IMPACT VAN SOCIAL MEDIA OP HET NIEUWS

Transcriptie

1 #SMING14 IMPACT VAN SOCIAL MEDIA OP HET NIEUWS EEN INTERNATIONAAL ONDERZOEK DOOR ING NAAR DE IMPACT VAN SOCIAL MEDIA OP DE WERKZAAMHEDEN VAN PR PROFESSIONALS & JOURNALISTEN, NIEUWS & NIEUWSVERSPREIDING

2 INLEIDING OVER DIT ONDERZOEK WAT KUNT U VERWACHTEN? BELANGRIJKSTE BEGRIPPEN Nieuws en de manier waarop nieuws verspreid wordt, worden sterk beïnvloed door social media. Social media hebben er voor gezorgd dat de werkzaamheden van zowel als journalisten veranderd zijn. Vorig jaar deed de ING al onderzoek naar de rol van social media voor PR en journalistiek. Toen werd geconcludeerd dat het medialandschap door social media volledig op zijn kop is gezet. Dit jaar is het onderzoek naar de rol van social media onder PR professionals & journalisten herhaald, met als doel om inzicht te krijgen in de impact van social media op de werkzaamheden van & journalisten en de wijze waarop het nieuws en nieuwsver-spreiding beïnvloedt. Naast Nederlandse & journalisten, zijn internationale en journalisten betrokken bij dit onderzoek om te achterhalen in hoeverre er verschillen zijn in de manier waarop landen social media gebruiken en benutten. Het rapport dat voor u ligt geeft inzicht in de volgende vragen: In hoeverre worden social media betrouwbaar geacht? In hoeverre wordt de publieke opinie via social media gebruikt bij het publiceren van nieuws? In hoeverre doen journalisten aan fact- en crowd checking? In hoeverre verschilt het gedrag van journalisten in traditionele media van het gedrag op social media? In hoeverre verschilt de manier waarop de Nederlandse social media gebruiken ten opzichte van internationale? Wat zijn de verwachtingen van en journalisten op het gebied van social media? In het rapport worden diverse begrippen genoemd. Onderstaand wordt toegelicht wat onder deze begrippen wordt verstaan: De groep bestaat uit journalisten, redacteuren en bloggers/experts die schrijven over een specifiek onderwerp. Wanneer over journalisten gesproken wordt betreft het zowel internationale als Nederlandse respondenten, tenzij anders aangegeven. De groep bestaat uit, woordvoerders en corporate communicatie professionals. Wanneer over gesproken wordt betreft het zowel internationale als Nederlandse respondenten, tenzij anders aangegeven. Fact- & Crowd Checking Onder fact checking wordt verstaan het controleren van feiten, bijvoorbeeld door middel van het toepassen van hoor en wederhoor. Crowd checking betreft het gebruik van de publieke opinie om te achterhalen of iets waar is. 2

3 SAMENVATTING DE 5 BELANGRIJKSTE BEVINDINGEN OP EEN RIJ 1 Een derde van de journalisten geeft aan dat berichten op social media geen betrouwbare bron van informatie zijn. Toch vormen social media voor de helft van de journalisten de belangrijkste bron van informatie. 4 (60%) geven aan dat zij zich op social media minder gebonden voelen aan journalistieke regels dan bij traditionele middelen, zoals een krantenartikel. Zij gedragen zich op social media anders dan in traditionele media: via social media wordt de persoonlijke 5 2 Opvallend is dat de mening van de consument door de helft van de journalisten betrouwbaarder wordt geacht dan een statement vanuit een organisatie. gebruiken social media om te achterhalen wat er leeft bij het publiek en bij het schrijven van artikelen, maar controleren niet altijd of de publieke opinie op waarheid berust is. mening openlijker gedeeld. Terwijl journalist worden gezien als objectief en verslaggever van nieuwsfeiten over gebeurtenissen van algemeen belang. Nederlandse lopen achter op internationale. In Nederland ligt de focus op het zenden van nieuws, terwijl internationaal meer aandacht besteed wordt aan dialoog en direct contact met journalisten en consumenten via social media. 3 Fact checking wordt minder zorgvuldig gedaan. Publish first, correct if necessary is aan de orde van de dag. Slechts een vijfde van de journalisten controleert altijd eerst de feiten alvorens te publiceren. Bijna de helft van de journalisten publiceert bij de meerderheid van de publicaties zo snel mogelijk en corrigeert indien nodig later. Ook merken dat de mate waarin journalisten contact opnemen om feiten te controleren sinds de komst van social media afneemt. 5 KEY INSIGHTS 3

4 SAMENVATTING DE 5 BELANGRIJKSTE VERWACHTINGEN OP EEN RIJ 1 verwachten dat fact checking in de toekomst minder gedaan zal worden. Crowd checking waarbij de mening van het publiek gebruikt en voor waar aangenomen wordt zal daarentegen juist een belangrijkere rol gaan spelen. 4 verwachten dat de journalistiek meer gedreven zal worden door clicks en views in plaats van de inhoud. 5 verwachten dat het contact met de consument sterker wordt en dat de tussenkomst van journalisten steeds minder zal worden, doordat zij de mogelijkheid hebben om de doelgroep direct te benaderen en met hen in gesprek te gaan. 2 User generated content, zoals het gebruik van tweets en foto s of video s van omstanders, wordt al veelvuldig gebruikt bij het nieuws. Verwacht wordt dat dit verder toe zal nemen. 3 Nederlandse gaan een inhaalslag maken doordat zij minder focus zullen leggen op het zenden van berichten, en meer focus op het aangaan van de dialoog en het opbouwen van relaties. 5 VERWACHTINGEN 4

5 BETROUWBAARHEID VAN SOCIAL MEDIA BERICHTGEVING 1 SOCIAL MEDIA WORDEN VEELVULDIG GEBRUIKT BIJ PUBLICATIES, ONDANKS LAGE MATE VAN BETROUWBAARHEID 40% van de journalisten vindt berichtgeving via social media betrouwbaar. achten berichtgeving via social media iets betrouwbaarder; 53% is het eens met deze stelling. Opvallend is dat berichten op social media, ondanks de relatief lage mate van betrouwbaarheid, voor 50% van de journalisten wel de belangrijkste bron van informatie zijn. Bovendien geeft 59% van de journalisten aan dat de publieke opinie op social media een belangrijke rol speelt in publicaties. 51% van de geeft aan dat de betrouwbaarheid van nieuws afneemt, doordat fact checking door social media minder gedaan wordt. Journalistie k Berichtgeving via social media is een betrouwbare bron van informatie 40% PR 53% Percentage van de respondenten dat aangeeft het eens te zijn met deze stelling. Door social media neemt de betrouwbaarheid van nieuws af, doordat factchecking door journalisten minder/niet gedaan wordt. 23% Eens 51% Neutraal 16% Oneens 5

6 BETROUWBAARHEID VAN SOCIAL MEDIA BERICHTGEVING 1 50% VAN DE JOURNALISTEN VINDT MENING CONSUMENT BETROUWBAARDER DAN STATEMENT ORGANISATIE Opvallend is dat 50% van de journalisten de mening van de consument betrouwbaarder acht dan een statement van een organisatie. 19% van de journalisten vindt de mening van de consument niet betrouwbaarder. Ik acht de mening van de consument op social media betrouwbaarder dan een statement van een organisatie Eens 68% van de journalisten gebruikt social media om te achterhalen wat er leeft bij het publiek. Neutraal Bijna drie kwart van de journalisten geeft aan dat de impact van de publieke opinie op publicaties groter is 50% 31% 19% Oneens geworden door de komst van social media. De impact van de publieke opinie op publicaties is door social media groter geworden Eens Neutraal 73% 19% 8% Oneens 6

7 FACT- & CROWD CHECKING 2 PUBLISH FIRST, CORRECT IF NECESSARY AAN DE ORDE VAN DE DAG 45% van journalisten publiceert bij 60 tot 100% van de publicaties zo snel mogelijk, zonder fact checking en cor- Ik publiceer zo snel mogelijk en corrigeer later rigeert indien nodig later. Slechts 20% controleert altijd eerst de feiten alvorens te publiceren. 20% 45% Bij de meeste publicaties (60-100% ) Bij ongeveer de helft van de publicatie s (40-59%) 52% van de geeft aan dat zij merkt dat journalisten minder vaak contact opnemen om feiten te checken sinds de komst van social media. 21% 14% Bij de minderheid van de publicaties (1-39%) Nooit (0%) HELFT VAN DE JOURNALISTEN CONTROLEERT OF PUBLIEKE OPINIE OP SOCIAL MEDIA OP WAARHEID BERUST IS geven aan dat gecontroleerd wordt of de publieke opinie klopt; 53% van de journalisten doet dit bij Ik controleer of de publieke opinie waar is % van de publicaties. 17% van de journalisten geeft aan nooit te controleren of de publieke opinie waar is. 17% 15% 16% 53% Bij de meeste publicaties (60-100% ) Bij ongeveer de helft van de publicatie s (40-59%) Bij de minderheid van de publicaties (1-39%) Nooit (0%) 7

8 HET GEDRAG VAN JOURNALISTEN OP SOCIAL MEDIA 3 JOURNALISTEN VOELEN ZICH OP SOCIAL MEDIA MINDER GEBONDEN AAN JOURNALISTIEKE REGELS Maar liefst 60% van de journalisten is het eens met de stelling Op social media ben ik minder aan journalistieke regels gebonden dan bij traditionele media. Op social media ben ik minder aan journalistieke regels verbonden dan bij traditionele media gedragen zich op social media anders dan 22% Eens wanneer zij verslag doen via traditionele nieuwskanalen. 67% van de journalisten geeft aan zich op social media anders te uiten. 60% 18% Neutraal Oneens De persoonlijke mening wordt door 59% van de journalisten via social media openlijker gedeeld. Ik uit mij op social media anders dan in traditionele media 17% Eens 17% 66% Neutraal Oneens 8

9 DE NEDERLANDSE VS. DE INTERNATIONALE PR PROFESSIONAL 4 NEDERLANDSE PR PROFESSIONALS LOPEN ACHTER OP VERENIGDE STATEN EN GROOT-BRITTANNIË Nederlandse hechten significant meer waarde aan social media voor PR dan internationale PR professionals. 86% van de Nederlandse respondenten geeft aan dat PR niet meer zonder social media kan, vergeleken met 71% in de Verenigde Staten en 79% in Groot Brittannië. Echter, in Nederland krijgen social media binnen de PR middelen mix minder aandacht dan in andere landen. NL INT PR kan niet meer zonder social media 86% 76% Wat is het aandeel van social media binnen de PR mix in verhouding tot traditionele middelen? NL 19% 63% 18% 19% van de Nederlandse besteedt meer aandacht aan social media dan aan andere middelen. VS 71% INT 51% 38% 11% In Groot Brittannië en de Verenigde Staten krijgen social media respectievelijk bij 65% en 45% van de meer aandacht. GB Percentage van de respondenten dat aangeeft het eens te zijn met deze stelling. 79% VS GB 45% 48% 7% 65% 28% 7% Meer Evenveel Minder 9

10 DE NEDERLANDSE VS. DE INTERNATIONALE PR PROFESSIONAL 4 NEDERLANDSE PR PROFESSIONALS GAAN MINDER IN GESPREK MET JOURNALISTEN EN CONSUMENTEN In Nederland gaat 24% van dagelijks in gesprek met journalisten, terwijl 63% van de in de Verenigde Staten dagelijks in gesprek met journalisten. In Groot Brittannië gaat zelfs bijna drie kwart 85% 65% 92% 63% 87% 72% 96% Dagelijks (72%) dagelijks in gesprek. 24% Wekelijks Opvallend is dat in alle landen vaker in gesprek gaan met consumenten dan met journalisten. NL INT VS GB Nederlandse gaan vergeleken met andere landen minder vaak in gesprek met de consument. Ik heb via social media contact met journalisten 45% van de Nederlandse gaat dagelijks in gesprek met de consument, vergeleken met 73% en 80% 78% 91% 73% 87% 81% 93% 81% in de Verenigde Staten en Groot Brittannië. 45% Dagelijks Wekelijks NL INT VS GB Ik heb via social media direct contact met de consument 10

11 DE NEDERLANDSE VS. DE INTERNATIONALE PR PROFESSIONAL DIALOOG VIA SOCIAL MEDIA VERSTERKT DE RELATIE MET JOURNALISTEN 4 De frequentie waarmee PR professio-nals in gesprek gaan met mediarelaties lijkt bepalend voor de mate waarin de banden met journalisten sterker zijn geworden. in de Verenigde Staten en Groot Brittannië gaan vaker in gesprek met journalisten en ervaren in sterkere mate een verbeterde relatie met deze doelgroep (respectievelijk 65% en 72%) dan Nederlandse (49%). NL Door social media is mijn relatie met journalisten sterker geworden 49% INT VS GB Percentage van de respondenten dat aangeeft het eens te zijn met deze stelling. 66% 65% 72% 11

12 VERWACHTINGEN 5 ROL VAN SOCIAL MEDIA BLIJFT GROEIEN Zowel journalisten als zijn ervan overtuigd dat de rol van social media binnen hun vakgebied zal blijven toenemen; 85% van de en 80% van de journalisten is het eens met deze stelling. De rol van social media binnen journalistiek, PR, woordvoering en crisismanagement zal alleen maar groter worden. 80% Journalistiek 85% PR 0 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Percentage van de respondenten dat aangeeft het eens te zijn met deze stelling. 12

13 VERWACHTINGEN WAT VERWACHTEN JOURNALISTEN? 5 Wordt de echte journalist gate keeper & onderzoeksjournalist? Iedereen kan anno 2014 journalist zijn of zich voordoen als journalist. Door social media wordt nieuws bovendien veel sneller verspreid; of het nu waar is of niet. Hoewel deze discussie al veel langer gaande is, wordt verwacht dat de echte (professionele) journalist nu écht steeds meer de rol op zich zal nemen van gatekeeper: iemand die de krenten uit de pap vist, die het nieuws dat er écht toe doet eruit weet te filteren, de feiten checkt en betrouwbaar nieuws deelt. Daarnaast wordt verwacht dat journalisten zich steeds meer richting de rol van onderzoeksjournalist ontwikkelen. Deze journalisten hebben minder focus op het verspreiden van scoops, maar focust meer op het bieden van achtergrondinformatie. Wordt journalistiek meer gedreven door clicks en views? Worden clicks en views belangrijker dan kwaliteit en inhoud? Een van de journalisten noemt het click bait journalism waarbij het aantal views op een artikel, al dan niet vanwege advertentie inkomsten, belangrijker is dan het bewerkstelligen van bijvoorbeeld kennis van ontwikkelingen of bewustzijn rondom een bepaald maatschappelijk issue. Met als mogelijk gevolg dat nieuws meer sensatie gedreven wordt en de focus minder ligt op kwaliteit en inhoud. Meer user generated content? Tweets worden nu al met grote regelmaat geciteerd in artikelen of headlines en foto s en video s van omstanders worden gebruikt bij nieuwsitems. Verwacht wordt dat user generated content in de toekomst nog vaker gebruikt zal worden als input voor nieuws (73%). Ongeveer de helft van de respondenten denkt dat tools zoals Scoopshot een belangrijkere rol gaan spelen in de journalistiek, waarbij user generated content gekocht wordt om bijvoorbeeld te gebruiken bij nieuwsartikelen. Minder fact checking, meer crowd checking? In dit onderzoek werd reeds vastgesteld dat fact checking niet altijd meer gedaan wordt en dat door de snelheid van social media gekozen wordt voor publish first, correct if necessary. 44% van de journalisten verwacht dat het checken van feiten in de toekomst nog minder gedaan zal worden. Crowd checking, waarbij de mening van het publiek gebruikt en voor waar aangenomen wordt, zal daarentegen juist een belangrijkere rol gaan spelen (55%). 13

14 VERWACHTINGEN WAT VERWACHTEN PR PROFESSIONALS? 5 Worden steeds meer pr professionals actief op social media? verwachten dat steeds meer vakgenoten actief zullen worden op social media, 90% van de respondenten is het eens met deze stelling. Er ontstaat een grotere behoefte aan mensen binnen het vakgebied met kennis van en ervaring met social media. Naast en woordvoerders wordt ook verwacht dat de rol van medewerkers op het gebied van PR zal groeien. Niet iedereen ervaart dit als een positieve ontwikkeling. Je hebt als PR afdeling minder controle over je boodschap. Bovendien geven enkele journalisten aan dat het ook moeilijker wordt om de juiste persoon binnen de organisatie te vinden. Meer aandacht voor social media & online middelen binnen de PR mix? 83% van de verwacht dat organisaties meer gebruik zullen maken van online news en press rooms voor de verspreiding van nieuws. In deze online news rooms kan in principe alles gedeeld worden wat het voor een journalist makkelijker maakt om nieuwsartikelen te schrijven of ontwikkelen, denk hierbij bijvoorbeeld aan beeld, infographics, videomateriaal, etc. 79% van de respondenten verwacht daardoor meer budget nodig te hebben voor de ontwikkeling van PR middelen. Nauwer contact met de consument? Een van de conclusies van het onderzoek van vorig jaar was dat het PR model gewijzigd is. verwachten dat de tussenkomst van journalisten steeds minder zal worden, doordat zij de mogelijkheid hebben om de doelgroep direct te benaderen en met hen in gesprek te gaan. Deze beweging lijkt al in gang gezet, gezien het feit dat vaker in gesprek gaan met consumenten dan met journalisten. Minder zenden, meer dialoog? Veel, met name in Nederland, leggen de focus op het vergroten van het bereik door middel van social media. Verwacht wordt dat de focus toch echt meer zal komen te liggen op het aangaan van de continue dialoog en het opbouwen van relaties, in plaats van het puur zenden van boodschappen naar diverse doelgroepen. PR verwachtingen 14

15 OVERIGE FACTS & FIGURES PR PROFESSIONALS & SOCIAL MEDIA 6 85% van de maakt dagelijks gebruik van social media. Nederlanders zijn het meest actief, met 90% van de respondenten die dagelijks gebruik maakt van social media. zijn net als journalisten gedurende de hele dag actief op social media, met name tussen 8:30u en 20:00u. Later op de avond en vroeg op de ochtend is er minder activiteit. 78% van de vindt social media belangrijk voor het uitvoeren van de dagelijkse werkzaamheden. 81% van de vindt dat social media sneller impact hebben dat traditionele media. 56% van de vindt traditionele media door social media minder belangrijk geworden. 56% vindt traditionele media minder belangrijk geworden 55% van de kan zijn werkzaamheden zonder social media niet meer uitvoeren. Een kwart van de respondenten kan het werk wel uitvoeren zonder social media. 81% van de vindt dat PR niet meer zonder social media kan. zijn met name overdag actief op social media 2 uur 6 uur 10 uur 14 uur 18 uur 22 uur veel activiteit weinig activiteit 64% van de vindt social media meer oppervlakkig, waar traditionele media meer ruimte bieden voor diepgang. 0 uur 4 uur 8 uur 12 uur 16 uur 20 uur 0 uur 15

16 OVERIGE FACTS & FIGURES 6 PR PROFESSIONALS & SOCIAL MEDIA Social media hebben een positieve impact op het bereik; 83% van de vindt dat het bereik door de inzet van social media voor PR doeleinden sterk is toegenomen. Ongeveer de helft (49%) vindt dat de kwaliteit van het bereik toegenomen is. Twitter (79%) en Facebook (71%) worden het meest ingezet voor het verspreiden van nieuws. 51% gebruikt daarbij een social media release, 36% maakt gebruik van een online newsroom. 66% van de vindt dat social media de ideale manier zijn om in contact te komen met journalisten. 58% van de gebruikt social media wekelijks om relaties met relevante stakeholders te onderhouden. Bij 35% van de organisaties wordt 24/7 actief gemonitord wat er over een merk gezegd wordt om hierop te kunnen anticiperen. Bij 34% wordt dit gedaan tijdens kantooruren, 19% en 2% van de organisaties doet dit respectievelijk af en toe of alleen tijdens crisissituaties. Het monitoren van de buzz omtrent een merk is voornamelijk belegd bij de afdeling Communicatie (58%), gevolgd door Marketing (30%) en Webcare (24%). Kwaliteit en bereik zijn toegenomen door social media 83% bereik toegenomen 49% kwaliteit to egenomen Verschillende afdelingen monitoren de buzz van een merk 72% van de meet de impact van de social media activiteiten wekelijks (zoals buzzvolume, traffic, etc.), 12% meet de impact nooit. 58% COMMUNICATIE 30% MARKETING 24% WEBCARE 16

17 OVERIGE FACTS & FIGURES JOURNALISTEN & SOCIAL MEDIA 6 78% van de journalisten maakt dagelijks gebruik van social media. Nederlanders zijn het meest actief, met 87% van de respondenten die dagelijks gebruik maakt van social media. Twitter (90%), Facebook (81%) en LinkedIn (64%) worden het meest zakelijk gebruikt. zijn net als gedurende de hele dag actief op social media, met name tussen 8:30u en 20:00u. Later op de avond en vroeg op de ochtend is er minder activiteit. 64% van de journalisten vindt social media meer oppervlakkig, waar traditionele media meer ruimte bieden voor diepgang. 74% van de journalisten vindt dat social media sneller impact hebben dat traditionele media. zetten social media actiever in om druk uit te oefenen op organisaties om onderwerpen of issues aan te kaarten. In 2013 gebruikte 43% social media met dit doel, dit jaar is dat 57%. 56% kan zijn werk niet meer doen zonder social media 72% van de journalisten vindt social media belangrijk voor het uitvoeren van de dagelijkse werkzaamheden. 56% van de journalisten kan zijn werkzaamheden zonder social media niet meer uitvoeren. Een kwart van de journalisten kan ook zonder social media zijn werkzaamheden uitvoeren. 68% van de journalisten vindt dat journalistiek niet meer zonder social media kan. 64% vindt social media meer oppervlakkig en traditionele media meer diepgaand 17

18 OVERIGE FACTS & FIGURES 6 JOURNALISTEN & SOCIAL MEDIA 51% van de journalisten vindt traditionele media door social media minder belangrijk is geworden. 64% van de journalisten heeft het idee dat zijn of haar invloed door social media toegenomen is. 65% van de journalisten meet de impact van de social media activiteiten wekelijks (zoals buzzvolume, traffic, etc.), 16% meet de impact nooit. 62% van de journalisten vindt dat de kwaliteit van het bereik toegenomen is. 73% van de journalisten benadert de doelgroep wekelijks direct met publicaties. 51% vindt traditionele media minder belangrijk geworden 48% brengt 60 tot 100% van de publicaties via social media gedurende langere periodes onder de aandacht. 57% van de journalisten vindt dat social media de ideale manier zijn om in contact te komen met. 63% van de journalisten gebruikt social media wekelijks om relaties met relevante stakeholders te onderhouden. 59% van de journalisten heeft wekelijks contact met medewerkers en/of directieleden van organisaties. 65% 16% meet de impact wekelijks meet de impact nooit 18

19 BIJLAGE + 19

20 VERANTWOORDING + HOE IS HET ONDERZOEK UITGEVOERD? Over dit onderzoek Dit onderzoek is in maart en april 2014 uitgevoerd door Social Embassy in opdracht van ING Nederland. Het doel van het onderzoek is om inzicht te krijgen in de impact van social media op de werkzaamheden van & journalisten en de wijze waarop het nieuws en nieuwsverspreiding beïnvloed wordt. Panel In totaal hebben 186 deelgenomen aan het onderzoek, waarvan 100 uit Nederland en 86 internationaal. Dertig van de internationale komt uit de Verenigde Staten (VS) en 42 uit Groot Brittannië (GB). De overige internationale respondenten komen uit diverse andere Europese landen. Survey Door middel van een online survey zijn zowel, woordvoerders en corporate communicatie professionals als journalisten, redacteuren en bloggers wereldwijd ondervraagd. Zij kregen diverse gesloten vragen en stellingen voorgelegd. Vragen gingen bij-voorbeeld over de rol van social media binnen hun werkzaamheden, de manier waarop zij social media inzetten en hun houding ten aanzien van bepaalde ontwikkelingen in het vakgebied. Deelnemers aan het onderzoek hadden daarnaast de mogelijkheid om hun visie met betrekking tot trends en ontwikkelingen voor de toekomst toe te lichten. Daarnaast hebben 165 journalisten deelgenomen aan het onderzoek. Deze groep bestond uit 66 Nederlandse en 99 inter nationale journalisten. Van de internationale journalisten waren er 42 afkomstig uit de Verenigde Staten en 37 uit Groot Brittannië. De overige inter-nationale respondenten komen uit diverse andere Europese landen. 20

21 CONTACT INFORMATIE + WILT U MEER INFORMATIE? NEEM DAN CONTACT OP MET: HAROLD REUSKEN MARTIN KLOOS +31 (0) (0)