DE CONVENTIE MENSENRECHTEN EN BIOGENEESKUNDE VAN DE RAAD VAN EUROPA

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "DE CONVENTIE MENSENRECHTEN EN BIOGENEESKUNDE VAN DE RAAD VAN EUROPA"

Transcriptie

1 DE CONVENTIE MENSENRECHTEN EN BIOGENEESKUNDE VAN DE RAAD VAN EUROPA INHOUD EN GEVOLGEN VOOR PATIENTEN EN HULPVERLENERS H. NYS (editor) INTERSENTIA RECHTSWETENSCHAPPEN Antwerpen Groningen

2 INHOUDSTAFEL pg INHOUDSTAFEL 5 OVER DE AUTEURS ] VOORWOORD 3 HOOFDSTUK 1 - HOOFDSTUK 2 - HOOFDSTUK 3 - TOTSTANDKOMING EN OPZET (J.H.W. Kits Nieuwenkamp) Inleiding DeRaad van Europa ]9 3. Het Comite Directeur pour la Bio- thique De geschiedenis van de Conventie Grondslagen en opzet van de Conventie Inhoud van de Conventie Basisprincipes Patientenrechten Het menselijk genoom Wetenschappelijk onderzoek Onderzoek met embryo's Orgaandonatie Publiekdebat Kanttekeningen van algemeneaard Hoenu verder? 30 RELATIE TOT MENSENRECHTEN EN HET EUROPEES VERDRAG TOT BESCHERING VAN DE RECHTEN VAN DE MENS (F. Van Neste) Worden de rechten van de mens in 1998 herschreven? Verband tussen het EVRM en de Conventie Biogcneeskunde Lichamelijke integriteit en waardigheid 39 DOELSTELUNGEN, LEIDENDE BEGINSELEN EN MOGELUKE BEPERKINGEN (H.Nys) Inleiding Motieven Een grotere inspanning tot harmonisering van bestaande regeis Streven naar een minimum beschermingsniveau op internationaal vlak Aanzetten tot een continu debat over bio-ethische kwesties 48

3 HOOFDSTUK 4-3. Leidende beginselen van het Verdrag Bescherming van het menselijk wezen en van eenieder Bescherming van de menselijke waardigheid en identiteit van het menselijk wezen Bescherming van de integriteit door het toestemmingsvereiste Bescherming van andere rechten en vrijheden bij de toepassing van biologie en geneeskunde. Band met het E.V.R.M Bescherming van wilsonbekwamen bij de toepassing van biologie en geneeskunde Rechtvaardige (gelijke) toegang tot de gezondheidszorg Respect voor professionele verplichtingen en standaarden Vrijheid van wetenschappelijk onderzoek Beperkingen aan de uitoefening van rechten en vrijheden bij de toepassing van biologie en geneeskunde Algemeen omschreven beperkingsbevoegdheden Beperkingen opgrond van artikel 26, Beperkingen op grond van een reserve of voorbehoud Specifieke beperkingen Behandeling zonder toestemming van een geesteszieke Beperkingen aan het recht op weten en niet-weten Niet-therapeutisch onderzoek met wilsonbekwamen Weefselwegname bij een wilsonbekwame donor Slotbedenkingen Een globale evaluatie Onthaal van het Verdrag in Belgie 62 VERGELUKENDE ANALYSE VAN DE ARTIKELEN VAN DE ONTWERPTEKSTEN ( ) EN VAN DE VERDRAGTEKST (C. Trauet) Inleiding Titel en preambule Titel Preambule 70 3 Algemene bepalingen (hoofdstuk I) Doel en voorwerp (artikel 1) Voorrang van het menselijk wezen (artikel 2)? Billijke toegang tot de gezondheidszorg (artikel 3) 3.4. Professionele standaarden (artikel 4)

4 4. Toestemming (hoofdstuk II) Algemene regel (artikel 5) Bescherming van personen die niet in Staat zijn toe te stemmen (artikel 6) Bescherming van personen met een geestesstoornis (artikel 7) Noodsituaties (artikel 8) Voorafgaandelijke wilsverklaringen (artikel 9) Prive-leven en recht op informatie (hoofdstuk III - artikel 10) Het menselijk genoom (hoofdstuk IV) Niet-discriminatie (artikel 11) Predictieve genetische tests (artikel 12) Ingrepen in het menselijk genoom (artikel 13) Geslachtskeuze (artikel 14) Wetenschappelijk onderzoek (hoofdstuk V) Vrijheid van wetenschappelijk onderzoek (artikel 15) Bescherming van de proefpersonen (artikel 16) Bescherming van personen die niet in Staat zijn toe te stemmen tot onderzoek (artikel 17) Onderzoek op embryo's in vitro (artikel 18) Orgaan- en weefselwegneming bij levende donoren voor transplantatiedoeleinden (hoofdstuk VI) Algemene regel (artikel 19) Bescherming van personen die niet in Staat zijn toe te stemmentot orgaanwegneming (artikel 20) Verbod van winstoogmerk en beschikken over lichaamsmateriaal (hoofdstuk VII) Verbod van winstoogmerk (artikel 21) Beschikken over lichaamsmateriaal (artikel 22) Inbreuken op de bepalingen van de Conventie (hoofdstuk VIII) Verhouding tussen deze Conventie en andere bepalingen (hoofdstuk IX) Beperkingen op de uitoefening van de rechten (artikel 26) Ruimere bescherming (artikel 27) Publiekdebat (hoofdstuk X-artikel 28) Interpretatie en opvolging van de Conventie (hoofdstuk XI) Interpretatie van de Conventie (artikel 29) Verslag over de toepassing van de Conventie (artikel 30) ProtocoIIen (hoofdstuk XII-artikel 31) Amendementen op de Conventie (hoofdstuk XIII - artikel 32) Eindbepalingen (hoofdstuk XIV) Besluit 108

5 HOOFDSTUK 5 - HOOFDSTUK 6 - HET ADVIES VAN HET BELGISCH RAADGEVEND COMITE VOOR BIO-THIEK. EEN VERSLAG EN EEN ETHISCHE DUIDING (P. Schotsmans) Hl 1. Het Belgisch Raadgevend Comite voor Bio-ethiek Het advies van het Raadgevend Comite Een analyse van de gevolgen, bij ondertekening, van deze tekst voor de Belgische wetgeving (verzoek van de Ministers op 6 augustus 1996) Een ethisch-filosofische analyse ten gronde: een ethisch advies in verscheidenheid Algemene beschouwingen i.v.m. de hoofdstukken en deartikels van de Conventie Toch nogconsensus Artikels waarover geen consensus bestaat Besluit Een ethische duiding in personalistisch perspectief Universalisering en toch weer niet? Hetprincipe van de autonomie De bescherming van personen die onbekwaam zijn hun toestemming te verlenen De beschermwaardigheid van de menselijke persoon Besluit 130 HET BELANG VAN DE CONVENTIE VOOR COMMISSIES VOOR MEDISCHE ETHIEK (CGastmans) Inleiding Algemene betekenis van de Conventie voor commissies voor medische ethiek Specifieke betekenis van de Conventie met betrekking tot toestemming en wetenschappelijk onderzoek Wetenschappelijk onderzoek en bescherming van het individu Geinformeerde toestemming I Wetenschappelijk onderzoek l Bescherming van proefpersonen Bescherming van proefpersonen die geen toestemming kunnen geven Conventie Mensenrechten en Biogeneeskunde: concrete orientaties ter bevordering van het plaatselijk ethisch overleg De Conventie en het Raadgevend Comite voor Bio-ethiek De Conventie en plaatselijke commissies voor medische ethiek 147

6 Doel en functie van plaatselijk ethisch overleg Ontsluiting van plaatselijke commissies voor medische ethiek Besluit 149 HOOFDSTUK 7 - DE VOORAF UITGEDRUKTE WIL VAN DE PATIENT (Artikel 9) (E. Strubbe) Inleiding Analyse van artikel Bekwaamheid bij het opstellen van de vooraf uitgedrukte wi! Vormvereisten Voorwaarde voor de inwerkingtreding van de vooraf uitgedrukte wil Inhoud van de vooraf uitgedrukte wil Rechtskracht van de vooraf uitgedrukte wil Adressaat van de vooraf uitgedrukte wil De voorafgaande wilsverklaring in buitenlandse rechtsstelsels Nederland Inhoud van de verklaring Bekwaamheid van de opsteller Vormvereisten Voorwaarde voor de inwerkingtreding van de schriftelijke wilsverklaring Bindend karakter van de schriftelijke wilsverklaring Duitsland Engeland Denemarken Finland Besluit 171 HOOFDSTUK 8 - HET MENSELIJK GENOOM EN HET RECHT OM NIET TE WETEN. EEN VERKENNING VAN DE MORELE GRÜNDEN (K.Dierickx) Een relatief nieuw begrip in de medische ethiek Morele gronden voor het recht om niet te weten Het recht om niet te weten in de klinische genetica Besluit 183

7 BIJLAGEN 1. Convention for the protection of the human rights and dignity of the human being with regard to the application of biology and medicine: Convention on human rights and biomedicine Explanatory report to the Convention for the protection of the human rights and dignity of the human being with regard to the application of biology and medicine: Convention on human rights and biomedicine Additional Protocol to the Convention for the protection of the human rights and dignity of the human being with regard to the application of biology and medicine, on the prohibition of cloning of human beings : Explanatory report to the Additional Protocol to the Convention for the protection of the human rights and dignity of the human being with regard to the application of biology and medicine, on the prohibition of cloning of human beings Advies nr. 2 van het Raadgevend Comite voor Bio-ethiek betreffende het Verdrag Mensenrechten en Biogeneeskunde van de Raad van Europa Advies nr. 3 van het Raadgevend Comite voor Bio-ethiek betreffende de geslachtskeuze Advies nr. 5 van het Raadgevend Comite voor Bio-ethiek inzake de juridische bescherming van biotechnologische uitvindingen

Geschiedenis commissies medische ethiek. Gelijklopend met de bio-ethische beweging in het algemeen

Geschiedenis commissies medische ethiek. Gelijklopend met de bio-ethische beweging in het algemeen Geschiedenis commissies medische ethiek Gelijklopend met de bio-ethische beweging in het algemeen Medisch-technologische vooruitgang Economische impact van gezondheidszorg Integriteit en waardigheid van

Nadere informatie

Inhoud. Voorbericht 17. Deel I. Uitoefening van de gezondheidszorgberoepen 19

Inhoud. Voorbericht 17. Deel I. Uitoefening van de gezondheidszorgberoepen 19 Voorbericht 17 Deel I. Uitoefening van de gezondheidszorgberoepen 19 Titel 1. Gemeenschappelijke bepalingen 19 1.1. 10 november 1967. Koninklijk besluit nr. 78 betreffende de uitoefening van de gezondheidszorgberoepen

Nadere informatie

Inhoudstafel per onderwerp volume 2 experimenten op de mens en menselijk lichaamsmateriaal

Inhoudstafel per onderwerp volume 2 experimenten op de mens en menselijk lichaamsmateriaal Inhoudstafel per onderwerp volume 2 experimenten op de mens en menselijk lichaamsmateriaal Pharma Codex Deel I vol. 2 vii Voor de bijlagen bij de omzendbrieven en de nota s, raadpleeg de website van het

Nadere informatie

TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN. JAARGANG 1999 Nr. 58

TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN. JAARGANG 1999 Nr. 58 6 (1997) Nr. 2 TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN JAARGANG 1999 Nr. 58 A. TITEL Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de waardigheid van het menselijk wezen met betrekking

Nadere informatie

Handboek gezondheidsrecht

Handboek gezondheidsrecht Handboek gezondheidsrecht Deell Rechten van mensen in de gezondheidszorg Vijfde.geheel herziene druk Prof. dr. H.J.J. Leenen t Prof. mr.j.k.m.gevers Prof. mr. J. Legemaate Bohn Stafleu van Loghum Houten

Nadere informatie

Codex gezondheidsrecht 2012

Codex gezondheidsrecht 2012 Codex gezondheidsrecht 2012 Codex gezondheidsrecht 2012 Tom BALTHAZAR Hoofddocent gezondheidsrecht UGent Tom GOFFIN Doctor-assistent, Centrum voor Biomedische Ethiek en Recht KU Leuven Erna GULDIX Hoofddocent

Nadere informatie

RECENTE ONTWIKKELINGEN IN HET GEZONDHEIDSRECHT

RECENTE ONTWIKKELINGEN IN HET GEZONDHEIDSRECHT RECENTE ONTWIKKELINGEN IN HET GEZONDHEIDSRECHT RECENTE ONTWIKKELINGEN IN HET GEZONDHEIDSRECHT Herman Nys gewoon hoogleraar medisch recht KU Leuven, adviseur bio-ethiek Europese Commissie (EGE) ISBN 978

Nadere informatie

Handboek Gezondheidsrecht

Handboek Gezondheidsrecht Prof.dr. H.J.J. Leenen Handboek Gezondheidsrecht Deel i Rechten van mensen in de gezondheidszorg Vierde druk Bewerkt door prof.dr. H.J.J. Leenen en prof.mr. J.K.M. Gevers Bohn Stafleu Van Loghum Houten/Diegem,

Nadere informatie

Advies nr. 2 van 7 juli 1997 betreffende het verdrag Mensenrechten en Biogeneeskunde van de Raad van Europa

Advies nr. 2 van 7 juli 1997 betreffende het verdrag Mensenrechten en Biogeneeskunde van de Raad van Europa Advies nr. 2 van 7 juli 1997 betreffende het verdrag Mensenrechten en Biogeneeskunde van de Raad van Europa Vraag om advies vanwege de Ministers Colla en De Clerck betreffende de Ontwerp Conventie Bio-ethiek

Nadere informatie

TRACTATENBLAD VA N H E T KONINKRIJK DER NEDERLANDEN. JAARGANG 1969 Nr. 233

TRACTATENBLAD VA N H E T KONINKRIJK DER NEDERLANDEN. JAARGANG 1969 Nr. 233 13 (1947) Nr. 5 TRACTATENBLAD VA N H E T KONINKRIJK DER NEDERLANDEN JAARGANG 1969 Nr. 233 A. TITEL B. TEKST Verdrag nopens de voorrechten en immuniteiten van de gespecialiseerde organisaties, met Aanhangsels;

Nadere informatie

DEEL I: BEROEPSORGANISATIE EN WERKING VAN DE ZIEKTE- EN INVALIDITEITSVERZEKERING... 25

DEEL I: BEROEPSORGANISATIE EN WERKING VAN DE ZIEKTE- EN INVALIDITEITSVERZEKERING... 25 Inhoudstafel Voorwoord... 11 Inleiding: Gezondheidszorgberoepen en maatschappelijke ordening... 13 1. De verordenende macht: norm en normgever... 13 2. Het federale België... 14 3. De constitutionele monarchie...

Nadere informatie

Ratificatie van het Biogeneeskundeverdrag: menselijke waardigheid

Ratificatie van het Biogeneeskundeverdrag: menselijke waardigheid 56 Ratificatie van het Biogeneeskundeverdrag: kwestie van menselijke waardigheid Nederland beloofde dat te ratificeren, maar ziet daar nu toch van af. Dit besluit is aan de media voorbijgegaan. Onterecht

Nadere informatie

2. Algemene beginselen: europese teksten 15

2. Algemene beginselen: europese teksten 15 Privacy codex NL pocket 2014.fm Page 3 Monday, January 19, 2015 4:45 PM INHOUD 1. Inleiding 11 2. Algemene beginselen: europese teksten 15 Europees Verdrag voor de Bescherming van de Rechten van de Mens

Nadere informatie

AUTONOMIE: HOEKSTEEN OF STRUIKELBLOK?

AUTONOMIE: HOEKSTEEN OF STRUIKELBLOK? AUTONOMIE: HOEKSTEEN OF STRUIKELBLOK? PATIËNTENRECHTEN EN ETHIEK IN DE PSYCHIATRIE AXEL LIÉGEOIS Inleiding Verschillende benaderingen van de zorgrelatie Ethische beschouwingen bij de Wet Patiëntenrechten

Nadere informatie

Isabelle van der Brempt

Isabelle van der Brempt Commission Fédérale pour la recherche médicale et scientifique sur les Embryons in vitro (CFE) 1 Federale Commissie voor medisch en wetenschappelijk onderzoek op Embryo s in vitro (FCE) L importance de

Nadere informatie

Afdeling I. Algemene beginselen van Unierecht en de relatie met het HGEU 11. Afdeling III. Onderzoeksvragen, onderzoeksdoelstelling en beperkingen 17

Afdeling I. Algemene beginselen van Unierecht en de relatie met het HGEU 11. Afdeling III. Onderzoeksvragen, onderzoeksdoelstelling en beperkingen 17 IX Onderzoeksopzet 1 Hoofdstuk 1. Achtergrond 3 Hoofdstuk 2. Probleemstelling 7 Afdeling I. Academisch debat 7 Afdeling II. Eigen bijdrage academisch debat 9 Hoofdstuk 3. Onderzoeksvragen en -methodologie

Nadere informatie

INHOUD. Voorwoord... v Dankwoord... vii Lijst van afkortingen... xv. Inleiding... 1 DEEL I. ONDERZOEKSKADER. Hoofdstuk I. Probleemstelling...

INHOUD. Voorwoord... v Dankwoord... vii Lijst van afkortingen... xv. Inleiding... 1 DEEL I. ONDERZOEKSKADER. Hoofdstuk I. Probleemstelling... INHOUD Voorwoord............................................................ v Dankwoord.......................................................... vii Lijst van afkortingen..................................................

Nadere informatie

INHOUDSTAFEL. VOORWOORD... v

INHOUDSTAFEL. VOORWOORD... v INHOUDSTAFEL VOORWOORD... v DEEL I GRONDBEGINSELEN VAN EEN EUROPEES PERSONEN- EN FAMILIERECHT GEFORMULEERD VANUIT HET PERSPECTIEF VAN DE MENSENRECHTEN...1 INLEIDING...3 HOOFDSTUK I. SITUERING VAN HET ONDERZOEK...4

Nadere informatie

GECONSOLIDEERDE VERSIE

GECONSOLIDEERDE VERSIE 30.3.2010 Publicatieblad van de Europese Unie C 83/1 GECONSOLIDEERDE VERSIE VAN HET VERDRAG BETREFFENDE DE EUROPESE UNIE EN HET VERDRAG BETREFFENDE DE WERKING VAN DE EUROPESE UNIE (2010/C 83/01) 30.3.2010

Nadere informatie

11 MEI Wet betreffende het onderzoek op embryo's in vitro

11 MEI Wet betreffende het onderzoek op embryo's in vitro 11 MEI 2003. - Wet betreffende het onderzoek op embryo's in vitro BS 28/05/2003 gdp 1 / 8 Artikel 1. Deze wet regelt een aangelegenheid als bedoeld in artikel 78 van de Grondwet Art. 2. Voor de toepassing

Nadere informatie

INHOUD. VOORWOORD Marc Bossuyt... v UNIVERSELE VERKLARING VAN DE RECHTEN VAN DE MENS... 1

INHOUD. VOORWOORD Marc Bossuyt... v UNIVERSELE VERKLARING VAN DE RECHTEN VAN DE MENS... 1 INHOUD VOORWOORD Marc Bossuyt.................................................... v UNIVERSELE VERKLARING VAN DE RECHTEN VAN DE MENS....... 1 LANG ZAL ZE LEVEN DE UNIVERSELE VERKLARING VAN DE RECHTEN VAN

Nadere informatie

B5 Volmacht. Kluwer a Wolters Kluwer business MONOGRAFIEËN BW

B5 Volmacht. Kluwer a Wolters Kluwer business MONOGRAFIEËN BW MONOGRAFIEËN BW B5 Volmacht Prof. mr. A.C. van Schaick Advocaat te Tilburg, hoogleraar privaatrechtelijke rechtshandhaving en rechtsvergelijking aan de Universiteit van Tilburg en raadsheer-plaatsvervanger

Nadere informatie

Beginselen van het Nederlands Staatsrecht

Beginselen van het Nederlands Staatsrecht Prof.mr. A.D. Belinfante Mr. J.L. de Reede Beginselen van het Nederlands Staatsrecht druk Samsom H.D. Tjeenk Willink Alphen aan den Rijn 1997 VOORWOORD II AFKORTINGEN 13 I INLEIDING 15 1. Benadering van

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2003 2004 28 088 Wijziging van onder meer de Wet op het primair onderwijs, de Wet op de expertisecentra, de Wet op het voortgezet onderwijs, de Wet educatie

Nadere informatie

RECHTSPRAAK- EN WETGEVINGSBUNDEL GEZONDHEIDSRECHT

RECHTSPRAAK- EN WETGEVINGSBUNDEL GEZONDHEIDSRECHT Reeks Recht en Gezondheidszorg - Nr. 7 RECHTSPRAAK- EN WETGEVINGSBUNDEL GEZONDHEIDSRECHT Tweede editie, September 1998 Thierry VANSWEEVELT Hoofddocent Universiteit Antwerpen (UIA) INHOUDSTAFEL Woord vooraf

Nadere informatie

TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN. JAARGANG 1956 No. 104

TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN. JAARGANG 1956 No. 104 19 (1950) No. 2 TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN JAARGANG 1956 No. 104 A. TITEL Verdrag inzake de nomenclatuur voor de indeling van goederen in de douanetarieven, met Bijlage; Brussel,

Nadere informatie

Wilsonbekwaamheid in de zorg. PGGM&CO Renée Smid 6 december 2017

Wilsonbekwaamheid in de zorg. PGGM&CO Renée Smid 6 december 2017 Wilsonbekwaamheid in de zorg PGGM&CO Renée Smid 6 december 2017 Programma Wim de Bie maakt zich zorgen Ethiek en het zelfbeschikkingsrecht Wils(on)bekwaamheid Voorbeeld: Nemen we de juiste beslissing?

Nadere informatie

3 Onrechtmatige overheidsdaad

3 Onrechtmatige overheidsdaad Monografieen Privaatrecht 3 Onrechtmatige overheidsdaad Rechtsbescherming door de burgerlijke rechter Prof. mr. G.E. van Maanen Prof. mr. R. de Lange Vierde druk Deventer - 2005 Inhoud VERKORT AANGEHAALDE

Nadere informatie

EVRM, minderjarigheid en ouderlijk gezag

EVRM, minderjarigheid en ouderlijk gezag EVRM, minderjarigheid en ouderlijk gezag 'A whole code of juvenile law' M.L.C.C. de Bruijn-Lückers W.EJ. Tjeenk Willink Zwolle Inhoudsopgave Lijst van afkortingen xiü Inleiding 1 Algemeen deel Hoofdstuk

Nadere informatie

Het VN Verdrag inzake de Rechten van Personen met een handicap FOD Sociale Zekerheid Vereniging voor de Verenigde Naties 4 december 2013

Het VN Verdrag inzake de Rechten van Personen met een handicap FOD Sociale Zekerheid Vereniging voor de Verenigde Naties 4 december 2013 Implementing the UNCRPD Het VN Verdrag inzake de Rechten van Personen met een handicap FOD Sociale Zekerheid Vereniging voor de Verenigde Naties 4 december 2013 Wat is het VN-Verdrag? UNCRPD = United Nations

Nadere informatie

Onrechtmatige overheidsdaad

Onrechtmatige overheidsdaad s tu diepock et s p r i v a a t r e c h t 28 Onrechtmatige overheidsdaad Rechtsbescherming door de burgerlijke rechter derde druk Prof. mr. G.E. van Maanen Prof. mr. R. de Lange 2000 W.E.J. Tjeenk Willink

Nadere informatie

Kern van het internationaal publiekrecht

Kern van het internationaal publiekrecht Kern van het internationaal publiekrecht Andre Nollkaemper Tweede druk Boom Juridische uitgevers Den Haag 2005 Inhoud LljSt van aikortingen Verkort aangehaalde literatuur Deel 1: Kernbegrippen XV XVIII

Nadere informatie

Aansprakelijkheid tussen angst en zekerheid Stefaan Baeten

Aansprakelijkheid tussen angst en zekerheid Stefaan Baeten Aansprakelijkheid tussen angst en zekerheid Stefaan Baeten 3 mei 2018 - UCSIA KEUZE & RISICO KEUZE - Keuzes maken - Eigen keuzes : onafhankelijkheid versus sturing geven aan - Context bepaalt keuzemogelijkheden

Nadere informatie

11 MEI Wet betreffende het onderzoek op embryo's in vitro. (B.S. 28/05/2003)

11 MEI Wet betreffende het onderzoek op embryo's in vitro. (B.S. 28/05/2003) 11 MEI 2003. - Wet betreffende het onderzoek op embryo's in vitro. (B.S. 28/05/2003) Artikel 1. Deze wet regelt een aangelegenheid als bedoeld in artikel 78 van de Grondwet Art. 2. Voor de toepassing van

Nadere informatie

ZONDER BLOED OP VRAAG VAN DE PATIENT

ZONDER BLOED OP VRAAG VAN DE PATIENT ZONDER BLOED OP VRAAG VAN DE PATIENT ETHISCH EN JURIDISCH AANVAARDBAAR? HERMAN NYS Leuven en Maastricht INHOUD VOORSTELLING 1. WETTELIJK KADER 2. MEDISCH DEONTOLOGISCH KADER 3. RAADGEVEND COMITE BIOETHIEK

Nadere informatie

Het Verdrag van Amsterdam in werking. Prof. mr. R. Barents

Het Verdrag van Amsterdam in werking. Prof. mr. R. Barents Het Verdrag van Amsterdam in werking Prof. mr. R. Barents Kluwer - Deventer - 1999 DEEL1. HET VERDRAG VAN AMSTERDAM Hoofdstuk 1. Van Maastricht naar Amsterdam 3 1. Inleiding 3 2. De Europese verdragen

Nadere informatie

INHOUD. INLEIDING... 1 A. De wet... 3 B. De rechtspraak... 28 C. De rechtsleer... 32 D. De gewoonte... 32 E. De algemene rechtsbeginselen...

INHOUD. INLEIDING... 1 A. De wet... 3 B. De rechtspraak... 28 C. De rechtsleer... 32 D. De gewoonte... 32 E. De algemene rechtsbeginselen... INHOUD INLEIDING... 1 A. De wet.... 3 B. De rechtspraak.... 28 C. De rechtsleer... 32 D. De gewoonte.... 32 E. De algemene rechtsbeginselen.... 34 BOEK I. PERSONENRECHT TITEL I PERSONENRECHT.... 39 Hoofdstuk

Nadere informatie

IN DE GEZONDHEIDSZORG

IN DE GEZONDHEIDSZORG BASISBOEK ETHIEK & RECHT IN DE GEZONDHEIDSZORG JOHAN LEGEMAATE & GUY WIDDERSHOVEN [ REDACTIE] B O OM Inhoud Voorwoord 11 1 Een inleiding over de ethiek Guy Widdershoven 1.1 Inleiding 15 1.2 Betekenis van

Nadere informatie

INHOUD. Inleiding... 1. 1. Totstandkoming van het Verdrag... 3. 2. Doorwerking van de rechten van het IVRPH... 5

INHOUD. Inleiding... 1. 1. Totstandkoming van het Verdrag... 3. 2. Doorwerking van de rechten van het IVRPH... 5 INHOUD Inleiding.............................................................. 1 1. Totstandkoming van het Verdrag..................................... 3 2. Doorwerking van de rechten van het IVRPH..........................

Nadere informatie

EUROPEES PARLEMENT Commissie burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken ONTWERPVERSLAG

EUROPEES PARLEMENT Commissie burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken ONTWERPVERSLAG EUROPEES PARLEMENT 2009-2014 Commissie burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken 20.1.2014 2014/2006(INI) ONTWERPVERSLAG over evaluatie van de rechtspleging met betrekking tot het strafrecht

Nadere informatie

Hoofdstuk 1 Inleiding 1

Hoofdstuk 1 Inleiding 1 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1 Inleiding 1 1.1 Introductie 1 1.2 Enkele cijfers 2 1.3 Het Haags Kinderontvoeringsverdrag in vogelvlucht 3 1.3.1 Inleiding 3 1.3.2 Definitie van internationale kinderontvoering

Nadere informatie

Voorwoord... Opzet en leidraad... Lijst van de gebruikte afkortingen...

Voorwoord... Opzet en leidraad... Lijst van de gebruikte afkortingen... i INHOUDSTAFEL Voorwoord.............................................. Opzet en leidraad.......................................... Lijst van de gebruikte afkortingen............................. vii ix

Nadere informatie

JOHAN VANDE LANOTTE en YVES HAECK HANDBOEK EVRM. Deel 1. Algemene beginselen. Antwerpen Oxford

JOHAN VANDE LANOTTE en YVES HAECK HANDBOEK EVRM. Deel 1. Algemene beginselen. Antwerpen Oxford JOHAN VANDE LANOTTE en YVES HAECK HANDBOEK EVRM Deel 1. Algemene beginselen Antwerpen Oxford Handboek EVRM J. Vande Lanotte en Y. Haeck 2005 Antwerpen Oxford http://www.intersentia.be ISBN 90-5095-266-6

Nadere informatie

Dwaaldetectie bij personen met dementie in de thuiszorg

Dwaaldetectie bij personen met dementie in de thuiszorg Dwaaldetectie bij personen met dementie in de thuiszorg Prof Dr Nele Van Den Noortgate Dienst Geriatrie Universitair Ziekenhuis Gent Advies nr 56 16 December 2013 Raadgevend Comité voor Bio-ethiek Inhoud

Nadere informatie

HOOFDSTUK 1. AUTHENTIEKE AKTEN (ART. 28 WIPR)... 1

HOOFDSTUK 1. AUTHENTIEKE AKTEN (ART. 28 WIPR)... 1 Inhoud HOOFDSTUK 1. AUTHENTIEKE AKTEN (ART. 28 WIPR)... 1 Afdeling I. Inleiding...... 3 1. Algemeen...... 3 2. Omschrijving.... 3 3. Bewijskracht.... 4 A. Het oude recht... 4 B. Het huidige recht.....

Nadere informatie

Wilsverklaring-wilsbeschikkinglevenstestament. Juridische aspecten Herman NYS

Wilsverklaring-wilsbeschikkinglevenstestament. Juridische aspecten Herman NYS Wilsverklaring-wilsbeschikkinglevenstestament Juridische aspecten Herman NYS Plan uiteenzetting Het begrippenkader De juridische duiding Het Belgisch recht (Tussentijdse) Besluiten Het begrippenkader Complexe

Nadere informatie

AMENDEMENTEN 1-11. NL In verscheidenheid verenigd NL 2011/2193(INI) 11.4.2012. Ontwerpadvies Jiří Maštálka (PE478.552v01-00)

AMENDEMENTEN 1-11. NL In verscheidenheid verenigd NL 2011/2193(INI) 11.4.2012. Ontwerpadvies Jiří Maštálka (PE478.552v01-00) EUROPEES PARLEMENT 2009-2014 Commissie juridische zaken 2011/2193(INI) 11.4.2012 AMENDEMENTEN 1-11 Jiří Maštálka (PE478.552v01-00) over vrijwillige, onbetaalde donaties van weefsels en cellen (2011/2193(INI))

Nadere informatie

Ogen open voor ontwikkelingen rond donatie van organen en weefsels in Nederland. Mr. dr. M.M. ten Hoopen, Universiteit Maastricht.

Ogen open voor ontwikkelingen rond donatie van organen en weefsels in Nederland. Mr. dr. M.M. ten Hoopen, Universiteit Maastricht. 1 Ogen open voor ontwikkelingen rond donatie van organen en weefsels in Nederland Mr. dr. M.M. ten Hoopen, Universiteit Maastricht 2 Inhoud WOD: afwegingen, doelstellingen, hoofdlijnen Tijd voor systeemverandering?

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE DE GRONDWET VOOR EUROPA: SCHIJN OF WERKELIJKHEID? PROF. DR. KOEN LENAERTS... 1

INHOUDSOPGAVE DE GRONDWET VOOR EUROPA: SCHIJN OF WERKELIJKHEID? PROF. DR. KOEN LENAERTS... 1 INHOUDSOPGAVE TEN GELEIDE... v DE GRONDWET VOOR EUROPA: SCHIJN OF WERKELIJKHEID? PROF. DR. KOEN LENAERTS... 1 Inleiding... 1 Hoofdstuk 1. De samensmelting van Verdragen en pijlers... 7 Hoofdstuk 2. Eén

Nadere informatie

Eerste Kamer der Staten-Generaal

Eerste Kamer der Staten-Generaal Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2014 2015 34 000 XVI Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (XVI) voor het jaar 2015 E BRIEF VAN DE

Nadere informatie

Het (gedeeld) beroepsgeheim

Het (gedeeld) beroepsgeheim Reling Sint-Truiden, 20 januari 2015 Het (gedeeld) beroepsgeheim Axel Liégeois KU Leuven Broeders van Liefde Morele intuïtie Probleemstelling en ethische reflectie Patiëntenrechten: recht op informatie

Nadere informatie

Commission Fédérale pour la recherche médicale et scientifique sur les Embryons in vitro (CFE)

Commission Fédérale pour la recherche médicale et scientifique sur les Embryons in vitro (CFE) Commission Fédérale pour la recherche médicale et scientifique sur les Embryons in vitro (CFE) 1 Federale Commissie voor medisch en wetenschappelijk onderzoek op Embryo s in vitro (FCE) Symposium FCE-CFE

Nadere informatie

Persoon en lichaam in het recht

Persoon en lichaam in het recht VRIJE UNIVERSITEIT Persoon en lichaam in het recht Menselijkc waardigheid en zelfbeschikking in het tijdperk van de medische biotechnologie ACADEMISCH PROEFSCHRIFT ter verkrijging van de graad Doctor aan

Nadere informatie

DE NIEUWE WET OP HET BEWIND

DE NIEUWE WET OP HET BEWIND DE NIEUWE WET OP HET BEWIND DE NIEUWE WET OP HET BEWIND De hervorming van de regelingen inzake onbekwaamheid en de instelling van een nieuwe beschermingsstatus die strookt met de menselijke waardigheid

Nadere informatie

ALGEMENE INHOUDSTAFEL

ALGEMENE INHOUDSTAFEL VOORWERK 5 ALGEMENE INHOUDSTAFEL (Deze inhoudstafel geeft weer welke artikelen reeds becommentarieerd zijn.) Wetboek van vennootschappen (Wet van 7 mei 1999, B.S. 6 augustus 1999 (tweede uitg.)) Boek I.

Nadere informatie

Woord vooraf. Lijst met afkortingen

Woord vooraf. Lijst met afkortingen Inhoud Woord vooraf Lijst met afkortingen v xiii 1 Inleiding 1 1.1 Inleiding 1 1.2 Probleemverkenning 2 1.3 Belang van het onderzoek 7 1.4 Vraagstelling van het onderzoek 10 1.5 Methode 10 1.5.1 Bronnen

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STTSCOURNT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 15393 20 maart 2018 ekendmaking door de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport van het ontwerpbesluit houdende wijziging

Nadere informatie

TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN. JAARGANG 2004 Nr. 59

TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN. JAARGANG 2004 Nr. 59 13 (1947) Nr. 11 TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN JAARGANG 2004 Nr. 59 A. TITEL Verdrag nopens de voorrechten en immuniteiten van de gespecialiseerde organisaties, met Aanhangsels; New

Nadere informatie

VOORSTEL TOT WIJZIGING VAN HET REGLEMENT VAN HET EUROPEES PARLEMENT

VOORSTEL TOT WIJZIGING VAN HET REGLEMENT VAN HET EUROPEES PARLEMENT Europees Parlement 2014-2019 Zittingsdocument B8-1214/2015 12.11.2015 VOORSTEL TOT WIJZIGING VAN HET REGLEMENT VAN HET EUROPEES PARLEMENT ingediend overeenkomstig artikel 227 van het Reglement Wijziging

Nadere informatie

KLUWER GELIJKHEID EN (ANDERE) GRONDRECHTEN. Onder redactie van R. Holtmaat M. van den Brink A.C. Hendriks D. Jongsma

KLUWER GELIJKHEID EN (ANDERE) GRONDRECHTEN. Onder redactie van R. Holtmaat M. van den Brink A.C. Hendriks D. Jongsma GELIJKHEID EN (ANDERE) GRONDRECHTEN BUNDEL OPSTELLEN TER GELEGENHEID VAN HET TIENJARIG BESTAAN VAN DE AWGB Onder redactie van R. Holtmaat M. van den Brink A.C. Hendriks D. Jongsma Met bijdragen van E.A.

Nadere informatie

INHOUDSTAFEL DEEL I. MATERIEEL CYBERSTRAFRECHT... 37 WOORD VOORAF... 3 TEN GELEIDE... 5 INHOUDSTAFEL... 7

INHOUDSTAFEL DEEL I. MATERIEEL CYBERSTRAFRECHT... 37 WOORD VOORAF... 3 TEN GELEIDE... 5 INHOUDSTAFEL... 7 WOORD VOORAF... 3 TEN GELEIDE... 5 INHOUDSTAFEL... 7 INLEIDING... 15 1. Algemene inleiding... 15 2. Digitale recherche op het Web 2.0... 15 3. Old crimes new tools, new tools new crimes... 17 4. Cyberspace...

Nadere informatie

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 2019 52 Wet van 23 januari 2019 tot wijziging van diverse wetten op het terrein van de volksgezondheid in verband met de versterking van het handhavingsinstrumentarium

Nadere informatie

Het nieuwe Europese raamwerk bescherming persoonsgegevens in Europa en België/Vlaanderen. Willem Debeuckelaere WVG Colloquium gegevensindeling

Het nieuwe Europese raamwerk bescherming persoonsgegevens in Europa en België/Vlaanderen. Willem Debeuckelaere WVG Colloquium gegevensindeling Het nieuwe Europese raamwerk bescherming persoonsgegevens in Europa en België/Vlaanderen Willem Debeuckelaere WVG Colloquium gegevensindeling 8 mei 2017 Inhoud 1. Wat vooraf gaat? 2. Huidige stand van

Nadere informatie

Ref. : CFDP/VH/RE/2011

Ref. : CFDP/VH/RE/2011 FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU --- DIRECTORAAT-GENERAAL ORGANISATIE GEZONDHEIDSZORGVOORZIENINGEN --- FEDERALE COMMISSIE RECHTEN VAN DE PATIËNT Ref. : CFDP/VH/RE/2011

Nadere informatie

Zaak C-377/98. Koninkrijk der Nederlanden tegen Europees Parlement en Raad van de Europese Unie

Zaak C-377/98. Koninkrijk der Nederlanden tegen Europees Parlement en Raad van de Europese Unie Zaak C-377/98 Koninkrijk der Nederlanden tegen Europees Parlement en Raad van de Europese Unie Nietigverklaring Richtlijn 98/44/EG Rechtsbescherming van biotechnologische uitvindingen Rechtsgrondslag Artikel

Nadere informatie

Het verdrag van Amsterdam. Prof. mr. R. Baratts

Het verdrag van Amsterdam. Prof. mr. R. Baratts Het verdrag van Amsterdam Prof. mr. R. Baratts Kluwer- Dcvcnter - 1997 Hoofdstuk 1. Van Maastricht naar Amsterdam 1 1. Inleiding 1 2. De Europese verdragen 1 2.1. De vijf Europese verdragen 1 2.2. Het

Nadere informatie

waardigheid participatie gelijke rechten solidariteit individuele vrijheid

waardigheid participatie gelijke rechten solidariteit individuele vrijheid individuele vrijheid participatie gelijke rechten solidariteit waardigheid Basisrechten Santé België is een rechtsstaat en een democratie die ieders mensenrechten e De Staat garandeert de naleving van

Nadere informatie

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 2018 190 esluit van 15 juni 2018, houdende wijziging van diverse algemene maatregelen van bestuur op het terrein van de volksgezondheid in verband

Nadere informatie

Inhoud. Inleiding. De plaats van het internationale recht in de Nederlandse rechtsorde

Inhoud. Inleiding. De plaats van het internationale recht in de Nederlandse rechtsorde Inhoud I 1 2 3 4 5 6 7 8 II 9 10 12 13 III 14 15 16 Inleiding Definitie van internationaal publiekrecht Het rechtskarakter van internationaal publiekrecht Historische ontwikkeling Natuurrecht en positivisme

Nadere informatie

INHOUD. WOORD VOORAF... v. VOORWOORD... vii. AFKORTINGEN... xi. LIJST VAN RELEVANTE WETGEVING... xiii DEEL I. EVOLUTIE... 1

INHOUD. WOORD VOORAF... v. VOORWOORD... vii. AFKORTINGEN... xi. LIJST VAN RELEVANTE WETGEVING... xiii DEEL I. EVOLUTIE... 1 INHOUD WOORD VOORAF.................................................... v VOORWOORD...................................................... vii AFKORTINGEN.....................................................

Nadere informatie

TWEEDE PROTOCOL TOT WIJZIGING VAN DE OVEREENKOMST TUSSEN DE REGERING VAN BELGIE DE REGERING VAN NIEUW-ZEELAND TOT HET VERMIJDEN VAN DUBBELE BELASTING

TWEEDE PROTOCOL TOT WIJZIGING VAN DE OVEREENKOMST TUSSEN DE REGERING VAN BELGIE DE REGERING VAN NIEUW-ZEELAND TOT HET VERMIJDEN VAN DUBBELE BELASTING TWEEDE PROTOCOL TOT WIJZIGING VAN DE OVEREENKOMST TUSSEN DE REGERING VAN BELGIE EN DE REGERING VAN NIEUW-ZEELAND TOT HET VERMIJDEN VAN DUBBELE BELASTING EN TOT HET VOORKOMEN VAN HET ONTGAAN VAN BELASTING

Nadere informatie

Privacy en gegevensbescherming in relatie tot geo-informatie. Dr. Colette Cuijpers cuijpers@uvt.nl

Privacy en gegevensbescherming in relatie tot geo-informatie. Dr. Colette Cuijpers cuijpers@uvt.nl Privacy en gegevensbescherming in relatie tot geo-informatie Dr. Colette Cuijpers cuijpers@uvt.nl 1 Gegevensbescherming en geo-informatie Trend: geo-informatie wordt steeds meer gebruikt om mensen te volgen

Nadere informatie

Studie namiddag Evidence Based Zorg

Studie namiddag Evidence Based Zorg Studie namiddag Evidence Based Zorg Ann Van den Bruel, MD PhD Clinical Lecturer, University of Oxford Huisarts Programma Ethische commissie Serious Gaming Recrutering Care4Safety Uitkomsten 1Heart2Care4

Nadere informatie

Inhoudstafel. Opzet van het onderzoek en centrale onderzoeksvraag... 21

Inhoudstafel. Opzet van het onderzoek en centrale onderzoeksvraag... 21 xi Voorwoord bij de Reeks Grondslagen van het Fiscaal Recht. i Préface à la Collection Fondements de Droit Fiscal iii Woord vooraf v Avant-propos vii Dankwoord ix Afkortingen 1 Deel I Inleiding 7 Hoofdstuk

Nadere informatie

B14 Bevrijdende verjaring

B14 Bevrijdende verjaring MONOGRAFIEËN BW B14 Bevrijdende verjaring Mr. M.W.E. Koopmann Raadsheer in het Gerechtshof Amsterdam Ktuwer a Wolters Kluwer business Deventer - 2010 INHOUDSOPGAVE Voorwoord / V Lijst van afkortingen /

Nadere informatie

Wetboek Media en Journalistiek 2011

Wetboek Media en Journalistiek 2011 Wetboek Media en Journalistiek 2011 Dit wetboek is bijgewerkt tot en met het Belgisch Staatsblad van 30 juni 2011. Verantwoordelijke uitgever: Hans Suijkerbuijk # 2011 Wolters Kluwer Belgium NV Ragheno

Nadere informatie

Inhoudstafel. Deel I De fiscale strafvervolging naar Belgisch recht

Inhoudstafel. Deel I De fiscale strafvervolging naar Belgisch recht fisc.strafvervolging.book Page v Friday, January 20, 2006 4:15 PM v Dankwoord...............................................i Voorwoord............................................... iii Ten geleide: doelstelling

Nadere informatie

DWINGEND RECHT VOOR DE BESLOTEN VENNOOTSCHAP

DWINGEND RECHT VOOR DE BESLOTEN VENNOOTSCHAP DWINGEND RECHT VOOR DE BESLOTEN VENNOOTSCHAP Een beschouwing over de contractsvrijheid van aandeelhouders in rechtsvergelijkend perspectief door Mr. M. Meinema Kluwer - Deventer - 2003 Voorwoord Inhoudsopgave

Nadere informatie

Verkorte inhoudsopgave

Verkorte inhoudsopgave Verkorte inhoudsopgave 1 GEZONDHEIDSSTRAFRECHT, DEFINITIE EN AFBAKENING 1 1.1 Definitie en afbakening 1 1.2 Indeling 1 2 ALGEMENEGEZONDHEIDSRECHTELIJKEREGELINGENEN STRAFRECHT 5 2.1 Inleiding 5 2.2 Geneesmiddelen

Nadere informatie

VERSLAG VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT, DE RAAD, HET EUROPEES ECONOMISCH EN SOCIAAL COMITÉ EN HET COMITÉ VAN DE REGIO'S

VERSLAG VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT, DE RAAD, HET EUROPEES ECONOMISCH EN SOCIAAL COMITÉ EN HET COMITÉ VAN DE REGIO'S EUROPESE COMMISSIE Brussel, 17.6.2011 COM(2011) 352 definitief VERSLAG VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT, DE RAAD, HET EUROPEES ECONOMISCH EN SOCIAAL COMITÉ EN HET COMITÉ VAN DE REGIO'S Tweede

Nadere informatie

Rechtsvinding en fiscale werkelijkheid

Rechtsvinding en fiscale werkelijkheid Dr. H.J.M. Nieuwenhuizen Rechtsvinding en fiscale werkelijkheid Een onderzoek naar de betekenis van drie spanningsvelden bij het bepalen van defiscalewerkelijkheid Qp Kluwer Deventer - 2010 a Wolters Kluwer

Nadere informatie

Concept (raads)voorstel tot derde wijziging van de Gemeenschappelijke Regeling GGD Hollands Noorden

Concept (raads)voorstel tot derde wijziging van de Gemeenschappelijke Regeling GGD Hollands Noorden Concept (raads)voorstel tot derde wijziging van de Gemeenschappelijke Regeling GGD Hollands Noorden Het college van burgemeester en wethouders en de raad van de gemeente < gemeentenaam invullen > gelet

Nadere informatie

TRACTATENBLAD VAN HET

TRACTATENBLAD VAN HET 72 (2009) Nr. 2 TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN JAARGANG 2010 Nr. 96 A. TITEL Aanvullend Protocol bij het Europees Handvest inzake lokale autonomie betreffende het recht op participatie

Nadere informatie

Samenvatting. Ingrijpen in het DNA van de mens - Morele en maatschappelijke implicaties van kiembaanmodificatie 5

Samenvatting. Ingrijpen in het DNA van de mens - Morele en maatschappelijke implicaties van kiembaanmodificatie 5 Dit signalement gaat over kiembaanmodificatie: het veranderen van het DNA in een menselijk embryo. Deze techniek biedt mensen met een erfelijke ziekte nieuwe mogelijkheden om genetisch eigen kinderen te

Nadere informatie

INHOUD. Voorwoord... v. Deel I. De regelgeving rond MBV: een geïntegreerd overzicht Marlies Eggermont... 1

INHOUD. Voorwoord... v. Deel I. De regelgeving rond MBV: een geïntegreerd overzicht Marlies Eggermont... 1 INHOUD Voorwoord............................................................ v Deel I. De regelgeving rond MBV: een geïntegreerd overzicht Marlies Eggermont...............................................

Nadere informatie

PENNINGS, G. & VAN STEIRTEGHEM, A. (2004) De Belgische wet op onderzoek op embryo s in vitro. Tijdschrift voor Fertiliteitsonderzoek 18 (1B):

PENNINGS, G. & VAN STEIRTEGHEM, A. (2004) De Belgische wet op onderzoek op embryo s in vitro. Tijdschrift voor Fertiliteitsonderzoek 18 (1B): PENNINGS, G. & VAN STEIRTEGHEM, A. (2004) De Belgische wet op onderzoek op embryo s in vitro. Tijdschrift voor Fertiliteitsonderzoek 18 (1B): 12-15. Guido Pennings, Universiteit Gent, Centrum voor Milieufilosofie

Nadere informatie

Administratie Diamant Politie

Administratie Diamant Politie De resultaten van drie onderzoeksprojecten van het SOMA Dossier Administratie Diamant Politie We hebben de lezers steeds op de hoogte gehouden van de onderzoeks- projecten van het SOMA. We zijn dan ook

Nadere informatie

Nederlandse instrumenten van internationale rechtshulp in strafzaken

Nederlandse instrumenten van internationale rechtshulp in strafzaken Nederlandse instrumenten van internationale rechtshulp in strafzaken in verdragen, resoluties, aanbevelingen, wetten, richtlijnen en circulaires 2e bijgewerkte en herziene druk verzameld en ingeleid door

Nadere informatie

De negatieve voorafgaande wilsverklaring in de Patiëntenrechtenwet.

De negatieve voorafgaande wilsverklaring in de Patiëntenrechtenwet. Faculteit Rechtsgeleerdheid Universiteit Gent Academiejaar 2008-2009 De negatieve voorafgaande wilsverklaring in de Patiëntenrechtenwet. De wil van de patiënt is wet: fictie of realiteit? Masterproef van

Nadere informatie

DE EUROPESE GRONDWET: TROEVEN EN TEKORTEN. (editors)

DE EUROPESE GRONDWET: TROEVEN EN TEKORTEN. (editors) DE EUROPESE GRONDWET: TROEVEN EN TEKORTEN JOHAN MEEUSEN GERT STRAETMANS (editors) Dit boek kwam tot stand met de steun van de Europese Gemeenschap (Actie Jean Monnet) intersentia Antwerpen - Oxford INHOUDSOPGAVE

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 34 396 Wijziging van de socialezekerheidswetten in verband met de regeling van de bestuurlijke boete Nr. 22 GEWIJZIGD AMENDEMENT VAN HET LID SCHOUTEN

Nadere informatie

VERZOEK AAN DE MINISTER VAN ECONOMIE

VERZOEK AAN DE MINISTER VAN ECONOMIE KONINKRIJK BELGIE FEDERALE OVERHEIDSDIENST ECONOMIE, K.M.O., MIDDENSTAND EN ENERGIE ALGEMENE DIRECTIE ECONOMISCHE REGLEMENTERING DIENST VOOR DE INTELLECTUELE EIGENDOM VERZOEK TOT VERLENING VAN EEN OCTROOI

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2003 2004 28 088 Wijziging van onder meer de Wet op het primair onderwijs, de Wet op de expertisecentra, de Wet op het voortgezet onderwijs, de Wet educatie

Nadere informatie

MIJN GENOOM. ONLINE OF OFF-LINE?

MIJN GENOOM. ONLINE OF OFF-LINE? MIJN GENOOM. ONLINE OF OFF-LINE? Pascal Borry Humaan Genoom Project Hoop en verwachtingen With this profound new knowledge, humankind is on the verge of gaining immense, new power to heal. Genome science

Nadere informatie

C. Urinecontrole. 1. Situering

C. Urinecontrole. 1. Situering C. Urinecontrole 1. Situering Algemeen kan de urinecontrole gekwalificeerd worden als een biologisch onderzoek van het lichaamsmateriaal. Wanneer een deel van het lichaam wordt afgescheiden van het lichaam,

Nadere informatie

Lijst met veel gebruikte afkortingen. Introductie 1. Deel I Grondslagen van partneralimentatie in het Nederlandse recht 9

Lijst met veel gebruikte afkortingen. Introductie 1. Deel I Grondslagen van partneralimentatie in het Nederlandse recht 9 INHOUDSOPGAVE Lijst met veel gebruikte afkortingen XII Introductie 1 Deel I Grondslagen van partneralimentatie in het Nederlandse recht 9 Hoofdstuk 1 Het onderscheid tussen de twee grondslagen in het huidige

Nadere informatie

Beknopte inhoudstafel

Beknopte inhoudstafel REVEVR_VB_13001_2013.book Page V Monday, August 5, 2013 9:32 AM Beknopte inhoudstafel Een gedetailleerde inhoudsopgave vindt u bij het begin van elk deel p. Algemene inleiding (Herman Nys)...1 I. Wat is

Nadere informatie

Raadgevend Comité voor Bio-ethiek

Raadgevend Comité voor Bio-ethiek Raadgevend Comité voor Bio-ethiek Advies nr 5 inzake de juridische bescherming van biotechnologische uitvindingen Vraag om advies daterend van 22 februari 1996, van de heer Elio Di Rupo, Vice-Eerste Minister

Nadere informatie

Informatiebureau in België

Informatiebureau in België 27/07 /2009 Welke functies bekleden de Belgische Europarlementariërs in het Parlement? 2009 Welke functies bekleden de Belgische Europarlementariërs in het Parlement? 2009 1/12 Welke functies bekleden

Nadere informatie