Voorwoord. Dit rapport bevat drie soorten documenten:

Transcriptie

1 Voorwoord Dit rapport bevat drie soorten documenten: de documenten die door het WIV zijn opgemaakt op basis van de gegevens verzameld door een netwerk van peillaboratoria in het kader van de surveillance van infectieuze aandoeningen (cf. hoofding Peillaboratoria), de documenten die door de referentielaboratoria zijn opgemaakt per ziektekiem waarvoor zij verantwoordelijk zijn (cf. hoofding Referentielaboratoria), de documenten die door het WIV zijn opgemaakt op basis van de gegevens verzameld door een netwerk van peil- en referentielaboratoria, in het kader van de surveillance van infectieuze aandoeningen (cf. hoofding Peillaboratoria + Referentielaboratoria). Voorwoord

2 Peillaboratoria Dankwoord Wij bedanken de verantwoordelijken van de peillaboratoria die aan de registratie van 21 hebben deelgenomen. De lijst van deze laboratoria wordt per provincie en per postcode voorgesteld. 2 Antwerpen Instituut Tropische Geneeskunde 218 Antwerpen Alg. Medisch Laboratorium 22 Antwerpen A.Z. Middelheim 26 Antwerpen A.Z. Stuivenberg 217 Merksem A.Z. Jan Palfijn 22 Herentals St.-Elisabethziekenhuis 222 Heist-op-den-Berg Somedi Lab 23 Turnhout A.Z. St.-Jozef 23 Turnhout St.-Elisabethziekenhuis 239 Malle A.Z. St.-Jozef 24 Mol H. Hartziekenhuis 244 Geel Alg. Z. St.-Dimpna 25 Lier Cedibel 257 Duffel A.Z. St.-orbertus 265 Edegem U.Z.-Antwerpen 282 Bonheiden Imeldaziekenhuis 293 Brasschaat Ziekenhuis Vesalius Dankwoord 1

3 Dankwoord Peillaboratoria 1 Brussel Kliniek St.-Jan 1 Brussel St.-Pieter Ziekenhuis 15 Brussel W.I.V. - Afdeling Bacteriologie 15 Brussel W.I.V. - Dpt Pasteur Instituut 16 Brussel Clinilabo Brabant 17 Brussel Erasmus Ziekenhuis 17 Brussel Iris Ziekenhuizen Zuid 19 Brussel U.Z. Brussel 112 Brussel Militair Hosp. Koningin Astrid 117 Brussel Instituut voor Klinische Biologie 118 Brussel Europa Ziekenhuizen 12 Brussel U.C.L. St-Luc 2 Dankwoord

4 Peillaboratoria Dankwoord 134 Ottignies Clin. St-Pierre 142 Braine-l'Alleud Hôpital de Braine-l'Alleud-Waterloo Dankwoord 3

5 Dankwoord Peillaboratoria 3 Leuven H. Hartkliniek 3 Leuven Medisch Centrum voor Huisartsen 3 Leuven U.Z. Gasthuisberg 329 Diest A.Z. Diest 33 Tienen H. Hartkliniek 4 Dankwoord

6 Peillaboratoria Dankwoord 8 Brugge A.Z. St.-Jan 8 Brugge Lab voor Medische Biologie 831 Brugge A.Z. St.-Lucas 84 Oostende A.Z. Damiaan 85 Kortrijk Kliniek Maria's Voorzienigheid 85 Kortrijk Lab Bruyland 863 Veurne St.-Augustinuskliniek 87 Tielt St.-Andriesziekenhuis 879 Waregem Lab Klinische Biologie 879 Waregem Kliniek O.L.V. Lourdes 88 Roeselare H. Hartziekenhuis 88 Roeselare Stedelijk Ziekenhuis 882 Torhout Kliniek St.-Rembert 887 Izegem St.-Jozefkliniek 89 Ieper Lab Jan Yperman Ziekenhuis Dankwoord 5

7 Dankwoord Peillaboratoria 9 Gent A.Z. St.-Lucas 9 Gent Alg. Ziekenhuis 9 Gent Kliniek Maria Middelares 9 Gent U.Z. - Gent 91 St.-iklaas Alg. Kliniek Maria Middelares 92 Dendermonde A.Z. St.-Blasius 92 Dendermonde Lab Medina 93 Aalst Lab Aalst 93 Aalst O.L.V. Ziekenhuis 962 Zottegem Alg. Z. St.-Elisabeth 99 Eeklo H. Hartkliniek 994 Gent Lab uytinck 6 Dankwoord

8 Peillaboratoria Dankwoord 6 Charleroi C.H.U. Charleroi 641 Gosselies Clin. otre-dame de Grâce 66 Gilly Clinique St-Joseph 611 Montigny-Le-Tilleul Hôpital Vésale 646 Chimay Centre de Santé des Fagnes 653 Thuin L.P.M.E. 654 Lobbes Clin. St-Joseph 7 Mons Hôpital Ambroise Paré 76 Soignies Labo d'anal. Médicales Delatte 79 Braine-le-Comte Labassos 71 La Louvière Centre Hospitalier de Tivoli 713 Binche Labo Frère-Marebio 7331 Baudour Clin. L. Caty 75 Tournai Clin. La Dorcas 75 Tournai I.M.C. 77 Mouscron Clin. Refuge de la Ste-Famille 77 Mouscron Labo d'analyses Médicales 78 Ath Centre Hospitalier du Pays d'ath 785 Enghien Labo de Biologie Médicale Dankwoord 7

9 Dankwoord Peillaboratoria 4 Liège Clin. St-Joseph 4 Liège Hôpital Univ. du Sart-Tilman 45 Huy Centre Hospitalier Hutois 462 Fléron Labo d'analyses Médicales Ralet 47 Eupen Hôpital St-iklaus 48 Verviers Centre de Diagnostic 48 Verviers Centre Hospitalier Peltzer La Tourelle 496 Malmédy Clin. Reine Astrid 8 Dankwoord

10 Peillaboratoria Dankwoord 35 Hasselt Salvatorziekenhuis 35 Hasselt Virga Jesse Ziekenhuis 355 Heusden-Zolder St.-Franciskusziekenhuis 36 Genk Ziekenhuis Oost-Limburg 38 St.-Truiden Regionaal Ziekenhuis St.-Trudo 392 Lommel Maria Middelaresziekenhuis Dankwoord 9

11 Dankwoord Peillaboratoria 67 Arlon Clin. St-Joseph 68 Libramont Clin. de Libramont 1 Dankwoord

12 Peillaboratoria Dankwoord 51 Belgrade Labo Medic 56 Auvelais Centre Hospitalier Reine Fabiola 55 Dinant Clin. Ste-Anne Dankwoord 11

13 Dankwoord Peillaboratoria Wij danken ook de verantwoordelijken voor de referentielaboratoria (bijlage 1) die aan de surveillance van 21 hebben deelgenomen : Dokter S. BERTRAD voor Salmonella en Shigella; Dokter M. BODEUS voor Borrelia burgdorferi; Dokter B. BROCHIER voor Hepatitis A, B, C, Influenza, Morbillivirus en Rubivirus; Mevrouw F. CARIO voor eisseria meningitidis; Dokter Y. CARLIER voor Echinococcus multilocularis; Dokter F. CROKAERT voor Haemophilus influenzae; Dokter T. CRUCITTI pour eisseria gonorrhoeae; Dokter M. DELMEE voor Clostridium difficile, Yersinia enterocolitica en Yersinia pseudotuberculosis; Dokter P. DE MOL voor Vibrio cholerae en Vibrio parahaemolyticus; Dokter M. DUFAUX voor Mycobacterium; Dokter Y. FIKRI voor Clostridium botulinum; Dokter D. FRETI voor Brucella; Dokter V. GERI voor Borrelia burgdorferi; Dokter H. GOOSSES voor Enterococcus en Streptococcus pyogenes; De heer P. HEYMA voor Hantavirus, Anaplasmose en Tekenencefalitis; Dokter S. VA GUCHT voor Rabiës; Dokter C. LIESARD voor Enterovirus; Dokter P. MELI voor Streptococcus agalactiae; Dokter D. PIERARD voor Bordetella pertussis, Corynebacterium diphteriae, Enterovirus en Escherichia coli en Legionella pneumophila; Dokter F. PORTAELS voor Mycobacterium; Dokter O. DEIS voor Legionella pneumophila en Staphylococcus aureus; Dokter F. SYMOES voor Cryptococcus neoformans; Dokter P. VADAMME voor Burkholderia cepacia; Dokter O. VADEBERG voor Campylobacter; Dokter M. VA ESBROECK voor Cryptosporidium, Cyclospora, Dengue, Entamoeba histolytica, Leishmania, Leptospira en Plasmodium; Dokter R. VAHOOF voor resistentie tegen aminoglycosiden; Dokter M. VA RAST voor Borrelia burgdorferi en Enterovirus; Dokter M. VAROBAEYS voor Pasteurella sp.; Dokter J. VERHAEGE voor Streptococcus pneumoniae en Yersinia enterocolitica; Mevrouw C. WILDEMAUWE voor Staphylococcus aureus (faagtypering); Dokter M. YDE voor Listeria monocytogenes. Wij bedanken ook de volgende leden van de dienst OD Volksgezondheid en Surveillance van het WIV-ISP voor hun kostbare bijdrage: De heer Y. DUPOT voor het gegevensbeheer; De heer G. JEAFILS voor het verwerken van de gegevens en het maken van de figuren in dit verslag; Mevrouw M. MEGACK voor de gegevensinvoer en de gegevensvalidatie; Dokter S. QUOILI, als verantwoordelijk voor het surveillanceprogramma in Dankwoord

14 Peillaboratoria Samenvatting Doelstellingen van het peillaboratorianetwerk jaarlijkse en maandelijkse opvolging van de epidemiologische trends van de geregistreerde micro-organismen; opsporing van infectiehaarden; schatting van de incidentie van de geregistreerde kiemen op nationaal en arrondissementsniveau: de schatting van de incidentie kan worden gebruikt voor de analyse van de epidemiologische trends van de geregistreerde micro-organismen; aangezien niet alle laboratoria van het land aan de surveillance deelnemen, is de schatting een onderschatting van de reële incidentie, maar zij kan als indicator worden gebruikt. De incidentie kan echter moeilijk worden vergeleken met die van andere landen; verspreiding van de verzamelde informatie onder de deelnemende laboratoria, de autoriteiten en de instellingen/personen die betrokken zijn bij de surveillance van infectieuze aandoeningen. Aantal deelnemende laboratoria 11 peillaboratoria, dit is 58% van het totaal aantal laboratoria erkend voor microbiologie in 21 (=174); ligging van de peillaboratoria: 54% in Vlaanderen (=55), 34% in Wallonië (=34) en 12% in Brussel (=12); de ligging is vergelijkbaar voor alle laboratoria voor microbiologie: 54% in Vlaanderen (=94), 37% in Wallonië (=65) en 9% in Brussel (=15). Evolutie van de nationale incidentie van de voornaamste ziektekiemen (/1 5 inw.) bevestiging van de sinds 2 stijgende trend van de incidentie van seksueel overdraagbare aandoeningen met C. trachomatis (2: 6,7/1 5, 21: 7,5/1 5, 22: 1,3/1 5, 23: 14,2/1 5, 24: 15,9/1 5, 25: 2,/1 5, 26: 19,6/1 5, 27: 23,4/1 5, 28: 24,4/1 5, 29: 27,6/1 5, 21: 3,8/1 5 ); bevestiging van de sinds 1996 stijgende trend van de incidentie van seksueel overdraagbare aandoeningen met. gonorrhoeae (1996: 1,/1 5, 2: 1,4/1 5, 25: 4,2/1 5, 26: 5,1/1 5, 27: 5,5/1 5, 28: 6,7/1 5, 29 : 6,7/1 5, 21: 7,3/1 5 ); sinds 28, stabilisatie van de nationale incidentie van infecties met T. pallidum (22: 1,1/1 5, 26: 2,7/1 5, 27: 3,8/1 5, en 28: 4,5/1 5, 29 : 4,6/1 5, 21 : 4,7/1 5 ) voor een vergelijkbaar aantal laboratoria die ten minste 1 kiem registreerden; in vergelijking met 29, stabilisatie van het aantal gediagnosticeerde gevallen van Hantavirus in 21 (25: =372, hetzij een incidentie van 3,6/1 5, 26: =163, hetzij een incidentie van 1,6/1 5, 27: =298, hetzij een incidentie van 2,8/1 5, 28: =336, hetzij een incidentie van 3,1/1 5, 29: =187, hetzij een incidentie van 1,8/1 5, 21: =21, hetzij een incidentie van 1,9/1 5 ); in vergelijking met 25 en 26, sterke daling van het aantal gediagnosticeerde gevallen van Rotavirus sinds 27 (25: =9418, hetzij een incidentie van 9/1 5, 26: =865, hetzij een incidentie van 82/1 5, 27: =4228, hetzij een incidentie van 4/1 5, 28: =3453, hetzij een incidentie van 32/1 5, 29: =243, hetzij een incidentie van 19/1 5, 21: =1787, hetzij een incidentie van 17/1 5 ); t.o.v. 29, lichte toename van het aantal gediagnosticeerde gevallen van RSV (25: =675, hetzij een incidentie van 58/1 5, 26: =5789, hetzij een incidentie van 55/1 5, 27: =545, hetzij een incidentie van 52/1 5, 28: =819, hetzij een incidentie van 75/1 5, 29: =674, hetzij een incidentie van 63/1 5, 21: =7164, hetzij een incidentie van 67/1 5 ); t.o.v. 29, lichte toename van de incidentie van infecties met M. pneumoniae (25: 58/1 5, 26: 42/1 5, 27: 23/1 5, 28: 19/1 5, 29: 24/1 5, 21: 25/1 5 ); t.o.v. 29, lichte toename van de incidentie van infecties met Campylobacter (25: 66/1 5, 26: 55/1 5, 27: 56/1 5, 28: 48/1 5, 29: 53/1 5, 21: 56/1 5 ) met een toename van het aantal laboratoria die ten minste 1 kiem registreerden (25: =14, 26: =13, 27: =1, 28: =93, 29: =9, 21: =95); sinds 24, daling van de nationale incidentie van infecties met. meningitidis volgens de gegevens van de peillaboratoria (21: 2,5/1 5, 22: 1,7/1 5, 23: 1,5/1 5, 24:,8/1 5, 25:,8/1 5, 26:,6/1 5, 27:,5/1 5, 28:,4/1 5, 29:,5/1 5, 21:,6/1 5 ) en van de gegevens van het referentielaboratorium (21: 3,7/1 5, 22: 2,5/1 5, 23: 2,2/1 5, 24: 1,5/1 5, 25: 1,6/1 5, 26: 1,3/1 5, 27: 1,5/1 5, 28: 1,/1 5, 29: 1,/1 5, 21:,9/1 5 ); het aantal infecties van serogroep C was hetzelfde in 21 dan in 29 (21: =179, 22: =89, 23: =47, 24: =21, 25: =18, 26: =11, 27: =16, 28: =13, 29: =7, 21: =8). Beschrijving van enkele infectiehaarden 1. Campylobacter opmerkelijk is het feit dat de incidentie al enkele jaren hoger ligt in Vlaanderen (21: 65/1 5 ) dan in Wallonië (21: 36/1 5 ); we voegen hier nog aan toe dat ook het aantal gevallen gediagnosticeerd in het arrondissement Leuven hoog blijft (26: =551, 27: =544, 28: =539, 29: =515, 21: =593). Samenvatting 1

15 Samenvatting Peillaboratoria 2. Chlamydia trachomatis opmerkelijk is de toename van het aantal gevallen gediagnosticeerd in het arrondissement Antwerpen (2: =133, 21: =171, 22: =217, 23: =341, 24: =347, 25: =479, 26: =487, 27: =511, 28: =544, 29: =545, 21: =468) en in Brussel (2: =13, 21: =165, 22: =336, 23: =532, 24: =525, 25: =631, 26: =719, 27: =848, 28: 83, 29: =92, 21: =163); tussen 22 en 21 is het aantal gevallen gediagnosticeerd bij vrouwen tussen 15 en 24 jaar sterk gestegen (22: =324, 23: =524, 24: =57, 25: =79, 26: =779, 27: =9, 28: =969, 29: =987, 21: =1147). 3. Treponema pallidum toename van het aantal gevallen gediagnosticeerd in Brussel in 21 t.o.v. 29 (29: =9, 21: =196). 4. eisseria gonorrhoeae opmerkelijk is de toename van het aantal gevallen gediagnosticeerd in het arrondissement Antwerpen (2: =41, 21: =151) en in Brussel (2: =2, 21: =22); het aantal gevallen gediagnosticeerd bij mannen tussen 25 en 44 jaar stijgt sinds 2 (2: =89, 21: =356). 5. Hantavirus opmerkelijk is het hoge aantal gevallen gediagnosticeerd in Brussel (=21) en in het arrondissement Liège (=46). 6. Influenza A opmerkelijk is de toename van het aantal gevallen op het land in 29, verklaard door de epidemie van Influenza A(H11)29 op het einde van dit jaar. Aanbevelingen omdat in bepaalde Belgische arrondissementen heel wat aandoeningen (S. pneumoniae, H. influenzae, hepatitis A, Rotavirus,. meningitidis) optreden waarvoor een vaccin bestaat, strekt efficiëntere vaccinatie van de doelgroepen tot de aanbeveling; het is van belang dat de bevolking wordt ingelicht over mogelijke preventieve maatregelen om minder snel één of andere infectieziekte op te lopen (hepatitis A, ziekte van Lyme and andere ziekten overdragen door teken: anaplasmose en te kenencefalitis, hantavirose, humane alveolaire echinococcose, meningokokkenmeningitis, bronchiolitis, listeriose, vleermuizen, voedselvergiftiging, legionellose, leptospirose - cf. website van het WIV: 2 Samenvatting

16 Peillaboratoria Inleiding Sinds 1983 coördineert de Operationele Directie (OD) Volksgezondheid en Surveillance van het Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid (WIV-ISP), voorheen Instituut voor Hygiëne en Epidemiologie (IHE), de nationale surveillance van infectieuze aandoeningen via een netwerk van laboratoria voor microbiologie, peillaboratoria genoemd. Aan dit surveillanceprogramma zijn een veertigtal referentielaboratoria verbonden (bijlage 1). Zij bevestigen de diagnose die door de peillaboratoria en andere Belgische laboratoria is gesteld, typeren de ontvangen stalen, bestuderen de antibioticaresistentie van de stalen, bieden andere kostbare epidemiologische gegevens omtrent de verzamelde informatie. Doelstellingen van het surveillancenetwerk jaarlijkse en maandelijkse opvolging van de epidemiologische trends van de geregistreerde micro-organismen, opsporing van infectiehaarden, opvolging van de invloed van de vaccinatieprogramma s op de evolutie van het aantal diagnoses per leeftijdscategorie, verspreiding van de verzamelde gegevens onder de deelnemende laboratoria, de overheid en de instellingen die zich bezighouden met de preventie van aandoeningen die het gevolg zijn van micro-organismen. Doelstellingen van het jaarrapport beschrijving van de epidemiologische trends van de geregistreerde micro-organismen, voorstelling van de doelstellingen van de surveillance van elke geregistreerde kiem, voorstelling van de representativiteit van het surveillancenetwerk voor elke geregistreerde kiem, voorstelling van de evolutie van de incidentie van de geregistreerde infecties op nationaal en arrondissementsniveau, beschrijving van de voornaamste epidemiologische kenmerken van de patiënten met een positieve diagnose wat betreft de geregistreerde kiemen, met name verdeling per geslacht en leeftijdsgroep, voorstelling van de seizoensevolutie van de voornaamste geregistreerde kiemen, voorstelling van de geografische lokalisatie van de geregistreerde kiemen in 21, voorstelling van een reeks aanbevelingen die het mogelijk moeten maken om het aantal geregistreerde infecties te beperken. Doelstellingen van de rapporten van de referentielaboratoria voorstelling van de voornaamste epidemiologische kenmerken van de patiënten van wie een staal naar het referentielaboratorium is verstuurd door een peillaboratorium of door een ander Belgisch laboratorium voor microbiologie, voorstelling van de geografische lokalisatie van de stalen die in 21 zijn ontvangen, beschrijving (en opvolging van de evolutie) van de verschillende stamtypes die in 21 zijn geanalyseerd, onderzoek (en opvolging van de evolutie) naar de antibioticaresistentie van de stammen die in 21 zijn geanalyseerd in functie van hun type en de oorsprong van het afgenomen staal. Inleiding 1

17 Peillaboratoria Methoden Basisprincipes van het surveillancenetwerk de deelname van de peillaboratoria gebeurt op vrijwillige basis en wordt niet vergoed; elk deelnemend laboratorium wordt door een bioloog geleid; de registratie gebeurt op regelmatige tijdstippen, m.a.w. wekelijks; de aangifte van de patiënt blijft anoniem. Inhoud van de registratie infecties ter hoogte van de luchtwegen en het centraal zenuwstelsel, acute luchtweginfecties, gastro-intestinale infecties, zoönosen, seksueel overdraagbare aandoeningen, geïmporteerde infecties. Registratiewijze met behulp van een registratieformulier, via elektronische weg : met behulp van bestanden afkomstig van de gegevensbank van de laboratoria, van de surveillancesoftware Epi-Lab of via een beveiligde website. Beschrijving van de registratie betreffende het laboratorium : toegekend identificatienummer in functie van de ligging van het laboratorium; betreffende de patiënt : geslacht, geboortedatum, postcode van de woning of van de plaats waar de besmetting vermoedelijk plaats heeft gehad of het land van oorsprong van de infectie; betreffende het staal : week waarin de diagnose werd gesteld, plaats waar het staal werd afgenomen. Definities ALI : acute luchtweginfecties (zie CSV : cerebrospinaal vocht, incidentie : in dit rapport gaat het om een indicator van de incidentie aangezien slechts 58% van de Belgische laboratoria voor microbiologie aan het netwerk deelneemt; toch moet worden gepreciseerd dat de meeste grote laboratoria, meestal verbonden aan een ziekenhuis, aan dit surveillanceprogramma deelnemen; de vermelde incidentiecijfers in dit rapport zijn dus bruikbaar als indicator voor de nationale incidentie en de evolutie ervan, ook al houden de cijfers een onderschatting van de werkelijke incidentie in, OR : Odds Ratio, PL : peillaboratorium, RL : referentielaboratorium, RSV : respiratoir syncytiaal virus, registratiefrequentie : aantal jaarlijks geregistreerde diagnoses door de peillaboratoria/aantal jaarlijks ontvangen formulieren. Methoden 1

18 Methoden Peillaboratoria Representativiteit van het netwerk in 21 deelname van 11 peillaboratoria verspreid over 33 van de 43 arrondissementen in het land, dit is 58% (11/174) van alle in 21 erkende laboratoria voor microbiologie, geen laboratoria voor microbiologie in de arrondissementen Philippeville, Virton, Waremme en Diksmuide, geen peillaboratoria in de arrondissementen Oudenaarde, Tongeren, Marche-en-Famenne en Halle-Vilvoorde, deelname van ten minste de helft van de erkende laboratoria in 28 arrondissementen, ligging van de peillaboratoria : 54% in Vlaanderen, 34% in Wallonië en 12% in Brussel (tabellen 1 en 2), vergelijkbare lokalisatie van de laboratoria voor microbiologie : 54% in Vlaanderen, 37% in Wallonië en 9% in Brussel (figuur 1), indeling van de peillaboratoria in 77% laboratoria verbonden aan een ziekenhuis en 23% privé-laboratoria : deze indeling verschilt van de indeling van alle laboratoria erkend voor microbiologie en bedraagt respectievelijk 64% en 36%, in 1998 waren er 289 laboratoria voor microbiologie, in 21 nog maar 174 (tabellen 1 en 2), de resultaten van een studie over de representativiteit van het netwerk zijn beschikbaar op Tabel 1 : verspreiding van de peillaboratoria per arrondissement (, ) Arrond. T % T % T % T % T % T % T % T % Antwerpen Mechelen Turnhout Halle-Vilv Leuven Brugge Diksmuide Ieper Kortrijk Oostende Roeselare Tielt Veurne Aalst Dendermonde Eeklo Gent Oudenaarde St.-iklaas Hasselt Maaseik Tongeren Vlaanderen Brussel ivelles Ath Charleroi Mons Mouscron Soignies Thuin Tournai Huy Liège Verviers Waremme Arlon Bastogne Marche-en-F eufchâteau Virton Dinant amur Philippeville Wallonie België : aantal peillaboratoria IPH - Epidemiologie meth_t1a T : aantal laboratoria voor microbiologie 2 Methoden

19 Peillaboratoria Methoden Tabel 2 : verspreiding van de peillaboratoria per arrondissement (, 26-21) Arrond. T % T % T % T % T % Antwerpen Mechelen Turnhout Halle-Vilv Leuven Brugge Diksmuide Ieper Kortrijk Oostende Roeselare Tielt Veurne Aalst Dendermonde Eeklo Gent Oudenaarde St.-iklaas Hasselt Maaseik Tongeren Vlaanderen Brussel ivelles Ath Charleroi Mons Mouscron Soignies Thuin Tournai Huy Liège Verviers Waremme Arlon Bastogne Marche-en-F eufchâteau Virton Dinant amur Philippeville Wallonie België : aantal peillaboratoria IPH - Epidemiologie meth_t1b T : aantal laboratoria voor microbiologie Methoden 3

20 Methoden Peillaboratoria Figuur 1 : verspreiding van de peillaboratoria per arrondissement (%, 21) * AL : AR : AT : 3/4 1/2 1/2 : Aalst : Arlon : Ath AW : 8/16 : Antwerpen B : 12/15 : Brussel BG : 4/6 : Brugge BS : /1 : Bastogne CR : 4/6 : Charleroi OS BG EK S DK : / : Diksmuide DM : 2/2 : Dendermonde VR D : 1/2 : Dinant DK TL GT DM EK : 1/1 : Eeklo RS GT : 5/1 : Gent HS : 5/9 : Hasselt IP AL HV : /3 : Halle-Vilvoorde KR OD HY : 1/2 : Huy HV IP : 1/1 : Ieper KR : 4/5 : Kortrijk LG : 3/11 : Liège MC TR AT LV : 5/6 : Leuven MC : 2/2 : Mouscron SG MH : 4/8 : Mechelen M : 2/7 : Mons M MR : MS : C : M : /2 1/2 1/1 2/7 : Marche-en-Fam. : Maaseik : eufchâteau : amur V : 2/5 : ivelles OD : /1 : Oudenaarde T OS : PV : RS : SG : S : TG : TH : 1/4 / 3/4 4/6 1/3 /1 5/6 : Oostende : Philippeville : Roeselare : Soignies : St.-iklaas : Tongeren : Turnhout TL : 1/1 : Tielt T : 4/4 : Thuin > 49-99% 1% TR : 2/2 : Tournai VR : 1/1 : Veurne VT : / : Virton geen erkend lab VV : WR : 4/5 / : Verviers : Waremme * : aantal peillaboratoria/aantal laboratoria voor microbiologie CR % > - 49% B AW MH V PV TH LV M D MS HS TG TG WR LG VV HY MR BS C AR VT IPH-LV Aantal deelnemende laboratoria in 21 indiening van 4598 registratieformulieren, dit is 88% van het aantal verwachte formulieren, 65/11 laboratoria verstuurden ten minste 9% van de verwachte formulieren (figuur 2). Figuur 2 : evolutie van het wekelijkse aantal ontvangen formulieren in 29 (, %; 29/12/28-3/1/21) aantal formulieren % 1 IPH-LV J F M A M J J A S O D 4 Methoden

21 Peillaboratoria Methoden Evolutie van het peillaboratorianetwerk sinds 1996, daling van het aantal peillaboratoria die deelnemen aan het surveillancenetwerk ten gevolge van de fusie van sommige laboratoria voor microbiologie (tabel 3). Tabel 3 : evolutie van het aantal peillaboratoria ( ) Jaar %* Jaar %* Jaar %* Jaar %* Jaar %* %* : (aantal peillaboratoria/totaal aantal laboratoria voor microbiologie) x 1 IPH - Epidemiologie meth_t2 Verspreiding van de verzamelde gegevens dagelijkse rapporten over de frequentie van de geregistreerde kiemen voor wie over het programma Epi-Lab beschikt, maandelijkse rapporten om de aandacht te vestigen op het feit dat in bepaalde maanden sommige kiemen in bepaalde Belgische arrondissementen toenemen; beschikbaar op papier en op de website (bijlage 3), jaarlijkse rapporten met als belangrijkste doelstelling de epidemiologische trends van een welbepaalde kiem sinds het begin van de registratie te bepalen; beschikbaar op papier en op de website, wekelijkse rapporten over ALI, van september tot april beschikbaar op de website informatiefolders over sommige ziektes voor de bevolking (nu beschikbaar : echinococcose, hepatitis A, Lyme-ziekte en andere ziekten overdragen door teken : anaplasmose en tekenencefalitis, hantavirose, meningokokkenmeningitis, bronchiolitis, listeriose, legionellose, leptospirose, vleermuizen en voedselvergiftiging); de folders zijn bedoeld om de bevolking in te lichten omtrent het bestaan van de ziektes, de mogelijke preventieve maatregelen en de te treffen maatregelen wanneer een van de ziektes wordt vermoed; de informatie is beschikbaar op papier en op de website, internetadres voor het programma Surveillance van infectieuze aandoeningen door een netwerk van peillaboratoria : Methoden 5

22 Peillaboratoria Algemene Resultaten Evolutie van de registratiefrequentie In vergelijking met 29 wordt het volgende vastgesteld : daling van infecties met Rotavirus, stabilisatie van infecties met. meningitidis en T. pallidum, toename van infecties met C. trachomatis, Campylobacter en RSV (tabellen 1-4). Tabel 1 : frequentie van de geregistreerde kiemen ( ) Kiem Adenovirus B. pertussis B. burgdorferi Campylobacter /L /L /L /L /L /L /L /L /L ,9 4, 95, , , , , ,3 5, 219 1, , ,2 63 4, , ,9 22,2 53 4, ,7 8, , ,3 41, , , , ,5 12, , ,5 16, , , , ,8 13, , ,2 19,1 24 1, , , ,9 1, , ,6 43, , , , ,8 23, , ,3 34, , , , ,5 39, , ,4 17, , , , ,4 12, ,6 29 2,6 23, , , , , ,5 7, , 357 3,2 3, , , , , ,5 2, 26 18,7 42 3,7 14, , , ,9 17 9, ,2 3, , ,4 27, , ,9 26 2, , ,6 2, , ,8 29, , , , , ,8 14, , ,7 16, , , , , ,9 2, , ,7 22,2 24 2,4 D19-3,3-1, - 1, + 4,1 -,1 + 3,7-2, +,1 -,1 D19 : verschil tussen het aantal isolaties per laboratorium in 21 en 29 IPH-Epidemiologie rge_t1 /L : aantal isolaties per laboratorium C. psittaci C. trachomatis Cryptosporidium Cyclospora E. histolytica Tabel 2 : frequentie van de geregistreerde kiemen ( ) Kiem Enterovirus E. coli Giardia H. influenzae * /L /L /L /L /L /L /L /L /L , ,9 45 2, , , , , ,5 55, , , , ,7 49, , , , , , 43 3, , , ,8 68, , ,6 57, , ,2 11, , , , ,2 65,5 51, , ,8 56, ,9 55, , , ,4 6, ,5 58,5 47, , , ,3 6, , 76, , , , , , 26 91,8 64, ,3 64, , , 299 2, ,4 67 6, ,9 58, ,9 55, ,7 29 1, , , , ,5 17 1, ,8 49, , , ,5 98 9, , ,8 7, ,1 74, , ,3 75 7, 825 8, , ,9 75, ,5 64,6 21 2, 132 1, , , ,6 D19 + 1,1 +, -,5 -,1 +,1 +, + 4, -,1-37,6 D19 : verschil tussen het aantal isolaties per laboratorium in 21 en 29 IPH-Epidemiologie rge_t2 /L : aantal isolaties per laboratorium * nieuwe casusdefinitie sinds 22 Hantavirus Hepatitis A Hepatitis B Hepatitis C Influenza A Algemene Resultaten 1

23 Algemene Resultaten Peillaboratoria Tabel 3 : frequentie van de geregistreerde kiemen ( ) Kiem Influenza B L. pneumophila Listeria Morbidivirus /L /L /L /L /L /L /L /L /L , , 1, ,3 21 1, , ,1 117, , , , , , ,2 34 2, ,5 46, , , , , ,5 48, , , , , ,6 57,4 24, , ,9 26 2, 411 3,2 37, ,9 44,4 12, , , , ,4 15, ,5 76,7 4, ,5 34 2, , ,6 16, ,9 82,7 89,8 8, , ,8 87,8 54 4,8 34, , 1,9 62,6 8, , , 86, ,9 55, , 9,8 67,6 7, , 535 4,9 59, , 86, ,6 77,7 57,5 8, , ,4 56,5 48 4,4 12 1, ,5 91,9 64,6 24, , , 38, , , ,5 5,5 81,8 12, , , 53, , , , 86,9 49,5 15, , ,7 66, , ,5 D19 +,5 +,4 -,3 +, + 1,6 +,7 +,1-3,2 + 1,3 D19 : verschil tussen het aantal isolaties per laboratorium in 21 en 29 IPH-Epidemiologie rge_t3 /L : aantal isolaties per laboratorium M. pneumoniae. gonorrhoeae. meningitidis Parainfluenza Parvovirus Tabel 4 : frequentie van de geregistreerde kiemen ( ) Kiem Plasmodium R.S.V. Rotavirus Rubivirus /L /L /L /L /L /L /L /L /L , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,2 31,2 24 1, , , , , , , , ,9 39 2,6 114,9 33 2, , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,6 77, , , 151 1, ,3 33 2, , , ,6 44, , , 131 1, , , , , ,8 32, , , , 43 3, , , , ,5 49, ,7 18 9,8 14 1, 48 4, , , , ,2 18, , , , ,8 24 2, , , ,7 38, , , ,2 51 5, 211 2,1 D19 +,5 + 4,6-2,5 +,2 -,1 +,3 -,3 +,1 -,3 D19 : verschil tussen het aantal isolaties per laboratorium in 21 en 29 IPH-Epidemiologie rge_t4 /L : aantal isolaties per laboratorium * nieuwe casusdefinitie sinds 26 Shigella S. pneumoniae * S. pyogenes T. pallidum Y. enterocolitica 2 Algemene Resultaten

24 Peillaboratoria Algemene Resultaten 1. Seksueel overdraagbare aandoeningen significante toename (p <,5) met lineaire trend van de registratiefrequentie van infecties met C. trachomatis (2 : =689, 28 : =261, 29 : =2942, 21 : =3314) en met. gonorrhoeae (2 : =145, 28 : =718, 29 : =712, 21 : =782) en stabilisatie van infecties met T. pallidum sinds 28 (23 : =172, 28 : =48, 29 : =488, 21 : =51; figuur 1). Figuur 1 : C. trachomatis,. gonorrhoeae en T. pallidum : evolutie van de registratiefrequentie (, ) / jaar 35 IPH-RG C. trachomatis 1 5. gonorrhoeae 1986 T. pallidum Infecties ter hoogte van de luchtwegen en het centrale zenuwstelsel Op basis van de stalen uit bloed en/of C.S.V. blijkt het volgende : toename van het aantal infecties met S. pneumoniae sinds 27 (27 : =878, 28 : =996, 29 : =112, 21 : =1158), daling van het aantal infecties met. meningitidis na de piek waargenomen in 21 (figuur 2). Figuur 2 : S. pneumoniae,. meningitidis en H. influenzae : evolutie van de registratiefrequentie (, ) / jaar 15 IPH-RG S. pneumoniae 1 5. meningitidis H. influenzae Algemene Resultaten 3

25 Algemene Resultaten Peillaboratoria 3. Gastro-intestinale infecties sinds 28, lichte toename van de registratiefrequentie van infecties met Campylobacter, sinds 21, stabilisatie van de registratiefrequentie van infecties met Y. enterocolitica (figuur 3). Figuur 3 : Campylobacter en Y. enterocolitica : evolutie van de registratiefrequentie (, ) / jaar 1 8 Campylobacter IPH-RG Y. enterocolitica in vergelijking met 29, lichte daling van de registratiefrequentie van Cryptosporidium (figuur 4). Figuur 4 : Giardia en Cryptosporidium : evolutie van de registratiefrequentie (, ) / jaar 25 Giardia IPH-RG Cryptosporidium Algemene Resultaten

26 Peillaboratoria Algemene Resultaten Seizoensevolutie per infectietype 1. Gastro-intestinale infecties in het algemeen, piek van infecties met Campylobacter in de zomer, ook al werden infecties met Y. enterocolitica het hele jaar door waargenomen, toch was tegen het einde van de zomer of bij aanvang van de herfst een lichte toename merkbaar (figuur 5). Figuur 5 : Campylobacter en Y. enterocolitica : vergelijking van de seizoensevolutie (, ) / 4 weken Campylobacter Y. enterocolitica IPH-RG piek van infecties veroorzaakt door Giardia en Cryptosporidium op het einde van de zomer en/of bij aanvang van de herfst (figuur 6). Figuur 6 : Giardia en Cryptosporidium : vergelijking van de seizoensevolutie (, ) / 4 weken Giardia Cryptosporidium IPH-RG Algemene Resultaten 5

27 Algemene Resultaten Peillaboratoria 2. Infecties ter hoogte van de luchtwegen en het centrale zenuwstelsel piek van infecties met S. pneumoniae in de winter, infecties met. meningitidis werden het hele jaar door geïsoleerd, met een piek in de winter, sinds 22 worden alleen diepe isolaties van H. influenzae in de registratie opgenomen, daarom kan de seizoensevolutie niet meer met voorgaande jaren worden vergeleken (figuur 7). Figuur 7 : S. pneumoniae, H. influenzae en. meningitidis : vergelijking van de seizoensevolutie (, ) / 4 weken S. pneumoniae H. influenzae. meningitidis IPH-RG 6 Algemene Resultaten

28 Peillaboratoria Algemene Resultaten 3. Luchtweginfecties infecties met M. pneumoniae, Adenovirus, S. pneumoniae en. meningitidis worden het hele jaar door vastgesteld hoewel in de winter meestal een toename van het aantal gevallen optreedt; infecties met R.S.V., Influenza A en Influenza B komen veel vaker voor in de winter en in de herfst dan in de zomer en de lente (figuren 8 en 9). Figuur 8 : vergelijking van de evolutie per week tussen het aantal R.S.V., Influenza A, M. pneumoniae, Adenovirus, Influenza B, S. pneumoniae en Parainfluenza (21) / week 9 R.S.V M. pneumoniae Influenza A Influenza B S. pneumoniae Parainfluenza Adenovirus J F M A M J J A S O D IPH_RG Algemene Resultaten 7

29 Algemene Resultaten Peillaboratoria Figuur 9 : vergelijking van de wekelijkse evolutie van het aantal R.S.V., M. pneumoniae, S. pneumoniae, Influenza A, Influenza B, Parainfluenza en Adenovirus ( ) / week R.S.V. Influenza A M. pneumoniae S. pneumoniae Influenza B Parainfluenza Adenovirus IPH_RG Algemene Resultaten

30 Peillaboratoria Algemene Resultaten 4. Acute luchtweginfecties 4.1. Griepale ALI in de winter van 21 trad de piek van Influenza B een beetje later dan de piek van Influenza A op (figuur 1). Figuur 1 : Influenza A en Influenza B : seizoensevolutie per week (24-21) / week 6 IPH-RG Influenza A 4 2 Influenza B de evolutie van griepale ALI geregistreerd door het netwerk van huisartspeilpraktijken stemt overeen met die van Influenza A en B (figuur 11). Figuur 11 : vergelijking van de wekelijkse evolutie van het aantal Influenza A en Influenza B met die van het aantal griepale ALI (28-21) 6 Influenza A et B 1 Influenza A en B 4 2 griepale ALI griepale ALI / 1. inwoners IPH-RG Algemene Resultaten 9

31 Algemene Resultaten Peillaboratoria 4.2. iet-griepale ALI de evolutie van de geregistreerde niet-griepale kiemen loopt gelijk met de evolutie van de niet-griepale ALI die door de peilpraktijken zijn geregistreerd (figuur 12). Figuur 12 : vergelijking van de wekelijkse evolutie van het aantal niet-griepale kiemen (Adenovirus, M. pneumoniae, Parainfluenza, S. pneumoniae en R.S.V.) en niet-griepale ALI (21) niet-griepale kiemen / week niet-griepale kiemen niet-griepale ALI niet-griepale ALI / 1 patiëntcontacten 21 IPH-RG de evolutie van de niet-griepale kiemen geregistreerd tussen 1996 en 21 loopt gelijk met de evolutie van de nietgriepale ALI die door de peilpraktijken zijn geregistreerd (figuur 13). Figuur 13 : vergelijking van de wekelijkse evolutie van het aantal niet-griepale kiemen (Adenovirus, M. pneumoniae, Parainfluenza, S. pneumoniae en R.S.V.) en niet-griepale ALI (28-21) 125 niet-griepale kiemen niet-griepale ALI 25 niet-griepale kiemen niet-griepale ALI / 1. inwoners IPH-RG 1 Algemene Resultaten

32 Peillaboratoria Algemene Resultaten Evolutie van de nationale incidentie 1. Seksueel overdraagbare aandoeningen sinds 1996, toename van de incidentie van infecties met. gonorrhoeae (1996 : 1,/1 5, 21 : 7,3/1 5 ) en sinds 2 van de incidentie van infecties met C. trachomatis (2 : 6,7/1 5, 21 : 3,8/1 5 ) (tabellen 5 en 7); 2. Gastro-intestinale infecties sinds 28, toename van de incidentie van infecties met Campylobacter (28 : 48/1 5, 29 : 53/1 5, 21 : 56/1 5 ; tabel 5); 3. Infecties ter hoogte van de luchtwegen en het centraal zenuwstelsel sinds 27, toename van de incidentie van infecties met S. pneumoniae (27 : 8,5/1 5, en 28 : 9,4/1 5, 29 : 1,8/1 5, 21 : 11,/1 5 ) en stabilisatie van de incidentie van infecties met. meningitidis na de piek waargenomen in 21 (2 : 2,1/1 5 ; 21 : 2,5/1 5, 22 : 1,7/1 5, 23 : 1,5/1 5, 24 :,8/1 5, 25 :,8/1 5, 26 :,6/1 5, 27 :,5/1 5, 28 :,4/1 5, 29 :,5/1 5, 21 :,6/1 5 ; tabellen 7 en 8). Tabel 5 : evolutie van de nationale incidentie en van het aantal laboratoria per kiem ( ) Kiem Adenovirus B. pertussis B. burgdorferi Campylobacter Inc.* ** Inc.* ** Inc.* ** Inc.* ** Inc.* ** Inc.* ** Inc.* ** Inc.* ** Inc.* ** ,1 4 1, ,6 132,4 7 1,1 74 2, , , 4 2, ,3 13,3 11 9,6 76 3, , , 4 2, 26 47,2 125,3 8 9,3 72 7, , ,5 12, 3, ,2 123,1 6 7,8 62 4, , ,4 26, 4 2, ,2 124,1 7 6,8 62 5, , ,4 3,2 4 5, , 125,1 6 7,1 57 8,2 57,4 12 2, , , ,8 122,1 6 7,8 65 8,2 58,2 6 2, , , , 119,1 6 6,7 6 6,4 53,2 7 2, , , ,8 115,1 7 7,5 55 5,7 59,4 16 2, , , ,3 114,2 4 1,3 49 2,7 55,3 14 2, , , ,3 11,4 7 14,2 48 3,8 5,2 1 2, , , ,6 17,1 5 15,9 49 2,8 52,2 12 2, ,8 27 1, , ,9 14,1 2 2, 61 3,4 58,3 14 2, , 21 1,9 2 13, ,9 13, 1 19,6 53 3,8 52,1 7 2, , 23 3, 19 1, ,8 1, 2 23,4 51 2,4 44,3 1 2, ,6 23 2,4 2 12, ,9 93, 2 24,4 54 3,7 46,3 11 2, ,1 28 2, 18 11, ,8 9,1 7 27,6 53 4,4 44,1 5 2, ,9 25 1, 13 1, ,2 95, 2 3,8 53 2,5 44,2 6 2,2 22 * /1. inwoners IPH-Epidemiologie rge_t5 ** aantal peillaboratoria die ten minste 1 geval diagnosticeerden C. psittaci C. trachomatis Cryptosporidium Cyclospora E. histolytica Algemene Resultaten 11

33 Algemene Resultaten Peillaboratoria Tabel 6 : evolutie van de nationale incidentie en van het aantal laboratoria per kiem ( ) Kiem Enterovirus E. coli Giardia H. influenzae *** Inc.* ** Inc.* ** Inc.* ** Inc.* ** Inc.* ** Inc.* ** Inc.* ** Inc.* ** Inc.* ** ,7 16 4, ,3 5 15,7 18 4, , , ,6 14 3, , , ,4 15 3,9 7 2,1 6 5, ,3 9 15,3 98 4,4 69,5 3 4, , ,7 15 6,2 74,5 5, , ,6 15 4,6 62 1,2 6 4, , ,3 1 4,7 64,7 4 4, ,7 1, ,2 97 5,3 62 1,1 4 3, ,7 8 1, ,2 11,6 31,5 3 2, ,9 5, ,5 92,5 31 1,2 5 2, ,4 3, ,5 93,6 38,5 5 3, , ,4 3, ,7 9,7 34 3,6 7 2,3 55 3, , 22 7, ,9 3, ,8 82,6 34 1,6 1 2,1 48 2,8 45 9,8 22 6, , 4,5 15 1,2 81,5 28 2,8 13 2, 45 4,4 39 1, , ,5 3 1, 18 11,4 76,5 26 3,1 14 3,4 42 4,3 4 9,2 24 6, ,7 7, ,4 72,7 35 1,8 1 1,2 4 6,6 35 7,7 23 4, ,7 13,7 18 1,8 71,6 35 1,9 14 1,2 4 1,3 37 7,6 23 4,3 37 * /1. inwoners IPH-Epidemiologie rge_t6 ** aantal peillaboratoria die ten minste 1 geval diagnosticeerden *** nieuwe casusdefinitie sinds 22 Hantavirus Hepatitis A Hepatitis B Hepatitis C Influenza A Tabel 7 : evolutie van de nationale incidentie en van het aantal laboratoria per kiem ( ) Kiem Influenza B L. pneumophila Listeria Morbidivirus Inc.* ** Inc.* ** Inc.* ** Inc.* ** Inc.* ** Inc.* ** Inc.* ** Inc.* ** Inc.* ** ,3 46 1, , ,1 4 1, , ,3 45 1, , ,5 23 1, 38 1,7 71 2, , ,3 61 1,2 37 1,8 66 2, , ,6 69 1,6 37 1,6 63 3, ,6 13, ,4 77 1,7 39 2,2 72 3, ,6 13, ,5 73 1,4 34 2,1 71 2, ,8 14,6 28,2 5 39,6 69 2,4 5 2,5 71 4, 18, , 22,4 24,1 2 26,4 68 2,8 46 1,7 62 2,8 22, ,6 22,7 25, 1 26,3 68 2,9 48 1,5 58 5,2 21, , 1,8 26,9 33,1 3 2,2 74 3,1 44,8 42 5,2 16, ,1 17 1, 29,6 21,1 4 57,8 8 4,2 63,8 45 6,2 16, ,1 17,9 29,6 25,1 5 41,9 76 5,1 68,6 36 4,2 13, ,6 9,7 25,5 14,1 1 22,8 58 5,5 62,5 29 4,5 11 1, ,3 17,9 28,6 27,2 6 19,4 54 6,7 65,4 25 4,5 11 1, ,4 26,5 23,8 28,1 3 23,9 54 6,7 6,5 29 8,1 1 1, ,8 33,8 23,5 21,1 4 25,2 54 7,3 68,6 35 5,1 14 2,4 7 * /1. inwoners IPH-Epidemiologie rge_t7 ** aantal peillaboratoria die ten minste 1 geval diagnosticeerden M. pneumoniae. gonorrhoeae. meningitidis Parainfluenza Parvovirus 12 Algemene Resultaten

34 Peillaboratoria Algemene Resultaten Tabel 8 : evolutie van de nationale incidentie en van het aantal laboratoria per kiem ( ) Kiem Plasmodium R.S.V. Rotavirus Rubivirus Inc.* ** Inc.* ** Inc.* ** Inc.* ** Inc.* ** Inc.* ** Inc.* ** Inc.* ** Inc.* ** , , , , , , , , ,1 11 1, , ,2 33 1, , 19 2, , , 27 2, , 52 13,8 11 2, , ,3 4 36, , ,9 11 2, , , , , , ,7 14 2, , , , , , 39 13,3 14 3, , , , , 18,3 5 2,3 6 15, 94 3, , ,9 29 4, ,2 3 2, ,1 96 3, 68 1,1 11 3, , , ,4 4 2, , 95 3,1 65 1,7 24 3, , , ,4 8 1, ,2 89 4,6 77 2,4 34 3, , ,2 83 9,2 94,7 28 2, ,6 83 1,4 55 3,4 43 2, , , ,3 95,4 19 1,7 48 9,4 77 1,2 47 2,7 42 2, , , ,9 92,3 13 1,5 45 8,5 76 1,1 49 3,8 43 2, , , ,4 86,5 12 1,6 51 9,4 7 1, 43 4,5 42 2, , , ,2 84,2 9 1,4 4 1,8 61 1,4 43 4,6 4 2, , , ,6 8,4 12 1, , 71 1,1 47 4,7 4 2, 7 * /1. inwoners IPH-Epidemiologie rge_t8 ** aantal peillaboratoria die ten minste 1 geval diagnosticeerden *** nieuwe casusdefinitie sinds 26 Shigella S. pneumoniae *** S. pyogenes T. pallidum Y. enterocolitica Algemene Resultaten 13

35 Algemene Resultaten Peillaboratoria Registratiefrequentie per gewest vooral in Wallonië is de registratiefrequentie van Hantavirus hoog, vooral in Vlaanderen is de registratiefrequentie van Campylobacter, Giardia, M. pneumoniae, Rotavirus en. gonorrhoeae hoog, vooral in Vlaanderen en Brussel is de registratiefrequentie van C. trachomatis en T. pallidum hoog, opmerkelijk is het sinds 2 toenemende aantal gevallen van B. burgdorferi in Vlaanderen (tabellen 9 en 1). Tabel 9 : verspreiding van de registratiefrequentie per gewest (, ) Kiem Brussel Vlaanderen Wallonie Totaal (a) Adenovirus B. pertussis B. burgdorferi Campylobacter C. psittaci C. trachomatis Cryptosporidium Cyclospora E. histolytica * nieuwe casusdefinitie sinds 22 IPH-Epidemiologie rge_t9 (a) totaal van de gewesten + onbekend (postcode van patiënt onbekend) Enterovirus E. coli Giardia H. influenzae * Hantavirus Hepatitis A Hepatitis B Hepatitis C Influenza A 14 Algemene Resultaten