen 11. Zeer zware voorwerpen dragen (meer dan 5 kg.) 12. Een lamp boven uw hoofd verwisselen 13. Haren wassen of föhnen Uw rug wassen Een trui aantrekken Met een mes eten snijden Recreatieve activiteiten die weinig moeite kosten (bv. kaarten, breien, etc.) 18. Recreatieve activiteiten die kracht of druk uitoefenen op arm, schouder of hand (bv. golfen, timmeren, tennissen, etc.) 19. Recreatieve activiteiten waarbij je de arm vrij beweegt (bv. frisbeeën, badmintonnen, etc.) 20. Van de ene naar de andere plaats gaan 21. Seksuele activiteiten

43 22. Heeft u problemen aan uw arm, hand of schouder u de afgelopen week belemmerd in uw normale sociale activiteiten met familie, vrienden, buren of groepen? Helemaal niet In geringe mate Matig Aardig wat Zeer veel 23. Was u in de afgelopen week beperkt in uw werk of andere dagelijkse activiteiten als gevolg van uw probleem aan uw hand, arm of schouder? Helemaal niet beperkt In geringe mate beperkt Matig beperkt Erg beperkt Niet in staat Bepaal de ernst van de volgende symptomen in de afgelopen week. Geen Licht Matig Ernstig Extreem 24. Pijn aan arm, schouder of hand Pijn aan arm, schouder of hand bij welke activiteit dan ook 26. Tintelingen (slapend gevoel) in arm, schouder of hand 27. Zwakheid in uw arm, schouder of hand 28. Stijfheid in uw arm, schouder of hand Hoeveel moeite heeft u de afgelopen week gehad met slapen vanwege de pijn in uw arm, schouder of hand? 30. Ik voel me minder bekwaam, minder zeker of minder nuttig door de problemen aan mijn arm, schouder of hand Geen Geringe Meer Zeer veel Niet in moeite moeite moeite moeite staat Sterk mee oneens Oneens Niet eens, niet oneens Mee eens Sterk mee eens Score. 43

44 Sport/podiumkunsten module (naar keuze) De volgende vragen hebben betrekking op de impact die het probleem aan uw arm, schouder of hand heeft op het bespelen van een muziekinstrument of het beoefenen van een sport, of beide. Als u meer dan één sport beoefent of instrument bespeelt (of beide), antwoordt dan uitgaande van de activiteit die het belangrijkste voor u is. Geeft u alstublieft aan welke sport of welk instrument het belangrijkste voor u is.... o Ik beoefen geen sport, of bespeel geen instrument. (U mag dit gedeelte overslaan.) Omcirkel het getal dat uw fysieke vermogen van de afgelopen week het best beschrijft. Had u moeite met: 1. Het toepassen van uw gebruikelijke techniek om uw instrument te bespelen of uw sport te beoefenen? 2. Het bespelen van uw instrument of het beoefenen van uw sport vanwege uw pijn aan arm, schouder of hand? 3. Het bespelen van uw instrument of het beoefenen van uw sport zo goed als u zou willen? 4. Het besteden van uw gebruikelijke hoeveelheid tijd aan het bespelen van uw instrument of beoefenen van uw sport? Geen moeite Geringe moeite Meer moeite Zeer veel moeite Niet in staat Score. 44