speciale uitgave eleoscript juli 2007 zorg in actie impressies over 2006

Transcriptie

1 speciale uitgave eleoscript juli 2007 zorg in impressies over 2006 actie

2 (advertentie) Verdrietig, nergens zin in, diep in de put 4 inhoud jeugd ggz intensieve psychiatrische gezinsbegeleiding Ik voel me al dagen beroerd en heb nergens zin in. Heb ik alleen een of word ik? werk van mensen, voor mensen Eind mei hebben we de laatste hand gelegd aan het Jaardocument Maatschappelijke Verantwoording Zeg maar ons jaarverslag. In dit - digitale - document 7 ambulante zorg volwassenen autisten volgen therapie met partner leggen we volgens een vaststaand model verantwoording af over waar we vorig jaar mee bezig zijn geweest. Het is een zinvol en zakelijk document bestemd voor mensen die bedrijfsmatig geïnteresseerd zijn in Eleos. Zij kunnen het inzien op 11 beschermd wonen en woonbegeleiding woonvorm voor jongeren met autisme Het Jaardocument laat echter weinig zien van de concrete zorgpraktijk binnen onze instelling. Wat houdt een bepaalde vorm van zorg in? Wie zijn de mensen achter de zorg en aan wie wordt de zorg geboden? In deze uitgave Zorg in actie willen wij onze zorg op herkenbare 14 dagbesteding en arbeidsrehabilitatie zorgboerderij de kuiperkooi wijze in beeld brengen. Zorg heeft immers een gezicht. Mindguide is de nieuwe jongerensite van Eleos. Je vindt er alles over psychische problemen. Zit je zelf in de knoop? Of je vriend, broer of buurmeisje? Antwoord op al je vragen, achtergronden en verhalen van lotgenoten vind je vanaf nu op Het is werk van mensen voor mensen. Werk dat met hoofd, hart en handen verricht wordt. Zorg in actie geeft een indruk van ons werk in Veel van wat verteld wordt, geldt nog evenzeer in De terugblik is daarmee tegelijk voor een groot deel een weergave van de actualiteit. Zorg is werk van mensen voor mensen. Als we het over Eleos hebben is daar nog niet alles mee gezegd. Onze naam betekent barmhartigheid. Gods zorg voor ons opname in (dag)kliniek goede resultaten bij de intensieve echtpaartherapie preventie & dienstverlening cursus omgaan met psychische nood voor gemeenten en Zijn ontferming over ons, gaan vooraf aan ons zorg geven of zorg ontvangen. Wij belijden hierin onze afhankelijkheid en brengen onze dank aan onze 26 over eleos dagboek van jan knepper (raad van bestuur) Schepper en Onderhouder, die zich in Zijn Zoon Jezus Christus over ons ontfermd heeft. Jan Knepper lid Raad van bestuur

3 intensieve psychiatrische gezinsbegeleiding het werkt! het dreigt helemaal fout te gaan in een gezin. door meerdere psychische problemen gaat het niet goed in de opvoeding en ontwikkeling van één of meerdere kinderen, uithuisplaatsing kan dreigen. af en toe een gesprek met een hulpverlener helpt niet meer: dan is het tijd voor hulp aan huis. Personen op deze foto hebben geen relatie met het artikel medewerker aan het woord: klaske van laar, beeldend therapeut klaske van laar (21) werkt als beeldend therapeut (vaktherapie) in zwolle. toen ze aan het eind van haar opleiding moest stagelopen, waren er erg weinig plaatsen beschikbaar. er gingen zelfs klasgenoten zonder begeleiding van een vaktherapeut stagelopen op een basisschool. dat wilde ze echt niet. Vlak voordat mijn stage zou beginnen, had ik nog steeds geen plek. Via kennissen, die in kliniek de fontein werken, kwam ik toen in contact met een beeldend therapeut bij wie ik mocht stagelopen. Dat was in 2004 en sindsdien ben ik niet meer bij Eleos weggegaan. Na mijn stage ging ik als invalkracht aan de slag in de fontein en in mei 2006 ben ik in Zwolle komen werken. Mijn collega s hebben wel een idee van wat beeldende therapie is, maar de vaktherapieën zijn nog wel een beetje onontgonnen terrein hier. Beelden Binnen de beeldende therapie werkt Klaske met creatieve materialen. Door te werken met bijvoorbeeld klei of verf probeer ik de cliënten emoties in beelden te laten uiten. Ze maken een werkstuk waarin ze kunnen laten zien hoe ze zich voelen. Ook probeer ik zichtbaar te maken hoe ze dingen aanpakken. Tijdens een samenwerkingsopdracht benoem ik bijvoorbeeld wie daarin de leiding neemt en wie juist niet. Ook kan beeldende therapie helpen bij het ontdekken van de eigen mogelijkheden van de cliënt. Het biedt de mogelijkheid tot sociaal contact en stimuleert daardoor het sociaal functioneren. Op welke aspecten ik inga tijdens de therapie is afhankelijk van het doel van de behandeling. Ik ben best trots op mijn vak. Het is echt kicken om te zien wat het creëren van een werkstuk met iemand kan doen, het is een heel krachtig middel. Vol enthousiasme vertelt Dirk Huizinga over Intensieve Psychiatrische Gezinsbegeleiding (IPG). Als wij bij een gezin binnenkomen, is het crisis en staan ouders voor hun gevoel met hun rug tegen de muur. Na 24 weken IPG kunnen ze over het algemeen de opvoeding weer aan. De IPG ers van regio Noordoost zijn ervan overtuigd: Het werkt! regie terug Dirk: Het doel van ons werk is om opnames of intensievere hulp te voorkomen. Doordat we bij de mensen thuis komen, zien we veel meer en kun je inspelen op actuele situaties. Je moet beginnen met het opbouwen van een relatie en de ouders de regie terug geven. Door op hun terrein af te spreken ben je gelijkwaardiger. IPG sluit aan bij het gezin en de krachten van het gezin. We hebben een oplossingsgerichte benadering. Elke ouder heeft de wens om zelf zijn of haar kind op te voeden, dat is ons uitgangspunt. We denken niet: wat is er mis, maar wat zijn de mogelijkheden. hele gezin Het team in Zwolle bestaat uit vier mensen met verschillende achtergronden. Allemaal hebben ze de post hboopleiding voor Intensieve Psychiatrische Gezinsbegeleider gedaan. Carlien Glas vertelt over haar werk. Je bent gezinsbehandelaar, dus ben je er voor het hele gezin. Soms betekent dit dat je ook gesprekken hebt met opa en oma of met de partners van de kinderen. We zijn niet meer gebonden aan een jeugd- of volwassenenafdeling, we zijn intersectoraal en werken daardoor verbindend. klussen IPG kan verder gaan dan het voeren van gesprekken alleen. Ik had een gezin dat heel erg druk was met de verhuizing en geen tijd meer voor mij had, vertelt Carlien. Om contact te houden heb ik de kluskleren meegenomen en ben mee gaan klussen. Onder het klussen is het makkelijk praten. De problematiek waar ouders en jongeren mee komen is vaak complex van aard. Daarom is er een groeiende behoefte aan IPG. Op dit moment is er een wachtlijst. Het is lastig om meer uren te krijgen, het is een erg arbeidsintensief proces, maar de resultaten laten zien dat het loont, vertelt Dirk. Van de zestien gezinnen die wij de afgelopen twee jaar hebben begeleid, zijn er twee die na het IPG-traject nog verdere hulp nodig hadden. Dit waren gezinnen waar de problematiek dusdanig complex was dat er gespecialiseerde hulp nodig bleek. Na het IPGtraject hebben de ouders het gevoel dat ze het weer zelf kunnen. We kunnen echt een verschil maken voor de gezinnen.

4 autisten volgen therapie met partner in gesprek met... daniël daniël (15) heeft twee jaar lang de deeltijdbehandeling in ede gevolgd. nu is hij klaar en gaat weer naar een gewone middelbare school. in relaties worden Daniël: Ik liep al een tijd bij het RIAGG, maar daar durfden ze geen breken. Dat merk je dan ook wel in de sfeer binnen de groep. Maar meestal problemen diagnose te stellen. En zo modderden was het gaaf. We hadden rare, leuke Soms wat mis we maar wat door. Op een gegeven groepsleiding. Ze waren altijd in voor Daniël had normaal les tijdens de moment ben ik naar Eleos gegaan. een geintje en we konden lekker met deeltijdbehandeling, maar minder uren Daar werd de diagnose reactieve hechtingsstoornis op zuigelingenleef- ze klieren. dan op een gewone school. Wij werkten individueel, als we iets niet zichtbaar tijd gesteld. Dat betekent dat ik me Geen vakantie snapten dan hielp de lerares ons. Je vroeger niet goed heb kunnen hechten In de vakanties hadden wij meestal hoefde niet echt hard te werken of aan mijn biologische moeder. Daar gewoon school en therapie, alleen veel huiswerk te maken. In een jaar kwamen later problemen van. tijdens de kerst- en zomervakantie deden wij bijna even veel als op een waren wij vrij. Regelmaat was belang- gewone school, maar soms ging er wel Geintje rijk, daarom moesten de therapieën eens wat mis. Ik had bij Frans bijvoor- Meestal vond Daniël het leuk bij de doorgaan. Wel maakten we tijdens de beeld nooit leren tellen, dat stond ook deeltijdbehandeling. Je bent bij de vakantieweken van de gewone scholen helemaal niet in mijn lesboek. Wat therapieën bezig met je gevoel. Ik had kortere dagen en deden we een bleek: dat moest je klassikaal leren. een schild om me heen gebouwd en keer iets leuks, bijvoorbeeld bowlen Omdat wij geen klassikale lessen het gaf veel boze emoties om dat af te of karten. hebben, was dat even misgegaan. minder lang wachten heeft Eleos in 2006 meer jongeren kunnen helpen en daarmee zijn de wachtlijsten ingekort. Zo is de capaciteit voor de deeltijdbehandeling adoles- jeugd ggz bij eleos Het zorgaanbod voor kinderen en jongeren bij Eleos bestaat uit De wachtlijsten in de jeugdzorg stonden in 2006 maatschappelijk en politiek volop in de belangstelling. Om de wacht- centen met 20% toegenomen. Voor deze behandeling was er aan het eind van het jaar geen wachtlijst meer. Eleos signaleerde dat het uitgebreidere ambulante zorg en deeltijdbehandeling voor adolescenten. De ambulante zorg wordt geboden in Almelo, Amersfoort, Dordrecht, als iemand autistisch is, kan dit een stempel drukken op relaties. toch hoeven de daaruit voortvloeiende problemen niet altijd aan lijst in te korten, hebben jeugdzorg- en GGZ-instellingen extra geld gekregen van de overheid. Dankzij het geld en een betere organisatie van het werk aanbod - en de daaraan verbonden kortere wachttijden - wel weer leidde tot meer vraag naar zorg. De wachtlijstproblematiek behoort dan ook niet tot het verleden. Ede, Goes, Groningen en Zwolle. De deeltijdbehandeling vindt plaats in Dordrecht, Ede en Zwolle. Kijk ook op de autist te liggen. soms moet de partner ook gewoon accepteren dat dingen anders gaan. in dordrecht is in 2006 een groep gestart voor echtparen waarvan één van de partners autisme heeft.

5 Door het groepsproces vinden autisten en hun partners steun bij lotgenoten. Herkenning is echt een meerwaarde en zorgt voor mildheid om verschillen te accepteren, vertelt Judith Bons, sociaal psychiatrisch verpleegkundige. Samen met gezondheidspsycholoog Leo Zoutewelle leidt ze de groep. relatietherapie In twaalf sessies worden in een groep van ongeveer vier stellen verschillende onderwerpen behandeld die de groepsleden zelf aandragen. Het kan gaan over intimiteit, onbegrip of communicatie. Maar ook thema s als verschillen tussen de partners komen aan bod. Het is ook een soort relatietherapie, vertelt Judith. Relatieproblemen worden niet altijd door de autist veroorzaakt. We focussen ook op de partner van de autist. In relaties wordt autisme voel- en zichtbaar, dat kan erg moeilijk zijn om mee om te gaan. Leo vertelt dat groepsleden soms meer invloed kunnen uitoefenen dan de hulpverlener. Ze zijn ervaringsdeskundig en begrijpen de moeiten van de ander. Soms probeert iemand iets uit te leggen en dan begrijp ik niet goed wat hij bedoelt, terwijl er bij de groepsgenoten veel herkenning is. Het heeft ook een Vanuit zijn psychodynamische achtergrond had Kees altijd al interesse in het vakgebied van de seksuoloog. Toen de kans zich voordeed, hoefde de psychotherapeut niet lang na te denken. Ik vind het belangrijk dat er binnen de christelijke hulpverlening aandacht is voor problemen op het gebied van seksualiteit. In het noorden meerwaarde dat de stellen samen de gesprekken voeren. Anders krijg je heel vaak dat er een slachtofferrol ontstaat. Wat in de groep besproken wordt, daar kunnen ze samen thuis aan werken. trendzetter medewerker aan het woord: kees den hamer, seksuoloog Judith en Leo hebben een groep afgerond en zijn nu bezig met de tweede. Het is erg leuk om te doen, maar het komt ook dichtbij. Soms is het onvermogen in de relatie zo groot, dat raakt je, vertelt Judith. De echtpaargroep voor autisme in Dordrecht is de enige binnen Eleos. Er komen heel veel mensen binnen met autisme. Het is echt nodig dat deze groepen er zijn. Het leeft in het land, aldus Leo. Hopelijk zijn we trend-zetter en volgen er snel meer. kees den hamer (54) is psychotherapeut en seksuoloog in zwolle. dit jaar heeft hij zijn studie seksuologie afgerond, alleen de registratie moet nog gebeuren. het was een kadootje dat ik deze studie nog mocht gaan doen, ik ben tenslotte de vijftig al gepasseerd. was er binnen Eleos geen seksuoloog, dus mocht ik de opleiding gaan doen. Problemen die met seksualiteit te maken hebben, liggen erg gevoelig. Dat maakt de problematiek complex om mee te werken. Het is erg belangrijk dat de cliënt een veilig klimaat ervaart. Huiswerk Tijdens de behandeling voert de hulpverlener gesprekken en krijgen de cliënten vaak huiswerk mee. Als iemand bijvoorbeeld last heeft van dyspareunie (pijn bij het vrijen) geeft dit vaak spanning binnen het huwelijk. De gesprekken met het echtpaar zijn erop gericht om de klacht te verhelderen. Vervolgens worden tussen de partners afspraken gemaakt. Dit is nodig om ruimte te creëren waardoor de klacht kan verdwijnen of verminderen. Soms wordt er ook samengewerkt met een fysiotherapeut om het bekkenbodemgebied te leren ontspannen. ambulante zorg bij eleos Bij ambulante zorg voor volwassenen komt de zorgvrager voor zijn of haar behandeling op afspraak naar Eleos. De behandeling bestaat uit therapeutische gesprekken. Ook kunnen er medicijnen worden voorgeschreven. De behandeling kan individueel zijn of met meerdere personen tegelijk plaatsvinden, zoals bij een groepsbehandeling en bij een echtpaar- of gezinsbehandeling. Eleos biedt ambulante zorg aan in Almelo, Amersfoort, Dordrecht, Goes, Groningen en Zwolle. Kijk ook op > ons zorgaanbod > ambulante zorg Ook worden er afspraken gemaakt over huiswerkopdrachten die solo of gemeenschappelijk thuis uitgevoerd moeten worden. Elkaars taal Kees merkt dat religie en seksualiteit vaak in elkaars verlengde liggen. Daarom is het erg belangrijk dat Eleos deze vorm van hulp biedt. Het is een meerwaarde dat je elkaars taal spreekt, ook in religieus opzicht. Ik hoor vaak van mensen die eerst ergens anders zijn geweest, dat ze niet echt begrepen werden of dat het probleem geweten werd aan hun religieuze achtergrond. Maar iedereen heeft seksualiteit op een bepaalde manier meegekregen, dat is niet alleen bij christenen het geval. in gesprek met... vincent bosman vincent bosman (21) heeft anderhalf jaar therapie gehad bij eleos. sinds een aantal maanden is dat niet meer nodig. hij heeft zijn posttraumatische stress-stoornis verwerkt en heeft weer zelfvertrouwen. ik zal mijn verleden nooit vergeten, maar het neemt geen bezit meer van me. Op jonge leeftijd is Vincent door de kinderbescherming uit huis geplaatst. Mijn moeder heeft borderline, thuis was er altijd narigheid. Tussen mijn ouders liep het helemaal niet goed, er was veel ruzie. Toen het echt niet meer ging, ben ik met mijn oudere zus uit huis geplaatst. Mijn jongere zusje was al eerder ergens anders gaan wonen. Als kind heb ik niets dan ellende gezien, dat had veel impact op me. Alles kwam boven Lang heeft Vincent met zijn verleden rondgelopen. Als kind stond hij altijd voor zijn moeder klaar. Daardoor leefde hij met een grote frustratie. Doordat hij drieëneenhalf jaar geleden van pleeggezin wisselde, kwam alles naar boven. In dat gezin kwam ik tot rust. Daardoor kreeg ik ruimte om weer aan mijn verleden te denken en realiseerde ik me dat ik iets met mijn problemen moest gaan doen. Ik heb eerst twee jaar bij een maatschappelijk werkster gelopen, maar dat ging niet. Zij verwees me door naar Eleos. Zekerder De 21-jarige jongeman kijkt met tevredenheid terug op zijn behandeling bij Eleos. Ik had gesprekken, eerst een keer in de twee weken. Later werd dat eens in de drie weken. Het was voor mij heel positief dat ik over mijn geloof kon praten, dat is toch ook een deel van mij. Door de gesprekken is Vincent nu zelfstandig en heeft hij verwerkt wat er in zijn jeugd gebeurd is. Ik ben een stuk zekerder geworden, dat merk ik ook op mijn werk. In de avonduren volgt hij de opleiding tot tegelzetter. Natuurlijk heb ik nog wel momenten dat het moeilijk is, maar de emmer die vol zat, is geleegd. Ik kan het nu hebben.

6 woonvorm voor jongeren met autisme op weg naar zelfstandigheid Koffiedrinken doe je in de zithoek, je koffiemok neem je niet mee naar de hobbykamer. De krant lezen gebeurt ook in de hobbykamer, dat kan niet aan de eettafel. Daar zit je alleen tijdens de maaltijd. In de woonvorm voor jongeren met een autistische aandoening draait het maar om één ding, structuur en duidelijkheid. Dat was voor de leiding in het begin best wennen. In mei 2006 opende de woonvorm in Wemeldinge haar deuren. Het gaat goed, vertelt Plonie Weststrate. Ze is locatiemanager van Toevlucht, de beschermende woonvorm in het naburige Kapelle waar Wemeldinge onder valt. Er was in het begin 24 uur per dag begeleiding, maar de bewoners vonden dat niet nodig. Nu is er tussen een en vier uur s middags geen begeleiding en dat gaat prima. Ook de buurt is heel positief. Toen we hier net kwamen wonen, kwamen ze naar ons toe met vragen hoe ze het beste met de bewoners om konden gaan. Ze horen nu bij het dorp. niet altijd nadeel Marieke (21) woont nog maar sinds een aantal maanden in Wemeldinge. Ze wil niet met haar echte naam genoemd worden, omdat niet iedereen weet dat ze autistisch is. Veel mensen weten niet hoe ze met me moeten omgaan. Als ze er achter komen dat ik autistisch ben, gaan ze heel apart doen. Marieke werkt als logistiek medewerker bij een meubelbedrijf. Ik heb het meest preciese baantje van iedereen, dat past goed bij me. Het is belangrijk om je talenten te gebruiken, autisme hoeft niet altijd een nadeel te zijn. vooruitgang Het doel van de woonvorm is vooruitgang. De bewoners worden gestimuleerd om zo zelfstandig mogelijk te leven. Daarom is er één appartement dat groter is en een aparte voordeur heeft, een tussenvorm tussen de woonvorm en zelfstandig wonen. Suzanne de Graaf (32) woont daar sinds kort. Als ik thuis ben, ga ik alleen voor de koffiepauze naar de groep. Ik kook voor mijzelf en doe mijn eigen was. Het doel is dat Suzanne uiteindelijk zelfstandig gaat wonen. Ze is net met een opleiding begonnen voor administratief medewerker. Suzanne kan weer dromen. Nu ik hier in Wemeldinge woon, kan ik vooruit. Ik wil graag mijn opleiding afmaken, een baan zoeken en dan in mijn eigen huisje gaan wonen. Suzanne vindt het vooral ook gezellig in Wemeldinge. Omdat we allemaal hetzelfde zijn, hebben we niet vaak conflicten. Vorig weekend had iemand nieuwe kleren nodig, dan gaan we met alle meiden samen op stap om lekker te winkelen. Met begeleiding? Pff, natuurlijk niet! N. Stam 10 11

7 pastorale zorg én betrokkenheid het is belangrijk dat er vanuit de gemeente aandacht is voor mensen met een beperking, al is dit niet altijd makkelijk. de heer van der linden is ouderling in de gereformeerde kerk vrijgemaakt van assen-marsdijk. hij heeft vier bewoners van de woonvorm lutherhof in zijn wijk en heeft regelmatig contact met hen. medewerker aan het woord: christiaan kapaan, woonbegeleider christiaan kapaan (27) is woonbegeleider in siloam, een beschermende woonvorm in ede voor mensen met psychosociale problemen die niet (meer) zelfstandig kunnen wonen. Als woonbegeleider doe ik groepsbegeleiding, maar ook individuele begeleiding. Van vijf bewoners ben ik hun persoonlijke begeleider. Dat houdt in dat ik een uur per week een gesprek met ze heb. De bewoner vertelt dan hoe het met hem of haar gaat en we bespreken regelmatig de doelen waar de bewoner aan werkt. Ook heb ik contact met hun familie en de psychiater. Als het nodig is, ga ik met ze naar het ziekenhuis en soms gaan we winkelen, maar dat laat ik liever aan een andere collega over. Zelfstandigheid Als de woonbegeleider op de groep werkt, is hij aanwezig bij het koffiedrinken en soms tijdens het eten. Ook doet hij de avondsluiting. Je coördineert dan het huishouden, je zorgt ervoor dat iedereen zijn corvee doet en dat alles goed loopt. Als een bewoner het nodig heeft, dan voer je een gesprekje met die persoon. Als groepsbegeleider heb je ook eens in de zoveel tijd een overleg met de woongroep om bijvoorbeeld de sfeer te bespreken. We werken toe naar een zo groot mogelijke zelfstandigheid van een bewoner. Sommige bewoners kunnen na een tijdje op zichzelf gaan wonen met begeleiding, maar dat is niet voor iedereen haalbaar. Er is een bewoner die hier al twintig jaar woont. Te veel over cijfers Christiaan is niet begonnen in de zorg. Ik heb een bedrijfseconomische opleiding gedaan, maar dat ging te veel over cijfertjes. Na mijn opleiding ben ik in Siloam aan de slag gegaan als Elke twee maanden bezoek ik ze en hebben we gesprekken over het geloof en de zaken die spelen in hun leven. Sommigen zijn eenzaam, maar anderen hebben helemaal geen behoefte aan contacten binnen de gemeente. Binnen de kerkenraad is extra aandacht voor de mensen uit Lutherhof. Naast een pastorale verantwoordelijkheid heeft de kerkelijke gemeente volgens Van der Linden nog een taak. assistent-woonbegeleider. Tegelijkertijd ben ik begonnen aan de deeltijdopleiding Sociaal Pedagogische Hulp-verlening (SPH). Ik vond psychiatrie en psychologie interessant en wilde graag met mensen werken. De combinatie van praktisch bezig zijn en het contact met de bewoners vind ik erg leuk. Ik heb nooit spijt gehad van mijn beslissing. N. Stam Het sociale aspect is ook de verantwoordelijkheid van de gemeente. Ik vind het goed dat Eleos hier nu ook mee bezig gaat. Bij ons in de kerk werd er een tijd geleden een oproep gedaan voor gastgezinnen. Dat is goed, maar het kan wel moeilijk zijn. Sommigen zijn erg blij dat je komt, maar houden vervolgens wel een kwartier hun mond. Daar moet je mee om kunnen gaan. N. Stam in gesprek met... jannerieke toebas jannerieke toebas (26) woont zelfstandig en krijgt ambulante woonbegeleiding vanuit woonvorm lutherhof in assen. Ik woon nu drieëneenhalf jaar zelfstandig en het gaat heel erg goed. Hiervoor woonde ik in een woonvorm, maar daar was het niet leuk, ik wilde graag zelfstandig wonen. Elke week komt mijn begeleider. We praten dan over familie, school of relatieproblemen. Eigenlijk over alles wat me bezig houdt. Het geeft me net dat extra zetje in de rug dat ik nodig heb. In juni hoop ik na tien jaar eindelijk mijn diploma voor verzorgende-ig te halen, dat wordt een heel groot feest. Dan ga ik dus ook een baan zoeken en misschien wel een groter huis. Uiteindelijk wil ik afdelingshoofd of zorgcoördinator worden, ik ben nog steeds bezig om mijzelf te ontwikkelen. de stem van de bewoners eleos heeft een cliëntenraad. dit is een zelfstandig medezeggenschapsorgaan binnen de organisatie. dit houdt in dat de raad over veel zaken mag meepraten en -beslissen. gevraagd of ongevraagd mag de cliëntenraad advies geven over alle onderwerpen die voor cliënten van belang zijn. In 2006 is de cliëntenraad begonnen om de bewonersraden binnen de woonvormen nieuw leven in te blazen. Uit een kwaliteitsonderzoek, uitgevoerd in opdracht van de raad, kwam naar voren dat hier behoefte aan was. In veel woonvormen was de bewonersraad een beetje in de vergetelheid geraakt, terwijl het een erg belangrijk orgaan kan zijn. Assen - Lutherhof Kampen - De Koriander Ermelo - Regenboogh Ede - Siloam Kesteren - Espalier Gouda - Transitus Hendrik-Ido-Ambacht - De Sandeling Ouddorp - t Westhoofd Kapelle - Toevlucht Arthur van der Woude, voorzitter van de cliëntenraad: Het is belangrijk dat we weten wat er speelt in woonvormen. Als er problemen zijn, dan kunnen we dat aankaarten bij de Raad van Bestuur. Door de raden goed te organiseren, kunnen bewoners hun stem laten horen en wordt er ook echt geluisterd. De bewoners kunnen op deze manier echt een verschil maken. beschermd wonen bij eleos In een beschermende woonvorm wonen mensen die vanwege een psychisch probleem (tijdelijk) niet meer zelfstandig kunnen wonen. Eleos heeft negen woonvormen, waar in bewoners woonden. Vanuit de woonvormen wordt ook ambulante woonbegeleiding geboden. Hierbij biedt een begeleider ondersteuning aan huis. Kijk ook op > ons zorgaanbod > beschermd wonen / ambulante woonbegeleiding 12 13

8 zorgboerderij de kuiperkooi tussen de koeien ik ben nog net geen boerin, maar het scheelt niet veel. rebecca altena (29) heeft het erg naar haar zin op de kuiperkooi in rouveen. elke dinsdag en donderdag komt ze een dag op de boerderij werken. Rebecca is enthousiast over het werkervaringsproject op de boerderij van Hendrik en Bea Kuiper. Nadat ik vier jaar achter de begonia s had gezeten, was het tijd om weer iets te gaan doen. Werken via het reïntegratiebureau was geen succes, daar letten ze alleen op je lichamelijke gezondheid. Hier houden ze rekening met mijn psyche. Hendrik en Bea Kuiper hebben melkkoeien en schapen. Het was altijd al een droom van Hendrik om een zorgboerderij te beginnen, vertelt Bea. In 2005 is het echtpaar gestart met De Kuiperkooi. De zorgboerderij is voor mensen met een psychiatrische aandoening of beperking een opstap in de richting van scholing of een echte baan. vaardigheden trainen Wilco Groen is een paar weken geleden begonnen op de boerderij. De 17-jarige Zwollenaar vindt vooral de schapen erg leuk. De koeien zijn zo groot, daar heb ik niets mee. Op De Kuiperkooi is van alles te doen. Als de deelnemers s morgens om negen uur binnenkomen, wordt eerst het werklijstje besproken. Vandaag is Wilco bezig geweest met het water geven aan de schapen, stro in de hokken doen en de schapen voeren. Door het uitvoeren van de werkzaamheden op de boerderij worden verschillende vaardigheden ontwikkeld en getraind. Het is belangrijk dat de deelnemers op tijd komen, samenwerken, opdrachten goed uitvoeren, afspraken nakomen, zelfstandig functioneren, initiatieven durven nemen, leiding accepteren en leiding nemen. Op deze manier worden ze voorbereid op een terugkeer naar de arbeidsmarkt. opbloeien Bea vertelt dat ze deelnemers helemaal ziet opbloeien als ze een tijdje werkzaam zijn op de boerderij. Bij een dier kun je zijn zoals je bent, die zal je niet veroordelen als je een slechte dag hebt. Dat heeft echt een goede invloed op de mensen die hier komen. Soms is het ook wel lastig om de mensen te begeleiden. We staan heel dicht bij ze, de stap naar ons is minder groot dan bijvoorbeeld naar een behandelaar. In het begin was dat best moeilijk, maar nu hebben we daar onze weg in gevonden. Rebecca is helemaal in haar element op De Kuiperkooi. Voordat ik hier werkte, had ik nooit verwacht dat ik dit leuk zou vinden. Soms word je heel vies, maar dat maakt me niets meer uit, vertelt ze. Ik weet nog niet in welke richting ik een baan ga zoeken, maar ik sluit het werken met dieren zeker niet uit. en de schapen 14 15

9 individuele traject begeleiding Dirk: Ik heb twaalf jaar in de techniek gewerkt en was het helemaal zat. Ik dat iemand een moeilijke klus toch kan afronden zonder in de stress te in gesprek met... derk erik postma Individuele traject begeleiding (ITB) bouwde aan vrachtwagens, maar wilde schieten. Anderhalve dag in de week derk erik postma (34) werkt bij de is persoonlijke begeleiding gericht meer met mensen gaan werken. Daar werk ik op de inpakafdeling. Daar print- en kopieerwinkel kopietje op het vinden van een opleiding of was geen ruimte voor, dus ben ik op pakken de werknemers bouten, in barneveld. passend werk buiten een centrum zoek gegaan naar een andere baan. Sinds moeren en schroeven in. Ook doen de voor dagbesteding en arbeidsreha- september 2006 werk ik op Molenvliet deelnemers telwerk, kopieerwerk en Ik werk alweer bijna anderhalf jaar aan het werk bent, ik doe nuttige bilitatie. Het kan gaan om betaald en het bevalt me heel erg goed. vouwen ze dekens die ze vervolgens bij KoPietje. Ik neem hier de telefoon dingen. Dat kan ik op mijn cv zetten. werk of vrijwilligerswerk. Een inpakken. Ik help waar nodig en geef op, help klanten aan de balie en doe Het is de bedoeling dat ik weer aan trajectbegeleider (ITB er) doet Dirk is fietsenmaker en activiteitenbe- aanwijzingen. Als het allemaal goed soms kleine opmaakklussen. Er zijn het werk kan. Ik heb een ITB er die onderzoek naar de mogelijkheden van een deelnemer, verschaft informatie over wet- en regelgeving op het terrein van arbeidsintegratie medewerker aan het woord: dirk wichers, activiteitenbegeleider geleider. Ik begeleid gemiddeld drie deelnemers bij hun werk. De werkzaamheden zijn bijvoorbeeld herstelwerkzaamheden. Sommigen zijn heel gaat, dan help ik gewoon mee. Leuk kletsen en het gesprek op gang houden, het moet natuurlijk wel gezellig zijn. Of ik ooit terug ga naar dagen dat je moet zoeken naar werk en dan staan er ineens drie mensen voor je neus met werk dat eigenlijk gisteren al klaar moest zijn. Soms me helpt om de stappen te zetten die daarvoor nodig zijn. We nemen samen advertenties door en hij helpt me als ik tegen dingen aanloop. Bij en geeft begeleiding bij opleidings- vlot met het plakken van een band en de techniek? Dat denk ik niet, voorlopig zijn de dagen hectisch, maar dat is in KoPietje mag ik fouten maken en en beroepskeuze. dirk wichers (29) werkt als fiet anderen hebben daar meer begeleiding heb ik het hier goed naar mijn zin. het echte bedrijfsleven ook zo, dus ervan leren. Er wordt naar mijn senmaker en activiteitenbegeleider bij nodig. Het is heel leuk om op deze dat vind ik eigenlijk wel goed. Het mogelijkheden gekeken, niet naar de in het arbeidscentrum molenvliet manier te werken, de werknemers zijn leuke aan KoPietje vind ik dat je echt dingen die ik niet kan. in zwijndrecht. erg leergierig. Het is goed om te zien 2006: een jaar van vernieuwing dagbesteding en arbeidsrehabilitatie bij eleos In een centrum voor dagbesteding en Zie ook: > ons zorgaanbod rapportcijfer > dagbesteding en arbeidsrehabilitatie het rapportcijfer dat bewoners van woonvormen en deelnemers eleos in 2006 gaven is een 7,6. arbeidsrehabilitatie biedt Eleos activi- Uit het cliënttevredenheidsonderzoek vindt Jannine van Schothorst, staffunc- Centrum De Wèrkplèkke in Kapelle en teiten aan voor mensen die op zoek dat Eleos in 2006 heeft uitgevoerd, tionaris begeleiding. De Schakel in Barneveld verhuisden zijn naar een zinvolle dagbesteding of komt naar voren dat bewoners en naar een andere locatie. Voor die werkervaring willen opdoen. deelnemers tevreden zijn met de zorg Een aparte vraag ging over de identiteit De Wèrkplèkke werd op maat een Afhankelijk van de wensen en mogelijk- die ze binnen Eleos ontvangen. Het van Eleos. Kunnen ze zelf aangeven op 2006 kan met recht een jaar van vernieuwing worden genoemd. twee centra nieuw onderkomen gebouwd. De Schakel verruilde haar te kleine onderkomen voor twee ruime etages in het hart van Barneveld. heden van de deelnemers kunnen ze deelnemen aan recreatieve, educatieve en arbeidsmatige activiteiten. Vanuit de centra kunnen deelnemers ook gaat dan om zaken als: waardering van de informatievoorziening, de mate van inspraak, de manier van begeleiding en het resultaat ervan, en hoe de dage- welke manier zij wensen dat Eleos hun geloof betrekt bij de zorg? Is er begrip voor hun kerkelijke achtergrond en geloofservaring? En wordt het geloof verhuisden naar een nieuwe locatie en één centrum opende een opmerkelijke nevenvestiging. In Zwijndrecht opende De Doorgang de dependance Molenvliet, een centrum dat helemaal gericht is op arbeidsmatige projecten. individuele trajectbegeleiding ontvangen (zie boven). Eleos heeft zeven centra voor dagbesteding en arbeidsrehabilitatie. In 2006 hebben hier 409 deelnemers gewerkt. Zwolle - Instrument Barneveld - De Schakel Barneveld - HoutenKlaas & KoPietje Gouda - t Lichtpunt Dordrecht - De Doorgang Ouddorp - De Mèkkerstee Kapelle - De Wèrkplèkke lijkse gang van zaken wordt ervaren. Met de 7,6 scoren we even hoog als andere instellingen. Het is een mooi cijfer, dat tegelijk uitdaagt om de mensen nog beter van dienst te zijn, ook daadwerkelijke betrokken bij de begeleiding? Hiervoor kreeg Eleos een 7,

10 goede resultaten bij de intensieve echtpaartherapie we gaan langer door, scheiden is de allerlaatste optie als mensen bij ons komen is het echt crisis. toch zeggen wij niet zomaar: ga maar scheiden. we zullen langer doorgaan met de hulpverlening dan andere instellingen. wij geloven dat je de handdoek niet zomaar in de ring mag gooien. ad drewes is psychotherapeut en systeemtherapeut. hij begeleidt stellen die een aantal dagen per week de klinische echtpaartherapie volgen in kliniek de fontein. Meestal hebben echtparen met relatieproblemen eens per veertien dagen een gesprek met een therapeut. Soms is dit niet genoeg. In de fontein wordt daarom een intensievere vorm van echtpaartherapie gegeven. In 2006 is deze vorm van therapie gestart, inmiddels zijn er drie groepen geweest. Twaalf weken lang elke dinsdag en donderdag therapie van negen tot vier uur, in een groep samen met andere echtparen. Zo n groep is in het begin best een drempel, vertelt Ad. Mensen zitten er niet op te wachten om in een groep te praten over privéproblemen en gevoelige onderwerpen zoals seksualiteit. Toch is het heel erg goed en achteraf zijn ze altijd erg blij dat ze het gedaan hebben, want zo n groep is vaak een bron van positieve ervaringen. nadruk op doen De therapie bestaat uit verschillende onderdelen. Zo zijn er gespreksgroepen, maar ook vaardigheidstrainingen en andere onderdelen zoals muziektherapie en psychomotorische therapie (dat is een soort sport- en speltherapie), waarin de nadruk ligt op het doen. De problemen moeten ernstig genoeg zijn om in therapie te gaan, maar er moet nog wel voldoende goeds zijn om in te investeren, vertelt Ad. Stellen moeten wel echt willen werken aan hun relatie anders lukt het niet. Mensen stappen in een pittig proces. Daarom maken we van te voren de afspraak dat iedereen de twaalf weken afmaakt. Het is net als een antibioticakuur. Als je eraan begint, dan moet je het ook afmaken. Binnenkort start op de fontein een iets minder intensieve therapie. De opzet van deze groep zal iets anders zijn, maar zal dezelfde nadruk hebben als de huidige therapie: het samen opdoen van positieve ervaringen. lees verder 18 19

11 ervaren als een zegen Meneer Duinkerken (52) heeft samen met zijn vrouw (50) de therapie in Bosch en Duin gevolgd. Onze huwe- lijksproblemen werden zo groot, we moesten iets doen. We hadden het aanbod voor een groepstherapie al eens eerder gehad bij een andere instelling, maar hadden dit afgeslagen; het leek ons toen niets. Deze keer zijn we door Eleos overgehaald en hebben er geen spijt van gekregen. Door het groepsproces is het rendement veel hoger. Je hoort ervaringen van anderen en ziet ook bij hen de worsteling. Aan de tips die zij krijgen heb je zelf ook wat. Voor mij was de therapie echt een confrontatie met de werkelijkheid. Ik ontliep knelpunten en nu moest ik ze onder ogen zien. Bij muziektherapie moesten we een stuk aanhoren en kijken wat dat met je gevoel deed. Ik vond dat helemaal niets, omdat ik niet wilde dat muziek invloed op mij had. Dat had te maken met het feit dat ik mijn gevoelens onder controle wilde houden. Dat wilde ik niet overgeven. Dat heb ik moeten leren. De christelijke instelling van de therapeuten bij Eleos was heel belangrijk voor ons. In het verleden had een hulpverlener wel eens gevraagd: zouden jullie niet gaan scheiden? Maar we wilden helemaal niet scheiden. We zijn heel dankbaar dat we deze therapie mochten krijgen, we hebben het als een zegen ervaren. meerwaarde Volgens de therapeut kan Eleos een duidelijke meerwaarde bieden bij deze vorm van hulpverlening. Scheiden is een allerlaatste optie, de hulpverlening is gericht op behoud van de relatie. Hulpverleners van Eleos hebben dezelfde christelijke overtuiging als de stellen. Dat is voor de deelnemers een prettig idee. kindermiddag bij de fontein papa, wat doe je de hele dag in het ziekenhuis? eten jullie allemaal op je eigen kamer? mag je daar ook tekenen en schilderen? Kinderen kunnen met veel vragen rondlopen als een van hun ouders is opgenomen in kliniek de fontein en het kan moeilijk zijn om daarover te praten. Daarom is er elke twee weken een kindermiddag zodat kinderen kunnen zien waar hun vader of moeder is terechtgekomen en wat ze allemaal doen tijdens hun opname. Via een speurtocht leren ze het gebouw kennen. Samen met hun ouders moeten ze vragen beantwoorden als: wat is therapie? Na de speurtocht worden er leuke activiteiten gedaan die aansluiten bij de leeftijd van de kinderen. Het is een laagdrempelige middag waar ontspanning en informatie samengaan. Het is belangrijk dat kinderen zien waar hun ouders zijn en dat het voor hen begrijpbaar gemaakt wordt, vertelt Corien van der Linden. Ze werkt als verpleegkundige en preventiemedewerker in de fontein en organiseert vanuit de afdeling Preventie & Dienstverlening de middagen voor kinderen. Veel dingen zoals schilderen en sporten probeer ik te vergelijken met school zodat de kinderen het snappen en een plekje kunnen geven. Maar ook is het belangrijk te noemen dat de ouders hier niet voor hun lol komen, kinderen voelen dat heel goed aan. In januari 2003 is Jose bij de fontein komen werken. Hier is veel meer contact met de patiënten, we houden individuele gesprekken en leiden groepsgesprekken. Ook ben ik mentor van een aantal patiënten. Soms is er sprake van lichamelijke verzorging. Het contact met de patiënt beslaat hier een veel groter deel van het werk dan in het ziekenhuis; dat is ook een reden waarom ik voor dit werkveld gekozen heb. Het observeren van een patiënt is in mijn werk erg belangrijk. Verplegingswetenschappen medewerker aan het woord: josé weststrate, verpleegkundige josé weststrate (27) werkt bij de fontein als verpleegkundige. na mijn opleiding heb ik eerst een tijdje op de afdeling interne geneeskunde van een algemeen ziekenhuis gewerkt om ervaring op te doen. uiteindelijk heb ik na een positieve stage toch voor de psychiatrie gekozen. De verpleegkundige is in 2006 afgestudeerd aan de opleiding verplegingswetenschappen, een afstudeerrichting van de studie Algemene Gezondheidswetenschappen. In deze opleiding hield ik me meer bezig met wetenschappelijk onderzoek en management. Ik weet nu beter waar ik bijvoorbeeld informatie en onderzoeken kan vinden en hoe ik deze kritisch kan toetsen. Daarnaast leer je ook kritisch te reflecteren op onderzoek. Moeder-baby interventie Naast haar werk als verpleegkundige heeft José nog andere taken. Een van de dingen die ik doe is de moederbaby interventie voor de afdeling Preventie & Dienstverlening. Moeders met borderline of depressieve klachten kunnen vaak moeilijk hechten aan hun baby. Wij proberen hierin te ondersteunen, zodat het contact tussen moeder en kind verbetert. Verder begeleid ik stagiaires die hier hun onderzoek doen. Ook zet ik mij in voor het moeder-kind project, wanneer een moeder met kind is opgenomen. De veelzijdigheid en de aandacht voor de patiënt maakt dit tot een heel leuke baan. health4u: module voor gezond leven eet je omdat het etenstijd is, omdat je lekkere trek hebt of omdat je jezelf rot voelt? vaak leiden psychische klachten, al dan niet in combinatie met zware medicijnen, tot een levensstijl waardoor mensen zwaarder worden. in 2006 is het hulpaanbod van de regio midden daarom uitgebreid met de gezondheidsmodule health4u. Het belangrijkste doel is bewustwording, vertelt Carla Hartman, verpleegkundige bij de fontein en Healh4U-trainer. De persoonlijke doelen die mensen stellen, hoeven niet hoog te liggen. Het is vooral belangrijk dat ze haalbaar zijn. Vaak gaat het om kleine dingen: iedere dag fruit nemen, twee keer per week gaan wandelen of bruin brood in plaats van wit brood eten. oplossingsgericht De methode van Health4u legt de nadruk op de mogelijkheden van de cliënt. De hulpverlener kijkt als het ware over de N. Stam 20 21

12 cursus omgaan met psychische nood schouder van de cliënt mee en helpt te zoeken naar mogelijkheden om tot een oplossing te komen die echt van degene zelf is. Er wordt uitgegaan van twee basisprincipes: als iets werkt, doe er meer van en als iets niet werkt, stop ermee. Beleidspsychiater Ad Molenaar legt uit dat het concept van Health4U goed aansluit bij het oplossingsgericht werken van Eleos. De trainers van deze module doen zelf ook mee aan het programma. Ze gaan als het ware naast de deelnemers staan en stimuleren hen zoveel mogelijk zelf met ideeën te komen. Door de uitwisseling van ervaringen vergroten mensen hun bewustwording. Ze gaan zich realiseren dat ze zelf stappen kunnen zetten in het bereiken van hun doelstelling. project één voordeur klinische en dagklinische behandeling Bij een klinische behandeling wordt een zorgvrager vanwege de ernst van zijn klachten opgenomen in kliniek de fontein in Bosch en Duin. De kliniek biedt een veilige en vertrouwde therapeutische omgeving. Dagklinische behandeling wordt gegeven aan zorgvragers voor wie ambulante zorg tekortschiet, maar voor wie opname in de kliniek niet (meer) nodig is. Gedurende een aantal dagdelen per week komt de zorgvrager naar de dagkliniek. Kijk ook op: > ons zorgaanbod > dagklinische behandeling volwassenen de bundels zijn niet aan te cliënten die vanuit de ambulante zorg van eleos worden doorverwezen naar kliniek de fontein, en omgekeerd, kunnen sinds 2006 sneller geplaatst worden. RD slepen In de oude werkwijze vond er bij alle nieuwe patiënten binnen de fontein eerst een onderzoek plaats door het team Onderzoek & Advies. Dat team bestudeerde en beoordeelde de verwijzing en de diagnose. Indien men dat nodig vond, werd een aanvullend onderzoek verricht. In de nieuwe werkwijze is deze tussenstap voor cliënten die verwezen worden vanuit een vestiging van Eleos in 2006 vervallen. Een behandelaar vanuit de ambulante zorg neemt nu rechtstreeks contact op met een behandelaar binnen de fontein - of andersom - om de overplaatsing te regelen. Dankzij deze wijziging - project één voordeur genoemd - heeft Eleos de overstap tussen de twee vormen van zorg - ambulante zorg en (dag)klinische opname - eenvoudiger en sneller gemaakt. Daar profiteert de cliënt van. wat doe ik als een gemeentelid depressief is? kan ik een broeder of zuster met schizofrenie zomaar aanspreken? begin 2006 is arie jaap de kok, medewerker preventie & dienstverlening, begonnen met de cursus omgaan met psychische nood voor gemeenten. de bijgeleverde informatiebundels zijn niet aan te slepen. Een aantal jaar geleden kwam de vraag voor een dergelijke cursus bij Arie Jaap binnen. De doorsnee kerkmens vindt het heel moeilijk om met psychische problemen om te gaan. De stilte rond mensen met psychische nood is oorverdovend. Er zijn veel vragen en er is onzekerheid. Dat weerhoudt mensen ervan contact te zoeken met iemand die psychische moeiten heeft. Daarom heeft de medewerker Preventie & Dienstverlening ervoor gekozen een cursus te ontwikkelen voor de gewone kerkmens. Ik wil op een leuke manier informatie geven. Door de onwetendheid op te heffen wordt een opening gecreëerd. In de Bijbel zocht men de zieken ook op, dat is een taak van de gemeente

13 preventie & dienstverlening grenzen De cursus bestaat uit drie avonden. Tijdens die avonden wordt eerst besproken wat het is om een gemeente te zijn in de Bijbelse context en hoe psychische ziekten ontstaan. Op de tweede avond komt een aantal veel voorkomende ziektebeelden aan bod. Tijdens de laatste avond wordt ingegaan op het omgaan met grenzen. Van degene die ziek is, maar ook van jezelf. Elke avond is er aanvullende informatie in de vorm van een bundel die als huiswerk wordt meegegeven. De cursus is erop gericht om te helpen bepaald gedrag te plaatsen en ermee om te gaan, vertelt de cursusleider. verademing mensen zijn erg positief en geven aan veel geleerd te hebben. Voor mensen met psychische nood in een gemeente is het een verademing dat er nu bekendheid aan gegeven wordt, merkt Arie Jaap. Veel mensen leven in een isolement en kunnen niet goed over hun problemen praten. Door deze cursus gaat het in een gemeente leven. Het bijgeleverde materiaal circuleert nog steeds. Arie Jaap hoopt met de cursus de drempel tot hulp te verlagen. Je hoeft niet bang te zijn voor psychische nood. Als gemeentelid kun je veel doen voor je broeder of zuster. Het is minder moeilijk dan de meeste mensen denken. Heel lang heeft de trein door onwetendheid stil gestaan, door de Eleos richt zich met de afdeling Preventie & Dienstverlening (P&D) op het voorkomen van psychische problemen. Door middel van voorlichting, cursussen en trainingen probeert Eleos mensen bewust te maken van risico s op en symptomen van psychische problemen. Eleos heeft ook aandacht voor mensen en instanties in de directe omgeving van de zorgvrager. Denk aan de broers en zussen van kinderen die psychische problemen hebben of kinderen van wie een ouder een psychisch probleem heeft. Familieleden, kerkelijke gemeenten en scholen kunnen om advies vragen over hoe ze om moeten gaan met psychische problemen in hun omgeving. in gesprek met... daniëlle kaljouw op de basisschool werd ik gepest, maar nu gaat het heel goed. daniëlle kaljouw (13) heeft in de zomer van 2006 de tweedaagse cursus met plezier naar school gevolgd. vroeger was ik superverlegen en zei ik niet zoveel. dat is nu veranderd, ik heb zelfvertrouwen. Het kan beste lastig zijn om de overstap naar de middelbare school te maken. Voor kinderen die op de basisschool problemen hebben gehad met andere leerlingen, gepest werden, verlegen of te weinig weerbaar waren, is deze overgang extra spannend. De hoop is vaak dat het op de nieuwe school beter zal gaan, maar in de praktijk blijkt dat al snel weer tegen te vallen. Sociale vaardigheden De zomercursus heeft als doel aanstaande brugklassers kennis te laten maken met een aantal sociale vaardigheden om op een prettige manier met leeftijdsgenoten te leren omgaan. Tijdens de cursus hadden we gesprekken over hoe we ons voelden en hoe dat kwam. Ook deden we oefeningen, bijvoorbeeld hoe je een gesprek met iemand kan beginnen. Ik heb geleerd dat als je gepest wordt, je erover moet praten en de mentor moet inschakelen. Vriendinnen Met sommige andere cursisten heeft de 13-jarige scholiere nog contact. Via MSN spreek ik hen nog steeds. Naast dat ik veel geleerd heb, was de cursus was ook gewoon gezellig. Er hing een hele leuke sfeer. Met Daniëlle gaat het goed op de middelbare school. Ik heb vriendinnen en ga met plezier naar school. En dat was toch het doel van de cursus. Inmiddels is de cursus drie keer gegeven. De evaluatieformulieren liegen er niet om. Verreweg de meeste tijdgeest en deze cursus wordt die weer langzaam aan het rollen gebracht en mag er weer over gepraat worden. Zie ook: > preventief aanbod of borderline, dat is een thema dat leeft. dit merkten de organisatoren van de borderline informatiedag over borderline een groot succes informatiemarkt die op 10 mensen bezig hield. Bij de afdeling gezondheidszorg worden vaak ervaren medewerker aan het woord: ina snoep, secretarieel medewerker ina snoep (42) is secretaresse voor preventie & dienstverlening (p&d) in dordrecht. ze werkt al tien jaar als vaste kracht bij eleos in dordrecht. zich neemt. Nu heb ik iemand die tegenover me zit, zodat er de hele week een secretaresse aanwezig is. veel over het onderwerp weet en of hij of zij ook tijd heeft. Ook zorgt Ina dat er dan een doos folders klaar staat en oktober 2006 in bosch en duin gehouden is. elk jaar is er op de landelijke dag psychische gezondheid aandacht voor een speciaal onderwerp, dit jaar draaide alles om het thema borderline. Preventie & Dienstverlening kregen we veel vragen over borderline. Na de dag zijn er veel aanmeldingen geweest voor de groepen familieleden van mensen met borderline. Er ontstond zelfs een wacht-lijst, zoveel belangstelling was er. De collega s van Eleos vonden het erg leuk om over hun vak te vertellen. Hulpverleners in de geestelijke als mensen die in een ivoren toren werken. Op deze manier maak je de drempel wat lager om ook eens binnen de muren van Eleos te kijken, en zelf te ervaren wat er in een bepaald soort hulpverlening aan de orde komt. Mensen nemen even een kijkje in de keuken van Eleos, en de hulpverleners ook in de keuken van hun collega. geef ze ander pr-materiaal mee. Er Toen P&D in 2002 werd opgezet, werd Van alles en nog wat gebeurt altijd wel iets bij Eleos, aldus Erica Drewes, een van de organisatoren, Ina naast secretaresse van de afdeling De secretaresse van P&D is in haar de secretaresse. Dat vind ik erg leuk. vertelt: Er zijn meer dan tweehonderd Volwassenenzorg ook secretaresse dagelijks werk bezig met van alles en Je krijgt geen kans om vast te roesten mensen geweest, dat was ver boven voor P&D. Ik heb het van heel klein nog wat. Ik sta als contactpersoon in want de veranderingen volgen elkaar onze verwachtingen. Pastorale werkers, groot zien worden. Het is nu zelfs zo advertenties van het aanbod van P&D. op. Er zijn telkens weer nieuwe dingen. familie en vrienden van mensen met druk dat het allemaal een beetje te De vragen en aanmeldingen voor Een ander vindt dat misschien lastig, borderline, ouderlingen, collega s van veel werd. Een paar maanden geleden cursussen komen bij mij binnen en ook maar ik denk dan: kom maar op! Eleos en mensen met borderline; iedereen is er een nieuwe collega begonnen die de aanvragen voor lezingen verzorg ik. liep gezellig door elkaar. In de weken een deel van de werkzaamheden op Dan ga ik na of er bij ons iemand is die rond deze markt merkten we dat het de 24 25

14 dagboek van jan knepper (raad van bestuur) gelukkig zit niet elke dag zo vol als vandaag N. Stam 6.55 uur Als ik bij het hoofdkantoor van Eleos in Nieuwegein aankom, is het nog vroeg. Vandaag is het maandag en dat betekent vergaderdag bij Eleos. Nog even rustig tijd om de mail door te nemen. Ik heb een mail van Peter Voorwinden, coördinator van het project Identiteit. In 2006 is een projectplan geschreven dat nu wordt uitgevoerd. Een aantal werkgroepen voor deelprojecten, zoals gereformeerde visie op zorg, verhouding met pastoraat en Eleos als kenniscentrum op het gebied van identiteitgebonden zorg, is onderdeel van het organisatiebrede project dat twee jaar gaat duren uur Ik heb managementoverleg van de sector begeleiding en ben voorzitter van de vergadering. We hebben het over het masterplan voor beschermd wonen. In 2006 zijn we met dit plan gestart. Er is geïnventariseerd waar mogelijkheden liggen voor verdere uitbreiding van de woonvormen. De kansen zijn afgewogen. Het plan, dat voorziet in een verdere uitbreiding naar op termijn ruim driehonderd plaatsen (eind 2006 waren dat er 219) voor beschermd wonen, ligt nu op tafel. Het zal een geweldige inspanning vergen om dit plan te realiseren, maar uur De volgende vergadering is een overleg met de hoofden van alle afdelingen op het hoofdkantoor Nieuwegein. Vele aspecten van de organisatie komen hier samen: automatisering, communicatie, financiën, personeel & organisatie en bestuur. We wisselen informatie uit over de voortgang van verschillende projecten, zodat de samenhang in beeld blijft. Er worden afspraken gemaakt over de afronding van het jaarverslag uur Werkoverleg met Janneke Engelfriet. We praten over de projecten die recent zijn afgerond, zoals de zorg aan adolescenten en de zorg aan kinderen van gescheiden ouders. Janneke stopt binnenkort als staffuncionaris jeugdzorg. We kijken daarom ook naar projecten die moeten worden overgedragen uur Samen met Gerard Honkoop, de voorzitter van de Raad van Bestuur, heb ik een gesprek met een directeur en een bestuurslid van een andere christelijke organisatie. In het meerjaren beleidsplan van Eleos, dat in 2006 is vastgesteld, hebben we onder andere vastgelegd dat we de samenwerking met andere christelijke hulpverleningsorganisaties willen bevorderen. In dit kader hebben we regelmatig gesprekken. Waartoe deze zullen leiden weten we nu nog niet uur De ondernemingsraad verwacht ons. De leiding van de overlegvergadering ligt deze keer bij de voorzitter van de OR. Op de agenda staat onder andere de organisatiestructuur van Eleos. Als groeiende organisatie in een sterk veranderende omgeving moet je regelmatig nadenken over de beste structuur uur De vergadering is afgelopen. Ik heb nog tijd om de post door te nemen en wat mails af te handelen. Gelukkig zit niet elke dag zo vol als vandaag. dat is juist de uitdaging

15 medewerker aan het woord: jarik pruim, medewerker helpdesk werknemers van eleos die een probleem hebben met hun computer kunnen terecht bij jarik pruim (24). samen met een collega werkt hij bij de helpdesk op het hoofdkantoor van eleos in nieuwegein en beantwoordt alle vragen van medewerkers in de knel. Als ik s morgens binnenkom, controleer ik eerst of , internet en het programma Psygis werkt. Psygis is een patiëntenregistratiesysteem waar ook het dossier van de patiënt in wordt bijgehouden. Vervolgens controleer ik het spamfilter. Soms worden er berichten tegengehouden die geen spam zijn, die stuur ik dan alsnog door. Als iemand belt met een probleem dan typt Jarik eerst zijn of haar naam in. Ik zie dan de vorige meldingen op mijn scherm. Ook kan ik degene opzoeken in het systeem en zijn scherm bekijken. Maar daar moeten ze dan wel toestemming voor geven hoor, we kunnen niet zomaar meekijken. Psygis achter de schermen de zorg die eleos - in welke vorm dan ook - biedt, is de zichtbare buitenkant van ons werk. achter de schermen moet het nodige gebeuren om alles draaiende te houden. we noemen twee onderwerpen die onze bijzondere aandacht in 2006 hebben gevraagd. diagnose behandel combinatie (dbc) Een Diagnose Behandel Combinatie (DBC) is een nieuwe (administratieve) manier om de zorg die een GGZ-instelling levert te beschrijven. De DBC maakt een koppeling tussen een bepaalde diagnose en de daarbij passende behandeling en de kosten van die behandeling. De overheid betaalt de Per week bellen er ongeveer honderd mensen. Alle problemen komen bij de helpdesk binnen, maar als het langer dan tien minuten duurt, geeft Jarik het door aan een collega van de automatisering. Soms geef ik de beller tips om foutmeldingen te voorkomen of moet ik de rechten van een gebruiker anders instellen. De meeste vragen die binnenkomen gaan over Psygis. Daarom hebben we nu mensen opgeleid in het programma zodat zij die vragen kunnen overnemen. Na zijn opleiding technische bedrijfskunde heeft Jarik eerst anderhalf jaar bij Defensie gewerkt. Toen de afdeling werd opgeheven, moest hij op zoek naar een andere baan. Via een advertentie is hij bij Eleos terecht gekomen. Ik werk hier in een jong team, dat maakt het extra leuk. Toch zie ik mezelf dit werk niet nog jaren doen. Mijn droom is om een eigen bedrijfje te beginnen dat websites ontwerpt. Maar voorlopig zit ik hier nog goed. GGZ-zorg voor het grootste deel. Via de DBC s zorgt zij ervoor dat alle instellingen op een en dezelfde manier beschrijven welke zorg ze bieden. In 2006 is Eleos net als alle GGZ-instellingen hard bezig geweest om haar zorgaanbod te beschrijven in de DBC s. epd In 2006 is Eleos binnen de sector behandeling (ambulante zorg en de (dag)kliniek) overgestapt van de traditionele papieren dossiers naar een digitaal Elektronisch Patiënten Dossier: het EPD. Het digitale dossier bevat goed toegankelijke, eenduidig opgebouwde en makkelijk overdraagbare informatie over de cliënt en het zorgtraject. Het EPD is een middel om de kwaliteit van de zorg te verbeteren. identiteit onderdeel van de kwaliteit sinds begin 2006 is ds. c. westerink de nieuwe voorzitter van de raad van toezicht. hij vindt dat een goede relatie tussen hulpverlener en cliënt fundamenteel is voor het welslagen van de hulpverlening. natuurlijk is een gekwalificeerde opleiding erg belangrijk, maar zonder open oren en echte betrokkenheid kom je niet ver. governance code Eleos wordt bestuurd in overeenstemming met de zorgbrede Governance code. Deze code is een bundeling van breed gedragen opvattingen binnen de zorg over goed bestuur, toezicht en verantwoording. De Governance code gaat uit van een Raad van Toezichtmodel. Volgens dit model wordt een zorginstelling bestuurd door de Raad van Bestuur. De Raad van Bestuur wordt gecontroleerd en met raad en daad terzijde gestaan door de Raad van Toezicht. or-vinger in de pap De laatste jaren heeft er binnen Eleos een sterke professionalisering plaatsgevonden. In januari 2006 is het veranderingsproces voltooid met de inwerkingtreding van de zogenaamde Zorgbrede Governance code. De Governance code is een maatregel van de overheid om te zorgen dat de kwaliteit van zorginstellingen goed is. Een belangrijk onderdeel daarvan heeft betrekking op de invulling van de Raad van Toezicht. Voortaan worden leden via een openbare sollicitatieprocedure geworven. In profielen wordt o.a. voorzien in zowel specifieke deskundigheid als in kerkelijke binding. Het nadeel voor de kerken is dat hun afstand tot het bestuur vergroot is, geeft dominee Westerink aan. Maar de wijze waarop de identiteit van Eleos en de vertegenwoordiging van de denominaties is vastgelegd, bevat voldoende waarborgen. De gereformeerde identiteit van Eleos is onderdeel van de kwaliteit. Vervaging daarvan betekent aantasting van de kwaliteit. Eleos kan alleen dan aan de doelstelling voldoen als die identiteit functioneert in de praktijk. Daar is het om N. Stam begonnen. de ondernemingsraad (or) van eleos bestaat uit elf mensen. zij vertegenwoordigt de medewerkers van eleos en vormt een schakel tussen de medewerkers en de raad van bestuur. vertelt or-lid aartje dekker. Bij beleidszaken die ingrijpende gevolgen hebben voor de medewerkers van hebben we het lange-termijn beleidsplan de reiskostenvergoeding in te voeren, Eleos heeft de OR een vinger in de pap. op tafel gehad en gaven we advies in Aartje: We hebben een adviserende en de procedure om een nieuwe voorzitter instemmende rol. Zo vroeg de Raad van de Raad van Bestuur te vinden. van Bestuur in 2006 onze instemming om Verder hebben we advies gegeven over het protocol omgaan met grensoverschrijdend gedrag van cliënten/patiënten. Soms krijgen we ook stukken die alleen dienen ter informatie, vertelt het OR-lid. In 2006 kregen we bijvoorbeeld een notitie over de beveiliging van de gebouwen en het inbraakalarm. Op die manier blijven we op de hoogte

16 (advertentie) personeel Het aantal personeelsleden is in 2006 gestegen tot 642 (410 fte). Ten opzichte van 2005 is er een stijging van 3,5%. De toename is vooral toe te schrijven aan de extra financiering voor het terugdringen van de wachtlijsten binnen de jeugd GGZ. samenstelling kerkelijke achtergrond cliënten. Kerkgenootschap Aantal zorgvragers (in %) Protestantse Kerk Nederland 21,5 Gereformeerde Gemeenten 18,9 Gereformeerde Kerken Vrijgemaakt 11,5 Christelijk Gereformeerde Kerken 7,4 Evangelische Gemeenten 6,5 Gereformeerde Gemeenten in Nederland 4,4 Hersteld Hervormde Kerk 4,1 Nederlands Gereformeerde Kerken 2,2 Baptistengemeente 1,5 Werken Ebij leos Werken bij Eleos? Bestel nu de Werken bij Eleos-krant! Hoe is het om te werken bij een gereformeerde GGZ-instelling? Oud Gereformeerde Gemeente in Nederland 1,1 Oud Gereformeerde Gemeenten 1,1 Overige kerkgenootschappen 2,7 Onbekend 15,9 Geen lid van een kerkgenootschap 1,2 N. Stam Wat voor mensen zoekt Eleos en hoe zijn de arbeidsvoorwaarden? wisseling van de wacht In februari 2006 nam dr. Jan van der Wal afscheid als voorzitter van de Raad van Bestuur van Eleos. Met zijn pioniersmentaliteit, kennis en betrokken inzet wist hij Gliagg De Poort op te bouwen. In 2000 begeleidde hij de fusie van de Gliagg, het GPZ en de Glibw tot Eleos. Met drs. Jan Knepper gaf hij vanaf dat moment leiding aan Eleos. In november trad drs. Gerard Honkoop aan als nieuwe voorzitter van de Raad van Bestuur. Met hem heeft Eleos een ervaren bedrijfseconoom met hart voor de zorg aan het roer staan. De Werken bij Eleos-krant geeft antwoord op al deze vragen. Bestel de krant nu via of (030) ! zorg in actie is een uitgave van eleos, stichting gereformeerde geestelijke gezondheidszorg Raad van bestuur: Drs. G. Honkoop (voorzitter) Drs. J.A. Knepper (lid) Redactie: J. Bos M. Catsburg Redactiesecretariaat: Hoofdkantoor Eleos Postbus AH Nieuwegein tel (030) fax (030) Vormgeving: Drukkerij: De Groot drukkerij bv Dit is een speciale uitgave Open sollicitaties Open sollicitaties zijn welkom bij Eleos. Stuur een eventuele open sollicitatie aan Eleos, t.a.v. afdeling P&O, Postbus 306, 3430 AH Nieuwegein of per A. Dekker website: van Eleoscript E. de Kruijf rek. nr Jaargang 7, nummer 2, juli 2007 Oplage: Kijk voor meer informatie op 30