Impactanalyse. Onderzoeksrapport

Transcriptie

1

2 Impactanalyse Gemeente Hendrik-Ido-Ambacht Postbus AA Hendrik-Ido-Ambacht drs. J.C. van Houwelingen ing. A. Brand Msc. Bestandsnaam: impactanalyse / Kasperspad s-hertogenbosch, december 2012 Het Wielsem 10 T Postbus F MP E info@aag.nl s-hertogenbosch W

3 Inhoudsopgave 1. Inleiding Yulius en Gemeente Hendrik-Ido-Ambacht Probleemstelling Doelstelling Vraagstelling Deelvragen Afbakening Onderzoeksopzet impact Impact Aanpak RISMAN Stappenplan Van Risico naar Impact Projectaanpak Yulius / gemeente Hendrik-Ido-Ambacht Locaties Inleiding Geïnterviewde locaties Resultaat Algemeen Categorie Gebeurtenissen en gevolg Kans x gevolg = impact Reflectie Vragenlijst Kasperspad Inleiding Gegevensverzameling Uitgevoerde onderzoeken Buurtschouw Kasperspad en omgeving Taskforce Overlast Interviews Omschrijving Kasperspad Huis-aan-huis onderzoek omgeving Kasperspad Inleiding Uitkomst enquête Vragenlijst Conclusie Conclusie december 2012 Pagina 3

4 Bijlage 1: Vragenlijst Bijlage 2: Model Impact Bijlage 3: Beantwoording vragen totaal Bijlage 4: Vragenlijst Kasperspad december 2012 Pagina 4

5 1. Inleiding 1.1. Yulius en Gemeente Hendrik-Ido-Ambacht Yulius is een gewaardeerde expertiseorganisatie in de regio Zuid-Holland Zuid die zich richt op het bieden van zorg in iedere levensfase van cliënten met complexe psychiatrische problematiek en leerlingen met psychiatrische problemen. De regionale zorginstelling Yulius heeft de gemeente Hendrik-Ido-Ambacht in 2011 benaderd over de mogelijke realisatie van een nieuwe hoofdvestiging in de Drechtsteden. De aandacht van Yulius is gericht op de omgeving Zuidwende/Ambachtsezoom. De hoofdvestiging van Yulius behelst voor een belangrijk deel zorgvoorzieningen en voor het overige stafdiensten. In totaal gaat het om circa 300 arbeidsplaatsen. Een deel van het huidige hoofdkantoor van Yulius in Dordrecht en een aantal van de huidige woon/zorgvoorzieningen op verscheidene locaties in de Drechtsteden gaan naar verwachting deel uitmaken van de nieuwe vestiging in Hendrik-Ido-Ambacht. Het gaat om cliënten die, ambulant of intramuraal, in behandeling zijn in verband met psychiatrische problematiek. Ongerustheid van omwonenden over de plannen, zoals geuit tijdens de informatieavond van 17 april 2012, heeft de gemeente doen besluiten dat een impactonderzoek wordt uitgevoerd, voordat het College een principebesluit neemt over medewerking aan het plan van Yulius. Het impactonderzoek moet inzicht geven in de invloed van de vestiging van een dergelijke voorziening op de omgeving van Zuidwende-Zuid Probleemstelling De probleemstelling van het onderzoek is als volgt beschreven: Het is de Gemeente Hendrik-Ido-Ambacht onduidelijk wat de impact is van de realisatie van een klinische GGZ-voorziening Doelstelling De doelstelling van het onderzoek is als volgt beschreven: Inzicht geven in de invloed van de realisatie van een klinische GGZ-voorziening in de wijk Vraagstelling De centrale vraagstelling van het onderzoek is als volgt weergegeven: Wat is de impact van de realisatie van een klinische GGZ-voorziening in de wijk? Deelvragen Aan de Gemeente Hendrik-Ido-Ambacht, Yulius, omwonenden en verschillende belangengroepen is gevraagd welke vragen zij hebben betreffende de realisatie van een klinische voorziening in de wijk. Dit heeft geresulteerd in een vragenlijst met 46 vragen. De vragenlijst is als bijlage 1 in dit rapport opgenomen. december 2012 Pagina 5

6 1.5. Afbakening De beoordeling van de vragenlijst heeft ertoe geleid dat een afbakening noodzakelijk is. Er zijn vier kaders vastgesteld, waarbinnen de vragen zijn ingedeeld: 1. Haalbaarheid De realisatie van het gebouw roept specifieke vragen op met betrekking tot onder andere verkeer, groenvoorziening, parkeren, geluid, etc. Deze aspecten zijn project- en locatiespecifiek en hebben te maken met de haalbaarheid en randvoorwaarden waarbinnen gebouwen binnen de Gemeente worden gerealiseerd. Deze vragen zijn door de Gemeente Hendrik-Ido-Ambacht beantwoord. 2. Organisatie Strategische overwegingen van Yulius voor de locatie, informatie over de te huisvesten doelgroep en bijbehorende behandeling vragen die organisatie specifiek zijn. Deze vragen zijn door Yulius zelf beantwoord. 3. Impact De realisatie van een GGZ voorziening in of nabij een woonwijk is niet nieuw. Er zijn verschillende GGZ organisaties en omwonenden die hiermee reeds in aanraking zijn gekomen. De vragen met betrekking tot de (algemene) impact van een vergelijkbare voorziening, zowel in het proces voor realisatie als in het proces na realisatie van de voorziening zijn door AAG uitgewerkt. 4. Kasperspad De bewoners van de locatie Kasperspad te Dordrecht worden gehuisvest in de gewenste voorziening te Zuidwende-Zuid in Hendrik-Ido-Ambacht. De vragen met betrekking tot deze voorziening worden door Yulius uitgewerkt. Aanvullend is aan AAG gevraagd een onderzoek te doen naar de locatie Kasperspad, waarin met name de ervaring met de omwonenden wordt meegenomen. De vragen over het Kasperspad worden hierom aangevuld met de feiten en ervaringen vanuit dit onderzoek. Dit onderzoek is in hoofdstuk 4 opgenomen. Alle 46 vragen zijn ingedeeld op basis van de hierboven genoemde kaders. In onderstaande tabel is terug te vinden welke vragen door wie is beantwoord. Haalbaarheid Organisatie Impact Kasperspad (Gemeente) (Yulius) (AAG) (Yulius / AAG) t/m t/m t/m vragen 12 vragen 12 vragen 5 vragen december 2012 Pagina 6

7 2. Onderzoeksopzet impact 2.1. Impact In het vorige hoofdstuk is uiteengezet welke vragen in het onderzoek door AAG worden beantwoord. In voorliggend hoofdstuk wordt de onderzoeksopzet voor het onderdeel impact beschreven Aanpak De aanpak van de centrale vraagstelling is op basis van de RISMAN-methode uitgewerkt. RISMAN is een werkwijze die al enkele jaren in ontwikkeling is en veelvuldig wordt toegepast. Van oorsprong is RISMAN ontwikkeld om op een gestructureerde manier projectrisico s te analyseren en te beheersen. Op basis van samenwerking tussen de Gemeentewerken Rotterdam, ProRail, RWS Bouwdienst, RWS Directie Zuid-Holland, TU Delft en Twynstra Gudde is de RISMAN-methode ontwikkeld RISMAN Stappenplan De RISMAN-Methode bestaat uit 4 stappen. Stap 1: Vaststellen doel Wat wordt er bereikt met de risicoanalyse? Is dit een kwantitatieve of kwalitatieve risicoanalyse? Wat is de gewenste diepgang? Wat is de doorlooptijd? Welke informatie is benodigd? Stap 2: In kaart brengen impact Vanuit welke invalshoeken wordt de risicoanalyse bekeken? Op welke wijze kunnen de risico s worden geïdentificeerd? Hoe wordt de verkregen informatie gestructureerd? Stap 3: Vaststellen belangrijkste impact Wat is de wijze van analyse van de risico s: o Kwalitatief (rangschikking). o Semi-kwantitatief (kans x gevolg). o Kwantitatief (scenarioanalyse / Monte Carlo). Stap 4: In kaart brengen beheersmaatregelen Identificeren. Respons: o Vermijden o Overdragen o Reduceren o Accepteren Vaststellen en implementeren beheersmaatregelen. december 2012 Pagina 7

8 Van Risico naar Impact De definitie van risico is conform E. Gehner (2011) vastgesteld als: De kans op een voorspelbare gebeurtenis met een negatief effect. In voorliggend onderzoek wordt niet alleen gekeken naar de negatieve effecten, maar ook naar de positieve effecten. Omdat de term risico per definitie negatief is georiënteerd wordt de term impactanalyse in voorliggend onderzoek gehanteerd. In onderstaande figuur is de link gelegd tussen risico en impact Projectaanpak Yulius / gemeente Hendrik-Ido-Ambacht Het voorliggend onderzoek gaat in op stap 1 t/m 3 van het stappenplan op basis van de RISMAN methodiek. Maar in plaats van de risico s wordt de impact in kaart gebracht. Stap 4 (beheersmaatregelen) wordt niet in voorliggend onderzoek uitgewerkt. In onderstaande alinea wordt het te doorlopen stappenplan concreet uitgewerkt en toegelicht. Stap 1: Startoverleg gemeente Hendrik-Ido-Ambacht. De tijdsplanning is verwacht in twee maanden, maar is afhankelijk van de beschikbaarheid van respondenten. Resultaat: Stap 1 is verwoord in de inleiding van de voorliggende rapportage. Stap 2: Houden van vijf interviews met GGZ organisaties (kwalitatief). Uitvoeren van een bureauanalyse ter voorbereiding van de interviews. Het is wenselijk om ook bewonersgroepen te interviewen; voor de beschikbaarheid en bereikbaarheid zijn we afhankelijk van de medewerking van GGZ organisaties. De invalshoek betreft de impact op de omwonenden. De selectie heeft plaatsgevonden op basis van het GGZ-netwerk en contactpersonen van AAG. Yulius is uitgesloten van het onderzoek (subjectief). Betrokken partijen hebben vragen kunnen aanleveren. AAG heeft zelf een vragenlijst opgesteld. Deze vragen zijn de handleiding geweest van de interviews. december 2012 Pagina 8

9 Resultaat: Het resultaat van stap 2 is een definitieve impactlijst met gebeurtenissen en is verwoord in hoofdstuk 3 van voorliggende rapportage. Stap 3: Op basis van de interviews is aan de impactlijst met gebeurtenissen een kans en een gevolgwaarde gekoppeld. Resultaat: Het resultaat van stap 3 is rangschikking van de impactlijst (gebeurtenissen) op basis van kansen x gevolgwaarde. Stap 4: Het in kaart brengen van de beheersmaatregelen maakt geen deel uit van voorliggend onderzoek. december 2012 Pagina 9

10 3. Locaties 3.1. Inleiding Op basis van de onderzoeksvraag heeft AAG een aantal GGZ instellingen gevraagd medewerking te verlenen aan het onderzoek. Uiteindelijk hebben vijf GGZ instellingen medewerking verleend. In onderstaande hoofdstukken is aangegeven welke GGZ instellingen dit betrof, met wie (functie) een interview is gehouden en welke voorziening als voorbeeld is besproken. Gedurende de gesprekken met de geselecteerde instellingen is niet altijd één voorbeeldvoorziening besproken. Er is geput uit meerdere voorbeelden, omdat bijvoorbeeld sommige situaties bij het voorbeeldtraject niet zijn voorgekomen, maar wel in andere situaties Geïnterviewde locaties Novadic Kentron Functieprofiel 1: Manager vastgoed Gespreksdatum: 29 mei 2012 GGzE Functieprofiel 1: Manager vastgoed Functieprofiel 2: Centrummanager GGzE Gespreksdatum: 30 mei 2012 Locatie: Rompertsebaan te s-hertogenbosch Omschrijving: ambulante (op afspraak) en klinische (tijdelijke opvang) zorgverlening voor mensen met verslavingsproblematiek. Daarnaast wordt dag- en nachtopvang geboden voor chronisch verslaafde dak- en thuislozen en vindt er methadonverstrekking plaats. Locatie: Tongelrestraat te Eindhoven Omschrijving: begeleidende (open) woonvorm voor zelfstandig wonen voor mensen met psychiatrische beperking. Vincent van Gogh Instituut Functieprofiel 1: Adviseur strategisch vastgoed Gespreksdatum: 8 juni 2012 Reinier van Arkelgroep Functieprofiel 1: Manager vastgoed Functieprofiel 2: Huisvestingscoördinator Functieprofiel 3: Teamleider Gespreksdatum: 8 juni 2012 Pro Persona Ede Functieprofiel 1: Directeur regio Veluwe Vallei Gespreksdatum: 6 augustus 2012 Locatie: Servaashof te Venray Omschrijving: ambulante en klinische zorg aan cliënten die kampen met psychische en/of psychiatrische aandoeningen. Locatie: Zorgpark Voorburg te Vught Omschrijving: ambulante en klinische zorg aan cliënten die kampen met psychische en/of psychiatrische aandoeningen. Locatie: Willy Brandtlaan te Ede Omschrijving: behandeling van onder andere angst-, stemmings-, persoonlijkheidsstoornissen en psychose december 2012 Pagina 10

11 4. Resultaat 4.1. Algemeen Op basis van de interviews heeft AAG de verzamelde informatie uitgewerkt en verwerkt. Alle informatie is gecategoriseerd. Vervolgens zijn binnen deze categorieën gebeurtenissen benoemd Categorie Vanuit de interviews en de gestelde vragen vanuit de belanghebbenden is een verdeling gemaakt naar categorieën. In onderstaande tabel is dit weergegeven. Categorie Omschrijving Informeren & Communiceren Houding vooraf / achteraf, informeren tijdens proces Overlast Geluid, drugs, vuil, etc. Samenwerking en betrokkenheid Voordelen van (komst) instelling Veiligheid Gebruik openbaar gebied (cliënten en omwonenden) Gedragingen Omgang tussen cliënten en omwonenden Wonen Woongenot 4.3. Gebeurtenissen en gevolg In bijlage 3 is alle informatie vanuit de interviews gecategoriseerd en in een model opgenomen. Vanuit de interviews zijn 27 gebeurtenissen benoemd en verdeeld over de zes categorieën. Dit zijn onderwerpen die tijdens de interviews zijn aangehaald en besproken Kans x gevolg = impact AAG heeft op basis van de interviews een impactscore bepaald. Deze score is tot stand gekomen door een drietal scores toe te kennen aan de gebeurtenissen : 1. Kans: wat is de kans dat een gebeurtenis optreedt, in percentages? 2. Gevolg: wat is de gevolgwaarde wanneer de gebeurtenis daadwerkelijk optreedt, op een 5- puntsschaal? 3. Positief / negatief: heeft de gebeurtenis een positief of negatief effect, score +1 of -1? De vermenigvuldiging van de drie scores resulteert in een score per gebeurtenis. Wanneer dit voor alle gebeurtenissen wordt doorgevoerd, ontstaat een ranglijst. De gebeurtenissen met de hoogste score hebben de grootste kans van optreden gecombineerd met het grootste gevolg, maar met een positief effect. De gebeurtenissen met de laagste score (negatieve) score hebben de grootste kans van optreden met het grootste gevolg, maar met een negatief effect. In onderstaande tabel zijn de belangrijkste impact gebeurtenissen aangegeven: Grootste positieve impact Door komst van instelling wordt andere probleem in de wijk opgelost als compenserende maatregel Toelichting: In de afstemming tussen instelling, gemeente en de buurt wordt regelmatig het principe voor wat, hoort wat gehanteerd. Dit betekent dat een buurt de komst van een instelling accepteert, medewerking wil verlenen aan de totstandkoming, mits wordt voldaan aan bepaalde voorwaarden. Naast vaak een beheersdocument, wordt ook wel de mogelijkheid aangegrepen om hun eigen buurt te verbeteren door compenserende maatregelen. Dit kan bijvoorbeeld de aanleg van sportveldjes zijn, de realisatie van een speeltuin, meer verlichting ten behoeve van sociale controle, etc. december 2012 Pagina 11

12 Omwonende wordt geïnformeerd en ontvangt informatie over de doelgroep Toelichting: De beeldvorming in de volksmond is niet altijd juiste. Er gaan vaak gekleurde verhalen rond, waardoor de onzekerheid en weerstand niet minder wordt. Door in gesprek te gaan met bewoners en andere belanghebbende is het goed mogelijk deze beeldvorming te kantelen. Er ontstaat een concreter beeld van de werkelijke doelgroep. Dit neemt langzaam de onzekerheid weg. Dit betekent niet dat het initiatief ineens gedragen wordt; er ontstaat vaak wel meer draagvlak. Alle geïnterviewde instellingen geven aan dat open en transparant met de bewoners wordt gecommuniceerd over de doelgroep die komt. Omwonende wordt betrokken bij ontwerp van voorziening Wanneer er voldoende draagvlak is, wordt gestart met het verder uitwerken en ontwerpen van de beoogde voorziening. Door bewoners op verschillende manieren te betrekken bij de planvorming, zoals met informatiebijeenkomsten, koffiegesprekken, gezamenlijk ontwerpen, meedenken met oplossingsrichtingen wordt een gezamenlijk doel nagestreefd: als we dan in de toekomst werkelijk met elkaar te maken krijgen, hoe kunnen we dat dan op een zo goed mogelijk manier doen. Het meedenken met het ontwerp en oplossingen en ideeën aan te dragen, zorgt voor een beter draagvlak en komt de samenwerking (al in de planontwikkelingsfase) ten goede. De zorgorganisaties die in het kader van het impactonderzoek zijn geïnterviewd dragen uit dat zij het belangrijk vonden en vinden om alle opmerkingen en ideeën vanuit de kring van omwonenden serieus te nemen. Grootste negatieve impact Omwonende krijgt te horen dat GGZ instelling in de wijk komt Op voorhand zijn bewoners uitgesproken kritisch en negatief aan de komst van de klinieken. De omwonenden worden geconfronteerd met een onzekere gebeurtenis en dat levert vaak onzekerheid en weerstand op. De zorgorganisatie staan bij de planvorming als het ware op voorhand 1-0-achterstand. Het liefste willen bewoners hun dagelijkse leven doorzetten, zonder over dit soort vraagstukken te willen nadenken. Omwonende wordt niet betrokken bij ontwerp van voorziening Indien de communicatie en samenwerking tussen bewoners en instelling / betrokken gemeente eenzijdig is, dan ontstaat bij de bewoners het gevoel niet serieus genomen te worden. Zeker wanneer al te snel al een uitwerking van het plan wordt getoond (ook al is deze in werkelijkheid nog verre van definitief), ontstaat het gevoel dat er geen invloed meer is, dat alles al besloten is. Bewoners voelen zich niet gehoord en in de steek gelaten door de gemeente. Dit veroorzaakt onvrede en bezwaren. Er is geen / onvoldoende groenvoorziening meer in de wijk Indien door de komst van een voorziening groenvoorziening moet wijken, dan ontstaat vrijwel direct een negatief gevoel. De instelling is op dat moment in de ogen van de bewoners de directe boosdoener. Ook wanneer er in de rest van de wijk voldoende groenvoorziening aanwezig is Reflectie In het onderzoek is als uitgangspunt de kennis en ervaring van GGZ instellingen genomen. De eerste beantwoording van de 46 vragen zijn dan ook op basis hiervan opgesteld. Het is wenselijk om deze beantwoording van reflectie te voorzien, zodat de betrouwbaarheid hiervan kan worden weergegeven. AAG heeft geprobeerd om contact te zoeken met bewonersgroepen die betrokken zijn en zijn geweest bij de realisatie van vergelijkbare voorzieningen. Dit is deels gelukt. december 2012 Pagina 12

13 Bij verschillende GGZ organisaties is geen actief wijkcomité of bewonersgroep waar contact mee is. Daarnaast heeft meegespeeld dat mensen geen tijd hebben / vrij willen maken om mee te werken aan het onderzoek. Overige redenen zijn niet kenbaar gemaakt. Om toch een reflectie te hebben, heeft AAG aan de GGZ organisaties toestemming gevraagd om zelf de wijk in te gaan en op basis van een kort huis-aan-huis-gesprek (mondelinge enquête) de mening van de wijk in kaart te brengen. Vier van de vijf organisaties hebben aangegeven geen medewerking te willen verlenen aan een onderzoek in de wijk voor dit doeleinde. Allen gaven aan dat veel tijd en energie is gestoken in een goede verstandhouding met de buurt. Allen gaven aan dat niet kon worden ingeschat wat het effect is van dergelijk onderzoek in de wijk. Een aantal instellingen gaven aan wel open te staan voor een dergelijk onderzoek, maar dan op eigen regie, tijd en momentum. AAG heeft de mening van deze instellingen gerespecteerd. In één wijk heeft AAG wel de enquêtes kunnen houden (d.d. 9 oktober 2012). Bij één van de instellingen die geen toestemming heeft gegeven voor de enquête in de wijk, heeft wel toestemming gegeven voor een interview met één van de bewoners in wijk (d.d. 15 oktober 2012). Op basis hiervan zijn de benoemde resultaten onder hoofdstuk 4.4 niet weerlegd Vragenlijst De vragen 1 t/m 11 en 21 heeft AAG op basis van de resultaten van de impactanalyse beantwoord. De beantwoording van deze 12 vragen zijn in bijlage 3 opgenomen. december 2012 Pagina 13

14 5. Kasperspad 5.1. Inleiding In hoofdstuk 1.5 is aangegeven dat een aanvullend onderzoek wordt uitgevoerd met betrekking tot de feiten en ervaringen van de voorziening aan het Kasperspad te Dordrecht. Naast het verzamelen van gegevens wordt met name aandacht besteed aan de ervaringen van omwonenden met betrekking tot de voorziening van Yulius Gegevensverzameling De volgende methoden van gegevensverzameling worden gebruikt om de vragen met betrekking tot het Kasperspad te kunnen beantwoorden. 1. Bureauonderzoek: verzamelen van gegevens omtrent de voorziening. Met name de website van de gemeente Dordrecht, het internet en de websites van de betrokken voorzieningen worden geraadpleegd. 2. Interviews: er worden interviews gehouden met de betrokken voorzieningen (Leger des heils en Yulius) en de gemeente Dordrecht (taskforce overlast gemeente Dordrecht). 3. Enquête: op basis van de verkregen informatie wordt een mondelinge enquête gehouden bij 10 willekeurige omwonenden in de omliggende straten (steekproefsgewijs) Uitgevoerde onderzoeken Sinds de gemeenteraadsverkiezingen in 2010 zijn verschillende onderzoeken uitgevoerd en acties ondernomen om de overlast in Dordrecht terug te dringen. Voor de locatie Kasperspad zijn onder andere een buurtschouw 1 en een meting naar overlast 2 uitgevoerd Buurtschouw Kasperspad en omgeving Bewoners hebben op 6 september 2011 samen met een groep professionals van gemeente, toezicht, politie en (zorg)instellingen de openbare ruimte geschouwd. Er werd een wandeling gemaakt door het gebied tussen de Dubbeldamseweg Noord/Blekersdijk, Kromhout, Sint Jorisweg en de Singel. Tijdens de wandeling konden bewoners problemen in hun wijk benoemen en onveilige plekken aanwijzen. Ook voor zaken als kapotte straatverlichting en zwerfvuil was ruimte. In het bijzonder was er aandacht voor de plekken waar overlast ervaren wordt. Op 18 september 2012 heeft een tweede avondwandeling plaatsgevonden in het gebied rondom het Kasperspad. Een vijftal bewoners heeft samen met een groep professionals de plekken bezocht die als onoverzichtelijk worden ervaren en/of waar sprake is van overlast Taskforce Overlast De Taskforce overlast in de openbare ruimte is sinds 2010 door de gemeente Dordrecht in het leven geroepen om overlast onder omwonenden in het Centrum en de Colijnstraat terug te dringen. In het voorjaar van 2011 is een eerste meting gehouden. Inmiddels is in 2012 een tweede meting gehouden december 2012 Pagina 14

15 Er zijn in totaal 4 onderzoeksgebieden, waarvan 3 in het centrum van Dordrecht: 1. Weeshuisplein (centrum). 2. Kasperspad (centrum). 3. Beverwijcksplein (centrum). 4. Colijnstraat (Crabbehof-Noord). Aan de hand van een viertal thema s wordt de overlast gemeten: leefbaarheid in de buurt, gevoel van onveiligheid, overlast/ verloedering, en specifieke buurtproblemen. Ook wordt gekeken naar de samenwerking tussen buurt en betrokken partijen Interviews Er zijn een drietal interviews gehouden. De interviews zijn gehouden om meer inzicht te krijgen in de overlast rondom het Kasperspad. Er is gesproken met: - Yulius, Fred ter Meer d.d. 10 september Gemeente Dordrecht, Els van Leeuwen d.d. 15 oktober Leger des Heils: Joanne Blaak d.d. 18 oktober Er is gesproken over de ontstaansgeschiedenis, (politieke) veranderingen, overlast en meldingen en ervaring met de buurt Omschrijving Kasperspad In onderstaande figuur is de locatie Kasperspad weergegeven. Er zijn nabij het Kasperspad twee voorzieningen gesitueerd: Leger des Heils (Kromhout): - 24 plaatsen beschermd wonen - 24 plaatsen tijdelijke opvang - 28 plaatsen slaaphuis - 11 plaatsen groepswoning (sept 2011 sept 2012) Yulius (Kasperspad): - 36 plaatsen langdurige zorg - Dagbesteding - Polikliniek (kromhout) december 2012 Pagina 15

16 In de periode rond 2008 was er veel onvrede en overlast in de omgeving van het Kasperspad. Er leefden veel mensen op straat door gebrek aan huisvesting. Na de verkiezingen in 2008, waarbij de lokale partij van Dordrecht groot is geworden, is het overlast een speerpunt van de politiek geworden. Dit heeft geresulteerd in de beloofde deconcentratie van voorzieningen in Dordrecht om de overlast te beperken. Er zijn onder andere afspraken gemaakt omtrent de voorzieningen rondom het Kasperspad. Yulius gaat actief op zoek naar een andere locatie (inzet uiterlijk 2015). Het Leger des Heils is haar capaciteit aan het afbouwen en is inmiddels bijna gehalveerd (76 personen). In 2011 heeft het leger des Heils tijdelijk 11 cliënten extra gehuisvest op de locatie Kromhout. Dit was tegen het beleid van capaciteitsreductie in, maar noodzakelijk in verband met de te realiseren RIBW locatie (domuslocatie) op de Amnesty Internationalweg te Dordrecht voor 24 cliënten. Het Leger des Heils is in gesprek gegaan met de buurt en er zijn beheerafspraken gemaakt. Inmiddels zijn deze cliënten verhuist van het Kromhout naar de domuslocatie. Er zijn verschillende beheer- en of bewonersoverleggen geweest. Deze zijn niet altijd even succesvol geweest. Inmiddels is mede door de komst van de 11 cliënten de beheersgroep in klein comité hersteld Huis-aan-huis onderzoek omgeving Kasperspad Inleiding Op basis van de gegevensanalyse en de interviews is een enquête opgesteld. De enquête bestond uit een 8-tal vragen en een aantal deelvragen voor verdere duiding van vragen. De vragen hebben betrekking op overlast en dan specifiek in hoeverre overlast door Yulius wordt veroorzaakt. Er zijn in totaal 21 mensen die de mondelinge enquête hebben ingevuld. Op basis hiervan zijn uitspraken gedaan. In bijlage 4 is de vragenlijst opgenomen Uitkomst enquête In het eerste deel van de vragen is specifiek gevraagd naar overlast vanuit één van de instellingen. Van de 21 ondervraagde personen ervaren acht van de 21 personen weinig tot geen last van de twee locaties. 13 personen gaven aan wel last te hebben van één van beide locaties. Vier van Yulius en negen van het Leger des Heils. De volgende punten van overlast kwamen veelvuldig terug in de enquête: Uitwerpselen. Urine. Braaksel. Luidruchtige personen. Angst voor de omwonende kinderen. december 2012 Pagina 16

17 De vier personen die last ervaren van Yulius geven aan dat geluidsoverlast en rondhangende dronken personen het meeste last veroorzaken. Negen van de totaal geënquêteerde personen hebben ooit een melding gedaan bij één van de twee zorginstellingen. Eén melding is gedaan aan Yulius en de overige acht meldingen zijn gedaan aan het Leger des Heils. Van de vier personen die aangegeven hebben last te ervaren van Yulius hebben er twee ooit een melding gedaan. Deze melding waren beide aan het Leger des Heils. In het tweede deel van de vragen is gevraagd welke invloed de instellingen hebben. Op de vraag of een dergelijke instelling weer in een woonwijk zou moeten worden gerealiseerd, wordt niet eenduidig geantwoord. De nee-stemmers geven aan dat deze voorzieningen aan de rand van een stad of dorp gerealiseerd zou moeten worden. Van de ja-stemmers geeft bijna iedereen aan dat dit kan, mits goede afspraken en beheersmaatregelen worden gemaakt. In het derde deel van de vragen is specifiek naar het gevoel en de ervaring van de voorziening van Yulius gevraagd. 5 van de van de 21 respondenten geven aan een slecht / matig gevoel te hebben bij de voorziening van Yulius. 10 van de 21 respondenten hebben aangegeven een voldoende / goed gevoel te hebben bij de december 2012 Pagina 17

18 voorziening van Yulius. 4 respondenten zijn hierin neutraal, 2 hebben geen mening gegeven. Op zowel de vraag of er positieve dan wel negatieve ervaringen zijn met de voorziening Yulius, wordt beide hoofdzakelijk met nee beantwoord. Ook hier is geen eenduidige richting gegeven. Sociale controle, beveiliging en toezicht zijn de meest genoemde positieve argumenten. Geluidsoverlast (schreeuwen) wordt aangegeven als negatieve ervaring Vragenlijst De vragen 12, 17, 42, 43 en 46 welke door de Gemeente en Yulius zijn beantwoord zijn gecontroleerd op de uitkomsten van het onderzoek naar het Kasperspad. Daar waar noodzakelijk zijn toevoegingen gedaan. In bijlage 3 zijn de vragen opgenomen. december 2012 Pagina 18

19 6. Conclusie 6.1. Conclusie In voorliggend onderzoeksrapport zijn een tweetal onderzoeken uitgevoerd. Impactonderzoek In het Impactonderzoek is onderzocht wat de impact is van de realisatie van een klinische voorziening in de wijk. De realisatie van een dergelijke voorziening in of nabij een woonwijk is niet nieuw. Er zijn verschillende GGZ organisaties en omwonenden die hiermee reeds mee in aanraking zijn gekomen. Het onderzoek heeft zich dan ook gericht op deze ervaring van de impact in vergelijkbare situaties. De impact is zowel bekeken voorafgaand aan de realisatie (proces) als de fase na realisatie (exploitatie). Uit het onderzoek komt het volgende beeld naar voren: Bij veel bouwinitiatieven vanuit een GGZ instelling heeft de feitelijke mededeling de grootste impact op de omwonenden van een toekomstige instelling. De omwonenden worden geconfronteerd met een gebeurtenis wat onzekerheid opwekt. De zorginstelling staat met 1-0 achter en moet het vertrouwen van de omwonenden verdienen om de ontwikkeling succesvol af te ronden. Dit kan alleen als de zorginstellingen eerlijk, transparant en integer handelen. Door de omwonenden in het proces van onderzoek en ontwerp mee te nemen, van informatie te voorzien, te luisteren en oprecht in gesprek te gaan zorgt voor een langzaam versterkende band. Het schaden van het vertrouwen of het onjuist of verkeerd informeren zorgt voor verzwaarde weerstand en leidt tot uitstel of zelfs afstel van de realisatie. Een belangrijk onderdeel in het proces betreft compensatie. Omwonenden kunnen de ontstane situatie ook ten gunste van zichzelf inzetten. Het is niet ongebruikelijk om in onderhandeling te gaan. In de afstemming tussen instelling, gemeente en de buurt wordt regelmatig het principe voor wat, hoort wat gehanteerd. Naast vaak een beheerdocument, wordt ook wel de mogelijkheid aangegrepen om hun eigen buurt te verbeteren door de aanleg van sportveldjes, de realisatie van een speeltuin of meer verlichting ten behoeve van sociale controle. Op het moment dat de voorziening daadwerkelijk is gerealiseerd ontstaat over het algemeen een burenrelatie. Deze burenrelatie bestaat in verschillende vormen. Soms ben je buren zonder intensief contact en soms ben je buren waarbij ofwel de instelling participeert in de buurt of de buurt participeert in de instelling. De aanwezigheid van de voorziening is geaccepteerd. Ook blijft na realisatie eerlijkheid, transparantie en integriteit belangrijk. Het niet houden aan afspraken, overlast (ook wanneer dit soms niets met de instelling te maken heeft) kan snel leiden tot ontevredenheid. De zorginstelling zal altijd een stapje harder moeten lopen, het initiatief moeten nemen en de burenrelatie moeten blijven verdienen om de burenrelatie goed te houden. Onderzoek locatie Kasperspad Het onderzoek naar de locatie Kasperspad heeft zich naast de feiten voornamelijk gericht op de ervaring van het Kasperspad te Dordrecht. Op basis van een bureauonderzoek en interviews met betrokken instanties is een vragenlijst opgesteld, welke door middel van een mondelinge enquête (21 personen gesproken) in de omliggende straten en het Kasperspad zelf is afgenomen. Uit het onderzoek komt het volgende beeld naar voren: 62% heeft aangegeven last te hebben van de aanwezige zorginstellingen (Yulius en/ of Leger des Heils), waarvan 43% het Leger de Heils en 19% Yulius. De 19% van Yulius geven aan dat geluidsoverlast en rondhangende dronken personen de meeste overlast veroorzaken. De 19% van Yulius heeft nooit een melding gedaan bij Yulius van overlast. december 2012 Pagina 19

20 Er zijn ongeveer even veel mensen die aangeven dat een dergelijke voorziening niet meer in een woonwijk kan worden gerealiseerd als mensen die aangeven dat dit prima kan. De nee-stemmers geven aan dat deze voorzieningen aan de rand van een stad of dorp gerealiseerd zou moeten worden. De ja-stemmers geven aan dat goede afspraken en beheersmaatregelen moeten worden gemaakt. Geluidsoverlast wordt als negatieve ervaring genoemd. Sociale controle, beveiliging en toezicht zijn de meest genoemde positieve argumenten. Een kwart van de respondenten geeft aan een slecht of matig gevoel te hebben bij de voorziening van Yulius. december 2012 Pagina 20

21 Bijlage 1: Vragenlijst december 2012 Pagina 21

22 Overzicht van de vragen m.b.t. uitwerking van het impactonderzoek Yulius/Zuidwende-Zuid 1. Hoe stonden bewoners voorafgaand aan de vestiging tegenover de komst van de zorginstelling, en hoe is hun houding enige tijd na realisatie van de vestiging? 2. Hoe zijn bewoners betrokken bij de (komst van de) instelling? 3. Wat merken omwonenden van de instelling? 4. Gaan de cliënten van de zorginstelling naar buiten en zo ja, hoe (onder begeleiding?) en met welke frequentie? 5. Hebben zich incidenten in de omgeving voorgedaan? Wat was de frequentie en aard van deze incidenten? 6. Hoe wordt gecommuniceerd over mogelijke incidenten, door omwonenden en door de zorginstelling? 7. Is er bij de omwonenden (en hun gezin) een gevoel van onveiligheid in de omgeving? Is dit gevoel toegenomen of afgenomen? 8. Vinden de omwonenden (en hun gezin) dat het woongenot is veranderd? 9. Gedragen omwonenden zich in de buitenruimte anders nu de zorginstelling er is? En zo ja, hoe? 10. Wat heeft de zorginstelling opgeleverd in de beleving van omwonenden (vrijwilligerswerk, meer maatschappelijk bewustzijn etc.)? 11. Zijn er gezamenlijke activiteiten of vormen van samenwerking tussen de instelling en de omwonenden gestart na de komst van de instelling? 12. Hoeveel en welke meldingen zijn gedaan m.b.t. overlast van de Kasperspad - problematiek?/in hoeverre zijn deze meldingen naar tevredenheid behandeld/opgelost? 13. Wat zijn de bevindingen van de buurtschouw die heeft plaatsgevonden op het Kasperspad met name inzake overlast? 14. In hoeverre heeft de komst van Yulius invloed op de huizenprijzen en de onverkoopbaarheid en hoe is dit op het Kasperspad? 15. Wat is de invloed van de komst van Yulius op het reeds hoge aantal inbraken in de wijk Krommeweg (58% van heel HIA!!)(en Volgerlanden)? 16. Wat is de invloed van de komst van Yulius op de veiligheid van kinderen om te spelen op de Zuidwende door rondhangende patiënten en randverschijnselen zoals drugs/drankgebruik en 1

23 agressie? Officieel is nl aangetoond, dat drugs/drank vaak worden gebruikt door psychiatrische patiënten om de bijwerkingen van antipsychotica te verminderen. 17. Wat is de invloed van rondhangende patiënten/wandelende groepjes (al of niet begeleid) op de bewoners die bijvoorbeeld hun hond uitlaten? 18. Met hoeveel patiënten uit de gesloten huisvestiging gaan de begeleiders per persoon wandelen? Wat zijn de gevolgen als een patient wegloopt/uit het zicht van de begeleider is? 19. Welke psychiatrische problemen hebben de patiënten die voor de dagbehandeling komen? 20. Welke aantrekkingskracht van drugsdealers is het gevolg op de komst van Yulius? 21. Hoe is de verhouding met andere steden met betrekking tot concentratie van soortgelijke voorzieningen op korte afstand? 22. Waarom moet het zwaartepunt van de psychiatrische problemen in Hendrik-Ido-Ambacht worden gevestigd? 23. Hoeveel verkeer komt er straks op de Zuidwende?/ Hoeveel verkeer zal buiten het Yulius terrein moeten parkeren met name voor dagbehandeling? Wat is de impact van de algehele verkeerstoename op de omgeving/ambachtsezoom? 24. Het behandelen van binnenkomende patiënten kan ook s nachts nodig zijn; welke overlast brengt dit met zich mee? 25. Het is bekend dat TBS ers die worden voorbereid op terugkeer in de maatschappij nu op het Kasperspad worden behandeld, hoeveel van deze specifieke patiënten bevinden zich nu/worden nu behandeld op het Kasperspad? 26. Hoe denkt de gemeente Hendrik-Ido-Ambacht de problematiek die zich nu op voordoet door de vestiging van Yulius op het Kasperspad, te gaan voorkomen? (wildplassen, bekrassen auto s, drank/drugsgebruik, dealers enz) 27. Wat zijn de gevolgen voor het milieu door het verdwijnen van m2 groen? 28. Welke vormen van overlast worden op dit moment ervaren door bewoners op de andere vestiging van Yulius aan de andere kant van de Krommeweg? 29. Voor de locatie zijn er stedenbouwkundige randvoorwaarden nodig als onderdeel van het beeldkwaliteitsplan in de wijk Krommeweg (in ontwikkeling), maar ook wegens de grens met de wijk Volgerlanden. 30. Voor de stedenbouwkundige omgeving is een plan van het kantoor met 5 lagen te hoog, dit plan is dus zo niet inpasbaar. 31. Voor het huidige volkstuinencomplex dient een definitieve oplossing gevonden worden. De volkstuinders moeten op een biologische manier groente/fruit kunnen verbouwen. 32. Het plangebied Yulius Zuidwende-Zuid is gelegen in een unieke groenstructuur (ecologisch) vlakbij de A16 en is een groene gordel van de gemeente Hendrik-Ido-Ambacht. Deze groene gordel zal gehandhaafd moeten blijven, ook in verband met de Volksgezondheid. De groene uitstraling moet behouden blijven. Tevens moet de impact op de Provinciale Ecologische Hoofdgroenstructuur no.70 (PEHS) worden meegenomen. 2

24 Hendrik-Ido-Ambacht grenst aan 2 rijkswegen de A15 en A16, grenst aan de drukst bevaren rivier van Nederland, vlakbij het grootste rangeerterrein van Europa (Kijfhoek) en de Betuwelijn doorsnijdt de Vinex-locatie De Volgerlanden. 33. De ontsluitingswegen van dit plangebied moeten voor de verkeersoplossing een meerwaarde bieden. Er zal dus een gedegen onderzoek moeten plaatsvinden in verband met de veiligheid en de te ontstane sociale cohesie in de wijk. 34. Van de structuurvisie gaat een politiek-bestuurlijke werking uit, doordat de Raad zich bij de vaststelling van een bestemmingsplan of het nemen van een projectbesluit behoort te houden aan wat eerder in een structuurvisie is opgenomen. Als zich een ontwikkeling aandient die afwijkt van de gewenste ruimtelijke ontwikkeling zoals neergelegd in de structuurvisie, leidt dit in beginsel tot bijstelling van het projectplan. Het is dus geen vrijblijvend visiedocument, maar stuurt de ruimtelijke keuzes en inzet van instrumenten op gemeentelijke niveau ofwel de structuurvisie vormt een onderlegger voor het maken van het bestemmingsplan. 35. De voorgestelde parkeeroplossing op maaiveld maakt door de schaal een te grote inbreuk op de kwaliteiten van de locatie. Bij deze oplossing is dubbelgrondgebruik niet mogelijk en staat daardoor optimale inpassing in de context letterlijk in de weg. 36. Yulius zal duidelijk aan moeten geven wat ze willen bereiken met dit plan. Vanwege al een negatieve uitstraling van deze GGZ-zorg zijn er duidelijke regels nodig voor de omgeving waar ook sancties op staan. 37. De impactanalyse zal eerlijk de oplossing moeten geven voor het doorgaan op deze locatie van dit projectplan. Hendrik-Ido-Ambacht is een groen dorp, gelegen tussen 2 rijkswegen, waar al een centrum is van Yulius in de Volgerlanden. 38. Wat betekent dit project voor het woongenot in de wijken Krommeweg en Volgerlanden. 39. Heeft Yulius een (stedenbouwkundig) Programma van Eisen waaraan het ontwerp van de gebouwen moet voldoen? 40. De Wet maatschappelijk ondersteuning (WMO) wordt per 1 januari 2013 gewijzigd. Heeft dit invloed op het plan van Yulius? 41. Hoeveel personen zijn nu gehuisvest op de locatie Kasperspad van Yulius? 42. Hoeveel overlast heeft de vestiging aan het Kasperspad op de directe omgeving van deze Yulius-instelling? 43. Vinden deze omwonenden van het Kasperspad dat een nieuwbouw wederom middenin een woonomgeving thuis hoort? 44. Is er bekend of de bestaande koopwoningen na komst van een dergelijke Yulius vestiging in waarde gedaald zijn? 45. Is het niet verstandiger om een dergelijke grootschalige vestiging meer aan de buitenrand van een dorp of stad te plaatsen. Zodat er meer rust is voor alle partijen? 46. Tegen welke problematieken van incidenten loopt men/de omwonenden op de huidige locatie Kasperspad tegenaan? (Met incidenten bedoelen we mishandelingen, overlast, angst, etc.) 3

25 Bijlage 2: Model Impact december 2012 Pagina 22

26 Gevolg (omschrijving) Gevolg (omschrijving) INFORMEREN EN COMMUNICEREN a Omwonende krijgt te horen dat GGZ instelling in de wijk komt Er ontstaat onzekerheid in het leven van de omwonenden en gaat vragen stellen. Houding is op voorhand negatief en er wordt weerstand getoond. b Omwonende wordt betrokken bij ontwerp van voorziening Er ontstaat een gevoel van invloed. Dit heeft een positief effect op de houding van de omwonenden. Dit werkt alleen wanneer ook daadwerklijk wordt geluisterd naar de opmerkingen en ideeen van de omwonenden. c Omwonende wordt niet betrokken bij ontwerp van voorziening Omwonenden hebben het gevoel dat er geen invloed meer mogelijk is, dat alles al is besloten en voelen zich niet gehoord. Dit veroorzaakt onvrede en bezwaren. e Omwonende wordt geinformeerd en ontvangt informatie over de doelgroep Er ontstaat een concreter beeld van de werkelijke doelgroep. Dit neemt langzaam de onzekerheid weg. Hierdoor ontstaat meer draagvlak. Dit betekent niet dat het initiatief ineens wordt gedragen. f Omwonende wordt meegenomen naar rondleiding instelling Tegenstanders blijven negatief. Het helpt de vooraf ingenomen beeldvorming over een GGZ instelling te nuanceren. OVERLAST a Er wordt drugs gedeald nabij de instelling in het zicht van omwonenden Omwonenden ervaren een onveilig gevoel en creeren weerstand jegens de GGZ instelling. b Er wordt drugs gedeald in de woonwijk (kunnen clienten of anderen zijn) Omwonenden ervaren een extreem gevoel van onveiligheid en creeren weerstand jegens de instelling. Dit hoeft niet te belekenen dat de drugs t.b.v. de cliënten wordt gedeald. Er is een economisch voordeel dat het gebeurt. c Er wordt geluidsoverlast ervaren vanuit de instelling (kan meerdere oorzaken hebben) Het gevoel van onbegrip en onzekerheid wat er aan de hand is versterkt de negatieve beeldvorming van cliënten en de GGZ instelling. d Er wordt geluidsoverast ervaren in de woonwijk veroorzaakt door cliënten (kan meerdere oorzaken hebben) Omwonenden ervaren een onveilig gevoel en creeren weerstand jegens de GGZ instelling. e Er wordt geluidsoverlast ervaren in de woonwijk veroorzaakt door anderen Omwonenden ervaren een onveiliggevoel en creeeren weerstand jegens de GGZ instelling (ook al komt het geluid ergens anders vandaan). f Er wordt rommel en vuil in het openbaar gebied gevonden, veroorzaakt door cliënten Het gevoel van vuil versterkt negatieve beeldvorming van de cliënten en de GGZ instelling. SAMENWERKING a Buurt maakt gebruik van vergaderfaciliteiten Omwonenden ervaren een voordeel. Dit komt ten goede aan de beeldvorming van de GGZ instelling. b Buurt maakt gebruik van inventaris van de ggz instelling Omwonenden ervaren een voordeel. Dit komt ten goede aan de beeldvorming van de GGZ instelling. c Buurtbewoners kunnen als vrijwilliger bij de instelling werken Omwonenden vinden het prettig een bijdrage te leveren aan de instelling en ervaren hoe het is om binnen een GGZ instelling actief te zijn. d Buurtbewoners kunnen als werknemer aan de slag bij de GGZ instelling De buurtbewoner ervaart een economisch voordeel en opereert als positieve uitstraling naar de omwonenden toe. e Zelfstandigen in de wijk leveren goederen of diensten aan de GGZ instelling De zelfstandige ervaart een economisch voordeelt en draagt dit uit aan de omwonenden.

27 Gevolg (omschrijving) Gevolg (omschrijving) VEILIGHEID a Er wordt een naald in het openbaar gebied van de woonwijk gevonden De betrokkenen schrikken hiervan en trekken aan de bel bij de instelling. Omwonenden horen er in principe weinig van. b Er is een cliënt weggelopen De betreffende instanties zullen op zoek gaan naar de cliënt. Er wordt aangegeven dat wanneer een cliént wegloopt deze ver weg gaat en zich niet in de naastgelegen wijk ophoud. De cliënt is niet gebaat bij aandacht en zal zich rustig houden. c Client valt hond lastig De GGZ instelling en andere instanties worden op de hoogte gebracht. In overleg met de betrokkenen wordt besproken wat is gebeurt en wordt gezamenlijk naaar een oplossing gezocht. Het traject stopt pas nadat alle partijen tevreden zijn. d Kinderen durven niet meer veilig in het openbaar gebied spelen, omdat cliënten zich eigenaar van de speeltuin hebben gemaakt GEDRAGINGEN Er ontstaat weerstand jegens de cliënten en de GGZ instelling. a Omwonende wordt aangesproken door cliënt en luisterd naar zijn verhaal Omwonende heeft cliënt geaccepteerd en er ontstaat een buren verstandhouding. b Omwonende wordt aangesproken door client en rent weg Cliënt schrikt en reageert heftig. Er ontstaat een negatief beeld. c Omwonende ziet groepje cliënten in de buurt praten, schenkt geen aandacht en loopt rustig door Cliënten blijven rustig doorpraten. Er gebeurt verder niks. d Omwonende zegt gedag tegen client tijdens hond uitlaten Client zegt gedag terug. Er is een verstandhouding ontstaan tussen "buren" e Omwonende loopt bewust om openbaare ruimte heen waar cliënten zich soms bevinden WONEN Niets. De omwonende blijft mogelijk angstig voor de cliënten. a Er is geen / onvoldoende groenvoorziening meer in de wijk Omwonenden zien GGZ instelling als boosdoener. b Door komst van instelling wordt andere probleem in de wijk opgelost als compenserende maatregel Omwonenden ervaren een voordeel en afhankelijk van compenserende maatregel een verhoogd woongenot.

28 Gevolg (omschrijving) Gevolg waarde Pos / Neg Kans Score 1 INFORMEREN &COMMUNICEREN a Omwonende krijgt te horen dat GGZ instelling in de wijk komt Zeer grote impact (5) Negatief (-1) 100% b Omwonende wordt betrokken bij ontwerp van voorziening Impact (3) Positief (+1) 60% 1,8 3 c Omwonende wordt niet betrokken bij ontwerp van voorziening Grote impact (4) Negatief (-1) 40% -1,6 26 e Omwonende wordt geinformeerd en ontvangt informatie over de doelgroep Impact (3) Positief (+1) 100% 3 2 f Omwonende wordt meegenomen naar rondleiding instelling Impact (3) Positief (+1) 50% 1,5 7 2 OVERLAST a Er wordt drugs gedeald nabij de instelling in het zicht van omwonenden Grote impact (4) Negatief (-1) 10% -0,4 18 b Er wordt drugs gedeald in de woonwijk (kunnen clienten of anderen zijn) Grote impact (4) Negatief (-1) 10% -0,4 18 c Er wordt geluidsoverlast ervaren vanuit de instelling (kan meerdere oorzaken hebben) Impact (3) Negatief (-1) 10% -0,3 15 d Er wordt geluidsoverast ervaren in de woonwijk veroorzaakt door cliënten (kan meerdere oorzaken hebben) Impact (3) Negatief (-1) 20% -0,6 22 e Er wordt geluidsoverlast ervaren in de woonwijk veroorzaakt door anderen Impact (3) Negatief (-1) 20% -0,6 22 f Er wordt rommel en vuil in het openbaar gebied gevonden, veroorzaakt door cliënten Impact (3) Negatief (-1) 30% -0, SAMENWERKING EN BETROKKENHEID a Buurt maakt gebruik van vergaderfaciliteiten Weinig impact (2) Positief (+1) 50% 1 8 b Buurt maakt gebruik van inventaris van de ggz instelling Weinig impact (2) Positief (+1) 50% 1 8 c Buurtbewoners kunnen als vrijwilliger bij de instelling werken Weinig impact (2) Positief (+1) 20% 0,4 10 d Buurtbewoners kunnen als werknemer aan de slag bij de GGZ instelling Weinig impact (2) Positief (+1) 20% 0,4 10 e Zelfstandigen in de wijk leveren goederen of diensten aan de GGZ instelling Weinig impact (2) Positief (+1) 10% 0, VEILIGHEID a Er wordt een naald in het openbaar gebied van de woonwijk gevonden Zeer grote impact (5) Negatief (-1) 10% -0,5 21 b Er is een cliënt weggelopen Weinig impact (2) Negatief (-1) 10% -0,2 13 c Client valt hond lastig Impact (3) Negatief (-1) 10% -0,3 15 d Kinderen durven niet meer veilig in het openbaar gebied spelen, omdat cliënten zich eigenaar van de speeltuin hebben gemaakt Grote impact (4) Negatief (-1) 10% -0, GEDRAGINGEN a Omwonende wordt aangesproken door cliënt en luisterd naar zijn verhaal Weinig impact (2) Positief (+1) 80% 1,6 4 b Omwonende wordt aangesproken door client en rent weg Impact (3) Negatief (-1) 10% -0,3 15 c Omwonende ziet groepje cliënten in de buurt praten, schenkt geen aandacht en loopt rustig door Weinig impact (2) Positief (+1) 80% 1,6 4 d Omwonende zegt gedag tegen client tijdens hond uitlaten Weinig impact (2) Positief (+1) 80% 1,6 4 e Omwonende loopt bewust om openbaare ruimte heen waar cliënten zich soms bevinden Weinig impact (2) Negatief (-1) 10% -0, WONEN a Er is geen / onvoldoende groenvoorziening meer in de wijk Impact (3) Negatief (-1) 50% -1,5 25 b Door komst van instelling wordt andere probleem in de wijk opgelost als compenserende maatregel Grote impact (4) Positief (+1) 80% 3,2 1 LEGENDA Groot positieve impact Gematigd positieve impact Gematigd negatieve impact Groot negatieve impact

29 Bijlage 3: Beantwoording vragen totaal december 2012 Pagina 23

30 30 november 2012 Beantwoording vragen m.b.t. uitwerking van het impactonderzoek Yulius/Zuidwende-Zuid Inleiding Regionale zorginstelling Yulius heeft in 2011 aan burgemeester en wethouders van Hendrik-Ido- Ambacht het verzoek gedaan om medewerking aan de realisatie van een kliniek van maximaal 100 bedden en een hoofdkantoor in het gebied Zuidwende-Zuid. Op hoofdlijnen is de haalbaarheid van dit project ambtelijk onderzocht. Daarnaast heeft de gemeente bureau AAG opdracht verleend voor een impactonderzoek (als afzonderlijke rapportage vormt deze een onderdeel van het onderzoek naar de haalbaarheid van het project). In het impactonderzoek is onderzocht welke invloed deze vestiging van Yulius zou hebben op de omgeving. In het onderzoek is gekeken naar ervaringen met andere vergelijkbare klinieken op locaties in de buurt van woonwijken. Bureau AAG heeft voorts de ervaringen rondom de locatie van Yulius aan het Kasperspad onderzocht. De Actiegroep Zuidwende-Zuid, bewonersplatform Krommeweg, bewonersplatform De Volgerlanden, de projectontwikkelaar van het woningbouwproject De Heerenhof en ook de gemeente hebben gezamenlijk in de Klankbordgroep Project Yulius 46 vragen op een rij gezet waarop het impactonderzoek antwoord moet geven. Bureau AAG heeft deze beantwoording in deze bijlage van het nu voorliggende impactonderzoek verwerkt. Hierbij is mede gebruik gemaakt van feitelijke informatie die is aangeleverd door de gemeente en Yulius. De uitkomsten van het impactonderzoek zijn niet meer relevant voor de bestuurlijke besluitvorming over het verzoek van Yulius voor een vestiging in Zuidwende-Zuid. In september 2012 is door de Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid namelijk een advies geformuleerd over de invloed van de nabijgelegen aardgastransportleiding. Hieruit is gebleken dat een acceptabel veiligheidsniveau voor de nieuwbouw van Yulius in Zuidwende-Zuid ontbreekt en eventuele maatregelen om dit te bereiken niet haalbaar zijn. Op basis hiervan heeft het college op 25 september 2012 besloten geen verdere medewerking te verlenen aan het verzoek tot nieuwbouw van Yulius in het gebied Zuidwende-Zuid. Het collegebesluit is openbaar gemaakt. Het besluit is tevens ter kennisneming voorgelegd aan het regionaal portefeuillehoudersoverleg Sociaal in de regio Drechtsteden (vanuit de gemeenschappelijke bestuurlijke verantwoordelijkheid van alle gemeenten in de Drechtsteden voor de spreiding van woonzorgvoorzieningen voor bijzondere groepen). Daarbij is aangekondigd dat het impactonderzoek - na afronding - eveneens ter kennisname aangeboden zal worden aan het regionaal portefeuillehoudersoverleg. 1