Gemeen(te)goed nieuwsbrief

Transcriptie

1 Septembercirculaire Prinsjesdag. Niet alleen van belang voor het Rijk en de burgers, maar ook voor de gemeenten. De septembercirculaire wordt tegelijkertijd gepubliceerd met de plannen voor Van belang voor de begroting 2011 en verder dus. Met enige spanning is uitgekeken naar de septembercirculaire: zouden er nog plussen of minnen uitkomen die de bezuinigen kunnen verzachten of misschien wel moeten vergroten? In deze extra gemeentegoed gaan wij in op de belangrijkste ontwikkelingen. Belangrijkste punten: - Korting op WMO-budget van 200 miljoen zoals aangekondigd in junicirculaire gaat door; - Er is geen nieuw financieel arrangement tussen het Rijk en de gemeenten voor de Wmo en - Er is nog geen duidelijkheid over de ontwikkeling voor 2012 en verder. We moeten wachten op een nieuw kabinet. Uitkeringsjaar 2011 Uitvoeringskosten inburgering In 2008 is door de Minister voor WWI besloten de uitvoeringskosten voor de Wet inburgering over te hevelen naar het gemeentefonds. Vanaf 2010 zijn de beschikbare middelen ondergebracht in de algemene uitkering van het fonds. Het kabinet heeft ervoor gekozen om als bezuinigingsmaatregel in miljoen en in miljoen incidenteel om te buigen op de inburgeringsmiddelen van het participatiebudget en het gemeentefonds. De bedoeling is om de kosten meer bij de inburgeraar neer te leggen. De aanpassing van het budget betekent voor de algemene uitkering een aanpassing voor 2011 tot 48,830 miljoen (een verschil van 1,6 miljoen ten opzichte van het budget 2010 van 50,430 miljoen). Voor 2012 is gezien de demissionaire status van het kabinet is de invulling van deze ombuiging, voor wat betreft de gevolgen voor de algemene uitkering, voor het jaar 2012 op P.M. gesteld. Uitkering Wmo De uitkering op het gebied van de Wmo is een belangrijke uitkering voor de gemeenten. Elk jaar is er wel iets over te doen. Wanneer een gemeente goed wil bijhouden voor welk deel nu geld is ontvangen, is dat een hele klus. Gelukkig zijn er berekeningen per gemeente gemaakt van de samenstelling. Gemeenten moeten, zeker nu ook bezuinigingen worden ingeboekt op de Wmo goed hun budget afstemmen met hun ambities en verplichtingen. In de junicirculaire 2010 is aangegeven dat in een Bestuurlijk overleg financiële verhoudingen (Bofv) nog overleg zal plaatsvinden tussen het Rijk en de VNG over het budget huishoudelijke hulp 2011 voor de Wmo en over het financieel arrangement. Op 8 juli vond een Bofv plaats waarin de VNG randvoorwaarden heeft gesteld aan de herziening van het financieel arrangement, waaronder het

2 beschikbaar stellen van een adequaat budget. Afgesproken is dat dit in september verder besproken zou worden. Op 20 september jl. heeft een vervolgoverleg plaatsgevonden. Het Rijk gaf aan het budget te willen verhogen met de 72,9 miljoen uit het bindend advies van het SCP en de overige bedragen uit de junicirculaire 2010 te willen laten staan, waaronder de korting van 200 miljoen. Het stelde ook op dit moment niet te willen besluiten tot aanpassing van het financieel arrangement. In het overleg is geen overeenstemming bereikt omdat de VNG het niet eens is met de korting van 200 miljoen. Op grond van de realisatie 2009 en de indexatie komt het SCP in het definitieve bindende advies op een bedrag van 1.273,7 miljoen. Dat is 72,9 miljoen hoger dan in de junicirculaire 2010 is aangekondigd. Deze verhoging is in het budget huishoudelijke hulp voor 2011 verwerkt. Deze bijstelling is het gevolg van hoger dan verwachte realisatiecijfers 2009 en de verwerking van de definitieve nominale index 2010 (1,54%). De overige bedragen met betrekking tot de compensatie voor de pakketmaatregel en de effecten van de wijzigingen van inkomensgrenzen blijven gelijk aan wat in de junicirculaire 2010 is opgenomen. Dat geldt ook voor het in die circulaire opgenomen bedrag voor het voorlopige niet-bindende advies (ad 118,8 miljoen), de structurele toevoeging uitvoeringskosten (ad 70 miljoen) en de neerwaartse bijstelling van 200 miljoen. Nu niet is besloten tot herziening van het financieel arrangement, worden de afspraken uit het huidige financieel arrangement voor 2011 verlengd. Dit betekent dat het SCP als onafhankelijke derde in 2011 ten behoeve van het budget 2012 voor huishoudelijke hulp opnieuw een bindend en een niet-bindend advies zal uitbrengen dat besproken zal worden in een Bestuurlijk overleg financiële verhoudingen. Het overzicht van de mutaties is omvangrijk en vraagt dus de nodige aandacht van gemeenten: Overzicht van het totale Wmo-budget in 2011 ( in miljoenen euro s ) - huishoudelijke verzorging (geïndexeerd, voorlopig bindend advies) 1.164,8 - correctie nav definitief advies SCP 72,9 - compensatie wetswijziging alfahulp en kostprijseffecten 118,8 - compensatie pakketmaatregel AWBZ 25,0 - effect wijziging inkomensgrenzen eigen bijdrage 2,0 - correctie te hoge uitgaven PGB -150,0 - doelmatigheidswinst door schuif naar collectieve voorzieningen -50,0 - diensten bij wonen met zorg 24,6 - zorgvernieuwingsprojecten GGZ 7,2 - coördinatie vrijwillige thuiszorg en mantelzorg en vorming, training en advies 39,7

3 - aanpassing bestaande ADL-clusters 3,0 - collectieve GGZ-preventie 10,2 - dure woningaanpassingen 21,0 - besluit bijdrage AWBZ gemeenten (Bbag) 23,0 - uitvoeringskosten reeds beschikbaar 71,9 - structurele toevoeging o.g.v. rapport Cebeon 70,0 - compensatie registratiekosten Wtcg 1,8 Totaal Wmo 1.455,9 Integratie- en decentralisatie-uitkeringen Op het gebied van integratie en decentralisatie zijn de volgende mutaties van belang: Jeugdwerkloosheid (tweede tranche) Het budget Jeugdwerkloosheid 2010 ( 70 miljoen) is verdeeld in twee tranches die worden verdeeld over de dertig regio s. De budgetten per regio van de eerste tranche (totaal 30 miljoen) zijn gemeld in de junicirculaire van De verdeling van de middelen van de tweede tranche is gebaseerd op de aantallen plaatsingen op banen, leerwerkbanen en stages door de gemeenten en UWV over de afgelopen perioden van vier maanden. Hierbij worden de plaatsingen zonder startkwalificatie (kwetsbare jongeren) 2,5 keer meegenomen. De beschikbare 40 miljoen wordt verdeeld naar rato van het aantal plaatsingen per gemeente t.o.v. totaal aantal plaatsingen. Vervolgens wordt het getoetst aan het plafond (maximaal 200% van de eerste tranche middelen 2010). Het bedrag dat boven dit plafond komt, is herverdeeld over de regio s die het plafond nog niet hebben bereikt. Budget 40+ wijken (tweede tranche) De Minister voor WWI is met de Kamer overeengekomen om op basis van de Leefbarometer een focus aan te brengen. Op basis hiervan zijn 34 gemeenten uitgenodigd om een aanvraag voor het Budget 40+ wijken in te dienen. Van deze gemeenten behoren 21 tot de voorrangsgroep van gemeenten buiten de G31. Daarnaast zijn 13 gemeenten uit de G31 uitgenodigd een aanvraag in te dienen. Alle gemeenten die daartoe waren uitgenodigd hebben voor 1 maart 2010 een aanvraag ingediend. Deze aanvragen zijn beoordeeld en in een rangorde geplaatst door een externe commissie onder voorzitterschap van de heer Terpstra. Polarisatie en radicalisering In de septembercirculaire van 2009 zijn gemeenten geïnformeerd over de doelstelling van de decentralisatie-uitkering Polarisatie en radicalisering. In 2010 maken 26 gemeenten gebruik van de decentralisatie-uitkering. Feitelijk zal de uitkering aan 85 gemeenten verstrekt worden, omdat een aantal gemeenten mede namens meerdere gemeenten in de regio de aanvraag heeft ingediend. Deze aanvragen betreffen onder andere verkennende onderzoeken naar polarisatie,

4 deskundigheidsbevordering (signalering), ontwikkelen van interventiemethodieken, het vergroten van weerbaarheid van jongeren en het stimuleren van de democratische waarden en de rechtsstaat. De doelstelling van het rijk is dat in 2011 alle gemeenten zicht hebben op de lokale situatie met betrekking tot polarisatie en radicalisering en eventuele problematiek adequaat kunnen aanpakken. Gemeenten kunnen dan ook in 2011 hun plannen van aanpak indienen om in aanmerking te komen voor de decentralisatie-uitkering. Aanvragen dienen vóór 1 juli 2011 te worden ingediend. Voor uw gemeente wellicht ook interessant. Impuls herbestemming en herontwikkeling in aandachtswijken In de nota Een Cultuur Van Ontwerpen - Visie Architectuur en Ruimtelijk Ontwerp is voor de periode een impuls van 8 miljoen aangekondigd voor het stimuleren van de herbestemming van waardevol en karakteristiek erfgoed en de herontwikkeling van bijzondere terreinen in de veertig aandachtswijken. De impuls is een financiële bijdragen van maximaal 50% in de planontwikkelingsfase van herbestemmings- en herontwikkelingsprojecten. Het budget wordt in twee tranches uitgekeerd aan gemeenten. Bij de verdeling van de eerste tranche werden vorig jaar 28 projecten in aandachtswijken van 9 gemeenten gehonoreerd voor een totaalbedrag van 3,6 miljoen. De tweede tranche behelst een bedrag van 2,8 miljoen dat in 2010, 2011 en 2012 zal worden uitgekeerd aan in totaal 47 projecten van 11 gemeenten. Bewonersinitiatieven Voor 2011 heeft het kabinet middelen beschikbaar gesteld voor bewonersinitiatieven. Voor de besteding van deze budgetten kunnen bewoners initiatieven indienen en uitvoeren die bijdragen aan de verbetering van de leefbaarheid in hun wijk of de versterking van de sociale cohesie. Via een decentralisatie-uitkering in het gemeentefonds wordt 9,488 miljoen voor de G31 gemeenten en 18 gemeenten met 40+ wijken beschikbaar gesteld. Daarnaast ontvangen de 18 gemeenten met één of meer van de 40 aandachtswijken binnen de gemeentegrenzen voor de betrokken aandachtswijken extra bewonersbudgetten. Impuls brede scholen, sport en cultuur (combinatiefuncties) In de junicirculaire van 2010 is melding gemaakt van de Impuls Brede Scholen, Sport en Cultuur. Deze impuls richt zich op de realisatie van combinatiefuncties, functies waarbij een werknemer in dienst is bij één werkgever, maar werkzaam is ten behoeve van twee of meer sectoren. In 2011 zal de vierde tranche van start gaan. Deze vierde tranche staat open voor alle gemeenten die tot nog toe nog niet hebben deelgenomen aan de impuls. Impuls Nationaal Actieplan Sport en Bewegen (NASB) Vanaf 2008 stelt het Ministerie van VWS 38 miljoen euro beschikbaar voor de Impuls NASB. Hiervan is 18 miljoen gereserveerd voor de 1e tranche (start in 2008) en 20 miljoen voor de 2e tranche (start in

5 2010). Gemeenten die sport- en beweegactiviteiten opzetten, zullen in aanvulling op de Rijksbijdrage eenzelfde bedrag moeten co-financieren vanuit eigen middelen, zodat er in totaal 76 miljoen euro beschikbaar is voor een actievere leefstijl. De Rijksbijdrage komt in twee tranches beschikbaar voor in totaal 100 gemeenten met naar verwachting de grootste gezondheidsachterstand. De Rijksbijdrage is beschikbaar voor gemeenten die een verklaring tekenen (voor een periode van 4 jaar), waarin zij aangeven de landelijke kaderstellende afspraken Impuls NASB op lokaal niveau te realiseren. Overige mededelingen Evaluatie normeringssystematiek Afgelopen voorjaar heeft een werkgroep bestaande uit vertegenwoordigers van de VNG, het IPO en de ministeries van BZK en Financiën de normeringssystematiek van het gemeente- en provinciefonds geëvalueerd. Het eindrapport is inmiddels tweemaal bestuurlijk besproken en vastgesteld. Daarna is het aangeboden aan de informateur. Na Prinsjesdag wordt het rapport aangeboden aan de Tweede Kamer. Besluitvorming over de normeringssystematiek ligt bij het nieuwe kabinet, dat blijft dus nog even afwachten. Het is te hopen dat het Rijk vasthoudt aan de samen de trap op; samen de trap afsystematiek, zodat de bezuinigingen niet onevenredig worden afgewenteld op de gemeenten. Evaluatie financiële functie Het Ministerie van BZK heeft een evaluatieonderzoek laten uitvoeren naar de werking van de financiële functie van gemeenten en provincies. Deze evaluatie was toegezegd bij de aanbieding van het rapport Staat van de Dualisering aan de Tweede Kamer eind De hoofdvragen van het onderzoek waren: = In hoeverre zijn de beoogde doelstellingen van de vernieuwde regelgeving rond de financiële functie van gemeenten en provincies bereikt? = In hoeverre werkt de financiële functie naar behoren in de praktijk? = Waar liggen eventuele verbeterpunten? De conclusies en verbetervoorstellen van het onderzoek staan beschreven in het rapport Evaluatie Financiële Functie Gemeenten en Provincies dat op 9 juli is aangeboden aan de Tweede Kamer. Het rapport maakt een onderscheid tussen verbetervoorstellen gericht aan het Rijk en verbetervoorstellen gericht aan de decentrale overheden. De beroepsgroepen en beroepsorganisaties die betrokken zijn bij de financiële functie van gemeenten en provincies zijn gevraagd naar hun reactie op de conclusies en verbetervoorstellen van het rapport. Het Ministerie van BZK is van plan om op basis van deze reacties afspraken te maken over het vervolgtraject. Hiertoe zal een rondetafelgesprek worden georganiseerd met deelnemers van de beroepsgroepen en beroepsorganisaties. Het rapport kan worden gedownload op ( publicaties/rapporten/2010/07/14/evaluatiefinanciele-functie-gemeenten-en-provincies.html)